ความคิดเห็นที่ 1 ความเป็นมาของกระทู้นี้  เกี่ยวข้องกับศิลาจารึกหลักที่ ๑ และศิลาจารึกหลักที่ ๑  อยู่ที่ "แผ่นดินทอง- พระร่วง" http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K4292737/K4292737.html ส่วนเนื้อหาขอยกไว้พรุ่งนี้นะครับ   ดึกแล้ว...พักผ่อนกันบ้างนะครับ แก้ไขเมื่อ 23 พ.ค. 49 08:11:27 แก้ไขเมื่อ 23 เม.ย. 49 22:15:40 จากคุณ : กัมม์ - [ 23 เม.ย. 49 22:14:47 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ถ้าจะถกว่าของจริง ปลอม รับรองว่ากระทู้นี้กระฉูดแน่ยิ่งอาจารย์ นักโบราณคดี นักประวัติศาสตร์สมัยนี้มีทฤษฎีของตนเองมากมาย แทบจะลบประวัติศาสตร์เก่าเลยทีเดียว จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 24 เม.ย. 49 08:39:02 ]

ความคิดเห็นที่ 3 นิทานโบราณคดี  นิทานที่ ๑๘  เรื่องค้นเมืองโบราณ พระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ         ฉันเคยค้นพบเมื่อโบราณ  โดยต้องพยายามอย่างแปลกประหลาด ๒ เมือง  คือเมืองเชลียง ซึ่งเป็นเมืองมีเรื่องในพงศาวดาร  แต่ยังไม่มีใครรู้ว่าอยู่ที่ไหนเมืองหนึ่ง  กับเมืองโบราณซึ่งตัวเมืองยังมีอยู่ แต่ไม่มีใครรู้จัดชื่อ  เผอิญฉันนึกแปลศัพท์ออก  จึงรู้ว่าชื่อเมืองอู่ทองเมืองหนึ่ง  จะเล่าเรื่องค้นเมืองทั้งสองนั้นในนิทานเรื่องนี้  แล้วจะเลยเล่าแถมถึงเรื่องพบพระเจดีย์ยุทธหัตถี ซึ่งสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงสร้างตรงที่ชนช้างชนะพระมหาอุปราชาหงสาวดีด้วย  เพราะลูกหญิงพูนพิศมัยกับลูกหญิงพัฒนายุ(เหลือ)เธออยากฟัง  ด้วยเธอเคยทนลำบากขี่ม้าแรมทางตามฉันไปจนถึงทั้ง ๓ แห่ง เรื่องเมืองเชลียง          มูลเหตุที่ฉันค้นหาเมืองเชลียง  เกิดแต่ฉันสอบเรื่องพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา  เรื่องตอนหนึ่งว่าสมเด็จพระบรมราชาธิราช (สามพระยา) โปรดให้พระราเมศวรราชโอรสขึ้นไปครองเมืองพิษณุโลก  บังคับบัญชาหัวเมืองเหนือทั้งปวง  ครั้นสมเด็จพระบรมราชาธิราชสวรรคต  พระราเมศวรราชโอรสได้รับรัชทายาท  ทรงพระนามว่าสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ  เสด็จลงมาครองกรุงศรีอยุธยา  ให้เจ้าเมืองเหนือต่างครองเมืองเป็นอิสระแก่กัน  เจ้าเมืองเชลียง (ในหนังสือลิลิตยวนพ่ายว่าชื่อพระยายุทธิษฐิระ  แต่พงศาวดารเชียงใหม่เรียกเพี้ยนไปเป็น ยุทธิษเจี่ยง)เป็นกบฏโจทก์เจ้า  เอาบ้านเมืองไปยอมขึ้นต่อพระเจ้าติโลกราชเมืองเชียงใหม่  แล้วนำกองทัพเมืองเชียงใหม่มาตีเมืองเหนือ  สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถต้องเสด็จขึ้นไปประทับอยู่เมืองพิษณุโลก  รบพุ่งกับพระเจ้าติโลกราชหลายปี  จึงได้เมืองเหนือกลับคืนมาหมด            ฉันอยากรู้ว่า "เมืองเชลียง" ที่เจ้าเมืองเป็นกบฏนั้นอยู่ที่ไหน  พิจารณาในแผนที่เห็นว่าสมจะเป็นเมืองสวรรคโลก  เพราะอยู่ต่อแดนอาณาเขตพระเจ้าเชียงใหม่  และในเรื่องพงศาวดารว่า พระยาเชลียงพากองทัพเมืองเชียงใหม่ลงมาตีได้เมืองสุโขทัย  แล้วเลยไปตีเมืองกำแพงเพชรและเมืองพิษณุโลก  แต่ไม่กล่าวว่าตีเมืองสวรรคโลกด้วย  คงเป็นเพราะเป็นเมืองต้นเหตุ  แต่เหตุไฉนในหนังสือพระราชพงศาวดารจึงเรียกว่าเมืองเชลียง  ไม่เรียกว่าเมืองสวรรคโลก หรือเมืองศรีสัชนาลัย  ตามชื่อซึ่งเรียกเมื่อสมัยกรุงสุโขทัย  ข้อนี้ทำให้ฉันสงสัยอยู่ดูในทำเนียบหัวเมืองครั้งกรุงศรีอยุธยาก็ไม่มีชื่อเมืองเชลียง  ถามผู้อื่นก็ไม่มีใครรู้ว่าเมืองเชลียงอยู่ที่ไหน  ฉันจึงไปค้นดูในหนังสือเก่าเรื่องอื่น  พบในหนังสือพงศาวดารโยนกมีกล่าวถึงเมืองเชลียง ๒ แห่ง  แห่งหนึ่งว่าเมื่อ พ.ศ. ๙๑๙  ไทยในลานนาแข็งเมืองต่อขอม  พวกขอมยกกองทัพขึ้นไปปราบปราม  แต่พระเจ้าพรหมหัวหน้าพวกไทยตีกองทัพขอมแตกพ่ายไป  แล้วไล่พวกขอมลงมาจนถึง "แดนเมืองเชลียง"  แต่พระอินทร์เนรมิตกำแพงกั้นไว้  พระเจ้าพรหมจึงหยุดอยู่เพียงนั้น  อีกแห่งว่าเมื่อพระเจ้าพรหมสิ้นพระชนม์แล้วราชบุตรทรงพระนามว่าพระเจ้าชัยสิริ  ได้รับรัชทายาทครองเมืองชัยปราการมาจน พ.ศ. ๙๕๖  พระยามอญเมืองสเทิม  ยกกองทัพเข้าตีเมืองชัยปราการ  พระเจ้าชัยสิริเห็นข้าศึกมีกำลังมากนัก  เหลือที่จะสู้  กลัวชาวเมืองชัยปราการต้องเป็นเชลย  จึงให้รื้อทำลายเมืองชัยปราการเสีย  แล้วอพยพผู้คนพลเมืองหนีลงมาข้างใต้  มาถึงแดน "เมืองเชลียง" ซึ่งพระเจ้าพรหมเคยไล่พวกขอมลงมาถึงแต่ก่อนนั้น  เห็นเมืองแปบร้างอยู่ริมฝั่งแม่น้ำพิงค์ทางฟากตะวันตก  ข้างใต้เมืองกำแพงเพชร  จึงตั้งอยู่ที่นั่น  แล้วสร้างเมืองให้กลับคืนดีดังเก่า  ขนานนามว่า "เมืองไตรตรึงส์" ตรงกับนิทานเรื่องนายแสนปม ข้างต้นหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับพิมพ์ ๒ เล่ม  พงศาวดารโยนกชวนให้ฉันคิดว่าเมืองเชลียง  เห็นจะเป็นเมืองเดิมที่มีมาแต่ก่อนราชวงศ์พระร่วงตั้งกรุงสุโขทัย  แค่ก็คงอยู่ที่เมืองสวรรคโลกนั่นเอง  เห็นจะเป็นด้วยพระเจ้าแผ่นดินในราชวงศ์พระร่วงองค์ใดองค์หนึ่งบูรณะเมืองเชลียง  แล้วเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองศรีสัชนาลัย            ฉันจึงไปตรวจดูในศิลาจารึกครั้งกรุงสุโขทัย  เห็นหลักอื่นออกชื่อแต่เมืองศรีสัชนาลัยทั้งนั้น  ไม่มีชื่อเมืองเชลียงเลย  มีแต่ศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงหลักเดียว  ที่ออกชื่อทั้งเมืองเชลียงและเมืองศรีสัชนาลัย  ดูประหลาดอยู่  ฉันจึงมาพิจารณาดูความที่กล่าวถึง ๒ เมืองนั้น  เห็นชอบใช้ชื่อเมืองศรีสัชนาลัยเป็นเครื่องประดับพระเกียรติยศของพระเจ้ารามคำแหง  เช่นบางแห่งออกพระนามว่า "พ่อขุนรามคำแหงเจ้าเมืองศรีสัชนาลัยสุโขทัย"  บางแห่งว่า "พ่อขุนรามคำแหง ลูกพ่อขุนศรีอินทราทิตย์เป็นขุนในเมืองศรีสัชนาลัยสุโขทัย" ดังนี้   แต่ชื่อเมืองเชลียงนั้นมีเเห่งเดียวในตอนว่าด้วยศิลาจารึกว่า "เอาศิลาจารึกอันหนึ่งในเมืองเชลียง  สถาปกไว้ด้วยพระศรีรัตนมหาธาตุ" ดังนี้              ฉันตีความว่าพระเจ้ารามคำแหง  เอาศิลาจารึกของเก่าอันมีอยู่ ณ เมืองเชลียง  มาประดิษฐานไว้ ณ วัดพระศรีรัตนมหาธาตุที่เมืองศรีสัชนาลัย (คือ พระปรางค์ใหญ่ที่เมืองสวรรคโลกเก่า)  ในคำจารึกแสดงว่าเมืองเชลียงกับเมืองศรีสัชนาลัย  เป็นต่างเมืองกันและอยู่ต่างแห่งกัน  มิใช่แปลงเมืองเชลียงเป็นเมืองศรีสัชนาลัยอย่างฉันเข้าใจมาแต่ก่อน  ก็กลับไม่รู้ว่าเมืองเชลียงอยู่ที่ไหนอีก แก้ไขเมื่อ 24 เม.ย. 49 13:49:15 จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 09:25:02 ]

ความคิดเห็นที่ 4 สวัสดีครับ  ท่าน จำปูน ก็แล้วแต่ดุลยพินิจของแต่ละท่านครับ ผมแค่พนักงานหยิบหนังสือครับ   (เลือกหยิบเฉพาะบางเล่มเสียด้วยสิ) รอดูเนื้อหาของตอนนี้ก่อนจะดีไหมครับ ท่านใดจะช่วยผมหยิบเล่มอื่นๆก็ไม่ว่ากันครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 09:37:48 ]

ความคิดเห็นที่ 5 - รบพุ่งกับพระเจ้าติโลก นาถ ---> ราช - ฉันจึงไปตรวจดูใน ศิราจึก ครั้งกรุงสุโขทัย --> ผิดกี่ทีแล้วรู้มั้ย ฮึ - สถาปก ไว้ด้วยพระศรีรัตนมหาธาตุ" ดังนี้ --> แปลว่าอะไร จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 24 เม.ย. 49 11:13:30 ]

ความคิดเห็นที่ 6 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:49:36 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 24 เม.ย. 49 13:13:38 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ขอบพระคุณครับ ท่านจำปูน -"ศิราจึก" รู้สึกว่าจะเป็นครั้งแรกครับ  ครั้งก่อน "ศิลาราจึก"  แหะแหะ -"สถาปก"  คิดว่าเป็นคำเก่าที่สูญเสียแล้ว  ตามประโยคดูเหมือนจะแปลว่า "ประดิษฐาน" ฟังดูก็เพราะดีนะครับ "สถาปก"  น่าจะเอาไปใช้ในฉันทลักษณ์ได้   อีกคำที่ชอบมาก "พระขะพุงผี"  น่าจะแปลว่าเสื้อเมือง สวัสดีครับ  ลูกพี่ มุขเม็ดไหนก็ใช้ได้ทั้งนั้นแหละ  ลูกพี่ผม..ลูกพี่ผม แก้ไขเมื่อ 24 เม.ย. 49 14:05:07 จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 14:01:21 ]

ความคิดเห็นที่ 8 มาแล้ว มาตอกบัตรอย่างเคยค่ะ จากคุณ : little kitty - [ 24 เม.ย. 49 18:20:21 ]

