เสี้ยวสามก๊ก

คนแซ่เตียว

“ เล่าเซี่ยงชุน ”

วรรณคดีไทยที่แปลมาจาก พงศาวดารจีนเรื่องสามก๊ก ฉบับท่านเจ้าพระยาพระคลัง (หน) นั้น มีตัวละครที่ใช้แซ่เดียวกันหลายคน ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้เป็นพี่น้องกันเลย คนแซ่เตียวนี้ ถ้าจะว่ามีมากพอ ๆ กับแซ่โจ ก็ไม่น่าจะผิด ผู้อ่านส่วนมากจะจำได้แต่ เตียวหุย ตัวเอกหนึ่งในสามพี่น้องของ เล่าปี่ และ กวนอู อีกคนหนึ่งก็คือ เตียวจูล่ง ทหารเอกของเล่าปี่แห่งจ๊กก๊กเช่นกัน และที่เป็นหญิงมีบทบาทเด่น มีชื่อเสียงโด่งดัง ระดับนางเอกก็คือ นางเตียวเสียน แต่คนแซ่เตียวในก๊กอื่นก็ยังมีอีกหลายคน ซึ่งจะได้พามาแนะนำให้ท่านได้รู้จักเพิ่มขึ้น ในตอนนี้

กลุ่มแรกก็คือ สามคนพี่น้องที่เป็นโจรโพกผ้าเหลือง เมื่อ พ.ศ.๗๒๖ เตียวก๊ก เป็นพี่ชายคนโต เตียวโป้ เป็นน้องรอง และ เตียวเหลียง เป็นน้องเล็ก ทั้งสามอาศัยอยู่ที่เมืองกิลกกุ๋น พี่ชายใหญ่ไปได้ตำรายามาสามฉบับจากภูเขา เที่ยวรักษาชาวเมือง ที่เจ็บป่วยด้วยโรคระบาดให้หายได้ จึงมีผู้คนนับถือมาขอสมัครเป็นลูกศิษย์มากมาย และเพิ่มขึ้นทุกที จนมีพวกพ้องยกย่องบูชาทั่วไปถึงหกหัวเมือง ก็คิดการกำเริบที่จะเป็นใหญ่ในแผ่นดิน ได้รวบรวมผู้คนประมาณสี่ห้าสิบหมื่น มีศาสตราวุธครบครัน ยกเข้าตีหัวเมืองใกล้เคียงเพื่อขยายอาณาเขตการปกครอง จนพระเจ้าเลนเต้ ต้องส่งนายทหารจากเมืองหลวงยกกองทัพมาปราบปราม และประกาศถึงหัวเมืองอื่น ๆ ให้ยกทหารมาช่วยกันปราบโจร ซึ่งมีผ้าโพกหัวสีเหลืองเป็นสำคัญ คณะนี้ด้วย

สุดท้ายเตียวโป้ถูกทหารหลวงยิงด้วยเกาทัณฑ์ และถูกลิ่วล้อฆ่าตายที่เมืองเยียงเซีย ต่อมาเตียวก๊กก็ถูกฆ่าตายที่เมืองโหเฉียง เตียวเหลียงน้องสุดท้องออกรบแก้แค้น ก็ถูกตีแตกพ่ายถึงเจ็ดครั้ง และสุดท้ายก็ถูกนายทหารเอก ของพระเจ้าเลนเต้ ฆ่าตายกลางสนามรบ


คนต่อมาคือ เตียวสิ้ว เป็นเจ้าเมืองอ้วนเซีย โจโฉยกทัพมาตีครั้งแรก มัวลุ่มหลงนางเจ๋าซือ ภรรยาม่ายของเตียวเจ อาของเตียวสิ้ว จึงถูกเตียวสิ้ววางอุบายจู่โจม จนโจโฉต้องแตกพ่ายไปอย่างยับเยิน โดยเสียทั้งลูกชายคนโต ทั้งหลานและทหารเอก ตนเองก็ถูกเกาทัณฑ์แทบจะเอาชีวิตไม่รอด

โจโฉก็ยกทัพมาแก้แค้นเป็นครั้งที่สอง ตอนแรกก็ล้อมเมืองไว้ แล้วเข้าตีทางทิศตะวันออก แต่ถูกเตียวสิ้วซ้อนกล ทหารที่ยกเข้าเมืองได้ก็ถูกล้อม ต้องถอยออกมาถึงสามร้อยเส้น เสียทหารไปห้าหมื่นเศษ ครั้นเตียวสิ้วมีหนังสือไปแจ้งเล่าเปียวเจ้าเมืองเกงจิ๋ว ให้ยกทัพมาดักสกัดทางถอยของโจโฉ แล้วตนเองก็ยกทหารออกจากเมืองตามโจโฉไป กลับถูกโจโฉซุ่มโจมตีจนแตกพ่ายไปทั้งสองด้าน โจโฉได้ใจก็ถอยทัพไปโดยไม่ระวังหลัง จึงถูกเตียวสิ้วคุมพลตามมาตีอีกครั้ง ดีแต่มีเจ้าเมืองยีหลำยกมาช่วยทัน จึงรอดกลับไปเมืองฮูโต๋ได้โดยปลอดภัย

