ความตายและสิ่งที่ตามมาทีหลัง
เรื่องสั้นจากพิภพแบน
โดย เทอรี แพรทเช็ท
เรียบเรียง โดย Away from Thailand

เมื่อ ความตาย พบกับนักปรัชญานั้น นักปรัชญาเอ่ยอย่างตื่นเต้นว่า “คุณคงรู้ใช่ใหมว่า ณ ขณะนี้ ผมอยู่ในภาวะที่ทั้งตายแล้วและยังไม่ตายไปพร้อม ๆ กัน”
ความตาย ได้แต่ถอนใจ อีกแล้วซินี่ คงต้องเป็นเรื่องควอนตัมอีกแน่นอน เขาไม่ชอบคุยกับนักปรัชญาเท่าไหร่ พวกนี้ชอบเถียงข้าง ๆ คู ๆ
“ผมจะอธิบายให้ฟัง” นักปรัชญาพร่ำต่อ ความตาย เองไม่ได้ใส่ใจอะไรนัก หากเพียงยืนนิ่งและจ้องมองทรายแห่งชีวิตลำสุดท้ายของนักปรัชญาไหลลงสู่เบื้องล่างของนาฬิกาทรายในมือ
“ทุกสิ่งทุกอย่างล้วนประกอบขึ้นจากอนุภาคเล็ก ๆ อนุภาคเหล่านี้มีสมบัติประหลาดที่ทำให้พวกมันสามารถปรากฏได้ในหลาย ๆ ตำแหน่งพร้อมกันในเวลาเดียว ถึงอย่างนั้นสสารที่ประกอบขึ้นจากอนุภาคเหล่านี้กลับคงอยู่ได้ในตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งเท่านั้น ลักษณะเช่นนี้ในทางควอนตัมแล้วไม่น่าจะถูกต้อง อยากให้ผมอธิบายต่อไหม?”
อยาก แต่ไม่แน่นอนนะ ความตาย ตอบ เพราะทุกอย่างล้วนเป็นอนัตตา เขายังจ้องมองนาฬิกาทรายโดยไม่หันมามองนักปรัชญาแม้ซักนิด
“ในกรณีนี้ ถ้าเราพิจารณาว่าเรามีพหุภพนับจำนวนไม่ถ้วนแล้วล่ะก็ เราก็จะสามารถอธิบายความขัดแย้งนี้ได้อย่างง่าย ๆ เพราะว่าถ้าหากว่าพหุภพมีไม่จำกัด เตียงใบนี้และทุก ๆ อย่างก็สามารถปรากฏขึ้นได้ในหลาย ๆ ตำแหน่งได้ในเวลาเดียวกันเหมือนกัน”
แล้วมันเคลื่อนที่หรือเปล่าล่ะ
“ว่าไงนะ”
ความตาย พยักหน้าไปที่เตียง ก่อนจะพูดซ้ำว่า แล้วคุณรู้สึกหรือเปล่าว่ามันเคลื่อนที่?
“ไม่รู้สึก แต่นี่ก็เพราะว่ามีผมจำนวนไม่ถ้วนอยู่บนเตียงพวกนั้นด้วย อาห์ แล้วนี่ไงคือข้อดีของมัน บนบางเตียงนั้นย่อมจะต้องมีผมที่ยังไม่ถึงเวลาตายอยู่ด้วย เห็นมั้ย ทุกอย่างล้วนไปได้ทั้งนั้น”
ความตาย เคาะด้ามเคียวของเขาขณะใช้ความคิด
ซึ่งหมายความว่า…
“ก็หมายความว่าคุณไม่อาจบอกได้ว่าผมตายแล้วหรือยังไม่ตายและคุณไม่ใช่อนิจจังอีกต่อไป”
ความตาย ถอนใจอีกครั้ง ต้องเป็นเพราะอวกาศนั่นแหละ บนโลกที่เต็มไปด้วยครึ้มเมฆมนุษย์ไม่เคยทำตัวให้เป็นปัญหา แต่ทันทีที่พวกเขาเห็นอวกาศ จินตนาการของพวกเขาก็ขยายออกตามขนาดของอวกาศที่พวกเขาเห็น
“ตอบไม่ได้ใช่ไหมล่ะ” นักปรัชญาผู้ใกล้วายปราณรุก “รู้สึกชักตกสมัยล่ะซิ”
ความแน่นอนก็คือความไม่แน่นอน ความตาย เอ่ยขึ้น ครั้งหนึ่งพวกใกล้ตายนิยมที่จะตั้งอรหังมากกว่า ถึงแม้ว่ามันจะไม่เคยได้ผล แต่สำหรับรายนี้คงต้องตอบในอีกลักษณะ
ผมจะตอบอย่างนี้ก็แล้วกัน เขาพูด คุณรักภรรยาคุณ จริงไหม?
“ว่าไงนะ”
ผู้หญิงที่คอยเฝ้าปรนนิบัติคุณน่ะ คุณรักเธอใช่ไหม?
