PANTIP.COM : J6545073 # # # # # # # # # # มารายงานความคืบหน้าของการสาธิตการทำสบู่ค่ะ # # # # # # # # # # [งานฝีมือ]

ความคิดเห็นที่ 17

สวัสดีครับ..... เฮ้อ.... ออกบูธเสร็จเสียทีครับ แต่มีงานต้องตามอีกเพียบครับ เหนื่อยมาก ตอนนี้เพิ่งรู้สึกกับคำว่า "ขาลาก" เป็นครั้งแรกในชีวิตครับ เผอิญหกล้มข้อเท้าซ้ายพลิก บวมเปล่ง แต่ก็ต้องทนทำงานทั้ง ๆ ทีเท้าเจ็บมาร่วมเดือน จนป่านนี้เท้าซ้ายยังบวกเปล่งอยู่เลย แล้วต้องยืนขายของ 6 วันเต็ม ๆ ไม่ได้นั่งเลย วันสุดท้ายต้องเก็บบูธอีก ฝนก็ตกหนัก กลับถึงบ้านทั้งเหนื่อย ทั้งหิว แต่ต้องรอรถที่ขนสินค้ากลับ เหนื่อยก็เหนื่อย หิวก็หิว แต่นอนไม่ได้ แล้วก็ไม่มีอะไรจะทานด้วย เพราะไม่ได้ซื้อเตรียมไว้ กลัวว่ารถขนของจะถึงก่อน กว่ารถจะมาถึงก็ประมาณตีสี่ ขนของเสร็จก็ตีห้ากว่า ๆ กล่องเปียกปอน ต้องรื้อ แต่สังขารไม่ไหวครับ เลยขึ้นนอนเลย ตื่นมาต้นขาขวาปวดไปหมด ขยับนิดขยับหน่อยก็ปวด 555 สมน้ำหน้าตัวเอง เป็นลูกจ้างกินเงินเดือนดี ๆ ไม่ชอบ ชอบหาเรื่องลำบาก อยากเป็นพ่อค้า

อย่างไรก็ตาม งานก็สำเร็จลุล่วงไปด้วยดีครับ สบู่สวยเตะตาคน แม้จะไม่มีเวลาจัดบูธมากนัก แต่เผอิญอาศัยการจัดวางแบบธรรมดาที่ไม่ธรรมดา ทำให้ของน้อย กลายเป็นของเยอะเตะตาคนได้ มิเสียแรงร่ำเรียนวิชาออกแบบมาบ้าง กระนั้น บูธก็ยังไม่สวยพอ อาศัยสินค้าแปลกตา ก็เลยดึงคนเข้าร้านได้ครับ

สบู่น้ำม้นมะพร้าว กลายเป็นพระเอกเบอร์หนึ่งที่ขายดิบขายดี คนที่ซื้อไป ก็กลับมาหาซื้ออีก ผลิตออกมาไม่มากหรอกครับ ทำเป็นรุ่นแรก มะพร้าวล้วน ๆ กับรุ่น 2 ปรับมาใช้น้ำมันเป็น 6 ตัวแต่หนักที่น้ำมันมะพร้าว เสริมจุดเด่น ลดจุดด้อยของน้ำมันแต่ละตัว บอกได้เลยว่าชอบ ๆ ๆ ๆ ๆ ยิ่งกลิ่นลาเวนเดอร์เบลนด์นี่ หอมสดชื่นอย่าบอกใครครับ วันสุดท้าย มีการตบตีแย่งชิงสบู่กันเล็กน้อย เพราะมันเหลือน้อยเต็มที่ครับ แต่สูตรนี้คงนำไปสาธิตไม่ได้ เพราะยังทำยากอยู่ ยังจับจังหวะการเทรซของสบู่ไม่ได้ครับ กลัวจะทำเจ๊ง เพราะรุ่นที่สองนี่ ทำ 3 แบทช์ แต่ละแบทช์นี่เทรซเวลาต่างกัน แข็งเวลาต่างกัน และเนื้อที่ได้ก็ต่างกันด้วยครับ ผมยังต้องสังเกตุต่อไปเรื่อย ๆ อีกสักระยะ เพื่อจับแนวทางของเทคนิคที่จะผลิตครับ แต่ถ้าใครจะทำ ก็ไม่มีอะไรยุ่งยาก จะอธิบายให้ในวันนั้นครับ

