ความคิดเห็นที่ 1 ไป ‘โรงเรียน’ กันเถอะ รู้...ก่อนไปโรงเรียน ก่อนไปโรงเรียนแนวใหม่หรือที่เรียกกันว่า โรงเรียนทางเลือก คุณควรลบภาพความทรงจำเก่าๆ ของโรงเรียนที่คุณคุ้นเคยออกไปเสียก่อน ไม่ว่าจะเป็นภาพห้องเรียนสี่เหลี่ยมที่มีนักเรียนนั่งหน้าดำคร่ำเคร่งเรียงกันเป็นตับ กับคุณครูที่ยืนกางหนังสืออ่านให้นักเรียนฟังอยู่หน้าห้อง 1 คน เพราะในโรงเรียนทางเลือก จะมีนักเรียนไม่เกิน 25 คนต่อห้อง (ในระดับเด็กประถม) ส่วนเด็กก่อนวัยอนุบาล และอนุบาล จะมีสัดส่วนอยู่ที่ครู 1 คนต่อเด็ก 7-8 คน บางโรงเรียน ครู 1 คนดูแลเด็กไม่เกิน 5 คนเท่านั้น ไม่มีภาพเด็กอนุบาลนั่งเขียน ก ไก่ ข ไข่ ตามเส้นปรุ หรือต้องท่อง 1 – 10 หรือ a –z ให้ครูฟังก่อนกลับบ้าน เพราะโรงเรียนทางเลือกต่างยึดถือแนวทาง ‘เด็กวัยอนุบาลไม่อ่าน –เขียน’ แต่ควรได้ใช้ชีวิตในวัยเด็กไปกับการเล่นที่สนุกสนานเบิกบานแจ่มใสจนอิ่มเอิบ อิ่มเต็ม ห้องเรียน ของโรงเรียนทางเลือก (ตั้งแต่เด็กเล็กไปจนถึงเด็กโต) ยังอาจเป็น ‘ที่ใดก็ได้’ ในโลกนี้ ตั้งแต่ใต้ต้นไม้ บนพื้นสนามหญ้า กระบะทรายหน้าโรงเรียน พิพิธภัณฑ์ต่างๆ หอดูดาว ท้องฟ้าจำลอง ฯลฯ ไปจนถึงทุ่งข้าว แปลงผักของเกษตรกรในละแวกใกล้เคียง และแน่นอนไม่มีภาพการเชือดไก่ให้ลิงดู (ก็เด็กนักเรียนนั่นแหละ) ด้วยการเฆี่ยนหรือตี ไม่มีภาพเด็กนักเรียนต้องยืนกางแขน กางขา คาบไม้บรรทัด เมื่อทำผิด (ตามความคิดของครู) แถมบางโรงเรียนยังไม่มี การบ้าน และ การสอบ พ่อแม่ลูกไม่ต้องมาคร่ำเคร่งกับการช่วยกันทำการบ้าน หรือเคร่งเครียดกับการช่วยลูกอ่านหนังสือ ติวข้อสอบ แต่จะได้ใช้เวลาในวันหยุดด้วยกันอย่างมีความสุข ไม่แปลก...ถ้าอ่านมาถึงตรงนี้แล้วคุณจะยังมีคำถามตามมาอีกมากมาย ไปโรงเรียน(ทางเลือก)กัน แล้วคุณจะได้คำตอบ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 18:42:07

ความคิดเห็นที่ 2 1 ก้าวพอดี...ที่ ‘เพลินพัฒนา’     ได้รับคำบอกเล่ามาว่าที่โรงเรียนนี้ เขาร้องเพลงชาติกัน โดยมีคุณครูมายืนดีดกีตาร์ บางวันก็มีนักเรียนที่สีไวโอลินได้ หรือเป่าคลาริเน็ตได้ หรือเล่นเครื่องดนตรีอย่างอื่นได้ก็มาช่วยแจม ฟังดูเป็นบรรยากาศการร้องเพลงชาติที่ชวนให้รื่นรมย์ใจและชวนให้อยากไปโรงเรียน ปัจจุบันโรงเรียนเพลินพัฒนาเปิดสอนมาประมาณ 9 ปี มีนักเรียนตั้งแต่ก่อนอนุบาล ( 1 ขวบ 6 เดือนขึ้นไป จนถึงระดับมัธยมปลาย) แก้ไขเมื่อ 06 ก.พ. 53 18:52:28 จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 18:52:08

ความคิดเห็นที่ 3 ครูปาด (อ. ศีลวัต ศุษิลวรณ์) ซึ่งเป็นหัวเรี่ยวหัวแรงสำคัญในการช่วยก่อตั้งโรงเรียนเล่าว่า โรงเรียนเพลินพัฒนาเปิดขึ้นจากความต้องการของกลุ่มคนที่อยากเห็นโรงเรียนที่เชื่อมโยงสัมพันธ์กับชีวิตมนุษย์และสิ่งแวดล้อม เป็นโรงเรียนที่ให้ความสำคัญกับคุณค่า ‘ความดี ความงาม’ มากกว่า ‘ความเก่ง’ เป็นโรงเรียนที่ไม่มองนักเรียนเป็นเช่นเดียวกับวัตถุที่ต้องถูกสอน ถูกให้ข้อมูล ถูกกำหนดชีวิต เพราะคนย่อมมีความชอบ ความถนัด จุดอ่อน จุดแข็ง ความต้องการในชีวิตที่แตกต่างกัน “สิ่งที่เราต้องทำคือ ให้ความสำคัญกับเรื่องของจิตใจ แล้วให้ผู้เรียนเป็นประธานของการเรียนรู้ เด็กสนใจอะไร อยากเรียนเรื่องอะไร ครูต้องช่วยเหลือให้เขาหาความรู้ สร้างความรู้ได้เอง และช่วยให้เขาสื่อสารแลกเปลี่ยนเรียนรู้กับผู้อื่นได้” การเรียนการสอนที่โรงเรียนเพลินพัฒนา จึงเป็นการเรียนรู้แบบ ‘บูรณาการ’ เพื่อให้เกิดความเชื่อมโยงระหว่างสิ่งที่เรียนกับสิ่งที่จะนำไปใช้จริง หรือเรียนวิชาหนึ่งแล้วสามารถเชื่อมโยงกับวิชาอื่นๆได้ด้วย ร่วมไปกับการเรียนรู่ผานการทำ ‘โครงงาน’ หรือ ‘โปรเจ็คท์’ ผู้อำนวยการโรงเรียน ครูทะนง โชติสรยุทธ์ เล่าว่า “เราใช้หลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ แต่นำมาออกแบบจัดเนื้อหาใหม่ ให้เรียนรู้ได้ง่ายขึ้น สนุกขึ้น และเด็กมีโอกาสในการเรียนรู้ด้วยตัวเองมากขึ้น...ส่วนโปรเจ็คท์ที่เรียกว่า ‘โครงงานชื่นใจได้เรียนรู้’ เป็นการฝึกให้เด็กแต่ละระดับชั้นได้ทำโครงงานในสิ่งที่สนใจและชอบ ฝึกค้นหาความรู้ ประมวลความรู้ด้วยตนเอง และฝึกการนำเสนอ” แก้ไขเมื่อ 06 ก.พ. 53 19:01:52 จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:01:08

