ความคิดเห็นที่ 1 พวกเราใช้เวลาในหมู่บ้านเชียงแมนเพียงชั่วโมงเศษ จะว่าไปแล้วฉันไม่ได้สนใจสถานที่ที่เด็กๆ แนะนำ ไม่ว่าจะเป็นวัดร้างหรือถ้ำ น่าแปลกที่สิ่งที่ฉันสนใจกลับเป็นเรื่องราวชีวิตของเด็กที่ฉันเพิ่งอุดหนุนเขาต่างหาก ฉันเลือกที่จะไม่ถามพวกเขามากเกินไปนักเพราะกลัวจะไปสะกิดอะไรเขาอีก อย่างน้อยก็ไม่อยากรู้สึกผิดถ้าคำถามพวกนั้นทำให้พวกเขาสะเทือนใจขึ้นมาจริงๆ ดูเหมือนว่าไม่ต้องรอให้ถาม ทั้งคำพัดและอองต่างก็เต็มใจบอกเล่าเรื่องราวของพวกเขาออกมาเอง จากคำบอกเล่าเหล่านั้นทำให้ฉันรู้ว่าคงมีเด็กอีกหลายคนในลาวที่มีชะตาชีวิตเช่นเดียวกับทั้งสาม คำพัด จัน และอองไม่มีโอกาสเรียนต่อเพราะความขัดสนจึงต้องออกมาเร่ขายของหาเงินช่วยพ่อแม่ บางวันเจอคนใจดีเขาก็จะช่วยซื้อหรือเหมาของจนหมด วันไหนขายไม่ได้ไม่มีเงินกลับไปให้พ่อแม่ก็จะถูกตี อองบอกฉันว่าถูกพ่อตีเพราะขายของแล้วไม่มีเงินกลับไปให้ทางบ้าน พ่อตีเพราะหาว่าเขาเอาเงินไปกินข้าวหรือไม่ก็เอาไปเล่นเกมส์ "หนูไม่ได้เอาไปเล่นเกมส์" อองตัดพ้อด้วยน้ำเสียงน้อยเนื้อต่ำใจขณะเล่าให้ฉันฟัง ทั้งสามต่างอยากเรียนหนังสือโดยเฉพาะคำพัดที่ตั้งใจไว้ว่าถ้ามีเงินก็จะไปเรียนตอนเย็นที่มีสอนภาษาอังกฤษ เธออยากรู้ภาษาไว้ขายของกับชาวต่างชาติ เธอบอกว่าส่วนใหญ่จะขายได้เฉพาะกับคนไทยเพราะเธอไม่รู้ภาษาอังกฤษ "แต่ค่าเรียนก็แพงมาก" เธอทิ้งท้ายความตั้งใจของตัวเองคล้ายกำลังจะบอกว่ามันคงยากที่ฝันของเธอจะเป็นจริง ฉันฟังแล้วนึกถึงเด็กไทยหลายคนที่มีโอกาสเรียนแต่ไม่ตั้งใจเรียน หรือคนที่พ่อแม่ต้องบังคับจึงจะยอมไปโรงเรียน คำพัดทำให้ฉันตระหนักว่ายังมีเด็กอีกมากที่ด้อยโอกาสทางการศึกษาด้วยเหตุที่สถานะทางบ้านไม่เอื้อ และนี่ไม่ใช่แค่ปัญหาเล็กๆ ... เพื่อนใหม่ต่างวัยของฉันแค่พอมีกินไปวันๆ ถึงแม้ทางบ้านจะปลูกผักปลูกดอกไม้ขายก็ยังมีรายได้ไม่พอจุนเจือคนในครอบครัว เป็นหน้าที่ของลูกที่จะต้องออกมาหาเงินช่วยพ่อแม่ จันใส่รองเท้าข้างละสี รองเท้าของอองบ่งบอกสภาพว่าผ่านการใช้งานมานานจนแทบไม่มีส้น "รองเท้าคู่ละร้อย แพง ไม่มีเงิน" เขาพูดพลางชี้ให้ฉันดู คงไม่มีใครเชื่อถ้าฉันจะบอกว่าเสื้อกันหนาวที่เขาใส่อยู่นั้นซื้อด้วยเงินผ่อน "แม่เอาเงินไปให้เขาวันละ 7,500 กีบ วันไหนไม่มีเงินก็ไม่ได้ให้" ฉันอยากรู้ว่าตอนที่พูดนั้นอองคิดอะไรอยู่ในใจ คำพัดเองก็ขัดสนเสื้อผ้าไม่ต่างจากออง เธอเอ่ยปากถามว่าฉันมีเสื้อผ้าที่ไม่ใช้บ้างไหม ทำยังไงกับเสื้อผ้าเก่าๆ พวกนั้น ฉันบอกความจริงไม่หมดว่าส่วนใหญ่จะเอาเสื้อผ้าเก่าพวกนั้นไปทิ้ง ฉันเลี่ยงตอบแค่ว่าเอาเก็บลงกล่อง บางทีก็บริจาคบ้าง คำพัดแสดงความต้องการของเธอด้วยการบอกว่าอยากให้ฉันส่งเสื้อผ้าไม่ใช้แล้วมาให้เธอบ้างได้ไหม ฉันไม่ได้รับปากในทันที ด้วยขนาดเสื้อผ้าของฉันคำพัดใส่ไม่ได้แน่ๆ อีกอย่างคือฉันไม่มั่นใจว่าเธอจะได้รับถ้าฉันส่งไปให้จริงๆ จากคุณ : No.12 - [ 7 พ.