พระพุทธเจ้าทรงคำนึงถึงอุปนิสัยเวไนยสัตว์ เปรียบด้วยดอกบัว 4 เหล่า ด้วยพระมหากรุณาธิคุณของพระพุทธเจ้า |
ทรงพิจารณาดูอัธยาศัยของคนในโลกแล้วทรงเห็นความแตกต่างแห่งระดับสติปัญญาของคนถึง 4 ระดับ หรือ |
4 จำพวก คือ |
::::: จำพวกที่ 1 ฉลาดมาก เพียงแต่ได้ฟังหัวข้อธรรมที่ยกขึ้นก็เข้าใจทันที |
จำพวกที่หนึ่ง เหมือนดอกบัวเปี่ยมน้ำ พอได้รับแสงอาทิตย์ก็เบิกบาน ได้แก่คนเข้าใจง่าย พูดนิดเดียวก็เข้าใจสว่างไสว |
::::: จำพวกที่ 2 ฉลาดพอควร ต่อเมื่อฟังคำอธิบายอีกชั้นหนึ่งจึงจะเข้าใจ |
จำพวกที่สอง เหมือนดอกบัวใต้น้ำ ที่จะโผล่พ้นน้ำ ได้แก่คนที่จะจูงพร่ำสอนกันหลายเที่ยวหลายครั้ง |
::::: จำพวกที่ 3 ฉลาดปานกลาง ที่เรียกว่า เวไนยสัตว์ ต้องใช้เวลาอบรมบ่มสติปัญญาพอควร จึงจะเข้าใจ |
จำพวกที่สาม เหมือนดอกบัวที่อยู่ใต้น้ำลึกลงไปหน่อย ซึ่งจะแก่กล้าขึ้นมาบานในวันต่อ ๆ ไป ได้แก่คนที่ได้รับฟัง |
หลายครั้งหลายหนแล้วก็ยังจะต้องอาศัย เพื่อนฝูงที่ดีคอยกระตุ้นเตือน |
::::: จำพวกที่ 4 เรียกว่า "ปทปรมะ" ตรงกับภาษาไทยว่า "โง่ทึบ" ตรงกับคำภาษาอังกฤษว่า " Idiot " เป็นคนที่โปรดไม่ได้ |
เรียกอีกสำนวนหนึ่งว่า ผู้ที่พระพุทธเจ้าทรงทอดทิ้ง |
จำพวกที่สี่ เหมือนดอกบัวที่อยู่ใต้น้ำลึกลงไปมากถึงขนาดไม่อาจขึ้นมาบานได้ เพราะตกเป็นเหยื่อของปลาและเต่า |
เสียก่อน ได้แก่คนที่สอนเท่าไรก็ไม่รู้เรื่อง พยายามจะโต้แย้ง จะเถียงจะรั้น จะดันทุรังไป |
|
|