PANTIP.COM : C7062377 ก่อนจะเข้าสู่กระแส Brit Rock Brit Pop ก่อนหน้านั้น [Rock & Roll]

ความคิดเห็นที่ 4

#1 ไม่ใช่ครับ ไม่มีใครบัญญัติคำว่าการาจให้กับพวกอังกฤษเลยในยุคนั้น คำว่า "การาจ" เกิดมาจากคำนิยามดนตรีร๊อคแอนด์โรลล์ของทางฝั่งสหรัฐอเมริกาต่างหาก ซึ่งอยู่ในระหว่างช่วงปี 1963-1967 (ก่อนความนิยมของดนตรี Psychedelic rock) บ้างก็ว่า garage rock แบบ original มีสรรพเสียงที่ดิบ เน้นเสียงดังโฉ่งเฉ่งสไตล์วัยรุ่นไฟแรง และเด็กวัยรุ่นพวกนี้เวลาซ้อมดนตรีมักจะซ้อมกันในโรงรถของบ้าน หรือ ห้องรับแขก ของบ้านที่พวกผู้ปกครองหาพื้นที่ให้ซ้อมเล่นดนตรีได้ พวกนักวิจารณ์เพลงในยุคนั้น จึงเรียกนิยามของวงดนตรี rock วัยรุ่นที่มีพื้นเพการเล่นดนตรีด้วยสิ่งนี้ว่า "Garage rock" ที่ดังๆที่คนไทยน่าจะรู้จักก็คือ The Trashmen เจ้าของต้นฉบับเพลง surfin' bird ที่นำทำนองเพลง papa oom mow mow ของ The Rivingtons มาอีกทีมาเรียบเรียงเป็นทำนองสนุกสนานอารมณ์โต้คลื่น (Surf rock)

ในขณะเดียวกัน garage rock ยุคนี้ ที่ท่านชื่นชอบนักหนา อย่าง The Strokes เขาเรียกว่า Garage rivival ซึ่งได้รับอิทธิพลทางดนตรี และรูปแบบมาจาก วง Garage rock ยุคก่อนๆในสหรัฐอเมริกา

ฉะนั้นไม่มีใครเลยจะเรียกวงทางฝั่งอังกฤษว่า Garage ไปด้วย แต่นิยามว่า "beat group" ซึ่งใช้กับวงดนตรีฝั่งอังกฤษในยุค British Invasion ในตลาดอเมริกา เช่น The Rolling Stones, The Who, The Kinks, The Yardbirds ซึ่งมีท่วงทำนองดนตรีบลูส์ หรือ อาร์แอนด์บี อุ้มไว้กับดนตรีร๊อคแอนด์โรลล์จังหวะสนุกสนานหรือเสียงดัง ชวนโยก

ทีนี้จะมาพูดถึงว่าก่อนเข้าสู่ปี 1993 ยุคที่เกิดคำนิยามเรียกวงดนตรีฝั่งสหราชอาณาจักร (อังกฤษ, สกอตแลนด์, เวลส์, ไอร์แลนด์เหนือ) ว่า Cool Brittania! อันเป็นศัพท์รากฐานคำว่า BritPop

ก่อนหน้านั้นในช่วงยังไม่มีใครมานิยามกระแสดนตรี Britpop ขึ้นมา เขาฟังอะไรกันอยู่ ในระหว่างสูญญากาศความนิยมของดนตรี Baggy หรือ Madchester ที่นำวัฒนธรรมเพลงร๊อคผสานกับจังหวะเพลงเต้นรำสนุกสนาน
และมาจากตอนเหนือของแคว้นอังกฤษ ที่ได้รับความนิยมก็เช่น Stone Roses, Happy Mondays, The Charlatans (จาก Birmingham), Inspiral Carpets, James, The Mock Turtles เป็นต้น