ย. 50 20:48:56 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ทริปเล็กๆ ในหมู่บ้านเชียงแมนสิ้นสุดลงด้วยการที่พวกเรานั่งเรือข้ามฝากกลับ เด็กๆ จะไปขายของต่อ ฉันกลับไปทำธุระเล็กน้อยที่ห้องพักหลังจากตกลงกับพวกเขาว่าจะตามไปดูเขาขายของ ฉันไม่ลืมที่จะซื้อขนมไปฝากทั้งสามคนก่อนเดินทอดน่องไปยังจุดที่เจอกับพวกเขาครั้งแรก ยังไม่ทันจะถึงจุดที่ว่านั่นดี สองหูก็ได้ยินเสียงร้องเรียกมาจากอีกฟากของถนน เด็กๆ รับขนมไปแบ่งกันอย่างว่าง่าย ฉันอุดหนุนสร้อยข้อมือจากเขาอีกคนละเส้น ทั้งสามเดินเวียนขายของตามจุดนั้นบ้างจุดนี้บ้าง ฉันได้แต่ยืนดูไม่มีส่วนช่วยเรียกลูกค้าแม้แต่น้อย ขณะที่กำลังแลกเปลี่ยนบทสนทนากับอองอยู่นั้น สายตาก็หันไปเห็นว่ามีคนมองมาทางพวกเรา ฉันเงยหน้ามองไปที่เขาถึงได้รู้ว่าเป็นคนไทย "มาฟังเขาคุย" พี่เขาบอกจุดประสงค์ ฉันจึงรู้ว่าไม่ใช่ของที่ระลึกที่เขาสนใจ หากแต่เป็นเด็กชายตัวเล็กที่ส่งเสียงเจื้อยแจ้วแทบไม่หยุด "ดีนะที่มาขายของ พี่ชอบเด็กลาวก็ตรงนี้ เขาไม่ขอทานเหมือนเด็กเขมร เคยไปเขมรไหม?" เขาหันมาถามฉัน แน่นอนว่าคำตอบคือไม่ แต่ฉันก็เคยได้ยินกิตติศัพท์เรื่องขอทานเด็กเขมรมาไม่น้อย เขาเปลี่ยนมาถามเด็กชายว่าทางการลาวบังคับหรือเปล่าว่าห้ามเป็นขอทาน อองส่ายหน้า คนถามช่วยซื้อสร้อยข้อมือจากอองหนึ่งเส้นก่อนเดินลับตาไป ... บ่ายสี่โมงกว่าแล้ว คำพัดอาสาพาฉันไปเดินตลาดมืด ฉันถามว่าแล้วไม่ขายของต่อเหรอ "คนเริ่มหมดแล้ว" ฉันจึงตกลงทั้งที่เมื่อเย็นวานก็ไปเดินตลาดมืดมาแล้วรอบหนึ่ง ไปก็ไป... พวกเราเดินอยู่ครึ่งชั่วโมงก็ถึงเวลาต้องจากลา คำพัดขอให้ฉันเดินทางโดยสวัสดิภาพ ส่วนอองหวังว่าจะได้เจอกับฉันอีก จันบอกให้ฉันโชคดี ถึงทางแยกพวกเราโบกมือลาให้กันเป็นครั้งสุดท้าย ฉันเพิ่งรู้ว่าพวกเขาจะเดินขายของกันต่อ แยกย้ายแล้วฉันเดินไปถ่ายรูปอีกทางแล้ววกกลับไปเดินดูตลาดมืดต่อ ฟ้ามืดลงแล้ว ฉันยังคงเดินเตร่แบบไร้จุดหมาย นี่เป็นคืนสุดท้ายของฉันในหลวงพระบางก่อนจะเดินทางกลับเวียงจันทน์ในเช้าวันรุ่งขึ้น ฉันไม่คิดว่าจะได้เจออองอีกครั้งทั้งที่เพิ่งแยกจากกันได้ชั่วโมงเศษ แต่ฉันเจอกับเขาจริงๆ เด็กชายชวนฉันเดินดูตลาดมืดตามซอกซอยต่างๆ จนทั่ว พวกเราใช้เวลาเดินสำรวจพื้นที่นานพอที่จะทำให้รู้สึกล้า เมื่อเห็นว่าฟ้าเริ่มมืดลงทุกทีประกอบกับไม่มีอะไรน่าสนใจอีก ฉันจึงขอให้อองพาไปหาอะไรกินก่อนถึงเวลาต้องแยกจากกันจริงๆ เสร็จแล้วเขาเดินมาส่งฉันหน้าปากทางเข้าสู่ซอยที่ฉันพัก เด็กชายตัวน้อยยังคงย้ำว่าหวังจะได้เจอกับฉันอีกในคราวหน้า เราโบกมือให้กันครั้งสุดท้ายเป็นสัญญาณบอกลา ... "คอยดูสิคืนนี้พี่ขึ้นรถกลับบ้าน พี่จะต้องคิดถึงพวกหนู" คำพูดซื่อๆ ไร้เดียงสาของเด็กชายยังคงค้างอยู่ในความทรงจำของฉันจนถึงตอนนี้ จากคุณ : No.12 - [ 7 พ.ย. 50 20:52:46 ]