ความคิดเห็นที่ 9 (ต่อ)          อยู่มาวันหนึ่ง ฉันค้นหนังสือกฎหมายเก่าเห็นในบานแผนกกฎหมายลักษณะลักพาบทหนึ่ง  ซึ่งพระเจ้าอู่ทองตั้งในปีมะเเม พ.ศ. ๑๘๙๙  เมื่อสร้างกรุงศรีอยุธยาได้ ๕ ปี  มีชื่อเมืองเหนืออยู่ในนั้น ๘ เมือง  เรียกเป็นคู่ๆกันดังนี้             เมืองเชลียง          -             สุโขทัย             เมืองทุ่งยั้ง           -             บางยม             เมืองสองแคว       -             สระหลวง             เมืองชากังราว      -              กำแพงเพชร          เมืองทั้ง ๘ นั้น  ฉันรู้ว่าอยู่ที่ไหนแล้ว ๖ เมือง  คือ  เมืองสุโขทัย เมืองทุ่งยั้ง เมืองกำแพงเพชร  ๓ เมืองนี้ยังเรียกชื่ออยู่อย่างเดิม  เมืองสองแคว เปลี่ยนชื่อเป็นเมืองพิษณุโลก  เมืองสระหลวงเปลี่ยนชื่อเมืองพิจิตรในสมัยกรุงศรีอยุธยา  และเมืองชากังราวนั้นอยู่ที่ปากคลองสวนหมาก ตรงข้ามกับเมืองกำแพงเพชร  เมื่อครั้งกรุงสุโขทัยเคยเปลี่ยนชื่อว่า"เมืองนครชุม"  แต่ภายหลังมารวมเป็นเมืองเดียวกับเมืองกำแพงเพชร  ชื่อเมืองชากังราวก็สูญไป  ฉันยังไม่รู้แห่งแต่เมืองเชลียงกับเมืองบางยม ๒ เมืองเท่านั้น          แต่สังเกตชื่อเมืองทั้ง ๘ ที่มีในบานแผนก  ฉันประหลาดใจที่ขาดชื่อเมืองศรีสัชนาลัย  และเอาชื่อเมืองเชลียงเข้าคู่กับเมืองสุโขทัย  กลับหวนคิดว่า หรือเมืองเชลียงกับเมืองศรีสัชนาลัยจะเป็นเมืองเดียวกัน  แต่มีข้อขัดข้องด้วยพระเจ้ารามคำแหงได้ตรัสไว้ในศิลาจารึก  ว่าเมืองเชลียงกับเมืองศรีสัชนาลัยเป็น ๒ เมืองต่างกัน  จะลบล้างพระราชดำรัสเสียอย่างไรได้           แต่ถึงสมัยนี้ฉันออกจะเกิดมานะ  ว่าจะค้นเมืองเชลียงให้พบให้จงได้  จึงถามพวกชาวเมืองสวรรคโลกว่านอกจากเมืองศรีสัชนาลัย  ยังมีเมืองโบราณอยู่ที่ไหนในเขตเมืองสวรรคโลกอีกบ้างหรือไม่  เขาบอกว่ายังมีอีกเมืองหนึ่งอยู่ในป่าริมแม่น้ำยมเก่า  ฉันขึ้นไปเมืองสวรรคโลกอีกครั้งหนึ่ง  จึงให้เขาพาเดินบกไปทางนั้น  ต้องค้างทางคืนหนึ่ง ก็พบเมืองโบราณอยู่ริมลำน้ำยมเก่าดังเขาว่า  มีเจดีย์วัดร้างอยู่ในเมืองนั้นหลายแห่ง  แต่สังเกตดูเป็นเมืองขนาดย่อม ไม่สมเรื่องของเมืองเชลียง  แต่ก็นึกขึ้นได้ในขณะนั้นว่า คือเมืองบางยม ที่ยังไม่รู้แห่งอยู่อีกเมืองหนึ่งนั้นนั่นเอง  เพราะอยู่ในระหว่างเมืองทุ่งยั้งกับเมืองศรีสัชนาลัย  และตัวเมืองก็ตั้งอยู่ริมลำน้ำยม  เป็นอันรู้แห่งเมืองทั้ง ๘ เพิ่มขึ้นอีกเมืองหนึ่ง  ยังขาดแต่เมืองเชลียงเมืองเดียว  แต่ก็หมดสิ้นที่จะค้นหาต่อไป  ต้องจำนนอีกครั้งหนึ่ง จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 19:28:09 ]

ความคิดเห็นที่ 10 (ต่อ)         ต่อนั้นมาไม่ช้านัก  ฉันขึ้นไปเที่ยวมณฑลพายัพเมื่อพักอยู่ที่เมืองเชียงใหม่  บ่ายวันหนึ่งฉันไปเดินเที่ยวเล่น  เมื่อผ่านคุ้มหลวงที่เจ้าเชียงใหม่แก้วเนาวรัตน์อยู่ เห็นผู้หญิงยืนอยู่ที่ประตูคุ้มคนหนึ่ง  มันเห็นฉันก็นั่งลงด้วยความเคารพ  ฉันจึงทักถามว่า "เจ้าหลวงอยู่ไหม"  มันประนมมือไหว้ตอบว่า "มีเจ้า"  ฉันนึกขึ้นในขณะนั้นว่าได้ความรู้อย่างหนึ่ง  ว่าภาษาไทยเหนือเขาใช้คำ "มี"  หมายความเหมือนอย่างไทยใต้ว่า "อยู่"(๑)          ครั้นกลับลงมาถึงกรุงเทพฯ  วันหนึ่งฉันรื้อคิดขึ้นถึงเรื่องค้นหาเมืองเชลียง  นึกว่าในจารึกของพระเจ้ารามคำแหงว่า "ศิลาจารึกอันหนึ่งมีในเมืองเชลียง"  คำ "มี" จะใช้หมายความอย่างไทยเหนือดอกกระมัง  จึงเอาสำเนาจารึกมาพิจารณาอีกครั้งหนึ่ง  แต่ก่อนฉันเคยตรวจแต่ตรงว่าด้วยศิลาจารึกหลักที่เมืองเชลียง  ครั้งนี้ตรวจต่อไปอีก  เห็นกล่าวถึงศิลาจารึกอีก ๒ หลักแล้วจึงหมดวรรคว่าด้วยศิลาจารึก  รวมสำเนาทั้งวรรคเป็นดังนี้ และเอามา  จารึกอันหนึ่งมีในเมืองเชลียง  สถาปกไว้ด้วยพระศรีรัตนธาตุ  จารึกอันหนึ่งมีในถ้ำพระรามอยู่ฝั่งล้ำลำพาย  จารึกอันหนึ่งมีในถ้ำรัตนธาร" ดังนี้          เผอิญศิลาจารึกในถ้ำพระรามนั้น  พระยารามราชภักดี(ใหญ่) ผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัยไปพบแล้ว ยังอยู่ในถ้ำพระรามนั้นเองไม่ได้ย้ายเอาไปไว้ที่อื่น  ในคำจารึกที่ว่า "มีในถ้ำพระราม" และ "มีในถ้ำรัตนธาร"  ก็ว่าอย่างเดียวกันกับ "มีในเมืองเชลียง"  ฉันนึกว่าถ้าคำ "มี" ทั้ง ๓ แห่งนั้นใช้หมายความ "อยู่"  ความก็กลายไปว่าหลักศิลาจารึก "อยู ณ เมืองเชลียง" และอยู่ ณ ถ้ำพระราม" กับ "อยู่ ณ ถ้ำรัตนธาร"  เหมือนกันทั้ง ๓ หลัก  ที่ออกนามพระศรีรัตนธาตุเป็นแต่บอกว่าอยู่ตรงไหนในเมืองเชลียง  เพราะเป็นเมืองที่กว้างใหญ่  แต่อีก ๒ หลักเป็นแต่ปักไว้ในถ้ำ  ใครไปถึงก็แลเห็นไม่ต้องบอกว่าเอาไว้ที่ตรงไหน  ได้หลักฐานดังนี้  ฉันจึงตีความใหม่ว่า  พระเจ้ารามคำแหง ได้เอาศิลาจารึกประดิษฐานไว้ ๓ แห่ง  อยู่ที่เมืองเชลียง ณ วัดพระศรีรัตนธาตุแห่งหนึ่ง  อยู่ในถ้ำพระรามแห่งหนึ่ง  และอยู่ในถ้ำรัตนธารแห่งหนึ่ง  ตีความอย่างนี้  คิดต่อไปก็แลเห็นหลักฐานเรื่องเมืองเชลียงแจ่มแจ้งเขากันได้หมด  คือ          เมืองเชลียง  เป็นเมืองเก่ามีมาก่อนตั้งกรุงสุโขทัย  ตัวเมืองเดิมตั้งอยู่ที่เมืองสวรรคโลกเก่า  ตรงที่พระปรางค์ใหญ่ปรากฏอยู่บัดนี้  คำที่พระเจ้ารามคำแหงเรียกพระปรางค์องค์นั้นว่า "พระศรีรัตนธาตุ"  ความก็หมายว่า "พระมหาธาตุ"ที่เป็นหลักเมือง  แสดงว่าที่ตรงนั้นต้องเป็นเมือง  จึงมีพระศรีรัตนธาตุ  ใช่แต่เท่านั้น ที่วัดเจ้าจันท์ไม่ห่างกับวัดพระศรีรัตนธาตุนัก  ยังมีเทวสถานศิลาที่พวกขอมสร้างไว้ปรากฏอยู่แห่งหนึ่ง  ก็แสดงว่าตรงนั้นต้องเป็นเมืองอยู่ก่อน          เรื่องประวัติของเมืองเชลียงต่อมาก็พอคิดเห็นได้  คือ เมื่อถึงสมัยกรุงสุโขทัย พระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใดพระองค์หนึ่ง  จะเป็นพระเจ้าศรีอินทราทิตย์ผู้เป็นต้นราชวงศ์  หรือพระเจ้าบาลเมืองราชโอรสซึ่งรับรัชทายาท  หรือแม้พระเจ้ารามคำแหงก็เป็นได้  ให้สร้างเมืองใหม่มีป้อมปราการก่อด้วยศิลาแลงอย่างมั่นคง สำหรับเป็นราชธานีสำรองขึ้นข้างเหนือเมืองเชลียง  ห่างกันราวสัก ๒๐ เส้น (ขนาดพระราชวังดุสิต ห่างกับพระบรมมหาราชวังในกรุงเทพฯ)  ขนานนามเมืองใหม่นั้นว่า "เมืองศรีสัชนาลัย"  บางทีจะได้รื้อปราการเมืองเชลียงไปใช้สร้างเมืองใหม่  แต่เจดียสถานของเดิมที่ในเมืองเชลียง เช่น ปรางค์ศรีรัตนธาตุ เป็นต้น  เห็นเป็นของศักดิ์สิทธิ์มีมาแต่ดั้งเดิมจึงให้คงรักษาไว้อย่างเดิมไม่รื้อแย้ง  ทิ้งซากเมืองเชลียงให้คงอยู่  แต่เมื่อสร้างเมืองขึ้นไปตั้งอยู่ ณ เมืองศรีสัชนาลัย ข้อนี้เป็นเหตุให้ชื่อเมืองศรีสัชนาลัยแทนเมืองเชลียงในทางราชการ  ศิลาจารึกของเมืองสุโขทัยจึงมีแต่ชื่อเมืองศรีสัชนาลัย  ไม่มีชื่อเมืองเชลียง  แต่ในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงต้องออกชื่อเมืองเชลียง  เพราะพระเจ้ารามคำแหงเอาศิลาจารึกไปประดิษฐานไว้ ณ พระศรีรัตนธาตุที่เมืองเชลียง  มิได้เอาไปไว้ ณ เมืองศรีสัชนาลัย จึงต้องเรียกชื่อเมืองเชลียง          ในเรื่องเมืองเชลียงก็มีประหลาดอีกอย่างหนึ่ง เมื่อฉันค้นศิลาจารึกและหนังสือเก่า  สังเกตเห็นเรียกชื่อเมืองศรีสัชนาลัย แต่ในหนังสือหรือจารึกซึ่งแต่งในกรุงสุโขทัย  ถ้าเป็นหนังสือแต่งในประเทศอื่น เช่น กรุงศรีอยุธยาก็ดี หรือเมืองเชลียงใหม่ก็ดี  ที่จะเรียกว่าเมืองศรีสัชนาลัยหามีไม่  เรียกว่าเมืองเชลียงทั้งนั้น  จนอาจจะอ้างได้ว่าหนังสือเรื่องใดมีชื่อเมืองเชลียงเป็นไม่มีชื่อเมืองศรีสัชนาลัย  ถ้ามีชื่อเมืองศรีสัชนาลัยเป็นไม่มีชื่อเมืองเชลียง  เว้นแต่ในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงที่กล่าวมาแล้วแห่งเดียวเท่านั้น  จะเป็นเพราะเหตุใด  จะว่าเพราะต่างประเทศไม่รู้ว่าสร้างเมืองศรีสัชนาลัยก็ใช่เหตุ  คิดดูเห็นว่าต่างประเทศคงเห็นว่าเมืองใหม่ อยู่ใกล้ๆกันกับเมืองเดิม  สร้างขึ้นแต่สำหรับเฉลิมพระเกียรติคล้ายกับพระราชวัง  จึงคงเรียกว่าเมืองเชลียงตามเคย  เรียกมาจนชินแล้ว  ไม่เปลี่ยนไปเรียกชื่อใหม่อย่างชาวสุโขทัย  เห็นจะเป็นเช่นนั้นมาจนตั้งชื่อใหม่ในสมัยกรุงศรีอยุธยา  ให้เรียกชื่อรวมกันทั้งเมืองเชลียงและเมืองศรีสัชนาลัยว่า "เมืองสวรรคโลก"  แต่เมืองเชลียงกับเมืองศรีสัชนาลัยก็ยังปรากฏอยู่จนบัดนี้ทั้งสองเมือง .................................................................................................................................................... (๑)  ถ้าเป็นสมัยนี้  คงต้องทรงลำบากกว่านี้แน่ สมัยนี้คนเมืองสมัยใหม่  เขาใช้คำว่า "อยู่" แทนคำ "มี" กันโดยมากเสียแล้ว  ถ้าพูดว่า "มีเจ้า" จะมีเสียงเยาะดังขึ้นว่า "เมี้ยงเมียง"  เหนือตอนล่างๆอย่างเช่นเมืองแพร่คำว่า "มี" แทบจะสูญแล้ว  แต่ทางเชียงใหม่ยังพอได้ยินบ้าง ผมเคยไปเป็นทหารอยู่ที่แม่ริม  วันหนึ่งแอบ ซ้าจิ๊น แกล้มเหล้าเถื่อนกันในโรงเลี้ยง  เพื่อน(คนเชียงใหม่)คนหนึ่งมันว่า "ผ้ามีไหน"  เราก็ "หะ"  มันย้ำว่า "ผ้ามีไหน"  เราก็ "หะ"  (รำพึงในใจว่า อ้อ มีดพร้าอยู่ที่ไหน)  กำลังจะบอกว่า "ปู้น" (นู้น)  เพื่อนอีกคนก็ตัดหน้า(ซึ่งเราได้ยิน)ว่า "ผ้าไอ้ผาตะไพ"  พอโดนตัดหน้าอย่างนั้นเราก็ "หะ"  มันก็ย้ำอีกว่า "ผ้าไอ้ผาตะไพ"  เราก็ "หะ...เสี่ยวว่าจะใดเก๊าะ"  มันก็ต้องใช้ความพยายามพูดช้าลงว่า "ผ้าเหน่บฝาข้างเต๋าไฟ"  (อ้อ..พร้าเหน็บฝาข้างเตาไฟ)  เกือบไม่ได้กิน ซ้าจิ๊น กับมัน ร่ายมาเสียยืดยาว  เพื่อยืนหยันยืนหยัดว่าคำ "มี" นั้น  พวกสูใช้กันผิด นะจะบอกให้ จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 19:28:21 ]

