เจ้าขู่เข็ญประชาชนของข้าด้วยการเป็นทาสและความตาย! ลีโอไนดัส,กษัตริย์จอมทัพแห่งสาธารณรัฐสปาร์ตากล่าวพร้อมจ่อใบมีดที่ลำคอของพลนำสารเปอร์เซียที่ยืนอยู่ริมขอบเหวลึกสุดหยั่ง แม้ในจิตใจจะรู้ดีว่าการกระทำเช่นนี้ รังแต่จะเป็นสัญญาณที่บ่งบอกถึงการต่อต้านเซอร์ซีส กษัตริย์แห่งอาณาจักรเปอร์เซีย ที่นำกองกองกำลังกรีธาทัพยึดและสังหารผู้คนมานักต่อนัก และนำพาประชาชนของเขาไปสู่ความตาย แต่กระนั้น เมื่อคิดถึงสิ่งที่จะเกิดหากเขายอมจำนนต่อพวกมันแล้ว ในวินาทีถัดมา
.
นี่ล่ะ คือสปาร์ตา!!!
สิ้นประโยค ฝ่าเท้าอันทรงพลังก็พลันถีบร่างของพลนำสารจอมอวดดีให้ไปสู่จุดจบ และเป็นดั่งเสียงกลองรบที่ดังกระหน่ำเปิดฉากมหาสงคราม เมื่อกองทัพสปาร์ตาเพียงหยิบมือ อาจหาญต่อสู้กับคลื่นแห่งความตายของมหาอำนาจ ที่โลกต้องจารึก
.
เอาล่ะๆ ผมรู้ว่ามันฟังดูโอเวอร์พิกลอยู่ในที แต่จะว่าไปแล้ว สำหรับตัวของผม นักดูหนังแถว G นั้น นับตั้งแต่ที่ได้เห็นภาพยนตร์ตัวอย่างของ 300 งานแอ็คชันกึ่งพีเรียดจากผลงานนวนิยายภาพของ Frank Miller นักวาดชื่อดังเจ้าของผลงานอย่าง Sin City ที่ครองใจของผมมาแล้วนั้น ก็แทบจะเรียกได้ว่า ตั้งหน้าตั้งตารอเพื่อจะได้ชมวาทกรรมการดัดแปลงผลงานสุดอลังการให้ออกมาโลดแล่นในจอเงินเพื่อกระหน่ำความโหดดิบสมกับลายเส้นอันเกรี้ยวกราดทรงพลังของ Miller ให้เต็มสองนัยสัมผัส แม้โดยส่วนตัวจะไม่ได้รับรู้หรือรับทราบอะไรเกี่ยวกับความเป็นมาของสปาร์ตาเลยนอกเสียจากที่พวกเขาทั้งหลายนั้นเป็น นักรบในสายเลือด แต่เพียงเท่านั้น
สำหรับ 300 ผลงานภาพยนตร์จากการกำกับของ Zack Snyder นี้ เริ่มต้นด้วยการเล่าเรื่องของดิลลิออส พลทหารสนิทคู่ใจที่บอกเล่าเรื่องราวของกษัตริย์ลีโอไนดัส (นำแสดงโดย เจอราร์ด บัทเลอร์ นักแสดงเสียงทองจาก The Phantom of the Opera) ที่นำทัพทหารสปาร์ตาเพียง 300 นาย เข้าต้านทานกองทัพของเซอร์ซีส จักรพรรดิแห่งอาณาจักรเปอร์เซีย ที่หมายจะมาประกาศศักดาขยายอาณาเขตในประเทศขอบขัณฑ์ของกรีกโบราณ ให้กับบรรดาสภาสูงของสปาร์ตันได้รับรู้
ในเบื้องต้น ลักษณะการเล่าเรื่องราวเช่นนี้ดูน่าสนใจไม่น้อย เพราะจากปากคำของทหารที่อยู่ใต้บังคับบัญชาของแม่ทัพกษัตริย์นักรบอย่างลีโอไนดัส ที่ยืนหยัดสู้ไม่ถอยจนวินาทีสุดท้ายนั้น ย่อมเป็นความประทับใจและปลุกความห้าวหาญฮึกเหิมให้กับผู้คน ดั่งที่โบราณได้กล่าวไว้ถึงพลังแห่ง วีรบุรุษ ที่พร้อมจะขับเคลื่อนได้ทุกอย่าง แม้แต่ขุนเขา สายธาร หรือฟากฟ้า