น้อง ๆ เพื่อน ๆ พี่ ๆ ที่แวะมาอุดหนุน ได้ลองใช้สบู่ดูหรือยังครับว่า สบู่ที่ผมผลิตมีคุณสมบัติแตกต่างจากสบู่ทั่วไปอย่างไร มีนักทำสบู่หลายคนแวะมาที่บูธ แล้วซื้อสบู่ไปทดลองใช้ เค้าก็ยังงงอยู่ว่า ทำไมสบู่ของผมจึงเป็นเนื้อเจล ทั้ง ๆ ที่ไม่ได้อบความร้อน อีกทั้งสบู่ก็หมดกลิ่นเร็วมาก เพียงไม่กี่เดือนสบู่ก็หมดกลิ่นเสียแล้ว....

สิ่งเหล่านี้เป็นเคล็ดวิชาที่นักทำสบู่แต่ละคนต้องหมั่นฝึก หมั่นสังเกตุครับ ถ้าเราจับประเด็นได้เอง แสดงว่าเรามีความรู้ก้าวข้ามขั้นพื้นฐานไปแล้ว เวลาทำสบู่จะกำหนดคุณสมบัติของสบู่ได้สบาย ๆ ดังใจนึก แม้จะใส่ผัก ผลไม้สด ๆ ลงไปในสบู่ สบู่ก็จะไม่เน่าเสีย ไม่ขึ้นรา โดยไม่ต้องใส่สารกันบูด สารกันหืนใด ๆ อีกทั้งสบู่ก็ยังมีสภาพที่ดี เก็บไว้ได้นานปี สบู่มะขามป้อม ก้อนสีเขียว ๆ ที่เหลือเก็บไว้โชว์ 1 แท่ง เก็บมา 2 ปีครึ่ง ก็ถูกตัดขายหมดเกลี้ยในงานนี้ครับ เนื้อสบู่ด้านนอกดูแห้ง แต่พอตัดเนื้อข้างในก็ฉ่ำด้วยมอยซ์เจอร์เต็มที่เหมือนเดิม อีกทั้งยังตัดหั่นง่าย ๆ เหมือนสบู่เพิ่งทำใหม่ ๆ โดยสบู่ไม่แตกหักแม้แต่น้อยเลยครับ

ใครที่สนใจทำสบู่ ต้องหมั่นอ่าน หมั่นศึกษา หมั่นทดลองครับ เหมือนกับการฝึกทำอาหาร เคล็ดวิชาพวกนี้เค้าจะไม่ถ่ายทอดกัน เป็นเทคนิคเฉพาะตัวจริง ๆ ที่ต้องศึกษาค้นคว้ากันเอาเอง อ่านมากก็รู้มาก ทำมากก็จะมีประสบการณ์มากครับ กว่าผมจะก้าวมาถึงขั้นนี้ ทำเททิ้งมาเป็นพัน ๆ ถาดแล้วนะครับ

ใครที่ซื้อสบู่ไปใช้ ใช้แล้วเป็นอย่างไร มีอะไรติเตียน ก็มาบ่นได้เลยนะครับ ผมจะได้นำไปปรับปรุงสูตรสบู่ของผมต่อไป

ขอบคุณทุกท่านที่ไปอุดหนุนนะครับ... วันที่ 18 เจอกันครับ

จากคุณ : sakchai splash - [ 24 เม.ย. 51 21:16:10 ]

ความคิดเห็นที่ 30

คห. 22 คุณอ้อมครับ ตำราสบู่ของฝรั่งส่วนใหญ่ก็เวิร์คทั้งนั้นครับ แต่มันต้องปรับทั้งสูตรและวิธีการทำให้เหมาะสมอีกทีหนึ่งครับ เหมือนตำราเบเกอรี่ แป้งของไทยกับแป้งของฝรั่งไม่เหมือนกันนะครับ คนเรียนจากที่โน่นมา ก็ต้องมาปรับสูตร ปรับเทคนิคเหมือนกันครับ

เอาเรื่องพื้น ๆ ที่สุดนะครับ... ตำราทุกเล่มจะสอนให้อุ่นน้ำมันให้ได้อุณหภูมิ 38-42 องศาเซลเซียส ทั้งนี้เนื่องจากตำราส่วนใหญ่จะเป็นของฝั่งยุโรป อเมริกา อากาศเค้าเย็นจัด น้ำมันที่เก็บไว้ในเบสเม้นท์จะจับตัวแข็งหมด ไม่ต้องดูอื่นไกล อย่างน้ำม้นมะพร้าวบริสุทธิ์ที่ฮิตใช้กันซะเหลือเกินนั่นปะไร วางขายอยู่ในห้องแอร์ แข็งคาขวดอยู่อย่างนั้น ดังนั้นเวลาจะนำมาใช้ทำสบู่ เราก็ต้องอุ่นน้ำมันเพื่อให้ไขเหล่านั้นละลายเป็นของเหลว เค้าจึงสอนให้อุ่นน้ำมันก่อนครับ...