ต่อมาเมื่อโจโฉจะยกทัพไปรบกับอ้วนเสี้ยว ก็ให้คนไปเกลี้ยกล่อมเตียวสิ้ว ให้เข้าเป็นพวกด้วย ขณะเดียวกันอ้วนเสี้ยวก็ส่งคนมาเกลี้ยกล่อมเช่นเดียวกัน กาเซี่ยงที่ปรึกษาของ เตียวสิ้ว ก็แนะนำให้เตียวสิ้วเข้าเป็นพันธมิตรกับโจโฉ ทั้ง ๆ ที่เคยรบรับขับเคี่ยวกันมาถึงสองครั้งแล้ว ด้วยเหตุผลสามประการคือ หนึ่งโจโฉเป็นมหาอุปราชทำการตามรับสั่งพระเจ้าเหี้ยนเต้ สองโจโฉมีสติปัญญามากกว่าอ้วนเสี้ยว สามโจโฉมิได้มีความพยาบาทแก่ผู้ใดคิดเอาแต่ราชการเป็นประมาณ

เมื่อเตียวสิ้วยกพลไปเข้ากับโจโฉที่เมืองฮูโต๋ โจโฉจึงมีความยินดีมาก จูงมือ เตียวสิ้วไปนั่งในที่อันสมควร แล้วกล่าวขอโทษว่า

“…….ก่อนนั้นเราได้ประมาทมีความผิดต่อท่านนั้น ท่านจงอดโทษเสีย อย่ามีความพยาบาทเราเลย…….”

แล้วก็แต่งตั้งให้เตียวสิ้วเป็นนายทหารผู้ใหญ่ ให้กาเซี่ยงเป็นที่ปรึกษา ทั้งสองจึงอยู่รับราชการกับโจโฉตั้งแต่บัดนั้นเป็นต้นมา


คนต่อมาคือ เตียวเลี้ยว เดิมเป็นนายทหารของลิโป้ ติดตามมาตั้งแต่อยู่เมือง ตันลิว จนลิโป้ได้ครองเมืองชีจิ๋ว แล้วถูกโจโฉตีแตก ขณะที่ถูกลากตัวไปประหาร ลิโป้โกรธเล่าปี่ ที่ไม่ช่วยเหลือจึงร้องด่าไปตลอดทาง เตียวเลี้ยวถูกมัดคุมตัวเดินสวนมา ก็ให้สติว่าเกิดเป็นชายชาติทหารจะกลัวความตายทำไม กวนอูซึ่งอยู่ในที่นั้นก็รักความกล้าหาญของเตียวเลี้ยว จึงขอให้โจโฉไว้ชีวิต โจโฉก็ยกโทษให้และรับไว้เป็นทหารของตน

ตั้งแต่นั้นเตียวเลี้ยวก็ซื่อสัตย์จงรักภักดีต่อโจโฉ ไม่มีเปลี่ยนแปลง จนกระทั่งเล่าปี่เป็นศัตรูกับโจโฉ ตั้งตัวเป็นใหญ่อยู่ที่เมืองชีจิ๋วแทนลิโป้ โจโฉก็ยกทัพมาปราบปรามจนสามพี่น้องแตกพ่าย เล่าปี่ไปอยู่กับอ้วนเสี้ยว เตียวหุยหนีไปอยู่บนเขาบองเอี๋ยงสัน แต่กวนอูถูกล้อมอยู่ใกล้เมืองแห้ฝือ เตียวเลี้ยวได้รับหน้าที่ให้ไปเกลี้ยกล่อม ให้อวนอูยอมอยู่กับโจโฉ เตียวเลี้ยวพยายามเกลี้ยกล่อมอยู่นาน ยกเอาบุญคุณที่กวนอูเคยมีต่อตนมาอ้าง ให้เห็นความหวังดีของตน จนกวนอูยอมเชื่อแต่ขอสัญญาว่า เมื่อรู้ว่าเล่าปี่อยู่ที่ใด ก็จะไปหาโดยไม่ยอมให้ใครมาขัดขวาง โจโฉก็ยินยอม

