ความคิดเห็นที่ 1 เหตุการณ์ที่ยกขึ้นมาข้างบน  เป็นพระวาระสุดท้ายของสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  ซึ่งเป็นพระอัครมเหสีพระองค์แรกในรัชกาลที่ ๔  และเป็นพระนางนาฏราชเทวีพระองค์เดียวในรัชกาล และเป็นพระเจ้าหลานเธอที่รักเป็นที่สุดของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วยครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 10:41:49 ]

ความคิดเห็นที่ 2 สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  เป็นพระราชธิดาพระองค์เดียวของพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  กับหม่อมจีน  มีพระนามแรกประสูติว่า  หม่อมเจ้าหญิงโสมนัส ประสูติเมื่อวันที่ ๒๑ ธันวาคม  พ.ศ.๒๓๗๗  และในปีรุ่งขึ้น  พระองค์เจ้าลักขณานุคุณก็สิ้นพระชนม์ (ประชวรไข้ป่วงสิ้นพระชนม์เมื่อ ๑๗ พ.ค. ๒๓๗๘  พระชนมายุ ๒๒ ปี) หม่อมเจ้าหญิงโสมนัสจึงเป็นกำพร้ามาแต่เยาว์วัย......... จาก ส.พลายน้อย จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 10:45:50 ]

ความคิดเห็นที่ 3 ขออนุญาตประชาสัมพันธ์ก่อนครับ สาเหตุที่ผมมีกระทู้ต่อเนื่องติดกัน  ทั้งที่ของเดิมยังมีภาระไม่เสร็จสิ้น  เป็นเพราะกระทู้เดิมเห็นว่าจะยืดยาวอีกนาน  และรับปาก (ในกระทู้) ไว้ว่าจะกล่าวถึงเรื่องของสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสฯ กับที่เกี่ยวข้องด้วยครับ แต่หากรอพูดในกระทู้นั้น  คงจะคอยคิวอีกนาน  จึงขอแยกแตกประเด็นเพิ่มเป็นความรู้อีกกระทู้หนึ่งต่างหากครับ  เรื่องใดที่เกี่ยวข้องกับกระทู้เดิมก็ยังกล่าวต่อเนื่องกันไป  ยังไม่จบครับ และอีกประการ  ในกระทู้ "ฮ้อต" ของคุณกัมม์เรื่องพระบรมราโชวาทและพระราชประกาศฯ  มีบางเรื่องที่อาจเกี่ยวข้องกับกระทู้นี้ของผม  หากเลยเนิ่นช้าออกไป  ความตอนนี้  กับกระทู้ "ฮ้อต" อาจไม่สัมพันธ์กันได้  จึงขออนุญาตตั้งกระทู้นี้รับหน้าไว้ครับ กระทู้เดิมของผมคือ แผ่นดินธรรม - ตอน ร.๓ เป็นสมเด็จพระปัยกา (ทวด) ของ ร.๕ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K4255591/K4255591.html จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 10:52:36 ]

ความคิดเห็นที่ 4 เจ้าจอมมารดาหนึ่งในรัชกาลที่ ๓ คือ  เจ้าจอมมารดาบาง เป็นธิดาของนายม่วง  มีพระองค์เจ้า คือ ๑. พระองค์เจ้าหญิงวิลาศ (๕ ธ.ค. ๒๓๕๔ - ๒๑ ส.ค. ๒๓๘๘)  ในรัชกาลที่ ๓ ทรงสถาปนาเป็นกรมหมื่นอับสรสุดาเทพ เมื่อ ๒๓๘๑ ๒. พระองค์เจ้าชายลักขณานุคุณ (๒๐ ม.ค. ๒๓๕๕ - ๑๗ พ.ค. ๒๓๗๘) จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:15:09 ]

ความคิดเห็นที่ 5 ผมไม่ทราบว่าเจ้าจอมมารดาท่านมีคุณสมบัติพิเศษใดๆ  หรือมีความงามมากน้อยเพียงไหน  จึงทำให้คุณงามความดีทุกอย่างที่พระเจ้าลูกเธอทั้งสองพระองค์ได้รับ  รวมถึงชั้นหลาน  คือหม่อมเจ้าหญิงโสมนัสด้วย  ที่ได้รับพระมหากรุณาธิคุณชั้นพิเศษจากสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  และตลอดมาจนถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวด้วยครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:18:24 ]

ความคิดเห็นที่ 6 พระองค์เจ้าลูกรักที่สุดของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  คงไม่มีใครปฏิเสธว่าคือกรมหมื่นอับสรสุดาเทพ พระองค์เจ้าลูกรักรองลงมา  คงไม่มีผู้ใดปฏิเสธได้เช่นกันว่า คือพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  ซึ่งเป็นพระโอรสร่วมในเจ้าจอมมารดาเดียวกัน ..............มิฉะนั้นคงจะไม่ทรงปล่อยให้พระราชโอรส พระราชธิดาซึ่งเป็น “ลูกรัก” ทั้งสองพระองค์  ทรงอุปการะสุนทรภู่ (จาก เลาะวัง ๒ หน้า ๔๒) และยังมีอีกหลายเหตุการณ์  ดังจะได้กล่าวต่อไป ส่วนที่รักรองลงมาจากนี้  คงจะเป็นพระองค์เจ้าอรรณพ (ต้นราชสกุล อรณพ) จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:24:54 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ที่ ๓  เปนพระราชบุตรี   ทรงพระนามพระองค์เจ้าวิลาศเปนพระปิยราชธิดา          ภายหลังมาพระราชทานอิศริยยศเปนกรมหมื่นอับศรสุดาเทพ  ได้ทรงรับราชการเปนพนักงานพระสุคนธ์ ต่อพระองค์เจ้าวงศซึ่งได้ทรงทำมาแต่ก่อน    แลเปนผู้กำกับแจกเบี้ยหวัดฝ่ายในครั้นเมื่อประชวรสิ้นพระชนม์   พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระโสกาไลยเปนอันมาก   โปรดให้ตั้งพระเมรุณท้องสนามหลวงพระราชทานเพลิงเปนการใหญ่ จาก  บุรพภาคพระธรรมเทศนาเฉลิมพระเกียรติ  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:35:23 ]

ความคิดเห็นที่ 8 .........พระราชบุตรพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าที่ ๘  ทรงพระนามพระองค์เจ้าลักขณานุคุณเปนปิยราชโอรส  แต่หาได้ทรงรับราชการอันใดไม่      เมื่อสิ้นพระชนม์ก็ได้พระราชทานพระเกียรติยศในการพระศพพระเมรุท้องสนามหลวง     พระองค์เจ้าลักขณานุคุณมีพระธิดาพระองค์เดียว    ซึ่งประสูตรก่อนพระบิดาสิ้นพระชนม์ไม่ช้านัก  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าทรงพระมหากรุณาแก่หม่อมเจ้าองนั้นยิ่งนัก  ด้วยเปนกำพร้าแต่ยังเยาว์      จึ่งพระราชทานพระสุพรรณบัตรให้เปนพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโสมนัศวัฒนาวดี      ครั้นเมื่อครบปีกำหนดโสกันต์ก็โปรดให้มีกระบวนแห่อย่างโสกันต์ใหญ่  ยกเสียแต่เขาไกรลาศ  ครั้นเมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ  ก็ได้ดำรงตำแหน่งสมเด็จพระบรมราชเทวี   มีพระราชโอรสประสูตรสิ้นพระชนม์ในวันนั้น  อันปรากฎพระนามณบัดนี้ว่า สมเด็จพระเจ้าพี่ยาเธอเจ้าฟ้าโสมนัศ  เมื่อประสูตรแล้วไม่นานสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัศวัฒนาวดีก็สิ้นพระชนม์  ได้พระราชทานเพลิงณท้องสนามหลวง  ตามอย่างสมเด็จพระบรมราชเทวีฯ   จาก  บุรพภาคพระธรรมเทศนาเฉลิมพระเกียรติฯ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:38:43 ]

ความคิดเห็นที่ 9 และอีกจากบทความหนึ่ง เจ้าจอมมารดาบาง พระสนมเอก  มีโอรส ธิดา สองพระองค์ คือ  พระองค์เจ้าวิลาศ  กรมหมื่นอับสรสุดาเทพ  และพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  พระบรมราชชนกทรงโปรดปรานมากทั้งสองพระองค์  แต่พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  สิ้นพระชนม์เสียตั้งแต่พระชนม์เพียง ๒๓  มีพระธิดาพระองค์เดียว  พระอัยกาธิราชพระราชทานนามว่า “หม่อมเจ้าโสมนัส”  หลังจากพระชนกสิ้นพระชนม์แล้ว  พระอัยกาธิราชโปรดให้รับมาเลี้ยงในวัง  ทรงสนิทเสน่หาอย่างยิ่ง  สถาปนาขึ้นเป็น  พระเจ้าหลานเธอ  พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  เมื่อสิ้นแผ่นดินที่ ๓  พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  กำลังรุ่นสาว  ชนมายุ ๑๘  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  โปรดเกล้าฯ สถาปนาขึ้นเป็น  สมเด็จพระนางนาฏราชเทวี  เป็นอัครมเหสีพระองค์แรกที่ทรงสถาปนาให้มีเกียรติยศใหญ่ยิ่ง  เสด็จสวรรคตเมื่อประสูติสมเด็จเจ้าฟ้าชาย  และสมเด็จเจ้าฟ้าชายก็สิ้นพระชนม์วันประสูตินั่นเอง จุลลดา ภักดีภูมินทร์ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:44:46 ]

ความคิดเห็นที่ 10 และพระเกียรติคุณอีกอย่างที่สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสฯ ได้รับจากพระราชสวามี  คือการสถาปนาหม่อมมารดาของพระองค์  ขึ้นเป็นพิเศษ  เป็นครั้งแรกในแผ่นดินสยามครับ ................พระบาทสมด็จพระจอมเกล้าฯ โปรดสถาปนาขึ้นเป็น “สมเด็จพระนางโสมนัสวัฒนาวดี  พระอัครมเหสี  เมื่อทรงพระครรภ์  จะประสูติพระหน่อ  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ จึงสถาปนาหม่อมงิ้วขึ้นเป็นเจ้าจอมมารดางิ้ว  เป็นเกียรติยศพิเศษเพราะจะเป็นขรัวยายเจ้าฟ้า  ซึ่งหากเป็นพระราชโอรสและเจริญพระชนม์ขึ้น  ก็จะเป็นพระราชกุมารหน่อพระพุทธเจ้า  แต่ก็สิ้นพระชนม์เสียแต่แรกประสูติ ทั้งนี้เป็นครั้งแรก  ไม่เคยมีมาในกาลก่อนที่คนธรรมดาได้เป็นเจ้าจอมมารดาโดยมิได้เป็นพระสนมของพระเจ้าแผ่นดิน.................... จุลลดา  ภักดีภูมินทร์ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:49:53 ]

