2. การร่างภาพให้เรียวม่า กลายเป็น "เรียวม่า"
คุณคิดอย่างไรตอนที่ตัดสินใจว่าจะเขียนบทละครไทกะเกี่ยวกับ "ซากาโมโต้ เรียวม่า"
ฟุคุดะ : ซากาโมโต้ เรียวม่าในละครไทะก่อนหน้านี้จะเขียนขึ้นมาจากเรื่อง Ryoma ga Yuku ของ จิบะ ริวทาโร่ซัง ดังนั้นผมก็เลยมีความรู้สึกว่า จำเป็นที่ต้องจะสร้างเรียวม่าออกมาในอีกแง่มุมหนึ่ง
ตอนนั้นเอง ซาซากิซังที่เป็นโปรดิวเซอร์ใหญ่ เป็นคนจุดประกายให้ผมสนใจในตัวของ อิวาซากิ ยาทาโร่ ยาทาโร่ก็มีชีวิตอยู่ในโทสะ ในช่วงเวลาเดียวกันกับเรียวม่า เป็นผู้ก่อตั้งบริษัทมิตซูบิชิในปัจจุบัน มีเส้นทางที่พาดผ่านกับเรียวม่านับครั้งไม่ถ้วน ยาทาโร่เป็นผู้ที่ดูแลด้านการค้าของแคว้น เป็นคนที่ให้การสนับสนุนทางการเงินกับไคเอ็นไต (กลุ่มการค้าของเรียวม่ากับเพื่อน ๆ) และไคเอ็นไตของเรียวม่าก็ตกทอดมาสู่ยาทาโร่ที่ใช้การค้าทางทะเลสร้างกลุ่มทุนมิตซูบิชิในปัจจุบันขึ้น อาจพูดได้ว่าความใฝ่ฝันของเรียวม่านั้น เชื่อมต่อมาถึงยุคสมัยนี้ได้โดยผ่านทางยาทาโร่
เพราะอย่างนี้ จุดเริ่มต้นหลักของเรื่องจึงเป็นการย้อนความทรงจำของยาทาโร่ที่อยู่ในสมัยหลังการปฏิรูปเมจิ และประสบความสำเร็จแล้วในการก่อตั้งบริษัทของเขาเองในนามบริษัทมิตซูบิชิ
ฟุคุดะ : ใช่แล้วครับ พอความคิดที่ว่า "เรียวม่าในสายตาของยาทาโร่" ผุดขึ้นมาในหัว ผมก็รู้สึกว่ามีความเป็นไปได้ ที่จะสร้างเรียวม่าในแบบฉบับใหม่ขึ้นมา
คุณคงต้องไปรวบรวมข้อมูลจากหลาย ๆ แหล่งก่อนที่จะเขียนบท...
ฟุคุดะ : ก็เหมือนกับละครก่อนหน้านี้ของผม ตอนที่เริ่มคิดว่างานของอัยการกลางจะเป็นยังไง หรือ เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัยชายฝั่งจะเป็นแบบไหน โดยที่ไม่ได้มีความคิดอะไรไว้ก่อน
ตอนที่ผมกำลังค้นคว้าที่มาที่ไปเกี่ยวกับเรียวม่านั้น ผมไม่ได้มีความรู้เกี่ยวกับเรื่องของเขามากมายนัก ดังนั้นเวลาที่คุยกับคนอื่น อย่างเดียวที่ผมจะพูดได้ก็คือ "อ้อ...อย่างนั้นเองเหรอ" แต่ละคนที่ผมไปคุยด้วยต่างก็เป็นแฟนพันธุ์แท้ของเขา แล้วก็มีความกระตือรือร้นที่จะบรรยายให้ฟังมาก แต่ผมไม่ได้มีความเข้าใจอยู่ในระดับเดียวกับพวกเขาไง แล้วตอนนั้นก็ยังไม่ได้ซึมซับอะไรกับคาแรคเตอร์นี้มากนักด้วย ก็เลยได้แต่พยายามตาม ๆ พวกเขาไป เท่าที่จะทำได้ (หัวเราะ)
แต่การได้ฟังเรื่องราวของเขาโดยที่ไม่รู้อะไรมาก บ่อยครั้งก็ทำให้ผมคิดว่า บางเรื่องก็ไม่สมเหตุสมผลเอาซะเลย หรือ บางครั้งเรียวม่าก็ดูจะเป็นคนหลักลอยอยู่ไม่ใช่หรือยังไง?
ตอนไหนบ้างที่คุณเห็นว่า "ไม่สมเหตุสมผล"
ฟุคุดะ : อย่างเรื่องพันธมิตรซัทสึมะ-โจชู คัทสึระ โคโกโร่ มีจดหมายไปถึงเรียวม่า บอกว่า "ข้าเข้าใจว่านี่เป็นข้อตกลงที่ทำกับท่านไซโก้ ทากาโมริ ท่านซากาโมโต้เองก็รับทราบเช่นกันใช่หรือไหม? ไม่มีข้อผิดพลาดใด ๆ เลยใช่หรือไม่? ได้โปรดยืนยืนแก่ข้าด้วย" แล้วเรียวม่าก็ถูกขอร้องให้ลงนามยืนยันข้อตกลงหลังหนังสือสัญญานี้
พอมาคิดดูอย่างจริงจังแล้ว ไม่คิดว่ามันแปลกบ้างเหรอ? ซัทสึมะกับโจชูต่างก็เป็นแคว้นที่แข็งแกร่งที่สุดในบรรดาแคว้นที่มีอยู่ในตอนนั้น แล้วโรนินไร้แคว้นที่ไม่มีความสำคัญอย่างเรียวม่าจะถูกขอร้องให้ลงนามยืนยันในพันธสัญญาระหว่าง 2 แคว้นได้ยังไง? โดยปกติทั่ว ๆ ไปแล้ว ก็น่าจะขอร้องคนที่มีอำนาจและเป็นที่นับหน้าถือตามากกว่านี้ ให้มาเป็นพยานไม่ใช่เหรอ?
