ความคิดเห็นที่ 1 คำนำสำนักพิมพ์ .....................เมื่อใดที่สังคมเกิดวิกฤตการณ์อันไม่อาจแก้ไขได้ด้วยแนวคิดและวิธีการแบบเดิมเมื่อนั้นผู้คนย่อมคาดหวังว่า "การปฏิวัติ" จะสามารถเป็นทางออกของยุคสมัยได้ คนจำนวนไม่น้อยมองไปที่การปฏิวัติโครงสร้างของสังคม และแล้วเราก็ได้เห็นการปฏิวัติทางการเมืองและเศรษฐกิจครั้งแล้วครั้งเล่าในหลายศตวรรษที่ผ่านมา คนอีกมากมีความหวังกับการปฏิวัติทางเทคโนโลยีและแล้วก็เกิดการปฏิวัติอุตสาหกรรม การปฏิวัติเขียว ล่าสุดคือการปฏิวัติทางสารสนเทศโดยมีคอมพิวเตอร์เป็นสัญลักษณ์ แต่แล้ววิกฤตการณ์ต่าง ๆ ก็ยังเวียนวนไม่จบสิ้นโครงสร้างต่าง ๆ แม้จะถูกถอนรากถอนโคน แต่วิกฤตการณ์ต่าง ๆก็ยังเวียนมาอีกเช ่นเคย เผด็จการโดยคนกลุ่มน้อยผลัดเปลี่ยนกันมาอย่างซ้ำซากโดยที่การปฏิวัติเขียวก็ ไม่ช่วยให้ความอดอยากหิวโหยสูญไปจากโลก ซ้ำกลับทำให้การเบียดบังเอาเปรียบคนยากไร้เป็นไปอย่างหนักข้อยิ่งขึ้น                     การปฏิวัติที่แท้จริงนั้น มิได้อยู่ที่การเปลี่ยนแปลงโครงสร้างของสังคมหรือการเนรมิตเทคโนโลยีอันมหัศจรรย์ สิ่งหนึ่งที่คนทั่วไปมักมองข้ามก็คือการปฏิวัติทางทัศนคติอย่างถึงรากฐาน วิกฤตการณ์ในปัจจุบัน โดยเนื้อแท้แล้วเป็นวิกฤตการณ์ทางด้านแนวคิดและทัศนคติขั้นปฐมฐาน เราจำเป็นต้องกลับมามองที่ทัศนคติพื้นฐานของเรา อันได้แก่ ทัศนคติต่อธรรมชาติ และทัศนคติต่อตัวเราในฐานะที่เป็นส่วนหนึ่งของธรรมชาติ เป็นเพราะเราเห็นธรรมชาตินั้นไร้ชีวิตจิตใจ เราจึงครอบงำเบียดบังธรรมชาติเพียงเพื่อปรนเปรอตัณหาและสนองความยิ่งใหญ่ที่ เราเข้าใจว่ามีอยู่ในตัวเรา โดยไม่คำนึงถึงความพินาศของระบบนิเวศน์ที่เกิดขึ้นทั่วทั้งโลก เป็นเพราะเราเข้าใจอย่างฉาบฉวยว่า ธรรมชาติเป็นดังเครื่องจักรที่ประกอบไปด้วยชิ้นส่วนที่แยกจากกันดังฟันเฟือง เราจึงแยกทุกสิ่งทุกอย่างออกเป็นส่วน ๆ แยกสัตว์ออกจากป่า แยกต้นไม้ออกจากภูเขา แยกมนุษย์ออกจากธรรมชาติ จนแม้กระทั่งกายและใจก็ถูกแยกออกจากกันเป็นส่วน ๆ จนต่อกันแทบไม่ติด แล้วเราก็ปรนเปรอตัวเองด้วยวัตถุที่ตักตวงจากธรรมชาติอย่างมโหฬาร จนเกิดวิกฤตการณ์ทั้งทางด้านร่างกาย จิตใจ สังคม และในระบบนิเวศน์ทั้งระบบ                     เราจำต้องเปลี่ยนแปลงทัศนคติขั้นพื้นฐาน เราจะต้องลดความเชื่อมั่นในโลหะและคอนกรีต และหันมาศรัทธาในพื้นดิน ลำธาร และต้นไม้กันให้มากขึ้น มองให้เห็นถึงคุณค่าและศักยภาพอันยิ่งใหญ่ที่แฝงอยู่ในธรรมชาติอย่างอ่อนน้อมถ่อมตน และจะต้องร่วมมือกับธรรมชาติยิ่งกว่าที่จะเอาชนะคะคานธรรมชาติ เป็นอันหนึ่งอันเดียวกับธรรมชาติอย่างประสานกลมกลืน ยิ่งกว่าที่จะตั้งตัวเป็นเอกเทศเพื่อครองความเป็นเจ้าเหนือธรรมชาติในที่สุด                     ปฎิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว เป็นเรื่องของชาวนาผู้หนึ่งซึ่งได้ผ่านการปฏิวัติทางทัศนคติอย่างถึงรากฐาน เป็นการปฏิวัติอันเนื่องจากฟางข้าว ซึ่งได้แสดงให้เขาประจักษ์ว่าธรรมชาตินั้นยิ่งใหญ่กว่าสารเคมีและประดิษฐกรรมทางวิทยาศาสตร์ทั้งปวง การค้นพบดังกล่าวมิเพียงแต่จะมีความหมายต่อเกษตรกรรม ซึ่งกำลังมาถึงจุดอุดตัน มันเป็นผลจากการปฏิวัติเขียวที่เห็นเทคโนโลยีเป็นคำตอบเท่านั้น หากยังมีความหมายต่ออารยธรรมมนุษย์อย่างสำคัญในยุคสมัยที่มนุษย์ทั้งมวลกำลังประสบกับความอับจนครั้งสำคัญในประวัติศาสตร์ ชนิดที่อาจมีผลทำลายมนุษยชาติให้สูญสิ้นเผ่าพันธุ์ไปนั้น มาซาโนบุ ฟูกูโอกะได้บอกให้เรารู้ว่า ฟางข้าวนั้นสามารถปฏิวัติยุคสมัยให้ผ่านพ้นวิกฤตการณ์ไปได้ การปฏิวัติดังกล่าวก็คือการปฏิวัติทางทัศนคติ ที่มีความตระหนักและสำนึกในคุณค่าอันยิ่งใหญ่ของธรรมชาติ ซึ่งดูเผิน ๆ แล้วเหมือนว่าไร้ค่า ดังที่เราทั่วไปมักมองเช่นนั้นกับฟางข้าวในท้องทุ่ง นี้แหละคือการปฏิวัติที่แท้จริงที่ยุคสมัยของเรากำลังต้องการอย่างยิ่งยวด                    ปฎิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว เป็นงานเล่มแรกของ มาซาโนบุ ฟูกูโอกะ ที่สำนักพิมพ์มูลนิธิโกมลคีมทองได้พิมพ์เผยแพร่ต่อผู้อ่านชาวไทย เพื่อเสนอแนวคิดใหม่อันสามารถเป็นทางออกสำหรับสังคมปัจจุบันได้ พอ ๆ กับที่เป็นทางออกของกลุ่มบุคคลหรือปัจเจกชนที่ปรารถนาสังคมใหม่ที่มนุษย์สามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุขในสภาพแวดล้อมที่เอื้ออาทรต่อมนุษย์และสรรพชีวิต ........ จากคุณ : ญี่ปุ่น35 - [ 4 ม.ค. 52 06:26:58 ]

ความคิดเห็นที่ 2 คำนิยม .....................หากถือตามหลักพุทธศาสนา สรรพสิ่งย่อมเป็นอนิจจัง นั่นคือมีการเคลื่อนไหวเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ หากสภาพเช่นนี้เกิดขึ้นอย่างลึกซึ้งหรือรวดเร็วก็อาจเรียกว่า "การปฏิวัติ"ได้ ซึ่งการปฏิวัตินั้นเองก็อาจกลายเป็นปัจจัยในการเปลี่ยนแปลงอื่น ๆ ต่อเนื่องกันไปได้อีกเป็นลูกโซ่ ดังเช่น "การปฏิวัติอุตสาหกรรม" ในยุโรปเมื่อคริสตศตวรรษที่ ๑๘ นำไปสู่การขยายตัวของลัทธิอาณานิคมและต่อมาเป็นชนวนให้เกิดมหาสงครามโลกขึ้น เป็นต้น                     ในด้านการเกษตรนั้น การเปลี่ยนแปลงครั้งล่าสุดที่อาจถือได้ว่าเป็นการปฏิวัติก็คือ"การปฏิวัติเขียว" (The Green Revolution) ซึ่งเกิดขึ้นในช่วงทศวรรษที่ ๖ คือประมาณ ๓๐ ปีที่ผ่านมานี้ โดยเริ่มต้นจากเทคโนโลยีการผลิต เช่น การผสมพันธุ์พืชสัตว์ที่ให้ผลผลิตสูง การใช้สารเคมีชนิดต่าง ๆ เป็นปัจจัยการผลิตที่สำคัญ และการใช้เครื่องจักรกลการเกษตร เป็นต้นซึ่งนำไปสู่การเปลี่ยนแปลงในด้านอื่น ๆ เช่น ด้านเศรษฐกิจ สังคม การเมืองและวัฒนธรรมตลอดจนสุขภาพอนามัยและระบบนิเวศวิทยาของโลก                     จุดเด่นของการปฏิวัติเขียวอยู่ที่การนำเอาความก้าวหน้าทางวิทยาศาสตร์เละเทคโนโลยี มาใช้เพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตรอย่างได้ผลชัดเจนดังเช่นการเพิ่มผลผลิตต่อไร่ของพันธุ์ข้าว "มหัศจรรย์" ต่าง ๆ เป็นต้น แต่จุดอ่อนของมันก็คือละเลยต่อผลกระทบด้านอื่น ๆ เช่น สังคมและสิ่งแวดล้อมโดยเฉพาะผลกระทบต่อระบบนิเวศวิทยาซึ่งมีความละเอียดอ่อนและซับซ้อนเป็นอย่างยิ่ง                     โดยอาศัยเงื่อนไขต่าง ๆ เช่น ผลประโยชน์ร่วมกันระหว่างกลุ่มอำนาจต่าง ๆ ในที่สุดระบบการเกษตรในแนวทาง "การปฏิวัติเขียว" ก็กลายเป็นนโยบายหลักของแทบทุกประเทศและประชาชนส่วนใหญ่โดยเฉพาะเกษตรกรต่างถูกชักจูงให้ยอมรับระบบการเกษตรดังกล่าวด้วยวิธีการต่าง ๆ รวมทั้งผ่านระบบการศึกษาและสื่อสารมวลชนนานาชนิด จนกระทั่งกลายเป็นกระแสหลักของระบบการเกษตรในปัจจุบัน                      กล่าวโดยสรุป ระบบการเกษตรปัจจุบันตั้งอยู่บนหลักการใหญ่ ๆ เพียง ๒ ประการคือ  ความมักง่าย  และความรุนแรง                     "ความมักง่าย" แสดงออกโดยการมองทุกสิ่งอย่างแยกส่วน เช่น มองเห็นดินเป็นเพียงพื้นที่สำหรับพืชอาศัยยืนต้นและเป็นแหล่งธาตุอาหารเท่านั้น เมื่อดินขาดความอุดมสมบูรณ์ก็เพียงแต่ใส่ธาตุอาหารลงไปโดยตรงในรูปของปุ๋ยเคมี ซึ่งในที่สุดก็พัฒนามาจนไม่ต้องปลูกพืชบนดินก็ได้ กล่าวคือ ปลูกบนกกรวดทรายที่มีสารละลายของธาตุอาหารหล่อเลี้ยงอยู่แทน(Hydroponic)                     ส่วน "ความรุนแรง" จะเห็นได้จากการแก้ปัญหาศัตรูพืช เช่น โรครา แมลง วัชพืชหรือสัตว์อื่น ๆ เช่นหนูนา โดยการฆ่าหรือทำลายโดยตรงด้วยสารเคมีพิษชนิดต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นยากำจัดเชื้อรา ยาฆ่าแมลง ยากำจัดวัชพืช หรือยาเบื่อหนูก็ตาม                     ระบบการเกษตรปัจจุบันพยายามแยกตัวออกจากธรรมชาติ โดยใช้วิธีการควบคุมและบังคับธรรมชาติไปในทิศทางที่มนุษย์ต้องการ เพียงเพื่อสนอง "ความต้องการเทียม" ของคนกลุ่มน้อยที่มีกำลังซื้อ ตัวอย่างเช่น การปลูกพืชเมืองร้อนในประเทศเขตหนาว หรือปลูกพืชเมืองหนาวในประเทศเขตร้อน รวมทั้งการบังคับให้ต้นไม้ออกผลนอกฤดูกาล เป็นต้น                     รูปธรรมอันเป็นผลจากระบบการเกษตรดังกล่าวที่เห็นได้ชัดเจนในปัจจุบัน ก็คือ การขยายตัวอย่างรวดเร็วของกิจการกลุ่มบรรษัทผลิตสารเคมีและเครื่องจักรกลที่ใช้ในการเกษตรการล่มสลายของเกษตรกรรายย่อย หนี้สินต่างประเทศของประเทศเกษตรกรรม ความเสื่อมโทรมของสิ่งแวดล้อมและระบบนิเวศวิทยา ปัญหาด้านสุขภาพอนามัยของประชาชนทั่วไปในฐานะผู้บริโภคผลจากระบบการเกษตรนี้ จากคุณ : (๑) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 06:34:12 ]