หากแต่ ถ้าหนังนำเสนอแต่ด้านนี้เพียงอย่างเดียว มันก็คงไม่ต่างอะไรกับหนังวีรบุรุษที่เคยมีมาอย่าง Gladiator หรือ Troy ที่แม้จะอลังการทรงพลัง แต่ตื้นเขิน ไร้ชีวิตชีวา ซึ่ง 300 นั้น นำเสนอด้านที่น่าสนใจกว่าของลีโอไนดัส ไม่ใช่ในฐานะวีรบุรุษหรือแม่ทัพ หากแต่ในฐานะของ
จอมคน
คำว่า จอมคน นี้ หากมองในด้านตื้น เราจะพบว่ากษัตริย์ลีโอไนดัสนั้น มีคุณสมบัติที่เพียบพร้อมที่จะยืนหยัดเหนือทุกผู้ทุกนาม ทั้งความแข็งแกร่ง ความห้าวหาญ ความเก่งกล้าสามารถที่เหนือชั้นกว่าสปาร์ตันคนอื่นๆ (ที่ก็แกร่งจนไม่รู้จะแกร่งไปถึงไหน) และตำนานการผจญภัยอันโลดโผนก่อนเข้ารับตำแหน่งเป็นทุนรอน แต่เราอาจจะต้องไม่ลืมความจริงข้อหนึ่ง ว่าฐานะของลีโอไนดัสนั้น เป็นกษัตริย์ และแน่นอนว่า
น้ำหนักที่ต้องแบกรับในสถานการณ์ต่างๆนั้น มีมากกว่าคนอื่น นับร้อย นับพันเท่า
จากที่ได้เกริ่นไปก่อนหน้านั้น แม้ว่าการกระทำของลีโอไนดัส ที่ส่งพลนำสารเปอร์เซียที่ยื่นข้อเสนอให้สวามิภักต์ต่อเซอร์ซีสไปสู่ความตาย จะเป็นสิ่งที่โง่เขลา บ้าบิ่น และขาดความยั้งคิดในสายตาของเธอรอน มหาอำมาตย์จอมฉ้อฉล ที่วางแผนสมคบกับพวกเปอร์เซียก็ตาม แต่คงไม่มีใครรู้ในจิตใจของเขาเลยว่า มันหนักอึ้งเพียงใด กับการยอมแพ้ อันเป็นการทรยศต่ออุดมการณ์ของสปาร์ตาที่ ยอมตาย ไม่ยอมถอย หรือการรักษามันไว้ และเสี่ยงต่อการถูกฆ่าล้างโคตร ปล่อยให้ลูกหลานกลายเป็นทาสไปชั่วกัลปวสาน
อาจจะไม่มีใครรู้ นอกจากพระมเหสีจอร์กา ภริยาคู่ชีวิตที่อยู่เคียงข้างเท่านั้น
จงอย่าถาม ว่าท่านควรทำเช่นไรในฐานะกษัตริย์ แต่จงถามว่าตัวของท่าน ต้องการจะทำเช่นไร นั่นล่ะ
.คือวิถีแห่งเสรีชนที่แท้จริง คำพูดปลอบประโลมของมเหสีที่มีต่อลีโอไนดัสที่กำลังว้าวุ่นต่อคำทำนายของพระนักบวชจอมฉ้อฉล ที่สั่งเบรกห้ามกองทัพไม่ให้ออกไปประศึกกับพวกเปอร์เซีย (ที่มีนัยยะแห่งการหลอกลวงเคลือบแฝง) นี้ ช่วยยกเอาภูเขาออกจากอกของกษัตริย์ที่แบกรับทุกอย่างไว้เต็มสองบ่า
และตัดสินใจออกไปทำ ในสิ่งที่เห็นสมควรอย่างถึงที่สุด