ความคิดเห็นที่ 4 โรงเรียนเพลินพัฒนายังมี ‘สภาครอบครัวเพลินพัฒนา’ ซึ่งเป็นตัวแทนผู้ปกครองจากแต่ละห้องเรียน มาให้เป็นผู้บริหารและดำเนินกิจกรรมของชมรมผู้ปกครอง ขณะเดียวกันก็มี ‘ห้องเรียนพ่อแม่’ ซึ่งเริ่มจากกลุ่มพ่อแม่ที่พบหน้ากันบ่อยๆทีโรงเรียน พูดคุยกันเรื่องทั่วไป มาเป็นการแลกเปลี่ยนเรียนรู้กันตั้งแต่เรื่องการงานอาชีพ ไปจนถึงการหาแนวทางในการส่งเสริมและปรับปรุงพฤติกรรมของลูกๆร่วมกัน เกือบทุกสุดสัปดาห์จะมีเสียงนัดหมายของผู้ปกครองนัดพาลูกๆไปทัศนศึกษาที่ต่างๆ ของห้องนู้นบ้าง ห้องนี้บ้าง เช่นพากันไปพิพิธภัณฑ์วิทยาศาสตร์ ท้องฟ้าจำลอง สวนผีเสื้อ เป็นครอบครัวใหญ่ที่พยายามจะก้าวไปด้วยกันอย่าง ‘พอดีๆ’ เพื่อให้เด็กได้ซึมซับกับต้นแบบดีๆ ตามความเชื่อของ ‘เพลินพัฒนา’ ว่า ‘เด็กจะเป็นอย่างที่ผู้ใหญ่เป็น ไม่ได้เป็นอย่างที่ผู้ใหญ่สอน’ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:02:28

ความคิดเห็นที่ 5 - คนของเพลินพัฒนา ครูปราง (อดีตผู้บริหารระดับสูงในองค์กรเอกชน ที่ผันตัวเองมาเป็นแม่และครูโรงเรียนเพลินพัฒนา) “ทิ้งเงินเดือนที่สูงกว่ามากมาเป็นครู สำหรับตัวเองต้องบอกว่า ‘คุ้มสุดคุ้ม’ เพราะเงินมันไม่ได้เป็นคำตอบของชีวิตทั้งหมด เรามีเวลาได้อยู่กับลูกมากขึ้น เห็นลูกยิ้มแย้มแจ่มใส มาโรงเรียนอย่างมีความสุข...แล้วพวกศิลปะ ดนตรี สุนทรียะทั้งหลายที่เคยขาดหายไปจากชีวิตก็กลับคืนมา เพราะที่โรงเรียนไม่ได้เปิดโอกาสแค่ให้เด็กได้เรียนรู้ แต่เปิดโอกาสให้ครูได้เรียนรู้ไปพร้อมกับเด็กด้วย” คุณรพีพรรณ คงดำรงเกียรติ (ผู้ปกครอง) “ตอนให้ลูกคนแรกมาเรียนที่นี่ ก็ยังกล้าๆกลัวๆไม่มั่นใจ แต่คิดว่าธรรมชาติของเด็กน่าจะชอบโรงเรียนแนวนี้ แต่พอลูกคนที่สองก็มั่นใจว่าเรามาถูกทาง...เพราะตอนลูกคนโตจบอนุบาล เขายังเขียนหนังสือไม่ได้ อ่านก็ยังไม่ออก แต่พอถึงเวลาอยู่ดีๆก็อ่านได้เยอะเลย...แล้วเวลาเขาสนใจอะไร ดูเขาสนุกที่จะเรียน แล้วก็รู้วิธีว่าทำยังไงถึงจะรู้ในเรื่องที่เขาสนใจ” น้องเน (เด็กพิเศษ ชั้น ป. 3) “มาเข้าที่นี่ตอน ป. 1 เพราะโรงเรียนเก่ามีแต่การตี ทำอะไรผิดนิดหน่อยก็ตีเลย เอาไม้ฟาด แล้วก็มีแบบให้เลือกว่าจะขัดส้วม หรือจะโดนตี 3 ที...ตอนนั้นผมยังไม่ได้กินยาควบคุมอารมณ์ ก็เลยแกล้งเพื่อนอุตลุตเลย จนจบ ป.1 คุณหมอก็ให้ยามากิน แล้วก็ดีขึ้น” น้องเนตั้งเป้าหมายในการเรียนชั้น ป.3 เอาไว้ว่า จะเป่าขลุ่ยในวิชาดนตรีให้ดีที่สุด ไม่ให้เสียงเพี้ยน ส่วนวิชาภาษาไทยก็ตั้งใจว่าจะแต่งกลบทให้ดีที่สุด ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.plearnpattana.com/ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:03:37