ดนตรีเต้นรำที่เรียกว่า House, Drums and bass, acid และ Ibiza (อันหลังมีต้นกำเนิดจาก เกาะอิบิซ่า ในประเทศสเปน) ที่เป้งๆในยุคนั้นก็เช่น 808 State, A Guy Called Gerard จะเห็นว่าศิลปินเหล่านี้ก็มาจากตอนเหนือของอังกฤษเช่นกัน ดนตรีเต้นรำเหล่านี้ มีที่สิงสถิต nightclub ในตัวเมือง Manchester ในขณะนั้นอย่าง Hacienda Club และใช้เป็นที่แสดงสดวงดนตรีดังๆในเมืองนี้และใกล้เคียงอีกเช่นกัน Hacienda ยังถือว่าเป็นแหล่งมั่วสุมยาเสพติดประเภทอี, สปีด, โคเคน, ผง ฯลฯ จนถูกทางการอังกฤษหมายหัวเอาไว้ด้วยในยุคนั้น (เคยมีประวัติวัยรุ่นเสพยาตายในที่นี่ ก่อการวิวาท อาชญากรรมต่างๆ ทั้งมาเฟีย การเก็บส่วย/ค่าคุ้มครอง ทั้งผู้มีอิทธิพลท้องถิ่น พ่อค้ายา หรือแม้กระทั่งเจ้าหน้าที่ตำรวจ)

ยังมีวัฒนธรรมดนตรีที่มีหลักแหล่งใน London ของวงดนตรี Alternative rock ที่มีได้รับอิทธิพลของ noise, post-punk, psychedelic rock ที่นิตยสารดนตรียุคนั้น เรียกว่า "Shoegazer" (อันได้มาจากบุคคลิกท่าทางของนักดนตรีที่ก้มลงมองเหยียบ effect กีต้าร์ขณะเล่น) ให้นิยามไว้ว่า "The Scene that celebrate itself" มีกลุ่มคนเฉพาะกลุ่มที่ดูวงดนตรีแนวนี้เล่น และตามเก็บผลงานของวงเหล่านี้ซึ่งส่วนใหญ่จะสังกัด ค่าย Creation Records ซึ่งถ้าแนวหน้า Shoegazer ในยุคนั้นก็คือ My Bloody Valentine, Ride, Lush, Slowdive (ตอนปลายยุค), Chapterhouse, หรือแม้กระทั่ง Blur ซึ่งเห็นได้ชัดว่าพวกเขาได้รับอิทธิพล Shoegazer และ baggy ในหลายๆเพลงในอัลบั้มชุดแรกของพวกเขา "Leisure" ก่อนที่ sound ของทาวงจะเปลี่ยนในชุดที่ 2 "Modernlife is rubbish" (พร้อมๆกับคำนิยาม Britpop ในชุดนั้น)

ช่วงปี 1986 มีความเคลื่อนไหวทางดนตรีขนาดเล็กๆ ที่เกิดขึ้นโดยนิตยสาร NME เรียกว่า C-86 อันมาจากชื่อเทปเพลงชื่อเดียวกันที่แถมมาให้กับนิตยสาร NME เป็นเทปเพลงรวมศิลปินหน้าใหม่ในช่วงนั้น ที่ส่วนใหญ่แนวเพลงจะเรียกว่า Jangle pop ที่ได้รับอิทธิพลของวงดนตรีร๊อคยุค 60's มีกลิ่นอายของดนตรีโฟล์ค เสียงกีต้าร์ที่สะอาดไร้เสียง distort ใดๆ ปรุงแต่ง
เพราะเหตุนี้นี่เองที่ทำให้ใครหลายคนเหมารวมว่า C-86 คือแนวเพลง Indie Pop ชนิดหนึ่งไปด้วย ซึ่งถ้าหากมองกันดีๆ C-86 คือตัวเร้าชนิดหนึ่งของวงการเพลง Jangle Pop, Indie Pop ให้ใครหลายคนได้กล่าวถึงในเกาะอังกฤษ แม้จะเป็นขนาดเล็กๆ ก็ตาม