และถัดจากนี้ไปเป็นเวลานับชั่วโมงของภาพยนตร์ ก็แสดงให้เห็นถึงวาทกรรมของลีโอไนดัสในการ รับผิดชอบ ต่อทางเลือกของตนเอง ที่มีน้ำหนักและความหวังของประชาชนใต้สังกัด ในฐานะ จอมคน แน่นอนว่านั่นไม่ใช่เรื่องง่าย หนทางในภายภาคหน้านั้นมืดมนหดหู่ไร้ซึ่งความหวัง การต้านรับในหุบเขาเฮทส์เกทส์ที่แม้จะได้เปรียบทางชัยภูมิ แต่ก็เป็นดั่งที่มั่นสุดท้ายประหนึ่งหันหลังชนกำแพง ถ้าพลาดพลั้งไปเพียงนิด ทุกความพยายามทั้งหลายที่ได้กระทำมาก็เป็นอันจบสิ้น และพินาศไปเสียเท่านั้น
มาจนถึงวรรคนี้ มันเกี่ยวข้องอันใดกับสิ่งที่ผมต้องการจะสื่อถึงคำว่า จอมคน ? อันที่จริงแล้ว ถ้าเราดูในทุกช่วงของภาพยนตร์ การปรากฏตัวของลีโอไนดัส ในฐานะกษัตริย์แห่งสปาร์ตา แม้จะดุดัน เด็ดขาด ไร้ความปราณี แต่ก็ใช่ว่าจะเต็มไปด้วยความระห่ำแบบไร้สติ ทุกการกระทำมีการตรึกตรอง มีความอ่อนไหว มีความรักความจริงใจ และทั้งหมดนี้เองที่แปรสภาพเป็นความ หนักอึ้ง ทับสุมอย่างไม่รู้จบ และสุดท้ายก็ต้องปิดบังซ่อนเร้น เพราะขวัญกำลังใจของทหารใต้สังกัด ขึ้นอยู่กับเขาเพียงคนเดียวเท่านั้น ยิ่งในสถานการณ์ที่มืดฟ้ามัวดินด้วยคมหอกดาบและธนูด้วยนั้น ที่ว่างสำหรับความโหยไห้อาลัย ย่อมไม่มี
เพราะจอมคนที่แท้จริง
.ไม่มีเวลาแม้แต่จะร้องหาความช่วยเหลือ
จอมคนที่แท้จริง
.คิดถึงผู้อยู่ใต้บังคับบัญชา ประดุจญาติพี่น้องในสายเลือด
จอมคนที่แท้จริง
..ย่อมไม่สิ้นหวัง แม้สถานการณ์จะตกเป็นรองบ่อนเกือบทุกด้าน
แต่กระนั้นแล้ว จอมคน ก็ยังคงเป็นคน
.
บางทีจอมคนที่แท้จริง
.ก็คงจะเป็นดั่งพวกเรา มีโกรธ มีเสียใจ มีสิ้นหวัง มีความหวาดกลัว
.
แต่เพราะ น้ำหนัก ที่เขาต้องแบกรับไว้ ทำให้ไม่สามารถที่จะแสดงออกได้อย่างที่ใจต้องการ อย่างที่จะเห็นในตอนต้านรับในช่องหุบเขา ในฐานะกษัตริย์จอมทัพ ลีโอไนดัสก็ต้องวิ่งออกนำไปเป็นคนแรก ทหารใต้สังกัดแข็งแกร่งเท่าไร เขาต้องแกร่งกร้าวมากกว่า ว่องไวเท่าไร เขาต้องเป็นดั่งสายลมอันรวดเร็วที่พัดผ่าน และเหี้ยมหาญเท่าไร เขาก็ต้องอำมหิตให้ได้มากยิ่งกว่า และแม้จะเกิดความสูญเสียในหมู่กองทหาร ดังเช่นที่ลูกชายคนโตอันแสนแกร่งกร้าวของนายกองคนสนิทต้องพบจุดจบ จนก่อให้เกิดความเศร้าสุดหยั่งประมาณ แต่เขาก็ต้องกลืนก้อนสะอื้นมันลงคอ ดำรงตนให้หนักแน่นดุจหินผา เพราะความโหดร้ายในภายภาคหน้ายังคงมี
ดูเหมือนว่ามาถึงตรงนี้ น้ำหนักที่ จอมคน ต้องแบกรับเอาไว้ ไม่ได้ลดทอนลงไปเลยแม้สักนิด มีแต่จะเพิ่มมากยิ่งขึ้น ในทุกเพลาที่กรำศึก ที่ดูราวกับไม่มีหนทางที่จะชนะ