“แน่นอนที่สุด”
แล้วคุณเคยคิดไหมว่า สำหรับตัวคุณซึ่งมีตัวตน ประสบการณ์ และความคิดเช่นเดียวกันนับจนถึงบัดนี้ จะเป็นไปได้ไหมว่าตัวคุณคนนั้นจะลุกขึ้นคว้ามีดขึ้นมาแทงเธอได้ ความตาย บรรยาย
“ไม่มีทาง”
แต่ทฤษฎีของคุณบอกว่ามันเป็นไปได้และมันจะเป็น ฟิสิกส์ของพหุภพบอกว่ามันเกิดขึ้นได้ ซึ่งก็แปลว่ามันจะเกิดขึ้น และเกิดขึ้นมากมายหลายต่อหลายครั้ง ทุกชั่วขณะ มีชั่วขณะเดียวกันอีกนับล้าน ๆ และในทุกชั่วขณะเหล่านี้ทุกสิ่งที่เป็นไปได้ล้วนเกิดขึ้นโดยไม่มีทางหลีกเลี่ยง และทุกชั่วขณะล้วนมีความหมายทั้งสิ้น
“แต่เรามีทางเลือก…”
ทางเลือกมีอยู่จริงหรือ? ในเมื่อทุกสิ่งที่อาจเกิดขึ้นล้วนเกิดขึ้น ทฤษฎีของคุณบอกว่าทุกพหุภพที่คุณปฏิเสธว่า “ไม่” ล้วนมีคู่พหุภพที่คุณบอกว่า “ใช่” อยู่ทั้งสิ้น แต่คุณเพิ่งยืนยันว่าคุณไม่สามารถกระทำเช่นนั้นได้ราวกับว่าเจตนาของคุณมีความแน่นอนและมีอำนาจเหนือกว่าความไม่แน่นอนของจักรวาล
“กำลังประชดผมงั้นรึ”
หามิได้ จริง ๆ แล้วผมประทับใจและตื่นเต้นมากเสียด้วยซ้ำ ความตาย ตอบ สิ่งที่คุณบรรยายเพิ่งช่วยยืนยันกับผมถึงการดำรงอยู่ของภพสมมติสองภพ ภพหนึ่งนั้นคือภพที่ทุกคนล้วนตัดสินใจเลือกอย่างถูกต้อง มีมโนธรรม เพื่อว่าทุกชีวิตจะสามารถดำรงอยู่ร่วมกันอย่างมีสุขสูงสุด แน่นอนว่าพร้อมกันนั้นก็จะมีอีกซากภพอีกภพหนึ่งที่พวกเขาตัดสินใจเป็นอีกทางหนึ่ง
“ฟุ่ย! ผมรู้นะว่าคุณพยายามจะพูดถึงอะไร จะบอกให้นะว่าผมไม่เคยเชื่อเรื่องสวรรค์ นรก ไร้สาระอะไรนั่น”
ราวกับว่าห้องทั้งห้องมืดลง และแสงเรืองสีน้ำเงินรอบคมเคียวของ ความตาย ส่องสว่างขึ้น
น่าสนใจมาก น่าสนใจจริง ๆ ความตาย เอ่ยขึ้น ให้ผมบอกอะไรคุณสักอย่าง พวกคุณโชคดีมากที่สามารถวิวัฒนาการจากลิงป่ากระทั่งสามารถที่จะพยายามเข้าใจและอธิบายความซับซ้อนของชีวิตโดยอาศัยเพียงภาษาที่แต่ต้นมีไว้แค่บอกตำแหน่งของอาหารเท่านั้น
แม้เมื่อนักปรัชญาพยายามจะหายใจเฮือกสุดท้ายของเขา เขาก็ยังต้องแย้ง “ประสาท”
ขอโทษด้วยถ้าสิ่งที่ผมพูดไปอาจฟังเหมือนคำเหยียดหยาม ความตาย ย้ำ อันที่จริงแล้วมันไม่ใช่ พวกคุณทำได้ดีเหลือเชื่อแล้วเมื่อพิจารณาอุปสรรคทั้งหลายที่พวกคุณต้องเผชิญหน้า
“อย่างน้อยเราก็ไม่หลงมัวเมากับเรื่องจิต วิญญาณ มอมเมาไร้สาระล่ะวะ”
ดีมาก ความตาย เอ่ยตอบ อย่างนี้ถึงเรียกว่านักสู้ ผมแค่อยากทดสอบดูเท่านั้นแหละ
ความตาย ขยับเข้าใกล้
ว่าแต่ว่าคุณเคยได้ยินทฤษฎีนี้ไหม ทฤษฎีที่ว่าคุณไม่สามารถระบุสถานะของอนุภาคเล็ก ๆ พวกนี้ได้อย่างแน่ชัดกระทั่งคุณสังเกตมันน่ะ เรื่องของแมวในกล่องก็มักจะถูกเอามาใช้เปรียบเทียบอยู่บ่อย ๆ
“เคยอยู่แล้ว” นักปรัชญาตอบ
ดีมาก ความตาย พูดก่อนจะลุกขึ้นยืนยิ้ม ขณะที่แสงสุดท้ายแห่งชีวิตดับลง
ผมเห็นคุณ…

แก้ไขเมื่อ 24 พ.ย. 46 09:54:34