ต่อมาเมื่อกวนอูพาครอบครัวของเล่าปี่ ไปอยู่กับโจโฉแล้ว โจโฉทำศึกกับอ้วนเสี้ยว กวนอูก็ช่วยโจโฉฆ่าทหารเอกของอ้วนเสี้ยวตายไปสองคน เล่าปี่จึงมีหนังสือถึงกวนอูให้รู้ว่าอยู่กับอ้วนเสี้ยว กวนอูจึงพาภรรยาสองคนของเล่าปี่ ออกเดินทางจากเมืองฮูโต๋ ระหว่างทางได้ผ่านด่านต่าง ๆ ก็ฆ่านายด่านตายไปห้าคน เตียวเลี้ยวก็ตามมาขอร้องอ้อนวอนให้กลับ แต่กวนอูไม่ฟังเสียงคงเดินทางจนไปบรรจบกันทั้งสามพี่น้อง

เมื่อเกิดสงครามระหว่างโจโฉกับซุนกวน ที่อ่าวเมืองกังตั๋ง และโจโฉต้องแตกทั้งทัพบกทัพเรือ เตียวเลี้ยวก็ทำหน้าที่คุ้มกันโจโฉ จนหนีไปถึงเมืองลำกุ๋นได้ ต่อจากนั้นเตียวเลี้ยวก็รับราชการอยู่กับโจโฉอีกนาน จนได้เป็นเจ้าเมืองหับป๋า ป้องกันกองทัพของซุนกวนจากเมืองกังตั๋ง มิให้รุกล้ำเข้ามาได้หลายครั้ง จนโจโฉถึงแก่ความตายไป

โจผีบุตรชายคนโตของโจโฉ ได้ขับไล่พระเจ้าเหี้ยนเต้ออกจากราชสมบัติ แล้วตนเองเป็นฮ่องเต้แทน ตั้งราชวงศ์วุยขึ้น เตียวเลี้ยวก็คงรับราชการอยู่ จนพระเจ้าโจผียกทัพใหญ่ไปตีเมืองกังตั๋ง เป็นการล้างแค้นแทนบิดา แต่ก็แตกพ่ายกลับมา เตียวเลี้ยวก็ได้เป็นนายทหารรักษาพระองค์ คุ้มกันพระเจ้าโจผี จนตนเองถูกเกาทัณฑ์ถึงแก่ความตาย อย่างสมศักดิ์ศรี


ต่อจากนั้นก็คือ เตียวคับ เดิมเป็นนายทหารของอ้วนเสี้ยว
ในการรบกับโจโฉครั้งที่สาม กัวเต๋าที่ปรึกษาแนะนำให้อ้วนเสี้ยวส่งเตียวคับไปตีค่ายของโจโฉ แต่โจโฉได้วางกำลังไว้รับมืออย่างเต็มที่ เตียวคับก็เลยแตกพ่ายกลับมา กัวเต๋าร้อนตัวกลัวผิด ก็ให้ลิ่วล้อมาบอกเตียวคับว่า อ้วนเสี้ยวโกรธมากขืนกลับมาจะเป็นอันตราย เตียวคับก็เลยยกไปเข้าเป็นพวกโจโฉ โจโฉก็รับไว้ด้วยความเต็มใจ เพราะเคยเห็นฝีมือตอนที่รบกับเตียวเลี้ยวและเคาทู ทหารเอกของตนมาแล้ว

เมื่ออ้วนเสี้ยวพ่ายแพ้แก่โจโฉ จนถึงแก่ความตาย หมดทั้งตระกูลแล้ว เตียวคับก็เป็นทหารเอกของโจโฉคู่กับเตียวเลี้ยวมาตลอด ต่อมาเมื่อโจโฉได้เลื่อนเป็นวุยก๋ง และยกทัพไปตีได้เมืองฮันต๋ง โจโฉก็ให้แฮหัวเอี๋ยนกับเตียวคับ อยู่รักษาเมืองไว้

จนกระทั่งโจโฉได้เลื่อนเป็นวุยอ๋อง เล่าปี่ส่งกองทัพมาตั้งที่เมืองปาเสเพื่อเข้าตีเมืองฮันต๋ง โจโฉก็ส่งโจหองไปช่วยรักษาเมืองฮันต๋ง แต่โจหองไม่ค่อยจะยอมออกรบ อ้างว่าหมอดูทำนายว่าโจโฉจะเสียทหารเอกที่เป็นญาติ เตียวคับจึงอาสาไปโจมตีเมืองปาเสเอง แต่ก็โดนกลอุบายของเตียวหุยวางกับดักจนเสียทหารไปมาก เมื่อขอให้โจหองยกมาช่วย โจหองก็ไม่ช่วย จึงกัดฟันสู้กับเตียวหุยต่อไป จนสุดท้ายเหลือทหารเพียงสิบเอ็ดสิบสองคน หนีกลับมาเมืองฮันต๋งได้