ความคิดเห็นที่ 11 ความต่อไปนี้  จะกล่าวถึงสาเหตุสำคัญของการรับพระองค์เจ้าโสมนัส  ขึ้นเป็นพระอัครมเหสีในรัชกาลที่ ๔ ครับ .............เมื่อพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ รัชกาลที่ ๓ สวรรคต พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ ๔ ขณะนั้นบรรดาพระราชโอรสธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ ล้วนเจริญพระชันษาสูงแล้ว พระราชโอรสพระองค์ใหญ่ฯ ซึ่งสิ้นพระชนม์ไปแล้ว ต่างมีพระโอรสธิดากำลังหนุ่มๆ สาวๆ อยู่หลายพระองค์ ในจำนวนพระธิดา (พระราชนัดดา หรือหลานปู่ของรัชกาลที่ ๓) มีอยู่สองพระองค์ ซึ่งปรากฏแต่ในรัชกาลก่อนว่า สมเด็จพระบรมอัยกาธิราชทรงพระกรุณาโปรดปรานมาก ทรงสถาปนาเลื่อนพระยศขึ้นเป็นพระองค์เจ้าเมื่อปลายรัชกาลพระองค์หนึ่ง คือ พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี พระองค์หนึ่ง และหม่อมเจ้าหญิงรำเพย อีกพระองค์หนึ่ง ทั้งสองพระองค์ประสูติปีเดียวกัน ขณะนั้นพระชันษา ๑๗ ปี บรรดาเสนาบดีผู้ใหญ่จึงกราบบังคมทูลขอให้ทรงสถาปนาพระองค์เจ้าโสมนัสฯ ขึ้นเป็นพระอัครมเหสี ด้วยเหตุผลสองประการคือ ประการหนึ่ง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ เสด็จครองราชย์นานถึง ๒๗ ปี ทรงพระมหากรุณาธิคุณเป็นล้นพ้น จึงมีผู้ที่ยังจงรักภักดี และนึกถึงพระเดชพระคุณอยู่เป็นจำนวนมาก หากทรงแต่งตั้งพระเจ้าหลานเธอของพระองค์เป็นพระอัครมเหสีก็จะทำให้ผู้ที่ยังรำลึกถึงพระเดชพระคุณในรัชกาลที่ ๓ ปลาบปลื้มพอใจเพราะมิได้สิ้นเชื้อสายรัชกาลที่ ๓ เสียทีเดียว ประการที่ ๒ เพื่อให้ประสูติ ‘สมเด็จหน่อพระพุทธเจ้า’ ในกาลต่อไป ซึ่งเป็นเชื้อสายทั้งในรัชกาลที่ ๓ และที่ ๔ เป็นการผูกใจข้าแผ่นดินทั้ง ๒ รัชกาลไว้ด้วยกัน พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงพระราชดำริเห็นชอบด้วย จึงทรงสถาปนาพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี ขึ้นเป็นสมเด็จพระนางนาฏราชเทวี (คือสมเด็จพระบรมราชเทวี ตำแหน่งพระอัครมเหสี นั่นเอง) ทว่าทรงดำรงพระอิสริยยศได้เพียงปีเดียว ก็สวรรคตในการประสูติ สมเด็จเจ้าฟ้าพระองค์แรก จุลลดา  ภักดีภูมินทร์ ขอหยุดพักก่อนครับ รอท่านผู้อื่นมาร่วมด้วย หากผมถามเอง ตอบเอง เออเองทุกอย่าง  จะเป็นที่รำคาญได้ครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 11:59:09 ]

ความคิดเห็นที่ 12 คุณนิคคะ นับถือค่ะนับถือ หาข้อมูลได้ละเอียดมากจริงๆ มาจากหลายแหล่งเสียด้วย เด็กๆหลายคนเห็นแล้วน่าจะเอาเป็นตัวอย่าง เพราะมักจะมีคนเข้ามาตั้งกระทู้ให้คนอื่นช่วยทำการบ้านเรือยๆ   เขียนอีกนะคะ อ่านสนุกดี จากคุณ : little kitty - [ 11 เม.ย. 49 11:59:24 ]

ความคิดเห็นที่ 13 เข้าใจว่าคุณ nickmee ตั้งใจจะพิมพ์ว่า "พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์" ซึ่งเป็นพระนามที่ถูกต้อง ไม่ใช่ "เจ้าฟ้ากรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์" จากคุณ : นาย UP - [ 11 เม.ย. 49 12:11:53 ]

ความคิดเห็นที่ 14 ขอเพิ่มเติมนิดนึงครับ คือในสมัยร. 1 - 3 ตำแหน่งอัครมเหสีนั้น จะมีตำแหน่งเป็นกรมหลวง ส่วน "แม่" จะสถาปนาในตำแหน่งกรมสมเด็จครับ แต่ก็ไม่มีรัชกาลใดแต่งตั้งอัครมเหสีอย่างเป็นทางการ ร. 1 ทรงแยกกันอยู่ ร.2 อัครมเหสีฝ่ายขวาคือเจ้าฟ้าบุญรอด อัครมเหสีฝ่ายซ้ายคือพระราชชายานาร เจ้าฟ้ากุณฑล (ธิดของร.1 ) ร .3 ท่านไม่ทรงแต่งตั้งใคร โอรสธิดาของท่านจึงเป็นพระองค์เจ้าทั้งหมดครับ พอมาในสมัย ร.4 ท่านมิได้แต่งตั้งอัครมเหสีเป็นกรมหลวง แต่แต่งตั้งเป็นสมเด็จพระนางนาฏราชเทวีครับ จากคุณ : กริช (กริชครับผม) - [ 11 เม.ย. 49 12:12:43 ]

ความคิดเห็นที่ 15 ตอบคุณ little kitty ที่จริงก็ต้องเห็นใจเด็กด้วยเหมือนกันครับ  เพราะเขายังเล็กอยู่  เงินก็ไม่มีเหมือนพวกเรา  ความสนใจอาจยังมีจำกัด  จึงไม่ทราบว่าจะไปค้นจากหนังสือเล่มไหน  จะซื้อเองเดี๋ยวก็ไม่ได้มาอ่านอีก  ยิ่งหากเป็นเรื่องที่ผู้ปกครองไม่เคยสนใจมาก่อนด้วย  คงไม่ได้รับคำแนะนำที่ถูกต้องชัดเจน  โชคดีที่ผมได้ซื้อหนังสือเหล่านี้ไว้มาก  หลายพันเล่มได้มั้ง จึงช่วยให้มีการอ้างอิงที่ดี  แต่โชคไม่ดีอย่างหนึ่งที่ตำราเหล่านั้นส่วนใหญ่ตอนนี้ไม่ได้อยู่ใกล้ตัว  บางครั้งจึงต้องร่ายยาวไปเอง  หรืออาจเหมือน "กุ" บ้าง  ทนฟังหน่อยนะครับ ตอบคุณนาย UP  ผิดไปแล้วจริงๆ ครับ  วันนี้ยุ่งอยู่กระทู้ตัวเอง 2 กระทู้  อ่านไป พิมพ์ไป ดัดแปลงไป  เบลอไปเอง  แล้วจะแก้ไขครับ ตอบคุณกริช  เป็นเกร็ดความรู้ใหม่สำหรับผมเลยครับ  อาจเป็นเพราะเราศึกษาเอง  ไม่ได้ร่ำเรียนโดยตรงจากห้องเรียน  ไม่มีครูแนะนำอบรมสั่งสอนชี้แนะให้เห็นในบางจุดสำคัญ  ความรู้จึงมีจำกัดครับ  หากชี้แนะบ่อยๆ จะช่วยขัดเกลาผมให้เนียนขึ้นนะครับ และอีกอย่างหนึ่งครับ  สงสัยมานานแล้วครับ  ในสมัยอยุธยาหรือธนบุรี  สมเด็จพระพันปีหลวง  ใช้พระนาม กรมพระเทพามาตย์  แต่ในสมัยรัตนโกสินทร์ไม่มีพระนามนี้เลยครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 13:04:29 ]

ความคิดเห็นที่ 16 คุณนิค แว่บดูหลังไมค์ด้วยครับ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 11 เม.ย. 49 13:48:35 ]

ความคิดเห็นที่ 17 ขอบคุณครับ  คุณจำปูนเป็นห่วง  กลัวผมจะเสียเพื่อนครับ ขอโทษครับคุณ UP ผมไม่รู้เรื่องมาก่อนครับ มีตำนานใช่ไหม เห็นล็อกอินเขียนยังงั้น ไม่กล้าย่อ เลยเรียก คุณนาย UP ตามนั้น ต่อเลยนะครับ น่ายกย่องที่ขณะนั้นทั้งเจ้านายพร้อมเหล่าข้าราชบริพาร  ต่างมีความรอบคอบ  และเห็นความสัมพันธ์ของการสร้างสายใย ๒ รัชกาลขึ้น พระองค์เจ้าโสมนัส  เป็นพระราชนัดดา (หลาน) สุดที่รักยิ่งของรัชกาลก่อน เมื่อมาเป็นพระอัครมเหสีในรัชกาลนี้  ยิ่งมีความสมบูรณ์พร้อม  และเป็นความประนีประนอมทางใจอีกอย่างหนึ่งของพระประยูรญาติทั้ง ๒ รัชกาล และการณ์ก็เป็นไปในทางดี  ด้วยสมเด็จพระราชสวามีก็มีความรักความสิเนหาในพระองค์อย่างสุดที่เปรียบมิได้ และไม่เคยยกย่องผู้ใดให้ได้รับตำแหน่งสำคัญเทียบเท่าสมเด็จพระนางนาฏราชเทวีพระองค์นี้อีกเลย จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 14:42:16 ]

ความคิดเห็นที่ 18 การที่พระอัครมเหสีทรงเป็น "พระภรรยาเจ้า" ทำให้สมเด็จหน่อพระพุทธเจ้า ทรงมีเชื้อสายสูงทั้งสองฝ่าย เรียกว่า "อุภโตสุชาต" อุภโต – ทั้งสองฝ่าย  คงหมายความรวมว่ากำเนิดมีทั้งบิดาและมารดาเป็นเจ้า สุชาต – ผู้มีกำเนิด หรือผู้มีตระกูลอันประเสริฐ ยิ่งหากมีพระราชมารดาที่มีศักดิ์อันสูงยิ่ง  ยิ่งมี "อุภโตสุชาต" สูงตามไปด้วย  ใช่ไหมครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 14:49:32 ]

ความคิดเห็นที่ 19 ต่อครับ คราวนี้จะมีเกร็ดเล็กๆ น้อยๆ ในสมัยรัชกาลที่ ๓  ขอลงไว้ก่อนกลับบ้านครับ ปรากฏในงานเขียนของคุณจุลลดา  ภักดีภูมินทร์ครับ ซึ่งได้นำผลงานของ ก.ศ.ร.กุหลาบ  มาให้อ่านกัน  ชื่อหนังสือ  “สยามประเภท”  เป็นหนังสือพิมพ์รายสะดวก  ออกเป็นประจำในรัชกาลที่ ๕  ส่วนมากท่านก็เขียนเองแทบทั้งเล่ม  โดยเฉพาะมีการตอบปัญหาสารพัดสารพัน ปัญหาหนึ่งมีผู้เขียนถามเป็นสักวาดังนี้          “ศักระวาห์ในปัญหาน่าประหลาด หนึ่งสาคูวิลาดนามขยัน เรียกสาคูเม็ดเล็กก็ได้ใช้เหมือนกัน ที่สองนั้นผักกระสังเป็นอย่างไร          จึงร้องเรียกผักชะกรูจพูจกันหนอ สามอีกข้อดอกเขจรนั้นขันนิไสย เรียกดอกสลิดผิดชื่อกันขันสุดใจ มารวมให้ชื่อเดียวนั้นฉันใดเอย” ซึ่งนาย ก.ศ.ร.กุหลาบ ได้ตอบไปว่า คำตอบ  เปลี่ยนชื่อของสามอย่าง สาคูวิลาด  เป็นสาคูเม็ดเล็ก ผักกระสัง  เป็นผักชะกรูด ดอกเขจร  เป็นดอกสะลิด จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 16:20:43 ]

