อัมพาต..รักษาได้ ไม่ได้ อย่างไร อ่านไว้เป็นประโยชน์

ยืมล๊อกอินน้องเค้ามานะครับ หมอทู เจ้าเก่าที่โดนยึดล๊อกอินลาโลกไปนานแล้ว เห็นช่วงนี้มาเป็นอัมพาตเยอะมากเลยอยากมาให้ข้อคิด และคำแนะนำในฐานะที่ผมเคยรักษาหมาอัมพาตและช่วยรักษาคนที่เป็อัมพาตมาเยอะพอควรทั้งรักษาแบบปกติ และการใช้สเต็มเซลล์

ผมขอแบ่งอัมพาตแบบง่ายๆให้เข้าใจง่ายๆฉบับ ปชช. นะครับว่ามี 2 แบบ คือ

แบบที่ 1 รักษาไม่ได้ หรือโอกาสดีขึ้นยาก
แบบที่ 2 รักษาได้ หากรักษาถูกทาง

วันนี้เราจะพูดแต่แบบที่ 2 เป็นหลักนะครับ

มาหัวข้อที่ 1 ก่อน หากเจอหมาโดนรถชน หลังน่าจะหัก กระดูกน่าจะแตกควรทำอย่างไร...
พยายามอย่าเคลื่อนย้ายรุนแรง แนะนำให้ใช้ไม้กระดานสอดใต้ตัวแล้วยกไปทั้งไม้กระดานเพื่อลดการเคลื่อนของกระดูกที่ผิดรูป มันอาจไปกดทับ หรือตัดไขสันหลังให้ขาดได้
เข้าใจว่าข้อนี้พูดง่ายแต่ทำยาก แต่ก็แนะนำว่าทำอย่างไรก็ได้ให้ดีที่สุดนะครับ ส่งถึงหมอเองก็เหมือนกันจะ x rays จะทำไรการเคลื่อนย้ายนี่สำคัญมาก

หัวข้อที่ 2 การตรวจก่อนรักษา
ส่วนมากใช้การ x rays ดูเบื้องต้น ซึ่งแบบ Digital จะชัดกว่าแบบธรรมดา ในคนจะเสริมด้วยการ MRI

MRI ในสัตว์สำคัญไม๊....จำเป็นไม๊ที่ต้องตรวจ...
หากเป็นในคนผมบอกได้เลยว่าจำเป็นครับ ในคนก่อนรักษาผมจะดู MRI ก่อนเลย (ย้ำว่าคนนะครับไม่ใช่หมา) เพราะ MRI บอกได้ว่าคนไข้แย่แค่ไหน ส่วนไหนของเส้นประสาทถูกกดทับ มันขาดไหม มันบอกเราได้หมดแบบ 3 มิติ เลย ....และมันจะเป็นตัวที่ทำให้หมอศัลยกรรมระบบประสาทเค้าทำการผ่าตัดซ่อมแซมด้วยความระวังและได้ผลดีในการจัดกระดูกให้เข้าที่ของมันตามที่มันควรจะอยู่ โดยการผ่าตัดแก้ไขนี้ต้องอย่าให้ไขสันหลังหรือระบบประสาทที่แย่อยู่แล้วแย่ลงไปอีก

สิ่งที่ต้องรู้คือ X rays ดูว่าเคลื่อนมาก หรือหัก ก็ไม่จำเป็นว่าไขสันหลังจะแย่ตามจนกว่าคุณจะได้ทำ MRI มันบอกคุณได้ แต่ข้อเสีย MRI คือแพง อาจตกอยู่ที่ 8000-15000 ต่อการทำ 1 section

...แล้วในสัตว์ควรทำไหม ?? MRI ??
ต้องถามกลับว่าหมอหมาที่รักษานั้นในประเทศไทยมีจบศัลยกรรมประสาทด้วยเหรอ ผมก็ไม่รู้เหมือนกัน 555...หมอศัลยกรรมประสาทในคนก็มีทั้งเก่ง เก่งมาก และห่วยเช่นกัน ผ่าไม่ดีก็แย่กว่าก่อนทำได้ง่ายๆ

ดังนั้นหากเป็นในสัตว์ผมถามอีกว่าทำ MRI รู้ผลแล้วแนวทางการรักษามันก็เหมือนเดิมไม่ใช่เหรอ แถมทำ MRI ต้องทำหลังเที่ยงคืน ไปแอบทำของคน ต้องวางยาสลบ ทั้งหมดนี้ไม่รวมการเคลื่อนย้ายที่ต้องระวังขั้นสูงสุดอีก รู้ผลแล้วก็รักษาเดิมๆ ผ่าตัดกระดูกก็เป็นลักษณะเปิดทางไม่ให้กดทับเสียมากกว่า ผมจึงให้ความเห็นว่า "ในหมา" ไม่มีความจำเป็นต้องทำ MRI เพราะรู้แล้วก็แค่ประดับสมองหมอ แต่การรักษาก็เหมือนๆเดิม เปลืองค่าตรวจเสียมากกว่า ซึ่งตรงข้ามกับในคน แต่หากทำเพื่องานวิจัยสิ อันนี้ควรทำเป็นอย่างยิ่ง