โจหองก็สั่งให้ประหารชีวิต ดีที่มีผู้ขอร้องไว้จึงรอดตัว แต่ต้องไปตีด่านแฮบังก๋วนแก้ตัวอีกครั้งหนึ่ง คราวนี้เตียวคับเจอกับ นายทหารเอกผู้เฒ่าของเล่าปี่สองคน ฝีมือเข้มแข็งมาก ต้องถอยไปปักหลัก ห่างจากเมืองปาเสถึงเก้าร้อยเส้น โจหองก็ให้เอาตัวไปประหารตามเคย แต่ ที่ปรึกษาก็ขอเอาไว้อีก และส่งนายทหารเอกอีกสองคนมาช่วย

ครั้งหลังนี้ก็เสียทีฝ่ายเล่าปี่ เสียนายทหารเอกไปคนหนึ่ง และคลังเก็บเสบียงก็ถูกยึดได้ คราวนี้โจโฉหรือพระเจ้าวุยอ๋องต้องยกกองทัพใหญ่มาเอง แต่ก็ไม่เอาโทษกับเตียวคับ แม้กระนั้นก็ไม่สามารถเอาชนะเล่าปี่ได้ ต้องเสียค่ายเตงกุนสัน และแฮหัวเอี๋ยนก็ถูกฆ่าตาย ตัวโจโฉเองถูกยิงด้วยเกาทัณฑ์ถึงฟันหน้าหักไปสองซี่ ต้องนอนในรถกลับมาเมืองฮูโต๋ ปล่อยให้เล่าปี่ยึดครองเมืองฮันต๋ง จนตั้งตัวเป็นใหญ่ได้สำเร็จ

เตียวคับอยู่รับราชการต่อมาจนโจโฉตายไป และโจผีซึ่งตั้งตนเป็นฮ่องเต้ก็สิ้น พระชนม์ไปอีก ถึงสมัยพระเจ้าโจยอย สุมาอี้เป็นแม่ทัพใหญ่ขับเคี่ยวกับขงเบ้ง มหาอุปราชของพระเจ้าเล่าเสี้ยนราชบุตรของพระเจ้าเล่าปี่ เตียวคับได้แสดงฝีมืออย่างเข้มแข็ง จนขงเบ้งต้องออกปากชมเชย แต่ก็อาฆาตว่าจะต้องกำจัดเสียให้ได้

ในการรบครั้งสุดท้าย ขงเบ้งต้องถอยทัพเพราะพวกเดียวกันเองหลอกลวง สุมาอี้ไม่กล้าติดตามกลัวว่าจะเป็นอุบาย เตียวคับจึงขออาสาตามตีท้ายขบวนของขงเบ้ง แต่ก็ถูกขงเบ้งวางอุบาย ล่อให้ตามเข้าไปอยู่ในซอกเขา กว่าเตียวคับจะรู้ตัว ก็ถูกทหารบนภูเขายิงเกาทัณฑ์ และทุ่มก้อนศิลาลงมาดังห่าฝน เตียวคับจึงถึงแก่ความตายอยู่ในซอกเขานั้น พร้อมด้วยทหารที่ติดตามอีกร้อยเศษ ไม่มีใครเหลือรอดกลับไปเลย


อีกคนหนึ่งคือ เตียวอุ๋น เป็นนายทหารผู้ใหญ่ของเล่าเปียว เจ้าเมืองเกงจิ๋ว คู่กับชัวมอน้องนางชัวฮูหยินภรรยาของเล่าเปียว เมื่อโจโฉยกทัพใหญ่ไล่ตามเล่าปี่มาถึงเมืองเกงจิ๋วนั้น ชัวมอกับเตียวอุ๋นก็พาเล่าจ๋อง บุตรคนรองของเล่าเปียวที่เกิดกับนางชัวฮูหยิน ออกไปต้อนรับและยกเมืองเกงจิ๋วให้โจโฉ โดยมิได้คิดต่อสู้ โจโฉจึงตั้งให้ทั้งสองเป็นแม่ทัพเรือ ควบคุมกองทัพเรือของเมืองเกงจิ๋วตามเดิม และช่วยฝึกสอนทหารของโจโฉซึ่งเป็นชาวดอน ให้สันทัดในการรบทางเรือ เพื่อยกข้ามอ่าวไปรบกับซุนกวนที่เมืองกังตั๋งต่อไป

แต่ก่อนที่จะเริ่มรบ ทั้งสองข้างต่างก็ส่งสายลับเข้าไปหาข่าว จากฝ่ายตรงข้ามด้วยกันทั้งคู่ แต่เจียวก้านสายลับของโจโฉอ่อนเชิง ถูกจิวยี่ให้ข่าวลวงจนโจโฉหลงเชื่อว่า เตียวอุ๋นและชัวมอ เอาใจออกห่างและเป็นไส้ศึกให้จิวยี่ จึงถูกโจโฉสั่งให้ประหารชีวิตเสียทั้งสองคน ก่อนที่จะเข้าสนามรบ โดยไม่รู้อิโหน่อิเหน่เลย