ความคิดเห็นที่ 20 คำอธิบายต่อครับ ข้อ ๑  ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓  กรุงเทพฯ  มีพระราชธิดาพระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า  “พระจ้าวลูกเธอ  พระองค์จ้าววิลาด  กรมหมื่นอับศรสุดาเทพ”  เป็นพระจ้าวลูกเธอที่ ๓  ประสูตร ณ วันพฤหัสบดี  เดือนอ้าย  แรมสิบสองค่ำ  ปีมะแม  ตรีศก  จุฬศักราช ๑๑๗๓  ปี  เป็นพระองค์จ้าวที่ ๑ ของจ้าวจอมมารดาบาง  พระสนมเอก  เป็นพระราชบุตรีที่มีบุญหนักศักดิ์ใหญ่ในเวลานั้นๆ  ราษฎรเป็นที่เคารพนับถือยำเยงเกรงกลัวพระบาระมีทั่วไป  เพราะฉะนั้น  ราษฎรสามัญจึงไม่อาจสามารถจะออกหาญพานชื่อสาคูวิลาดได้  ด้วยความกลัวว่าจะไปพ้องต้องกันกับพระนามพระองค์จ้าววิลาด  ประชาชนคนทั้งหลายจึงพร้อมใจกันหมายว่าธรรมดาเห็นสาคูตะเภาสันถานเป็นสาคูเม็ดใหญ่  สาคูวิลาดเป็นสาคูเม็ดเล็ก  จึงพร้อมใจกันเรียกสาคูวิลาดว่า  “สาคูเม็ดเล็ก”  โดยมุ่งมาทร์ปรารัถนาว่า  จะเรียกสาคูวิลาดว่าสาคูเม็ดเล็กนั้นไม่ให้พ้องกันกับพระนามพระองค์จ้าววิลาด  จะไม่ให้เป็นที่ต่ำๆ สูงๆ  เหลือๆ เกินๆ ไปในราชการ  เพราะเหตุฉะนี้  ที่มีเสียงร้องเรียกสาคูวิลาดว่าสาคูเม็ดเล็กนั้น  ปรากฏอยู่ช้านานตลอดกาลพระชนม์พระองค์เจ้าวิลาด  พระองค์เจ้าวิลาดสิ้นพระชนม์แล้ว  เห็นว่าชื่อสาคูไม่พ้องต้องกันกับพระนามจ้าวนายที่มีบุญหนักศักดิ์ใหญ่แล้ว  ราษฎรก็พากันเรียกสาคูเม็ดเล็กบ้าง  เรียกสาคูวิลาดบ้าง  สืบต่อมาเป็นสองชื่อสองเสียงไปจนในทุกวันนี้  ยังมีชื่อสาคูวิลาดเป็นสองอย่างดั่งกล่าวมาแล้วนั้น หมายเหตุ  สะกดตามต้นฉบับที่คัดลอกมา จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 16:22:31 ]

ความคิดเห็นที่ 21 ข้อ ๒ ในรัชกาลที่ ๓  นั้น  มีพระราชโอรสพระองค์หนึ่งทรงพระนามว่า  “พระองค์จ้าวสังข์”  ภายหลังทรงเปลี่ยนพระนามว่า  “พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ”  เป็นพระเจ้าลูกยาเธอที่ ๒  ประสูตร ณ วันพุธ  เดือนยี่  แรมสองค่ำ  ปีวอก  จัตวาศก  จุฬศักราช ๑๑๗๔  เป็นพระองค์จ้าวที่ ๒  ของจ้าวจอมมารดาบาง  พระสนมเอก  ท่านพระองค์นี้  เป็นพระอนุชาร่วมเจ้าจอมมารดาเดียวกันกับกรมหมื่นอับศรสุดาเทพ  ครั้งนั้น  ราษฎรไม่อาจออกชื่อผักกระสังได้  ด้วยกลัวว่าจะพ้องต้องกันกับพระนามพระองค์จ้าวลักขณานุคุณ  ครั้งนั้น  คนเป็นอันมากจึงพร้อมใจกันยักย้ายร้องเรียกชื่อผักกระสังว่า  “ผักชะกรูด”  เพราะเหตุฉะนี้  ชื่อผักกระสังจึงมีชื่อว่า  “ผักชะกรูด”  ตลอดมา  จนทุกวันนี้  จึงมีสองชื่อสองเสียงไป  ครั้นมาภายหลัง  พระองค์จ้าวลักขณานุคุณมีพระชนม์ได้ ๒๔ พรรษา  ก็สิ้นพระชนม์  เสียงที่เรียกกันว่าผักชะกรูดนั้นก็กลับเป็นผักกระสังไปบ้าง ข้อที่ ๓.............. เป็นความรู้ใหม่ครับ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  พระนามเดิมว่า  พระองค์เจ้าสังข์ แก้ไขเมื่อ 12 เม.ย. 49 11:10:21 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 11 เม.ย. 49 16:24:26 ]

ความคิดเห็นที่ 22 คุณนิคเขียนต่อข้อ 3 ด้วยนะคะ จะรออ่านค่ะ จากคุณ : nakatan - [ 11 เม.ย. 49 23:00:50 ]

ความคิดเห็นที่ 23 กะจะเว้นวรรคไว้ให้ไปซื้อหนังสือเลาะวังของจุลลดามาอ่านเสียแล้ว แต่ในเมื่อมิตรรักแฟนเพลงขอ  เดี๋ยวจะพิมพ์ให้เลยครับ รออีกไม่นานครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 12 เม.ย. 49 08:26:47 ]

ความคิดเห็นที่ 24 ข้อ ๓  ในรัชกาลที่ ๓  เมื่อปลายแผ่นดินนั้น  พระจ้าวลูกยาเธอพระองค์เจ้าเขจร  ได้เป็น กรมหมื่นอมเรนทรบดินทร์  เป็นพระจ้าวลูกยาเธอที่ ๑๒  ประสูตร ณ วันอังคาร  เดือน ๗  ขึ้นค่ำหนึ่ง  ปีกุน  สัปตศก  จุฬศักราช ๑๑๗๗  ปีนั้น  เป็นพระองค์จ้าวที่ ๒  ของจ้าวจอมมารดาน้อยเมือง  ท่านพระองค์นี้มีบุญหนักศักดิ์ใหญ่ในปลายแผ่นดินที่ ๓  แต่พระนามท่านเป็นที่จ๊ะๆ โจ๋งๆ ทั่วไป  แต่ถึงอย่างไรก็ดี  ที่เป้นราษฎรสามัญก็พากันยำเยงเกรงกลัวทั่วไป  จึงไม่อาจออกชื่อดอกเขจรได้  ยักย้ายเรียกว่าดอกสะลิด  ให้เหมือนกับดอกซ่อนกลิ่น  แต่ครั้งโบราณกรุงเก่า  เขาเรียกว่าดอกซ่อนชู้  ก็ในแผ่นดินพระเจ้าเสือ  ห้ามไม่ให้ใครเรียกว่าดอกซ่อนชู้  ว่าเป็นคำหยาบช้าไป  โปรดให้เรียกว่าดอกซ่อนกลิ่นแต่นั้นมา  เรื่องนี้ยังมีปรากฏแจ้งอยู่ในนิราศลอยกระทงที่ขุนหลวงหาวัดทรงแต่งไว้นั้น  ในรัชกาลที่ ๓  ก็เปลี่ยนเสียงโดยราษฎรเรียกดอกเขจรเป็นดอกสะลิดไปดั่งนี้  ก็มีปรากฎตลอดมาจนทุกวันนี้บ้าง  บางสมัยจะเรียกได้" จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 12 เม.ย. 49 10:40:45 ]

ความคิดเห็นที่ 25 ซึ่งในข้อ ๓  คุณจุลลดาได้อธิบายความเพิ่มเติมอีกดังนี้ ..... คำตอบของนาย ก.ศ.ร.กุหลาบนี้  จะจริงหรือไม่ก็ไม่ทราบ  แต่ตัวนาย ก.ศ.ร.กุหลาบเอง  บางคนก็นับถือว่าเป็นปราชญ์  บางคนก็จับได้ว่าบางเรื่องที่นาย ก.ศ.ร.กุหลาบเขียนลงในหนังสือสยามประเภทนั้น  เป้นเรื่องที่นาย ก.ศ.ร.กุหลาบ "ยกเมฆ" ขึ้นมา  บางเรื่องก็จับได้ว่านาย ก.ศ.ร.กุหลาบลอกมาจากหนังสือในหอพระสมุด  แล้วนำมาดัดแปลงต่อเติมใหม่  ถึงพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงเคยกริ้ว  โปรดฯ ให้จับคุมขัง  ว่านาย ก.ศ.ร.กุหลาบเป็นบ้าอยู่พักหนึ่ง  แต่ไม่กี่เดือนก็โปรดฯ ให้ปล่อยออกมา คำตอบในข้อ ๓  ที่ว่า  กรมหมื่นอมเรนทรบดินทร์  มีพระนามว่า  พระองค์เจ้าเขจร นั้น  ที่จริงแล้ว  ท่านมีพระนามว่า  "พระองค์เจ้าคเณจร"  ญาติสนิทนามสกุล "คเณจร"  รุ่นพ่อหนึ่ง  ไม่เห็นเคยเล่าให้ฟังว่าเสด็จทวดของเธอมีพระนามว่า  "เขจร" จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 12 เม.ย. 49 11:07:37 ]

ความคิดเห็นที่ 26 คุณกริชครับ  ในความคิดเห็นที่  14  ที่คุณบอกว่าในสมัยรัชกาลที่  1  -  3  พระอัครมเหสีทรงดำรงพระอิสริยยศเป็น  "กรมหลวง"  ผมว่าน่าจะเป็นธรรมเนียมในสมัยอยุธยาตอนปลาย  กับสมัยธนบุรีมากกว่านะครับ  โดยธรรมเนียมนี้เริ่มมีขึ้นในสมัยสมเด็จพระเพทราชา  แห่งราชวงศ์บ้านพลูหลวง  เมื่อครั้งที่ทรงรับเอากรมหลวงโยธาทิพ  กรมหลวงโยธาเทพ  เป็นพระมเหสีซ้ายขวา  ซึ่งทั้ง  2  พระองค์นี้ทรงมียศเป็น  "กรมหลวง"  ตั้งแต่สมัยสมเด็จพระนารายณ์แล้ว ต่อมาในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวท้ายสระ  จึงทรงสถาปนาเจ้าทองสุก  พระชายาเดิม  ขึ้นเป็น  "กรมหลวงราชานุรักษ์"  ตำแหน่งพระอัครมเหสี ในสมัยสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวบรมโกศ  ทรงสถาปนาหม่อมห้ามเดิม  2  ท่านขึ้นเป็นพระมเหสี  ท่านแรกเป็น  "กรมหลวงอภัยนุชิต"  ตำแหน่งพระอัครมเหสี  และท่านที่  2  เป็น  "กรมหลวงพิพิธมนตรี"  ตำแหน่งพระราชมเหสี ในสมัยสมเด็จพระเจ้าเอกทัศน์จึงได้ทรงสถาปนาพระองค์เจ้าแมลงเม่า  เป็น  "กรมขุนวิมลภักดี"  ตำแหน่งพระอัครมเหสี และในสมัยสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี  ได้สถาปนาพระชายาเดิม  เป็น  "กรมหลวงบาทบริจาริกา"  ตำแหน่งพระอัครมเหสี สำหรับในสมัยอยุธยานี้ แม้พระมเหสีเทวีบางพระองค์ จะได้รับการสถาปนาให้ทรงกรมเป็น "กรมหลวง" ก็ไม่ถือว่าเป็นเรื่องแน่นอน ตามแต่พระราชวินิจฉัยของแต่ละรัชกาล และ "กรมหลวง" นี้ก็ไม่ได้เป็นพระยศเฉพาะสำหรับ "พระมเหสีเทวี" เท่านั้น สมเด็จพระเจ้าน้องนางเธอ ลูกเธอ ก็เป็นได้ เพียงแต่มีผู้ตั้งข้อสังเกตว่า "กรมหลวง" ในสมัยอยุธยานี้ มีแต่ผู้หญิงเท่านั้นที่ได้ อีกประการหนึ่งผมอยากจะเรียนว่าในสมัยรัชกาลที่  2  นั้น  เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด  แม้จะทรงเป็นพระภรรยาเจ้าชั้นหลานหลวง  แต่ก็ทรงศักดิ์เป็นพระอัครมเหสีแต่เพียงผู้เดียว  เจ้าฟ้าหญิงกุณฑลซึ่งเป็นพระภรรยาเจ้าชั้นลูกหลวง  ไม่ได้ทรงศักดิ์เป็นพระอัครมเหสีแต่อย่างใดครับ จากคุณ : รอยใบลาน - [ 12 เม.ย. 49 13:50:16 ]

ความคิดเห็นที่ 27 มาเช็คชื่อครับ  ท่านพี่ จากคุณ : กัมม์ - [ 12 เม.ย. 49 14:48:34 ]

ความคิดเห็นที่ 28 ไม่มีความรู้เลยสักนิด กลัวออกความเห็นไปจะผิดพลาดครับ แต่ก็อ่านอยู่นะ อ่านเอง เออเอง อือเอง ขอรับ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 12 เม.ย. 49 15:39:08 ]

