 |
ภาษาลาวล้านนาจะไม่ค่อยมีสระเสียงเลื่อนค่ะ ถ้าเป็นคำภาษาลาวลื้อนี่จะยิ่งไม่เลื่อน เช่น
เมีย = เมือ = ปิ๊ก, กลับ ภาษาอีสานว่า เมือเฮือน = กลับบ้าน
เดว = เดียว กำเดวก่อน = ประเดี๋ยวก่อน, สักครู่
เตี้ย = เตื้อ, เทื่อ = ครั้ง, ที
ภาษาไตลื้อ ก็เช่น โผ = ผัว เม = เมีย เต้อ = เตื้อ
มีมุกว่า พะน่อยกิ๋นเหล้า ตุ๊เจ้าเอาเมีย ใผผิด = พระน้อย (เณร) กินเหล้า ธุเจ้า (พระ) เอาเมีย ใครผิด คำตอบก็คือ เณรผิด เพราะพระพากลับ
ภาษาเหนียจะมีตัว ย 2 ตัว คือขึ้นนาสิกกับไม่ขึ้น ขึ้นนาสิกนี่มีในภาษาลาวกับเขมรด้วย แต่ไทยกลางจะไม่มีขึ้นนาสิก ตัวขึ้นนาสิกเดี๊ยนนิยมแทนด้วยตัว ญ ค่ะ
สระอึ มักจะออกเป็นสระเออะ เช่น
เผิ้ง = ผึ้ง
เกิ่ง = กึ่ง, ครึ่ง (ดึกเดิ่งเกิ่งคืน = ดึกดื่นครึ่งคืน = ดึกดื่นค่อนคืน)
เติง, เถิง, ฮอด = ถึง คำว่า ฮอด อาจจะมาจากคำว่า รอด แต่คำว่า หนึ่ง และ นึ่ง ออกเสียงตามปกติ
เปิง = พึง, เหมาะ
เปิ้ง = พึ่ง
กำไทย = ภาษากลาง
กำเมียง = คำเมือง, ภาษาเหนือ
ใต้ = ทางใต้ล้านนา เช่น คนใต้ = คนที่มาจากภาคกลาง เช่น กทม. ลุกใต้มา, ลุกตางใต้ = มาจากทางใต้
ลุก = ลุก, มาจาก
ปู้น = นู้น, โน้น
เพ้ = นี้
บะ, บ่ = ไม่, มะ
กุ, ตึง = ทุก เช่น กุ๊วัน = ทุกวัน ตึงวัน = ทุกวัน แต่เดี๊ยนแยกไม่ค่อยออกนะคะ ว่าต่างกันยังไง แล้วแต่บริบทอีกที
วันพูก = วันพรุ่ง
วันฮือ = มะรืน
ตะวา = เมื่อวาน
วันซืน, ตะวาวันซืน = วานซืน
ขี้จิ๊ = ขี้เหนียว จิ๊บ่าจิ๊แฮง = งกแรง ไม่ค่อยเอื้อเฟื้อแรงงานกับใคร
ขี้ค้าน = ขี้เกียจคร้าน
ขี้ขะญ้า = ชันโรง (มั้งนะคะ)
ปะแล็ด, ผะแล็ด, ผะแล็ดผะแล่ = แพลง (แต่เป็นแพลงที่เป็นคำวิเศษณ์นะคะ)
ผัด = หมุน เช่น โคมผัด = โคมที่หมุนด้วยความร้อน ผัดตะเวิ่น = หมุน, หมุนรอบ หนังสมัยก่อนมีมุกนึง ใช้แปลว่า กลับหลังหัน
ซุ่น = เจือก
ขอย = อิจฉา
หญ้อ = ประชด
เจี้ย = dirty joke
คึ = ยิ่งใหญ่, อลังการ, เริ่ด
คึ้ด = ผิดปกติ, ไม่ถูกต้องตามครรลองคลองธรรม เช่น คนคึ้ด = คนที่แปลกประหลาด
