ขุนช้าง - ขุนแผน ฉบับ นิทานข้างกองฟาง # ๑๓ โพธิ์อธิษฐาน

พ่อแม่พี่น้อง ที่เคารพรัก ขอรับ
เมื่อคราวที่แล้ว
กระผมกำลังได้เล่าไปถึงตอนที่

พวก เชียงอินทร์
ซึ่งในสมัยนิทานเรื่องนี้นั้น  
เป็นนครที่อยู่นอกพระราชอาณาเขต ของกรุงศรีอยุธยา
ได้บังอาจยกทัพเข้ามาตีเมือง เชียงทอง
อันอยู่ในขอบขัณฑสีมาของไทย

ทำให้ สมเด็จพระพันวษา
ทรงพระพิโรธ เด็ดขาดไปเลย

และได้ทรงค้นหาแม่ทัพ
ที่จะไปตีเมืองเชียงทอง
จากที่เชียงอินทร์ยึดไว้
ให้มาอยู่ในอาณัติของกรุงศรีอยุธยา ดังเดิม

และในบัดนั้น
นายขุนช้าง
ผู้ซึ่งแค้นเคือง
เรื่องที่เพื่อนเก่า โฉบเอาคนรักไปแต่งงานด้วย  

จึงเพ็ดทูลกับ สมเด็จพระพันวษา ว่า  
บุตรขุนไกรพลพ่าย นั้น
เก่งกล้านัก  

สมเด็จพระพันวษา ไม่ทรงทราบความนัย
จึงมีพระราชโองการให้

นายพลายแก้ว
นำทัพ ถือพระราชอาญาสิทธิ์
ไปรบกับพวกเชียงอินทร์

โดยฉะนั้น
เจ้าบ่าวสามวันของเรา
จึงต้องจากเมีย
ไปรับงานพระราชการสงคราม ด้วยเหตุนี้ . . .



ครั้นแล้ว พลายแก้ว แม่ทัพผู้ทรงอาญาสิทธิ์
ก็ได้นำทัพหลวงจากกรุงศรีอยุธยา
เดินผ่านบ้านของตนที่สุพรรณบุรี

ก็ยังเห็น
แม่ทองประศรี และ แม่พิมพิลาไลย
ยังมารอส่งกันอยู่
จึงเข้าไปลาก่อนไปทัพ

แล้วทั้งสาม จึงปรึกษากันว่า
พระราชการสงคราม ในครั้งนี้

พลายแก้ว จักไปสงครามห่างไกล
เสี่ยงอันตราย
และไปโดยไม่รู้อนาคตกำหนดกลับ

ก็น่าจะมีอะไร
ที่ไว้ยึดเหนี่ยวจิตใจสายสัมพันธ์
แก่คนอยู่หลังบ้าง . . .

ว่าแล้ว
ทั้งสาม
ก็จึงชวนกันไป
หาหน่อต้นโพธิ์มาสามต้น  
ตั้งศาลเพียงตา
บวงสรวงเทวดา อธิษฐาน
แล้วจึงปลูกต้นโพธิ์เสี่ยงทายไว้ คนละต้น . . .

ของแม่ทองประศรีนั้น
ท่านว่าไว้ในฉบับหลวง
ดังนี้
ขอรับ กระผม


. . . ทองประศรี นั้นพิษ ฐานก่อน  
ถ้าม้วยมรณ์ ชีวา หารอดไม่
ให้ต้นโพธิ์ ของข้า นั้นบรรลัย        
ถ้าตัวไข้ โพธิ์ไข้ เหมือนตัวเป็น

แม้นตัว อยู่ดี มีสุข                
ความทุกข์ ไม่กำเนิด เกิดเข็ญ
ขอให้ โพธิ์ชุ่ม ชระอุ่มเย็น
ให้เห็น ประจักษ์ อยู่แก่ตา

ว่าแล้ว เท่านั้น ด้วยทันใด
ยกโพธิ์ ใส่ไว้ หลุมหน้า ฯ


ของพ่อพลายแก้ว
ก็ว่าตามแม่ว่า . . . . .