ความคิดเห็นที่ 29 ขอบพระคุณทุกท่านครับ ดีใจครับ  ภูมิใจด้วย  ที่มาร่วมกันเสนอความรู้ที่ร่ำเรียนหรือสืบค้นมา  รวมทั้งทัศนะของเราเองด้วยครับ และขอบพระคุณคุณรอยใบลานที่ช่วยอธิบายให้ชัดเจนขึ้นไปจนถึงครั้งกรุงศรีอยุธยาครับ  ผมติดตามข้อมูลของคุณรอยใบลานใน blogGang อยู่บ่อยๆ ครับ  และชื่นชมที่ทำได้อย่างดีเยี่ยม ปรกติผมจะศึกษาส่วนใหญ่เกี่ยวกับราชวงศ์จักรี  สมัยธนบุรีก็น้อยมาก  ยอมรับแบบเดียวกับคุณพี่จำปูนครับ  ไม่กล้าออกความคิดเห็น แต่ขอท้วงนิดเดียวครับ  ตรงกรมหลวงโยธาทิพ  กรมหลวงโยธาเทพ  หากเรียงลำดับแล้ว  น่าจะเป็น ขวา  แล้ว ซ้าย  มั้ง จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 12 เม.ย. 49 16:49:46 ]

ความคิดเห็นที่ 30 มีเรื่องราวความรักความผูกพันของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  กับสายโลหิตที่มีกำเนิดจากเจ้าจอมมารดาบาง  พระสนมเอก  ที่บันทึกไว้หลายสำนวน เป็นโชคไม่ดีที่พระราชโอรสธิดาทั้งสอง  ได้สิ้นพระชนม์ก่อนสมเด็จพระราชบิดา  และโดยเฉพาะพระองค์เจ้าวิลาศ กรมหมื่นอับสรสุดาเทพ  ที่ทรงรักมากโปรดมาก  และสมเด็จพระราชบิดาได้แสดงออกให้คนได้รับรู้ว่าโปรดมากจริงๆ  เป็นครั้งสุดท้าย  นั่นก็คือ  "ทรงพระภูษาขาวให้ในงานพระศพ"  นับเป็นการพระราชทานเกียรติยศอย่างสูง จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:01:17 ]

ความคิดเห็นที่ 31 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่ ๓ โปรดพระเจ้าลูกเธอพระองค์ใด  ก็มักจะทรงสร้างวัดพระราชทานกุศลให้  วัดที่โปรดเกล้าฯ สร้างพระราชทานกรมหมื่นอับษรสุดาเทพ คือ วัดเทพธิดาราม  เมื่อยังมีพระชนม์อยู่  กับวัดอัปสรสวรรค์ .........วัดที่สร้างให้พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าโสมนัสคือ  วัดราชนัดดารามวรวิหาร  ทั้งยังสร้างโลหะปราสาทไว้ที่วัดแห่งนี้ด้วย  สร้างขึ้นข้างเคียงวัดเทพธิดาราม (เลาะวัง๔ น.๑๘๖)  ขณะนั้นพระองค์มีพระชนมายุเพียง ๑๐-๑๑ พรรษา (เลาะวัง๔ น.๓๙๔) ............... หลังจากสวรรคตแล้ว  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงสร้างวัดพระราชทานให้อีกวัดหนึ่ง  คือ  วัดโสมนัสวรวิหาร  คู่กันกับวัดที่สร้างสำหรับพระองค์เอง คือ  วัดมกุฏกษัตริยาราม (เลาะวัง๔ น.๓๙๕) ....................................................................................................... แก้ไข  วัดอัปสรสวรรค์  ไม่ได้เป็นวัดพระราชทานแด่กรมหมื่นอับษรสุดาเทพครับ  อ่านเพิ่มเติมใน คคห. ๔๕-๔๗ แก้ไขเมื่อ 14 เม.ย. 49 13:57:14 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:05:58 ]

ความคิดเห็นที่ 32 คราวนี้จะกล่าวเกี่ยวกับวังที่ประทับของพระองค์เจ้าลักขณานุคุณครับ ..............วังสมเด็จพระเจ้าหลานเธอ  เจ้าฟ้ากรมขุนกษัตรานุชิต (พระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี  ประสูติแต่เจ้าฟ้าฉิม  พระราชธิดาพระองค์ใหญ่ในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ) คือวังที่เรียกกันว่า  วังท่าพระ  ปัจจุบันคือมหาวิทยาลัยศิลปากร วังนี้เมื่อเจ้าฟ้ากรมขุนกษัตรานุชิตสิ้นพระชนม์แล้ว  ในรัชกาลที่ ๒ พระราชทานให้  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวแต่ครั้งยังเป็นพระเจ้าลูกยาเธอ  กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์  ประทับต่อมา จนกระทั่งเสด็จขึ้นครองราชย์เป็นรัชกาลที่ ๓  จึงโปรดเกล้าฯ พระราชทานให้เป็นที่ประทับของพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  เมื่อสิ้นพระชนม์  ก็พระราชทานให้พระราชโอรสพระองค์อื่นประทับ.............. ................  จนกระทั่งถึงรัชกาลที่ ๕  จึงพระราชทานให้เป็นที่ประทับของ  สมเด็จเจ้าฟ้า  กรมพระยานริศรานุวัติวงศ์  สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ วังท่าพระนี้เป็นวังถนนหน้าพระลาน  ก่อนนี้เรียกกันว่าวังตะวันตก  ด้วยอยู่ทางตะวันตกของหน้าพระลาน เลาะวัง๔ น.๓๘๔ ........................................................................ พอจะเห็นได้ไหมครับว่า  ทรงรักมากเพียงไหน เพราะสมเด็จพระราชบิดาได้ทรงยก "วังเดิม" ของพระองค์พระราชทานให้ และเมื่อตกถึงรัชสมัยรัชกาลที่ ๕  ก็ได้ทรงพระราชทานให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ  เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์  ซึ่งเป็นเชื้อสายในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอฯ  และใกล้ชิดกับสายนี้  เพราะกรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูรได้ทรงทำนุบำรุงพระองค์เจ้าโสมนัสเมื่อยังเยาว์วัยด้วย จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:19:28 ]

ความคิดเห็นที่ 33 ต่อไปจะคัดลอกเกี่ยวกับที่พระองค์เจ้าลักขณาสิ้นพระชนม์ กับงานพระศพครับ พ.ศ.๒๓๗๘ ฝ่ายที่กรุงเทพมหานคร  พระเจ้าลูกเธอ  พระองค์เจ้าลักขณาประชวรไข้ป่วงสิ้นพระชนม์  เมื่อ  ณ วันอาทิตย์ เดือน ๖ แรม ๖ ค่ำ  พระชนม์คิดตามอายุโหรา  ๒๒ ปี ๓ เดือน ................ ฝ่ายที่กรุงเทพฯ  ในเดือน ๔  การพระเมรุพระเจ้าลูกยาเธอ พระองค์เจ้าลักขณาเสร็จแล้ว  ณ วันศุกร์ เดือน ๔ แรม ๒ ค่ำ  ได้เชิญพระศพออกสู่พระเมรุ  มีงานมหรสพสมโภช  ๓ วัน ๓ คืน  ณ วันอาทิตย์เดือน ๔ แรม ๔ ค่ำ  ได้พระราชทานเพลิง พระราชพงศาวดาร  กรุงรัตนโกสินทร์  รัชกาลที่ ๓  ของ  เจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี ๒๕๔๗ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:26:47 ]

ความคิดเห็นที่ 34 สำหรับตอนนี้  จะคัดลอกตอนที่กรมหมื่นอับษรสุดาเทพสิ้นพระชนม์  กับงานพระศพครับ พ.ศ.๒๓๘๘ ฝ่ายที่กรุงเทพมหานคร  พระเจ้าลูกเธอ  กรมหมื่นอับษรสุดาเทพฝ่ายใน  ประชวรพระโรค  หมอว่าเป็นตรีสันทฆาฏสิ้นพระชนม์วันศุกร์  เดือน ๙ แรม ๕ ค่ำ  โปรดให้ทำพระเมรุที่ท้องสนามหลวง................. ฝ่ายที่กรุงเทพมหานคร  การพระเมรุทำเสร็จแล้ว  ครั้น ณ เดือน ๔ แรม ๒ ค่ำ  ได้ชักพระศพพระเจ้าลูกเธอ  กรมหมื่นอับษรสุดาเทพ  เข้าสู่พระเมรุ  มีการมหรสพและทรงบำเพ็ญพระราชกุศลเป็นอันมาก  ครั้น ณ เดือน ๔ แรม ๔ ค่ำ  พระราชทานเพลิง ....................................................................... ซึ่งทั้งสองพระองค์นี้  ได้พระราชทานเพลิง ณ พระเมรุท้องสนามหลวง จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:34:47 ]

ความคิดเห็นที่ 35 จะขอลอกเกี่ยวกับ "เกร็ด" เพิ่มเติมอีกนิดหน่อยเอามารวมไว้ ณ ที่นี้ครับ ................. เรียกกันว่า  เจ้าครอกวัดโพ  เพราะตั้งวังอยู่ท้ายสนมแถบวิหารพระนอนวัดพระเชตุพน  เจ้าครอกวัดโพนี้  ได้เก็บตลาดท้ายสนมจนตลอดพระชนมายุ  สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓  ต่อเมื่อสิ้นพระชนม์แล้วกรมหมื่นอับษรสุดาเทพจึงได้เป็นผู้เก็บต่อมา................ จาก พระราชวิจารณ์ฯ  จดหมายเหตุความทรงจำ ของ กรมหลวงนรินทรเทวี ........................................................................ เจ้าครอกวัดโพ  คือ พระองค์เจ้ากุ  กรมหลวงนรินทรเทวี (ต้นราชสกุล นรินทรกุล)  พระน้องนางเธอในพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกมหาราช จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 10:47:12 ]

ความคิดเห็นที่ 36 หมดความแล้วครับ  สำหรับชั้น "ลูกรัก" ของ ร.๓  หากมีข้อมูลใหม่  จะนำมาเพิ่มเติมให้อีกภายหลังครับ ต่อไปนี้จะกล่าวถึงชั้น "หลานรัก"  ครับ เริ่มตั้งแต่เลื่อนเป็นพระเจ้าหลานเธอ  พระองค์เจ้า ต่อมาก็มีพระราชพิธีโสกันต์ ที่มีบุญมากกว่าพระเจ้าลูกเธอทั้งปวง .................พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ได้ทรงรับหม่อมเจ้าหญิงธิดาพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ ที่พระบิดาสิ้นพระชนมายุได้ ๗ เดือนมาเลี้ยงไว้ในพระราชวัง  โปรดปรานมากยิ่งกว่าพระบุตรพระราชธิดา  พระราชทานสุพรรณบัฏเลื่อนที่ให้เป็นพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  ทำท่วงทีเหมือนจะให้เป็นเจ้าฟ้า  ด้วยเมื่อเวลาเลื่อนหม่อมเจ้าให้เป็นพระองค์เจ้านั้น  คล้ายกับเมื่อเลื่อนพระองค์เจ้าหญิงให้เป็นเจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดี ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกนั้น  ครั้นพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดีทรงพระเจริญชนมายุ  ถึงกำหนดโสกันต์ในปีมะเมียอัฐศก ศักราช ๑๒๐๘  ตรงกับปีมีคริสตศักราช ๑๘๕๖  ให้ตั้งการพระราชพิธีโสกันต์เป็นการใหญ่ คล้ายกับโสกันต์เจ้าฟ้า  เป็นแต่ไม่มีเขาไกรลาส  ปลูกพระเบญจาที่สรงแลพลับพลาเปลื้องเครื่อง บนชลาพระมหาปราสาทแทน  การอื่นๆก็เหมือนกันกับเจ้าฟ้าแห่ถึง ๖ วัน  เป็นแต่วันที่ ๗ ไม่มีแห่พระเกศา  ก็โสกันต์ครั้งนี้อย่าว่าแต่พวกอื่นเลย  ถึงพระเจ้าลูกเธอฝ่ายหน้าฝ่ายในของพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวก็บ่นว่า  พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดีมีบุญมากกว่าพระองค์เจ้าลูกเธอทั้งปวงอีก  การโสกันต์ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวสิ้นเท่านี้.................... จาก  ประกาศพระราชพิธีโสกันต์  สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ ณ วันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีฉลูสัปตศก คัดลอกจากกระทู้คุณกัมม์  "พระบรมราโชวาทและพระราชประกาศ บางประการ(ตอนที่ ๒)"  ใน คคห.๖๒ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K4255395/K4255395.html ......................................................................... อ่านเสริมได้ใน คคห.๘ ครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 11:14:17 ]