กระนั้นแล้ว หลายคนอาจจะท้วงติงว่า การกระทำของลีโอไนดัสในการนำทหารเพียงหยิบมือไปออกรบ ก็ไม่ต่างอะไรกับการส่งคนไปตาย นั่นก็ดูไม่มีความรับผิดชอบต่อสิ่งใดๆ ไม่ต่างอะไรกับพวกจอมทัพเผด็จการในยุคนี้ ที่ยึดถือเอาตัวเองเป็นที่ตั้ง โดยไม่สนใจฟังเสียงรอบข้างใดๆ แต่อย่าลืมในความจริงข้อหนึ่งนั้นคือ ไม่ใช่ว่าคนอย่างเขาจะไม่ได้คิดถึงผลได้ผลเสีย เพราะแม้ว่าฝ่ายตรงข้ามจะเปิดทางลงที่ดู ชอบธรรม แต่ไร้ซึ่งความจริงใจ (ทั้งจากการมาของเซอร์ซีส ที่ยื่นข้อเสนอให้ยอมจำนนถึงสองครั้งซ้อน) แต่ไม่ว่าจะมองไปทางไหน ก็มีแต่เจ๊งกับเจ๊า ยอมแพ้รึ ก็กลายเป็นทาส หมดสิ้นซึ่งความหมายแห่งเสรีชน ต้องตกอยู่ใต้การควบคุมของอมนุษย์ไร้จิตใจ จะเหลือก็แต่สู้ยิบตา ที่พอจะประกันอะไรหลายต่อหลายสิ่งได้บ้าง นับเป็นการเดิมพันสุดอันตราย ที่ต้องทุ่มให้สุดตัวเท่านั้น
และมันเป็นเกมเดิมพัน ที่มีอนาคตของครอบครัว พี่น้อง ผองเพื่อน และศักดิ์ศรี โดยมีเหล่าทหารคนสนิทอีกสามร้อยกว่าชีวิตร่วมเคียงบ่าเคียงไหล่ พร้อมตายตามกันไป
นั่นเพราะพวกเขารู้ว่า เจ้านายที่กำลังนำหน้ากรำศึกในขณะนั้น มีอุดมการณ์ และยืนพื้นในระดับเสมอเหมือน และพร้อมเสมอ ที่จะตาย
.เพื่อพวกตน และคนที่พวกเขารัก
ดูจนถึงตอนนี้ อดกลับมาคิดถึงโลกแห่งความเป็นจริงไปเสียไม่ได้ ในสภาวะการปกครอง ไม่เฉพาะแต่กับบ้านเมืองของเรา แต่กับในสากลโลก เรามีบรรดา ผู้นำ และ ผู้ปกครอง อยู่มากมาย ทั้งที่ได้มาจากความชอบธรรม (จากระบบที่กำหนดเอาไว้เพื่อเอื้อให้กับคนเหล่านั้น) ทั้งจากการใช้กำลังอำนาจเข้าครอบครอง แต่ผมกลับไม่เห็นผู้ใดเลยที่จะอาจหาญสมกับคำว่า จอมคน แม้สักนิด อาจจะเพราะพวกเขาไม่อาจจะเสียสละให้กับผู้ใต้บังคับบัญชา ไม่อาจจะยึดถืออุดมการณ์และคุณธรรมไว้ประจำใจ รวมถึงไม่อาจจะดำรงตนให้สมศักดิ์ศรี สมกับคำว่า ผู้นำ ที่พวกเขาเหล่านั้นแบกรับเอาไว้
อย่ากระนั้นกระนี้เลย เท่าที่เห็น พอมีปัญหาอะไร ก็ให้ลูกน้องหรือผู้ใต้สังกัดออกหน้า แล้วตัวเองล้มลงบนฟูกบนเบาะอยู่ร่ำไปทุกที ดูราวกับน้ำหนักที่ จอมคน สมควรจะแบกรับเอาไว้ มันจะเจือจางหายไปตามกาลเวลาเสียอย่างนั้น และถือว่าตัวเองอยู่ในบัลลังก์ของ ผู้ทรงวุฒิ ที่ไม่ต้องรับผิดชอบอะไรให้มันมากมาย นั่นก็ไม่ทำให้ผมแปลกใจเท่าใดนัก ที่สภาวะความมั่นคงในการเมืองการปกครองในหลายช่วงที่ผ่านมา มันถึงได้ระส่ำระสาย และหน้าไหว้หลังหลอกเสียทุกครั้ง เพราะเอาเข้าจริงๆ มันไม่มีความจริงใจ หรือสิ่งใดๆ ให้ต้องปกป้อง ไม่มีอุดมการณ์หรือความเสียสละอื่นใด เพราะถือว่าธุระไม่ใช่ สนใจไปก็เท่านั้น