ความคิดเห็นที่ 6 2 อัจฉริยะสร้างได้...ที่โรงเรียนวนิษา     อาจารย์ใหญ่ของโรงเรียนวนิษา คุณชุมศรี รักษ์วนิชพงศ์ ตั้งโรงเรียนนี้ขึ้นตามแนวความคิดซึ่งให้สัมภาษณ์ไว้ในเอกสารชื่อ ‘ปฎิรูปการเรียนรู้ ผู้เรียนสำคัญที่สุด’ ของคณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. 2543ว่า “ดิฉันไม่เชื่อวิธีที่โรงเรียนส่วนใหญ่ทำอยู่ จับเด็กมาขังในคอก ไม่อยากจะใช้คำนี้ แต่มันเป็นอย่างนั้นจริงๆ บังคับเด็กมานั่งนิ่งๆ จำกัดศักยภาพการเติบโตของสมอง” จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:05:23

ความคิดเห็นที่ 7 วันนี้โรงเรียนวนิษาเปิดมากว่า 20 ปีแล้ว รับเด็กตั้งแต่ก่อนอนุบาล (1.8 ขวบ) จนถึงระดับประถมศึกษาปีที่ 6 โดยจัดกิจกรรมการเรียนรู้ตามแนว Project Approach ซึ่งเป็นการเรียนรู้ที่ลุ่มลึก และบูรณาการทุกสาขาวิชาภายใต้หัวข้อที่เด็กสนใจ เพื่อให้เด็กทุกคนเห็นการเรียนรู้เป็นกิจกรรมที่มีความสุข ซึ่งจะช่วยให้เด็กคงนิสัยใฝ่รู้ไว้ได้ตลอดไป ไม่ใช่เห็นการเรียนเป็นเรื่องทุกข์ทรมานที่อยากให้ผ่านพ้นไปวันๆ กิจกรรมการเรียนรู้ที่เกิดขึ้นภายในโรงเรียนวนิษา ไม่ว่าจะเป็นการนำแนวคิด งานวิจัย หรือทฤษฎีทางการศึกษา จึงเน้นไปที่ความหลากหลาย สนุกสนาน สอดคล้องกับธรรมชาติพัฒนาการ และตามความต้องการของเด็กแต่ละคนซึ่งมีความถนัด ความชอบ และลีลาในการเข้าถึงความรู้ที่แตกต่างกัน อย่างที่ ครูโอ๊ะ ครูอนุบาลของโรงเรียนวนิษาเล่าว่า “เด็กจะมีโปรเจ็คท์ที่ทำร่วมกับคุณครูตั้งแต่เตรียมอนุบาล ที่มาของโปรเจ็คท์จะมีหลากหลาย เช่น เขาอาจไปเล่นที่สนามเด็กเล่นแล้วโดนมดกัด เด็กก็จะสนใจเรื่องมด...คุณครูก็จะต้องเป็นคนช่วยจัดประสบการณ์และสภาพแวดล้อม เพื่อกระตุ้นให้เด็กสนใจอยากจะเรียนรู้ และแสวงหาคำตอบให้ได้ด้วยตัวเอง” จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:06:21

ความคิดเห็นที่ 8 อีกฝ่ายที่บอกเล่าได้ดีว่า วนิษา สอนอย่างไร และสอนอะไรก็คือเด็กๆ เช่น โปรเจ็คท์ชื่อ ‘ระลึกรู้บุญคุณ’ ซึ่งเด็กๆชั้น ป.4 ช่วยกันเล่าว่าเป็นโปรเจ็คท์ที่เด็กๆและคุณครูช่วยกันคิดจำลองสภาพตลาดแบบต่างๆขึ้นมา มีทั้งตลาดมือสอง ตลาดนานาชาติ ตลาดของดีประจำบ้าน เพื่อนำเงินที่ได้จากการขายของไปซื้อของขวัญให้คุณพ่อคุณแม่ กิจกรรมนี้จัดขึ้นโดยเด็กทั้งโรงเรียนและผู้ปกครองเข้ามามีส่วนร่วม แต่ที่ชวนให้ชื่นใจก็เมื่อเด็กเล็กๆ ระดับเด็กอนุบาลเล่าว่า หนูเอาเงินที่ได้ไปซื้อกรอบรูปให้คุณพ่อ เพราะเห็นว่าที่คอนโดฯ ของคุณพ่อมีรูปเยอะ อีกคนบอกว่า หนูเอาเงินไปซื้อรองเท้าให้คุณพ่อเพราะกบมันชอบแอบเข้ามากัดรองเท้าในตู้คุณพ่อ เลยอยากซื้อรองเท้าใหม่ให้ท่าน นี่ย่อมสะท้อนปรัชญาโรงเรียนที่ต้องการให้เด็กๆ ‘โตวันโตคืน สดชื่นแจ่มใส ปัญญากว้างไกล และหัวใจงดงาม’ ได้เป็นอย่างดี จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:07:34

ความคิดเห็นที่ 9 - รู้จักโรงเรียนวนิษาผ่านคนของโรงเรียนวนิษา คุณพ่อชิว (ผู้ปกครอง) “ก่อนอื่นผมมองว่าโรงเรียนที่สำคัญที่สุดของลูกไม่ใช่มหาวิทยาลัย แต่เป็นโรงเรียนอนุบาล เพราะมันคือการปูพื้นฐานของเขาไปตลอดชีวิต เพราะฉะนั้นผมซีเรียสเรื่องโรงเรียนอนุบาลมาก...และตั้งแนวทางว่าเราเลือกโรงเรียนแนวทางเลือกแน่นอน เราไม่เลือกโลกเรียนแนวเร่งเรียนแน่ อย่างน้อยที่สุดลูกมาเรียนแล้วต้องสนุก ไม่ควรไปเร่งเขา” คุณแม่นุก (ผู้ปกครอง) “เคยคิดว่าอาจจะทำโฮมสกูลอยู่ที่บ้าน แต่พอเข้ามาเจออาจารย์ชุมศรี อาจารย์หยิบหลักสูตรของโรงเรียนมาให้ดูตั้งหนึ่ง แล้วบอกว่าคุณแม่เอาไปอ่านว่าสามารถจัดการเรียนรู้ให้ลูกได้ขนาดนี้รึเปล่า...พอเปิดหลักสูตรอ่าน นั่งร้องไห้เหมือนคนบ้าเลย ว่าเราไม่มีทางที่ทำแบบนี้ให้ลูกได้ ไม่มีทางเลยจริงๆ หลังจากนั้น 1 เดือนก็พอลูกมาเข้าโรงเรียน คุณครูยุ้ย (คุณครูอนุบาล) “ตั้งใจว่าถ้าไม่มีโรงเรียนแนวเตรียมความพร้อมก็จะไม่สอน เพราะไม่อยากอยู่ในโรงเรียนที่เหมือนโรงงานที่ส่งเด็กเข้าไปแล้วออกมา เพราะเคยเห็นเพื่อนที่สอนโรงเรียนอื่นๆ ที่วันนี้ให้เด็กคัด ก ไก่ พรุ่งนี้ก็คัด ข ไข่ มันง่ายนิดเดียว...แต่มันไม่สนุก ทั้งเด็กและครู แล้วเซลล์สมองก็ไม่ได้แตกออกมา” คุณครูฝน (คุณครูประถม อดีตคุณครูโรงเรียนสาธิตฯ แห่งหนึ่ง) “ตอนแรกก็คิดว่าสอนที่โรงเรียนวนิษาก็น่าจะคล้ายกับที่เคยสอนมา เพราะเป็นการจัดกิจกรรมเหมือนกัน แต่ปรากฏว่าไม่เหมือนเลย ต้องเปลี่ยนหมดทุกอย่าง ตั้งแต่บุคลิกภาพ ท่าที การพูดคุยกับเด็ก...เพราะไม่ใช่แค่การนั่งวางแผนการสอน เขียนแผนการสอน เขียนโครงการการสอน แต่เราจะต้องมองว่า ในชั้นที่เราดูแลเราต้องการให้เกิดอะไรที่จะอยู่ในตัวเด็กตลอดไปด้วย” วนิษา เรซ (ผู้บริหารโรงเรียนวนิษา) “เด็กของเราต้องเก่งค่ะ หนูดีมองว่าในเมื่อเรามีสมองอยู่อันหนึ่ง ทำไมไม่ใช้มันให้ดีที่สุด แล้วชีวิตคนเก่งเป็นชีวิตที่สนุก ได้รู้จักคนเยอะ ได้คืนให้สังคมเยอะ ซึ่งความรู้สึกว่าเราได้คืนให้ มันเป็นความรู้สึกที่เติมเต็มในใจ” ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.vanessa.ac.th จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 19:08:58

ความคิดเห็นที่ 10 3 แสนสนุกที่โรงเรียน ‘แสนสนุกไตรทักษะ’       มีใครเริ่มต้นเรียนคณิตศาสตร์จากบทเพลงไพเราะอ่อนหวานของเสียงขลุ่ยบ้าง เด็กๆที่ ‘โรงเรียนแสนสนุกไตรทักษะ’ เริ่มต้นเรียนวิชาเลขของพวกเขาในตอนเช้าวันหนึ่งอย่างนั้น ต่อด้วยกิจกรรมวงกลมของเด็กๆกับคุณครู ที่เด็กๆต้องเดินหน้า – ถอยหลัง เพื่อบวก – ลบของจำนวนก้าวของตัวเอง โดยต้องระวังไม่ให้ชนเพื่อนๆ และท่องสูตรคูณในขณะที่ต้องโยน – รับลูกบอลสีสันต่างๆ ในทิศทางต่างๆกันไปด้วย แล้วได้แต่นึกว่า “ที่นี่ดูจะไม่มีเวลาให้เด็กๆนั่งเบื่อหน่ายกับการเรียนเลย” แถมการเรียนเลขแบบนี้ ยังได้ทั้งการบริหารร่างกาย บริหารสายตา และฝึกสมาธิไปในตัว จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:00:27

ความคิดเห็นที่ 11 คุณอุษา ถนอมพงษ์พันธ์ ที่เป็นผู้ก่อตั้งโรงเรียนแสนสนุกไตรทักษะ ให้เป็นโรงเรียนในแนวคิดแบบ ‘วอลดอร์ฟ’ แห่งที่ 2 ในเมืองไทย (โรงเรียนแรกคือโรงเรียนปัญโญทัย) เล่าว่า “การเรียนรู้ของโรงเรียนแนววอลดอร์ฟจะเป็นการเรียนรู้ผ่านกิจกรรม ซึ่งต้องประกอบไปด้วย ‘wheeling’ คือการลงมือ ‘felling’ คือความรู้สึกที่เชื่อมโยงกับสิ่งนั้นๆ เพื่อให้เกิดความจดจำ หรือใส่ใจ ต่อมาถึงจะเป็น ‘thinking’...นั่นคือทุกอย่างต้องมาจากการลงมือทำ แล้วก็ความรู้สึก แล้วถึงจะเป็นความคิดที่จะนำไปสู่การกระทำได้ เพราะถ้าคนเราไม่มีสิ่งเหล่านี้ ก็จะขาดแรงบันดาลใจ ขาดพลัง หรืออาจจะแค่คิดแต่ไม่ทำ” ครูในโรงเรียนวอลดอร์ฟจึงต้องเป็นผู้ช่วยจัดกระบวนการที่จะทำให้เกิด ‘ไตรทักษะ’ นี้ให้เกิดขึ้นครบในแต่ละบทเรียน คุณอุษาเล่าว่า “เป้าหมายของการศึกษาแนวนี้อีกอย่างคือ ‘เพื่อฟื้นฟูสังคม’ ซึ่งปัจจุบันถูกบดบังด้วยแนวคิดทางการแข่งขันว่าต้องเหนือกว่า ต้องเก่งกว่า โรงเรียนนี้จึงมีนโยบายรับเด็กพิเศษเข้ามาเรียนร่วมด้วย เพื่อให้เด็กทั้งสองฝ่ายได้เรียนรู้การอยู่ร่วมกัน รวมถึงจัดชั้นอนุบาลแบบ ‘คละอายุ’ ให้เด็กอนุบาล 1 – 3 อยู่ด้วยกัน เพื่อให้เกิดความช่วยเหลือซึ่งกันและกัน ในแบบพี่ดูแลน้อง” “มีงานวิจัยมากมายที่บอกว่า การเรียนแบบคละชั้นดีอย่างไร เพราะว่าหลายครอบครัวมีลูกคนเดียว แล้วก็ไม่ได้ให้เด็กทำอะไรเลย แล้วเด็กจะเรียนรู้สิ่งที่จำเป็นจากที่ไหน...แต่การเรียนคละชั้นจะทำให้พี่ได้ดูแลน้อง ได้ช่วยครูแจกผ้ากันเปื้อน ช่วยวางที่นอน จัดจานอาหาร แล้วเขาก็ภาคภูมิใจที่ทำได้ แล้วก็เป็นแบบอย่างให้น้องทำ...แล้วยังปลูกฝังนิสัยแบ่งปัน เอื้ออาทรคนรอบข้างให้งอกงามขึ้นในใจเขาตั้งแต่เด็ก” จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:02:09

