ความคิดเห็นที่ 1 The Diving Bell and The Butterfly :: ติดปีกให้หัวใจ มุ่งตรงไปสู่นิรันดร์ โดย นักดูหนังแถว G ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ ในสภาวะชีวิตโดยปกติที่เราดำเนินไปในทุกโมงยาม มันจะมีสักกี่ครั้ง ที่เราจะนึกจินตนาการถึงช่วงเวลาที่เราจะต้องสูญเสียทุกสิ่งทุกอย่าง สิ่งที่เคยมีกลับกลายเป็นศูนย์ และต้องตั้งต้น เริ่มใหม่....อีกครั้ง ผมไม่คิดว่าคำถามนี้จะเป็นเรื่องที่ถูกเอ่ยออกมาบ่อยครั้งนัก.... หรือไม่ก็เอ่ยออกมาอย่างไม่ใส่ใจ....ไม่มีอะไรนอกไปเสียจากความพยายามในการเตือนตนเองอย่างผิวเผิน ผมก็ไม่เคย....คุณก็ไม่เคย....แค่จินตนาการก็ยังยาก นับประสาอะไรกับจะระลึกให้มันเป็นจริงในห้วงแห่งความรู้สึก ทุกสิ่งดูราวกับภาพฝัน เลือนราง ยากจะจับต้อง ฌ็อง-โดมินิค โบบี้ ก็ไม่เคยนึกถึง.... สำหรับเขา ผู้มีฐานะการงานมั่นคง รั้งตำแหน่งบรรณาธิการนิตยสารแฟชั่นหัวดังของฝรั่งเศส เงินทองไหลมาเทมา มีภรรยาสาวที่น่ารัก ลูกอีกสาม คนรักนอกสมรสอีกหนึ่ง และนวนิยายที่เตรียมพร้อมจะจัดพิมพ์ ทุกอย่างช่างสมบูรณ์แบบ และสวยงาม ไร้ซึ่งข้อบกพร่อง เขาไม่เคยคิด....ว่าวันหนึ่ง ทุกสิ่ง จะพร้อมใจกันออกจากชีวิต ด้วยการคุกคามจากโรคร้าย.... และเหลือความสามารถ.....แค่ขยิบตาซ้าย เพียงข้างเดียว..... ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ เรื่องราวที่เกริ่นนำไปข้างต้นนี้ หาใช่นิยายโศกสลดประโลมความเศร้าที่ไหน หากแต่เป็นเรื่องราวในภาพยนตร์ฝรั่งเศสอย่าง The Diving Bell and the Butterfly ที่สร้างจากชีวิตจริงของฌ็อง-โดมินิค โบบี้ อดีตบรรณาธิการนิตยสาร Elle ที่ต้องเผชิญเคราะห์กรรมจากโรคเส้นเลือดในสมองแตก เหลือไว้แค่การขยิบตาซ้ายเพราะร่างกายทั้งหมดตกอยู่ในสภาพอัมพาตไร้การตอบสนอง ที่กวาดรางวัลมาอย่างมากมายในปี 2007 และเข้าฉายในเทศกาล Disability Film Festival ที่โรงแรมเซ็นทรัลแกรนด์ เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมา สำหรับผม กับความคาดหวังที่มีต่อภาพยนตร์เรื่องนี้ ถ้าจะว่ากันตามตรง ก็อดจะนึกถึงสิ่งที่ควรจะเป็นของเรื่องราวที่บอกเล่าผ่านความพิการและทุพลภาพของชายผู้หนึ่งที่ไม่เหลือสิ่งใด ตกอยู่ในสภาพที่ไม่อาจช่วยตัวเองได้ สูญเสียทุกสิ่งไปเสียไม่ได้ ว่ามันไม่น่าจะพ้นความเป็นเมโลดราม่าอย่างเข้มข้น รีดเร้นน้ำตาผู้ชมให้โศกเศร้ากับสภาพของเขาให้มากที่สุด อันเป็นสูตรสำเร็จที่เป็นแบบแผนพึงปฏิบัติมาอย่างยาวนาน แต่แล้ว ในห้องสัมมนาของโรงแรมอันมืดสนิท ภาพในจอเต้นเร่าไปตลอดสองชั่วโมงครึ่ง ที่ฉายให้เห็นนาฏกรรมแห่งชายพิการผู้เสียทุกอย่าง ก็กลับกลายเป็นบางสิ่งที่พลิกเหนือความคาดหมาย และบ่งบอกถึงนัยยะแฝงที่น่าสนใจ ที่น่าจะสะท้อนความเป็นไปของสภาพผู้คนในสังคมที่ป่วยไข้จากความเปลี่ยนผ่านไร้ความแน่นอนแห่งยุคสมัยได้เป็นอย่างดี ภายหลังจากที่ฌ็อง-โดมินิค โบบี้ (หรือ ฌ็อง-โด ชื่อที่ติดปากในหมู่เพื่อนๆ) ต้องประสบกับความพิการจากโรคเส้นเลือดในสมองแตก ถูกจำขังในสภาพอัมพาตทั้งตัว ไม่เหลือความสามารถใดๆ นอกจากตาซ้ายที่ยังขยับได้ตามใจนึก แต่ทั้งหมด ก็ไม่อาจเทียบได้กับทุกสิ่งที่เขาเคยเป็นเจ้าของ ความทุกข์โศกเข้าเล่นงานจิตใจ สายตาที่มองโลกในแง่ลบ ยิ่งติดลบมากขึ้นอีกเป็นเท่าตัว โชคดี ที่นักบำบัดและนักพัฒนาทักษะการสื่อสารสาว ผู้มีความชื่นชมในตัวของฌ็อง-โด อยู่เป็นทุน ทุ่มเททั้งเวลาและความตั้งใจ เพื่อพัฒนาระบบที่เขาจะสามารถสื่อสารกับโลกภายนอกได้ด้วยการนั่งอ่านตัวอักษรเรียงกัน และให้เขาขยิบตาในตัวที่ต้องการ ก่อนจะร้อยเรียงมาเป็นประโยคที่สมบูรณ์ มันเป็นงานที่โหดหินและต้องใช้ความทุ่มเทอย่างมหาศาล เบื้องแรก ฌ็อง-โด ไม่อาจให้ความเชื่อมั่นกับมันได้ แต่แล้ว ผลจากความพยายามของนักบำบัดสาว กำลังใจจากครอบครัว เพื่อน และความพยายามที่จะเอาชนะความป่วยไข้ ก็ผลักดันให้เขากลับมาจรดปากกาผ่านจิตใจ ร้อยเรียงตัวอักษรเป็นเรื่องราวแห่งห้วงชีวิตพิการของตนเอง ด้วยวิธีที่โลกคาดไม่ถึง และจดจำมิลืมเลือน มาถึงวรรคนี้ มันอาจจะฟังดูแปลกๆ ที่ผมจะมาบอกเล่าถึงเรื่องราวของตัวหนังกันเสียแต่เนิ่นๆ แต่ออกตัวไปเลยว่า เนื้อหาทั้งหมด มีเพียงเท่านี้จริงๆ ไม่มาก ไม่น้อยไปกว่านี้ แต่สิ่งที่เป็นเสน่ห์อย่างสำคัญที่สุดจนผมต้องประหลาดใจในภาพยนตร์เรื่องนี้ กลับอยู่ที่ ‘วิธีการ’ บอกเล่าเรื่องราวการผจญภัยของฌ็อง-โด ผู้พิการ ที่ผู้กำกับอย่าง Julian Schnabel เลือกใช้ต่างหาก ที่โดดเด่น และแหวกแนวออกไปมากๆ อย่างไร? นั่นเพราะตัวหนังเล่าเรื่องราวของโลกแห่งความเป็นจริง (สภาวะป่วยไข้ และความพิการ) ของฌ็อง-โดผ่าน ‘สายตา’ และ ‘เสียงบรรยายความคิด’ ที่อยู่ในหัวของเขา พาผู้ชมเข้าไปสัมผัสกับทุกสิ่งที่ผ่านเข้ามาในชีวิตของผู้ชายคนนี้ แน่นอน การนั่งมองจากมุมมองนี้โดยตรง ย่อมตัดสภาวะความเป็นคนอื่น และลดความฟูมฟายที่ไม่จำเป็น เหลือทิ้งไว้แต่สภาพที่เป็น ‘จริง’ ของทุกสิ่งได้อย่างซื่อตรง เขาจะเศร้า เขาจะตลกขำขื่น เขาจะคิดคำนึง เขาจะพิจารณาถึงวันเก่าๆ หรือเขาจะแอบทะลึ่งตึงตัง (ผ่านสายตาซุกซนเป็นบางจังหวะ) ทุกอย่างถูกปรุงแต่งให้น้อยที่สุด คั้นมาแต่แก่นสดๆ เท่าที่สามารถทำได้ แต่ก่อนที่ตัวหนังจะพุ่งสู่ความสมจริงจนเกินขอบเขต ผู้กำกับก็ตัดสลับอารมณ์ด้วยการแทรก ‘ฉากแห่งจินตนาการ’ ที่อยู่ในหัวของฌ็อง-โด บอกเล่าถึงความฟุ้งฝัน และไอเดียแห่งโลกอันแสนบรรเจิด การผจญภัยที่เกินขอบเขตของร่างอันพิการ ไม่จำกัดสถานที่ ไม่จำกัดเวลา ไม่จำกัดกาละ ไม่จำกัดเทศะ ทุกสิ่งสามารถบังเกิดขึ้นได้ โรงพยาบาลอาจจะกลายเป็นโรงละคร วันนี้เขาอาจจะไปเข้าเฝ้าพระราชาแห่งอาณาจักรโบราณ พรุ่งนี้เขาอาจจะดินเนอร์อาหารทะเลสุดหรูชวนสยิวกับสาวสวยในร้านนามอุโฆษ มะรืนนี้เขาจะนั่งโดดเดี่ยวในรถเข็น บนแท่นกลางมหาสมุทร หรือแม้กระทั่งวันมะเรื่อง เขาอาจจะลุกขึ้น ยืนด้วยสองขา พร้อมกับรำพึงกับตนเองว่ามันก็แค่ฝันไป รวมถึงบางครั้ง ภาพความฝัน ก็ถูกใช้เพื่อบ่งบอกสภาวะอารมณ์และจิตใจของตัวเขาเองในยามนั้นๆ ได้อย่างลงตัว (อย่างเช่น ฉากภูเขาน้ำแข็งถล่ม ที่เป็นตัวแทนของความล้มเหลว และความโศกเศร้าเกินเยียวยา) ทั้งหมด มีความหมายสำคัญอย่างไร? อาจจะกล่าวได้ว่านี่เป็นภาพยนตร์ที่ใช้องค์ประกอบศิลป์ และเทคนิคการถ่ายภาพเพื่อนำเสนอความเป็นไปของตัวละครได้เด่นชัด และซื่อตรงมากๆ เรื่องหนึ่ง เพราะตัวผมที่เฝ้าติดตามชีวิตของฌ็อง-โด มาตลอดสองชั่วโมงครึ่ง แต่กลับไม่รู้สึกถึงความ ‘สมเพขเวทนา’ อย่างที่เราเคยมีต่อผู้พิการและด้อยโอกาส จะมีก็แค่ความรู้สึกเอาใจช่วย และเป็นกำลังใจให้ อย่างที่มนุษย์ปกติด้วยกันพึงมี ก็แน่ล่ะ ในเมื่อหัวเขายังคิดได้ ใจเขายังฝันถึง จินตนาการของเขาไม่อาจถูกตรึง เขาคงไม่ร้องขอความสงสารจากใครๆ....