แต่ในแง่ประวัติศาสตร์แล้วนี่คือ compilation รวมศิลปินที่ต่อมาจะกลายเป็นตัวเป้งในวงการเพลงสหราชอาณาจักรเช่น Primal Scream (ที่ยังเล่นเพลง แนว Jangle Pop อยู่ ก่อนที่จะมาเปลี่ยนตัวเองชนิดหน้ามือเป็นหลังเท้า ใน Screamadelica), BMX Bandits เป็นต้น ซึ่งหลายๆวง sound ก็เปลี่ยนไปตาม กาลเวลา บ้างก็ยังไปต่อกับแนวนี้ บ้างก็เปลี่ยนชื่อวง หรือบางวงบางสมาชิกก็รวมตัวกัน ที่เห็นได้ชัดๆ อันเป็นผลผลิตจากเทป C-86 ก็คือ สมาชิกต่างวงในนั้นบางวง รวมตัวกันกลายเป็นหนึ่งในวงดนตรี powerpop guitarband supergroup ที่ดีที่สุดยุคหนึ่งจาก สกอตแลนด์ อย่าง Teenage Fanclub

ส่วนกลางๆยุค 80's ทุกคนคงรูดีว่า ดนตรี New Romantic และ Euro Beat จากเกาะแห่งนี้ ขยายตัวได้รับความนิยมไปทั่วโลกเช่นไร

ในขณะเดียวกันยุคนั้น (ยังไม่มีคำว่า Britpop) จะนิยามวงดนตรี Alternative Rock ว่า "British Rock" ซึ่งแปลตรงตัวว่า วงดนตรีร๊อคโดยพวกบริติช สหราชอาณาจักร (บ้านเรามั่วไปย่อ เหลือแค่ว่า Brit rock ทั้งๆที่ไม่มีใครในโลกไปเรียกอย่างนั้นเลย คงประมาณว่า กลัว Britpop เหงา เลยนิยาม Brit Rock ให้เลย โห..ฉะนั้นอย่าขี้เกียจนะจ๊ะพี่ไทย ที่ถูกต้อง ต้องเรียกว่า British Rock หรือขี้เกียจก็เรียก alternative rock ก็ได้)

ยุคนั้นมีใครบ้าง The Smiths, The Cure, Echo & The Bunnymen, XTC, Housemartins (ซึ่งต่อมากลายเป็น The Beautiful South), Jesus and Mary Chain ฯลฯ

และแน่นอน New Order ด้วย แม้พวกเขาจะทำดนตรีในรูปแบบ Techno, Electronic และ Dance แต่ก็ยืนพื้นด้วยสำเนียงของดนตรี Alternative Rock (ต่อมามีคนเรียกส่วนผสมนี้ว่า Alternative Dance)

บางวงได้รับความนิยมไปถึงสหรัฐอเมริกา อย่าง The Smiths หรือ The Cure ซึ่งน่าเสียดายที่กว่าอเมริเกรียนจะจูนติดในความนิยมของ The Smiths ทางวงก็สลายวงไปเรียบร้อยแล้ว

ต่อมาในช่วง สุณณกาศของ Baggy และ shoegazer ดนตรี British Rock ฝั่งอังกฤษยังไปเรื่อยๆของมัน ไม่ขึ้นลงอย่างได แต่ยังเดินเรื่อยๆ ในช่วงต้น 90's เช่น Teenage Fanclub และ Beautiful South เป็นต้น (TF ในรับความนิยมในสหรัฐอเมริกาด้วยเช่นกัน อัลบั้ม Bandwagonesque ขึ้นอันดับ 1 ใน billboard charts)

เสริมอีกนิด New Order, The Smiths, The Fall มาจาก Manchester แต่ไม่ได้อยู่ในยุค Madchester เพราะชื่อเสียงความนิยมของพวกเขามีมาตั้งแต่ช่วงปลายยุค 70's หรือ ต้นๆ ยุค 80's-กลางยุค 80's แล้ว

