ความคิดเห็นที่ 5
ภาษาเป็นสิ่งที่มีกฎ ("กฏ"ในที่นี้คือ ข้อสังเกตุของนักภาษาศาสตร์ที่อธิบายว่าเจ้าของภาษาใช้ภาษาแบบไหน แต่ไม่ใช่ "กฏ" ที่ตั้งขึ้นมาเพื่อบอกว่า "ควรจะ" หรือ "ต้องจะ" ใช้ภาษาอย่างไรนะครับ) และกฎของภาษาก็เป็นระบบครับ (systematic) ดังนั้นเราจึงสามารถอธิบายปรากฏการณ์ทางภาษาทุกอย่างอธิบายได้ (ถ้าไปถามผู้ที่เชี่ยวชาญทางแขนงย่อยของภาษาจริงๆ)
เรื่องที่คุณถามมา ต้องอาศัยความรู้เรื่อง morphology ดังนั้นต้องไปถามผู้รู้ด้านนี้โดยตรง (เท่าที่ทราบคนไทย"เล่น"ด้านนี้น้อยมาก) ส่วนผม มีความรู้แขนงย่อยนี้ งูๆปลาๆ ขอตอบเท่าที่รู้
สิ่งที่คุณถามมา ถือว่าเป็น prefix ของภาษาอังกฤษ ในภาษาอังกฤษ prefix ที่ทำหน้าที่ปฏิเสธ มีอยู่หลักๆ 5 ตัว
dis "apart, reversal, lacking" ---displease, disallow
in "negative"---indiscreet, ineffectual, incredible
non "not"----nonsense, nonresident
un (1) "not"---unclean, uneven, unmindful, uncouch
un (2) "opposite"---untie, unlock, uncoil
(หมายเหตุ 1) un สองตัวสุดท้าย เป็นคนละ morpheme กัน มีความหมายต่างกัน ถึงแม้จะสะกดเหมือนกัน ออกเสียงเหมือนกัน
หมายเหตุ 2) in ข้างบน ไม่ถือว่าเป็นตัวเดียวกับ in ใน induct, induce, infer, intervene ถึงแม้จะสะกดเหมือนกัน และอ่านเหมือนกัน แต่ถือว่าเป็นคนละ morpheme มีความหมายต่างกัน อย่าสับสนเพราะรูปคำ)
ส่วนกฏที่ว่าเมื่อใดจะใช้อะไรนั้น
1. ก็ให้ดูจากความหมายที่วงเล็บให้เป็นหลัก เช่น disabled people ใช้ dis- เพราะว่า แปลว่า lacking in ability to do something แต่ unable ใช้ un เพราะว่า ต้องการสื่อความหมาย ปฏิเสธ หรือ ความหมายตรงข้ามของคำว่า able เป็นต้น
หรือคำว่า disinterested ที่ฝรั่งเดินดินทั่วๆไปยังใ้ช้ผิด ก็แปลว่า lacking in interest (แปลว่า ขาดอคติ มาจาก dis กับ interest ซึ่งแปลว่า อคติส่วนบุคคล) ส่วน uninterested ก็แปลได้ว่า not interested ก็คือ ไม่สนใจ หรือ เบื่อนั่นเอง (ฝรั่งทั่วๆไปที่ไม่ได้เรียนทางด้านภาษา ใช้ disinterested แทน uninterested ไปเสียแล้ว)
2. ดูจากหลัก phonological theories เช่น
in จะกลายเป็น im เมื่อเสียงพยัญชนะที่ตามมาเป็น พยัญชนะที่เปล่งด้วยริมฝีปาก หรือ labial เช่น p, m, b, m, f หลักนี้ทางภาษาศาสตร์เรียกว่า หลักการกลมกลืนเสียง หรือ assimilation ผลที่ตามมาคือเสียงของพยางค์แรกจะเปลี่ยนไปให้เหมือนกับเสียงแรกของพยางค์ที่ตามมา เช่น
in + possible กลายเป็น impossible
in + mortal กลายเป็น immortal
ยกเว้น prefix "un" ที่จะไม่กลืนเสียงพยัญชนะตามพยัญชนะที่ตามมา เช่น un กับ bridled ก็ยังเป็น unbridled un กับ prepared ก็ยังเป็ฯ unprepared และ un กับ fair ก็ยังเป็น unfair un ไม่ได้เปลี่ยนเป็น um แต่อย่างใดๆ ทั้งนี้ทั้งนั้น เหตุผลก็คือว่า stress จะลงที่พยางค์ที่มี un ขึ้นต้น ดังนั้นจึงไม่เกิดการกลมกลืนเสียง
ในปัจจุบัน prefix ปฏิเสธที่ถือว่า ใช้ได้กว้างขวางที่สุด นั่นคือ productive ที่สุด (นั่นคือ เมื่อมีคำใหม่ๆในภาษา แล้วคุณต้องการจะทำเป็นปฏิเสธ) คือให้ใ่ส่ non ลงไป เช่น non-resident tuition fees, non-factual, etc หรือ un ก็เป็น prefix ที่ productive เช่นกัน
สังเกตุว่า prefix เช่น in, dis ถ้าไม่ใช่คำที่ใช้กันมาแต่ดั้งเดิม เราก็ไม่เอามาเติมกับคำใหม่ๆในภาษาครับ
ข้างบนเป็นหลักและกฏคร่าวๆ ของ negative prefixถ้าอยากจะรู้ลึกจริงๆ คงต้องไปถาม morphologist แล้วครับ
จากคุณ :
krisdauw (krisdauw)  
- [
18 ม.ค. 49 18:05:38
]
|
|
|
