ขอโทษนะครับ ที่เข้ามาเขียนบทความในนี้ ผมเพียงแต่ต้องการที่จะเผยแผ่ ความรู้จากประสบการณ์การทำงาน 15 ปีในการทำ เรตติ้งของโทรทัศน์ ว่าตัวเลข เรตติ้ง มาจากไหน เขาคิดและใช้ตัวเลขต่างๆอย่างไร ตามความเป็นจริง ซึ่งเรื่องต่างๆเหล่านี้ คงหาอ่านจากหนังสือที่ไหนไม่ได้ เพราะผมจะเขียนจากประสบการณ์จริงๆเท่านั้น และ เป็นความรู้ทางด้านกลางๆ ที่คนในวงการควรจะรู้ไว้เพื่อใช้งานทางด้าน การวางแผนการโฆษณา การวางแผนการออกอากาศรายการทางโทรทัศน์ เท่านั้น ส่วนเรื่องลึกๆบางเรื่อง ผมคงขอตัวไม่กล่าวถึง ทางด้านข้อมูลธุรกิจจริงๆ จึงขออภัยมา ณ โอกาส นี้
จริงๆแล้ว ผมอยากจะเขียนให้คนทั่วไปได้เข้าใจเรื่อง ทีวี เรตติ้ง ตั้งแต่ผมเริ่มเข้ามาเล่นในพันทิปใหม่ๆ แต่เนื่องจากผมยังอยู่ใน องค์กร ที่เป็นผู้จัดทำ เรตติ้ง โทรทัศน์ จึงอาจจะมองว่าผมมาโฆษณาองค์กร หรือ แก้ตัวให้กับองค์กร แต่เมื่อผมออกมาจากองค์กรแล้ว ก็เลยกล้าที่จะเขียนแบบกลางๆ ให้เป็นความรู้สำหรับเพื่อนๆในวงการต่อๆไปครับ หากมีข้อสงสัยในเรื่องที่เขียนอย่างไร ก็สอบถามได้นะครับ ผมจะได้ชี้แจงให้ฟัง หากผมตอบได้ผมก็จะตอบให้ครับ แต่ถ้าผมไม่รู้ผมก็จะไปหาข้อมูลอื่นๆมาตอบให้ครับ
และต้องขออภัยหากพิมพ์ผิดพลาด และ ตกๆหล่นๆ บางคำเป็นคำที่ผมใช้ผิดๆมาตั้งแต่เด็กๆ ซึ่งก็จะพยายามพิมพ์ให้ถูกต้องมากที่สุดนะครับ
- - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - - -
ถ้าจะกล่าวถึง จำนวนคนดูโทรทัศน์ ทั่วประเทศไทย หรือ ในภูมิภาคใด หรือ ในจังหวัดใดๆ หรือ แม้นแต่ในระแวกบ้านของคุณว่า มีใครบ้างที่ดูโทรทัศน์ในช่องต่างๆ ในแต่ละช่วงเวลาได้บ้าง ซึ่งในความเป็นจริงไม่มีใครสามารถรู้ได้เลยว่า มีผู้ชายกี่คนในระแวกนั้นดู รายการนี้ รายการนั้น เป็นเวลาเท่าใด?
แต่เนื่องจากอุตสาหกรรมโทรทัศน์ ต้องการทราบว่า รายการแต่ละรายการมีใครบ้างที่ดูรายการนั้นๆ มีจำนวนคนมากน้อยเพียงใดที่ดูโทรทัศน์ในแต่ละช่วงเวลา เพื่อที่จะหารายการโทรทัศน์ ได้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายที่ดูโทรทัศน์ ในช่วงเวลานั้นๆ คนดูจะได้ดูในสิ่งที่อยากดู และ คนโฆษณา ก็จะได้สื่อโฆษณาได้ตรงกับกลุ่มเป้าหมายของโฆษณาต่อไป และ ในวงการอุตสาหกรรมโฆษณา เองก็ต้องการทราบว่า โฆษณาที่ออกไป มีกลุ่มคนที่มีโอกาสซื้อสินค้า ที่โฆษณา มากน้อยเท่าใดที่ดูโทรทัศน์ในช่วงเวลานั้น ซึ่งเขาขายเวลากันเป็น วินาที
เพราะเหตุนี้เอง การตรวจวัดว่า มีคนดูโทรทัศน์ในช่วงเวลาหนึ่งเวลาใด จำนวนเท่าใด จึงเป็นความต้องการของอุตสาหกรรมโทรทัศน์ เพื่อไปตอบโจทย์ให้กับ อุตสาหกรรมโฆษณา และ อุตสาหกรรมโฆษณา ก็ต้องไปตอบโจทย์ให้กับ เจ้าของสินค้าที่เสียค่าใช้จ่ายในการโฆษณา เพื่อให้การขายสินค้าของเขาได้ดีมากยิ่งขึ้น
แต่เนื่องจากเราไม่สามารถตรวจวัดจำนวนคนดูโทรทัศน์จริงๆได้ เพราะเครื่องโทรทัศน์ เป็นเครื่องที่รับสัญญาณไม่มีเครื่องส่งสัญญาณกลับ ถึงแม้นว่า การส่งสัญญาณกลับจะมีในระบบสายเคเบิ้ลนำแสงก็ตาม แต่วิทยาการเหล่านี้มาหลังจากระบบการตรวจวัดเรตติ้งถึง 20 กว่าปี ดังนั้น เมื่อความต้องการในการตรวจวัดคนดูโทรทัศน์มีมาก จึงต้องใช้หลักสถิติเข้ามาช่วยถึงการตรวจวัดให้สอดคล้องกับความเป็นจริงมากที่สุดเท่าที่จะทำได้
