Identity ดูแล้วจับเข่ามาคุย

ไอเด็นติตี้ ผลงานกำกับภาพยนตร์ของเจมส์ แมนโกลด์ นำแสดงโดย จอหน์ คูแซค (คนที่วิ่งพล่านช่วยพระเอกในหนังเรื่องคอนแอร์)

เกริ่นก่อนว่าผมเคยดูหนังเรื่องนี้มาแล้วหลายรอบ และก่อนที่จะได้ชมภาพยนตร์เรื่องนี้อีกครั้ง ผมได้ไปดูหนังเรื่อง บอดี้ศพ 19

ความคล้ายคลึงกันระหว่างไอเดนติตี้และบอดี้ศพ 19 นั้น ตรงที่ไอเดียของหนังว่าด้วย การเจ็บป่วยทางจิตที่สร้างบุคลิกหลากหลายในตัวคนเดียว

เท่าที่จับใจความได้ในหนังมีการพูดชื่อความผิดปกตินี้ว่า multiple disorder ซึ่งเป็นไอเดียในการนำมาใช้เป็นหนังหักมุมตอนจบหลายๆเรื่อง

ย้อนกลับไปที่หนังเรื่อง บอดี้ศพ 19 นั้น หลังจากดูจบ แล้วก็พาลให้นึกถึงเรื่องไอเด็นติตี้ขึ้นมาทันที ทั้งการดำเนินเรื่องและจุดหักมุมตอนท้าย

เพียงแต่นึกดูแล้วชั้นเชิงในการเล่าเรื่องของไอเด็นติตี้นำหน้าไปกว่าหลายขุม และหลอกล่อกับอารมณ์คนดูได้แยบยลกว่า

จุดเสียที่เห็นได้ชัดในหนังเรื่อง บอดี้ศพ 19 นั้นคือ เรื่องดำเนินไปแบบชวนให้งง มากกว่าสงสัย และเมื่อถึงจุดหักมุมของหนัง กลับสร้างความซับซ้อนให้หนักกว่าเดิม จนเมื่อมองย้อนกลับไปต้นเรื่องกลับเห็นช่องโหว่มากกว่ากลวิธีการเล่าเรื่องที่แยบยล

เอาล่ะ ก่อนที่จะกลายเป็นเรื่องด่าหนังเรื่อง บอดี้ศพ 19 เกินไปกว่านี้ กลับมาที่หนังเรื่องไอเด็นติตี้ดีกว่า



ไม่นานมานี้ ช่อง 7 ได้เอาหนังเรื่องนี้มาฉายในช่วงบิ๊กซีนีม่า แต่ผมดูไม่ทัน เปิดมาดูุตอนจบพอดี แต่ก็ไม่อยากดูทางช่อง 7 นัก เพราะชอบตัดหนัง โดยเฉพาะหนังแนวนี้ตัดไป อาจเสียอรรถรสในการเก็บรายละเอียดของเรื่อง

คราวนี้ได้ดูอีกครั้ง ตั้งแต่ต้นเรื่องทางเคเบิลทีวี ไอเด็นติตี้เป็นหนังที่เล่าเรื่องเกี่ยวกับคนกลุ่มหนึ่งที่มีเหตุให้ต้องไปติดอยู่ที่โรงแรมที่ตั้งอยู่ระหว่างทางหลวงท่ามกลางพายุฝน และขาดการติดต่อจากโลกภายนอก โดยถนนโดนน้ำท่วมและสายโทรศัพท์ถูกตัดขาด

ขณะเดียวกัน หนังก็เล่าเรื่องของการสืบสวนคดีอะไรซักอย่างอีกที่หนึ่ง เกี่ยวกับฆาตกรก่อคดีสะเทือนขวัญที่มีชื่อว่า มัลคอล์ม โดยมีการไต่สวนคดีกลางดึกในคืนที่ฝนตกเช่นเดียวกัน

ทั้งสองเหตุการณ์ดูเหมือนจะไม่เกี่ยวข้องอะไรกันเลย แต่ระหว่างที่หนังดำเนินไป หนังกลับสร้างความเชื่อมโยงให้กับคนดูตั้งแต่แรกด้วยเหตุการณ์ "ฝนตก"

