PANTIP.COM : E6592019 review หลากหลายเรื่องราวที่ น่าน [บันทึกนักเดินทาง]

ความคิดเห็นที่ 25

ข้อมูลเล็ก ๆน้อยของ คนลัวะครับ
ตามบันทึกของทางราชการไทยระบุไว้ว่าคนลัวะ อาศัยกระจายอยู่ทางภาคเหนือของไทย บริเวณชายแดนไทยลาวในเขตรอยต่อแขวงไชยบุรี -น่าน-พะเยา เดิมไม่มีการแบ่งพื้นที่ประเทศกันอย่างชัดเจน มีอิสระในการเดินไปมาหาสู่ แต่บางครั้งก็มีเหตุการณ์ทำให้คนลัวะจากประเทศลาวอพยพเข้ามาอาศัยในดินแดนประเทศไทยเช่น ปี พ.ศ. 2419 เกิดการรีดเก็บภาษีจากชนกลุ่มน้อยอย่างหนักในลาวทำให้คนลัวะกระด้างกระเดื่อง ทางราชการก็เลยต่อสู้ปราบปราม ส่งผลให้คนลัวะอพยพเข้ามาตั้งถิ่นฐานในเขตจังหวัดน่าน ต่อมาในปี พ.ศ. 2517-2518 ทางการลาวเปลี่ยนระบอบการปกครองเป็นคอมมิวนิสต์ ทำให้ชาวลัวะบางส่วนได้อพยพหนีภัยการเมืองเข้ามาในฝั่งไทย
ตำนานความเป็นมาของคนลัวะดูเหมือนจะเป็นสิ่งลึกลับไม่ค่อยมีการพูดถึงอย่างจริงจังแม้แต่ทางราชการหรือคนเมืองทางภาคเหนือที่มองว่าเป็นกลุ่มชนที่อ่อนด้อยความรู้ในเชิงวิทยากรการ แต่ถ้าศึกษาตามพงศาวดารต่าง ๆ ของคนเมืองจะพบเห็นว่าคนลัวะกับคนเมืองมีความสัมพันธ์กันใกล้ชิดช่วยเหลือกันในยามศึกสงคราม
ย้อนหลังกลับไปในยุคก่อนที่พญามังรายสร้างเมืองเชียงใหม่ ในปี พ.ศ. 1839 บริเวณลุ่มแม่น้ำปิงประชากรในละแวกนั้นมีอยู่ 2 กลุ่มชน คือกลุ่มของชาวมอญ หรือชาวเม็ง หากินแถวแค้วนหริภุญไชย อีกกลุ่มหนึ่งคือ ลัวะ ตั้งถิ่นฐานแถวเชิงดอยสุเทพ ลุ่มแม่น้ำปิงจนกระทั่งไปถึงดอยตุง ลุ่มน้ำกก ในจังหวัดเชียงราย เรียกตนเองว่า “มิลักขุ-มิลักกยู” แปลว่าชาวป่า โดยมี”ปู่เจ้ากูบคำ ปู่เจ้าลาวจก” หรือ “ลวจังกราช” ตามตำนานระบุว่าเป็นหัวหน้าชนเผ่าพื้นเมือง ถ้าพิจารณาตามชื่อ “ลว” ก็น่าจะหมายถึงพวกลัวะ บ่งบอกถึงความเป็นเจ้าถิ่นที่อาศัยมาอยู่ก่อนที่พวกไทลื้อ หรือกลุ่มชาติพันธุ์อื่น ๆ จะอพยพลงมา โดยมีเรื่องราวปรากฎเป็นลายลักษณ์อักษรในตำนานพระธาตุ ตำนานพระพุทธบาท และตำนานพระเจ้าเลียบโลกของล้านนา ที่อธิบายว่าพระพุทธเจ้ามาโปรดลัวะ และทรงประทานเกศธาตุ หรือรอยพระพุทธบาทให้คนลัวะ
นอกจากนั้นยังมีเรื่องเล่าในตำนานเสาอินทขีล ที่แสดงให้เห็นถึงความสัมพันธ์ของลัวะที่มีต่อคนเมืองล้านนา กล่าวไว้ว่า นพบุรีศรีนครพิงค์เชียงใหม่ ตั้งขึ้นมาจากเมืองเก่าของพญาลัวะ 9 ตระกูล (ตามตำนานสุวรรณคำแดง) มีพระยาวีวอ เป็นต้นตระกูลได้ไปตั้งเมืองเจ็ดลินหลังจากเมืองสุวรรณคำแดงล่ม มีชาวไทยยวนอพยพย้ายเข้าไปอยู่ ศัตรูพยายามที่จะเข้ามาทำลายเมืองฆ่าคนไทย พญาลัวะได้ปกป้องให้คนไทยตัดผมแบบคนลัวะและให้คนลัวะแต่งกายแบบไทย ดังคำว่า”มูลไทตัดผมเหมือนลัวะ ลัวะนุ่งผ้าเหมือนไทย” และ “ลัวะปลง(ยกลง)ไห ไทปลงหม้อหนึ่ง” นั่นก็แสดงถึงความสามัคคีปองดองร่วมลงแรง ปกป้องดินแดนให้พ้นภัยจากศัตรู