สันนิษฐานว่า จุดกำเนิดของนิยามว่า Britpop เกิดขึ้นในช่วงปี 1992 จากกระแสดนตรีที่ถูกนิยามไว้ว่า Lion Pop และ single.Pop Scene ของ Blur ที่ถูกยกย่องว่าเป็น single underrated ที่วางรูปแบบนิยามดนตรี Britpop ในยุคนั้น

ไม่มีใครเรียก The Verve, Manic Street Preachers, Radiohead, Shed Seven ว่า Britpop เพราะพวกเขามีรูปแบบดนตรี alternative rock ที่ไม่อิงกระแสใดๆ มีรูปแบบการเล่นของพวกเขาเองและแฟนเพลงยังให้การต้อนรับพวกเขาอยู่ แม้ว่าพวกเขาจะอยู่ในช่วงนั้นๆด้วย เรียกว่าพวกเขาต่างหากที่เป็นฝ่ายให้กระแสหันมามองพวกเขา

Pulp เป็นวงดนตรีมาจากยุค 80's แล้ว โดยเริ่มต้นกับแนว Folk rock (ไม่ผิดหรอกครับ นี่เรื่องจริง!) ในชุดแรก ก่อนจะมาเปลี่ยนเป็น New Romantic ในชุดต่อมา แต่ไม่มีใครเห็นหัวพวกเขาเลย...พวกเขามาได้รับการเหลียวแลจริงๆ ก็ในช่วงเริ่มๆ Britpop แล้ว (กลางยุค 90's) ในชุด his n' hers และโด่งดังไปทั่วบ้านทั่วเมืองกับ Different Class ทำให้หลายคนไปเหมารวม ว่าพวกเขาเป็น Britpop เช่นกัน (Pulp อยู่ในหมวดหมู่ Alternative rock)

วงดนตรีในยุค British Rock ยังแผ่อิทธิพลให้วงดนตรีในยุค Britpop ที่ได้รับอิทธิพลรูปแบบมาที่ได้มาก็เช่น Suede, Ash, Supergrass เป็นต้น

วงดนตรีในยุคปลายๆ britpop ก็มีเช่น Travis, Embrace, Stereophonics, Gay Dad, Hurricane#1 (วงหลังนี้เด็กรุ่นหลังไม่ควรพลาด)

Britpop เองก็เช่นกันในรูปแบบสำเนียงของมันก็ยังแผ่อิทธิพล ให้แก่วงยุคหลังๆ อย่าง Coldplay, Keane, Starsailor (แต่วงเหล่านี้ก็ไม่ถูกเรียกว่า Britpop อยู่ดี)

จึงเรียนมาเพื่อทราบครับ

จะเห็นว่าผมจะไม่พูดถึงฝั่ง อเมริกา เลย แม้ว่าตอนนั้น grunge จะแผ่ไปทั่วโลก และอังกฤษด้วย แต่ผมถือว่า วงการเพลงของอังกฤษหรืออเมริกาก็เดินตามทางของมันไป อาจจะไปชนกันบ้าง แต่ทั้งนี้ทั้งนั้น ก็เหมือน แอบเปิ้ลหรือส้มที่มีดีไปคนละแบบ

ส่วนเรื่อง พวก Britpop เกลียด Grunge นั้น ไม่มีใครยืนยันว่ามันต้องเป็นอย่างนั้นจริงๆกันทุกวงทุกคน อาจเพียงเพราะคำอ้างอิงที่ว่า Damon Albarn เคยกล่าวโจมตี Kurt Cobain และทุกอย่างๆ ที่เป็นอเมริกา และคิดถึงความเป็นอังกฤษที่บ้านเกิด ในช่วงที่ทัวร์ Leisure ทำให้หลายคนหยิบเอาประเด็นนี้มาเล่นกัน ยกใหญ่ว่า พวก Britpop สร้างกระแสขึ้นมาเพื่อเบียดกับ Grunge (ซึ่งความจริงแล้วอาจไม่ใช่อย่างนั้นเลยก็ได้ เพียงแต่จังหวะมันคาบเกี่ยวกันในเรื่องความนิยมและกระแส)
แก้ไขเมื่อ 04 ต.ค. 51 21:23:04
แก้ไขเมื่อ 04 ต.ค. 51 21:19:53

