พุทธมหายาน VS พุทธหินยาน
อ้อ...มีประเด็นหนึ่งที่ผมอยากจะพูดถึง
ครั้งหนึ่ง คงสมัยในช่วงปี 2516 -2519 หรือหลังจากนั้นเล็กน้อย
ก็สมัยที่นักศึกษาเด็กกิจกรรมในรั้วมหาวิทยาลัยกำลังเฟื่องฟู
มีปุชฉา-วิสัชนา ระหว่างหลวงปู่พุทธทาส อินทปัญโญ ก็ท่านพุทธทาสภิกขุนั่นแหละครับ
กับนักกิจกรรมท่านหนึ่ง ที่ได้ตั้งคำถามๆ หลวงปู่พุทธทาสว่า
"ระหว่างพุทธนิกายมหายาน (พุทธจีน) กับ หินยานหรือเถรวาท (พุทธไทย-ลังกา) นั้น คำสอนเรื่อง การช่วยเหลือสัตว์โลก หรือที่เราคุ้นกันว่า โปรดสัตว์โลก ระหว่างพุทธมหายาน กับหินยานนั้น แนวความคิดของนิกายใดที่ถูกต้องมากกว่ากัน หรือ"เสียสละ"มากกว่ากัน อะไรทำนองนี้ คือผู้ถามสงสัยว่า
พุทธนิยายมหายาน จะเน้นให้บุคคลอุทิศตน เสียสละเพื่อคนอื่น หรือเหล่าสรพพสัตว์ทั้งมวลในโลก เฉกเช่นนักกิจกรรมที่ออกไปตามชนบทห่างไกล แล้วทำงานอุทิศแรงกายแรงความคิด เพื่อคนในท้องถิ่นทุรกันดาร อะไรทำนองนั้น
กับพุทธหินยาน ที่มุ่งเน้นให้บุคคลมุ่งหาสัจธรรม ความหลุดพ้นส่วนตนให้ได้ ให้บรรลุก่อน จะออกไปโปรดสัตว์หรือ อุทิศตนทำงานเพื่อสังคม
ผมจำไม่ค่อยได้แล้วว่า หลวงปู่ท่านตอบว่ากระไร เพราะอ่านเจอตั้งแต่สมัยเมื่อ 20 กว่าปีก่อน แต่ให้ผมเดาในตอนนี้ ท่าน"น่าจะ"ตอบว่า
การคิดว่าพุทธนิกายหินยาน เน้นให้บุคคลหนีโลก ปลีกวิเวกไปแสวงหาสัจธรรม ปลีกสังคมออกไปว่างั้นเถอะ เป็นความคิดที่คลาดเคลื่อนไปมากพอสมควร
ทั้งนี้เพราะ วิเวกเกิดขึ้นได้ทุกขณะจิต เกิดได้ทุกที่ แม้แต่ในที่ปะชุมชนที่มีคนจอแจ เพราะวิเวกเกิดจากจิตว่างจากความวุ่นวายรอบข้าง ไม่ใช่การแยกไปอยู่ตัวคนเดียวเท่านั้น แต่ที่ศาสนาสอนให้ปลีกตนเองไปแสวงหาที่สงัด เพียรสมาธิภาวนา เพราะปุถุชนย่อมต้องการสถานที่ๆ เอื้อให้จิตสงบได้มากกว่า แต่สำหรับพระอรหันต์แล้ว จะจอแจจอกแจก เจี๊ยวจ๊าว พลุกพล่านกันขนาดไหน ก็ไม่อาจทำให้จิตท่านมัวหมอง หรือขาดจากวิเวกได้อีกแล้ว ท่านบรรลุมรรคผลนิพพาน จิตอยู่เหนือโลกรอบกายไปแล้ว
ดังนั้น การทำงานคือการปฏิบัติธรรม คนที่ทำงานกิจกรรมอุทิศตนไปด้วย สามารถเข้าสู่แดนสุขาวดีทางพุทธไปด้วยพร้อมๆ กันได้ในทางทฤษฎี คือยิ่งปฏิบัติ จิตยิ่งสูงขึ้นๆ ละจากตัวกู ของกู มากขึ้นๆ ได้เช่นกัน เช่นนี้แล"
สาธุ
แก้ไขเมื่อ 05 พ.ค. 55 22:32:08