ความคิดเห็นที่ 3 .....................และเมื่อวิเคราะห์ลึกลงไปอีกก็พบว่าแท้จริงแล้ว ระบบการเกษตรที่ใช้อยู่ในปัจจุบันนี้กลับมิได้มีประสิทธิภาพสูงขึ้นดังที่กล่าวอ้างกันมาแต่ต้น หากแต่เป็นระบบที่ด้อยประสิทธิภาพอย่างยิ่ง ดังจะเห็นได้จากการผลิตอาหารให้ได้พลังงาน ๑ แคลอรี่นั้น จะต้องใช้พลังงานในการผลิตถึง ๗ แคลอรี่ ในขณะที่ระบบการเกษตรดั้งเดิมนั้นใช้พลังงานการผลิตเพียง ๑ แคลอรี่ แต่ผลิตอาหารได้พลังงานถึง ๕๐ แคลอรี่ ดังนั้น ระบบการเกษตรในปัจจุบันจึงใช้ทรัพยากรของโลกอย่างฟุ่มเฟือย โดยเฉพาะทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดและไม่อาจหมุนเวียนกลับมาใช ้ใหม่ได้อีกเช่น น้ำมันดิบ ถ่านหิน ก๊าซธรรมชาติและแร่ธาตุต่าง ๆ เป็นต้น ในขณะเดียวกันก็ทำให้เกิดของเของเสียซึ่งเป็นพิษต่อดิน น้ำ อากาศ ตลอดจนปนเปื้อนมากับอาหารที่ผลิตได้ เป็นพิษภัยต่อผู้บริโภคอีกด้วย                     ปัญหาอันเกิดจากระบบการเกษตรทั้งทางตรงและทางอ้อมที่โลกกำลังเผชิญอยู่ทุกวันนี้ ทวีความรุนแรงและคับขันยิ่งขึ้นทุกขณะ จนอาจกล่าวได้ว่าใกล้ถึงจุด "วิกฤต" แล้วเช่นเดียวกับปัญหาด้านอื่น ๆ เช่น เศรษฐกิจ การเมืองและสังคม ฯลฯ                     ทางออกของ "วิกฤตการณ์" ดังกล่าวก็คือ ต้องมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรอบด้านเกิดขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ซึ่งอาจเรียกได้ว่าเป็น "การปฏิวัติ" ครั้งใหม่ในระบบการเกษตรของโลก                     ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว ของมาซาโนบุ ฟูกูโอกะ เป็นทั้งแนวความคิดและรูปธรรมในการเปลี่ยนแปลงอย่างรอบด้านดังกล่าว แต่เป็นการปฏิวัติด้วยฟางเส้นเดียว กล่าวคือเปลี่ยนระบบการเกษตรปัจจุบัน เป็นระบบเกษตรกรรมธรรมชาติ (Natural Farming) นั่นเอง                    ฟูกูโอกะเชื่อว่าแท้จริงแล้วมนุษย์ไม่รู้อะไรเลย และไม่อาจเข้าใกล้ธรรมชาติได้ด้วยวิธีการทางวิทยาศาสตร์ ดังนั้นกิจกรรมทุกชนิดของมนุษย์จึงไร้ประโยชน์และสูญเปล่า นอกจากกิจกรรมประเภท "อกรรม" (Do-nothing) ซึ่งเป็นการร่วมมือกับธรรมชาติอย่างสอดคล้องและส่งเสริมซึ่งกันและกันเท่านั้น                     เกษตรกรรมธรรมชาติคือตัวอย่างหนึ่งของกิจกรรมชนิดอกรรม ซึ่งมิได้หมายถึงการไม่ทำอะไรเลย หรือปล่อยตามยถากรรม หากแต่เป็นการงดเว้นกิจกรรมที่ไม่จำเป็นทุกชนิด ใช้แรงงานที่มีอยู่โดยไม่ใช้แรงงานจากสัตว์หรือเครื่องจักร ไม่พึ่งพาปัจจัยการผลิตจากภายนอกและไม่แยกทุกสิ่งออกจากธรรมชาติ เป็นต้น                     ด้วยการดำเนินชีวิตอย่างเรียบง่ายแต่สูงส่งในด้านจิตวิญญาณ มีเวลาเหลือเฟือสำหรับพักผ่อนและทำงานอดิเรกที่เขารัก เช่น การเขียนกวีไฮกุหรือแต่งบทเพลง ฟูกูโอกะได้แสดงให้เราเห็นว่า มนุษย์แต่ละคนมีศักยภาพอย่างเต็มเปี่ยมสำหรับการดำรงชีวิตที่เป็นอิสระและสมบูรณ์ โดยอาศัยเกษตรกรรมธรรมชาติเป็นหนทางที่จะนำไปสู่วิถีชีวิตดังกล่าว                     ดังนั้น ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว จึงไม่ใช่เพียงเรื่องเกี่ยวกับแนวคิดหรือประสบการณ์ด้านเกษตรเท่านั้น หากแต่เป็นเรื่องชีวิตทั้งชีวิตของชาวนาญี่ปุ่นคนหนึ่งซึ่งมีอดีตเป็นนักวิทยาศาสตร์ และมิใช่เรื่องส่วนตัวหรือเฉพาะสำหรับประเทศญี่ปุ่นเท่านั้น หากแต่เป็นเรื่องสากลสำหรับมนุษยชาติทั้งปวงบนโลกใบน้อยดวงเดียวกันและยุคสมัยเดียวกันนี้                     สำหรับหนังสือ ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียวนี้ ทราบมาว่าผู้แปลใช้เวลาหลายเดือนในการถอดความจากภาษาอังกฤษเป็นภาษาไทย ด้วยความอุตสาหะและพิถีพิถัน จนทำให้สามารถรักษาอรรถรสและความหมายตามต้นฉบับไว้ได้ครบถ้วน ทั้ง ๆ ที่มิได้สันทัดหรือมีพื้นฐานด้านเกษตรกรรมมาก่อนเลย นับว่าสมควรได้รับการชื่นชมอย่างจริงใจ                     เมื่ออ่านหนังสือเล่มนี้จบลงแล้ว หลายคนคงมีความรู้สึกคล้ายคลึงกันคือเกิดแรงบันดาลใจที่จะเข้าร่วมในขบวนการ "ปฏิวัติ" ด้วยวิถีทางเกษตรกรรมธรรมชาตินี้บ้าง แต่คงจะมีเพียงไม่กี่คนเท่านั้น ที่กล้าอุทิศตนดำเนินชีวิตไปตามแรงบันดาลใจดังกล่าวอย่างจริงจังอย่างไรก็ตาม การเปลี่ยนแปลงอันยิ่งใหญ่หรือ "การปฏิวัติ" ที่แท้จริงทั้งหลาย ต่างก็เริ่มต้นจากจุดเล็ก ๆ ด้วยกันทั้งนั้นมิใช่หรือ เดชา ศิริภัทร ๘ มีนาคม ๒๕๓๐ จากคุณ : (๒) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 06:41:18 ]