เราจึงได้เห็นบรรดานักการเมืองที่พร้อมยกมือไหว้ประหลกๆ ในก่อนการเลือกตั้ง พกคำสัญญามาเต็มตะกร้า สุดท้ายมาทำตัวหน้าหนาเดินลอยชายราวกับคำเหล่านั้นเป็นเพียงอากาศธาตุหลังได้รับเลือกดำรงตำแหน่ง
ในภาพยนตร์ตอนสุดท้าย ที่ลีโอไนดัสได้รับรู้ว่าทหารสปาร์ตาพิการได้ทรยศและนำกองทัพเปอร์เซียอ้อมผ่านหุบเขาที่มั่นสุดท้ายไปตีตลบพวกตนนั้น เขาก็ได้ฝากฝังให้ดิลลิออส หนึ่งในทหารคนสนิทนำข้อความสั้นๆ และเรื่องราวการสู้รบของพวกตนที่ยังรั้งอยู่ไว้ กลับไปบอกต่อสภาสูง ซึ่งนั่นก็คงถือเป็นการปลดแอกทุกน้ำหนักที่เป็นดั่งขื่อคาและจองจำตัวของเขาเอาไว้ แน่นอน เขารู้ว่าการศึกในครั้งต่อไป ย่อมไม่พ้นวาระสุดท้ายและความตาย สปาร์ตาสามร้อยนายจะต้องทิ้งชีวิตเอาไว้ในหุบเขานี้เป็นแม่นมั่น
และเหนือสิ่งอื่นใด ลีโอไนดัสยอมกระทำในสิ่งที่ขัดกับอุดมการณ์ชั่วชีวิตของตน ด้วยการแกล้งยอมสวามิภักดิ์ต่อเซอร์ซีส ก่อนจะปิดฉากด้วยการพิสูจน์ให้เห็นว่า จอมจักรพรรดิที่ทุกคนหวาดเกรงราวกับสัตว์ประหลาดจากนรกอเวจี ก็รู้จักเจ็บ รู้จักปวด
และรู้จักตาย
..เฉกเช่นมนุษย์ทุกผู้ทุกนาม
แม้มันจะเป็นการเสื่อมเกียรติในแวบแรกที่เห็น แต่ทุกคนในเหตุการณ์นั้นก็รู้ดี ว่ามันหาได้มีความสำคัญอันใดอื่นอีก เพราะพวกเขาได้กระทำ บรรลุ และส่งต่อเจตนารมณ์ของตนเองให้คนรุ่นหลังไปเป็นที่เรียบร้อย
ท่านไม่ขออะไรจากพวกเจ้า ไม่ต้องมีรูปปั้นอนุสรณ์ ไม่ต้องมีบทกลอนสดุดี ขอเพียงแค่ จดจำพวกเราไว้ เท่านั้น
.. นี่คือคำพูดของดิลลิออสที่ถ่ายทอด เจตจำนง สุดท้ายของลีโอไนดัสกลับไปบอกต่อ และหนึ่งปีถัดจากนั้น กองทัพสปาร์ตาและกรีกที่พร้อมรบเต็มกำลังศึกเกือบสามหมื่นนายก็เดินทัพมุ่งหน้าเตรียมเข้าบดขยี้และทำลายล้างเมืองหลวงแห่งเปอร์เซีย ผู้ที่เคยกระทำย่ำยีตนมาก่อน
สำหรับตัวของผมเอง ไม่อาจจะกล่าวสนับสนุนได้ว่าการกระทำสงครามไม่ว่าจะยุคสมัยใดนั้น เป็นเรื่องที่ถูกต้อง หรือชอบธรรม (ท่ามกลางกลิ่นคาวเลือดที่คละคลุ้งทุกอณูอากาศ คงไม่สามารถแยกได้ออกว่าใครถูก หรือผิด)
(ต่อโพสท์ที่ 2)
จากคุณ :
บ้าเกม 
- [
17 มี.ค. 50 02:46:33
]
[Review]300 :: น้ำหนักของ 'จอมคน'[Spoiler Alert!]
