PANTIP.COM : H7532997 ประสบปัญหาทางภาษาเวลาทำงานกับชาวญี่ปุ่น [@Japan]

ความคิดเห็นที่ 8

ภาษาพูดของเราก็คือตรงตามไวยากร์ครบตามที่อาจารย์สอน เหมาะสำหรับการศึกษาในคลาส รูปประโยคเต็มตามหลักภาษา คิดอะไรก็ค่อยๆพูดอธิบายเป็นทีละท่อนๆไป มันเลยแปลกๆ ในหมู่มวลชาวจีนที่ทำงานและอยู่ในญี่ปุ่นมาช้านาน และดูเป็นที่รับรู้ในหมู่ชาวญี่ปุ่นว่าภาษาพูดเราอยู่ในภาวะน่าวิตก ด้วยความที่เราเอาแต่มุ่งเขียนงานวิจัย และเรียนภาษาเพื่อเข้าถึงตำรา (ทักษะอ่าน เปิดดิคแล้วก็อ่านเป็นหลัก) อย่างเดียวมานาน ทำให้ทักษะการพูด และการฟังดูจะด้อยไป

เมื่อเพื่อนร่วมงานมาฟังเราพูดแล้ว ตะลึงเรา ทำไมเราเป็นคนช่างสุภาพ และพูดประโยคหนึ่งได้ค่อนข้างเยิ่นเย้อยิ่งนัก ในขณะที่คนทั่วไปก็พูดคุยภาษาพูดกัน ฉับไว รวดเร็ว เปลี่ยนเรื่องไปเรื่อยๆ อันนี้รู้สึกว่ามันดูแปลกๆ เวลาเราสนทนา หรือเวลาพูดคุย บางทีก็นึกคำที่เคยใช้วิจัย หรือที่เคยคุยกับอาจารย์ (ศัพท์ทางการ) มาพูด และมันไม่เข้ากับบริบทในประโยคพื้นๆ ที่เราต้องการสื่อ เลยไปกันใหญ่

ตอนนี้เราต้องมาพัฒนาการพูด และฟังขนานใหญ่เลย ล่ะ

ใครทำงานบริษัทญี่ปุ่นในญี่ปุ่นบ้างไหมครับ
เราอยากรู้ความก้าวหน้าของงานในกรณีคนต่างชาติทำงานในญี่ปุ่น
คือ เราก็อายุไม่น้อยแล้ว ก็ต้องวางแผนว่าจะทำงานสักกี่ปี และมีโอกาสก้าวหน้าแค่ไหนหากเราทำงานที่ญี่ปุ่นไปเรื่อยๆ

ช่วงเวลานี้ เราก็มองเพื่อนร่วมงานต่างชาติ บางคนก็ทำงานปีหนึ่งก็ลาออกไปหางานใหม่ที่คิดว่าดีกว่า บางคนก็ทำงานมาสามสี่ปีแล้ว แต่แกก็ทำงานเดิมนะ (ตัวงาน) แต่ตำแหน่งเขาเลื่อนให้เป็นหัวหน้า เช่น หัวหน้าคนจีน หัวหน้าคนเกาหลี หัวหน้าคนอเมริกัน (แผนกกิจการต่างประเทศ) แต่งานก็เหมือนเดิม คนใหม่เข้ามาก็ทำงานเหมือนช่วยกัน โดยให้หัวหน้ารับรองความถูกต้อง ตรวจทาน และวางแผนงานให้ แต่ทุกอย่างอันเดอร์คนญี่ปุ่นทั้งหมด เป็นงานเอกสารที่เกี่ยวเนื่องกับประเทศของตน และสรุปวางแผนงาน โดยเสนอให้คนญี่ปุ่นตัดสินใจ

ตัวงาน ถ้าคนที่เคยทำงานระดับค่อนบน ถึงระดับบน เคยวางแผนและคุมพนักงาน หรือหัวหน้าแผนกในไทยมาก่อน เมื่อมาทำงานในญี่ปุ่น ต้องปรับความคิดใหญ่เลย จะตัดสินใจสั่งการใดๆ เองไม่ได้ แม้แต่ระดับหัวหน้า เหมือนว่าทุกอย่างต้องรอ และอยู่ในคำสั่งของหัวหน้าญี่ปุ่นหมดเลย แม้แต่หัวหน้าคนต่างชาติจะสั่งให้ลูกน้องคนต่างชาติด้วยกันเองทำอะไรเกี่ยวเนื่องกับแผนงานที่ยังไม่ชัดเจนตามลำพังไม่ได้ ต้องผ่านความเห็นชอบจากที่ประชุมของคนญี่ปุ่นก่อนทุกเรื่อง มีเคสเพียงให้แปลเอกสารแผ่นเดียว ถ้าหัวหน้าญี่ปุ่นไม่รู้ไม่ได้สั่งมาก่อน หัวหน้ามาพบเข้าก็เป็นเรื่องได้