ความคิดเห็นที่ 4 คำชี้แจงของผู้แปล .....................ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว มีชื่อในพากย์อังกฤษว่า The One Straw Revolution ได้รับการตีพิมพ์ครั้งแรกในภาษาญี่ปุ่นเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๑๘ และถอดความเป็นพากย์อังกฤษในปีรุ่งขึ้น ส่วนฉบับแปลไทยนี้ตีพิมพ์เผยแพร่โดยมีระยะเวลาห่างจากต้นฉบับเดิมถึง๑๒ ปี แต่กระนั้น เนื้อหาสาระที่มาซาโนบุกูโอกะตั้งใจสื่อสารกับผู้อ่านยังคงความมีชีวิตชีวา ที่ไม่ล้าสมัยไปตามวันเวลาที่ผ่านไป ทั้งยังกลับจะเป็นการเสนอทางออกให้กับยุคแห่งความตีบตันของเราในขณะนี้อย่างสมสมัย                     ข้าพเจ้าเชื่อว่าใครก็ตามที่ได้อ่านหนังสือเล่มนี้ ย่อมจะได้รับแรงบันดาลใจจากทัศนคติอันลุ่มลึก และประสบการณ์อันน่าทึ่งผ่านงานเกษตรกรรมของฟูกูโอกะ ดังเช่นที่ข้าพเจ้าได้ประสบสัมผัสจากการอ่านและแปลงานของเขาเล่มนี้ สิ่งที่ฟูกูโอกะได้สื่อสารกับเราด้วยการใช้ชีวิตตลอด ๕๐ ปีกับงานเกษตรกรรมที่เขาได้เลือกแล้วก็คือ "การปฏิวัติ" ที่แท้จริงสามารถเริ่มต้นขึ้นได้จากคนเล็ก ๆ คนหนึ่ง และจากสิ่งธรรมดาสามัญที่ดูเสมือนไร้คุณค่าดังเช่น ฟางข้าวในท้องทุ่ง ขอเพียงแต่เราแลเห็นคุณค่าในสิ่งธรรมดาสามัญนั้นอย่างแท้จริง                     ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว เป็นหนังสือหนึ่งในจำนวน ๕ เล่มของฟูกูโอกะ ที่ได้รับการตีพิมพ์ออกมาในขณะนี้ และในจำนวนดังกล่าวมี ๓ เล่มที่ได้รับการถ่ายทอดเป็นพากย์อังกฤษแล้ว ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว เป็นหนังสือเล่มแรกของฟูกูโอกะ ซึ่งอาจกล่าวได้ว่าเป็นข้อเขียนที่เสนอความคิดที่เป็นแม่บทของเขาไว้อย่างครบถ้วนสมบูรณ์ งานเขียนหลังจากนั้นล้วนเป็นการเพิ่มเติมและลงรายละเอียดต่อความคิดพื้นฐานดังกล่าว                     ในฉบับแปลเป็นไทยนี้ ข้าพเจ้าได้ทำนามานุกรมชื่อพืชและสัตว์เฉพาะที่เป็นอาหารเพิ่มเติมไว้ท้ายเล่ม ทั้งนี้เพื่อหลีกเลี่ยงความรกรุงรังจากการกำกับชื่ออังกฤษไว้ในเนื้อหา ชื่อเหล่านี้ได้พยายามเทียบให้เป็นไทยมากที่สุด แต่กระนั้นก็ยังมีบางส่วนที่ไม่สามารถทำได้เนื่องจากเป็นพืชและสัตว์ที่หาไม่ได้ในประเทศไทย ซึ่งก็ใช้วิธีเรียกชื่อทับศัพท์ตามต้นฉบับอังกฤษ แม้ชื่อที่ได้เทียบเป็นไทยแล้ว ก็ขอให้ผู้อ่านได้ทำความเข้าใจด้วยว่า ชื่อของพืชและสัตว์เหล่านั้นมิได้เป็นชนิดเดียวกันเสียทีเดียวกับที่พบในบ้านเรา โดยมากจะเป็นพืชและสัตว์ที่อยู่ในตระกูลเดียวกัน ส่วนชนิดพันธุ์อาจแตกต่างกันบ้าง สำหรับพืชและสัตว์ที่ชาวไทยไม่คุ้นเคย ข้าพเจ้าได้พยายามหารายละเอียดเพิ่มลงในนามานุกรมเท่านี้จะสามารถหาข้อมูลได้ โดยหวังว่าเนื้อหาในส่วนนี้จะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านชาวไทยบ้าง นอกจากนี้ยังได้ทำเชิงอรรถเพิ่มเติมในบทแปลนี้ โดยกำกับต่อท้ายว่า ผู้แปล ส่วนเชิงอรรถนอกนั้นเป็นเชิงอรรถของผู้แปลเป็นอังกฤษได้ทำไว้แต่เดิม                     ข้าพเจ้าขอกราบขอบคุณ พระไพศาล วิสาโล ขอขอบคุณ คุณเดชา ศิริภัทร ที่กรุณาช่วยอ่านต้นฉบับ ตรวจแก้และให้ความช่วยเหลือเกี่ยวกับศัพท์เฉพาะทางเกษตรกรรมขอขอบคุณ คุณสมยศ สุภาพรเหมินทร์ ที่ให้ความช่วยเหลืออย่างเต็มใจในการทำนามานุกรมชื่อพืชและสัตว์ ด้วยการเทียบชื่ออังกฤษให้เป็นชื่อทางวิทยาศาสตร์จากนั้นจึงเทียบกลับมาเป็นชื่อไทย ซึ่งเป็นงานที่ใช้เวลาและต้องอาศัยความอุตสาหะอย่างยิ่ง นอกจากนี้ยังเอื้อเฟื้อรูปถ่ายของฟูกูโอกะเป็นภาพประกอบในเล่ม ข้าพเจ้ายังได้รับภาพประกอบบางส่วนจาก คุณพิภพ ธงไชย และคุณมานะ วิทยาวัชรินทร์ ซึ่งทั้งสามท่านมีโอกาสได้พบกับฟูกูโอกะที่ไร่นาของเขาเมื่อคราวไปดูงานที่ญี่ปุ่น ข้าพเจ้าขอถือโอกาสขอบคุณในน้ำใจและความเอื้อเฟื้อ คนสุดท้ายที่ข้าพเจ้าไม่อาจจะละเลยกล่าวถึงในที่นี้คือคุณพจนา อรุณสันติโรจน์ ที่ได้อดหลับอดนอนเร่งดีดพิมพ์ต้นฉบับ ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว ให้อย่างไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย ข้าพเจ้าขอขอบคุณ เพื่อนคนอื่น ๆ และเจ้าหน้าที่ของสำนักพิมพ์ที่ไม่ได้เอ่ยนามในที่นี้ ด้วยความสำนึกว่าความสำเร็จของหนังสือเล่มนี้ล้วนได้รับความเอื้อเฟื้อและช่วยเหลือจากบุคคลเหล่านี้ รสนา โตสิตระกูล ๙ มีนาคม ๒๕๓๐ จากคุณ : ญี่ปุ่น35 - [ 4 ม.ค. 52 06:49:10 ]

ความคิดเห็นที่ 5 อารัมภกถา .....................ผู้อ่านที่คาดหวังว่าหนังสือเล่มนี้จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับการเกษตรเท่านั้น คงจะรู้สึกประหลาดใจที่พบว่าหนังสือเล่มนี้ยังมีเนื้อหาที่เกี่ยวกับอาหารสุขภาพ คุณค่าทางวัฒนธรรมตลอดจนข้อจำกัดของความรู้ของมนุษย์อีกด้วย ส่วนท่านที่อ่านเพราะได้รับคำบอกเล่าว่าเป็นเรื่องเกี่ยวกับปรัชญา ก็คงจะรู้สึกประหลาดใจที่พบว่า หนังสือเล่มนี้เต็มไปด้วยความรู้ทางภาคปฏิบัติเกี่ยวกับการปลูกข้าว ธัญพืชฤดูหนาว ส้ม และพืชผักสวนครัวในไร่นาของญี่ปุ่น                     นี้เป็นความคาดหวังโดยปกติวิสัย เพราะว่าเราคุ้นเคยที่จะคาดหวังบุคคลในลักษณะของผู้เชี่ยวชาญ และหนังสือที่มีเนื้อหาเฉพาะเรื่องใดเรื่องหนึ่งดังที่เราต้องการ จากหนังสือปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว หนังสือเล่มนี้มีคุณค่า ต่อเราเพราะมันเป็นทั้งคู่มือการปฏิบัติและมีเนื้อหาทางปรัชญาในขณะเดียวกัน เป็นหนังสือเกี่ยวกับการเกษตรที่จำเป็นและให้แรงบันดาลใจ ด้วยเหตุที่ว่ามันมิใช่เพียงเรื่องราวที่เกี่ยวกับการเกษตรเท่านั้น                     ผู้อ่านที่มีความรู้ย่อมจะตระหนักได้ว่า เทคนิควิธีการของฟูกูโอกะไม่อาจนำมาใช้ได้โดยตรงกับไร่นาส่วนใหญ่ในประเทศสหรัฐอเมริกา แต่ก็ไม่ถูกต้องหากสรุปว่าความรู้ภาคปฏิบัติในหนังสือนี้เป็นสิ่งที่ไม่มีคุณค่าสำหรับเราเพียงเพราะเหตุผลดังกล่าว สิ่งเหล่านี้ควรค่าแก่การใส่ใจ ด้วยเหตุที่ว่ามันได้เสนอตัวอย่างอันวิเศษว่ามีอะไรที่เราสามารถทำได้บ้าง เมื่อผืนดินสภาพอากาศและพืชพันธ์ได้รับการพินิจพิจารณาด้วยความสนอกสนใจ ด้วยสายตาแห่งความเข้าใจ และด้วยการเกี่ยวข้องอย่างถูกต้องเหมาะสม หนังสือเล่มนี้มีคุณค่าเพราะได้ให้คำแนะนำที่น่าใคร่ครวญ และเสริมสร้างแรงบันดาลใจแก่เรา เกษตรกรคนใดก็ตามหากได้อ่านหนังสือเล่มนี้ย่อมจะพบว่า ความคิดของเขาถูกโน้มนำครั้งแล้วครั้งเล่าจากหน้าหนังสือสู่ไร่นาของตน และจากจุดนั้น จะก่อให้เกิดจุดเชื่อมต่อกับระบบทั้งหมดของการเกษตรกรรมในอเมริกา                     ฟูกูโอกะก็เช่นเดียวกับอีกหลาย ๆ คนในประเทศนี้ ที่มีความเข้าใจล้ำหน้ากว่าคนส่วนใหญ่ที่แลเห็นว่า เราไม่สามารถแยกด้านใดด้านหนึ่งของชีวิตออกจากด้านอื่น ๆ เมื่อเราเปลี่ยนแปลงวิถีการเพาะปลูกธัญญาหารของเรา เท่ากับเราเปลี่ยนแปลงลักษณะอาหารเปลี่ยนแปลงลักษณะสังคม และเปลี่ยนแปลงค่านิยมของเราไปด้วย ดังนั้นหนังสือเล่มนี้จึงเป็นหนังสือที่ให้ความใส่ใจต่อเรื่องราวความสัมพันธ์ ต่อสิ่งที่เป็นเหตุเป็นผล และต่อความรับผิดชอบในสิ่งที่แต่ละคนรู้                     สำหรับผู้ที่คุ้นเคยกับงานเขียนทางด้านเกษตรกรรมอินทรีย์ (Organic Farming) คงจะแลเห็นความคล้ายคลึงระหว่างงานของฟูกูโอกะกับงานของเซอร์อัลเบิร์ต โฮวาร์ด ซึ่งเป็นผู้วางรากฐานศาสตร์แห่งเกษตรอินทรีย์ในโลกตะวันตก เช่นเดียวกับโฮวาร์ด ฟูกูโอกะก็เริ่มต้นด้วยการเป็นนักวิทยาศาสตร์ในห้องทดลอง และเริ่มมองเห็นข้อจำกัดของห้องทดลองในเวลาต่อมา โฮวาร์ดได้นำงานของเขาออกจากห้องทดลองมาสู่ไร่นา และเมื่อเขาได้ตระหนักว่าความรับผิดชอบทำให้เขาต้องเริ่มต้นทำตามความเห็นของเขาก่อนที่จะนำเสนอสิ่งนี้ต่อผู้อื่น นี้ทำให้ชีวิตของเขาเปลี่ยนไป ฟูกูโอกะก็ทำในสิ่งเดียวกัน "ในท้ายที่สุดผมได้ตัดสินใจที่จะทำให้ความคิดของผมปรากฏเป็นรูปร่างขึ้น โดยการนำมันมาสู่การปฏิบัติ เพื่อที่จะตัดสินว่าความเข้าใจของผมถูกหรือผิด ผมตัดสินใจที่จะใช้ชีวิตด้วยการทำการเกษตร.....และนี่คือวิถีทางที่ผมเลือกเดิน" เขายังกล่าวอีกว่า "แทนที่จะพูดอธิบายเป็นร้อย ๆ ครั้ง สู้ลงมือทำตามความเชื่อจะมิเป็นวิธีที่ดีกว่าหรือ" เมื่อผู้เชี่ยวชาญตัดสินใจที่จะทำตามความเชื่อของตัวเองและเริ่มทำในสิ่งที่เขาพูด เขาได้ทำลายกำแพงแห่งความเป็นผู้เชี่ยวชาญของเขาลง เรายอมรับฟังเขาอย่างที่เราไม่เคยทำมาก่อน นั่นเพราะว่าเขาพูดด้วยหลักฐานซึ่งไม่ใช่จากความรู้เพียงอย่างเดียว เป็นหลักฐานที่ได้จากความรู้และประสบการณ์ร่วมกัน                     เมื่อฟูกูโอกะพูดถึงเกษตรกรรมแบบ "ไม่กระทำ" (do-nothing) ชาวตะวันตกอาจระลึกได้ถึงข้อความในเซนต์ แมทธิว ๖:๒๖: ที่ว่า "จงดูนกที่บินอยู่บนฟ้าสิ มันไม่ต้องหว่าน ทั้งไม่ต้องเก็บเกี่ยว หรือเก็บสะสมไว้ในยุ้งฉางแต่กระนั้นพระบิดาบนสวรรค์ก็ประทานอาหารให้มันจนเพียงพอ" ข้าพเจ้ายกตัวอย่างทั้งสองนี้เพื่อจะเตือนให้เราระลึกถึงสถานะ อันเหมาะสมของเราในบรรดาสิ่งทั้งหลาย เรามิใช่เป็นผู้สร้างโลกหรือตัวเราเอง เรามีชีวิตอยู่ด้วยการใช้ชีวิต หาใช่สร้างชีวิตไม่ แต่แน่นอนล่ะ เกษตรกรไม่อาจทำการเกษตรโดยไม่ทำงาน เช่นเดียวกับนกที่ไม่อาจมีอาหารโดยไม่ออกหากิน นี่เป็นข้อเท็จจริงที่ฟูกูโอกะยอมรับอย่างมีอารมณ์ขันว่า "ผมประกาศสนับสนุนเกษตรกรรมแบบ "ไม่กระทำ" และมีคนจำนวนมากมาที่นี่โดยคิดว่าเขาจะได้พบกับดินแดนในฝัน (Utopia) ที่ซึ่งเขาสามารถมีชีวิตอยู่โดยไม่ต้องทำอะไรแม้แต่เพียงการลุกขึ้นจากเตียง คนเหล่านี้ต้องพบกับความประหลาดใจอย่างยิ่ง" ประเด็นโต้แย้งในที่นี้ไม่ใช่การคัดค้านการทำงาน แต่เป็นการคัดค้านงานที่ไม่จำเป็น บางครั้งคนเราทำงานเกินจำเป็นเพื่อให้ได้สิ่งที่เขาปรารถนา และบางสิ่งที่เขาปรารถนาก็เป็นสิ่งที่ไม่จำเป็นสำหรับเขา และ "การไม่กระทำ" นี้ยังเป็นปฏิกิริยาของสามัญสำนึกที่ตอบโต้อำนาจของผู้เชี่ยวชาญ ปฏิกิริยานี้ก็คือ"ลองไม่ทำสิ่งนี้ดูสิ ลองไม่ทำสิ่งนั้นดูสิ" นั่นคือวิธีคิดของผม นี่เป็นอาการต่อต้านของเด็ก และคนแก่บางคนที่มีความไม่ไว้วางใจต่อ "ความสมัยใหม่ที่ซับซ้อน" ที่มุ่งรุดไปข้างหน้าโดยปราศจากการตั้งคำถามว่า "เพื่ออะไร" จากคุณ : (๑) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 06:57:42 ]