ความคิดเห็นที่ 12 โรงเรียนแสนสนุกไตรทักษะยังเป็นโรงเรียนแนวทางเลือกที่เห็นว่า ‘การสอบข้อเขียน’ อย่างเดียว วัดและตัดสินเด็กคนหนึ่งไม่ได้ อย่างที่ครูติ๊ (ครูสุกันยา หนาแน่น) เล่าว่า “ที่นี่ครูประจำชั้นจะอยู่กับเด็กตั้งแต่ ป.1 จนถึง ม.2 และการที่อยู่กับเด็กยาวนาน ครูจะรู้ว่าเด็กคนไหนทำอะไรได้มากน้อยแค่ไหน ชอบหรือมีความถนัดทางด้านใด โดยไม่จำเป็นต้องใช้ข้อสอบมาวัดเด็ก...และเด็กก็ทำหน้าที่เป็นผู้ช่วยครู ผู้ช่วยเพื่อนไปในตัว คนไหนทำได้แล้ว เข้าใจแล้ว ก็จะช่วยอธิบายให้กับเพื่อนที่ยังทำไม่ได้ ยังไม่เข้าใจ เด็กจะรู้ว่าต้องไปด้วยกัน ต้องช่วยกัน” และที่น่าจะยืนยันได้ว่าเด็กโรงเรียนแสนสนุกอยู่ได้ อยู่เป็นในสังคม เมื่อเด็กชั้น ป.4 ช่วยกันเล่าให้ฟังเรื่อง ‘ที.วี’ ว่า “พวกหนูก็มีเพื่อนข้างบ้านที่ดูที.วี. แต่เราไม่ได้คุยกันเรื่องที.วี. เพราะคุยไปพวกหนูก็ไม่รู้เรื่อง เราก็เลยชวนเขาให้เล่นกีฬา หรือไม่ก็เล่นเกมที่เราเล่นด้วยกันได้แทน” อีกคนบอกว่า “ถึงไม่ดูที.วี. หนูก็ไม่เคยเหงา เพราะมีอย่างอื่นให้ทำอีกเยอะแยะ อย่างอ่านหนังสือ ถักนิตติ้ง ทำงานที่ครูมอบหมายให้ เลยไม่คิดอยากจะดูที.วี.” ขณะที่ผู้ใหญ่ในสังคมอีกหลายคน ยังได้แต่ก้าวเดินไปตามกระแสนของสังคม จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:03:18

ความคิดเห็นที่ 13 - เด็กและผู้ปกครอง ภาพสะท้อนของโรงเรียน คุณพรเทพ ประกฤติเวศย์ (ผู้ปกครอง) “ลูกผมคนโตเคยเรียนที่โรงเรียนอื่นมาก่อน พอย้ายเขามาเรียนที่นี่ ก็รู้สึกได้ถึงความเปลี่ยนแปลงราวฟ้ากับเหว...จากเมื่อก่อนที่กลับบ้าน ต้องมานั่งทำการบ้านกับลูก ถึงเวลาสอบก็ต้องนั่งอ่านหนังสือด้วยกัน พอมาถึงที่นี่ทุกอย่างตรงกันข้าม ไม่มีการบ้าน ไม่ต้องสอบด้วย...ผมก็ตั้งคำถามเหมือนกันว่า เอ๊ะ แล้วจะรู้ยังไงว่าเด็กจะรู้ เด็กจะเข้าใจ ผมก็เลยต้องเข้ามาทำความรู้จักกับโรงเรียนจริงจัง เพื่อให้แน่ใจว่าเราไม่ได้ทำให้ชีวิตเขาเป๋ไป แต่ส่งเขาไปในแนวทางที่ถูกต้อง...แล้วผมเองก็ปิ๊งกับวิธีการนี้ ที่ไม่ได้สอนแค่คุณต้องรู้เพื่อแข่งขัน เพื่อให้เป็นที่หนึ่ง แต่คุณเก่งแล้ว คุณก็ช่วยคนอื่นที่อ่อน มันเป็นการเรียนรู้ที่จะเอื้ออาทรกัน” คุณทัศนีย์ ปิตรชาต “ครอบครัวพ่อแม่ก็ต้องเป็นแบบอย่างให้กับลูกด้วย อย่างถามว่าทำไมพ่อแม่ต้องมาช่วยกันทำสนามเด็กเล่น เพราะการสอนความเอื้อเฟื้อกับเด็กเล็กด้วยการพูดอย่างเดียวเขาอาจไม่เข้าใจ...แต่การที่เขาได้เห็นเราลงมือทำ ทำที่โรงเรียนด้วยไม่ใช่ที่บ้าน ทำให้เพื่อนๆเขาได้เล่นด้วย เขาก็ได้ช่วยกันขุดดิน ขุดทรายด้วย มันทำให้เขาได้เรียนรู้จักการทำเพื่อคนอื่น” คุณศุภลักษณ์ ตงศิริ “พ่อแม่ที่จะพาลูกมาโรงเรียนแนวนี้ ควรเป็นพ่อแม่ที่คิดว่า ความสุขของลูกคือสิ่งที่สำคัญที่สุด และอยากให้ลูกเติบโตแบบธรรมชาติ สมวัย ไม่ใช่เอาวิชาการทั้งหมดมารัดเขาไว้ ทั้งแขนขา มันสมอง...และขอให้มั่นคงมุ่นมั่น ตราบเท่าที่อยากเห็นลูกมีความสุข เป็นคนดี เป็นคนเก่ง ในแบบที่เขาอยากเป็น ไม่ใช่คนดี คนเก่งตามความฝันที่ตกค้างของคนเป็นพ่อแม่...เพื่อว่าเขาจะได้เติบโตขึ้นเป็นมนุษย์ที่ไม่หลงไปตามกระแสความรวดเร็วในปัจจุบัน” ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ http://www.tridhaksa.ac.th/ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:04:26