ความคิดเห็นที่ 11 สวัสดีครับ คุณ little kitty รออยู่  ว่าเมื่อไรจะมา มาสาย ๔ ครั้ง ตัด ๑ วันนะจ๊ะ จากคุณ : กัมม์ - [ 24 เม.ย. 49 19:31:13 ]

ความคิดเห็นที่ 12 สวัสดีครับ คุณกัมม์ แวะมาอ่านครับ พักนี้ไม่ค่อยว่างครับ ถ้าว่างจะพยายามจับผิด ดีไหมครับ หุหุ จากคุณ : p (ปลาทองสยองเมือง) - [ 24 เม.ย. 49 19:53:47 ]

ความคิดเห็นที่ 13 สวัสดีครับ  คุณ ปลาทองฯ  เชิญครับ   เมื่อวานไม่ค่อยว่าง  ต้องร่างสัญญา ไม่ได้ส่งงานอย่างที่ได้ตั้งใจไว้ครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 08:24:32 ]

ความคิดเห็นที่ 14 เรื่องเมืองอู่ทอง           ในหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับแรก พิมพ์เมื่อรัชกาลที่ ๔  มีนิทานเล่าถึงเรื่องต้นวงศ์ของพระเจ้าอู่ทองอยู่ข้างต้น  ว่ามีพระเจ้าแผ่นดินองค์หนึ่งครองเชียงรายอยู่ในแดนลานนา  อยู่มาพวกมอญเมืองสเทิมยกกองทัพมาตีเมืองเชียงราย(๑)  พระเจ้าเชียงรายเห็นว่าข้าศึกมีกำลังมากมายใหญ่หลวงนัก  จะสู้ไม่ไหวก็ทิ้งเมืองเชียงราย  พาไพร่บ้านพลเมืองอพยพหนีข้าศึกมาทางแม่น้ำพิงค์  มาเห็นเมืองแปบร้างอยู่ทางฝั่งตะวันตก ข้างใต้เมืองกำแพงเพชร  จึงตั้งอยู่ ณ ที่นั่น   และสร้างเมืองขึ้นเป็นราชธานี  ให้ชื่อว่า "เมืองไตรตรึงส์" (อยู่ที่ตำบลวังธาตุ)  แล้วเสวยราชย์สืบวงศ์มา ๓ ชั่ว            ถึงรัชกาลพระเจ้าไตรตรึงส์องค์ที่ ๓  มีชายทุคตะเข็ญใจคนหนึ่งรูปร่างวิกล  เป็นปมเปาไปทั่วทั้งตัวจนเรียกว่า "แสนปม"  ตั้งทำไร่เลี้ยงชีพอยู่ที่เกาะอันหนึ่ง  ข้างใต้เมืองไตรตรึงส์  ก็นายแสนปมนั้นมักไปถ่ายปัสสาวะที่โคนต้นมะเขือในไร่ของตนเนืองๆ  ครั้นมะเขือออกลูก  เผอิญมีผู้ได้ไปส่งทำเครื่องเสวยที่ในวัง  ราชธิดาองค์หนึ่งเสวยมะเขือนั้น  ทรงครรภ์ขึ้นมาโดยมิได้มีวี่แววว่าเคยคบชู้สู่ชาย  แล้วคลอดบุตรเป็นชาย  พระเจ้าไตรตรึงส์ใคร่จะรู้ว่าใครเป็นบิดาของบุตรนั้น  พอกุมารเจริญถึงขนาดรู้ความก็ประกาศสั่งให้บรรดาชายชาวเมืองไตรตรึงส์หาของมาถวายกุมารราชนัดดา  และทรงอธิฐานว่า  ถ้ากุมารเป็นบุตรของผู้ใดขอให้ชอบของของผู้นั้น  นายแสนปมถูกเรียกเข้าไปด้วย  ไม่มีอะไรจะถวาย ได้แต่ข้าวสุกก้อนหนึ่งถือไป  แต่กุมารเฉพาะชอบข้าวสุกของนายแสนปม  เห็นประจักษ์แก่ตาคนทั้งหลาย  พระเจ้าไตรตรึงส์ได้รับความอัปยศอดสู  ก็ให้เอากุมารหลานชายกับนางราชธิดาที่เป็นมารดา  ลงแพปล่อยลอยน้ำไปเสียด้วยกันกับนายแสนปม            แต่เมื่อแพลอยไปถึงไร่ของนายแสนปม  พระอินทร์จำแลงเป็นลิงเอากลองสารพัดนึกลงมาให้นายแสนปมใบหนึ่ง  บอกว่าจะปรารถนาสิ่งใดก็ให้ตีกลองนั้น จะสำเร็จได้ดังปรารถนา ๓ ครั้ง  นายแสนปมตีกลองครั้งแรก ปรารถนาจะให้ปมเปาที่ตัวหายไป  ก็หายหมดกลับมีรูปโฉมเป็นสง่างาม  ตีครั้งที่ ๒ ปรารถนาจะมีบ้านเมืองสำหรับครอบครอง  ก็เกิดเมืองขึ้นที่ใกล้บ้านโคนข้างใต้เมืองไตรตรึงส์ฝั่งตะวันออก  ตีครั้งที่ ๓ ปรารถนาเปลทองคำสำหรับให้กุมารนอน  ก็เกิดเปลทองคำขึ้นดังปรารถนา  เพราะกุมารมีบุญได้นอนเปลทองคำของนฤมิต ผิดกับคนอื่นจึงได้นามว่า "เจ้าอู่ทอง"  ส่วนนายแสนปมก็ตั้งตัวเป็นกษัตริย์ทรงนามว่า "พระเจ้าศิริชัยเชียงแสน"  ครองเมืองที่นฤมิตนั้น ขนานนามว่า "เมืองเทพนคร"  เมื่อพระเจ้าศิริชัยเชียงแสนสิ้นชีพ  เจ้าอู่ทองได้รับรัชทายาทครองเมืองเทพนครมาได้ ๖ ปี  พระเจ้าอู่ทองปรารภหาที่สร้างราชธานีใหม่  ให้บริบูรณ์พูนสุกกว่าเมืองเทพนคร  ให้ข้าหลวงเที่ยวตรวจตราหาที่  เห็นว่าที่ตำบลหนองโสนเหมาะดี  พระเจ้าอู่ทองจึงย้ายจากเมืองเทพนครลงมาสร้างพระนครศรีอยุธยา  ราชาภิเษกทรงพระนามว่า "สมเด็จพระรามาธิบดี"  เรื่องพระราชพงศาวดารตั้งต้นต่อนิทานนี้  เริ่มความแต่สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ สร้างกรุงศรีอยุธยา  เมื่อปีขาล พ.ศ. ๑๘๙๓          นิทานเรื่องนายแสนปมนี้  ที่เป็นมูลเหตุให้คนทั้งหลายเข้าใจกันว่า  สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๑ ซึ่งสร้างกรุงศรีอยุธยา  ทรงพระนามเดิมว่า "อู่ทอง" เพราะมีบุญญาภินิหาร  ได้บรรทมแปลทองของนฤมิตเมื่อยังทรงพระเยาว์  คำที่เรียกกันในหนังสือต่างๆว่า "พระเจ้าอู่ทอง" จึงถือกันว่าเป็นพระนามส่วนพระองค์  ทำนองเดียวกับ "พระสังข์" ในนิทานที่ชอบเล่นละครกัน          แต่เรื่องพระเจ้าอู่ทองยังมีในหนังสืออื่นอีก  ในหนังสือพงศาสวดารเหนือ อธิบายความไปอีกอย่างหนึ่ง  ว่าเมื่อพระยาแกรกผู้มีบุญสิ้นพระชนม์แล้ว  ราชวงศ์ได้ครองเมือง(ชื่อไรไม่กล่าว)สืบมา ๓ ชั่ว  ถึงชั่วที่ ๓ มีแต่ราชธิดา  ไม่มีราชวงศ์ที่เป็นชายจะครองเมือง  โชดกเศรษฐีกับกาลเศรษฐี(ทำนองจะเป็นเสนาบดีผู้ใหญ่)จึงปรึกษากันให้ลูกชายของโชดกเศรษฐีชื่อว่า "อู่ทอง" อภิเษกกับราชธิดาแล้วครองเมืองนั้น  อยู่มาได้ ๖ ปีเกิดห่า(โรคระบาด)ลงกินเมือง  ผู้คนล้มตายมากนัก  พระเจ้าอู่ทองจึงอพยพผู้คนพลเมืองหนีห่า  มาสร้างกรุงศรีอยุธยา  แม้ในเรื่องนี้คำ "อู่ทอง" ก็ว่าเป็น ชื่อคน          ยังมีพระราชนิพนธ์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวอีกเรื่องหนึ่ง  ซึ่งทรงแต่พระราชทานดอกเตอร์ดีน มิชชันนารีอเมริกัน  ส่งไปลงพิมพ์ไว้ในหนังสือ "ไชนิสริปอสิตอรี่" ในเมืองจีน  เมื่อปีกุน พ.ศ. ๒๓๙๔  แต่พระบรมราชาธิบายมีเพียงว่า  พระเจ้าอู่ทองซึ่งสร้างกรุงศรีอยุธยานั้น  เป็นราชบุตรเขยของพระเจ้าศิริชัยเชียงแสน  ได้รับราชสมบัติสืบพระวงศ์ทางพระมเหสี  ครองเมือง(ชื่อไรมิได้มีในพระราชนิพนธ์)อยู่ได้ ๖ ปี  เกิดห่าลงกินเมือง  จึงย้ายมาตั้งกรุงศรีอยุธยา  เรื่องพระเจ้าอู่ทองที่พบในหนังสือเก่ามิได้กล่าวว่าคำ "อู่ทอง" เป็นชื่อเมืองแต่สักเรื่องหนึ่ง  แม้ตัวฉันก็ไม่เคยคิดว่ามีเมืองชื่อ "อู่ทอง"   .................................................................................................................................................... (๑)  ในหนังสือ "ราชาธิราช"  ดูเหมือนว่ามอญเมืองสเทิมโดนรุกราน  แล้วแตกเข้ามาทางนี้  อาจเป็นไปได้ว่าผู้ที่รุกราน(มอญสเทิม)ตามตีเข้ามา ไม่ใช่พวกมอญเมืองสเทิม  พงศาวดารมอญเรื่อง "ราชาธิราช" ดูจะร่วมสมัยกันกับเรื่องที่กล่าวถึงอยู่นี้  หากท่านใดตั้งใจจะค้นหาจะทิ้งหนังสือ "ราชาธิราช" ไม่ได้นะครับ มีข้อสงสัยอีกข้อว่า  แล้วพวกที่ครองเมืองเชียงรายมาจากไหน  ทำไมจึงเข้ามาตั้งอยู่ตรงนี้ได้   เราก็จะได้ตั้งเป็นเรื่อง "แผ่นดินทอง - " ต่อไปข้างหน้าครับ แก้ไขเมื่อ 25 เม.ย. 49 16:32:01 จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 13:06:52 ]