ความคิดเห็นที่ 6 .....................ฟูกูโอกะเป็นนักวิทยาศาสตร์ที่สงสัยในวิทยาศาสตร์หรือดังที่มักถูกเข้าใจผิด ว่าเป็นวิทยาศาสตร์ นี่มิได้หมายความว่าเขาเป็นพวกไม่ปฏิบัติจริงหรือดูถูกในความรู้ แต่ทว่า ความลังเลสงสัยของเขาเกิดจากการปฏิบัติจริง และจากสิ่งที่เขารู้ ฟูกูโอกะก็เป็นเช่นเดียวกับ เซอร์อัลเบิร์ต โฮวาร์ดที่กล่าวตำหนิความรู้ที่เป็นส่วน ๆ ของบรรดาผู้เชี่ยวชาญเฉพาะทางทั้งหลายเช่นเดียวกับโฮวาร์ด เขาต้องการที่จะสืบค้นเรื่องราวที่เขาเกี่ยวข้องอยูในลักษณะที่เป็นองค์รวมของสิ่งนั้น (Wholeness) และเขาไม่ลืมว่าความเป็นองค์รวมนั้นรวมถึงสิ่งที่เขารู้ และสิ่งที่เขาไม่รู้อยู่ด้วย สิ่งที่เขาหวาดเกรงเกี่ยวกับวิทยาศาสตร์ประยุกต์สมัยใหม่ก็คือ ความรู้สึกดูถูกในสิ่งที่เป็นรหัสยนัย ความสมัครใจที่จะลดส่วนของชีวิตมาสู่สิ่งที่สามารถรู้ได้และมีสมมติฐานว่าสิ ่ง ที่ไม่รู้สามารถละเลยได้โดยไมมีผลเสียแต่อย่างไร เขากล่าวว่า "ธรรมชาติที่ถูกรับรู้โดยอาศัยความรู้ทางวิทยาศาสตร์เป็นธรรมชาติที่ได้ถูกทำลายไปแล้ว เปรียบเหมือนภูตผีที่มีแต่โครงกระดูก แต่ปราศจากวิญญาณ" ข้อความดังกล่าวช่างคล้ายคลึงกับน้ำเสียงที่แสดงความไม่วางใจในแบบฉบับแห่งวัฒนธรรมของเรา ซึ่งเขียนขึ้นโดยเวิร์ดสเวิธ : ความฉลาดอันอยู่ไม่สุขของเรา ได้ทำลายรูปทรงแห่งความงามของสรรพสิ่ง เรากระทำฆาตกรรมด้วยการผ่าทุกสิ่งออกศึกษา                     วิธีการของฟูกูโอกะเป็นวิทยาศาสตร์ที่เริ่มต้นและสิ้นสุดลงด้วยความอ่อนน้อม ถ่อมตนด้วยความตระหนักรู้ว่า สิ่งที่มนุษย์เข้าใจได้ ย่อมมีน้อยกว่าสิ่งที่มีอยู่จริง ดูเหมือนสิ่งที่เขาต้องการจะกล่าวก็คือ หาใช่ความรู้ไม่ แต่เป็นความรื่นรมย์ต่างหากที่ให้ความรู้สัมผัสกับความเป็นหนึ่งของสรรพสิ่ง ซึ่งจะปรากฏขึ้นก็แต่ในขณะแห่งการไม่ยึดมั่นเท่านั้น เราสามารถพบข้อความที่ยืนยันความจริงข้อนี้ได้ในพระคัมภีร ์ และในบทกวีของ วิลเลียม เบลก : ผู้ซึ่งติดยึดอยู่กับความรื่นรมย์ ได้ทำลายปีกแห่งชีวิต แต่ผู้ซึ่งจุมพิตความรื่นรมย์ขณะที่มันบินจากไป จะมีชีวิตสถิตในนิรันดรภาพแห่งแสงอรุณ                     ความงดงามเช่นนี้แหละคือต้นธารแห่งปรีชาญาณ (insight) ในทางเกษตรกรรมของฟูกูโอกะ "เมื่อใดก็ตามที่บุคคลประจักษ์แก่ใจในความจริงที่ว่า ความรื่นรมย์และความสุขจะมลายหายไปเมื่อพยายามจะครอบครองมันไว้ เมื่อนั้นสาระของเกษตรกรรมธรรมชาติก็จะเป็นที่เข้าใจได้"                     และเกษตรกรรม "ธรรมชาติ" ซึ่งมีความอ่อนน้อมถ่อมตนเป็นต้นกำเนิดและเป็นจุดสิ้นสุดนี้เอง ที่มีความเป็นมนุษย์และความเมตตากรุณาในทุกหนทุกแห่ง มนุษย์จะทำงานได้ดีที่สุดเมื่อเขาทำเพื่อความดีงามของมนุษย์ไม่ใช่เพื่อ "ผลผลิตที่สูงขึ้น" หรือเพื่อ "เพิ่มประสิทธิภาพ" ซึ่งเป็นเป้าหมายในการดำเนินงานของเกษตรกรรมแบบอุตสาหกรรม ฟูกูโอกะกล่าวว่า "เป้าหมายสูงสุดของเกษตรกรรมไม่ใช่การเพาะปลูกพืชผล แต่คือการบ่มเพาะความสมบูรณ์แห่งความเป็นมนุษย์" เขาได้กล่าวถึงเกษตรกรรมในฐานะที่เป็นมรรควิถีว่า "การอยู่ที่นี่ดูแลทุ่งนาเล็ก ๆ ด้วยความรู้สึกที่เป็นอิสระในแต่ละวันทุก ๆ วัน นี้คือวิถีดั้งเดิมของเกษตรกรรม"งานเกษตรกรรมซึ่งมีความสมบูรณ์เป็นหนึ่งเดียวจะหล่อเลี้ยงบุคคลทั้งร่างกายและวิญญาณ เรามิได้มีชีวิตอยู่ด้วยอาหารเพียงอย่างเดียว เวนเดล แบร์รี่ จากคุณ : (๒) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:01:53 ]