หัวข้อ 3 การผ่าตัด ...หากกระดูกสันหลังเคลื่อนมาก ผิดรูป แนะนำให้ผ่าตัดครับ แต่ผมก็ไม่รู้เหมือนกันว่าหมอไทยคนไหนทำแล้วดีเยี่ยม เพราะขนาดในคนที่ผมพบเจอมาก็กล้าบอกเลยว่าแล้วแต่ดวงที่เจอหมอนะครับ หากหมอใส่ใจ หมอทำเบา หมอเข้าใจก็ดีไป แต่หากหมอดูฟิล์ม X rays แล้วตัดสินง่ายๆว่ายังไงก็ "เดี้ยง" ก็เลยผ่าตัด ยิงสกรูแบบลวกๆ อันนี้ก็จบเห่แย่กว่าเดิมได้ ...และผมย้ำเลยว่าต่อให้ Xrays ออกมาดูกระดูกเคลือนมากไม่ดีเลย ก็ไม่จำเป็นว่าไขกระดูกจะต้องแย่ตามเสมอไป (ในคนถึงแนะนำให้ทำ MRI)

แต่หากกระดูกสันหลังไม่ได้เคลื่อนมาก แค่กดทับ อันนี้แนะนำให้รักษาทางยามากกว่าที่จะผ่าตัด เนื่องจากในสัตว์ที่พัฒนาการตอบสนองการรักษาที่ดีกว่าในคน แต่ทั้งนี้ก็ต้องใช้ยาให้ถูกต้อง มียาดีๆมากมายในโลกนี้ที่เมืองไทยไม่มี แต่เมืองนอกมีขาย...กรรมของหมาไทย

การรักษาจะต้องควบคู่ไปกับการทำกายภาพบำบัดโดยคำแนะนำของสัตวแพทย์อย่างใกล้ชิด การกายภาพสำคัญมากๆไม่แพ้การผ่าตัดและการรักษาทางยา (ส่วนตัวหากกระดูกไม่เคลื่อนมากไม่แนะนำให้ผ่าครับ เพราะผมกลัวหมอมือไม่ถึง) มีการทดลองตัดไขสันหลังหนู 2 ตัว ตัวนึงไม่ทำไร อีกตัวนึงจับมันออกกำลังกายทุกวัน ปรากฎว่าหนูตัวที่ 1 ไม่มีไรดีขึ้น แต่หนูตัวที่ 2 กลับมาเดินได้หลังกายภาพ แต่ทั้งนี้ต้องเข้าใจด้วยว่าหนูเป็นสัตว์ชั้นต่ำ อย่าเอาหมาหรือคนไปเปรียบเทียบ...แค่ให้รู้ว่าการกายภาพดีกว่าไม่ทำกายภาพ แต่ก็ต้องทำกายภาพเป็น และรู้จริง ไม่ใช่เอะอะอะไรก็ว่ายน้ำ...

1-2 เดือนแรกนี่ไม่ต้องคิดทำไรมากรักษาทางยานอนนิ่งๆ นวดโลด ทำไรมากช่วงนี้อาจเคลื่อนมากขึ้นได้ มันยังไม่ stable ดังนั้นอย่าริอาจทำไรที่มันรุนแรงกระทบต่อสันหลังเด็ดขาด นวดกล้ามเนื้อ งอข้อต่ออย่าให้ข้อติด เดี๋ยวหมดโอกาส

มาดูเคสจริงดีกว่า....

เคสนี้โดนสุนัขใหญ่กัดที่หลังผ่านการรักษามา 2 ที่โดยทั้ง 2 ที่เป็นสถาบันของรัฐ แต่ทำไมไม่ดีขึ้น เดี๋ยวผมเฉลยทีหลัง...

ดูตรงลูกศรชี้นะครับ แบบนี้คือแค่เคลื่อน และไม่ได้เคลื่อนมาก มีหวังในการรักษา แต่เคสนี้ถือว่ามารักษาช้ามาก (เพราะไป 2 ที่ๆบอกมาก่อน) นานเกือบเดือนก่อนถึงมือ ผลเลือดพบว่ายังมีการอักเสบอยู่ซึ่งอันนี้ถือว่าสำคัญมาก เพราะหากผลเลือดบอกว่าไม่มีการอักเสบแล้ว แสดงว่าเป็นมานานมากจนร่างกายมันไม่สนใจแล้ว

จากคุณ	: runget
เขียนเมื่อ	: 3 ก.พ. 55 17:18:10