ความคิดเห็นที่ 15 ๑๔ - ได้แต่ข้างสุกก้อนหนึ่งถือไป  แต่กุมารเฉพาะชอบข้างสุกของนายแสนปม   ข้างสุก แล้วสุกข้างไหน ซ้ายหรือขวา แล้วมันคืออะไรอร่อยมั้ย จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 25 เม.ย. 49 14:14:28 ]

ความคิดเห็นที่ 16 มาอีกแล้ว แวะมาทุกวัน อย่าตัดเบี้ยเลี้ยงหนูเลยนะคะ จากคุณ : little kitty - [ 25 เม.ย. 49 16:20:42 ]

ความคิดเห็นที่ 17 (ต่อ)          มูลเหตุที่จะพบ "เมืองอู่ทอง" นั้น  เกิดแต่เมื่อปีแรกฉันเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย  ไปตรวจราชการเมืองสุพรรณบุรี  เป็นครั้งแรกที่เจ้านายเสด็จไปเมืองนั้นดังเล่าในนิทานเรื่องอื่นแล้ว  ฉันถามชาวเมืองสุพรรณฯถึงของโบราณต่างๆที่มีในเขตเมืองนั้น  เขาบอกว่ามีเมืองโบราณร้างอยู่ในป่าทางทิศตะวันตกเฉียงใต้เมืองสุพรรณบุรีแห่งหนึ่ง  เรียกกันว่า "เมืองท้าวอู่ทอง"  ผู้หลักผู้ใหญ่เล่ากันมาว่า พระเจ้าอู่ทองเสวยราชย์อยู่ที่เมืองนั้นก่อน  อยู่มาห่าลงกินเมือง  พระเจ้าอู่ทองจึงพาผู้คนหนีห่าย้ายไปสร้างกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี  และเล่าต่อไปว่า เมื่อพระเจ้าอู่ทองหนีห่าครั้งนั้น พาผู้คนข้ามแม่น้ำสุพรรณฯตรงที่แห่งหนึ่ง  ยังเรียกกันว่า "ท่าท้าวอู่ทอง" อยู่จนทุกวันนี้  ฉันได้ฟังก็เกิดอยากไปดูเมืองท้าวอู่ทอง  แต่เขาว่าอยู่ไกลนัก  ถ้าจะเดินบกไปจากเมืองสุพรรณฯจะต้องแรมทางสัก ๒ คืนจึงจะถึง  ทางที่จะไปได้สะดวกนั้นต้องไปเรือ  เข้าคลองสองพี่น้องที่ใกล้กับแดนเมืองนครชัยศรี  ไปทางคลองจนถึงบ้านสองพี่น้องที่อยู่ชายป่าแล้วขึ้นเดินบกต่อไปวันเดียวก็ถึง  ฉันจึงไม่สามารถจะไปดูเมืองท้าวอู่ทองได้ในคราวนั้น  แต่ผูกใจไว้ว่าจะไปดูให้ได้สักครั้งหนึ่ง          ต่อมาอีกสักสองสามปี  จะเป็นปีใดฉันจำไม่ได้  ฉันจะไปตรวจเมืองสุพรรณบุรีอีก  ครั้งนี้จะไปอำเภอสองพี่น้องอันเป็นอำเภอใหญ่ อยู่ข้างใต้เมืองสุพรรณบุรี  ฉันนึกขึ้นถึงเมืองท้าวอู่ทอง  จึงสั่งให้เขาเตรียมพาหนะสำหรับเดินบก  กับหาที่พักแรมไว้ที่เมืองท้าวอู่ทองด้วย  เมื่อตรวจราชการที่อำเภอสองพี่น้องแล้ว  ฉันก็ขี่ม้าเดินบกไป  ทางที่ไปเป็นป่าเปลี่ยว แต่มีไม้แก่นชนิดต่างๆมาก  ถึงมีหมู่บ้านตั้งอยู่ในป่านั้น  ชาวบ้านหากินแต่ด้วยทำเกวียนส่งไปขายยังที่อื่นๆ เพราะหาไม้ต่างๆสำหรับทำเกวียนได้ง่าย  ฉันพักร้อนกินกลางวันที่บ้านนั้นแล้วเดินทางต่อไป  พอตกเย็นก็ถึงบ้านจระเข้สามพันอันเป็นที่พักแรม  อยู่ริมลำน้ำชื่อเดียวกัน  ใต้เมืองท้าวอู่ทองลงมาไม่ห่างนัก  รวมระยะทางที่เดินบกไปจากบ้านสองพี่น้องเห็นจะราวสัก ๗๐๐ เส้น          วันรุ่งขึ้น ฉันเข้าไปดูเมืองท้าวอู่ทอง  เมืองตั้งอยู่ทางฟากตะวันตกลำน้ำจระเข้สามพัน  ดูเป็นเมืองเก่าแก่ใหญ่โต  เคยมีป้อมปราการก่อด้วยศิลา  แต่หักพังไปเสียเกือบหมดแล้ว  ยังเหลือคงรูปแต่ประตูเมืองแห่งหนึ่งกับป้อมปราการ  ต่อจากประตูนั้นข้างละเล็กน้อย  แนวปราการด้านหน้าตั้งบนที่ดอน  ดูเป็นตระพักสูงราว ๖ ศอก  แล้วเป็นแผ่นดินต่ำต่อไปสัก ๕ เส้น  ถึงริมน้ำจระเข้สามพัน  มีรอยถนนจากประตูเมืองตรงลงไปถึงท่า  เรียกว่า "ท่าพระยาจักร"  พิเคราะห์ดูลำน้ำจระเข้สามพัน  เดิมเห็นจะเป็นแม่น้ำใหญ่  ที่สูงซึ่งสร้างปราการเห็นจะเป็นตลิ่ง  ครั้นนานมาเกิดมีช่องทางพาสายน้ำไหลไปเสียทางอื่น  แม่น้ำเดิมก็ตื้นเขินแคบเข้าโดยลำดับ  จนเกิดแผ่นดินที่ราบมีขึ้นริมตลิ่ง  ก็ต้องทำถนนต่อออกไปจากเมืองจนถึงท่าเรือ  ความที่ว่านี้เห็นได้ด้วยทีสระขุดขนาดใหญ่  สัญฐานเป็นสี่เหลี่ยมรีอยู่ทั้งสองข้างถนน  คงขุดสำหรับขังน้ำไว้ใช้ในฤดูแล้ง  น่าจะเป็นเพราะเมืองกันดารน้ำหนักขึ้นนั่นเอง  เป็นเหตุให้เกิดห่า (เช่น อหิวาตกโรค เป็นต้น)ลงกินเมืองเนืองๆ มิใช่เพียงแต่ครั้งเดียว  พระเจ้าอู่ทองจึงต้องทิ้งเมืองย้ายมาอยู่ที่กรุงศรีอยุธยา  ข้างในเมืองท้าวอู่ทองเมื่อฉันไปดู เป็นแต่ที่อาศัยของสัตว์ป่า  ได้เห็นอีเก้งวิ่งผ่านหน้าม้าไปใกล้ๆ  แต่สังเกตดูพื้นที่เป็นโคกน้อยใหญ่ต่อๆกันไปทุกทาง  และตามโคกมีก้อนหินและอิฐหักปนอยู่กับดินแทบทั้งนั้น  เพราะเคยมีปูชนียสถาน เช่น พระเจดีย์วิหาร เมื่อบ้านเมืองยังดีเห็นจะมีมาก            ฉันดูเมืองแล้วให้คนแยกย้ายกันไปเที่ยวค้นหาของโบราณ  ที่ยังมีทิ้งอยู่ในเมืองท้าวอู่ทอง  พบของหลายอย่าง เช่น พระเศียรพระพุทธรูป เป็นต้น  แบบเดียวกันกับพบที่พระปฐมเจดีย์  แม้เงินเหรียญตราสังข์ของโบราณซึ่งเคยพบแต่ที่พระปฐมเจดีย์  ชาวบ้านก็ขุดได้ที่เมืองท้าวอู่ทอง  ดูประหลาดนักหนา  ใช่แต่เท่านั้น แม้เทวรูปโบราณที่นับถือกันในสมัยภายหลังมา  ก็มีรูปพระวิษณุแบบเก่าที่ทำใส่หมวกแทนมงกุฎอยู่ที่ท่าพระยาจักรองค์หนึ่ง  ซึ่งคนถือว่าศักดิสิทธิ์ไม่กล้าย้ายเอาไปที่อื่น  ซากของชั้นหลัง เช่นพระเจดีย์แบบสมัยกรุงสุโขทัยก็มี  เมื่อฉันได้เห็นเมืองท้าวอู่ทองเป็นดังว่ามา  คิดว่าน่าจะเป็นเมืองตั้งมาแต่ในสมัยเมื่อเมืองที่พระปฐมเจดีย์เป็นราชธานีของประเทศ  (ที่นักปราชญ์เขาค้นได้ในจดหมายเหตุจีนว่าชื่อ "ทวาราวดี")  จึงใช้สั่งของแบบเดียวกันมาก  ใจฉันก็เริ่มผูกพันกับเมืองท้าวอู่ทองมาตั้งแต่ไปเห็นเมื่อครั้งแรก จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 16:23:46 ]