แต่ถ้าน้ำมันไม่ได้จับตัวเป็นไข เราจะอุ่นทำไมล่ะครับ ยิ่งเมืองไทยอากาศร้อนจี๋ขนาดนี้ จะไปเปลืองค่าแก๊ส ค่าไฟ ค่าแรง ค่าเสียเวลาไปทำไมครับ คนที่ทำสบู่เก่ง ๆ แม้จะอยู่ในอเมริกา อย่างคุณเต่า เป็นต้น... เค้าก็คงจะอุ่นแค่พวก hard oil และ/หรือ butter ที่มันเป็นไขแข็ง เพื่อให้ละลาย แล้วค่อย ๆ เทพวก soft soil ลงไปผสมตอนที่เค้าละลายแล้ว...

ค่า sapon ในตำรานั้นเป็นค่า sapon เฉลี่ยของน้ำมันแต่ละชนิด แต่ละประเภทครับ แต่ในความเป็นจริงแล้ว เราไม่รู้หรอกว่าผู้ผลิตแต่งเติมน้ำมันอะไรลงไปในน้ำมันเหล่านั้นอีกบ้าง นี่เป็นหลักทางการค้าครับ อย่างตอนผมทำงานด้านส่งออกข้าวนั้น เราขายข้าวหอมมะลิจริง ๆ แต่หากลูกค้าต่อรองราคา เราก็จะผสมด้วยข้าวขาวอีกจำนวนหนึ่งเพื่อลดต้นทุนลง เพื่อให้ราคาเหมาะสมและแข่งขันได้ อย่างข้าวในโมเดิร์นเทรดน่ะ เค้ากดราคาผู้ผลิตมาก ๆ ผมมั่นใจว่าผู้ผลิตที่ทำข้าวถุงจะต้องผสมข้าวขาว หรือข้าวที่ด้อยคุณภาพลงไปแน่ ๆ จะมากจะน้อย นั่นก็อีกเรื่อง

ในความคิดของผมแล้ว ผู้ค้าน้ำมันก็คงจะไม่แตกต่างกันกับพ่อค้าข้าวสักเท่าไหร่ ยิ่งหากซื้อน้ำมันทีละน้อย ๆ การผสมน้ำมันต่าง ๆ ลงไป ก็ยิ่งจะมีเหตุมีผล ดังนั้นค่า sapon เหล่านี้จะต้องถูกกำหนดให้ชัดเจนอีกทีหนึ่งครับ ซึ่งการหาค่า sapon ตัวนี้ ก็ไม่ยุ่งยากอะไร หากคุณเข้าใจทฤษฏีของการทำสบู่อย่างถ่องแท้ครับ... มะม่วงแต่ละลูก ยังมีความหวาน ความเปรี้ยวไม่เท่ากันเลยครับ นับประสาอะไรกับมะม่วงต่างต้น ต่างถิ่น พวก ปาลฺม มะพร้าว ข้าว ทานตะวัน อะไรพวกนี้ก็คงไม่แตกต่างกันเท่าไหร่หรอกครับ

พวกนี้เป็นปัจจัยพื้นฐานครับ ยังมีเกร็ดเล็กเกร็ดน้อยแตกต่างกันไปอีก ถ้าเข้าใจเรื่องทฤษฏี และภาคปฏิบัติ มันก็จะทำได้หมดครับ สบู่ที่ทำด้วยเทคนิคที่สมบูรณ์จะมีความแตกต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ต้องลองถามน้อง ๆ ที่ไปซื้อสบู่ผมในงานว่าใช้แล้วเป็นอย่างไร แต่ด้วยเทคนิคการผลิตที่แตกต่างของผม จะทำให้สบู่ของผมมีลักษณะแตกต่างจากสบู่อื่น ๆ โดยทั่วไป ดัวนี้