ความคิดเห็นที่ 37 เกี่ยวกับการพระราชพิธีโสกันต์ฯ  ปรากฏในอีกบทความหนึ่งคือ พ.ศ.๒๓๘๙ ลุศักราช ๑๒๐๘  ปีมะเมียอัฐศก  เป็นปีที่ ๒๓  ในเดือน ๕ นั้น  ตั้งการโสกันต์พระเจ้าหลานเธอพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  ซึ่งเป็นพระราชธิดาของพระองค์เจ้าลักขณา  เป็นกำพร้ามาแต่ยังทรงพระเยาว์  โปรดเกล้าโปรดกระหม่อมให้รับมาเลี้ยงไว้ในพระราชวัง  ครั้นทรงพระเจริญขึ้น  ก็ทรงพระเมตตาว่าเป็นเจ้ากำพร้า  เมื่อจะโสกันต์นั้น  ให้มีแห่และการเล่นเหมือนอย่างสมเด็จเจ้าฟ้ากุลฑลทิพยวดี  แต่ไม่มีเขาไกรลาสและมยุรฉัตร  ตั้งสวดพระพุทธมนต์ ณ เดือน ๕ แรม ๑๔ ค่ำ  เดือน ๖ ขึ้น ๑-๒ ค่ำ  ๓ วัน  วันจันทร์ เดือน ๖  ขึ้น ๓ ค่ำ  เป็นวันโสกันต์  ตั้งเบญจาสรงน้ำข้างทิมคดฝ่ายตะวันออก  ครั้นสิ้นการโสกันต์แล้ว ................................... พระราชพงศาวดาร  กรุงรัตนโกสินทร์  รัชกาลที่ ๓  ของ  เจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี ๒๕๔๗ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 11:25:27 ]

ความคิดเห็นที่ 38 ขณะพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต  พระเจ้าหลานเธอ  พระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  มีพระชันษาได้ ๑๖-๑๗ พอถึงแผ่นดินที่ ๔  พระองค์ก็ได้รับพระราชทานเกียรติยศสูงสุดอีกครั้งหนึ่ง  ดังปรากฏในบทความดังต่อไปนี้ ...................... แล้วพระราชวงศ์ผู้ใหญ่ฝ่ายหน้าฝ่ายในแลท่านเสนาบดีปรึกษาพร้อมกันว่าพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดีได้เป็นพระองค์เจ้ามียศใหญ่  ได้มีการโสกันต์อย่างเจ้าฟ้าในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  มีพระนามแลเกียรติยศลือชาปรากฏสมควร  จึงได้กราบทูลถวายตั้งเป็นสมเด็จพระนางเธอเป็นเจ้าเป็นใหญ่ข้างใน  สมเด็จพระนางเธอพระองค์เจ้าโสมนัสวัฒนาวดีทรงพระครรภ์ได้ ๗ เดือน ประชวรลง  ประสูติราชโอรสในกำลังประชวร  พระราชโอรสนั้นเป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้าชาย  เรียกพระนามตามพระมารดาว่าเจ้าฟ้าโสมนัส  มีพระชนม์อยู่เพียง ๓ นาฬิกาก็สิ้นพระชนม์เพราะพระกำลังอ่อนนัก  สมเด็จพระนางเธอนั้นก็ประชวรหนักลง พระอาการหาคลายไม่  สิ้นพระชนม์ภายหลังพระโอรส ๕๐ วัน  คือในวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ แรม ๑๒ ค่ำ ปีชวดจัตวาศก ศักราช ๑๒๑๔  ตรงกับวันที่ ๑๐ เดือนออกตอเปอร์ ปีมีคริสตศักราช ๑๘๕๒  ครั้นภายหลังมาพระราชวงศานุวงศ์ผู้ใหญ่ฝ่ายหน้าฝ่ายใน  แลเสนาบดีพร้อมใจกันถวายพระองค์เจ้ารำเพยภมราภิรมย์  ผู้พระธิดาของพระเจ้าลุงของสมเด็จพระนางเธอซึ่งสิ้นพระชนม์แล้วนั้น  ให้เป็นสมเด็จพระนางเธอสืบฐานันดรนั้นต่อไป ประกาศพระราชพิธีโสกันต์  สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ฯ คัดลอกมาจากที่เดิมฯ .......................................................................... อ่านเสริมได้ใน คคห.๑๑ ครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 11:30:56 ]

ความคิดเห็นที่ 39 ขอพักโฆษณาหน่อยหนึ่งครับ กระทู้คุณกัมม์ที่อ้างใน คคห.๓๖ ช่วงนี้ได้เขียนถึง "พระนางนาถราชเทวี" ในรัชกาลที่ ๔ อยู่ครับ หากผู้ใดสนใจ  หรือมีความคิดเห็นแปลกแยกอย่างไร กรุณาแนะนำได้ตามสมควรครับ ขอแวะไปโรงทานสักครู่ก่อนครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 12:01:35 ]

ความคิดเห็นที่ 40 ตอนนี้เป็นช่วงมีพระประสูติการ  "สมเด็จพระหน่อพุทธเจ้า"  พระองค์แรกในรัชกาล “ตั้งแต่ราชาภิเษกสมรส  ดำรงพระอิสริยศเป็นพระอัครมเหสีร่วมพระราชหฤทัยพระราชสวามีมาโดยสนิทสนมกลมเกลียว  ทั้งในส่วนพระองค์และทางราชการแผ่นดินเป็นที่เคารพนับถือของพระบรมวงศานุวงศ์  เสนามาตย์ราษฎรสยามทั่วพระราชอาณาจักร.......... ครั้นเดือนถัดไป  อุปัทวอันน่าสยดสยองอย่างเคราะห์ร้ายที่สุดได้ท่วมถึงพระนางจับทรงพระประชวร .......... อาการพระโรครุนแรงขึ้นครั้งหนึ่ง  ในวันที่ ๒๕ มิถุนายน  พุทธศก ๒๓๙๕  คือ  จับปวดพระอุทร  แพทย์หลวงถวายอภิบาล  ทรงคลื่นเหียนและทรงพระอาเจียน  ปวดพระอุทรอยู่เพียง ๔,๕ วัน  ตั้งแต่วันจันทรุปราคาที่ ๑ กรกฎาคม  ก็ดูเหมือนพระนางหายประชวร  ทรงพระสำราญเป็นปกติตลอดมาได้ราว ๔๐ วัน  ครั้นพระครรภ์ล่วงเข้า ๗ เดือน  พระโรคปวดพระอุทรก็กลับเป็นมาเหมือนคราวก่อน  และจับทรงพระอาเจียนร่ำไปในราตรีวันที่ ๑๐ สิงหาคม  ครั้นรุ่งขึ้นก็ปรากฎพระอาการไข้  พระองค์ร้อนยิ่งขึ้นจนวันที่ ๑๔ สิงหาคม  พ้นนั้นมาก็ทรงพระทุเลาขึ้นเกือบจะทรงพระสบายเหมือนคราวก่อน  เป็นแต่ยังทรงอ่อนเพลียอยู่  เสวยพระอาหารมิใคร่ได้ดังปกติ ครั้นราตรีวันที่ ๑๘ สิงหาคม  พระนางกลับล้มประชวรพระโรคอย่างเดิมอีก  แต่ยิ่งร้ายแรงกว่าเคยเป็นมาครั้งก่อน  การทรงคลื่นเหียนและทรงพระอาเจียนก็กำเริบเรื่อยทั้งทิวาราตรีกาล  ซ้ำรัญจวนพระอุทรรวดเร้า  จนเห็นกันว่าน่าที่จะประสูติพระราชดนัยเสียเป็นแน่แล้ว  ก็เป็นจริงสมคาด  ในวันเสาร์ที่ ๒๑ สิงหาคม  เวลา ๑ นาฬิกาหลังเที่ยง  สมเด็จพระนางเจ้าพระอัครมเหสีประสูติพระราชกุมาร  บรมราชโอรสโดยเรียบร้อยและมีพระชนม์  เป็นแต่พระกำลังอ่อนและพระองค์ย่อมพระกันแสง  และแสดงอาการอย่างชีวิตทารกแรกเกิดโดยปกติ .......  แต่ต่อเวลาพระประสูติมาอีก ๓ ชั่วโมงเท่านั้น  พระอัสสาสะปัสสาสะพระราชกุมารก็หยุดลงเสียเฉยๆ  ใน ๔ นาฬิกาหลังเที่ยงวันนั้น  พระชีพดำรงอยู่ได้น้อยเวลานัก  เจ้าพนักงานเชิญพระศริระพระกุมาร (ลงกุมภ์ขนัน)  ไปเสียเป็นการลับมิให้พระนางราชมารดาทราบเงื่อนสาย  ทำประหนึ่งว่าเชิญไปพิทักษ์ไว้ในห้องอื่น .............. ตั้งแต่วันที่ ๒๙ และ ๓๐  สิงหาคมมา  พระอาการสมเด็จพระอัครมเหสีก็ทรุดลง  พระอาเจียนเป็นสีดำ  สีเขียว  และสีเหลือง  ซึ่งแพทย์หลวงว่าเพราะน้ำพระดีผสมกับสิ่งอื่นในพระอันตะอันพิการนั้นหลั่งไหล .....................” อย่างไรก็ตาม  การรักษาพยาบาลได้กระทำกันอย่างเต็มที่ทั้งหมอไทยหมอฝรั่ง (หมอบรัดเล)  แต่พระอาการก็ยังทรุดหนักลง  จนถึงกับประกาศป่าวร้องไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินตั้งบำเหน็จพระราชทาน ๒ หาบ  ถ้าผู้ใดแก้ไขสมเด็จพระอัครมเหสีให้ฟื้นจากพระโรคได้  แต่ก็ไม่มีใครสามารถรักษาได้  เพราะพระโรคที่แท้จริงนั้นคือพระยอดภายในซึ่งได้เป็นก่อนทรงพระครรภ์ คัดลอกจาก  ส.พลายน้อย  ซึ่งนำมาจากพระนิพนธ์ของ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ  กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์  เรื่อง  พระประวัติและพระอาการประชวร  สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 15:51:29 ]

ความคิดเห็นที่ 41 ..... ความที่ต่อจากข้างบน  ได้นำเสนอไว้ในหัวข้อกระทู้ข้างบนสุดแล้วครับ .......... ต่อครับ .........พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ พระราชทานพระโกศทองใหญ่สำหรับทรงพระบรมศพพระเจ้าแผ่นดินและพระอัครมเหสี  แล้วเชิญไปประดิษฐาน ณ พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท          เป็นพระอัครมเหสีแต่พระองค์เดียวที่พระราชทานเกียรติยศสูงดังนี้   แม้ สมเด็จพระเทพศิรินทรามาตย์ ซึ่งดำรงพระยศพระนางเธอ  อยู่ในตำแหน่งอัครมเหสีโดยปริยายในภายหลังก็มิได้พระราชทานให้เชิญพระโกศประดิษฐานที่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทดังเช่นสมเด็จพระนางโสมนัสฯ จุลลดา  ภักดีภูมินทร์ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 15:54:59 ]