ภาพฝนตกภายในตึกที่กำลังทำการไต่สวนคดีของ มัลคอล์ม ถูกนำมาเชื่อมโยงกับเหตุการณ์เปิดเรื่องของคน 11 คนที่ต้องมาเจอกันที่โรงแรมแห่งหนึ่งในคืนฝนกระหน่ำ

15 นาทีแรกของหนังเป็นการโชว์ศักยภาพของทั้งคนเขียนบทและผู้กำกับว่าเอาเรื่องแน่

15 นาทีของการสร้างภาวะวิกฤตให้กับตัวละครเพื่อชักนำทุกคนไปสู่โรงแรมแห่งนั้นได้อย่างมีเหตุผล และค่อนข้างน่าเชื่อถือ

ทุกๆคนต่างมีคาแรคเตอร์เป็นของตัวเอง คนดูพอรู้คร่าวๆว่าคนเหล่านั้นมีพื้นฐานและนิสัยอย่างไร ขณะเดียวกันก็ไม่สามารถรู้ได้เลยว่า ต่อไปอะไรจะเกิดขึ้น

เมื่อมาถึงโรงแรม จากเหตุการ์ณที่มีรถชนกันต้นเรื่อง เหตุการณ์ดูเหมือนจะคลี่คลาย

โดยที่เมื่อมีห้องพักให้ผู้ป่วย อาการบาดเจ็บได้รับการรักษาเบื้องต้น มีตำรวจเข้ามาช่วยดูแล และต่างคนต่างพักในห้องของตัวเอง



คำว่า Identity ความหมายที่แปลได้ความว่า คือ ตัวตน หรือลักษณะที่แสดงความเป็นคนๆนั้นออกมา ไม่ว่าจะเป็นรูปลักษณ์ภายนอกหรือลักษณะนิสัย รวมถึงมุมมองทัศนะคติ

เช่นเดียวกัน เมื่อหนังมาถึงจุดนี้ คนดูพอได้รับรู้ความเป็นไอเด็นติตี้ของตัวละครคร่าวๆแล้ว

ธรรมดาของมนุษย์ที่เมื่อเผชิญหน้ากับภาวะวิกฤต มนุษย์ก็จะเผยตัวตนที่แท้จริงออกมาจากเหตุการณ์ต้นเรื่อง

ระหว่างนั้นลูกเล่นของหนังยังมีการหยอดเข้าไปเพื่อสร้างความน่าสนใจ เป็นสิ่งที่ถ้าสังเกตุก็จะดูสนุกขึ้น แต่ถ้าไม่สังเกตุก็ไม่เสียหายอะไร

หนังสือที่อยู่ในรถของจอห์น คูแซค (ในเรื่องชื่อเอ็ด) เป็นหนังสือที่เกี่ยวกับปรัชญาพูดถึงการมีตัวตนอยู่ ที่สังเกตุทันมีคำว่า being บนปก

เมื่อมาถึงโรงแรม หนังจงใจให้เห็นการถ่ายเอกสารบัตรประชาชน ID Card หรือ Identity Card นั่นเอง



กลับมาที่เหตุการณ์ในโรงแรมอีกครั้งหนึ่ง หลังจากที่ตัวละครแยกย้ายไปพักในห้องของตัวเอง เราได้เห็นตัวตนของคนเหล่านั้นเมื่ออยู่ลำพังว่า ต่างคนต่างก็มีความลับบางสิ่งที่เก็บงำไว้อยู่

หนังทิ้งปมปริศนาไว้ให้กับทุกคน และค่อยคลี่คลาย ขณะเดียวกันก็เกิดการฆ่ากันตามมาทีละศพ โดยมีกุญแจห้องติดอยู่กับศพ ไล่ตั้งแต่หมายเลข 10 ลงมาเรื่อยๆ

เป็นไอเดียที่น่าสนใจดี เพราะตอนนี้คนดูกำลังถูกชักจูงตามพระเอกไปแล้วว่า ใครคือฆาตกร และเชื่อว่าฆาตกรต้องเป็นหนึ่งในนั้นที่อยู่ในโรงแรมด้วยกัน



เหตุการณ์ของการไต่สวนคดีฆาตกรรมของมัลคอล์มอีกฝั่งหนึ่งของเรื่องที่เล่ากันไปแบบคู่ขนาน