1. มีเนื้อแข็ง ไม่เละยุ่ยง่าย แม้ผมจะปรับเนื้อให้นุ่มลง เพื่อสามารถตัดได้ตลอดอายุ 2-3 ปี ซึ่งหมายถึงผมทำเป็นสบู่แท่ง ๆ แล้วค่อย ๆ ตัดใช้ สบู่แท่งก้อนนี้ก็จะสามารถตัดได้เสมอ แม้จะเก็บไว้นานวัน โดยเนื้อสบู่ไม่แข็ง ไม่กรอบ ไม่แตกหักเวลาตัด หากไปงานบิ๊กก็จะเห็นเวลาผมตัดโชว์ลูกค้า ต่อให้สบู่เก่าแค่ไหน ผมก็ยังตัดได้ แต่เมื่อนำไปใช้แล้ว สบู่จะไม่เละเลยแม้แต่น้อย แต่อาจจะมีเนื้อนิ่มเล็กน้อย เพราะผมผลิตเพื่อส่งออก ฝรั่งชอบสบู่เนื้อนิ่ม (ไม่ใช่เนื้อเละ) แต่คนไทยชอบสบู่เนื้อแข็ง

2. ให้ฟองมาก สบู่ของผมให้ฟองมาก แม้จะไม่มากเท่าสบู่อุตสาหกรรมที่มักจะใส่สารให้ฟอง แต่สบู่ผมก็มีฟองพอสมควร และมีฟอง 3 ระดับทั้งฟองใหญ่ ฟองกลาง ฟองละเอียด ทำให้อาบสนุก แต่สบู่ดี ๆ ในท้องตลาดจะเป็นฟองละเอียด แตกตัวเร็ว ฟอก ๆ อยู่ฟองหายหมด แต่ถ้าเป็นสบู่ถูก ๆ ฟองใหญ่ อาบแล้วไม่นุ่มนวล

3. อาบสะอาด / ล้างออกง่าย สบู่ของผมนี่จะล้างออกง่าย ผิวจะสะอาดดังเอี๊ยด ๆ เหมือนเวลาล้างจานแล้วมั่นใจว่าสะอาดหมดจรด ผิดกับสบู่ราคาแพง ๆ ทั่วไปที่อาบน้ำแล้ว รู้สึกเหนอะ ๆ น้ำไม่เกาะผิว เพราะเค้าทำสูตรน้ำมันเหลือ ทำให้น้ำมันมาเคลือบผิว ผิวจะไม่แห้ง แต่ไม่สบายตัว เวลาเหงื่อยออก จะรู้สึกรำคาญ ยิ่งเป็นสูตรน้ำมันมะพร้าวด้วยแล้ว โอ๊ย.. จ๊าบหลายครับ ฟองเยอะ อาบสะอาดสุด ๆ อาบแล้วผิวเนียนนุ่มโดยไม่ต้องพึ่งพาโลชั่น ผมใช้สระผม ล้างหน้า อาบน้ำในก้อนเดียวด้วยซ้ำครับ

4. ทำให้ผิวนุ่มชุ่มชื้นด้วยกลีเซอรีนที่มาเคลือบผิว ซึ่งสบู่ที่อื่นไม่สามารถทำได้ นั่นเพราะกรรมวิธีการผลิตที่สมบูรณ์เต็มที่ ทำให้เกิดกลีเซอรีนสูงสุดในกระบวนการผลิต โดยไม่ต้องเติมกลีเซอรีน หรือเติมน้ำมันส่วนเกิน สบู่ของผมใช้ล้างหน้า อาบน้ำได้ทุกก้อน เหมาะกับทุกสภาพผิว โดยเฉพาะคนที่มีผิวผสม ผิวส่วนที่มันจะแห้งลง เพราะสบู่จะกำจัดน้ำมันส่วนเกินออกแล้วเคลือบด้วยกลีเซอรีนแทน ทำให้ผิวชุ่มชื้นแต่ไม่มัน ส่วนผิวที่แห้ง กลีเซอรีนก็จะไปเคลือบผิวส่วนนั้นไว้ เหมือนคุณทาลิปสติกที่ผิว ผิวจึงไม่แห้งแต่ชุ่มชื้น นี่ถือเป็นจุดเด่นที่สุดของกระบวนการผลิตสบู่แบบโบราณครับ... ผมเองก็ค้นพบกระบวนการนี้โดยบังเอิญ เพราะได้อ่านจากหนังสือหลาย ๆ เล่ม หลาย ๆ คน โดยเฉพาะเวป ๆ หนึ่ง ซึ่งเค้าเขียนโดยขาดความรู้ แต่เขียนด้วยประสบการณ์ในการผลิตของสมาชิก ผมก็จับแพะชนแกะดูเหตุ ดูผล จนสรุปออกมา แล้วคิดตามด้วยประสบการณ์และความรุ้เดิม บอกตรง ๆ ว่าแต่ก่อน ทำได้ แต่ไม่เข้าใจ แต่เดี๋ยวนี้จะเข้าใจทุกกระบวนการครับ ยิ่งตอนนี้กลับมาอ่านตำราสบู่ของคุณมิลเลอร์ มันมองเห็นภาพหมดเลยนะครับว่าอะไร ทำไม ผมยกเครดิตอันนี้ให้คุณเต่ากับคุณแอนครับ เพราะถ้าผมไม่เจอกูรู 2 ท่านนี้ ผมก็จะไม่ได้พัฒนามาถึงตรงนี้ครับ