ความคิดเห็นที่ 14 4 สร้าง ‘คนดี’ เหนือสิ่งอื่นใด ที่ โรงเรียนสัตยาไส   5.30 น. อาจเป็นเวลาเช้ามืดเกินกว่าที่ใครหลายๆคนจะตื่นมาริเริ่มกิจกรรมใดๆ ทว่าภายในโรงเรียนประจำแห่งหนึ่งในจังหวัดลพบุรี กลับมีความเคลื่อนไหวเกิดขึ้นแล้ว นักเรียนชั้น ป.1 – ม.6 ทยอยกันเข้าไปในห้องโถงขนาดใหญ่ที่พวกเขาเรียกว่า ‘ห้องพระ’ แล้วค่อยๆนั่งลงอย่างเป็นระเบียบ...ไม่นานเสียงสวดมนต์เสนาะหูก็ดังประสานขึ้น จากนั้นก็พลันเงียบลง เมื่อพวกเขาเข้าสู่การปฏิบัติสมาธิ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:07:28

ความคิดเห็นที่ 15 ดร.อาจอง ชุมสาย ณ อยุธยา กล่าวคำทักทายเมื่อเด็กๆลืมตา แล้วจึงเริ่มเล่านิทานสอนใจให้พวกเขาฟัง ระหว่างนั้นเด็กเล็กๆบางคนเหลียวมองมายังคุณครูที่อยู่ข้างท้าย ว่าแล้วก็คลานตุบตับๆ มานั่งอิงแอบฟังนิทานอยู่ใกล้ๆ ไม่ใช่การดุด่าว่าทำไมจึงแตกแถว หากเด็กน้อยเหล่านั้น ได้รับการโอบไหล่ลูบหัวอย่างอ่อนโยนเป็นการสนอง เมื่อดวงอาทิตย์เริ่มทำหน้าที่ กิจกรรมในห้องพระก็จบลงในเวลาไล่เลี่ยกันพอดี เด็กๆลุกขึ้นตั้งแถว บริเวณประตูทางออกพบว่ามีผู้บริหารโรงเรียนยืนรอท่าอยู่แล้ว ดร.อาจองลูบศีรษะพี่โตๆทีละคน ส่วนน้องเล็กๆ แม้จะได้รับการสวมกอดอย่างรักใคร่ แต่ด้วยขนาดของตัวของพวกเขาและขนาดท้องของผู้บริหารที่กำลังส่งยิ้มอย่างใจดี ทำให้เราอยากเรียกสิ่งที่เห็นตรงหน้าว่า ‘การเอาหัวโหม่งพุง’ เสียมากกว่า “เด็กๆชอบมาจับพุงผม บางคนก็บอกว่า ‘นี่แตงโมๆ’ บางคนก็ถามว่า เมื่อไหร่จะคลอด” ดร.อาจองเล่ายิ้มๆ ทำไมนักเรียนที่นี่จึงพูดจาสนิทสนมกับผู้บริหารได้ปานนี้ เหตุใดเด็กที่ไม่นั่งอยู่กับที่ขณะทำกิจกรรมจึงไม่ถูกกล่าวว่า ถามคนที่นี่ว่ากฎระเบียบมีบ้างไหม ชาวสัตยาไสทั้งรุ่นเล็กรุ่นใหญ่จะตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า มีอยู่เพียงข้อเดียว แค่ ‘รักและเมตตา’ ถ้าเดินตาม ดร.อาจองไปทั่วโรงเรียนอาจมีคนแปลกใจว่า ทำไมท่านผู้นี้จึงสวมกอดนักเรียนตัวจ้อยบ่อยนัก “เด็กๆมาอยู่ที่นี่ต้องห่างพ่อแม่ เราก็ต้องคอยให้ความรักเขา แล้วผมก็แก่มากแล้ว ใครจะเข้ามากอดก็ได้ แต่ถ้าเป็นครูหนุ่มๆ เราจะบอกว่าให้กอดได้เฉพาะเด็กเล็กๆ” ดร.อาจองยิ้มขณะอภิบายว่า เหตุใดที่นี่จึงให้ความสำคัญกับการสัมผัสนัก ซึ่งความรู้สึกดังกล่าวก็ส่งผ่านไปถึงคนรับได้เป็นอย่างดีเสียด้วย จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:09:50

ความคิดเห็นที่ 16 “มาแรกๆก็เหงา ห่างพ่อแม่นิดเดียวก็ร้องไห้” นักเรียนชั้น ม.6 คนหนึ่งเล่าความรู้สึกเมื่อครั้งเข้าเรียนชั้นป.1 ใหม่ๆ “แต่ไม่นานก็หายครับ” เขาว่า “ที่นี่มีทั้งเพื่อน มีทั้งครูที่เปรียบเสมือนพ่อแม่ คุยกันได้ทุกเรื่องตลอด 24 ชั่วโมง” เขาบอก และทุกคนอยู่กันเหมือนครอบครัว เมื่อน้องใหม่เข้ามาจึงไม่ต้องกลัว เพราะพี่ๆจะคอยดูแลอย่างใกล้ชิด ไม่ว่าจะเป็นเรื่องเรียนหรือเรื่องกินอยู่หลับนอน แม้แต่น้องๆระดับอนุบาลที่เข้ามาใหม่ก็ยังได้รับการดูแลจากพี่ (อนุบาล) ที่เข้ามาก่อน ภาระหน้าที่เก็บหมอนหลังนอนกลางวัน หรือเปลี่ยนเสื้อผ้าให้ยากใดเผลอทำเปรอะ จึงแทบจะไม่ตกมาถึงคุณครูแต่อย่างใด ถามว่าใครสอนให้ทำเช่นนี้ คุณครูชี้แจงว่า เด็กๆก็ซึมซับมาจากรุ่นพี่ก่อนหน้าทำให้พวกเขานั่นแหละ ถามเด็กๆ ว่า ต้องคลุกคลีและใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันอย่างนี้มีปัญหาบ้างหรือไม่ รุ่นพี่ที่โตหน่อยตอบทันทีว่า ช่องว่างระหว่างวัยของพวกเขามีน้อยมาก “ถ้าอยู่ด้วยความรักและเข้าใจ ปัญหาก็จะไม่เกิด” จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:11:02