ความคิดเห็นที่ 3 อ่ะ...ว่าไป   จะตั้งวง  รอตำจอกนะครับ   " สะ-บาย-ดี " จากคุณ : Draught Beer - [ 7 พ.ย. 50 21:04:12 ]

ความคิดเห็นที่ 4 แอบมาผ่อด้วยคนนน จากคุณ : dodoman - [ 7 พ.ย. 50 23:41:30 ]

ความคิดเห็นที่ 5 เรื่องราวน่ารักมากครับ บรรยายได้เห็นภาพเลย จากคุณ : vecchio - [ 8 พ.ย. 50 02:09:28 ]

ความคิดเห็นที่ 6 เรื่องน่ารักมากค่ะ จากคุณ : scuba734 - [ 8 พ.ย. 50 07:15:35 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ขอบคุณสำหรับเรื่องดีๆครับ จากคุณ : Janena - [ 8 พ.ย. 50 12:30:22 ]

ความคิดเห็นที่ 8 อ่านเรื่องของคุณแล้ว อดสงสารเด็กลาวจนๆไม่ได้ พวกเขาต้องดิ้นรนต่อสู้กับชีวิตที่แร้นแค้นกันต่อไปจนถึงที่สุด จากคุณ : Innocent - [ 9 พ.ย. 50 00:08:39 A:152.75.139.56 X: TicketID:141679 ]

ความคิดเห็นที่ 9 เป็นเรื่องราวการท่องเที่ยวที่ซาบซึ้งดีครับ ถ่ายทอดได้เยี่ยม " ฉันฟังแล้วนึกถึงเด็กไทยหลายคนที่มีโอกาสเรียนแต่ไม่ตั้งใจเรียน หรือคนที่พ่อแม่ต้องบังคับจึงจะยอมไปโรงเรียน" จากคุณ : บ้านผือ - [ 9 พ.ย. 50 08:46:52 ]