ความคิดเห็นที่ 7  บทนำ   .....................ใกล้กับหมู่บ้านเล็ก ๆ บนเกาะชิโกกุในภาคใต้ของญี่ปุ่น มาซาโนบุ ฟูกูโอกะ ได้พัฒนาวิธีการทำเกษตรกรรมแบบธรรมชาติ ซึ่งสามารถช่วยทวนกระแสของเกษตรกรรมแผนใหม่ที่กำลังตกต่ำลงทุกที เกษตรกรรมธรรมชาติไม่ต้องใช้เครื่องจักร สารเคมี และอาศัยการกำจัดวัชพืชเพียงเล็กน้อยเท่านั้น ฟูกูโอกะไม่ไถพรวนดิน และไม่ใช้ปุ๋ย เขาไม่กักน้ำไว้ในนาข้าวระหว่างฤดูเพาะปลูกดังที่ชาวนาทั้งในตะวันออกและทั่วโลกกระทำกันมาเป็นเวลาหลายศตวรรษ ดินในที่นาของเขาไม่เคยถูกไถพรวนมาเป็นเวลากว่า ๒๕ ปีแล้ว แต่กระนั้นผลผลิตที่เขาได้นั้นเมื่อเทียบกับที่นาที่ให้ผลผลิตสูงสุดในญี่ปุ่นแล้ว แทบไม่มีความแตกต่างกันเลยวิธีการเพาะปลูกของเขาใช้แรงงานน้อยกว่าวิธีอื่น ๆ ทั้งไม่ก่อให้เกิดมลภาวะ และไม่จำเป็นต้องใช้น้ำมันเชื้อเพลิงด้วย                     เมื่อผมได้ยินเรื่องราวเกี่ยวกับฟูกูโอกะในตอนแรกๆ นั้น ผมเกิดความรู้สึกสงสัยไม่แน่ใจ จะเป็นไปได้อย่างไรที่จะเพาะปลูกข้าวและธัญพืชฤดูหนาวที่ให้ผลผลิตสูงในแต่ละปี โดยทำเพียงแค่การหว่านเมล็ดพันธุ์ไปบนที่นาที่ไม่มีการไถพรวน มันต้องมีวิธีการอะไรที่มากกว่านี้แน่                     ผมใช้ชีวิตอยู่กับกลุ่มเพื่อน ๆ ในที่นาแห่งหนึ่งทางเขตภูเขาทางเหนือของเมืองเกียวโตเป็นเวลาหลายปี เราใช้วิธีการเพาะปลูกแบบดั้งเดิมของญี่ปุ่นในการปลูกข้าวเจ้า ข้าวไรย์ข้าวบาร์เลย์ ถั่วเหลือง และผักสวนครัวหลายชนิด อาคันตุกะที่แวะเยี่ยมไร่นาของเรามักจะพูดถึงงานของฟูกูโอกะ แต่คนเหล่านี้ไม่มีใครเลยที่เคยอยู่ในไร่นาของฟูกูโอกะนานพอที่จะเรียนรู้รายละเอียดทางเทคนิคของเขา แต่ว่าคำพูดของพวกเขาก็กระตุ้นความสนใจใคร่รู้ของผม                     ยามใดก็ตามที่ว่างจากการงานในไร่นา ผมจะออกเดินทางไปยังภาคอื่น ๆ ของประเทศ แวะเยี่ยมเยียนไร่นาและชุมชนต่าง ๆ และหางานครึ่งเวลาทำไปด้วยในระหว่างเดินทางมีอยู่ครั้งหนึ่งของการเดินทางในลักษณะนี้ ผมได้แวะเยี่ยมที่ไร่ของฟูกูโอกะเพื่อจะเรียนรู้การทำงานของชายคนนี้ด้วยตัวผมเอง                     ผมไม่แน่ใจนักว่าได้คาดหวังว่าเขาจะเป็นคนอย่างไร แต่หลังจากที่ได้ยินเรื่องราวมากมายเกี่ยวกับครูผู้ยิ่งใหญ่คนนี้ ผมก็ต้องประหลาดใจที่ได้เห็นเขาสวมรองเท้าหุ้มข้อในเครื่องแต่งกายชุดทำงานชองชาวนาญี่ปุ่นโดยทั่วไป ยิ่งกว่านั้นหย่อมเคราสีขาว ผนวกกับท่าทีที่ว่องไว และเต็มไปด้วยความเชื่อมั่นของเขา ได้ทำให้เกิดเป็นภาพบุคลิกของบุรุษที่แสนพิสดารที่สุดคนหนึ่ง                     ในการเยี่ยมครั้งแรกนั้น ผมใช้เวลาอยู่ในไร่นาของฟูกูโอกะเป็นเวลาหลายเดือนทำงานอยู่ในนาและในสวนส้ม และในบ้านที่ผนังสร้างจากดินแห่งนั้น เราใช้เวลายามเย็นในการพูดคุยถกเถียงร่วมกับนักศึกษาที่มาทำงานในไร่นาคนอื่น ๆ และจากการพูดคุยนั้น ที่รายละเอียดต่าง ๆ เกี่ยวกับวิธีการของฟูกูโอกะ รวมทั้งปรัชญาเบื้องหลังการกระทำเหล่านั้นก็ค่อย ๆ ปรากฏชัดเจนต่อผม                     สวนผลไม้ของฟูกูโอกะตั้งอยู่บนเชิงเขา ซึ่งมองลงไปเห็นอ่าวมัทซึยาม่า นี่คือ"ภูเขา" ที่นักเรียนของเขาพักอาศัยและทำงาน พวกเขาส่วนใหญ่มาในลักษณะเดียวกับผมสะพายเป้มาบนหลัง และก็ไม่รู้ว่าจะคาดหวังอะไรบ้างจากการมา บางคนมาอยู่ไม่กี่วัน หรือไม่กี่อาทิตย์ ก็เผ่นลงจากเขาไป แต่ทีนั่นก็ยังมีกลุ่มแกนราว ๔-๕ คนที่มาอยู่อาศัยเป็นปีหรือมากกว่านั้น หลายปีที่ผ่านมามีผู้คนทั้งชายและหญิงพากันมาอยู่ที่นี่และทำงาน                    ที่นี่ไม่มีเครื่องอำนวยความสะดวกแบบสมัยใหม่ น้ำดื่มต้องใช้ถังหิ้วเอามาจากแหล่งน้ำตามธรรมชาติ อาหารหุงขึ้นจากเตาถ่าน และแสงสว่างยามค่ำคืนได้จากเทียนและตะเกียงน้ำมันก๊าด ภูเขาแถบนี้อุดมไปด้วยสมุนไพรและพืชผัก ปลาและหอยสามารถหาได้จากลำธารใกล้ ๆ และสาหร่ายทะเลได้จากทะเลสาบที่อยู่ห่างออกไปไม่กี่ไมล์ จากคุณ : (๑) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:08:25 ]

ความคิดเห็นที่ 8 .....................การงานจะเปลี่ยนไปตามอากาศและฤดูกาล เวลาทำงานเริ่มจาก ๘ โมงเช้า และหยุดพักเที่ยง ๑ ชั่วโมง (๒-๓ ชั่วโมงในช่วงที่ร้อนที่สุดกลางฤดูร้อน) นักศึกษาเหล่านั้นจะเลิกงานกลับสู่กระท่อมก่อนค่ำมืด นอกจากงานด้านเกษตรแล้วยังมีงานบ้านที่ต้องทำทุกวัน คือ การตักน้ำ ผ่าฟืน ทำอาหาร เตรียมน้ำร้อนสำหรับอาบ ดูแลแพะ ให้อาหารไก่และเก็บไข่ ดูแลรังผึ้งซ่อมแซมบ้านหรือบางครั้งก็ช่วยกันสร้างบ้านใหม่ และทำเต้าเจี้ยว (มิโซะ) กับเต้าหู้                     ฟูกูโอกะใช้เงิน ๑๐,๐๐๐ เยน (ประมาณ ๗๐๐-๘๐๐ บาท)* ในแต่ละเดือนเป็นค่าใช้จ่ายทั้งหมดสำหรับความเป็นอยู่ในชุมชน ส่วนใหญ่จะใช้ไปในการซื้อซีอิ๊วที่ทำจากถั่วเหลือง น้ำมันพืช และของใช้จำเป็นอื่น ๆ ที่ไม่สามารถทำกันเองในชุมชนขนาดเล็ก สิ่งจำเป็นอื่น ๆ นอกนั้น นักศึกษาเหล่านั้นต้องพึ่งจากพืชพันธุ์ที่พวกเขาผลิตขึ้นทั้งหมด วัตถุดิบที่หาได้ในบริเวณนั้น และความสามารถส่วนตัวของเขา ฟูกูโอกะเจตนาที่จะให้นักศึกษาของเขาใช้ชีวิตในลักษณะกึ่งบรรพกาลแบบนี้ เช่นเดียวกับที่เขาเป็นอยู่มาเป็นเวลาหลายปี เพราะเขาเชื่อว่าวิถีชีวิตเช่นนี้จะพัฒนาประสาทสัมผัสที่ละเอียดอ่อนอันจำเป็นต่อการทำไร่นาตามวิธีแบบธรรมชาติของเขา                     บริเวณของเกาะชิโกกุที่ฟูกูโอกะอยู่อาศัย พื้นที่สำหรับปลูกข้าวจะอยู่บริเวณที่ราบริมฝั่งทะเล ส่วนสวนส้มจะปลูกตามเชิงเขารอบ ๆ ไร่นาของฟูกูโอกะจะประกอบด้วยพื้นที่ปลูกข้าว๑ ๑/๔ เอเคอร์ (๓.๑ ไร่) และสวนส้มอีก ๑๒ ๑/๒ เอเคอร์ (๓๑.๒ ไร่) พื้นที่ขนาดนี้อาจจะดูไม่มากสำหรับข้าวนาในตะวันตก แต่เนื่องจากการทำงานในไร่นาแห่งนี้อาศัยเครื่องไม้เครื่องมือพื้นบ้านแบบญี่ปุ่น จึงต้องการแรงงานมากสำหรับการดูแลไร่นา แม้จะมีจำนวนพื้นที่ไม่มากนักก็ตาม                     ฟูกูโอกะจะทำงานร่วมกับนักศึกษาทั้งในนาและในสวน แต่ไม่มีใครรู้อย่างแน่นอนว่าเขาจะมาในเวลาใด ดูเหมือนเขาจะมีความสามารถพิเศษที่จะมาปรากฏตัวในเวลาที่คนไม่คิดว่าเขาจะมา เขาเป็นคนที่ว่องไวกระปรี้กระเปร่าและมักจะคุยเกี่ยวกับเรื่องนั้นเรื่องนี้ อยู่เสมอบางครั้งเขาจะเรียกนักศึกษามาชุมนุมพูดคุยถกเถียงกันถึงงานที่กำลังทำอยู่ และมักจะชี้แนะแนวทางที่จะทำให้งานสำเร็จด้วยวิธีที่ง่ายและรวดเร็วขึ้น บางครั้งเขาจะพูดให้ฟังเกี่ยวกับวงจรชีวิตของวัชพืชและโรคเชื้อราในสวน และมีบางครั้งที่เขาจะหยุดเพื่อระลึกและสะท้อนเกี่ยวกับประสบการณ์ในการทำการเกษตร นอกจากจะอธิบายถึงเทคนิควิธีการแล้ว ฟูกูโอกะยังสอนให้รู้จักทักษะพื้นฐานของงานเกษตรอีกด้วย เขาย้ำอยู่เสมอถึงความสำคัญในการดูแลรักษาเครื่องมืออย่างดี และไม่เคยเบื่อหน่ายที่จะสาธิตให้เห็นการใช้ประโยชน์จากเครื่องมือเหล่านั้น                     หากว่าคนมาใหม่คาดหวังว่า "เกษตรกรรมธรรมชาติ" คือการปล่อยให้ธรรมชาติจัดการทุกอย่างเอง โดยมีเขานั่งดูอยู่เฉย ๆ ละก็ ฟูกูโอกะจะสอนให้เขารู้ว่ายังมีสิ่งที่ต้องเรียนรู้และกระทำอีกมากมาย ถ้าจะพูดให้ถูกต้องตามความหมายจริง ๆ แล้ว เกษตรกรรม "ธรรมชาติ"นั้นมีอยู่ชนิดเดียว คือการเสาะหาล่าสัตว์และเก็บเกี่ยวจากพืชผลที่เกิดขึ้นเอง การปลูกพืชพันธุ์ธัญญาหารนั้นถือเป็นประดิษฐกรรมทางวัฒนธรรม ที่ต้องอาศัยความรู้และความเพียรพยายามอันไม่ลดละ ข้อแตกต่างขั้นพื้นฐานก็คือ ฟูกูโอกะทำเกษตรกรรมด้วยการประสานร่วมมือกับธรรมชาติ ยิ่งกว่าการพยายามที่จะ "ปรับปรุง" ธรรมชาติอย่างผู้มีชัยเหนือกว่า                     มีอาคันตุกะจำนวนมากที่แวะมาเยี่ยมเยียนเพียงแค่ครึ่งวันเท่านั้น กระนั้นฟูกูโอกะก็มีความอดทนในการพาอาคันตุกะเหล่านั้นเดินชมรอบไร่นาของเขา ไม่เป็นเรื่องแปลกที่จะเห็นเขาก้าวเดินอาด ๆ ไปตามทางเดินขึ้นเขาพร้อมด้วยกลุ่มคนอีก ๑๐-๑๕ คน ที่เดินหอบฮัก ๆ ตามหลัง อย่างไรก็ตาม ก็ไม่ได้มีแขกมาเป็นจำนวนมาก ๆ บ่อยนัก ฟูกูโอกะติดต่อกับโลกภายนอกหมู่บ้านของเขาน้อยมากในระหว่างหลายปีที่เขากำลังพัฒนาวิธีการของเขาอยู่                     เมื่อครั้งยังหนุ่ม ฟูกูโอกะได้จากบ้านในชนบทและเดินทางไปจนถึงเมืองโยโกฮาม่า ที่นั่นเขาทำงานเป็นนักวิจัยทางจุลชีววิทยา เขากลายเป็นผู้เชี่ยวชาญเกี่ยวกับโรคพืช และทำงานอยู่ในห้องทดลองเป็นเวลาหลายปีในฐานะผู้ตรวจสอบสินค้าเกษตรของกรมศุลกากร ในเวลานั้น ขณะที่ฟูกูโอกะเป็นชายหนุ่มวัย ๒๕ ปี เขาก็ได้พบกับประสบการณ์แห่งการประจักษ์แจ้งซึ่งกลายเป็นฐานของงานชั่วชีวิตของเขา และเป็นสาระหลักของหนังสือเล่มนี้ด้วย เขาลาออกจากงานและกลับไปยังบ้านเกิดอีกครั้งเพื่อทดลองพิสูจน์ความจริงในสิ่งที่เขาพบโดยประยุกต์ความคิดนั้นกับการทำเกษตรกรรม จากคุณ : (๒) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:14:22 ]