แม้กระทั่งตัวเองก็ไม่จำเป็น จนในหลายๆ ครั้ง ผมอดสงสัยไม่ได้ ว่าเรื่องราวที่กำลังรับชมอยู่นั้น หาใช่ชีวิตของชายพิการผู้ไร้ทางออก แต่เป็นเรื่องราวอันโลดโผนของ ‘ชายธรรมดา’ คนหนึ่ง ที่มีความรัก โกรธ สับสน หวาดกลัว ตลกขำขัน และเปี่ยมความหวัง ซ้ำยังต้องดำเนินชีวิตของตนเองต่อไปท่ามกลาง ‘ความไม่สะดวก’ บางประการ และมีโอกาสที่จะได้ ‘พิจารณาตนเอง’ ในทุกแง่มุม ทุกโมงยาม อย่างถี่ถ้วนและเข้าใจ มากกว่าคนอื่นบ้าง ก็เท่านั้น ชมภาพยนตร์เรื่องนี้จบ ผมอดไม่ได้ที่จะนึกถึงความเป็นไปของผู้คนในสังคมคนเมืองแห่งยุคเปลี่ยนผ่าน ที่ทุกสิ่งรวดเร็วเกินจะตามทัน ความสัมพันธ์ระหว่างกันชืดชา หมางเมิน ปราศจากความเชื่อใจ หลายครั้งแม้กระทั่งชีวิตของเราเอง ก็ยังหาความแน่นอนอะไรกับมันไม่ได้ด้วยซ้ำ เราต้องการสิ่งใด เราจะเดินหน้าต่อไปยังแห่งหนไหน ก็ไม่อาจจะตอบได้ เราได้แต่ใช้ชีวิตท่ามกลางความมืดบอดหนวกใบ้จากทุกสิ่ง อาจจะบอกได้ว่าเราเพียง ‘เดินละเมอ’ ให้ผ่านมันไปวันๆ เสียด้วยซ้ำ หรือแม้กระทั่งสิทธิเสรีภาพทางร่างกายและจิตใจที่เรามี ก็ใช้กันอย่างทิ้งๆ ขว้างๆ ราวกับได้เปล่า ซ้ำยังพาตนเองไปติดกรอบของค่านิยมและความเชื่อที่ไม่ก่อให้เกิดประโยชน์อันใดกับชีวิตโดยรวม ไม่ต่างอะไรกับคนติดเกาะ..... ไม่ต่างอะไรกับการใส่ ‘ชุดประดาน้ำ (The Diving Bell)’ .. บางที.....เมื่อเทียบกับฌ็อง-โด ผู้ซึ่งไม่อาจกลับไปมีในสิ่งต่างๆ ทั้งหน้าที่การงาน เงินทอง ชื่อเสียง และโอบกอดค่านิยมอันแสนรุงรัง จะเหลือก็แค่เพียงความรักอย่างจริงใจจากคนรอบข้าง ความสามารถในการคิดที่ไม่ถูกทำลาย ความสามารถในการสื่อสาร (แม้มันจะไม่สู้สะดวกสักเท่าใด) และบางสิ่งที่เขาตั้งใจทำและกลั่นให้มันออกมาจาก ‘จิตวิญญาณ’ ของตนเองแล้วนั้น..... เราทั้งหลาย.....อาจจะอมทุกข์เสียยิ่งกว่าคนพิการเช่นเขาก็เป็นได้กระมัง..... บางที ถ้าจะมีสิ่งไหนที่ตัวของฌ็อง-โด อยากจะบอกผ่านงานเขียนของเขา ก็คงจะเป็นแง่มุมในการใช้ชีวิตที่งดงาม และการรักษาซึ่งพลังใจกับจินตนาการที่ไม่มีทางหดหาย อันเป็นสิ่งที่ไม่อาจมีใคร หรือสิ่งใดมาพรากมันออกไปจากตัวของเราได้ตราบจนวินาทีสุดท้าย และตัวหนังโดยฝีมือของ Julian Schnabel เองก็สามารถนำเสนอออกมาอีกทอดหนึ่งได้อย่างสมบูรณ์แบบ มันเป็นหนังที่ให้กำลังใจที่ไม่ฟูมฟาย แค่อิงอยู่กับความจริง ก็ได้ในทุกสิ่งที่จำเป็น และต้องการ ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++ ฌ็อง-โดมินิค โบบี้ ไม่อาจจำได้ว่าเพราะเหตุใด....