 |
ทุ่งนาบ้านเรา มีข้าวสังหยด
|
|
..........................ประเทศไทยทำนาปลูกข้าวมาแต่โบราณ เพราะเรากินข้าวเป็นอาหารหลักแทบทุกมื้อ
แต่เมื่อการทำนาถูกเปลี่ยนจากการปลูกข้าวไว้กินในครอบครัว มาสู่การปลูกเพื่อการค้า เน้นปริมาณเป็นสำคัญ ชาวนาเปลี่ยนมาทำนาข้าวปรับปรุงพันธุ์ที่ให้ผลผลิตสูง แทนการปลูกข้าวพันธุ์พื้นเมืองที่ให้ผลผลิตต่ำกว่า ปลูกได้เพียงหนึ่งครั้งในรอบปี ผืนนากว้างใหญ่ทั่วประเทศจึงมีแต่ข้าวสายพันธุ์ใหม่ ส่วนข้าวพื้นเมืองทั่วประเทศกว่า 5,928 สายพันธุ์ กำลังจะสูญหายไปและถูกลืมไปจากผืนนา
ข้าวสังหยด ข้าวเล็บนก ข้าวหัวนา ข้าวไข่มดริ้น ข้าวนางหงส์ดำ ข้าวยอดม่วง ข้าวจมูกมูสังข์ ฯลฯ ชื่อพันธุ์ข้าวแปลกหูนี้เป็นหนึ่งในตัวอย่างพันธุ์ข้าวพื้นเมืองของจังหวัดพัทลุงที่เกือบจะตายไปกับวันเวลา และการเปลี่ยนแปลงของโลกการค้า
น่ายินดีที่การอนุรักษ์พันธุ์ข้าวเหล่านี้มีขึ้นจริงจังที่ อ.บางแก้ว จ.พัทลุง โดย จักรกฤษณ์ และ นลินี สามัคคี สองสามีภรรยา ร่วมด้วยชาวบ้านใน อ.บางแก้ว ที่รวมตัวกันในนามศูนย์บ้านเรียนรู้เกษตรธรรมชาติบางแก้ว รวมทั้งเก็บตัวอย่างเมล็ดพันธุ์เพาะ ขยายถ่ายทอดภูมิปัญญาการทำนาแบบดั้งเดิม เปิดโอกาสให้ผู้สนใจและเด็กๆ ในชุมชนเข้ามาเรียนรู้
น้องจ๋า ด.ญ.วิภารัตน์ เทพวัน อายุ 12 ปี เด็กนักเรียนโรงเรียนอนุบาลบางแก้ว ใช้เวลาว่างมาเรียนรู้ที่ศูนย์ ในวันหยุดเป็นประจำ
"ได้เรียนรู้หลายอย่างค่ะ เช่น ถอนกล้า ดำนา รู้จักพันธุ์ข้าว สีข้าวกับครกสีข้าวพื้นบ้าน หนูชอบสีข้าวที่สุดค่ะ เพราะได้ออกกำลัง ออกแรงหมุนกับเพื่อน สนุกค่ะ"
ส่วนเรื่องพันธุ์ข้าว น้องจ๋าเล่าความหลากหลายของพันธุ์ข้าวในบ้านเกิดให้ฟังว่า
"ข้าวสังหยดจะมีสีแดง เนื้อขุ่น ข้าวเข็มทองรูปร่างจะเหมือนข้าวสังหยดค่ะ คือเรียวยาว ปลายงอน แต่เมล็ดข้างในของข้าวเข็มทองจะมีสีเหลือง ข้าวขืนดินจะมีเปลือกสีดำเหมือนสีดินค่ะ ข้าวนกก็จะมีเมล็ดสั้นๆ ป้อมๆ ค่ะ"
ส่วนพันธุ์ข้าวที่คนบางแก้วภูมิใจกันนั้นคือพันธุ์ใด น้องอิง ด.ญ.ฐิตาพร กีสะบุตร อายุ 12 ปี เล่าว่า
"ข้าวที่ขึ้นชื่อของบางแก้วต้องข้าวสังหยดค่ะ ถือเป็นสัญลักษณ์ของบางแก้ว ข้าวสังหยด ข้าวหอมจันทร์ ข้าวไข่มดริ้น ข้าวหัวนา จะมีช่วงเวลาการดำนาไม่เท่ากัน เพราะข้าวแต่ละพันธุ์ใช้เวลาเติบโตไม่เท่ากัน ข้าวสังหยดใช้เวลา 5 เดือนครึ่ง จะเก็บเกี่ยวประมาณปลายเดือนกุมภาพันธ์ค่ะ"
เฉพาะแค่พันธุ์ข้าวที่เด็กๆ เล่า ก็ทำให้ทราบลักษณะเฉพาะของพันธุ์ข้าวไทยแต่ละพันธุ์ว่าหลากหลายเพียงใด เมล็ดมีทั้งเล็กและใหญ่ เรียวยาว ป้อมสั้น สีสันของเปลือกก็มีทั้งสีเหลือง สีน้ำตาลอ่อน สีดำ ช่วงฤดูการหว่านดำเก็บเกี่ยวก็ยังแตกต่างกันด้วย
ความหลากหลายของข้าวพันธุ์พื้นเมืองนี้ เกิดจากพันธุกรรมของแต่ละพันธุ์มีความแตกต่างกัน เพราะแต่ละภาคของไทยแตกต่างกันในสภาพภูมิประเทศและภูมิอากาศ ความหลากหลายของพันธุ์ข้าวจึงเกิดจากการคัดเลือกโดยธรรมชาติ และการคัดเลือกของชาวนาในอดีต
ข้าวสังหยดเป็นข้าวพื้นเมืองลุ่มทะเลสาบพัทลุง ปลูกได้เฉพาะนาปี ฤดูกาลหนึ่งปลูกได้หนึ่งครั้ง มีเอกลักษณ์โดดเด่น มีเมล็ดสีแดง หอม เหนียวนุ่ม รสอร่อย ย่อยง่าย
| จากคุณ |
:
ญี่ปุ่น35   
|
| เขียนเมื่อ |
:
23 ต.ค. 52 01:15:51
|
|
|
| |