สำหรับกรณีคนจีน งานก็จะเป็นงานเอกสาร เช่น ใบคำสั่งซื้อภาษาจีน ใบร้องเรียนสินค้าไม่ตรงตามคำสั่งซื้อ (ภาษาจีน) คือเป็นงานเอกสารมากมายที่คนญี่ปุ่นทำเองไม่ได้ คือ ทำงานลักษณะนี้ไปเรื่อยๆ จนกว่าจะลาออก หรือเกษียณงาน คนที่เป็นหัวหน้าก็ทำงานเดิมแต่เหมือนให้อำนาจตรวจงานลูกน้องได้เท่านั้นเอง เมื่อบรรจุเป็นพนักงานประจำแล้วต้องทำงานเลิกถึงสามทุ่มกว่าถึงสี่ทุ่ม (เวลางานเลิกห้าโมง) เขาบอกว่ากลับก่อนไม่ได้ คนญี่ปุ่น และหัวหน้าญี่ปุ่นยังนั่งกันอยู่ กลับก่อนไม่ได้ หัวหน้าชาวจีนแกก็นั่งดูเช็คนู่นนี่ ดูงานเอกสารต่างๆไปเรื่อยๆ แล้วเข้างานแปดโมง คือ กลับไปแล้วนอน นอนตื่นมาแล้วทำงานวนไปเวียนมา เป็นธรรมชาติของการทำงานในญี่ปุ่นอยู่แล้ว

เรามองอนาคตแล้วเราก็ไม่รู้ว่าบริษัทญี่ปุ่นอื่นๆ เขาเปิดกว้างให้โอกาสการเลื่อนตำแหน่งงาน สิทธิ สถานภาพของคนต่างชาติในการทำงานมากน้อยแค่ไหนในวงการการทำงานของบริษํทญี่ปุ่นในญี่ปุ่น ตอนนี้ หากเราทำพื่อเงินก็คงไม่ใช่ เพราะเมื่อหักภาษี ค่าอาหาร ค่าเช่าที่พักแล้ว เราเหลือเงินเก็บแต่ละเดือนน้อยกว่าตอนที่ทำงานในเมืองไทยอีก แถมเงินเหลือเก็บแต่ละเดือนที่มีก็มีอำนาจการซื้อในญี่ปุ่นไม่มากเลย และไม่มีโบนัสด้วย เขาว่าปีแรกทุกคนไม่มีสิทธิได้โบนัส และปีถัดมาจะได้หรือไม่จะพิจารณาจากยอดการขาย (ถ้ายอดขายไม่ดีก็ไม่ได้ ก็คือ ไม่แน่นอน บอกอะไรไม่ได้) เล่าไปเล่ามา เคสของเราอาจเป็นกรณีที่ภาษาญี่ปุ่นไม่ดี อาจต่อรอง หรือเลือกเรื่องตัวงานไม่ได้มาก ได้บริษัทเล็กๆ และรายได้ไม่มาก (ยิ่งเป็นคนต่างชาติ เราว่าการได้งานที่ถูกใจในญี่ปุ่นไม่ง่ายเลย แข่งขันสูงกว่าที่เมืองไทยหลายเท่าเลย เคยไปร่วมสัมมนา ไปสัมภาษณ์งานjob fair คนล้นหลามมาก ไม่ใช่แค่คนญี่ปุ่นที่หน้าตาบุคลิกดีๆกันทั้งนั้นเลย คนต่างชาติที่ภาษาญี่ปุ่นดี จบมหาลัยจากที่นี่ก็มีมากจริงๆ) เราก็เอาล่ะ ตอนนี้เรียนจบได้งานนี้แล้ว ก็คิดว่าเป็นโอกาสในการปรับเรื่องภาษา และพยายามอดทนในงาน ทำให้ดีที่สุด
แต่เพื่อนๆพี่ๆคนอื่นอาจมีมุมมอง โลกทรรศน์ที่ต่างไปก็ได้ ลองเล่าประสบการณ์ให้ฟังกันนะครับ
แก้ไขเมื่อ 17 ก.พ. 52 22:01:44
แก้ไขเมื่อ 17 ก.พ. 52 21:56:12
แก้ไขเมื่อ 17 ก.พ. 52 21:49:54