เขาถึงกลายเป็นอัมพาต..... โรคร้ายอาจจะมาจู่โจมเขา ในวันที่มีความสุขที่สุด อยู่ในสายตาของคนที่คอยห่วงใย แม้จะไม่ใช่ภาพที่น่าดูสักเท่าใดนัก...... แต่มันจะสำคัญอันใด......เพราะท้ายที่สุด เขาสามารถก้าวข้ามผ่านทุกสิ่ง กะเทาะเปลือก ถอดตัวเองจากชุดประดาน้ำ ที่ถูกทับถมด้วยความรุงรังแห่งชีวิตและความป่วยไข้...... “และปลดปล่อยจิตวิญญาณ ให้ติดปีกโบยบินไป สู่ความเป็นนิรันดร์.....” จากคุณ : นักดูหนังแถว G (บ้าเกม) - [ 24 มิ.ย. 51 06:16:11 ]

ความคิดเห็นที่ 2 เซ็งมาก ซื้อบัตรวันอาทิตย์ (เทศกาลหนังฝรั่งเศส) แต่ดันติดงานไปดูไม่ได้ :~( จากคุณ : วันที่หัวใจเคลื่อนไหว - [ 24 มิ.ย. 51 07:47:08 ]

ความคิดเห็นที่ 3 ดูในเทศกาลฝรั่งเศสเมื่อวันอาทิตย์ ชอบมากๆ รีวิวได้ดีค่ะ จากคุณ : Pat :o) - [ 24 มิ.ย. 51 08:21:49 ]

ความคิดเห็นที่ 4 โห สุยอดเลยครับ ผมดูแล้วถอดความได้ไม่ถึงขนาดนี้ เขียนบทความได้สุดยอดจริงๆครับ นี่แหละบทความแห่งศตวรรษ จากคุณ : The Gentleman - [ 24 มิ.ย. 51 08:26:25 ]

ความคิดเห็นที่ 5 เขียนรีวิวได้ดีมากครับ จากคุณ : Neodicaprio - [ 24 มิ.ย. 51 12:44:13 ]

ความคิดเห็นที่ 6 มาชื่นชมอีกหนึ่งเสียงค่ะ ทั้งหนังและบทความของคุณ เขียนได้ดีมากค่ะ เราชอบอารมณ์ขันที่ใส่เข้ามาในหนังนะ ทำให้ไม่รู้สึกหดหู่จนเกินไป จากคุณ : ต่าย (nuchaba) - [ 24 มิ.ย. 51 16:04:44 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ได้อ่านบทวิจารณ์ หรือ review (เรียกไม่ถูกแฮะ) ครั้งที่แล้วของคุณนักดูหนังแถว G ที่บอกว่าจะส่งอาจารย์อ่ะค่ะ ครั้งนี้อ่านแล้วสนุกกว่าครั้งที่แล้วเยอะเลยค่ะ อ่านแล้วอยากอ่านคำต่อไปมากขึ้นค่ะ จากคุณ : Wisther - [ 24 มิ.ย. 51 19:22:59 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ยอดเยี่ยมครับ เป็นรีวิวที่จับใจความและประยุกต์สื่อแนวคิดออกมาได้ยอดเยี่ยมและเป็นรูปธรรมจริงๆ แต่แนะนำว่าอยากจะให้พูดถึงฉากในหนังมากกว่านี้อีกสักหน่อย เพราะหลายฉากสวยๆเช่นตอนฌ็อง-โดอยู่ที่ชายหาดกับเมียและลูกๆ แล้วก็ฉากที่เมือง Lourdes ที่แสดงถึงนัยยะและความเชื่อทางศาสนาของฌ็อง-โด เป็นฉากที่น่าจดจำและสื่อความออกมาได้กว้างและควรค่าแก่การตีความมากๆครับ แต่เท่าที่เขียนมาถือว่าเจ๋งมากๆครับ... จากคุณ : patyawi - [ 25 มิ.ย. 51 22:02:15 ]