ความคิดเห็นที่ 42 .......... ครั้นถึง พ.ศ. ๒๓๙๖  เมื่อสร้างพระเมรุที่ท้องสนามหลวงเสร็จแล้ว  ได้ชักพระศพเข้าสู่พระเมรุ  เมื่อวันที่ ๑๘ มีนาคม  พ.ศ.๒๓๙๖  มีการมหรสพ ๓ วัน ๓ คืน  ครั้นถึงวันที่ ๒๐ มีนาคม  ได้พระราชทานเพลิง  และมีการสมโภชพระอัฐิอีกวัน ๑  เป็นคำรบ ๔ วัน ๔ คืน  ครั้นการเสร็จแล้วชักพระอัฐิเข้าสู่พระบรมมหาราชวัง ในครั้งนั้น  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงสร้างวัดโสมนัสวิหารขึ้นใหม่เพื่อพระราชทานสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี ส.พลายน้อย สรุป  สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัส  มีวัดที่สร้างพระราชทานรวม ๒ วัดคือ ๑. วัดราชนัดดารามวรวิหาร  จากสมเด็จพระอัยกา  ตอนนั้นมีอายุเพียง ๑๐-๑๑ พรรษา  สร้างขึ้นข้างเคียงวัดเทพธิดารามที่พระราชทานกรมหมื่นอับสรสุดาเทพ ๒. วัดโสมนัสวรวิหาร  จากสมเด็จพระราชสวามี  สร้างคู่กันกับวัดที่สร้างสำหรับพระองค์เอง คือ  วัดมกุฏกษัตริยาราม จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 16:02:31 ]

ความคิดเห็นที่ 43 อนึ่ง หม่อมงิ้วซึ่งได้รับสถาปนาขึ้นเป็นเจ้าจอมมารดานั้น  เป็นธิดาของนายทองสุขกับคุณทองจันทร์  พี่ชายคนโตได้รับราชการได้เป็นพระยาราชภักดีศรีรัตนสมบัติบวรพิริยพาหะ (ทองคำ สุวรรณทัต)  เมื่อสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดีสิ้นพระชนม์แล้ว  เจ้าจอมมารดางิ้วได้ลาออกจากพระบรมมหาราชวังมาอยู่กับพระราชภักดีฯ  เล่ากันว่าทรัพย์สมบัติมากมายถึงต้องใช้เรือเอี้ยมจุ้นบรรทุก (ประวัติต้นสกุล สุวรรณทัต) ส.พลายน้อย จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันมหาสงกรานต์ (13) 16:04:16 ]

ความคิดเห็นที่ 44 สวัสดีครับ เดี๋ยวว่างๆ จะค้นอะไรมาให้อ่านกันอีกนะครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันเนา (14) 07:55:11 ]

ความคิดเห็นที่ 45 ขอประทานโทษคุณนิค ที่เข้ามาทีไรก็เป็นเรื่องทักเรื่องติง แต่กระนั้นก็ขอตั้งข้อสงสัยไว้ดังนี้ครับ ที่กล่าวไว้ในความเห็นที่ ๓๑ ว่าพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงปฏิสังขรณ์ วัดอัปสรสวรรค์ (วัดหมู) ขึ้นเพื่อพระราชทานพระราชกุศลแก่ กรมหมื่นอับษรสุดาเทพ นั้น ผมเห็นว่าไม่น่าจะใช่กระมังครับ ผมเข้าใจว่าวัดเทพธิดารามเพียงวัดเดียวเท่านั้น วัดอัปสรสวรรค์ นั้น เจ้าจอมน้อย ในรัชกาลที่ ๑ เป็นผู้บูรณปฏิสังขรณ์ครับ เมื่อแล้วเสร็จก็น้อมเกล้าฯ ถวายเป็นพระอารามหลวงในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว   พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานนามว่า "วัดอัปสรสวรรค์" เพื่อเป็นเกียรติยศแก่เจ้าจอมน้อย ผู้ขึ้นชื่อลือชาว่าเล่นเป็นตัว "สุหรานากง" ในเรื่องอิเหนาได้งามดั่งเทวดา คำว่า "อัปสร" นั้นจึงเพื่อจะสื่อถึงความงามของเจ้าจอมน้อย ที่เคยแสดงเป็นสุหรานากง โอรสของท้าวสิงหัดส่าหรีซึ่งเป็นเชื้อสายวงศ์เทวัญอสัญแดหวาทั้ง ๔ วงศ์ สืบเชื้อมาจากสวรรค์ซึ่งเป็นที่อยู่ของบรรดาอัปสรครับ ไม่ได้เกี่ยวกับกรมหมื่นอับษรสุดาเทพแต่อย่างใด จากคุณ : นาย UP - [ วันเนา (14) 08:08:03 ]

ความคิดเห็นที่ 46 ขอบพระคุณมากครับคุณ UP เกี่ยวกับวัดพระราชทานแด่กรมหมื่นอับสรสุดาเทพ ผมอ่านจากหลายงานเขียน  ทุกงานเขียนจะกล่าวแต่วัดเทพธิดารามเพียงวัดเดียวครับ รวมทั้งของคุณจุลลดา ภักดีภูมินทร์ด้วยครับ  ทุกบทความจะมีแต่เพียงวัดเดียว  แต่ว่าในตอนหนึ่ง  ไม่ทราบว่าท่านเผลอไป  หรือว่าผมไม่ทราบมาก่อน  ขออนุญาตแจ้ง ณ ที่นี้เลยครับ อยู่ใน "เลาะวัง" เล่ม ๑ หน้า ๙๔  หัวข้อ "แก้วทั้ง ๕ ในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว"  บอกว่ามี ๒ วัดดังที่กล่าวข้างบน ความจริงผมอาจจะละเลยก็ได้  แต่ก็เป็นความสงสัยของผมเช่นเดียวกันครับ  ถึงได้นำมาลงด้วยกัน  เพื่อหากผู้อ่านท่านใดทราบว่าความจริงเป็นอีกอย่าง  จะได้ชี้แนะกันครับ เพราะผมไม่มีตำราอื่นในมือขณะนี้ช่วยตรวจสอบ  รวมทั้งการค้นอินเตอร์เน็ต  ผมก็หาประวัติวัดนี้ไม่เจอด้วยครับ ต้องขอบพระคุณคุณ UP อีกครั้งที่ร่วมกันให้ความรู้กับผมและทุกท่านครับ ปล.  ผมเกือบลืมอีกแล้วครับ  จะเขียนเป็นนามเต็มต้องห้ามอีกครั้ง  ความจริงผมก็อยากเปลี่ยน "นามแฝง"  nickmee นี้ของผมเหมือนกัน  ตอนแรกที่ตั้งชื่อ  ไม่ได้คิดอะไรมาก  แต่ตอนนี้  รู้สึกว่ารำคาญเหมือนกันที่บางทีคนเรียกเราว่าคุณ nickmee  เพียงรำคาญแค่นั้นนะครับ  ไม่ได้โมโหอะไร หากใครรู้วิธีเปลี่ยนนามแฝง  โดยที่ไม่ถูกยึดอมยิ้มเสียก่อน  บอกผมด้วยนะครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันเนา (14) 10:09:42 ]

ความคิดเห็นที่ 47 เข้าใจว่าคุณจุลลดาฯ ท่านคงจะเผลอมือไป เมื่อคุณนิคได้กล่าวถึง "เลาะวัง" ผมก็เลยลองค้นหาข้อมูลในอินเทอร์เนตดู เผื่อว่าจะหาต้นเหตุพบ แต่แล้วก็พบว่าคุณจุลลดาฯ ท่านเขียนบทความเป็นเอกเทศไว้ชัดใน "เวียงวัง" ว่าวัดอัปสรสวรรค์ ไม่ได้พระราชทานนามตามพระนามกรมของพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นอับษรสุดาเทพ ตรงกับที่ผมได้แสดงความคิดเห็นไว้ในความเห็นที่ ๔๕ คงพอถือได้ว่าข้อเขียนใหม่ใน "เวียงวัง" ของท่าน ได้ล้างความผิดพลาดใน "เลาะวัง" ไปแล้ว โปรดดูตามลิ้งก์นี้นะครับ http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=217&stissueid=2396&stcolcatid=2&stauthorid=13 ส่วนชื่อล็อคอินนั้นก็ไม่ใช่เรื่องน่าโมโหโทโสอะไรหรอกครับ เพราะไม่มีใครทำอะไรผิด เพราะเราผู้ตั้งชื่อเองต่างหากที่เป็นต้นเหตุ จะไปว่าใครได้อย่างไร แต่จะว่าไปก็เป็นเรื่องชวนรำคาญอย่างที่คุณนิคว่านั้นแหละครับ จากคุณ : นาย UP - [ วันเนา (14) 10:50:24 ]

ความคิดเห็นที่ 48 ขอบพระคุณครับ เมื่อสักครู่ผมได้เปิดอ่านเวปที่แนะนำแล้วครับ สงสัยอยู่เรื่องหนึ่งที่ว่า "เจ้าจอมน้อยสุหรานากง เป็นธิดาของเจ้าพระยาพลเทพ (ฉิม) เสนาบดี (กรม) นา หรือรัฐมนตรีเกษตร แต่ครั้งกรุงธนบุรี" เป็นท่านเดียวกับ "เจ้าจอมมารดาน้อย" ในรัชกาลที่ ๑  ที่เป็นเจ้าจอมมารดาของ พระองค์เจ้าชายทับ กรมหมื่นจิตรภักดี (ต้นราชสกุล ทัพพะกุล)  กับพระองค์เจ้าหญิงดวงสุดา หรือไม่ครับ เพราะหนังสือในมือของผม ๓ เล่ม คือ เจ้าจอมมารดา ของส.พลายน้อย - หม่อมเจ้า - กับ ราชสกุลวงศ์  ไม่ได้กล่าวไว้ว่าเป็นธิดาของใคร จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันเนา (14) 11:56:28 ]

ความคิดเห็นที่ 49 จาก คคห.๔๓  กล่าวถึงสกุล "สุวรรณทัต" นึกถึงคุณสุลาลีวัล สุวรรณทัต  หม่อมของหม่อมเจ้าองค์หนึ่งในราชสกุล "สุริยง"   ซึ่งเป็นอดีตดาราอาวุโสครับ คนรุ่นเก่าๆ คงจำกันได้ดี ผมได้ค้นประวัติของ "นามสกุล" นี้มาให้อ่านแก้เหงากันครับ นามสกุลพระราชทาน “สุวรรณทัต” (Suvarnadat)  เป็นนามสกุลพระราชทานเลขที่ ๑๘๕  ผู้ได้รับพระราชทานคือ พระยาธรรมศาสตร์นารถประณัย (จุ้ย)  กระทรวงยุติธรรม  สกุลพระราชภักดี (ทองคำ)          วันเดือนปีพระราชทาน ๕  กรกฎาคม  ๒๔๕๖          ประกาศเมื่อ ลว. จันทร์ ๑๔ กรกฎาคม ๒๔๕๖  (ลงพระนาม) นเรศรวรฤทธิ์  เสนาบดีกระทรวงมุรธาธร รับพระบรมราชโองการ จาก "ทะเบียฬนามสกุลที่เราได้ให้ไป"  ๒๕๓๔ และ  "นามสกุลพระราชทาน ๖๔๓๒ สกุล" ของ เทพ สุนทรศารทูล จากคุณ : นิค (nickmee) - [ วันเถลิงศก (15) 16:57:56 ]

ความคิดเห็นที่ 50 ต้องขออภัยคุณนิค ที่ยังหาข้อมูลเรื่องเจ้าจอม (เจ้าจอมมารดา?) น้อยไม่พบนะครับ เจ้านายผู้มีสายพระโลหิตสืบเนื่องในสกุล "สุวรรณทัต" มีหลายพระองค์ครับ เช่น สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี, พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ และ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าศรีเสาวภางค์ ครับ ถึงตอนนี้คุณนิคอาจจะสังเกตได้ว่าทำไมกรมพระนราฯ คือผู้ทรงพระนิพนธ์เรื่องสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสฯ สิ้นพระชนม์ ก็เพราะทรงมีสายสัมพันธ์ทางพระโลหิตนั้นเอง เคยได้คุยกับคนในสกุลสุวรรณทัตบางท่าน ท่านเล่าว่ากรมพระนราฯ ท่านนับญาติกับสกุลสุวรรณทัตอยู่มากทีเดียว แต่กระนั้น โปรดอย่าขอให้ผมแจกแจงครับว่าท่านเกี่ยวดองกันอย่างไร เพราะผมจำสาแหรก (อันแสนจะซับซ้อน) ที่ละเอียดไม่ได้แล้ว คงต้องรบกวนไปหารายละเอียดในหนังสือประวัติสกุลสุวรรณทัต ซึ่งผมจำได้ว่าบางส่วนจะเขียนโดย พระยาธรรมศาสตร์นารถประณัย เองด้วย แก้ไขเมื่อ 16 เม.ย. 49 03:01:50 จากคุณ : นาย UP - [ 16 เม.ย. 49 02:57:40 ]

