|
ความคิดเห็นที่ 16 |
กรณีของคุณนันทพรรณน่าจะเข้าได้กับที่เรียกว่าเกิด "ภาวะเจริญเติบโตช้าในครรภ์" หรือภาษาฝาหรั่งเรียกว่า IUGR (IntraUterine = ในครรภ์, Growth = การเจริญเติบโต, Retardation = การล่าช้า) ทราบได้อย่างไรว่ามี IUGR หรือการเจริญเติบโตช้า สูติแพทย์ต้องแน่ใจก่อนว่าอายุครรภ์ถูกต้อง และเมื่อมาฝากครรภ์สังเกตเห็นว่าน้ำหนักตัวมารดาขึ้นน้อย และวัดขนาดของยอดมดลูกต่ำกว่าที่ควรเป็น(น้ำหนักขึ้นน้อยอย่างเดียวอาจจะไม่ได้มีเด็กตัวเล็กก็ได้ครับ) พอสงสัยก็จะส่งไปตรวจขนาดของทารกด้วยอัลตร้าซาวด์ แล้วไปเทียบกับกราฟการเจริญเติบโตของเด็กในครรภ์ที่มีคนทำให้ไว้แล้ว หากต่ำกว่ามาตรฐานที่อายุครรภ์นั้นก็จะเรียกว่าเกิดการเจริญเติบโตช้าในครรภ์ หรือ IUGR IUGR มีสองแบบครับ แบบแรก เรียกว่า การเจริญเติบโตช้าในครรภ์แบบสมมาตร หรือ Symmetrical IUGR (Symmetrical = สมมาตร) เพราะเด็กจะตัวเล็กหรือโตช้าเท่าๆกันทุกส่วน เกิดจากโรคหรือความผิดปกติที่ตัวเด็กเอง เช่น โครโมโซมผิดปกติ การติดเชื้อในครรภ์บางชนิด เป็นต้น พวกแรกนี่มักจะตรวจพบว่าเด็กตัวเล็กตั้งแต่อายุครรภ์น้อยๆ แบบที่สอง เรียกว่า Asymmetrical IUGR เพราะว่าส่วนของศีรษะทารกจะมีขนาดโตตรงกับอายุครรภ์ ในขณะที่ส่วนรอบท้องของทารกโตล่าช้ากว่า(เช่น วัดขนาดของศีรษะโตเท่ากับอายุครรภ์ 35 สัปดาห์ แต่รอบท้องโตเท่ากับอายุครรภ์ 30 สัปดาห์) เราเรียกปรากฏการณ์นี้ว่า Brain sparing effect เพราะธรรมชาติจะพยายามรักษาส่วนสำคัญ(คือสมอง)ของเด็กไว้ โดยให้เลือดไปเลี้ยงสมองมากกว่าไปเลี้ยงอวัยวะในช่องท้อง การเจริญเติบโตช้าในครรภ์แบบไม่สมมาตร(Asymmetrical IUGR)นั้นจะเกิดขึ้นในช่วงหลังของการตั้งครรภ์ ส่วนใหญ่จะเกิดเมื่อเข้าไตรมาสที่สามของการตั้งครรภ์ขึ้นไปครับ สาเหตุก็เชื่อว่ามาจากการเสื่อมของรก หรือที่เรียกกันว่า "รกเสื่อม" ทำไมรกถึงเสื่อม? เชื่อว่ามาจากโรคของมารดาเป็นหลักครับ เช่น มารดามีความดันโลหิตสูงขณะตั้งครรภ์(หรือที่รู้จักกันทั่วไปว่า ภาวะพิษแห่งครรภ์) มารดามีเบาหวานขณะตั้งครรภ์ การตั้งครรภ์นั้นเลยกำหนด เป็นต้น แต่...แต่หลายๆครั้งก็ไม่ทราบสาเหตุครับ นั่นคือภาวะรกเสื่อมตรวจไม่เจอว่ามารดาผิดปกติแต่อย่างใดแบบนี้เจอได้บ่อยๆครับ มาเข้าเรื่องคำถามของคุณนันทพรรณเกี่ยวกับการที่รกมีหินปูนมาเกาะดีกว่า อันที่จริงการเกิดหินปูนเกาะที่รกพบได้ในรกที่ปกติด้วยนะครับ แต่จะต้องพบเมื่ออายุครรภ์ค่อนข้างมากแล้ว มีบางรายงานพบว่า ตั้งแต่อายุครรภ์ 33 สัปดาห์ขึ้นไปเกินกว่าครึ่งของรกมีหินปูนมาเกาะ กำลังจะบอกว่าการมีหินปูนมาเกาะไม่ได้แปลว่า"รกเสื่อม"เสมอไปครับ ส่วนใหญ่แล้วเป็นธรรมชาติปกติของการ"แก่"ของรกครับ รกแก่ผิดปกติหรือเปล่า...ไม่ครับ ถ้าไม่แก่"เร็วผิดปกติ" ในกรณีที่รกเสื่อมจะพบหินปูนมาเกาะที่รก"เร็วกว่า"ปกติ(คือพบตั้งแต่เมื่ออายุครรภ์ไม่ควรจะพบ) และปริมาณ"มากกว่า"ด้วย เรื่องปริมาณนี่...เป็นเรื่องที่ค่อนข้างจะ Subjective ครับ หมายความว่าขึ้นอยู่กับ"ความรู้สึก"ของคนตรวจอัลตร้าซาวด์ครับ มีผู้ที่พยายามแบ่งเกรดการแก่ของรกจากการดูด้วยอัลตร้าซาวด์ ซึ่งต้องขอบอกว่าเกณฑ์ในการดูขึ้นอยู่กับคนดูค่อนข้างมากครับ ทำให้บอกยากครับต้องอาศัยความชำนาญของคนดูมากครับ เหนือไปกว่านั้น...การที่มีหินปูนมาเกาะที่รก ไม่ได้เป็น"เหตุ"ให้รกเสื่อม อย่าเพิ่งงงนะครับ เราไม่รู้ว่ารกเสื่อมแล้ว...หินปูนมาเกาะ หรือว่าหินปูนมาเกาะ...ทำให้รกเสื่อม เราแค่เจอมันพร้อมๆกันจะไปโทษว่ามันเป็น"สาเหตุ"ไม่ได้ครับ ที่สำคัญกว่าก็คือการวัดขนาดของทารกว่าตัวเล็กกว่าอายุครรภ์มากเกินไปหรือไม่ นอกจากนี้ถ้ารกเสื่อมจะพบว่าปริมาณน้ำคร่ำน้อยกว่ากำหนดด้วย ซึ่งเป็นเรื่องสำคัญในการวินิจฉัยภาวะ IUGR มากกว่าการพบหินปูนมาเกาะที่รกครับ สายแล้วต้องอาบน้ำไปทำงานแล้วครับ เดี๋ยวเจ้านายด่า...เด็กๆ(นักเรียน)ว่า เดี๋ยวบ่ายๆจะมาเล่าต่อเรื่องการปฏิบัติตัวในกรณีที่เป็น IUGR ครับ
จากคุณ |
:
NaughtyDoc
|
เขียนเมื่อ |
:
16 ธ.ค. 52 07:18:41
|
|
|
|
|