5. ผมไม่เคยใช้สารกันบูด สารกันเสีย สารกันหืน สารกันเชื้อราในสบู่ของผมเลยแม้แต่น้อย แม้ผมจะใส่ผัก ผลไม้ เครื่องเทศสด ๆ แต่สบู่ผมทุกก้อนก็สามารถอยู่ได้นาน ไม่เสียหาย ไม่หืน ไม่บูด ยิ่งเป็นสูตรดั้งเดิมที่ทำแล้ว จะเก็บได้ 4-5 ปีเลยนะคัรบ เนื้อสบู่อาจจะหดลงบ้าง แต่คุณภาพกลับเหมือนเดิม หรือจะดีกว่าด้วยซ้ำ เพราะกระบวนการทางเคมีของสบู่จะสมบูรณ์ที่สุดไปตามกาลเวลา... มีหลายคนถามว่าทำไม ผมตอบได้สั้น ๆ ว่าเพราะกระบวนการผลิตที่สมบูรณ์ที่สุดตั้งแต่ขั้น 1-100 ไม่มีการข้ามขั้น ไม่มีการสลับขั้นตอน และการใส่ใจในกระบวนการผลิตเล็ก ๆ น้อย ๆ ที่คนอื่น ๆ มองข้ามกันไป อีกทั้งยังไม่มีสอนในตำรา สบู่ที่ทำขาย ๆ กันในท้องตลาด จะผลิตตามตำราแบบที่คุณอ้อมกำลังอ่านอยู่น่ะครับ ใครรู้ภาษาอังกฤษ ก็อ่านได้ เข้าใจได้ แต่มันต้องลงมือปฏิบัติ และทำกันจริงจัง ทำกันเป็นพันเป็นหมื่นก้อน มันจึงจะเข้าใจครับ ผมทำสบู่เป็นอาชีพ ผมจึงได้เปรียบตรงนี้ ตรงที่ได้ทำ ได้เห็นทุกวัน มันจึงเข้าใจแจ่มแจ้ง

ด้วยคุณสมบัติพิเศษเหล่านี้ สบู่ของผมจึงแตกต่างจากสบู่โดยทั่วไป มีเพื่อนคุณปรารถนาแวะมาซื้อสบู่ด้วยนะครับ เค้าก็ทำสบู่เอง แต่ก็ลองซื้อไปใช้ ผมหยิบสบู่ให้ดู แล้วบอกว่าสบู่ผมทำถึงขั้นเจลทุกแบทช์ เค้าถามผมว่า ทำยังไง เพราะเห็นว่าต้องเอาไปอบ ผมบอกว่าผมจะอบสบู่อย่างไร ในเมื่อผมทำสบู่วันละหลายพันก้อน อบสบู่ต้องใช้เวลาครึ่งค่อนคืน พอดีไม่ต้องนอนกันพอดี.... แต่ผมชอบสบู่เนื้อเจล ผมก็บังคับให้มันเจลซะทุกก้อน แม้แต่สบู่ก้อนเล็ก ๆ ซึ่งแต่ก่อนผมทำไม่ได้ ทำไม่เป็น แต่เดี๋ยวนี้ทำได้สบายมาก แล้วก็เจลมันซะทุกก้อนโดยไม่ต้องอบให้เสียเวลา