. . . เจ้าพลาย ไหว้วอน แก่เทวา          
ตัวข้า จะขึ้น ไปชิงชัย

แม้นจะ มีชัย แก่ไพรี                    
ขอให้โพธิ์ ต้นนี้ งามไสว
ถ้าแม้นจะ อาสัญ จะบรรลัย          
ขอให้ โพธิ์ข้า นี้ตายตาม

แม้นตัว ข้านี้ มิป่วยไข้                  
ขอให้โพธิ์ สุกใส เรืองอร่าม
ถ้าสำเร็จ ณรงค์ สงคราม              
ขอให้งาม เขียวชอุ่ม เป็นพุ่มชัฎ ฯ



ส่วนคำอธิษฐานของ แม่พิม นั้น
กระผมว่า
ค่อนข้างจะ ทำความหวั่นไหว
ให้กับจิตใจของคนไปทัพ
มากทีเดียวแหละขอรับ . . . ไม่ค่อยดีเลย . . .




. . . ยกมือ กราบกราน เทพารักษ์            
สะอื้นไห้ ฮักฮัก ตะลึงหลง
ประคองต้น โพธิ์น้อย ละห้อยงง        
ขอเดชะ เทพทรง ศักดาฤทธิ์

โพธิ์ทอง ของพิม พิษฐาน  
ถ้าอยู่บ้าน ตัวตาย วายดับจิต
ขอให้โพธิ์ ตายตาม อย่างามชิด      
มาตรแม้น คงชีวิต ไม่บรรลัย

ขอให้โพธิ์ ชุ่มชื่น ระรื่นร่ม                
น้ำสุรา มฤตพรม ไม่เปรียบได้
ถ้าตัวไข้ ไผ่ผอม ตรอมใจ                
ใบโพธิ์ จงสลด ลงหลากตา ฯ


และแล้ว
กองทัพกรุงศรีอยุธยา  
ก็ยาตรา ผ่านสุพรรณบุรี
ไปจนถึง จังหวัดนครสวรรค์
ซึ่งก็คงจะหลายวันอยู่ ในสมัยนั้น  
และท่านแม่ทัพของเรา
ก็เริ่มจะคิดถึงภรรยาเสียแล้ว


ในสำนวน ความละห้อยหวลครวญรำพัน ของพลายแก้ว  
ที่ฉบับหลวงท่านว่าเอาไว้
ในตอนนี้นั้น  
กระผมว่า
ท่านที่เคยจากครอบครัว
ไปราชการไกล ๆ นาน ๆ
ย่อมน่าจะสัมผัสถึง
ความรู้สึกของพลายแก้ว
ได้เปนอย่างดีนะ ขอรับ . . .


ครั้นเดินดง ลงธาร ละหานหิน  
น้ำริน แลลาด สะอาดใส
กรวดกระจาย พรายเม็ด เป็นมูนไป  
โอ้พิม พิลาไลย ของพี่อา

มาด้วยผัว จะเก็บ ก้อนกรวดให้    
ที่ชอบใจ พี่จะเก็บ ให้หนักหนา              
กรีดเล็บ เก็บเล่น ลออตา                
อนิจจา เนื้อคู่ เจ้าอยู่ไกล

ของเข้า เจ้ามัก รักของเล่น    
เห็นอะไร งามงาม แล้วไม่ได้
ถ้ามาด้วย ผัวแล้ว ในแนวไพร        
จะนั่งร้อย มาลัย บนหลังช้าง

จะห้อยหอม ล้อมรอบ สัปคับ        
เป็นสร้อยสน แซมประดับ สลดสล้าง
คิดคิด ไม่วาย เสียดายนาง          
เจ้าแนบข้าง ของแก้ว ไม่แววมา ฯ

                                 
จากนั้น
พอถอนอาลัยแล้ว
ท่านแม่ทัพก็สั่ง หน้าเดิน . . .

และ กองทัพไทย
ก็ได้แสดงแสนยานุภาพ
ด้วยการลุยแหลก
จนเข้าประชิดหลัง กองทัพเชียงอินทร์  
ที่ตั้งค่ายล้อมเมืองเชียงทองอยู่ ทีเดียวแหละ
                   
ฝ่าย เจ้าเมืองเชียงทอง
พอรู้ว่า กรุงศรีอยุธยา ยกทัพมาช่วย
ก็ดีใจเป็นหนักหนา
จัดแจง ส่งทูต
ออกทางประตูเมืองด้านหลัง
เพื่อไปนัดแนะกับ แม่ทัพกรุงศรีอยุธยา ในทันที . . .