จากคุณ : silkroad - [ 17 ก.พ. 52 20:06:42 ]

ความคิดเห็นที่ 14

ขอบคุณมากครับ ขอเล่าประสบการณ์ตอนหางานเล็กน้อย

ตอนแรกเราก็คิดมากนะ ทั้งภาษาที่ไม่คล่องทำให้ต่อรองรายได้ และตัวงานไม่ได้ และงานตอนอยู่ที่เมืองไทยได้ทำในสายงานบริหาร และรายได้ค่อนข้างดีอยู่ (จึงมีเงินเก็บมาเรียนต่อที่ญี่ปุ่นได้) แต่ด้วยมีใจและความฝันอย่างแรงกล้าที่ต้องมาเรียนต่อญี่ปุ่นให้ได้ จนได้มาเรียน แต่เพราะทำงานมาหลายที่ และเรียนโทในไทยไปด้วย จนอายุก็มากตามไปด้วย

เมื่อเรียนจบที่ญี่ปุ่นแล้วงานที่ได้รับข้อเสนอมา เป็นงานประเภทอุตสาหกรรมหมดเลย งานอื่นๆ ประเภทงานในฝันของเรา อย่างงานการโฆษณาประชาสัมพันธ์ งานบริหาร เขาไม่ต้องการคนต่างชาติ (มีบางที่ระบุเลยว่าคนญี่ปุ่น งานที่ไม่ได้ระบุว่าต้องเป็นญี่ปุ่น ให้บริษัทจัดหางานโทรไปเขาตอบกลับว่าคนต่างชาติไม่รับก็มีเยอะ เหมือนว่ากฎหมายแรงงานญี่ปุ่นเขาไม่ให้ระบุเรื่องการเลือกปฏบัติโดยแบ่งเชื้อชาติและเพศ จึงลงข้อความรับสมัครงาน โดยระบุเพศหญิง หรือระบุว่าไม่รับคนต่างชาติไม่ได้) โดยเฉพาะคนต่างชาติที่เรียนจบใหม่ หรือถ้ารับคนต่างชาติ ก็คือภาษาอยู่ในระดับเดียวกับคนญี่ปุ่นเลย และมีภาษาต่างประเทศที่สามเป็นจุดขายซึ่งเหนือกว่าคนญี่ปุ่นทั่วไปที่ไม่มี (Japanese Business Level คือ พร้อมทำงานได้เลย ตอนแรกเราเข้าใจว่าแค่สนทนาทางธุรกิจ แต่จริงๆเขาคาดหมายให้เราโต้ตอบลูกค้าญี่ปุ่นได้ โต้ตอบเขียนจดหมายธุรกิจกันเลยทีเดียว) คงเห็นเป็นจริง เพราะเห็นคนอินเดีย คนบราซิลบางคนที่รอสัมภาษณ์กัน ถ้าไม่มองหน้าคิดว่าคนญี่ปุ่นพูดกันซะอีก

สำหรับของเรา บริษัทส่วนใหญ่ที่เรียกสัมภาษณ์มีแผนจะไปเปิดเมืองไทย ให้เราเทรนงานสามเดือนบ้าง สองปีบ้าง ห้าปีบ้างในญี่ปุ่น หลังจากนั้นจะถูกไปประจำในไทย (เขาขอร้องให้เราสัญญากับเขาว่าจะทำงานนานๆ มีบางบริษัทบ่นให้ฟังว่าคนไทยชอบลาออกเปลี่ยนงานบ่อย ทุกปีส่งคนงานช่างเทคนิคจากสาขาโรงงานในเมืองไทยมาอบรมที่ญี่ปุ่น คนละสองปีมากลุ่มละ 5 - 10 คน รายได้ก็ให้พอๆกับคนญี่ปุ่นทั่วไป พอกลับไปเมืองไทย ช่างเทคนิคที่สู้อบรมมานั้น อยู่ประมาณหกเดือน หรือไม่เกินปีก็ยื่นใบลาออกแล้ว ทำนองนั้น)