กูรูเต่าก็ได้จุดประกายในการทำสบู่สเวิร์ลให้ผมด้วยเทคนิคใหม่ ๆ ที่ไม่เคยทำมาก่อน การได้เห็นสบู่ของคุณเต่า คุณแอน คุณแอม ก็ช่วยเปิดหูเปิดตาให้ผมอย่างมากครับ

ที่เล่ามาให้ฟัง ก็เพียงอยากจะบอกกับทุกคนว่า เรื่องตำราน่ะ อ่านได้เป็นแนวทาง แต่อย่าไปเชื่อเสียทั้งหมด ลองทำ ลองคิด ทำไปเรื่อย ๆ ก็จะเก่งเองครับ เก่งด้วยความเข้าใจ จะพลิกแพลงยังไง มันก็สบาย ๆ เหมือนมีตำราในใจ ตอนที่ทำสบู่สูตรน้ำมันมะพร้าว ผมนั่งคุยกับเพื่อนอยู่แท้ ๆ ก็หยิบกระดาษขึ้นมาคิดสูตร คำนวณ ๆ ๆ แล้วก็ลุกขึ้นไปทำเลย เพราะอยู่ ๆ มันก็แว่บขึ้นมาในสมอง ตอนใช้ครั้งแรก ชอบที่ฟอง แต่รู้สึกว่าเหนอะ ๆ เล็กน้อย แต่พอใช้ไปเรื่อย ๆ เหมือนผิวเราจะปรับสภาพ มันไม่รู้สึกเหนอะอีกเลย ยิ่งลองเอามาสระผม สระผมได้สระอาด ผมไม่กระด้างเลยแม้แต่น้อย

ผมลองเอาสบู่มะพร้าวสูตรนี้ไปให้เพื่อน ๆ ที่ร้าน ayada soap ของใช้ แต่บอกว่าเป็นแชมพูก้อน สระผม ล้างหน้า อาบน้ำได้ ปรากฎว่าเค้าบอกว่าโอเค คุณภาพของไม่แตกต่างจากแชมพูก้อนของเค้าเลยแม้แต่น้อย แต่ผมบอกเค้าว่า ผมทำด้วยสูตรสบู่ธรรมดา ต้นทุนก็เป็นต้นทุนสบู่ ใช้น้ำมันพื้น ๆ ไม่ได้ใช้น้ำมันแพง ๆ แต่อย่างใด ดังนั้น สูตรก็สำคัญ แต่กระบวนการผลิตก็สำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่ากันครับ ถ้าจับประเด็นได้ก็จะง่ายมาก ๆ

เมื่อยี่สิบกว่าปีก่อน ผมมีเพื่อนอยู่คน ชอบถักนิตติ้งมาก ถักได้ทุกแบบ ทุกลาย เค้าเรียนจบแค่ ป 4 ครับ เป็นแม่บ้านธรรมดา ๆ มาจากพิจิตร แต่เค้ามีพรสวรรค์ในเรื่องตัดเย็บ เรื่องถักงานฝีมือ ผมอยากได้เสื้อกั๊กไปใช้ที่เมืองนอก ผมก็พาเค้าไปเซ็นทรัล เลือกตัวที่อยากได้ให้เค้าดู เค้าแค่หยิบจับ ก็กลับมาถักให้ผมได้อย่างสวยงาม แล้วเค้าก็นั่งถักทั้งวัน เห็นลายอะไรแปลก ๆ ก็แกะลายหมด

ถ้ารักจะทำสบู่ ก็ต้องตั้งใจทำจริงจัง สักวันก็เก่ง และจะเก่งแบบทำอะไรก็ได้อย่างคุณเต่า คนนี้เก่งจริง ๆ ไม่ใช่แค่ทำได้ สิ่งที่คุณเต่าสอนมา ผมได้เยอะ นำมาปรับกระบวนการผลิตได้สารพัด บางทีบอกมานิดเดียว แต่ถ้าคิดได้ เข้าใจ ก็เหมือนกุญแจดอกสำคัญที่สามารถทำให้เราเปิดเจอขุมทรัพย์มหาศาลครับ

สวัสดีครับ

จากคุณ : sakchai splash - [ 25 เม.ย. 51 11:51:09 ]