ความคิดเห็นที่ 18 (ต่อ)          ครั้งนี้ถึงสมัยเมื่อสร้างเมืองนครปฐมขึ้นที่ตำบลพระปฐมเจดีย์  ฉันออกไปตรวจการบ่อยๆ สังเกตเห็นที่พระปฐมเจดีย์มีรอยลำน้ำเก่า ๒ สาย  สายหนึ่งวกวนขึ้นไปทางทิศเหนือ  อีกสายหนึ่งวกวนไปทางทิศตะวันตก  ฉันอยากรู้ว่าลำน้ำสายไปข้างเหนือนั้น  จะขึ้นไปถึงเมืองท้าวอู่ทองหรือไม่  จึงวานพระยานครพระราม (ม.ร.ว. เจ๊ก) เมื่อยังเป็นนายอำเภอพระปฐมเจดีย์  ให้ตรวจแนวลำน้ำนั้นว่าจะขึ้นไปถึงไหน  ด้วยแกเคยอยู่ในกรมแผนที่ ทำแผนที่เป็น  พระยานครพระรามตรวจได้ความว่า  แนวลำน้ำนั้นขึ้นไปผ่านหน้าเมืองกำแพงเเสน  ซึ่งเป็นเมืองโบราณเมืองหนึ่ง  แล้วมีร่องรอยต่อขึ้นไปข้างเหนือจนไปต่อกับลำน้ำจระเข้สามพันที่ตั้งเมืองท้าวอู่ทอง  ใช่แต่เท่านั้น  สืบถามที่เมืองสุพรรณบุรียังได้ความต่อไป  ว่าลำน้ำจระเข้สามพันนั้นยืดยาว ต่อขึ้นไปทางเหนืออีกไกลมาก  และมีของโบราณ เช่น สระน้ำ ๔ สระสำหรับราชาภิเษก เป็นต้น  อยู่ริมลำน้ำนั้นหลายแห่ง  แต่ลำน้ำเดิมตื้นเขินยังมีน้ำขังแต่เป็นตอนๆ  คนจึงเอาชื่อตำบลที่ยังมีน้ำเรียกเป็นชื่อ  ลำน้ำนั้นกลายเป็นหลายชื่อ          ส่วนลำน้ำที่พระปฐมเจดีย์อีกสายหนึ่ง  ซึ่งไปทางตะวันตกนั้น  ตรวจเมื่อภายหลังก็ได้ความรู้อย่างแปลกประหลาดว่า  ไปต่อกับแม่น้ำราชบุรีที่ตำบลท่าผา  และมีวัดพุทธาวาส พวกอินเดียที่มาตั้งเมือง ณ พระปฐมเจดีย์ ก่อสร้างด้วยศิลา  ปรากฏอยู่ที่พงตึกทางฟากตะวันตกเหนือปากน้ำนั้น  เป็นอันพบหลักฐานแน่นอนว่า  เมืองโบราณที่พระปฐมเจดีย์นั้น ตั้งอยู่แม่น้ำสองสายประสบกัน  และอยู่ใกล้ปากน้ำที่ออกทะเลด้วย  เพราะเคยขุดพบสายโซ่และสมอเรือทะเลที่ตำบลธรรมศาลา  อยู่ห่างพระปฐมเจดีย์มาทางทิศตะวันออกไม่ไกลนัก  เพราะเป็นเมืองมีทางคมนาคมค้าขาย  ทั้งทางบกทางทะเลและทางแม่น้ำบริบูรณ์  เมืองเดิมที่พระปฐมเจดีย์จึงได้เป็นราชธานีของประเทศทวาราวดี          ฉันคิดวินิจฉัยเรื่องเมืองท้าวอู่ทอง  เห็นว่าเมื่อแรกตั้งคงเป็นเมืองในอาณาเขตของประเทศทวาราวดี  มีมาก่อนสมัยพระเจ้าอู่ทองหลายร้อยปี  และคงมีชื่อเป็นอย่างใดอย่างหนึ่ง  ฉันอยากรู้ชื่อเดิมของเมืองท้าวอู่ทอง  คิดหาที่ค้น นึกขึ้นได้ว่าในศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงตอนข้างท้ายมีขื่อเมืองขึ้นของกรุงสุโขทัย  ในสมัยพระเจ้ารามคำแหงบอกไว้ทุกทิศ  จึงไปตรวจดูชื่อเมืองขึ้นทางทิศใต้ในศิลาจารึกนั้นมีว่า "เบื้องหัวนอนรอด(ทิศใต้ถึงเมือง)โคนที พระบาง แพรก สุพรรณภูมิ ราชบุรี เพชรบุรี ศรีธรรมราช ฝั่งสมุทรเป็นที่แล้ว" ดังนี้  ก็เมืองเหล่านั้นฉันเคยไปมาแล้ว ทั้ง ๗ เมือง  รู้ได้ในศิลาจารึกเรียกเรียงเป็นลำดับกันลงมา  ตั้งแต่ต่อเมืองกำแพงเพชร  คือ เมืองโคนที อยู่ที่ใกล้บ้านโคนทางฝั่งตะวันออกแม่น้ำพิงค์  ยังเป็นเมืองร้างที่มีวัดวาของโบราณปรากฏอยู่  ตรงที่อ้างในนิทานเรื่องนายแสนปมว่าเป็นเมือง "เทพนคร"  ที่พระบิดาของพระเจ้าอู่ทองนฤมิต  ก็แต่ศิลาจารึกของพ่อขุนรามคำแหงมีมาก่อนนิทานเรื่องนายแสนปมตั้ง ๑๐๐ ปี  ก็เป็นอันลบล้างข้อที่อ้างว่าเป็นเมืองเทพนคร  และลบล้างต่อไปจนข้อความที่อ้างว่าพระเจ้าอู่ทองครองเมืองเทพนครนั้นอยู่ก่อนลงมาสร้างกรุงศรีอยุธยา     ต่อเมืองโคนทีลงมาออกชื่อ "เมืองพระบาง"  เมืองนั้นก็ยังเป็นเมืองร้าง  ปรากฏอยู่ทางฝั่งตะวันตกแม่น้ำพิงค์ ข้างหลังตลาดปากน้ำโพบัดนี้  แม้ในหนังสือพระราชพงศาวดารตอนรัชกาลสมเด็จพระอินทราชาธิราชก็มีว่า  เมื่อเมืองเหนือเป็นจลาจล  สมเด็จพระอินทราชาธิราชเสด็จยกทัพขึ้นไปตั้งอยู่ที่เมืองพระบาง     ต่อเมืองพระบางลงมาถึง "เมืองแพรก" คือ เมืองสรรค  ก็ยังมีเมืองโบราณอยู่จนบัดนี้  ในกฏหมายและพงศาวดารของกรุงศรีอยุธยาก็เรียกว่า "เมืองแพรก" เพราะตั้งอยู่ริมฝั่งแม่น้ำน้อย  ซึ่งแยกจากแม่น้ำพิงค์ไปทางทิศตะวันตก  เห็นจะมาเปลี่ยนชื่อเป็น "เมืองสรรค" เมื่อภายหลัง     ต่อเมืองแพรกลงมาถึง "เมืองสุพรรณภูมิ" พิเคราะห์ตามแผนที่ตรงกับ "เมืองท้าวอู่ทอง" มิใช่ เมืองสุพรรณบุรี ซึ่งสร้างเมื่อภายหลัง(๑)     ต่อเมืองสุพรรณถูมิไปในจารึกก็ออกชื่อเมืองราชบุรี  ข้ามเมืองโบราณที่พระปฐมเสีย หากล่าวถึงไม่  ข้อนี้ส่อให้เห็นว่าจารึกแต่ชื่อเมืองอันเป็นที่ประชุมชน  เมืองร้างหากล่าวถึงไม่          ฉันนึกว่าเหตุไฉนในจารึกของพ่อขุนรามคำแหง  จึงเรียกชื่อ "เมืองท้าวอู่ทอง" ว่า เมืองสุพรรณภูมิ"  ก็ศัพท์ ๒ ศัพท์นั้นเป็นภาษามคธ  คำ "สุพรรณ" แปลว่า "ทองคำ"  และคำว่า "ภูมิ" แปลว่า "แผ่นดิน"  รวมกันหมายความว่า "แผ่นดินอันมีทองคำมาก"  ถ้าใช้เป็นชื่อเมืองก็ตรงกับว่าเป็น "เมืองอันมีทองคำมาก"  พอนึกขึ้นเท่านั้นก็คิดเห็นทันทีว่าชื่อ "สุพรรณภูมิ" นั้นตรงกับชื่อ "อู่ทอง" ในภาษาไทยนั่นเอง  เพราะคำว่า "อู่" หมายความว่า ที่เกิด หรือ ที่มี ก็ได้  เช่นพูดกันว่า อู่ข้าวอู่น้ำ  มิได้หมายความแต่ว่า "เปล" สำหรับเด็กนอนอย่างเดียว  และคำที่เรียกกันว่าท้าวอู่ทองก็ดี  พระเจ้าอู่ทองก็ดี  น่าจะหมายความว่า "เจ้าเมืองอู่ทอง"  ใครได้เป็นเจ้าเมือง พวกเมืองอื่นก็เรียกว่า ท้าวอู่ทอง หรือพระเจ้าอู่ทอง  เช่นเรียกว่า ท้าวกุเรปัน ท้าวดาหา  หรือพระเจ้าเชียงใหม่ และพระเจ้าน่าน  มิใช่ชื่อตัวบุคคล          คิดต่อไปว่าเหตุไฉนจึงเปลี่ยนชื่อเมืองสุพรรณภูมิ เป็น เมืองอู่ทอง  เห็นว่าเมืองนั้นเดิมพวกพราหมณ์คงตั้งชื่อว่า "สุพรรณภูมิ"  ในสมัยเดียวกันกับตั้งชื่อ "เมืองราชบุรี และ เมืองเพชรบุรี" ต่อมานั้นน่าจะร้างเสียสักคราวหนึ่ง  เนื่องจากเหตุที่พระเจ้าราชาธิราชเมืองพุกาม(๒)มาตีเมืองราชธานีที่พระปฐมเจดีย์ในระหว่าง พ.ศ. ๑๖๐๐  ต่อมาพวกไทยลงมาจากข้างเหนือ  อาจจะเป็นพวกพระเจ้าศิริชัยเชียงแสนก็ได้  มาตั้งเมืองสุพรรณภูมิขึ้นอีก  เรียกชื่อกันเป็นภาษาไทยจึงได้นามว่า "เมืองอู่ทอง"  แต่ในจารึกของพระเจ้ารามคำแหงใช้ชื่อตามธรรมเนียมเดิมจึงเรียกว่า "เมืองสุพรรณภูมิ"          พอฉันโฆษณาความที่คิดเรื่องเมืองอู่ทองให้ปรากฏ  พวกนักเรียนโบราณคดีก็เห็นชอบด้วยหมด  เมืองนั้นจึงได้ชื่อเรียกกันว่า "เมืองอู่ทอง" แต่นั้นมา  ถึงรัชกาลที่ ๖ เมื่อค้นพบพระเจดีย์ยุทธหัตถี  ซึ่งสมเด็จพระนเรศวรมหาราชทรงสร้างไว้ตรงที่ชนช้างชนะพระมหาอุปราชาเมืองหงสาวดี ณ ตำบลหนองสาหร่าย ในแขวงเมืองสุพรรณฯ  พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระราชศรัทธาอุตสาหะเสด็จเดินป่าจากพระปฐมเจดีย์  ไปนมัสการพระปฐมเจดีย์นั้น เมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๖ ได้เสด็จแวะทอดพระเนตรเมืองอู่ทองในระหว่างทาง  ประทับแรมอยู่ที่ในเมืองคืนหนึ่ง  ทรงพระราชดำริเห็นว่าวินิจฉัยเรื่องเมืองอู่ทองมีหลักฐานมั่นคง  ต่อมาถึง พ.ศ. ๒๔๖๘ เมื่อทรงสถาปนาสมเด็จพระพี่นางเธอ เจ้าฟ้านิภานภดล เป็นเจ้าฟ้าต่างกรม  จึงพระราชทานพระนามกรมว่า เจ้าฟ้า "กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี"  ชื่อเมืองอู่ทองก็เพิ่มขึ้นในทำเนียบหัวเมืองอีกเมืองหนึ่งด้วยประการฉะนี้ .................................................................................................................................................... (๑) เมืองสุพรรณบุรีเดิมตั้งอยู่ใกล้แดนพม่า  ถ้าจำไม่ผิดดูเหมือนจะย้ายเข้ามาตั้งที่สุพรรณฯบัดนี้ในแผ่นดินสมเด็จพระนเรศวรมหาราช  ขอกลับบ้านไปค้นพระราชพงศาวดารตอนแผ่นดินสมเด็จพระนเรศวรมหาราชดูอีกทีนะครับ (๒)  พระเจ้าอโนรทามังฉ่อ จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 16:24:26 ]

ความคิดเห็นที่ 19 ขอบพระคุณครับ  ท่าน จำปูน สุกทั้งสองข้างครับ  เพราะมี ๒ ข้างสุก  หิ้ว... วันนี้เหนื่อยสักหน่อยนะครับ  ท่าน จำปูน เพราะเนื้อเรื่องยังมีอีกมาก  อยากจะเร่งให้จบครับ สวัสดีครับ little kitty แวะมาทุกวันต้องให้รางวัลซะแล้ว เอา "ข้างสุก" ของ ท่าน จำปูน  ก็แล้วกันครับ ของผมไม่มีแล้ว  หายไปแล้วครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 16:30:12 ]

ความคิดเห็นที่ 20 สิ่งที่พอจะเชื่อมโยงความเป็นมาของ กรุงศรีอยุธยากับเชียงรายได้......... ภาพจากเว็บไซต์เมืองโบราณ   ขอบพระคุณครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 16:51:35 ]

ความคิดเห็นที่ 21 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:50:33 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 25 เม.ย. 49 18:21:02 ]

ความคิดเห็นที่ 22 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:50:57 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 25 เม.ย. 49 18:27:59 ]

ความคิดเห็นที่ 23 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:51:30 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 25 เม.ย. 49 18:36:14 ]