วันแรกๆ ตอนไปสัมภาษณ์ก็เข้าเขตอุตสาหกรรมหนัก เป็นครั้งแรกในชีวิตเลย งานประเภทถลุงเหล็กหลอมเหล็กเส้นขนาดใหญ่ อู่ต่อเรือ ใจก็ว้าวุ่น ฝุ่นของตะไบเหล็ก กลิ่นน้ำมันตลบอบอวนรุนแรงมาก พร้อมกับเสียงเครื่องตัดเหล็กดังสนั่นหวั่นไหว (เป็นท่าเรือในอ่าวโอซาก้า) ไม่เคยทำงานในนิคมอุตสาหรรมมาก่อนเลย เหมือนเดินไปอยู่ในโลกใหม่ และเมื่อได้สัมภาษณ์ก็รู้เลยว่าต้องเทรนเรื่องเกี่ยวกับเหล็ก การหลอม การเข้าโม่ คือ ต้องทำงานใส่ชุดเอี้ยม และหมวกเหล็กในโรงงานเรียนรู้ไปด้วยกันกับฝ่ายผลิตทั้งวันตลอดเวลากว่าห้าปี เขาต้องการให้เรารู้ลึกเรื่องเทคนิคทางวิศวกรรมการผลิตเหล็ก และแบบโมเดลต่างๆ โดยเขาจะให้เราเป็นผู้จัดการฝ่ายขายในเมืองไทย และจะปรับอัตราเงินเดือนตามอัตราค่าแรงในไทยเมือถูกย้ายไปเมืองไทย (ไม่รู้เท่าไร แต่เขาบอกว่าตามค่าครองชีพในไทย) ประมาณว่าบริษัทจะไปเปิดสาขาที่เมืองไทยอีกห้าปีข้างหน้า

เราพิจารณาโดยถ้วนถี่ และได้รับการเรียกสัมภาษณ์รอบสอง และสามในหลายบริษัทที่กล่าวมาข้างต้น และคิดลังเลว่าเอาไงดี ได้งานโรงงานอุตสาหกรรมหมดเลย

ระหว่างรอ มีที่แรกเรียกมาคุยเรื่องอบรมงาน (แสดงว่าคงผ่านสัมภาษณ์แล้ว) เป็นโรงงานเครื่องอบ อาคารทำการเก่าทีเดียว ราวกับเดินย้อนยุคไปสมัยร.5 เพราะห้องข้างในเป็นห้องไม้เหมือนโรงเรียนในต่างจังหวัด เป็นบริษัทเก่าแก่อยู่ริมแม่น้ำ ตอนนั้นไม่ได้คิดอะไรคิดว่าได้ที่ไหนก็คงทำงานได้ อีกสองสามวันถัดมาได้รับการตอบรับจากบริษัทอีกแห่งหนึ่ง เป็นบริษัทลูกค่อนข้างเล็กแต่บริษัทแม่ก็มีชื่อเสียงดี เป็นงานการตลาด มีแผนไปเปิดตลาดในไทย อันนี้ตรงใจ และคิดว่าอยากทำมากกว่างานโรงงาน แต่ร่ายได้น้อยกว่า30%เลย ไม่มีโบนัส และสัญญาปีแรกเป็นแบบต่อปี ปีที่สองถึงจะให้ทำสัญญาพนักงานประจำ ด้วยทำเลออฟฟิศอยู่ใจกลางย่านการค้า ดูสะดวกต่อการเดินทาง และไม่ต้องเสี่ยงมลภาวะในโรงงาน ก็คิดว่ารับงานนี้ดีกว่า และได้ประสบการณ์สายการตลาดน่าจะต่อยอดจากสายงานเราได้ดีกว่าเปลี่ยนสายไปทำด้านอุตสาหกรรม
เมื่อเข้าทำงานก็อย่างที่ได้เล่าไปว่าเจอปัญหาทางภาษาแล้ว แต่สิ่งหนึ่ง