ความคิดเห็นที่ 51 คุณสุลาลีวัล สุวรรณทัต ผมเคยดูท่านสมัยเด็กๆ ยังจำได้ดี ท่านเคยไปออกรายการ คุณดำรงค์มั้ง  แล้วให้ท่านเอ่ยพระนามสวามีออกมา แล้วให้ผู้ร่วมรายการจดจำแล้วท่องออกมาให้ได้ ไม่มีใครจำได้เลย ผมดูรายการก็จำไม่ได้เหมือนกัน ทั้งที่ท่านพูดขึ้นมา 2 ครั้ง ผมเชื่อว่าใครได้ยินก็คงจำไม่ได้แน่ พระนามมีว่า หม่อมเจ้าอติวงศ์วิวัสวัสดิ์ อ่าน(อะ-ติ-วง-วิ-วัด-สะ-วัด)** คุณสุลาลีวัล ยังมีความชื่นชมในความถูกต้องของราชการไทยเป็นที่ยิ่ง ที่ชื่อของท่านในทะเบียนราษฎร์ มีชื่อปรากฎว่า หม่อมสุลาลีวัล **พระนามจากจุฬาลงกรณราชสันตติวงศ์ ปล.สุลาลีวัล สะกดอย่างนี้ถูกใช่มั้ยครับ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 16 เม.ย. 49 23:01:41 ]

ความคิดเห็นที่ 52 จาก ปล.ของคุณจำปูน - ผมไม่แน่ใจครับ  เขียนจากความทรงจำจริงๆ เช่นกัน เรียนคุณ UP ครับ - กะจะถามสาแหรกสกุล สุวรรณทัต อยู่แล้วเชียว  กันท่าซะได้ นี่แหละครับที่ผมอยากเข้ามาคุยในพันทิป  จะได้แลกเปลี่ยนทัศนะกันด้วย  ผิดถูกจะได้มีคนคอยช่วยแก้ไขให้ได้  สงสัยอะไรก็ถามได้เลย  อายุปูนนี้แล้ว ไม่รู้เป็นไง  ยังอยากจะเป็น เจ้าหนูจำไม ตลอด เกร็ดความรู้ที่ได้จากทุกท่าน  คงไม่ได้เป็นประโยชน์เพียงผมคนเดียวเท่านั้นครับ  ท่านใดแวะมาพักผ่อนชายคานี้  ก็คงได้เช่นเดียวกัน  และสามารถเซฟเก็บไว้ได้อ่านนานๆ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 17 เม.ย. 49 10:27:33 ]

ความคิดเห็นที่ 53 ผู้ใหญ่ที่เคารพนับถือท่านหนึ่งกรุณาเล่าเรื่องหม่อมงิ้วในพระองค์เจ้าลักขณานุคุณไว้ว่า ท่านเป็นน้องสาวของพระยาราชภักดี (ทอง) ที่ปรากฏนามในทะเบียฬนามสกุลพระราชทานในรัชกาลที่ ๖ นั้นแหละครับ หม่อมงิ้วท่านนี้ต่อมารัชกาลที่ ๔ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานเกียรติยศพิเศษให้ออกนามว่า "เจ้าจอมมารดางิ้ว" ในฐานะที่เป็นขรัวยายของเจ้าฟ้าโสมนัส หม่อมงิ้วนับเป็น "หม่อม" ในเจ้านายคนแรกในประวัติศาสตร์ ที่ได้พระราชทานเกียรติยศนี้ครับ ในเมื่อเป็นน้องสาวของพระยาราชภักดี (ทอง สุวรรณทัต) แน่นอน เจ้าจอมมารดางิ้วก็ได้ชื่อว่าเป็นผู้มีกำเนิดในสกุลสุวรรณทัต สมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี จึงทรงมีเลือดสุวรรณทัตอยู่ครึ่งหนึ่งครับ อ้าว..เขียนมาถึงตอนนี้ เพิ่งเหลือบไปเห็นว่า ในความเห็นก่อนหน้านี้ได้ยกข้อความของ ส.พลายน้อยมากล่าวแล้ว ผมเลยฉายหนังซ้ำ หน้าแตกไปตามระเบียบ แก้ไขเมื่อ 17 เม.ย. 49 11:47:00 แก้ไขเมื่อ 17 เม.ย. 49 11:42:30 จากคุณ : นาย UP - [ 17 เม.ย. 49 11:40:30 ]

ความคิดเห็นที่ 54 ยังไงก็ไม่แตกครับ ถือว่าเป็นการเน้นน้ำหนักครับ เพราะจุดที่ผมกล่าวถึง มันนานแล้ว แต่ของคุณ UP สดๆ ซิงๆ กว่าครับ คนอ่านจะได้เห็นชัดเจนขึ้นอีกครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 17 เม.ย. 49 11:50:55 ]

ความคิดเห็นที่ 55 ส่วนพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ นั้น ท่านประสูติแต่ เจ้าจอมมารดาเขียน เจ้าจอมมารดาเขียน อิเหนาท่านนี้ก็เป็นคนในสกุลสุวรรณทัตครับ เป็นลูกสาวของลูกพี่ลูกน้องของพระยาราชภักดีครับ แก้ไขเมื่อ 18 เม.ย. 49 10:37:00 แก้ไขเมื่อ 17 เม.ย. 49 12:39:27 จากคุณ : นาย UP - [ 17 เม.ย. 49 12:12:19 ]

ความคิดเห็นที่ 56 เคยอ่านพบว่า พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์ เมื่อตอนสมโภชเดือนขึ้นพระอู่นั้น สมเด็จพระราชบิดาพระราชทานพระแสงกริช เพิ่มเติม มีรับสังว่า เป็นลูกอิเหนา เจ้าจอมมารดาในรัชกาลที่ ๔ มีอายุยืนยาวมากอยู่ ๒ ท่าน คือเจ้าจอมมารดาวาด (ท้าววรจันทร์) และ เจ้าจอมมารดาเขียน ท่านเหมือนกันก็คือมี พระราชโอรส ๑ พระองค์ ทั้ง ๒ ท่านถึงสิ้นเมื่ออายุ ๙๘  ปี ภายหลัง พระราชโอรส ซึ่งสิ้นพระชนม์ไปก่อนหน้านั้นแล้ว จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 18 เม.ย. 49 11:33:16 ]

ความคิดเห็นที่ 57 แต่ละท่านได้ให้เกร็ดความรู้กันคนละเล็กละน้อย ถือว่าเป็นประโยชน์ต่อทุกท่านครับ ๒ วันนี้  ผมกลับบ้าน (หลังโน้น)  จึงได้ไปค้นหนังสือเพิ่มเติมกับยืมเขามาบ้าง  จะก็อปมาให้อ่านครับ เป็นเรื่องโดยตรงเกี่ยวกับพระนางโสมนัสฯ  พระราชนิพนธ์ของสมเด็จพระราชสวามี  เป็นภาษาบาลีหนึ่ง  และเป็นภาษาอังกฤษหนึ่ง  อย่าเพิ่งหนีกันไปไหนละครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 18 เม.ย. 49 12:12:11 ]

ความคิดเห็นที่ 58 ................. (แปลจากบาลี  พิมพ์บาลีไม่ไหวครับ  ยาก ยาว กลัวผิด  เดี๋ยวคุณจำปูนแปลผิดแปลถูก  สงสารท่าน) ................... ..... ทีนั้น  เมื่อพระราชบุตรเอกสิ้นพระชนม์แล้ว  ทรงตั้งไว้ซึ่งธิดาเอก (ของพระราชบุตรเอกนั้น)  ในที่แห่งพระราชธิดาควรซึ่งความนับถือยิ่งใหญ่  หวังพระไทยอยู่ซึ่งความที่แห่งพระราชธิดานั้น  เปนพระอรรคมเหษีแห่งพระมหาราชาธิราชผู้กระทำซึ่งความเปนพระราชาต่อไป  ในกาลเปนที่สิ้นไปแล้วของพระองค์นั่นเทียว  ทรงชุบเลี้ยงแล้วด้วยประการ  มิใช่อย่างเดียว  เพื่อจะยังยศและความสรรเสริญ  อันเกิดพร้อมแล้วแต่ความที่แห่งพระราชธิดานั้นเปนผู้ฉลาด  เปนไปทั่วแล้วสิ้นกาลนาน  ให้ไพบูลย์โดยลำดับ  แม้แห่งโภคทรัพย์และยศแม้แก่พระองค์  และชนผู้มีปรกติ  ระวังรักษาซึ่งพระราชธิดา   นั้นโดยชอบ  แม้ล่วงเสียซึ่งพระราชบุตร  แลพระราชธิดาอันเกิดแต่ตนของพระองค์  เมื่อพระราชทานซึ่งอิศริยยศ  แก่พระราชธิดานั้น  ได้ทรงกระทำให้เสมอกับพระราชธิดา  โดยพระนามอันพระองค์ยกขึ้น  ซึ่งแผ่นพระสุพรรณบัตร  พระราชทานให้. วรงฺคยฺยา  โสมนสฺสวฑฺฒนาวตฺตินามิกา. (พระราชธิดานั้น) ทรงพระนามว่า  พระองค์เจ้าโสมนัสวัฑฒนาวดี. จาก  "พระคาถา  พระราชพงษาวดารกรุงรัตนโกสินทร์สังเขป"  พระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ ๔ .................................................................... ปล. ๑  ผมได้เน้นคำว่า  พระราชบุตรเอก คือ พระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  กับ พระธิดาเอก  ซึ่งแสดงถึงความสำคัญยิ่ง ปล. ๒  ในพระคาถานี้  พระองค์ได้กล่าวถึงสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสฯ ไว้ ๒ แห่ง - แห่งแรกคือ ตอนเป็นพระราชฺธิดา (เลี้ยง) ของ ร.๓ ที่กล่าวนี้ - และอีกแห่งคือตอนที่เป็นพระราชเทวีแล้วกับตอนสวรรคต พระคาถานี้  ไม่มีกล่าวถึงพระราชเทวีพระองค์อื่นเลยแม้แต่น้อย แก้ไขเมื่อ 21 เม.ย. 49 08:34:37 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 18 เม.ย. 49 13:24:33 ]

ความคิดเห็นที่ 59 ช่วงนี้เป็นตอนเป็นพระราชเทวีครับ .................... พระราชเทวี  ทรงพระนามว่า  โสมนัสวัฑฒนาวดี  เพราะความที่แห่งพระนามนั้น  เปนพระนามสมควรแก่พระองค์  ผู้ตั้งอยู่แล้วในที่แห่งพระอรรคมเหษี ก็พระนางโสมนัสวัฑฒนาวดีนั้น  เปนที่รักเปนที่เอิบอาบพระไทยของพระราชานั้น  และเปนผู้มีพระวาจา  นำมาซึ่งความรัก  เปนผู้ตั้งอยู่ในเบื้องน่า (แห่งพระสนม)  เปนผู้มีความประพฤติเปนที่เอิบอาบพระไทย  เปนผู้มีวัตรปฏิบัติ  ในพระราชาผู้พระราชสามี  เปนผู้ไม่มีความประพฤติตกต่ำในภายหลัง  เปนผู้คอยรับใช้สอยดุจสาวใช้  อนึ่งเปนผู้ถึงแล้ว  ซึ่งความเปนผู้ฉลาดเฉียบแหลมไม่เกียจคร้าน  ควรแล้วเทียว  เพื่อจะจัดแจงพร้อมในกิจซึ่งเปนวิสัยของนารีทั้งหลายทั้งสิ้น พระราชาพระองค์นั้นได้พระราชทานแล้ว  ซึ่งเครื่องบริหาร  และความเปนผู้อิศรอันประเสริฐแม้ทั้งสิ้น ........... ................................................. ปล.  ตรงที่เน้น  รวมทั้งอีกหลายแห่ง  แสดงให้เห็นว่า  พระราชสวามีทรงรัก  ทรงลุ่มหลง  เป็นที่ยิ่ง จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 18 เม.ย. 49 13:40:52 ]