ความคิดเห็นที่ 24 ไม่เชื่อ...ผมเชื่อคนยากครับ  แหะๆๆ มาจนได้นะครับ  ลูกพี่ นี่ถ้าไม่มีใครมา  ว่าจะเลยตามเลยแล้วนะเนี่ย เรื่องย้ายเมืองสุพรรณฯในแผ่นดินสมเด็จพระนเรศวร  ผิดจิงครับ เขาว่าให้รื้อกำแพงเมืองสุพรรณฯเมื่อครั้งแผ่นดินสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ  และตั้งใหม่ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ตัวเมืองสุพรรณเดิมตั้งอยู่ฝั่งตะวันตกของแม่น้ำท่าจีน  ตรงตำบลรั้วใหญ่ ยังมีแนวกำแพงเก่าปรากฏอยู่  ส่วนที่ตั้งปัจจุบันย้ายมาตั้งที่ตำบลท่าพี่เลี้ยง พิจารณาดู(ตอนจะรื้อ)ในพระราชพงศาวดาร  ก็น่าจะใช่  เพราะทุกครั้งที่พม่าจะเข้ามารุกรานกรุงศรีอยุธยาก็เอาเมืองกาญจนบุรี  เมืองสุพรรณบุรีเป็นที่ตั้งมั่นทุกครั้งไป  จะรักษาไว้ก็ไม่เคยได้  พม่ามาเมื่อไรก็แตกเมื่อนั้น(ครั้งกรุงศรีอยุธยา)  จะเอาไว้ใย   แต่ก็มีข้อสังเกตอยู่ว่าหลังจากนั้นก็ยังมีการกล่าวถึงเมืองสุพรรณฯอีกหลายครั้ง ส่วน "เมืองสองพันบุรี"  สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยานริศรานุวัติทรงเหน็บไว้ในสาส์สมเด็จ  แสบๆพอดู (ค้นเจอแล้วเอามาลง  และฝากเหน็บด้วยนะครับลูกพี่) สองพันบุรี - แปลว่าอย่างไรหรือลูกพี่  สองพันเมืองหรือครับ  ทำไมถึงตั้งชื่อว่า สองพันเมือง ลากเข้าความ  เหมือนกับ วัดสังกะวาส ที่เมืองศรีสัชนาลัย  เขาว่าเพราะที่วัดนี่มีปลาชนิดหนึ่ง  เรียกว่าปลาสังกะวาส  เลยเรียกชื่อวัดว่า วัดสังกะวาส  เลอะเทอะไปเรื่อยเปื่อย   มันก็เหมือนกับการเมืองนั่นแหละ ลูกพี่ คนชอบหมอก็มี  คนชอบสุริยะใสก็มี พี่เชื่อแนวคิดอย่างใหม่  ผมก็เปิดโอกาส(ตามความคิดเห็นที่ ๔)แล้ว  ว่าหยิบเล่มไหนของใคร ใครเขาจะว่าลูกพี่ละครับ   (ไอ้ผมมันแก่แล้ว  ปล่อยมันไปเถอะ  ไม่ติดม้ากัญชายาฝิ่นก็ดีถมไปแล้ว) แต่พี่มาว่า "หัวปักหัวปำ" ผมว่าไม่ควรนะครับ  หรือพี่ว่าอย่างไรครับ ลูกพี่ถอนได้ไหมครับ  ถ้าลูกพี่ไม่ถอนจะบอกให้ท่านประธานฯสั่งลูกพี่ถอนนะครับ แผ่นดินทอง - กระทู้ต่อไปจะมีเรื่องให้ลูกพี่แย้งอีกเยอะครับ  เก็บแรงไว้ เก็บแรงไว้ กระทู้หน้า  "คนไทยมาจากเมืองจีน"  เอามันเข้าไป  ดูสิ วัยรุ่นเขาจะว่ากันอย่างไร (ถ้าท่านใดอ่านแล้วรู้สึกไม่ค่อยดี  อ่านด้วยน้ำเสียงเนิบๆอีกครั้ง  จะได้อีกอารมณ์หนึ่งครับ) แก้ไขเมื่อ 25 เม.ย. 49 21:17:34 จากคุณ : กัมม์ - [ 25 เม.ย. 49 21:15:39 ]

ความคิดเห็นที่ 25 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:51:59 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 25 เม.ย. 49 22:05:42 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:52:20 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 25 เม.ย. 49 22:50:26 ]

ความคิดเห็นที่ 27 ก็ไม่เห็นลูกพี่อ้างเหตุผลอย่างไร อยู่ก็มาบอกว่า  "ศึกษามานาน จะเชื่อหรือไม่ก็ตามใจ" หนำซ้ำยังเอาของแสลง "เมืองสองพันบุรี" มาว่าซะอีก  ได้ยินมานานแล้ว ในขณะที่ผมนั่งคัดเรื่อง ที่ทรงค้นหา ทรงตีความหมาย และทรงสรุปสันนิษฐาน กับคำที่ว่า "พี่ศึกษามานาน" มันเพียงพอหรือครับ ศึกษาอย่างไรก็บอกกันมั่งสิครับ  เหตุผล ความเชื่อมโยง เป็นอย่างไร ลูกพี่อยากจะนำเสนออย่างไรก็นำเสนอไป   ตามความคิดเห็นของลูกพี่ ตามที่ลูกพี่ศึกษามานาน ตามความคิดเห็นที่ลูกพี่ย้ำนั่นแหละ พูดถึงคนส่วนใหญ่  ลอง search คำว่า "สุพรรณบุรี" ดูทีรึ กระทู้ "คนไทยคนจีน" เก็บแรงไว้ก่อนดีไหมครับลูกพี่ วันนี้จะเอาเรื่อง "เจดีย์ยุทธหัตถี"  มาให้ลูกพี่ว่าต่อสักหน่อยดีกว่าครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 08:28:57 ]

ความคิดเห็นที่ 28 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:52:46 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 26 เม.ย. 49 08:37:39 ]

ความคิดเห็นที่ 29 ตั้งแต่เมื่อคืนจนบัดนี้  รู้สึกอิ่มเอมใจ ชุ่มชื่นใจ ตั้งแต่ได้ฟังกระแสพระราชดำรัส  รู้สึกว่าวันนี้เป็นวันที่มีความสุขกว่าทุกวันที่ผ่านมา รู้สึกได้ว่าวันเวลาแห่งความสุข ความสงบร่มเย็นในแผ่นดินจะค่อยๆกลับคืนมาสู่พวกเรา อย่างที่เคยพูดไว้กับ  ท่าน จำปูน "ไม่ว่าอย่างไร  เราก็จะกลับมาสงบสุขกันเหมือนเดิม" วันนั้นใกล้เข้ามาแล้วนะครับ  ท่าน จำปูน คงไม่มีคำไหนจะบรรยายความรู้สึกในตอนนี้ได้ดีเท่า                          เย็นศิระ เพราะพระบริบาล ขณะนี้ได้เกิดกระทู้ที่ดีเยี่ยมขึ้นกระทู้หนึ่ง   "ราชา เป็นสง่าแห่งแคว้น" ของคุณ ปริยวาที http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K4312938/K4312938.html ขอเชิญ  ท่าน จำปูน  ทำอาศิรวาทสักบทเถิดครับ  ผมขอเวลาซุ่มโป่งสักนิดเดี๋ยวตามไป แก้ไขเมื่อ 23 พ.ค. 49 08:12:59 แก้ไขเมื่อ 26 เม.ย. 49 09:43:34 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 08:48:32 ]

ความคิดเห็นที่ 30 อ้าว  ไปเสียแล้วลูกพี่ผม ว่างๆมาเล่าเรื่อง อำเภอสามแสน ให้ฟังบ้างนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 09:35:36 ]

ความคิดเห็นที่ 31 ไม่เคยขัดคุณกัมม์เลยในเรื่องที่ปลาบปลื้มใจอย่างนี้ เสนอสนองไปแล้วครับ อย่างรวดเร็ว และขลุกขลัก เป็นที่สุด เคยได้ยินว่าถ้าทำให้พระพุทธเจ้าห้อพระโลหิต มีบาปมหันต์ แล้วถ้าทำให้พระราชาที่มีพระมหากรุณาอย่างยิ่งใหญ่นี้ "เดือดร้อน " มีโทษมีบาปสถานใด จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 26 เม.ย. 49 11:17:27 ]