หรือแม้แต่ในช่วงวิกฤติล้านนาที่ตกเป็นเมืองขึ้นของพม่า คนลัวะก็ได้ร่วมมือกับเจ้าเมืองในการปกป้องและกอบกู้เอกราชหลังสงครามสิ้นสุดเดิมทีคนลัวะต้องทำหน้าที่ส่งส่วยหรือไม่ก็เป็นข้าพระ หลังจากตระกูลเจ้าเจ็ดตนขึ้นปกครองล้านนา เจ้าผู้ปกครองเชียงใหม่ได้ประทานสิทธิบัตรแก่พวกลัวะ โดยระบุไว้เป็นลายลักษณ์อักษร ให้ลัวะเชียงใหม่อ้างสิทธิในที่ดินและการเพาะปลูกบนเขา และเจ้าเมืองเชียงใหม่ยังทรงยอมรับเรื่องการเก็บค่าเช่าที่ดินของคนลัวะจากชาวกระเหรี่ยง โดยที่แบ่งเงินส่วนหนึ่งให้เจ้าเมืองและยังได้รับการยกเว้นเป็นทหารและเกรณ์แรงงาน
สิ่งที่ยืนยันได้อย่างชัดเจนตามบันทึกของพงศาวดารเมืองเชียงใหม่ พิธีกรรมในการสมโภชเมืองในปี พ.ศ. 2437 พระเจ้ากาวิละได้ให้ คนลัวะเป็นผู้เบิกในการทำพิธีต่าง ๆ “ลัวะจูงหมาพาแซกหาบไก่” (แซกเป็นเครื่องสานทรงสอบสำหรับใส่สิ่งของคล้ายเป้หลัง) ขอกล่าวย้อนไปถึงความเชื่อเรื่องหมาของคนลัวะที่เชื่อว่าหมาเป็นสัตว์ที่ มีนัตย์ตาพิเศษ สามารถมองเห็นผีได้ เวลาไปไหนหรือแม้แต่นอนอยู่บนบ้านหมาก็เป็นสัตว์ชนิดเดียวที่ได้อภิสิทธิ์อยู่กับคน โดยเฉพาะตอนที่คนลัวะออกล่าสัตว์เข้าป่า หมาจะมองเห็นผีได้ไวและชัดเจน จึงเปรียบเสมือนว่าหมาเป็นเพื่อนคนหนึ่งที่คอยป้องกันคน
สมัยพระบาทสมเด็จพระปกเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จพระราชดำเนินประพาสนครเชียงใหม่ เจ้าแก้ว นวรัฐผู้ครองนครขณะนั้นได้จัดให้กลุ่มชาวลัวะมาเฝ้ารับเสด็จ โดยที่หัวหน้าลัวะมีตำแหน่งว่า ขุน ได้ทูลเกล้า ฯ ถวายดอกเอื้องแซะพร้อมกันนั้นได้ถวายพระพรชัยมงคลด้วย
ที่กล่าวมาก็คือความเกี่ยวพันธุ์ของกลุ่มลัวะในแถวเชียงใหม่นั่นก็ไม่ต่างจากลัวะ เมืองน่านเท่าไหร่โดยเฉพาะเหตุการณ์สงครามระหว่างพม่า คนลัวะที่นี่ก็เป็นกำลังสำคัญในการกอบกู้บ้านเมือง และก็มีคนลัวะไม่น้อยที่โดนกวาดต้อนไปเป็นเชลยอยู่ที่กรุงอังวะประเทศพม่า โดยมีวีรบุรุษของคนลัวะเป็นเรื่องเล่าสืบทอดกันมาคือ “อาววะ” หรือ ”อาวดีบัว” ทำศึกสงครามและรวบรวมบ้านเมืองให้เป็นปึกแผ่นในยุค “เก็บผักใส่ซ้า เก็บข้าใส่เมือง”

จากคุณ : tonnam_pai - [ 9 พ.ค. 51 16:23:32 ]