เป็นสิ่งที่เราคาดคิดไม่ถึง คือ รายได้ เหมือนว่าเงินเดือนของญี่ปุ่นก็ดูสูงดี จบมหาลัยได้เรทประมาณ 200,000 เยน แต่เมื่อหักภาษีกว่า 40000กว่าเยน
ค่าห้องพักอีก 50,000 เยน (รวมน้ำไฟ ซึ่งถูกมากๆแล้วสำหรับในเมืองใหญ่) และค่าอาหารทั้งเดือนอีก 50,000 เยน เพราะกลับดึก ต้องทานข้างนอกด้วย ค่าโทรมือถือก็ 5000 เยน เหลือเงิน เดือนละ 50000 เยน ซึ่งเสาร์อาทิตย์ก็มีซื้อของเติมเข้าห้อง เครื่องใช้ ที่ล้างหน้า ของกินติดห้อง น้ำยาต่างๆ โทรกลับไทย หาอะไรกินตอนพักเบรคที่ทำงานบ้าง ก็เหลือจริงๆเล็กๆน้อยๆ เป็นเงินขวัญถุงก้นกระเป๋ากันเลย

เมื่อได้ทำงานมาสักระยะ เอ ทำไมมีแต่งานเอกสารนะ ไม่มีการตลาด เราเริ่มแอบถามรุ่นพี่ว่าเขารับเรามาทำงานการตลาด เขามีแผนจะเปิดที่เมืองไทยเมื่อไรหรือ ช่วงปีไหน เราจะได้รู้และเตรียมตัว รุ่นพี่ (คนต่างชาติเหมือนกัน) บอกว่าแผนการเปิดเมืองไทยยังไม่ได้คิดกันจริงๆ คือ หัวหน้าแค่คิดว่าอนาคตถ้าเปิดส่วนตลาดไทยก็จะดี (แต่ไม่มีแผนอะไร) เราก็ทำงานเอกสารไปเรื่อยๆ หัวหน้าให้เราเขียนสรุปลักษณะตลาดของไทยให้เจ้าของบริษัทดู และต่อมา เพื่อนรุ่นพี่บอกเสริมว่าแผนเปิดเมืองไทยคงอีกไกลพ้น เมื่อไรไม่รู้

ทางหัวหน้า และเจ้าของเขาก็ไม่กล้ามาบอกเราตรงๆว่ายังไม่มีแผนเปิดตลาดในไทย มีแต่รุ่นพี่ที่เข้าร่วมประชุมกับหัวหน้าพูดเปรยๆขึ้นมาตรงๆให้เราฟัง แล้วเมื่อไม่มีงานการตลาด หมายความว่า เราต้องทำงานเซ็น กรอกเอกสารลงคอมไปเรื่อยๆ ยอมรับว่างานเอกสารเป็นงานน่าเบื่อ (ตรวจความถูกต้อง และคีย์ข้อมูลลงคอม)

ตอนแรกเลยเราว่ากลับเมืองไทยไปทำงานที่เดิมก็น่าจะดีกว่าทั้งรายได้ และตัวงานที่ท้าทายความสามารถมากกว่า

เราก็คิดไปคิดมา กรอบความคิดเรา Host Family บอกว่าเราติดความสบายจากเมืองไทย เป็นเด็ก Spoil พ่อแม่ตามใจ!?! เจอเรื่องยากลำบากใจทีไร ก็ชวนให้คิดถึงแต่ความสนุก และความสบายในไทยทุกที ไม่เหมือนเด็กญี่ปุ่นที่พยายามปรับตัวเอง และเอาชนะปัญหา คนไทยชอบสบายรักสนุก เราได้ฟังเยี่ยงนั้นก็รู้ว่าสิ่งที่เขาพูดมันก็จริง ถ้าเราไม่ปรับตัวเองและฐานความคิด ให้เป็นแบบคนญี่ปุ่นคิด เราจะอยู่ในญี่ปุ่นแบบไม่เป็นสุขเลย

เราก็อาศัยช่วงเวลานี้เรียนรู้ภาษาให้ได้มากที่สุด ตอนนี้เศรษฐกิจไม่ดี และที่สำคัญภาษาญี่ปุ่นเรายังไม่ดีเลย ก็เอาล่ะ ทำงานที่นี่จนกว่าภาษาจะแข็งแรง แล้วค่อยหาลู่ทางโอกาสในอนาคตกันใหม่อีกที
แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 52 20:09:47
แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 52 20:01:31
แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 52 19:48:32
แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 52 19:47:57
แก้ไขเมื่อ 18 ก.พ. 52 19:41:33

จากคุณ : silkroad - [ 18 ก.พ. 52 19:36:39 ]