ถ้าพูดถึงสถิติ ก็แน่นอนว่า เราใช้ตัวอย่างในการตรวจวัดเพื่อหาว่าแนวโน้มของคนกลุ่มตัวอย่าง ย่อมเป็นแนวโน้มของคนทั่วไปด้วย ดังนั้น ค่าที่ได้จากสถิติ ไม่ได้บอกว่า จำนวนคนดูโทรทัศน์ในช่วงเวลานั้นจริงๆมีจำนวนเท่าใด แต่สามารถบอกได้เพียงค่าประมาณการคนดูโทรทัศน์ในช่วงเวลานั้นๆได้ว่ามีประมาณเท่าใดเท่านั้น อย่างเช่น ถ้าผลงานวิจัยพบว่า คนไทย 76% กินอาหารรสจัด เขาไม่ได้สอบถามคนไทยทั่วประเทศทุกคนว่า กินอาหารรสจัดหรือไม่ เขาเพียง สุ่มตัวอย่างเพื่อมาสอบถามเท่านั้น แต่จะอ้างอิงกลับไปยังภาพรวมโดยใช้แนวโน้มทางตัวเลขที่ได้จากกลุ่มตัวอย่าง อาจจะสรุปง่ายๆคือ การตรวจวัดทางสถิติ ไม่ได้ตรวจวัดคนทั้งหมดจริงๆ เป็นเพียงการตรวจวัดเพียงคนบางกลุ่มที่ใกล้เคียงกับกลุ่มเป้าหมายเท่านั้น
การจะตัวแทนเพื่อมาให้ข้อมูลนั้น ก็ต้องมีลักษณะที่ใกล้เคียงกับกลุ่มเป้าหมายว่ามีความเหมือนหรือแตกต่างกันมากน้อยเพียงใดด้วย ดังนั้น ถ้าต้องการตรวจวัดบ้านที่มีโทรทัศน์ ก็ต้องทราบก่อนว่ามีบ้านที่มีโทรทัศน์ จำนวนกี่หลังคาเรือนทั่วประเทศ แต่ถ้าพูดในวันนี้ แต่ละคนคงอยากจะหัวเราะ เพราะว่า ไม่ว่าเดินไปที่ใด ทุกๆบ้านก็มีโทรทัศน์ ใช้กันอยู่แล้ว ราคาก็ไม่แพง แต่ถ้าคุยถึงเมื่อ 25 ปีก่อน คุณจะเห็นว่า บ้านใดก็ตามที่มีโทรทัศน์ จะเป็นบ้านของคนมีเงิน มีฐานะ เท่านั้นถึงจะมีได้ และ งานวิจัย เรตติ้งโทรทัศน์ ก็เริ่มต้นตั้งแต่ปี ค.ศ. 1950 โดย "Arthur Nielsen" ซึ่งเป็นนักวิเคราะห์ข้อมูลทางการตลาด ในสหรัฐอเมริกา
ดังนั้น สิ่งแรกที่จะมีการตรวจวัด ก็ต้องทราบให้ได้ก่อนว่า มีจำนวนบ้านจำนวนเท่าใดที่มีโทรทัศน์ ซึ่งข้อมูลที่ต้องการนั้น ต้องแยกย่อยออกเป็น แต่ละพื้นที่ของประเทศ ซึ่งแบ่งเป็น 5 ส่วนใหญ่ๆ คือ กรุงเทพฯและปริมณฑล ภาคกลาง ภาคเหนือ ภาคอีสาน และ ภาคใต้ จากนั้น ก็ต้องแบ่งแต่ละพื้่นที่ออกเป็น ในเขตเทศบาล และ นอกเขตเทศบาล เมื่อแบ่งแยกเช่นนี้ ก็ต้องแบ่งจังหวัดออกเป็น จังหวัดขนาดใหญ่ จังหวัดขนาดกลาง และ จังหวัดขนาดเล็ก และ แบ่งย่อยตามพื้นที่ออกไปเรื่อยๆ จนถึงระดับ หมู่บ้านเลยทีเดียว
นอกจากข้อมูลของแต่ละพื่นที่แล้ว เรายังต้องเก็บข้อมูลในแต่ละบ้านว่ามีจำนวนโทรทัศน์กี่เครื่อง มีโทรทัศน์ขาวดำ หรือ สี กี่เครื่อง มีจำนวนคนในบ้านกี่คน ชายเท่าไหร่ หญิงเท่าไหร่ และ แบ่งออกเป็นสัดส่วนแยกย่อยออกมา ตามพื้นที่อีก เพื่อให้ได้ภาพของความเป็นจริงที่มีจำนวนประชากรให้ได้ชัดเจนมากที่สุด ซึ่งการทำทุกขั้นตอนเหล่านี้เราเรียกว่า "Establishment Survey"
เมื่อได้ภาพของคนและบ้านทั่วประเทศแล้ว เราถึงต้องมากำหนดว่าเราจะจัดสรรจำนวนบ้านเท่าใดในแต่ละพื้นที่ให้มีความสอดคล้องกับจำนวนบ้านทั้งหมด และ มีลักษณะที่ใกล้เคียงหรือเหมือนบ้านทั่วประเทศมากที่สุดเช่นกันก่อนที่จะทำการตรวจวัดใดๆขึ้น
(กระทู้หลังจากนี้ ผมถึงจะกล่าวถึง เรตติ้งโทรทัศน์ จริงๆครับ)
แก้ไขเมื่อ 18 มี.ค. 52 13:06:01
การตรวจวัดจำนวนคนดูโทรทัศน์ - 1 - ทำไมต้องมี เรตติ้งโทรทัศน์