งึ่ด = ทึ่ง
คิง = ตัว (ลำตัว ขนคิงลุก = ขนตัวลุก = ขนลุก ภาษาอีสาน คีงฮ้อน = ตัวร้อน), ตัวเอง (สรรพนามบุรุษที่ 2 ค่อนข้างหยาบ ใช้คู่กับ ฮา)
ฮา = ฉัน (สรรพนามบุรุษที่ 1 ค่อนข้างหยาบ ใช้
ตกสะเกิด = ตกตะลึง
ญาบ (มักใช้ว่า ญาบ ๆ) = พรึ่บ ๆ เช่น นกบินญาบ ๆ ขนคิงลุกญาบ ๆ
ผ่อกอย = คอยเฝ้าดู เช่น ไปผ่อไปกอย
ผ่อไจ = เฝ้าดู, ระมัดระวัง เช่น ไปผ่อไปไจ
จ่า = ดูแล
ดึ้ง = นิ่งเฉย
ดัก = นิ่งสงบ, เงียบ เช่น ดักปิ้ง, ดักซิ่งปิ้ง, เงียบปิ้ง, เงียบซิ่งปิ้ง ดักเหียจะไปไห้ = เงียบเสียอย่าร้องไห้
ขาบ = นิ่งเกาะอยู่
เหมย = หมอก
เหมยขาบ = แม่คะนิ้ง
เหีย = เสีย, ซะ
หลุ = เสีย (ของพัง)
บ่ดี, จะไป = อย่า เช่น บะดีญะ, จะไปไปญะ = อย่าทำ
คันได = บันได
สาด = เสื่อ, เสื่อสาด
ปู๋ = ปู (เสื่อ, ผ้าปูที่นอน ฯลฯ)
หลึก, หลึน, หลึกหลึน = ดื้อ
ฮ้าย = ร้าย, ซน
ปึก = โง่ (ประมาณสมองไม่ดี)
สึ่ง, สึ่งตึง = โง่ (ประมาณสติไม่สมประกอบ ไม่เต็มเต็ง) เช่น ผีบ้าผีสึ่ง
ง่าว = เง่า, โง่ (ประมาณทำอะไรงี่เง่า)
เหงา = ง่วงเหงา
ง่อม = เหงา
สวก = ดุ (ดุร้าย)
น้อย = คนที่เคยบวชเณร
หนาน = ทิด, คนที่เคยบวชพระ
ป้อหลวง (พ่อหลวง), แก่บ้าน = อันนี้เดี๊ยนไม่แน่ใจว่าอันไหนคือผู้ใหญ่บ้าน อันไหนคือกำนัน หรือคือผู้ใหญ่บ้านทั้งสองคำ
เกี๋ย = เกลือ, ปู (เสื่อ, ผ้าปูที่นอน ฯลฯ อีกเช่นกัน) แต่แปลได้อีกว่า ให้อาหาร(สัตว์) คงประมาณ โรยแผ่อาหารให้สัตว์
บ้านจอง = บ้านช่อง เช่น บะผ่อบ้านผ่อจอง = ไม่ดูแลบ้านดูแลช่อง
บ้านเมียง = ชาวบ้านชาวช่อง, ชาวบ้านชาวเมือง เช่น บะผ่อบ้านผ่อเมียงเปิ้นพ่อง = ไม่ดูชาวบ้านชาวเมืองเขาบ้าง
พิมพ์เพลินเลยค่ะ ถ้าอ่านแล้วเครียดก็ขออภัย แหะ ๆๆ
| จากคุณ |
:
อวัยวะชิ้นนั้น 
|
| เขียนเมื่อ |
:
7 ก.ย. 54 17:29:51
|
|
|
|
|
จาก "รอยไหม" ...เพื่ออรรถรสในการชมละครพี่น้องชาวเหนือสอนภาคอื่น "อู้กำเมือง" บ้างได้ไหมคะ? [ย้ายจาก : บันเทิงวิทยุ-โทรทัศน์]
ชอบประโยคที่สอนมากค่ะ