จากคุณ : Brad Pitt - [ 4 ต.ค. 51 16:18:10 ]

ความคิดเห็นที่ 8

ว่าจะมาแก้เช่นกันแค่คุณ Brad Pitt ก็ดูจะตอบคำถามกระทู้ได้หมดจดมากๆ ผมไม่รู้จะเสริมอะไรอีกจากข้อมูลความรู้ที่มี

แต่อยากชวนคุยเรื่องการ "ต่อต้าน"

ผมว่าสนุกดีผมก็เคยเขียนเรื่องนี้อยู่เกี่ยวกับพวกพังค์อังกฤษรุ่นแรก

ผมค้นคว้าแล้วได้ข้อสรุปว่า เราไม่สามารถสรุปได้ว่าถึงที่สุดแล้วกระแสพังค์ทั้งกระแสต่อต้านอะไร

คือ ตรงนี้ค่อนข้างชัวร์มากๆ ผมอธิบายไว้ละเอียดแล้วในงานผม (หวังว่ามันจะได้พิมพ์มาปีหน้าทั้งสองชิ้น) และเคยบอกแถวนี้ไว้บ้างแล้ว

แต่ที่นี้ผมมีข้อสังเกตุเล็กน้อยจะแลกเปลี่ยน

เท่าที่ผมศึกษามาผมพบว่าความ "เกลียดอเมริกา" ในแวดวงพังค์อังกฤษช่วงแรกนั้นเป็นสิ่งที่ดำรงอยู่ไม่น้อยเลย หลายๆ คนแสดงความหมั่นไส้พวกวงพังค์จากนิวยอร์คอย่างชัดเจน มีข้อมูลที่ระบุชัดเจนว่าวงพังค์อังกฤษนั้นเคารพแต่เพียง Ramones เท่านั้น ส่วนวงอื่นๆ นั้นพวกพังค์อังกฤษก็อาจเฉยๆ ไปจนถึงเกลียดคละเคล้ากันไป

สำหรับทางฝั่งพังค์อเมริกาคุณก็จะพบว่าพวกนี้ก็มีการ "เกลียดอังกฤษ" ไม่น้อยเช่นกัน ข้อกล่าวหาพื้นฐานก็คือ อังกฤษนั้นขโมยพังค์ไปจากอเมริกา (ซึ่งถ้าคุณรู้ประวัติของความเป็นพังค์แล้วคุณจะรู้เลยว่าการเคลมแบบนี้ง่ายเกินไป)

สรุปคือ Sentiment แบบเกลียดกันไปกันมาของอังกฤษและอเมริกานั้นดำรงอยู่แน่ๆ ในคนกลุ่มหนึ่งในแวดวงพังค์สองฝั่งแอตแลนติก

อย่างไรก็ดีตรงนี้ผมมีความเห็นต่างจากคุณ Brad Pitt เล็กน้อย

ผมไม่ได้มองว่าความเกลียดกันของอังกฤษและอเมริกานั้นเป็นเรื่องของปัจเจก ผมมองว่ามันมีความหมั่นใส้รวมหมู่อยู่กันเนืองๆ และผมก็ไม่ได้คิดว่าเป็นอยู่แค่คนสองคน และผมมองว่าความหมั่นใส้กันดังกล่าวก็ไม่ใช่แค่เรื่องในวงการร็อค วงการอื่นๆ ก็เป็น วงการศิลปะอื่นๆ ผมก็ว่ามีสิ่งเหล่านี้อยู่ ขนาดวงวิชาการผมยังว่าเป็นเลย

แต่สิ่งนี้เป็นคนรละเรื่องกับการบอกว่าพังค์อังกฤษ (หรือ Britpop) นั้นเป็นกระแสต่อต้านพังค์อเมริกา (หรือ Grunge) หรือ ในทางกลับกัน