ความคิดเห็นที่ 9 .....................ความคิดพื้นฐานปรากฏแก่เขาในวันหนึ่ง ขณะที่เขาเดินผ่านทุ่งนารกร้างแห่งหนึ่งที่ดินไม่เคยถูกไถพรวนมาเป็นเวลาหลายปี ที่นั่นเขาแลเห็นต้นข้าวที่แข็งแรงแทงยอดออกมาท่ามกลางกอหญ้าของวัชพืช จากนั้นเป็นต้นมา เขาเลิกกักน้ำไว้ในนาเพื่อที่จะปลูกข้าว เขาเลิกหว่านเมล็ดข้าวในฤดูใบไม้ผลิ แต่เปลี่ยนมาหว่านเมล็ดในฤดูใบไม้ร่วงแทน และหว่านเมล็ดลงไปบนท้องนาโดยตรงซึ่งเมล็ดเหล่านั้นจะตกลงไปบนผืนดินโดยธรรมชาติ แทนที่จะไถพรวนดินเพื่อกำจัดวัชพืช เขาเรียนรู้ที่จะควบคุมมันโดยการใช้พืชคลุมดินจำพวกถั่ว เช่นไวท์โคลเวอร์และฟางข้าว เมื่อเขาแลเห็นว่าสภาพเช่นนั้นมีแนวโน้มที่เป็นประโยชน์ต่อพืชผลของเขา ฟูกูโอกะจะเข้าไปแทรกแซงพืชผลรวมทั้งชุมชนของสัตว์ในไร่นาของเขาน้อยที่สุดเท่าที่จะน้อยได้                     ด้วยเหตุที่ชาวตะวันตกแม้แต่ในบรรดาเกษตรกรด้วยกัน ก็คงจะไม่คุ้นเคยกับการปลูกข้าวเจ้าและธัญพืชฤดูหนาวหมุนเวียนกัน และเพราะว่าฟูกูโอกะได้พูดถึงการปลูกข้าวเจ้าไว้มากในหนังสือเล่มนี้ ก็คงจะเป็นประโยชน์หากจะได้พูดถึงการทำเกษตรกรรมแบบพื้นบ้านของญี่ปุ่นไว้บ้าง                     แรกทีเดียวเมล็ดข้าวเจ้าจะถูกโปรยหว่านลงบนที่ราบลุ่มนาท่วมถึงในระหว่างฤดู มรสุมในที่สุดที่ดินส่วนที่เป็นก้นแอ่งจะกลายเป็นชั้นลดหลั่นสามารถจะกักเก็บน้ำไว้สำหรับการเพาะปลูกแม้ว่าน้ำจากฤดูน้ำหลากจะผ่านพ้นไปแล้วก็ตาม                     วิธีเพาะปลูกแบบพื้นบ้านของญี่ปุ่น ซึ่งเคยกระทำกันมาตั้งแต่อดีตตราบจนกระทั่งสิ้นสุดสงครามโลกครั้งที่สองนั้น เมล็ดข้าวจะถูกหว่านลงบนแปลงเพาะที่มีการไถพรวนเตรียมไว้ ปุ๋ยหมักและมูลสัตว์จะถูกโปรยบนหน้าดิน แล้วปล่อยน้ำเข้าและไถคราดจนมีลักษณะข้นเหนียว เมื่อต้นกล้าสูงประมาณ ๘ นิ้ว ก็จะถูกนำไปปักดำในที่นา ชาวนาที่มีความชำนาญจะสามารถปักดำได้ถึงวันละ ๑/๓ เอเคอร์ (๐.๘ ไร่) แต่งานปักดำโดยมากใช้วิธีช่วยกันทำทีละหลาย ๆ คน                     เมื่อต้นกล้าถูกนำมาปักดำแล้ว จะมีการไถดินอีกเพียงเล็กน้อยระหว่างแถวของต้นกล้าจากนั้นก็ต้องคอยถอนวัชพืชและคลุมดินด้วยฟาง ที่นานั้นจะปล่อยให้น้ำท่วมขังสูงประมาณ ๑นิ้วหรือมากกว่านั้นเป็นเวลา ๓ เดือน การเก็บเกี่ยวข้าวก็อาศัยเคียว รวงข้าวจะถูกมัดเป็นฟ่อนและแขวนไว้กับราวไม้ หรือไม้ไผ่เป็นเวลาหลายอาทิตย์เพื่อตากให้แห้งก่อนการนวด นับตั้งแต่การปักดำมาจนถึงการเก็บเกี่ยว ทุกตารางนิ้วในทุ่งนาผ่านมือชาวนา ๔ เที่ยวเป็นอย่างน้อย                     ทันทีที่การเก็บเกี่ยวสิ้นสุดลง พื้นดินจะถูกไถ และดินจะถูกปราบให้เรียบเป็นแนวกว้างประมาณ ๑ ฟุต และถูกคั่นด้วยร่องระบายน้ำ เมล็ดข้าวไรย์หรือข้าวบาร์เลย์จะถูกหว่านลงบนสันร่องและคลุมด้วยดิน การปลูกพืชหมุนเวียนเช่นนี้เป็นไปได้ ก็เพราะมีการกำหนดระยะเวลาในการเพาะปลูกไว้เป็นอย่างดี มีการดูแลที่นาให้ได้รับอินทรีย์วัตถุ รวมทั้งสารอาหารที่จำเป็นอย่างเพียงพอ เป็นที่น่าสังเกตว่า การใช้วิธีเพาะปลูกแบบพื้นบ้านเช่นนี้ ชาวนาญี่ปุ่นสามารถปลูกข้าวเจ้าและธัญพืชฤดูหนาวในแต่ละปี บนผืนดินผืนเดิมมาเป็นเวลานับศตวรรษโดยไม่ทำให้ความอุดมสมบูรณ์ของดินลดน้อยลงไป                     แม้ว่าเขาจะแลเห็นข้อดีหลายอย่างของการทำนาแบบพื้นบ้าน แต่ฟูกูโอกะก็ยังรู้ดีกว่ามีงานที่ไม่จำเป็นหลายอย่างอยู่ในวิธีการแบบนี้ เขาพูดถึงวิธีการของเขาว่าเป็นการทำเกษตรกรรมแบบ "ไม่กระทำ" (do-nothing farming) และยังบอกว่าวิธีการเช่นนี้ใคร ๆ ก็ทำได้แม้แต่คนที่เป็นชาวนาแค่ในวันหยุดสุดสัปดาห์ ก็สามารถปลูกข้าวพอเลี้ยงดูคนทั้งครอบครัวได้อย่างไรก็ตาม เขาไม่ได้หมายความว่าการทำนาแบบเขานั้น สามารถเป็นไปได้โดยปราศจากความพยายามเสียเลย ไร่นาของเขาดำเนินไปได้ ก็เพราะมีการกำหนดตารางเวลาขึ้นเป็นประจำสำหรับงานแต่ละอย่างในนา งานที่ทำต้องเป็นไปอย่างถูกต้อง และด้วยความละเอียดอ่อน เมื่อเกษตรกรได้ตัดสินใจที่จะใช้ที่ดินแปลงหนึ่งสำหรับปลูกข้าวหรือผัก และได้หว่านเมล็ดแล้ว เขาจะต้องรับผิดชอบในการดูแลที่ดินแปลงนั้น การทำลายธรรมชาติแล้วก็ละทิ้งไป เป็นการกระทำที่อันตรายและเป็นความไม่รับผิดชอบ                     ในฤดูใบไม้ร่วง ฟูกูโอกะจะหว่านเมล็ดข้าวเจ้า พืชคลุมดินจำพวกถั่วพวกไวท์ โคลเวอร์ และธัญพืชฤดูหนาวลงบนที่ดินผืนเดียวกัน แล้วจากนั้นคลุมด้วยฟางข้าวให้หนา ๆ ข้าวบาร์เลย์หรือข้าวไรย์รวมทั้งพืชจำพวกถั่วเช่นโคลเวอร์จะงอกขึ้นก่อน ในขณะที่เมล็ดข้าวเจ้าจะนอนสงบนิ่งอยู่จนถึงฤดูใบไม้ผลิ จากคุณ : (๓) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:19:28 ]