ความคิดเห็นที่ 17 นอกจากจะเริ่มต้นวันใหม่ด้วยกิจกรรมในห้องพระ สิ่งที่โรงเรียนแห่งนี้แตกต่างไปจากที่อื่นๆ เห็นจะได้แก่ การเริ่มต้นการเรียนการสอนทุกเช้าด้วยวิชา ‘คุณค่าความเป็นมนุษย์’ โดยในคาบเรียนดังกล่าว เด็กๆจะได้สวดมนต์และนั่งสมาธิกันอีกรอบ จากนั้นจึงร่วมกันทำกิจกรรมเพื่อยกระดับจิตใจและเรียนรู้การทำประโยชน์ให้สังคม โดยในตอนท้ายพวกเขาจะต้องช่วยกันสรุปว่าได้อะไรจากการทำกิจกรรมบ้าง ดร.อาจองบอกว่า “พอเขาเป็นคนดี จิตใจก็สงบ ทำให้เขาจดจำสิ่งที่ครูสอนได้ง่ายและเรียนหนังสือได้ดี” ถึงอย่างนั้นก็ไม่ได้หมายความว่าแต่ละกิจกรรมในโรงเรียนนี้จะมีความเก่งกาจด้านวิชาการเป็นเป้าหมายสูงสุด “วิสันทัศน์ของโรงเรียนเราคือ ‘สร้างคนดีเหนือสิ่งใด’ เราไม่สอนคนเก่ง เพราะว่ากว่าคนเก่งจะสร้างประโยชน์ให้โลกได้ก็ใช้เวลานาน ระหว่างนั้นอาจจะทำสิ่งที่ไร้คุณธรรมก็ได้ แต่คนดีจะรู้ว่าสิ่งใดทำแล้วมีประโยชน์” ผู้ปกครองที่จะนำบุตรหลานมาเรียนที่โรงเรียนสัตยาไสจึงต้องตอบตัวเองให้ได้ก่อนว่า อยากให้ลูกเป็นคนเช่นไร “ถ้าอยากให้เป็นคนเก่งคงไม่แนะนำให้มาที่นี่” ดร.อาจองกล่าวอย่างหนักแน่น จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:14:09

ความคิดเห็นที่ 18 อาจารย์ปฐมพงษ์ รินเชื้อ หรือ ครูพงษ์ ของเด็กๆชั้นอนุบาลเล่าว่า “การเรียนการสอนของเด็กเล็กในโรงเรียนนี้ไม่ได้เน้นวิชาการมากนัก โรงเรียนอื่นอาจจะเน้นว่า อนุบาล 1 ต้องได้ ABC หรือต้องเขียน ก ไก่ ข ไข่ เป็น แต่ของเราไม่เน้น การบ้านเราไม่เยอะ แต่จะให้เขาวาดรูประบายสี เน้นศิลปะ ให้เขาได้เล่นสนุกสนาน...พอไม่ต้องเครียดกับการเรียน เขาก็มีความสุข” พอเข้าช่วงปลายเทอมของชั้นอนุบาล 2 จึงค่อยเร่งเสริมทางด้านวิชาการให้เด็กๆอีกที เพื่อจะได้เตรียมตัวสำหรับการเรียนในชั้นป.1 ต่อไป “ในช่วงนี้บางทีเด็กๆเป็นคนมาขอการบ้านเราเองด้วยซ้ำ เพราะถ้าพัฒนาการเขาพร้อม เขียนคล่องมือ เขาก็อยากจะเขียน ซึ่งต่างจากบางโรงเรียนที่ไปเร่งเด็กตอนเขาไม่พร้อม ทำให้โตขึ้นมาไม่อยากเขียน” ไม่ใช่แค่เด็กเล็กที่ถูกเร่งให้เรียนตอนไม่พร้อม บ่อยครั้งเด็กโตก็ถูกบังคับให้เรียนในสิ่งที่ตนไม่ชอบเช่นกัน “พ่อแม่บางคนเคื่ยวเข็นให้ลูกไปเรียนพิเศษ เพื่อจะได้สอบเข้ามหาวิทยาลัยดังๆ พอเครียดมากๆเด็กก็ไม่มีความสุข ทั้งๆที่เวลาถามว่าอยากให้ลูกมีความสุขไหม พ่อแม่ก็ตอบว่าอยากทั้งนั้น” ดร.อาจองกล่าว “ว่ากันตามจริง การเข้ามหาวิทยาลัยรัฐไม่ได้ยากอะไรเลย แต่บางทีเด็กของเราเลือกที่จะไม่เข้าเอง อย่างเด็กคนหนึ่งสอบเข้าจุฬาฯได้ แต่ใจเขาอยากจะเรียนแพทย์แผนจีน ซึ่งตอนนั้นมีที่เดียวคือ มหาวิทยาลัยหัวเฉียว เขาจึงปฏิเสธจุฬาฯ เพื่อเข้ามหาวิทยาลัยเอกชน เขาไม่เลือกที่ตัวมหาวิทยาลัยแต่เลือกวิชาที่อยากจะเรียน” “ฉะนั้นอย่าไปคิดว่าต้องสอบตามที่ผู้ปกครองต้องการเสมอไป เราจะคอยแนะแนวให้เขาตัดสินใจให้ดี เพื่อจะได้ดำเนินชีวิตได้ถูกต้อง” ดูข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่  http://www.sathyasai.ac.th/ จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:18:03

ความคิดเห็นที่ 19 ขอบคุณค่ะ จากคุณ : น้องข้าวฟ่าง (kunnou) เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 20:26:32