ความคิดเห็นที่ 32 เรื่องพระเจดีย์ยุทธหัตถี          การที่ค้นพบพระเจดีย์ยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรมหาราช มีเกี่ยวข้องกับตัวฉันอยู่บ้าง  และเหตุที่ค้นพบก็อยู่ข้างประหลาด  จึงจะเล่าไว้ในนิทานเรื่องนี้ด้วย          เรื่องสมเด็จพระนเรศวรฯ ได้ทรงทำยุทธหัตถี  คือขี่ช้างชนกันตัวต่อตัวกับพระมหาอุปราชาเมืองหงสาวดี  ฟันพระมหาอุปราชาสิ้นชีพบนคอช้างมีชัยชนะอย่างมหัศจรรย์  และได้ทรงสร้างพระเจดีย์ไว้ตรงที่ทรงชนช้างองค์หนึ่งนั้น  เป็นเรื่องที่เลื่องลือเฉลิมพระเกียรติสมเด็จพระนเรศวรฯ สืบมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา  แต่มาถึงกรุงรัตนโกสินทร์นี้ หาปรากฏว่ามีใครได้เคยเห็นหรือรู้ว่าพระเจดีย์องค์นั้นอยู่ที่ตรงไหนไม่  มีแต่ชื่อเรียกกันว่า "พระเจดีย์ยุทธหัตถี"  หนังสือเก่าที่กล่าวถึงพระเจดีย์ยุทธหัตถีก็มีแต่ในหนังสือพระราชพงศาวดาร  ว่าเมื่อสมเด็จพระนเรศวรฯทรงชนะยุทธหัตถีแล้ว  "ตรัสให้ก่อพระเจดีย์สถานสวมศพพระมหาอุปราชไว้ ณ ตำบลตระพังตรุ" เพียงเท่านี้          ตัวฉันรักรู้โบราณคดี ตามเสด็จพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  มาตั้งแต่ก่อนเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย  นึกอยากเห็นพระเจดีย์ยุทธหัตถีของสมเด็จพระนเรศวรฯมานานแล้ว  แต่ไม่สามารถจะไปค้นหาได้  เมื่อเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย  จึงได้สืบถามตำบลตระพังกรุว่าอยู่ที่ไหน  ได้ความว่าเดิมอยู่ในเขตเมืองสุพรรณบุรี  แต่เมื่อย้ายเมืองกาญจนบุรีจากเขาชนไก่มาตั้งที่ปากแพรกในรัชกาลที่ ๓  โอนตำบลตระพังกรุไปอยู่ในเขตเมืองกาญจนบุรี  แต่ในเวลานั้นเมืองกาญจนบุรีก็ยังขึ้นอยู่ในกระทรวงกลาโหม  ไม่กล้าไปค้นต้องรอมาอีก ๓ ปี  จนโปรดให้รวมหัวเมืองซึ่งเคยขึ้นกระทรวงกลาโหมและกรมท่า  มาขึ้นอยู่ในกระทรวงมหาดไทยแต่กระทรวงเดียว  มีโอกาสที่จะค้นหาพระเจดีย์ยุทธหัตถี          ฉันจึงสั่งพระยากาญจนบุรี(นุช)  ซึ่งเคยรับราชการอยู่ใกล้ชิดกับฉัน   เมื่อยังเป็นที่หลวงจินดารักษ์  ให้หาเวลาว่างราชการออกไปยังบ้านตระพังกรุเอง  สืบถามว่าพระเจดีย์ยุทธหัตถีที่สมเด็จพระนเรศวรฯทรงสร้างมีอยู่ในตำบลนั้นหรือไม่  ถ้าพวกชาวบ้านไม่รู้ ก็ให้พระยากาญจนบุรีเที่ยวตรวจดูเอง  ว่ามีพระเจดีย์โบราณที่ขนาดหรือรูปสัณฐานสมกับเป็นของพระเจ้าแผ่นดินจะได้ทรงสร้าง มีอยู่ในตำบลตระพังกรุหรือไม่            พระยากาญจนบุรีไปตรวจอยู่นานแล้วบอกรายงานมาว่า  บ้านตระพังกรุนั้นมีมาแต่โบราณ  เป็นที่ดอนต้องอาศัยใช้น้ำบ่อ  มีบ่อน้ำกรุอิฐข้างในซึ่งคำโบราณเรียกว่า "ตระพังกรุ" อยู่หลายบ่อ  แต่ถามชาวบ้านถึงเรื่องพระเจดีย์ที่สมเด็จพระนเรศวรฯ ทรงสร้าง  แม้คนแก่คนเฒ่าก็ว่าไม่เห็นมีในตำบลนั้น  พระยากาญจนบุรีไปเที่ยวตรวจดูเอง  ก็เห็นมีแต่พระเจดีย์องค์เล็กๆ อย่างที่ชาวบ้านสร้างกันตามวัด  ดูเป็นของใหม่ทั้งนั้น  ไม่เห็นมีพระเจดีย์แปลกตาซึ่งสมควรจะเห็นว่าเป็นของพระเจ้าแผ่นดินทรงสร้าง  ฉันได้รายงานอย่างนั้นก็จนใจ มิรู้ที่จะค้นหาพระเจดีย์ยุทธหัตถีต่อไปอย่างไรจนตลอดรัชกาลที่ ๕          แต่ฉันรู้มาตั้งแต่ในรัชกาลที่ ๕ ว่าสมเด็จพระนเรศวรฯมิได้ทรงสร้างพระเจดีย์องค์นั้นสวมศพพระอุปราชา  อย่างว่าในหนังสือพระราชพงศาวดาร  เพราะในหนังสือพงศาวดารพม่า ซึ่งพระไพรสนฑ์สารารักษ์(อองเทียน)กรมป่าไม้แปลจากภาษาพม่าให้ฉันอ่าน  ว่าครั้งนั้นพวกพม่าเชิญศพพระมหาอุปราชากลับไปเมืองหงสาวดี  ฉันพิจารณาดูรายการที่ปรากฏในหนังสือพระราชพงศาวดารก็เห็นสมอย่างที่พม่าว่า  เพราะรบกันวันชนช้างนั้น  เดิมสมเด็จพระนเรศวรฯตั้งขบวนทัพหมายจะตีปะทะหน้าข้าศึก  ครั้นทรงทราบว่ากองทัพหน้าของข้าศึก  ไล่กองพระยาศรีไสยณรงค์ ซึ่งไปตั้งขัดตาทัพมาไม่เป็นขบวน            ทรงพระราชดำริเห็นได้ที  ก็ตรัสสั่งให้แปรขบวนทัพเข้าตีโอบด้านข้างข้าศึกในทันที  แล้วทรงช้างชนนำพลออกไล่ข้าศึกด้วยกันกับสมเด็จพระเอกาทศรถ  มีแต่กองทัพตั้งอยู่ใกล้ๆตามเสด็จไปด้วย  แต่กองทัพที่ตั้งอยู่ห่างได้รู้กระแสรับสั่งช้าไปบ้าง  หรือบางทีที่ยังไม่ได้เข้าใจพระราชประสงค์ก็จะมีบ้าง  ยกไปช้าไม่ทันเวลาพระราชประสงค์หลายกอง  ซ้ำในเวลาเมื่อสมเด็จพระนเรศวรฯไล่กองทัพหน้าข้าศึกที่แตกพ่ายไปนั้น  เผอิญเกิดลมพัดฝุ่นฟุ้งมืดมนไปทั่วทั้งสนามรบ  จนคนเห็นตัวกันมิใคร่ถนัด  ช้างพระที่นั่งของสมเด็จพระนเรศวรฯ กับช้างทรงของสมเด็จพระเอกาทศรถเป็นช้างชนกำลังบ่มมันต่างไล่ข้าศึกไปโดยเร็ว  จนกองทัพพลเดินเท้าที่ตามเสด็จล้าหลัง  มีแต่พวกองครักษ์ตามติดช้างพระที่นั่งไปไม่กี่คนนัก  พอฝุ่นจางลง  สมเด็จพระนเรศวรฯจึงทรงทราบว่าช้างพระที่นั่งพาทะลวงเข้าไปจนถึงในกองทัพหลวงของข้าศึก ด้วยทอดพระเนตรเห็นพระมหาอุปราชากับพวกเสนา  ขี่ช้างยืนพักอยู่ด้วยกันในร่มไม้ ณ ที่นั้น            ความมหัศจรรย์ในพระอภินิหารของสมเด็จพระนเรศวรฯเกิดขึ้นในขณะนี้  ที่ทรงพระสติปัญญาว่องไวทันเหตุการณ์  คิดเห็นในทันทีว่าทางที่จะสู้ข้าศึกได้เหลืออยู่อย่างเดียวแต่เปลี่ยนวิธีรบให้เป็นทำยุทธหัตถี  จอมพลชนช้างกันตัวต่อตัว  อันนับถือกันว่าเป็นวิธีรบของกษัตริย์ซึ่งแกล้วกล้า  ก็ขับช้างพระที่นั่งเข้าไปชวนพระมหาอุปราชาให้ทำยุทธหัตถี  ฝ่ายพระมหาอุปราชาก็เป็นกษัตริย์มีขัตติยะมานะ  จะไม่รับก็ละอาย  จึงได้ชนช้างกัน            เมื่อสมเด็จพระนเรศวรฯฟันพระมหาอุปราชาสิ้นชีพบนคอช้างนั้น  ทั้งพระองค์เองกับสมเด็จพระเอกาทศรถอยู่ในที่ล้อม  พระองค์สมเด็จพระนเรศวรฯก็ถูกปืนบาดเจ็บที่พระหัตถ์  นายมหานุภาพควาญช้างพระที่นั่งก็ถูกปืนตาย  หมื่นภักดีศวรกลางช้างของสมเด็จพระเอกาทศรถก็ถูกปืนตายในเวลาทรงชนช้างชนะมังจาชะโร  ต้องทรงเสี่ยงภัยอยู่ในที่ล้อม ๒ พระองค์  แต่ไม่ช้านักกองทัพพวกที่ตามเสด็จก็ไปถึง  แก้เอาออกจากที่ล้อมกลับมาค่ายหลวงได้  ส่วนกองทัพหงสาวดีกำลังตกใจกันอลม่านด้วยพระมหาอุปราชาผู้เป็นจอมพลสิ้นชีพ  ก็รีบรวบรวมกันเลิกทัพ  เชิญศพพระมหาอุปราชาสกลับไปเมืองหงสาวดีในวันนั้น  ฝ่ายทางข้างไทยต่อมาอีก ๒ วัน  กองทัพสมเด็จพระนเรศวรฯให้ไปตามตีข้าศึกจึงได้ยกไป  ไปทันตีแตกพ่ายแต่ทัพหลังของพวกหงสาวดี  ได้ช้างม้าศัสตราวุธมาดังว่าในหนังสือพระราชพงศาวดาร  ส่วนกองทัพหลวงของข้าศึกนั้นรอดไปได้  เรื่องที่จริงเห็นจะเป็นอย่างนี้  สมเด็จพระนเรศวรฯจึงทรงพระพิโรธพวกแม่ทัพนายกอง  มีเจ้าพระยาจักรี เป็นต้น  ที่ไม่ยกไปตามรับสั่ง  ถึงวางบทให้ประหารชีวิตตามกฎอัยการศึก  เพราะพวกนั้นเป็นเหตุให้ข้าศึกไม่แตกพ่ายไปหมดทุกทัพ จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 13:23:58 ]

ความคิดเห็นที่ 33 ยอดเยี่ยมครับ  ท่าน จำปูน อย่างท่านนี้เรียกได้ว่า "ปฏิภาณกวี" ว่องไวปานกามนิตหนุ่ม  ซ้ำคมทุกคำ ส่วนผมต้องหม่ำช้างสักครึ่งโขลงก่อน ถึงจะพอถูไถกับเขา ขอเวลาสักหน่อยนะครับ  เดี๋ยวจะตามไปครับ เวลาแต่เพื่อนๆที่อาศรมจะมาร่วมด้วยหรือเปล่าครับ แก้ไขเมื่อ 26 เม.ย. 49 13:41:00 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 13:31:00 ]

ความคิดเห็นที่ 34 (ต่อ)          แม้จะมีคำถามว่า  ถ้าพระเจดีย์ยุทธหัตถีมิได้สร้างสวมศพพระมหาอุปราชาหงสาวดี  ดังว่าไว้ในหนังสือพระราชพงศาวดาร  สมเด็จพระนเรศวรฯ ทรงสร้างพระเจดีย์องค์นั้นขึ้นทำไม  ข้อนี้มีหลักฐานในหนังสือพระราชพงศาวดาร  พอจะเห็นเหตุได้ ด้วยเมื่อสมเด็จพระนเรศวรฯเสด็จกลับมาถึงพระนคร  สมเด็จพระพนรัตน์วัดป่าแก้ว  ซึ่งเป็นตำแหน่งพระสังฆราชฝ่ายขวา  พาพระสงฆ์ราชาคณะ ๒๕ รูป  เข้าไปเฝ้าเยี่ยมถามข่าวตามประเพณี  เห็นข้าราชการที่ถูกตัดสินประหารชีวิตต้องจำอยู่ในวัง  สมเด็จพระพนรัตน์ทูลถามสมเด็จพระนเรศวรฯว่าเสด็จไปทำสงครามจนมีชัยชนะข้าศึก  เหตุไฉนพวกแม่ทัพนายกองจึงต้องราชทัณฑ์เล่า  สมเด็จพระนเรศวรฯทรงเล่าเรื่องที่รบกันให้สมเด็จพระพนรัตน์ฟัง  แล้วตรัสว่า ข้าราชการเหล่านี้ "มันกลัวข้าศึกมากกว่าโยม  ละให้แต่โยมสองคนพี่น้องฝ่าเข้าไปในท่ามกลางข้าศึก  จนได้ทำยุทธหัตถีกับพระมหาอุปราชามีชัยชนะแล้วจึงได้เห็นหน้ามัน  นี่หากบารมีของโยม หาไม่แผ่นดินก็จะเป็นของหงสาวดีเสียแล้ว"          สมเด็จพระพนรัตน์ถวายพระพรว่า  ซึ่งข้าราชการเหล่านั้นจะเหล่าข้าศึกยิ่งกว่าพระองค์เห็นจะไม่เป็นได้  ที่เกิดเหตุบันดาลในเสด็จเข้าไปมีชัยชนะโดยลำพังพระองค์ในท่ามกลางข้าศึกนั้น  น่าจะเป็นเพราะพระบารมีบันดาล นะให้พระเกียรติปรากฏไปทั่วโลก  เปรียบเหมือนเมื่อครั้งพระพุทธเจ้าเสด็จประทับอยู่ใต้ต้นศรีมหาโพธิ  ในวันที่จะตรัสรู้พระโพธิญาณนั้น  เทวดาก็มาเฝ้าอยู่เป็นอันมาก  เมื่อพระยามารยกพลมาผจญ  ถ้าหากเทวดาช่วยรบพุ่งพระยามารให้พ่ายแพ้ได้ไป  ก็จะไม่สู้อัศจรรย์นัก  เผอิญเทวดาพากันหนีไปหมด ยังเหลือแต่พระพุทธเจ้าพระองค์เดียว  ทรงสามารถปราบพระยามารกับทั้งรี้พลให้พ่ายแพ้ได้  จึงได้พระนามว่า "สมเด็จพระพิชิตมารโมลีศรีสรรเพชญ์ดาญาณ" เป็นมหัศจรรย์ไปทั่วอนันตจักรวาล  ที่พระองค์ทรงชนะสงครามครั้งนี้ก็คล้ายกัน  ถ้าหากมีชัยชนะด้วยกำลังรี้พล  พระเกียรติยศก็จะไม่มหัศจรรย์เหมือนที่มีชัยชนะด้วยทรงทำยุทธหัตถี  โดยลำพังพระองค์กับสมเด็จพระอนุชาธิราช  จึงเห็นว่าหากพระบารมีบันดาลเฉลิมพระเกียรติยศ  ไม่ควรทรงโทมนัสน้อยพระราชหฤทัย  สมเด็จพระนเรศวรฯได้ทรงฟังสมเด็จพระพนรัตน์ถวายวิสัชนา  ก็ทรงพระปิติโสมนัสสิ้นพระพิโรธ  สมเด็จพระพนรัตน์จึงทูลขอชีวิตข้าราชการไว้ทั้งหมด            แต่ในหนังสือพระราชพงศาวดารขาดความอยู่ข้อหนึ่ง  ซึ่งมีวัตถุและหลักฐานปรากฏอยู่ว่า  สมเด็จพระพนรัตน์ได้ทูลแนะนำให้สมเด็จพระนเรศวรฯเฉลิมพระเกียรติที่มีชัยชนะครั้งนั้น  ด้วยบำเพ็ญพระราชกุศลตามเยี่ยงอย่างพระเจ้าทุฏฐคามณี ที่ชาวศรีลังกานับถือว่าเป็นวีรมหาราช  อันมีเรื่องอยู่ในคัมภีร์มหาวงศ์  คล้ายกันมาก  เรื่องนั้นว่า  เมื่อ พ.ศ. ๓๓๘ พระยาเอฬารทมิฬมิจฉาทิฏฐิ ยกกองทัพจากอินเดียมาตีได้เมืองลังกา  แล้วครอบครองอยู่ถึง ๔๐ ปี  ในเวลาเมืองลังกาตกอยู่ในอำนาจมิจฉาทิฏฐินั้น  มีเชื้อวงศ์ของพระเจ้าเทวานัมปิยดิสองค์หนึ่ง  ทรงพระนามว่าพระยากากะวรรณดิษฐ์ ได้ครองเมืองอันหนึ่งอยู่ในโรหนะประเทศ ตอนกลางเกาะลังกา  พระยากากะวรรณดิษฐ์มีราชโอรส ๒ องค์  องค์ใหญ่ทรงนามว่า ทุฏฐคามณี  องค์น้อยทรงนามว่า ดิสกุมาร  ช่วยกันซ่องสุมรี้พลหมายจะตีเอาเมืองลังกาคืน  แต่พระยากากะวรรณดิษฐ์ถึงแก่พิราลัยไปเสียก่อน  ทุฏฐคามณีกุมารได้เป็นพระยาแทนบิดา  พยายามรวบรวมกำลังได้จนพอการ  แล้วยกกองทัพไปตีเมืองอนุราธบุรีราชธานี  ฟันพระยาเอฬารทมิฬสิ้นชีพบนคอช้าง  ก็ได้เมืองลังกาคืนเป็นของราชวงศ์ที่ถือพระพุทธศาสนา  ในการฉลองชัยมงคลครั้งนั้น  พระเจ้าทุฏฐคามณีให้สร้างพระเจดีย์องค์หนึ่งขึ้นตรงที่ชนช้าง  แล้วสร้างสถูปอีกองค์หนึ่งเรียกว่า มริจิวัตรเจดีย์ ขึ้นในเมืองอนุราธบุรี  เป็นที่คนทั้งหลายสักการบูชาเฉลิมพระเกียรติพระเจ้าทุฏฐคามณีสืบมา          สมเด็จพระนเรศวรฯจึงโปรดให้สร้างพระเจดีย์ยุทธหัตถีขึ้นตรงที่ชนช้างองค์หนึ่ง  แล้วสร้างพระเจดีย์ใหญ่อีกองค์หนึ่งขนานนามว่า "พระเจดีย์ชัยมงคล" ขึ้นที่วัดเจ้าพระยาไทย  อันเป็นที่สถิตของพระสังฆราชฝ่ายขวา  จึงมักเรียกกันว่า "วัดป่าแก้ว" ตามนามเดิมของพระสงฆ์คณะนั้น  พระเจดีย์ชัยมงคลก็ยังปรากฏอยู่ทางข้างตะวันออกของทางรถไฟ  เห็นได้แต่ไกลจนบัดนี้  เหตุที่สร้างพระเจดีย์รู้มาแล้วแต่ในรัชกาลที่ ๕ ว่าเป็นดังเล่ามา  เป็นแต่ยังไม่รู้ว่าพระเจดีย์ยุทธหัตถีอยู่ที่ไหนเท่านั้น แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 49 11:38:19 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 16:56:27 ]