แต่ก็เป็นที่น่าสังเกตว่า
ทูตที่ ท่านเจ้าเมืองเชียงทอง
ส่งไปยัง กองทัพ กรุงศรีอยุธยา นั้น
ก็คือ
ท่านสังฆราชแห่งเมืองเชียงทอง นั่นเอง

อาจโดยอาศัย ความเป็นพระสงฆ์
ท่านสังฆราช
ก็สามารถเบิกทาง
ผ่านกองทัพเชียงอินทร์
เข้ามายังค่ายของทหารกรุงศรีอยุธยา
ได้โดยสวัสดิภาพ  
แถมยังมาส่งข่าว
นัดแนะการเข้าตีกระหนาบทัพเชียงอินทร์
โดยร้อมกันทั้งสองด้าน ได้เสียด้วย

นี่คือ
ค่านิยมในสมัยนั้น  
ที่ กองทัพเชียงอินทร์ เห็นว่า เป็นพระ เป็นสงฆ์
ก็จึงปล่อยให้ผ่านด่านไปได้ โดยง่ายดาย

และทาง กองทัพกรุงศรีอยุธยา
หรือหมายถึง ท่านแม่ทัพพลายแก้ว เอง
พอเห็นเป็นพระ
ก็เชื่อในนัดแนะของพระสังฆราช
ได้ง่ายเหมือนกัน . . .

ก็ยังนับว่า
เปน โชคดี
ที่ท่านสังฆราช
ท่านไม่ใช่พระปลอม
งานพระราชการสงครามของกรุงศรีอยุธยา
จึงง่ายขึ้น
                   
แต่อุทาหรณ์นี้
อย่าได้ใจ
ในพอศอนี้
เป็นอันขาดทีเดียวนะ
ขอรับ กระผม . . .


แลโดย ฉะนั้น
ฟ้าลั่น และ สันบาดาล
แม่ทัพทางฝ่าย เจ้าเชียงอินทร์  
จึงพ่ายแพ้แก่ กองทัพเชียงทอง และ กรุงศรีอยุธยา
ที่ตีตระหลบเข้าเป็นศึกกระหนาบ โดยง่ายดาย

และยังรุกไล่ไป
จนถึงชานเมืองเชียงอินทร์ โน่นทีเดียว

ดังที่ฉบับหลวงท่านว่าไว้
ดังนี้ ขอรับ


ทัพไทย ไล่ลาม ตามพิฆาต            
ลาวหนี เกลื่อนกลาด ไม่เห็นหัว
ปล่อยช้างม้า อาวุธ ด้วยความกลัว  
ครอบครัว ทิ้งขว้าง ตามทางไป

เมืองนคร ลำปาง ไม่ต่อสู้          
ชาวเมือง หนีพรู ไม่อยู่ได้
เมืองลำพูน ผู้คน เข้าด้นไพร        
ทัพไทย อยู่ค่าย สบายครัน

เที่ยวสกัด ตัดทาง ไปเชียงอินทร์  
ค้นเก็บ ทรัพย์สิน เป็นจ้าละหวั่น
แต่บ้าน จอมทอง ช่วยป้องกัน      
ไม่มีชาว ทัพนั้น ทำร้ายใคร

เทวดา ดลใจ ให้คิดปอง        
ด้วยจะได้ ลาวทอง พิศมัย
จึงเผอิญ อารี มีแก่ใจ            
เที่ยวเข้า ออกได้ อยู่อัตรา ฯ


                   
ดู ๆ แล้วก็เหมือนกับว่า
ท่านแม่ทัพพลายแก้ว  
ก็น่าจะยกทัพกลับไป
รับพระราชทานรางวัล
แล้วก็กลับไปอยู่กับครอบครัว เป็นสุขสบาย . . .

แต่เรื่องมันก็ชักจะยุ่ง อีตอนนี้
เสียแล้วสิ ขอรับ

เพราะชื่อนี้ขึ้นมาแล้วสิ ขอรับ . . .

ลาวทอง

แต่จะมีผลกับ ท่านแม่ทัพ ผู้สยบเชียงอินทร์
อย่างไรนั้น
เห็นจะต้องไว้ตอนหน้ากันละ

ขอรับ กระผม.

จากคุณ	: พจนารถ๓๒๒
เขียนเมื่อ	: 15 ก.ค. 53 15:35:20