ความคิดเห็นที่ 20 ขอบคุณค่ะ แต่ต้องยอมรับอย่างหนึ่งว่า โรงเรียนที่ดี มาพร้อมกับค่าใช้จ่ายที่สูงมากเสมอ อย่างเพลินพัฒนาเคยไปดู ชอบหลักสูตรค่ะ ทุกอย่างดีหมด แต่ค่าใช้จ่ายแพงมาก แค่ค่าธรรมเนียมแรกเข้าก็ กว่า 50,000 บาท แล้ว ฝากถึงทุกคนค่ะ อย่าฝากความหวังไว้ที่โรงเรียนอย่างเดียว พ่อ แม่ คือ ครูที่ดีที่สุดของลูก และการเรียนรู้ไม่ได้จำกัดแค่ห้องเรียน จากคุณ : นิแอน (นิแอน) เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 21:22:05

ความคิดเห็นที่ 21 โรงเรียนที่ดี มาพร้อมกับค่าใช้จ่ายที่สูงมากเสมอ ถูกต้องเลยค่ะคุณนิแอน ผกาผกายทำรายละเอียดเกี่ยวกับค่าเทอมโดยประมาณเอาไว้ ในบล็อคแล้วนะคะ ไม่ค่อยอยากเอามาแปะไว้เพราะว่าอาจจะมีการเปลี่ยนแปลงได้ค่ะ เด็กเดี๋ยวนี้เรียนแพงกว่าแต่ก่อนมากจริงๆ ถ้าเพื่อนๆพี่ๆในชานเรือนมีโรงเรียนแนะนำก็แบ่งปันกันได้นะค้า จะได้เป็นข้อมูลเบื้องต้นในการตัดสินใจพาลูกๆเข้าโรงเรียนค่ะ แก้ไขเมื่อ 06 ก.พ. 53 21:48:12 แก้ไขเมื่อ 06 ก.พ. 53 21:47:34 จากคุณ : ผกาผกาย เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 21:45:31

ความคิดเห็นที่ 22 มาเก็บข้อมูลค่ะ : ) จากคุณ : จุลินทรีย์แลคโตบาซิลลัส เขียนเมื่อ : 6 ก.พ. 53 21:59:52

ความคิดเห็นที่ 23   แล้วอย่างสาธิตพัฒนา เป็นโรงเรียนแนวไหนครับ เห็นบอกกันว่า เป็นแบบบูรณาการ ยิ่งงเข้าไปอีก ตอนนี้ที่จัดกลุ่มได้เท่าที่ตัวเองเข้าใจนะครับ ถ้าผมเข้าใจผิดยังไง ชี้แนะด้วยครับ 1 แนวทางเลือก 2 บูรณาการ 3 วิชาการ (เดิมๆ) 4 2 ภาษา 5 นานาชาติ 1 กับ 2 ยังไม่เข้าใจว่าต่างกันยังไง ข้อดี-เสียเป็นยังไง น่าปวดหัวจริงๆ สมัยนี้เล่นเอาการตลาดมาใช้กับเรื่องเรียนของเด็ก เล่นเอาพ่อ แม่ปวดหัวเลย แล้วของใหม่ๆ เราก็ยังไม่รู้ว่าเรียนแล้วเป็นยังไง จะไปเอ็นท์สู้เด็กเรียนแผนเดิมได้หรือเปล่า เพราะสุดท้าย ระบบเมืองไทย ถ้าพ่อแม่ไม่มีเส้นฝากงานให้ สุดท้ายเค้าก็ยังใช้เกรด ม.ที่จบ จบเอก โทหรือตรีเป็นตัววัดอยู่ดี การที่มาบอกว่า ลูกเรียนแล้วไม่เครียด เด็กจะคิดเป็น รู้จักแก้ปัญหา กล้าแสดงออก แต่เวลาสัมภาษณ์งาน จะให้ใช้อะไรเป็นตัววัด มันก็ต้องย้อนกลับดูเกรด ดูม.อยู่ดี สุดท้าย ตัวผมไม่ได้ต่อต้านแนวทางใหม่ๆนะครับ ผมเกลียดแบบเก่าด้วยซ้ำ เมื่อก่อนก็บ่นกับอ. ว่า อ.จะให้ผมมานั่งท่อง นั่งสอบชื่อแม่น้ำทั่วโลกทำไมครับ แผนที่ก็มี เปิดดูก็ได้นี่ครับ โดนอ.สวน เธอไม่ท่องก็ได้ แต่เธอสอบตก จะเอามั้ยละ พอมาทุกวันนี้ ที่ท่องๆาก็ไม่เห็นได้ใช้ อยากรู้ก็เปิดแผนที่เอา กูเกิลแมบก็มี ง่ายจะตาย จากคุณ : kanstk เขียนเมื่อ : 7 ก.พ. 53 00:30:03

ความคิดเห็นที่ 24 ที่ญี่ปุ่น เขามีงานวิจัยที่พบความแตกต่างของเด็กยุคเก่าและเด็กยุคใหม่ที่โตมาในโลกที่ทุกอย่างมีเครื่องอำนวยความสะดวก เพียงแค่กดปุ่ม หรือใช้นิ้วมือเดียวกดก็ได้ทุกอย่าง เขาดูผลการทดลองจากการให้เด็กวาดภาพ พบว่า.. เด็กยุคเก่ามีจินตนาการที่ดีกว่า และรู้จักความสัมพันธ์ระหว่างสิ่งรอบๆตัว ว่ากว่าจะมีสิ่งหนึ่งเกิดขึ้น ต้องมีอะไรบ้าง   ในขณะที่เด็กยุคใหม่ ไม่สามารถจินตนาการสร้างภาพความสัมพันธ์ระหว่างเขากับสิ่งแวดล้อมรอบๆตัวได้ในการทำให้เกิดอะไรขึ้น เช่นการซักผ้า เด็กรุ่นใหม่จะมี เขา กับเครื่องซักผ้า ในขณะที่เด็กรุ่นเก่า จะมีภาพแม่น้ำ คนซักผ้า ปลาในแม่น้ำ พระอาทิตย์ แสงแดด.. และอื่นๆ จากคุณ : เจ๊ว่าแล้ว เขียนเมื่อ : 8 ก.พ. 53 11:48:25