ความคิดเห็นที่ 10 .....................ในขณะที่ธัญพืชฤดูหนาวเติบโตขึ้น และกำลังสุกอยู่ในที่นาข้างล่าง สวนผลไม้ตามเนินเขาก็กำลังเป็นที่ชุมนุมของกิจกรรมทั้งหลาย การเก็บผลส้มจะมีระยะตั้งแต่กลางเดือนพฤศจิกายนจนถึงเดือนเมษายน                     ข้าวไรย์และข้าวบาร์เลย์จะเก็บเกี่ยวในเดือนพฤษภาคม และจะแผ่ผึ่งแดดอยู่ในนาประมาณ ๗-๑๐ วัน หลังจากนั้นก็จะนำมานวด ฝัด และเก็บใส่กระสอบไว้ ฟางทั้งหมดจะนำมาโปรยคลุมพื้นที่นาเอาไว้โดยไม่ต้องสับ แล้วจึงปล่อยน้ำให้ท่วมขังในนาเป็นระยะเวลาสั้น ๆ ในระหว่างฤดูมรสุมในเดือนมิถุนายนเพื่อทำให้พืชคลุมดินจำพวกถั่วและวัชพืชเฉาลง และเปิดโอกาสให้ต้นข้าวแตกหน่อแทงยอดออกมา เมื่อปล่อยน้ำออกจากที่นา พืชคลุมดินจะฟื้นตัวขึ้นมาใหม่และงอกงามอยู่ภายใต้ต้นข้าว จากช่วงนี้จนถึงหน้าเก็บเกี่ยว จะเป็นช่วงงานหนักของเกษตรกรโดยทั่วไป แต่งานในที่นาของฟูกูโอกะจะมีเพียงการดูแลทางระบายน้ำและถางหญ้าตามทางเดินระหว่างคันนาเท่านั้น                     ข้าวเจ้าจะเก็บเกี่ยวในเดือนตุลาคม รวงข้าวจะถูกแขวนผึ่งแดดให้แห้งก่อนจะนำมานวด การหว่านเมล็ดธัญพืชในฤดูใบไม้ร่วงจะเสร็จสิ้นลงเล็กน้อยก่อนที่ส้มแมนดารินชนิดต่าง ๆ จะเริ่มสุกและพร้อมที่จะเก็บ                     ผลผลิตข้าวเจ้าของฟูกูโอกะจะอยู่ระหว่าง ๑๘ ถึง ๒๒ บูเชล (๕๐๐-๕๙๐.๙ กิโลกรัม) ต่อพื้นที่ ๑ ๑/๔ เอเคอร์ (๐.๖ ไร่) ซึ่งเท่ากับผลผลิตที่ได้จากพื้นที่เพาะปลูกที่ใช้สารเคมี และวิธีแบบพื้นบ้านในเขตที่เขาอยู่อาศัย ส่วนผลผลิตธัญพืชฤดูหนาวของเขามักจะสูงกว่าชาวนาที่อาศัยสารเคมี และชาวนาที่เพาะปลูกแบบพื้นบ้าน ซึ่งเกษตรกรรมทั้งสองแบบล้วนแต่ใช้วิธียกแปลงและมีร่องระบายน้ำ                     การเพาะปลูกทั้ง ๓ วิธี (ธรรมชาติ พื้นบ้าน และใช้สารเคมี) ให้ผลผลิตที่ไม่แตกต่างกัน แต่จะให้ผลแตกต่างต่อดินที่ทำการเพาะปลูกอย่างเห็นได้ชัด ดินในที่นาของฟูกูโอกะดีขึ้นในแต่ละฤดูกาล ตลอดระยะ ๒๕ ปีที่ผ่านมาตั้งแต่เขาเลิกไถพรวนดิน ที่นาของเขาดีขึ้นทั้งในแง่ความอุดมสมบูรณ์ โครงสร้างของดิน และความสามารถในการกักเก็บน้ำ สำหรับวิธีเพาะปลูกแบบพื้นบ้านนั้น สภาพของดินที่ผ่านการเพาะปลูกเป็นเวลาหลายปีจะคงสภาพเดิม ชาวนาจะได้ผลผลิตตามสัดส่วนของปุ๋ยหมักกับมูลสัตว์ที่เขาใส่ในนา แต่ดินในที่นาที่ใช้สารเคมีจะไร้ชีวิตและความอุดมสมบูรณ์ตามธรรมชาติจะถูกผลาญไปในระยะเวลาอันสั้น                     ข้อได้เปรียบที่สุดของวิธีการของฟูกูโอกะก็คือข้าว ที่สามารถปลูกได้โดยไม่ต้องอาศัยน้ำท่วมขังในนาในฤดูปลูกข้าว น้อยคนที่จะเชื่อว่าเป็นไปได้แต่ความจริงก็คือมันเป็นไปได้ และฟูกูโอกะทำให้ข้าวเติบโตดีขึ้นเรื่อย ๆ ด้วยวิธีการเช่นนี้ ต้นข้าวของเขาลำต้นจะแข็งแรง และมีรากหยั่งลึก พันธุ์ข้าวเหนียวดั้งเดิมที่เขาปลูกจะให้เมล็ดระหว่าง ๒๕๐-๓๐๐ เมล็ดต่อรวง                     การใช้ฟางคลุมดินจะเพิ่มพูนความสามารถของดินในการกักเก็บน้ำ ในหลายแห่ง การทำเกษตรกรรมธรรมชาติสามารถตัดความจำเป็นเกี่ยวกับการชลประทานไปได้อย่างเด็ดขาดข้าวเจ้าและพืชผลที่ให้ผลผลิตสูงสามารถปลูกในพื้นที่ที่ไม่เคยคิดมาก่อนว่าจะสามารถปลูกได้ที่ดินลาดชันและที่ดินที่ไม่อุดมสมบูรณ์สามารถนำมาใช้เพาะปลูกได้ โดยปราศจากอันตรายจากการชะล้างพังทลายของหน้าดิน เกษตรกรรมธรรมชาติสามารถช่วยฟื้นฟูสภาพดินที่ถูกทำลายจากวิธีการเพาะปลูกอันโง่เขลา และจากสารเคมีได้อย่างมีประสิทธิภาพ                     โรคพืชและแมลงยังคงมีอยู่ในนาและในสวนผลไม้ แต่พืชผลจะไม่เสียหาย ความเสียหายจะเกิดเฉพาะกับต้นที่อ่อนแอเท่านั้น ฟูกูโอกะยืนยันว่าวิธีการควบคุมโรคพืชและแมลงอย่างดีที่สุด ก็คือการปลูกพืชในสิ่งแวดล้อมที่มีความสมดุลทางนิเวศวิทยา                     ผลไม้ในสวนของฟูกูโอกะไม่ถูกตัดแต่งให้เป็นพุ่มเตี้ยเพื่อให้สะดวกกับการเก็บเกี่ยว  แต่ปล่อยให้เติบโตไปในลักษณะที่เป็นธรรมชาติของมัน ผักและสมุนไพรปลูกอยู่ตามที่ลาดของสวนผลไม้ โดยที่มีการตระเตรียมดินน้อยมาก ในฤดูใบไม้ผลิเมล็ดเบอร์ดอกซ์ เมล็ดกะหล่ำปลี หัวไชเท้า ถั่วเหลือง ผักโสภณ ผักกาดหัว แครอท และเมล็ดผักชนิดต่าง ๆ จะถูกนำมาผสมกันแล้วหว่านไปตามทีโล่งระหว่างต้นไม้ ก่อนที่ฝนในฤดูใบไม้ผลิจะมาถึง พืชผลเหล่านี้อาจจะไม่สามารถปลูกได้ในทุกที่ แต่มันสามารถปลูกได้ในญี่ปุ่น ที่ซึ่งภูมิอากาศชื้นจากฝนที่ตกลงตลอดในช่วงฤดูใบไม้ผลิ เนื้อดินในสวนผลไม้ของฟูกูโอกะมีลักษณะคล้ายดินเหนียว หน้าดินอุดมสมบูรณ์ไปด้วยอินทรีย์วัตถุ ร่วน และเก็บกักน้ำได้ดี นี่เป็นผลจากวัชพืชคลุมดินและพืชคลุมดินจำพวกถั่วที่ขึ้นปกคลุมสวนผลไม้เป็น เวลาต่อเนื่องกันหลายปี จากคุณ : (๔) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:25:04 ]