ผมว่าแม้ถึงมันจะเป็นเรื่องจริงที่ว่าคนในวงการ พังค์อังกฤษ (หรือ Britpop) ทุกๆ คนเกลียดพังค์อเมริกา (หรือ Grunge)

มันก็ยังไม่พออยู่ที่ที่เราจะบอกว่า พังค์อังกฤษ (หรือ Britpop) ต่อต้านพังค์อเมริกา (หรือ Grunge)

ผมคิดว่าในระดับหนึ่งที่เราจะเคลมว่ามันเป็นการต่อต้านได้ก็คือ มันต้องมีความจงใจในระดับหนึ่งที่จะทำอะไรบางอย่างขึ้นมาเพื่อปะทะต่อต้าน

ซึ่งผมก็เคยพิสูจน์แล้วว่า การกล่าวว่าพังค์รุ่นแรกในอังกฤษนั้นจงทำดนตรีขึ้นมาต่อต้าน Progressive หรือ Hard Rock/ Heavy Metal นั้นไม่ใช่เรื่องจริง

และผมก็คิดว่ามันเป็นเช่นเดียวกันกับกระแส Britpop โดยรวมๆ ผมไม่คิดว่ามันถูก Design หรือแม้แต่ถูกจงใจจะใช้ต่อต้านอเมริกา

ผมคิดว่าสิ่งเหล่านี้จะจริงมากๆ ในแง่ของคนทำดนตรี

อย่างไรก็ดีสำหรับคนฟังแล้ว ผมคิดว่าประเด็นมันซับซ้อนขึ้น

ผมคิดว่าในสมัยนั้น (จริงๆ ก็สมัยนี้ด้วย) มีนักฟังเพลงที่ฟังแต่เพลงอังกฤษเลย และจำนวนหนึ่งก็ฟังเพลงฝั่งอังกฤษในฐานะที่มันไม่ใช่ดนตรีอเมริกัน

หรืออีกนัยน์หนึ่งคือปฏิเสธดนตรีอเมริกัน

เราจะเรียกท่าทีการฟังดนตรีอังกฤษแบบนี้ว่าเป็นการต่อต้านอเมริกันได้หรือไม่?

ไม่มีคำตอบ (เพราะเอาจริงๆ การต่อต้านก็นิยามได้หลายแบบ) แต่ยกขึ้นมาชวนขบคิดกันครับ

ประเด็นสุดท้าย

ผมอยากจะฝากภาพเล็กๆ ว่าดนตรีอังกฤษนั้นถ้ามองลงไปจริงๆ ไม่มีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกันด้วยซ้ำ

ผมขอยกงานของวิชาการชื่อดังของ Sara Cohen ที่ศึกษาแวดวงดนตรีร็อคในลิเวอร์พูล

Cohen ระบุชัดเจนเลยว่า ซาวน์แบบลิเวอร์พูล นั้นเป็นซาวน์ที่ดั้งใจจะทำมาเพื่อแย้งกับซาวนด์แบบแมนเชสเตอร์ และนักดนตรีนั้นก็ตระหนักตรงนี้ดีและก็ทำอย่างรู้ตัว

อย่างไรก็ดีในลิเวอร์พูลเองนั้นกลุ่มนักดนตรีคนดำก็ตั้งคำถามไปอีกชั้นว่า ซาวน์แบบคนขาวลิเวอร์พูลที่ไม่ได้รวมสไตล์ดนตรีลิเวอร์พูลแบบดนดำลงไปแล้ว มีความชอบธรรมแค่ไหนในการอ้างความชอบธรรมในการเป็นซาวน์แบบลิเวอร์พูล

นี่แสดงให้เห็นว่าซาวนด์แบบอังกฤษนั้นไม่ใช่แค่ไม่ได้มีหนึ่งเดียว ความเป็นถิ่นต่างๆ นั้นยังมีความขัดแย้งกันอย่างจงใจด้วย

และทั้งหมดนี่ก็คือการทำประเด็นให้ซับซ้อนขึ้นของผมครั่บ

จากคุณ : FxxkNoEvil - [ 4 ต.ค. 51 22:24:54 ]