จนกระทั่งถึงตอนนี้ ยังไม่มีใครพอจะอธิบายเรื่องนี้ให้ผมเข้าใจได้เลยเพราะฉะนั้นแล้ว อะไรที่เป็นเงื่อนไขหรือความเป็นมาของเหตุการณ์ที่ทำให้เรียวม่ากลายเป็นผู้รวบรวมพันธมิตรซัทสึมะ-โจชู และกลายเป็นผู้มีคุณสมบัติที่จะยืนยันความน่าเชื่อถือของข้อตกลงนั้นได้? จากตรงนี้ อย่างน้อย ก็ทำให้ผมพอจะมองเห็นทิศทางโครงเรื่องออกว่าควรจะไปในทิศทางใด
มีอะไรอีกบ้างที่คุณได้จากการค้นคว้าเรื่องเรียวม่า
ฟุคุดะ : ความประทับใจที่ผมได้รับ หลังจากที่ได้ฟังเรื่องราวจากผู้คนมากมาย และอ่านข้อมูลจากหลาย ๆ แหล่งก็คือ เรียวม่านั้นเป็นคนที่น่าอัศจรรย์จริง ๆ แต่บางส่วนก็มาจากการที่ผู้คนนิยมที่จะยกย่องให้เกียรติเขาด้วย อย่างเช่น ตอนที่สัมภาษณ์ ผมเคยถามไปว่า "เท่าที่ฟังมา เขาสัญญาไว้กับผู้หญิงคนหนึ่งว่า อยากแต่งงานด้วย ขอให้รอ แต่สุดท้ายแล้วก็ไปลงเอยกับคนอื่นไม่ใช่เหรอ?" ปฏิกริยาที่ตอบกลับมาก็คือ "ไม่มีทางเด็ดขาด! เรียวม่าไม่มีทางทำอะไรอย่างนั้นหรอก!" เรียกว่ามีคนเป็นจำนวนมากคอยที่จะให้เกียรติและยกย่องเชิดชูการกระทำต่าง ๆ ของเขาจริง ๆ
ดังนั้นแล้ว สำหรับ Ryomaden ผมจึงอยากที่จะสร้าง "ภาพลักษณ์ของเรียวม่า" ในรูปแบบใหม่ขึ้นมา อาทิเช่น เรียวม่าในฐานะคนธรรมดา ตามความเข้าใจของผม ในรูปแบบที่ไม่ได้เป็นสัญลักษณ์ที่เอาไว้เคารพบูชา
อะไรเป็นจุดแตกต่างที่สำคัญระหว่าง Ryoma ga Yuku ของจิบะ ริวทาโร่ กับ Ryomaden
ฟุคุดะ : ตั้งแต่ต้นเลยครับ ทั้งที่เป็นชื่อและตัวละครเดียวกัน แต่ก็ไม่ใช่ ซากาโมโต้ เรียวม่าเดียวกันอย่างสิ้นเชิง เป็นซากาโมโต้ เรียวม่าที่เป็นแบบฉบับของเราเองจริง ๆ ผมเคยอ่านงานของจิบะซังตั้งแต่สมัยที่ยังเรียนหนังสืออยู่ และเอากลับมาอ่านใหม่อีกครั้งตอนนี้ แล้วผมก็เข้าใจว่าเรียวม่าก็ยังคงเป็น "เรียวม่า" อยู่ดี
ความหมายของผมก็คือ นิยามของ "เรียวม่า" ในสายตาของทุกคน คือ คนที่เปิดเผย ใจกว้าง เป็นวีรบุรุษ และมีภาพลักษณ์ที่เด็ดเดี่ยว "จิตวิญญาณของข้านั้นเป็นอิสระ นั่นคือวิถีแห่งตัวข้า" เป็นคนที่มีเสน่ห์อย่างไม่ต้องสงสัย แต่ก็มีเรื่องราวอยู่น้อยมาก ที่จะบอกให้เราทราบ ถึงกระบวนการที่ทำให้เขากลายมาเป็นบุคคลเช่นนี้ ซึ่งเป็นสิ่งที่พวกเราไม่รู้
ผมคิดว่า เขาก็คงต้องมีช่วงเวลาที่เป็นเหมือนกับเด็กหนุ่มปกติทั่วไป จากนั้นจึงค่อย ๆ เติบโตขึ้น หยิบปืน และรองเท้าบู๊ทขึ้นมาสวม แล้วก็กลายเป็นคนที่มองสถานการณ์ต่าง ๆ รอบตัวด้วยสายตาที่มั่นคง พร้อมกับทัศนคติที่ว่า "นั่นคือวิถีแห่งตัวข้า"
ผมอยากจะเจาะลึกลงไปในรายละเอียดของกระบวนการนั้น ผมเชื่อว่าเขาต้องประสบกับแง่มุมต่าง ๆ มากมายในสถานการณ์ที่มีการเปลี่ยนอย่างรุนแรงที่เขาได้พบเจอ ก่อนที่จะกลายเป็น "เรียวม่า" ที่เรารู้จักในที่สุด
แก้ไขเมื่อ 06 ส.ค. 54 20:48:41
แก้ไขเมื่อ 06 ส.ค. 54 01:08:50
--TPBS Japan series เรียวมะ...จอมคนพลิกแผ่นดิน ตอนที่ ๔๒ เวลา ๒๐.๒๐น.--