เหตุการณ์ทั้งหมดจึงถูกคนดูคาดการณ์ไปเองว่า คนร้ายที่ก่อคดีดังกล่าวและคนร้ายในโรงแรมนั้นเป็นคนๆเดียวกัน

จุดเด่นของหนังเรื่องนี้คือ การควบคุมบรรยากาศทั้งเรื่องให้ทั้งชวนสงสัยและน่าหวาดหวั่นในเวลาเดียวกัน ท่ามกลางฝนตกกระหน่ำทั้งเรื่อง

ระหว่างนั้น ก็แอบปูรายละเอียดบางอย่างไว้อย่างแยบยลเพื่อนำไปสู่การเชื่อมโยงเรื่องราวทั้งหมด โดยตั้งคำถามกับตัวละครและคนดูไปพร้อมๆกันว่าทั้งหมดนี้ มันเกิดอะไรขึ้นกันแน่


ความสงสัยและปริศนาในเรื่องพอกพูนขึ้นเรื่อยๆ จนกระทั่งตัวละครเริ่มจัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้นไม่ได้อีกต่อไป และค้นพบว่า การที่ทุกคนมาเจอกันที่โรงแรมคืนนี้มีอะไรบางอย่างเชื่อมโยงกัน

นำไปสู่ฉากการนำมัลคอล์มาไต่สวนคดีดังกล่าว ซึ่งตอนนี้คนดูก็ยังจับต้นชนปลายไม่ถูกว่ามัลคอล์มเป็นใคร ไต่สวนทำไม และเกี่ยวอะไรกับเหตุการณ์ทั้งหมดในเรื่อง

เมื่อเฉลยเรื่องราวทั้งหมด นอกจากฟังดูเข้าท่าประเภทที่อุทานในใจว่า "คิดได้ไงวะ" แต่ยังรู้สึกร่วมไปกับตัวละครกับภาวะ "ช็อคทีรู้ความจริง" เพราะมาเฉลยกันที่ตัวเอกของเรื่องที่เป็นตัวละครที่คนดูผูกพันธ์และเฝ้าติดตามมากที่สุด

หลังจากที่เบลอกับเหตุการณ์ที่เกิดขึ้น ทั้งคนดูและตัวละคร หนังก็นำไปสู่ตอนจบที่คลี่คลายเรียบร้อย ทั้งในโรงแรมและห้องไต่สวนคดี ก่อนจะตลบหลังคนดูอีกครั้งด้วยการหักมุมท้ายเรื่อง

แม้ว่ามาดูหลายรอบเข้าจะเห็นความไม่สมบูรณ์ของจุดหักมุมตอนจบ แต่ก็เข้าใจว่ามันเป็นเรื่องการต่อสู้ภายในจิตใจ แม้อย่างนั้นฉากจบของเรื่องนี้ที่เป็นภาพกว้าง กล้องนิ่ง พร้อมกับคำกลอนที่พูดถึง the man who wasn't there ก็ยังหลอกหลอนความรู้สึกคนดูหลั
ดูจบ


เมื่อมองภาพรวมทั้งหมดแล้ว บทภาพยนตร์ที่ดีไม่ได้จำกัดอยู่แค่ไอเดียเริ่มต้น หรือการดำเนินเรื่องที่ดึงดูดเท่านั้น แต่กลับเป็นโครงสร้างทั้งหมดที่ถูกร้อยเรียงออกมาได้อย่างมีเอกภาพและน่าติดตาม ชวนให้เกิดอารมณ์ร่วมไปจนสุดปลายทางของเรื่อง

เพราะไอเดียของอาการป่วยทางจิตนี้ก็มีอยู่ไม่ใช่น้อย นับตั้งแต่ไซโคของอัลเฟรด ฮิตช์คอกซ์ จนถึงปัจจุบัน ไอเด็นติตี้นับเป็นตัวอย่างที่ดีในแง่การเล่าเรื่องที่ผสมผสานเรื่องราวสืบสวนสอบสวน การฆาตกรรมในที่ปิดตาย ปรัชญาการมีตัวตนอยู่ ชะตากรรมของมนุษย์ที่เชื่อมโยงกัน และแนวคิดทางจิตวิทยา

จากคุณ	: pizza hell
เขียนเมื่อ	: 3 ธ.ค. 52 21:19:19