ความคิดเห็นที่ 60 ต่อจากข้างบนครับ ........................ พระนางเจ้าทรงพระเจริญ  อยู่โดยยิ่งเทียวด้วยโภคสมบัติและยศและบริวาร  และความเปนอิศร  ปรากฏแล้วด้วยประการมิใช่อย่างเดียว  อันอานุภาพแห่งบาปเคราะห์ด้วยอันอกุศลมีแล้วในก่อนด้วย  ครอบงำแล้วเทียว  อันพระโรคเรื้อรังเบียดเบียฬแล้ว  อันแพทย์คนใดคนหนึ่งไม่สามารถแล้วเทียว  พระนางเจ้าเสวยอยู่  ซึ่งความศุขอันโอฬาร  ไพบูลย์ยิ่งเกินแม้ด้วยทรัพย์  เปนที่ยินดีใหญ่ตั้งอยู่แล้วไม่นานเทียว  ตั้งอยู่แล้วในความเปนนารีรัตนจำเดิมแต่ได้อภิเศกแล้วสิ้นกาลประมาณเก้าเดือนเทียว  ก็ถึงแล้วซึ่งความที่แห่งสังขารเปนสภาวธรรม  ไม่เที่ยง. ในเวลานี้พระสรีรศพ  ของพระนางนั้นอันบุคคลประดับแล้วด้วยเครื่องประดับพระศพ  สมควรแก่ความเปนนารีรัตน  อันพระราชาให้ตั้งไว้แล้ว  ในปราสาทนั่นเทียว  จักให้กระทำฌาปนกิจ  ในพระเมรุด้วยเครื่องบริหารใหญ่. พระราชมุทธาวลัญฉกร  สำหรับแสดงซึ่งประวัติ  ของพระนางนั้นยังปรากฎอยู่  ในพระราชหัตถเลขาด้วยสีดำในกาลใด. พระราชาผู้เปนจอมมนุษย์  ทรงพระนามพระปรเมนทร  อันปิยวิโยคทุกข์อย่างนี้แล  ถูกต้องแล้วในกาลนั้น.... .............................................................................................. จะเห็นได้ว่า  พระองค์  “ปิยวิโยคทุกข์”  เป็นที่ยิ่ง ลืมไปครับ  พระคาถานี้  ผู้แปลคือ  หลวงญาณวิจิตร (นายสิทธิ์ ปเรียญ) มูลนิธิภูมิพโลภิกขุพิมพ์ถวายฯ คราวฉลองกรุงฯ ๒๐๐ ปี จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 18 เม.ย. 49 13:54:06 ]

ความคิดเห็นที่ 61 อ่านมาตั้งเยอะ มีแต่กล่าวถึงสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสว่าเป็นพระอัครมเหสี ก็เมื่อสิ้นพระชนม์ไปแล้ว แต่ยังไม่เห็นประกาศแต่งตั้งเป็นทางการสักที คุณนิคมีประกาศฉบับนั้นหรือไม่ครับ และสมเด็จพระนางเจ้าพระอัครมเหสีทรงหายพระทัยครั้งสุดท้าย จากข้อความนี้สมัยนั้นขานพระนามเต็มท่านว่ากระไร   มีข้อความประกาศตอนพระองค์เจ้ารำเพยฯสิ้นพระชนม์บ้างไหมครับ แล้วเรียกขานพระนามท่านอย่างไรยกไว้เป็นอัครมเหสีหรือไม่ วันนี้มาแนว "ขอ" ครับ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 18 เม.ย. 49 13:57:08 ]

ความคิดเห็นที่ 62 ประกาศสถาปนาสมเด็จพระนางเธอโสมนัศฯ  เป็นพระอัครมเหสี  คงไม่มีหรอกครับคุณจำปูน  เพราะการประกาศสถาปนาพระอัครมเหสีมีขึ้นอย่างเป็นทางการครั้งแรกเมื่อปี  พ.ศ.  2440  ในคราวที่รัชกาลที่  5  ทรงสถาปนาสมเด็จพระนางเจ้าฯ  พระบรมราชินีนาถครับ จากคุณ : รอยใบลาน - [ 18 เม.ย. 49 17:06:33 ]

ความคิดเห็นที่ 63 เผอิญในเฉลิมพระยศเจ้านายเล่มฉะบับมีพระรูป มีสถาปนาหม่อมเจ้ารำเพย เป็นพระองค์เจ้า ในตำแหน่งพระนางเธอก็เลยนึกว่าน่าจะมีคล้ายๆกันครับ ขอบคุณ คุณรอยใบลานนะครับ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 18 เม.ย. 49 17:17:01 ]

ความคิดเห็นที่ 64 ขอบคุณครับที่ช่วยกันตอบ เป็นคำถามที่ผมกลัวที่สุดครับ เกี่ยวกับการประกาศสถาปนาสมเด็จพระนางโสมนัสฯ แต่โชคดีมีอัศวินม้าขาวมาช่วย สมเด็จพระสวามีได้ลงเกี่ยวกับพระอาการประชวรและการสวรรคตของ "พระนางรำเพย" ไว้เยอะครับ ผมได้เคยลงส่วนหนึ่งไว้ในกระทู้คุณกัมม์ "พระบรมราโชวาทและพระราชประกาศ บางประการ(ตอนที่ ๒)" บอกว่าพระนางฯ เป็นแต่ "เจ้าเล็กนายน้อย" ขอก๊อปมาให้อ่านกันซ้ำนะครับ จดหมายมายัง พระยาศรีพิพัฒราชทูต เจ้าหมื่นไวยวรนารถอุปทูต พระณรงควิชิต ให้ทราบอาการแม่เพอยด้วยมีความเสียใจที่พระองค์เจ้ามงคลเลิศถึงชีพตักษัยนั้น ดูเป็นอันทรุดไปให้จับไข้เนืองๆ ติดกันไปหลายวันจึงสงบไปบ้าง ............. แม่เพอยนี้ในกรุงเทพฯ ท่านทั้งปวงรู้ว่าเป็นแต่เจ้าเล็กนายน้อยก็ดี ในเมืองที่มาทำสัญญาไมตรี และลูกค้าพาณิชต่างประเทศเป็นอันมาก เขานับถือว่าเป็นคนโตคนใหญ่ ตั้งแต่วันสิ้นชีวิตลงแล้วกงสุลต่างประเทศบรรดาที่มีธง เขาก็ลดธงครึ่งเสาให้สามวัน เรือกำปั่นที่ทอดอยู่ในแม่น้ำทุกลำ กงสุลเขาก็ป่าวร้องให้ลดธงและไขว้เชือกสำแดงความให้รู้ว่าเศร้าโศกสามวัน ก็หนังสือนี้จะมาถึงท่านทั้งปวงเมื่อใดที่ตำบลใดก็ยังไม่ทราบถ้าได้หนังสือนี้ที่เรือหรือที่บก ควรจะยกธงกึ่งเสาเป็นคำนับสามวันหรือเจ็ดวันอย่างไร ก็จงคิดเป็นเกียรติยศแก่ข้าพเจ้าด้วย หรืออย่างหนึ่งเมื่อข่าวว่ามารดากวีนวิกตอเรียสิ้นชีพแล้ว เข้ามาถึงกรุงเทพฯ พวกกงสุลอังกฤษเขายกธงกึ่งเสาสิบสี่วันแล้ว เขาแต่งเครื่องดำด้วยสิบสี่วัน แต่รายนี้จะทำแต่สามวันหรือเจ็ดวันก็ควรอยู่แล้ว พวกทูตถ้ามีเครื่องดำแต่งจะแต่งเครื่องดำด้วยก็ตาม พอให้เป็นเกียรติยศ แต่ถ้าจะสำแดงการอย่างนี้จงประกาศการให้ปรากฏก่อน อย่าให้กิตติศัพท์ลือผิดกลายเป็นตัวข้าพเจ้าเองไปได้ เพราะคนในประเทศเป็นอันมาก และคนนอกประเทศบางคนบางพวก มันนั่งเร่งนอนเร้าข้าพเจ้าอยู่ท่านก็จะรู้อยู่แล้ว .................. จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 18 เม.ย. 49 17:35:01 ]

ความคิดเห็นที่ 65 ความต่อไป  จะเป็นบทพระราชนิพนธ์เป็นภาษาอังกฤษ ที่กล่าวถึงสมเด็จพระนางเจ้าฯ ที่ทรงรักทรงทนุถนอมเป็นที่สุด  ดุจพระเนตรซ้ายขวา คัดมาจาก  พระเจ้ากรุงสยาม ของ ส.ธรรมยศ ................................................................ เห็นนามหนังสืออ้างอิงของผมแล้ว   อย่าเพิ่งหนีหน้ากันซะล่ะ  ผมตัดตอนเฉพาะภาษาอังกฤษตอนที่เกี่ยวข้องเท่านั้นแหละครับ  ไม่ขอยุ่งเรื่องอื่นครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 19 เม.ย. 49 12:47:50 ]

ความคิดเห็นที่ 66 ต่อเลยครับ เป็นภาษาอังกฤษทั้งนั้น เป็นภาษาเก่า และเป็นภาษาของพระองค์ท่านด้วยครับ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 19 เม.ย. 49 12:52:10 ]

ความคิดเห็นที่ 67 อ่านออกกันไหมครับ เชิญแปลกันตามอัธยาศัยเลยครับ ผมแปลไม่ไหว เน็ตเพิ่งเริ่มมาเมื่อตะกี้เอง ร้อนใจแต่เช้าแล้วครับ แต่ก็ยังกุกกักอยู่เรื่อยๆ   ไม่รู้อารมณ์เขาเป็นไง จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 19 เม.ย. 49 13:01:32 ]

ความคิดเห็นที่ 68 ขอนำ "เกร็ด" เกี่ยวกับพระตำหนักของสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัส  เพิ่มเติมอีกสักเล็กน้อยครับ ......... พระตำหนักนี้อยู่ตรงหลังพระมหาปราสาท  เดิมสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินีเสด็จอยู่  ครั้นสวรรคตแล้วเป็นตำหนักกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ  สมเด็จพระนางโสมนัสเสด็จอยู่ตำหนักนี้มาแต่ทรงพระเยาว์  ครั้นกรมหมื่นอัปสรสิ้นพระชนม์  เป็นตำหนักสมเด็จพระนางโสมนัสมาแต่รัชกาลที่ ๓  เสด็จอยู่จนสิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔  ถึงรัชกาลที่ ๕  สร้างใหม่เป็นตำหนักสมเด็จกรมพระยาสุดารัตนราชประยูร ลัทธิธรรมเนียมต่างๆ เล่ม ๑ หมายเหตุในหน้า ๖๓๘ จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 19 เม.ย. 49 13:58:27 ]

ความคิดเห็นที่ 69 .............. สมเด็จพระเจ้ามไหยิกาเธอ  กรมพระยาสุดารัตนราชประยูรนั้น  ในต้นรัชกาลที่ ๕ เสด็จประทับ ณ พระตำหนักตึกที่เคยประทับกับสมเด็จพระศรีสุลาไลย  ต่อมาเมื่อโปรดเกล้าฯ ให้สถาปนาพระที่นั่งใหม่ในหมู่พระตำหนักตึก  จึงได้เสด็จย้ายไปประทับอยู่ ณ พระที่นั่งพิมานรักษา  ในหมู่พระที่นั่งดุสิตมหาปราสาท  ชาววังจึงถวายสมญากันว่า  “ทูลกระหม่อมปราสาท”  ต่อมาเมื่อเสด็จย้ายไปประทับพระตำหนักใหม่ที่สร้างขึ้นเฉพาะพระองค์  พระสมญานามจึงเปลี่ยนเป็น  “ทูลกระหม่อมแก้ว”   ตลอดมา เลาะวัง๕ น.๒๐ .................................................................... ตำหนักใหม่ที่สร้างบริเวณเดิมของพระตำหนักของสมเด็จพระอมรินทราบรมราชินี  จนกระทั่งถึงสมเด็จพระนางโสมนัสฯ  นั้น  เป็นพระตำหนักสร้างถวายกรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูรครับ  คงเป็นที่มาของพระนาม "ทูลกระหม่อมปราสาท"  เพราะอยู่หลังพระมหาปราสาท จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 19 เม.ย. 49 14:04:39 ]