ความคิดเห็นที่ 11 .....................วัชพืชจะถูกถางออกบ้างเมื่อผักยังอ่อนอยู่ แต่เมื่อผักเติบโตขึ้น มันจะถูกปล่อยให้เติบโตไปกับพืชคลุมดินตามธรรมชาติ มีผักบางส่วนที่ไม่ได้ถูกเก็บเกี่ยว เมื่อมันแก่เมล็ดจะตกลงดิน หลังจากที่งอกใหม่สัก ๑-๒ ชั่วรุ่น มันจะกลายพันธุ์กลับไปเหมือนผักป่าตามบรรพบุรุษของมันแต่เดิม ซึ่งมีลักษณะแข็งแรงและมีรสชาติขมนิด ๆ ผักหลายชนิดเติบโตขึ้นโดยปราศจากการดูแลเอาใจใส่ เมื่อผมไปถึงไร่นาของฟูกูโอกะไม่นานนัก วันหนึ่งผมเดินออกไปถึงส่วนที่อยู่ไกลที่สุดของสวนผลไม้ และก็เตะเอาของแข็งอะไรบางอย่างที่อยู่ท่ามกลางกอหญ้าสูงโดยไม่ตั้งใจ ผมก้มลงไปมองใกล้ ๆ สิ่งที่ผมเห็นคือแตงกวา และใกล้ ๆ กันนั้น ผมเห็นผลน้ำเต้าขึ้นเบียดเสียดกันอยู่ท่ามกลางพืชคลุมดินจำพวกถั่ว                     หลายปีมาแล้วที่ฟูกูโอกะเขียนเกี่ยวกับวิธีการของเขาลงในหนังสือนิตยสาร และให้สัมภาษณ์ทางวิทยุและโทรทัศน์ แต่แทบจะไม่มีใครที่จะทำตามตัวอย่างเขา ในเวลานั้นสังคมญี่ปุ่นกำลังเคลื่อนไปด้วยนโยบายที่สวนทางกับวิถีของฟูกูโอกะอย่างสิ้นเชิง                     หลังสงครามโลกครั้งที่สอง อเมริกันได้นำเอาเกษตรกรรมแผนใหม่ที่ใช้สารเคมีเข้ามาในญี่ปุ่น วิธีเช่นนี้ช่วยให้เกษตรกรรมญี่ปุ่นสามารถผลิตพืชผลได้ในปริมาณที่เท่ากับที่ได้จากการเพาะปลูกแบบพี้นบ้าน แต่ลดเวลาและแรงงานของเกษตรกรลงได้มากกว่าครึ่งหนึ่ง นี่ประดุจดังความฝันได้กลายเป็นความจริง และเพียงชั่วรุ่นหนึ่งผ่านไป ชาวญี่ปุ่นเกือบทุกคนก็หันไปหาเกษตรกรรมที่ใช้สารเคมี                     นับเป็นเวลาร้อย ๆ ปีที่เกษตรกรญี่ปุ่นสงวนรักษาอินทรีย์วัตถุในดินด้วยการปลูกพืชหมุนเวียน ใส่ปุ๋ยหมักและมูลสัตว์ และด้วยการปลูกพืชคลุมดิน เมื่อวิธีการเหล่านี้ถูกละทิ้งและมีการนำเอาปุ๋ยเคมีเข้ามาใช้แทนที่อย่างรวดเร็ว ฮิวมัสในดินก็ถูกทำลายหมดไปภายในชั่วรุ่นเดียว โครงสร้างของดินเสื่อมโทรมลง พืชพันธุ์เริ่มอ่อนแอและต้องพึ่งพิงปุ๋ยจากสารเคมี การสร้างระบบใหม่ขึ้นเพื่อที่จะลดแรงงานของคนและสัตว์ได้ทำลายความอุดมสมบูรณ์ของดินไป                     ในระหว่าง ๔๐ ปีที่ผ่านมา ฟูกูโอกะได้ประจักษ์ถึงความเสื่อมโทรมของแผ่นดินและสังคมญี่ปุนด้วยความรู้สึกขุ่นเคืองใจ ชาวญี่ปุ่นจำเริญรอยตามรูปแบบการพัฒนาทางเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมของอเมริกันอย่างสุดจิตสุดใจ มีการเคลื่อนย้ายของประชากร เนื่องจากเกษตรกรได้ย้ายถิ่นฐานจากชนบท เข้ามายังเขตความเจริญทางอุตสาหกรรม หมู่บ้านที่ฟูกูไอกะถือกำเนิดและเป็นพื้นฐานของครอบครัวฟูกูโอกะมานานกว่า ๑,๔๐๐ ปี บัดนี้ได้กลายเป็นเขตชานเมืองมัทซึยาม่าที่กำลังเจริญขึ้นไปเสียแล้ว ถนนหลวงที่ตัดผ่านที่นาของเขาเกลื่อนไปด้วยกองขวดสาเกและเศษขยะตามรายทาง                     แม้ว่าฟูกูโอกะจะไม่เคยจัดปรัชญาของตนเข้าอยู่กับองค์กรหรือนิกายศาสนาใดเป็นการเฉพาะ แต่คำพูดและวิธีการสอนของเขาก็ได้รับอิทธิพลสูงจากพุทธศาสนานิกายเซน และลัทธิเต๋า มีบางครั้งเช่นกันที่เขาจะยกข้อความจากในคัมภีร์ไบเบิ้ล และประเด็นทางปรัชญาและเทววิทยาจากในลัทธิยิว-คริสเตียน (Judeo-Christian) มาแสดงประกอบสิ่งที่เขาพูดถึง หรือเพื่อกระตุ้นให้เกิดการถกเถียง                     ฟูกูโอกะเชื่อว่าเกษตรกรรมธรรมชาติสืบสายมาจากสภาวะแห่งความไพบูลย์ทางจิตวิญญาณของปัจเจกบุคคล เขาถือว่าการบำรุงรักษาผืนแผ่นดินและการชำระจิตใจของมนุษย์ให้บริสุทธิ์เป็นกระบวนการอันเดียวกัน เขาได้นำเสนอมรรควิธีแห่งการดำเนินชีวิต และมรรควิธีแห่งเกษตรกรรมเพื่อให้เกิดกระบวนการดังกล่าวขึ้น                     เป็นเรื่องไม่สมจริงเลยหากมีความเชื่อว่าฟูกูโอกะสามารถแปรปรัชญาที่เขาได้ประจักษ์ ออกมาเป็นการปฏิบัติได้อย่างสมบูรณ์ภายในชั่วชีวิตนี้ของเขาภายใต้เงื่อนไขและสภาพการณ์ที่เป็นอยู่ในปัจจุบัน แม้เวลาจะได้ผ่านไปถึง ๓๐ ปีแล้ว แต่เทคนิควิธีการของเขาก็ยังพัฒนาเปลี่ยนแปลงไปเรื่อย ๆ คุณูปการที่ยิ่งใหญ่ของเขาก็คือการแสดงให้เห็นประจักษ์ว่ากระบวนการสร้างเสริมความไพบูลย์แห่งจิตวิญญาณในชีวิตประจำวัน สามารถนำมาซึ่งการเปลี่ยนแปลงที่เป็นจริง และเป็นคุณประโยชน์ต่อโลก                     ปัจจุบันการรับรู้ถึงอันตรายในระยะยาวจากการใช้สารเคมีในการเกษตร ทำให้เกิดความสนใจในการแสวงหาทางเลือกใหม่ทางเกษตรกรรมขึ้นอีกครั้งหนึ่ง ฟูกูโอกะได้ก้าวเข้ามาในฐานะประกาศกชั้นนำเกี่ยวกับการปฏิวัติเกษตรกรรมในญี่ปุ่น เมื่อหนังสือ ปฏิวัติยุคสมัยด้วยฟางเส้นเดียว ได้รับการตีพิมพ์ออกมาในเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๕๑๘ ความสนใจในเกษตรกรรมธรรมชาติก็แพร่หลายอย่างรวดเร็วในหมู่ชาวญี่ปุ่น จากคุณ : (๕) (ญี่ปุ่น35) - [ 4 ม.ค. 52 07:30:18 ]

ความคิดเห็นที่ 12 .....................หลังจากที่ผมทำงานอยู่ในไร่นาของฟูกูโอกะเป็นเวลาปีครึ่ง ผมก็กลับไปที่ไร่นาของผมในเมืองเกียวโตบ่อยขึ้น ทุกคนที่นั่นกระตือรือร้นที่จะลองวิธีใหม่ และในที่สุดการทำเกษตรในที่ดินของพวกเราก็ค่อย ๆ เปลี่ยนไปเป็นเกษตรกรรมธรรมชาติมากขึ้นทุกที                     นอกจากการปลูกข้าวเจ้า และข้าวไรย์หมุนเวียนกันตามวิธีการพื้นบ้านแล้ว เราก็ยังปลูกข้าวสาลี ข้าวบั๊ควีท มันฝรั่ง ข้าวโพดและถั่วเหลืองตามอย่างวิธีของฟูกูโอกะอีกด้วย ในการปลูกข้าวโพดและพืชที่ปลูกเป็นแนวชนิดอื่นซึ่งงอกช้า เราจะทำรูโดยใช้เศษไม้หรือไม้ไผ่จิ้ม จากนั้นจะหยอดเมล็ดลง แต่ละหลุมเราปลูกข้าวโพดปนกับถั่วเหลืองด้วยวิธีการของฟูกูไอกะ คือใช้วิธีหุ้มเมล็ดในกระสุนดินเหนียว และหว่านลงไปในดิน จากนั้นเราจะถางวัชพืชคลุมดินและพืชคลุมดินจำพวกถั่วออกไปบ้าง และใช้ฟางคลุมดิน พืชคลุมดินจะงอกขึ้นมาใหม่แต่ก็หลังจากที่ข้าวโพดและถั่วเหลืองเติบโตหยั่งรากดีแล้ว                     ฟูกูโอกะจะช่วยได้ก็เพียงการให้คำแนะนำบางประการ แต่เราต้องปรับปรุงวิธีการเหล่านี้ด้วยการลองผิดลองถูกกับพืชผลชนิดต่าง ๆ และปัจจัยเงื่อนไขในท้องถิ่นของเราเอง เรารู้ตั้งแต่แรกเริ่มแล้วว่าการเปลี่ยนไปสู่เกษตรกรรมธรรมชาตินั้น ต้องการเวลามากกว่า ๒-๓ ปีทั้งนี้เพื่อให้เวลาในการปรับตัวแก่ดิน และจิตใจของเราเองด้วย จากจุดหัวเลี้ยวได้กลายมาเป็นกระบวนการที่ดำเนินอย่างต่อเนื่องและรุดหน้าในบัดนี้ ลาร์รี่ คอร์น * เป็นอัตราเงินในปี ๒๕๑๘ : ผู้แปล จากคุณ : ญี่ปุ่น35 - [ 4 ม.ค. 52 07:33:28 ]

ความคิดเห็นที่ 13 มาซาโนบุ ฟูกูโอกะ .....................เกิดในปี พ.ศ. ๒๔๕๔ ในหมู่บ้านเล็ก ๆ บนเกาะชิโกกุทางตอนใต้ของญี่ปุ่น เขาจบการศึกษาทางจุลชีววิทยา สาขาพยาธิวิทยาของพืช และทำงานเป็นนักวิจัยทางเกษตรของกรมศุลกากรในเมืองโยโกฮาม่า ในแผนกตรวจสอบพันธุ์พืชที่จะนำเข้าและส่งออก เมื่อเขาอายุได้ ๒๕ ปี ฟูกูโอกะเริ่มตั้งคำถามเกี่ยวกับหลักการพื้นฐานของเกษตรกรรมสมัยใหม่ เขาตัดสินใจลาออกจากงานและกลับไปทำเกษตรกรรมที่บ้านในชนบท เขาอุทิศเวลากว่า ๕๐ ปีให้กับการพัฒนาวิธีการทำกษตรกรรมธรรมชาติ จากคุณ : ญี่ปุ่น35 - [ 4 ม.ค. 52 07:36:43 ]

ความคิดเห็นที่ 14 เนื้อหาย่อยมี 5 ภาค ลองอ่านดูนะครับ จากคุณ : ญี่ปุ่น35 - [ 4 ม.ค. 52 07:54:45 ]

ความคิดเห็นที่ 15 ยัยรสนาแปลหรือนี่?!!! ไม่น่าเชื่อว่า โลกนี้จะมีสิ่งที่ค้านกันในตัวเองมากขนาดนี้ เพราะคนที่สนใจจะแปลเรื่องพวกนี้ ความจริงต้องจัดว่าควรจะมีพื้นฐานจิตใจที่ดีงามอย่างมากๆ ใครๆ ก็ต้องคิดเช่นนั้น รสนาแปล แกก็น่าจะเป็นคนเลวไปไม่ได้ แต่จากการกระทำที่เห็นและเป็นไป โอยยยยยยยยยย!!!! นักบุญหรือนักบาปกันแน่! จากคุณ : Ensign - [ 10 ม.ค. 52 22:56:32 ]

ความคิดเห็นที่ 16 ความคิดเห็นที่ 15   ยัยรสนาแปลหรือนี่?!!! ไม่น่าเชื่อว่า โลกนี้จะมีสิ่งที่ค้านกันในตัวเองมากขนาดนี้ เพราะคนที่สนใจจะแปลเรื่องพวกนี้ ความจริงต้องจัดว่าควรจะมีพื้นฐานจิตใจที่ดีงามอย่างมากๆ ใครๆ ก็ต้องคิดเช่นนั้น รสนาแปล แกก็น่าจะเป็นคนเลวไปไม่ได้ แต่จากการกระทำที่เห็นและเป็นไป โอยยยยยยยยยย!!!! นักบุญหรือนักบาปกันแน่! จากคุณ : Ensign   - [ 10 ม.ค. 52 22:56:32 ]   .......................................................................................................................................... ใครก็ตามที่เอาคำว่าการเมืองมาหาเรื่อง  กรุณาหยุดเดี๋ยวนี้ .....................เตือน คุณEnsign ครั้งที่ 1   กรุณาเคารพห้องมุมเกษตรกรด้วย จากคุณ : ไม่ขึ้นตรงกับใคร........คนจริง (ญี่ปุ่น35) - [ 11 ม.ค. 52 10:13:37 ]