ความคิดเห็นที่ 35 (ต่อ)          เหตุที่จะพบพระเจดีย์นั้น  ก็อยู่ข้างแปลกประหลาด  ดูเหมือนจะเป็นในปีแรกรัชกาลที่ ๖  พระยาปริยัติธรรมธาดา (แพ  ตาละลักษณ์)  เมื่อยังเป็นที่หลวงประเสริฐอักษรนิติ  ช่วยเที่ยวหาหนังสือไทยฉบับเขียนของเก่า  อันกระจัดกระจายอยู่ในพื้นเมือง  ให้หอพระสมุดสำหรับพระนคร  วันหนึ่งไปเห็นยายแก่ที่บ้านแห่งหนึ่งกำลังรวบรวมเอาสมุดไทยลงใส่กระชุ  ถามว่าจะเอาไปไหน  แกบอกว่าจะเอาไปเผาไฟทำสมุกสำหรับลงรัก  พระยาปริยัติฯขออ่านดูหนังสือในสมุกเหล่านั้น  เห็นเป็นหนังสือเรื่องพงศาวดารอยู่เล่มหนึ่ง  จึงขอยายแก่เอามาส่งให้ฉันที่หอพระสมุดฯ  ฉันเห็นเป็นสมุดของเก่าเขียนตัวบรรจงด้วยเส้นรง (มิใช่หรดานที่ชอบใช่กันในชั้นหลัง)  พอเปิดออกอ่านก็ประหลาดใจ  ด้วยขึ้นต้นมีบานแผนกว่า  สมเด็จพระนารายณ์มหาราช  ตรัสสั่งให้รวบรวมจดหมายเหตุต่างๆ แต่งหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับนั้น  เมื่อ ณ วันพุธ เดือน ๕ ขึ้น ๑๒ ค่ำ ปีวอก จุลศักราช ๑๐๔๒ (พ.ศ. ๒๒๒๓)  แปลกกับหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับอื่นๆที่มีในหอพระสมุดฯ  ฉันจึงให้เรียกว่า "พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ" เพื่อเป็นเกียรติยศแก่ผู้ได้มา          ต่อมา  ฉันอ่านหนังสือพระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ เทียบกับฉบับพิมพ์ ๒ เล่ม  สังเกตได้ว่าฉบับหลวงประเสริฐแต่งก่อน  ผู้แต่งฉบับพิมพ์ ๒ เล่ม  คัดเอาความไปลงตรงๆคำก็มี  เอาความไปแต่งเพิ่มเติมให้พิสดารขึ้นก็มี  แก้ศักราชเคลื่อนคลาดไปก็มี  แต่งแทรกลงใหม่ก็มี  บางแห่งเรื่องที่กล่าวในฉบับหลวงประเสริฐ  แตกต่างกันกับที่กล่าวในในฉบับพิมพ์ ๒ เล่มก็มี          เมื่อฉันอ่านไปถึงตอนสมเด็จพระนเรศวรฯชนช้าง เห็นในฉบับหลวงประเสริฐว่า  พระมหาอุปราชามาตั้งประชุมทัพอยู่ตำบลตระพังกรุ  แล้วมาชนช้างกับสมเด็จพระนเรศวรฯที่ตำบลหนองสาหร่าย  เมื่อวันจันทร์ เดือนยี่ แรม ๒ ค่ำ ปีมะโรง จุลศักราช ๙๕๔ (พ.ศ. ๒๑๓๕)  พอเห็นอย่างนั้น  ฉันก็นึกขึ้นว่าได้เค้าจะค้นพระเจดีย์ยุทธหัตถีอีกแล้ว  รอพอพระยาสุพรรณฯ(อี๋  กรรณสูต) ซึ่งภายหลังได้เป็นพระยาสุนทรบุรี  สมุหเทศาภิบาลมณฑลนครชัยศรี  เข้ามากรุงเทพฯ  ฉันเล่าเรื่องพระเจดีย์ยุทธหัตถีให้ฟัง  แล้วสั่งให้ไปสืบดูว่าตำบลชื่อหนองสาหร่ายในแขวงเมืองสุพรรณฯยังมีหรือไม่  ถ้ามีให้พระยาสุพรรณฯออกไปเองถึงตำบลนั้น  สืบถามดูว่ามีพระเจดีย์โบราณอยู่ ณ ที่แห่งหนึ่งแห่งใดบ้าง            พระยาสุพรรณฯออกไปสืบอยู่ไม่ถึงเดือนก็มีรายงานบอกมา  ว่าตำบลหนองสาหร่ายนั้นยังมีอยู่ใกล้กับลำน้ำท่าคอย  ทางทิศตะวันตกเมืองสุพรรณฯ (คือลำน้ำเดียวกันกับลำน้ำจระเข้สามพันที่ตั้งเมืองอู่ทองนั่นเอง  แต่อยู่เหนือขึ้นไปไกล)  พระยาสุพรรณฯได้ออกไปที่ตำบลนั้น  สืบถามถึงพระเจดีย์โบราณ  พวกชาวบ้านว่ามีอยู่ในป่าตรงที่เรียกกันว่า "ดอนพระเจดีย์" องค์หนึ่ง  พระยาสุพรรณฯถามต่อไปว่าของใครสร้างรู้หรือไม่  พวกชาวบ้านตอบว่าไม่รู้ว่าใครสร้าง  เป็นแต่ผู้หลักผู้ใหญ่บอกเล่าสืบมาว่า "พระนเรศวรฯกับพระมหาอุปราชาชนช้างกันที่ตรงนั้น"  ก็เป็นอันได้เรื่องที่สั่งให้ไปสืบ          พระยาสุพรรณฯจึงให้พวกชาวบ้านพาไปยังดอนพระเจดีย์  เมื่อแรกไปถึงไม่เห็นมีพระเจดีย์อยู่ที่ไหน  เพราะต้นไม้ขึ้นปกคลุมพระเจดีย์มิดหมดทั้งองค์  จนผู้นำทางเข้าไปถางเป็นช่องให้มองดู  จึงแลเห็นที่ก่อฐานรู้ว่าพระเจดีย์อยู่ตรงนั้น  ถ้าไม่รู้จากชาวบ้านไปก่อน  ถึงใครจะเดินผ่านไปใกล้ๆก็เห็นจะไม่รู้ว่ามีพระเจดีย์อยู่ตรงนั้น  ฉันนึกว่าคงเป็นเพราะเหตุนั้นเอง  จึงไม่รู้กันว่ามีพระเจดีย์ยุทธหัตถียังมีอยู่  เลยหายไปกว่า ๑๐๐ ปี  พระยาสุพรรณฯ ระดมคนให้ช่วยกันตัดต้นไม้ที่ปกคลุมพระเจดีย์ออกหมดแล้ว  ให้ช่างฉายรูปพระเจดีย์ส่งมาให้ฉันด้วยกันกับรายงาน          สังเกตดูเป็นพระเจดีย์มีฐานทักษิณเป็น ๔ เหลี่ยม ๓ ชั้น  ขนาดฐานทักษิณชั้นล่างกว้างยาวราว ๘ วา  แต่องพระเจดีย์เหนือฐานทักษิณชั้นที่ ๓ ขึ้นไปหักพังเสียหมดแล้ว  รูปสัณฐานจะเป็นอย่างไรรู้ไม่ได้  ประมาณขนาดสูงของพระเจดีย์เมื่อยังบริบูรณ์  เห็นจะราวเท่าๆกับพระปรางค์ที่วัดราชบูรณะในกรุงเทพฯ  พอฉันเห็นรายงานกับรูปฉายที่พระยาสุพรรณฯส่งมา  ก็สิ้นสงสัย  รู้ว่าพบพระเจดีย์ยุทธหัตถีเป็นแน่แล้ว  มีความยินดีแทบเนื้อเต้น  รีบนำความขึ้นกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  ก็ทรงพระปิติโสมนัสตรัสว่า  พระเจดีย์ยุทธหัตถี  เป็นอนุสาวรีย์เฉลิมเกียรติของเมืองไทยสำคัญอย่างยิ่งแห่งหนึ่ง  ถึงอยู่ไกลไปลำบากก็จะเสด็จไปสักการบูชา  จึงทรงพระอุตสาหะเสด็จไปเมื่อ พ.ศ. ๒๔๕๖ ด้วยประการฉะนี้. แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 49 11:41:39 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 เม.ย. 49 16:56:58 ]

ความคิดเห็นที่ 36 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:53:29 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 26 เม.ย. 49 18:00:53 ]

ความคิดเห็นที่ 37 ขออภัยครับ  เกรงว่าความเห็นต่างมุม  อาจทำให้ท่านที่ผ่านเข้ามาเข้าใจคลาดเคลื่อนได้ จะแก้ไข ก็คงจะใช้เวลานานพอดู  จึงขออนุญาตไม่ขอแสดงความคิดเห็นใดๆ  ก่อนที่จะถูกเก็บไว้ในคลังกระทู้เก่า และอมยิ้มนี้  จะสลายตัวไปในเวลาไม่ช้า แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:47:54 จากคุณ : นิค (nickmee) - [ 26 เม.ย. 49 18:38:20 ]

ความคิดเห็นที่ 38 นโปเลียเคยพูดไว้ว่า "ประวัติศาสตร์เป็นเรื่องโกหกที่ยอมรับกัน"  ( Lies which agreed upon)  ประวัติศาสตร์ไทย  เต็มไปค้วยข้อสันนิฐานและข้อคิดห็นของผู้ชำระประวัติศาสตร์  มีอยู่มากที่ไม่น่าจะถูกต้อง เพราะขัดแย้งต่อค่านิยมและหลักปฎิบัติของคนในสมัยนั้น  ประวัติศาสตร์ไทยไม่ถูกต้องตั้งแต่เริ่มเรียบเรี่ยง ชำระแล้ว  คือเริ่มเรียบเรียงในสมัยรัชกาลที่ ๔ เพื่อแสดงให้ชาติตะวันตกที่มาล่าอณานิคม  ให้รับรู้ว่าประเทศไทยมีอดีต มีวัฒนธรรม มีความเจริญสืบต่อๆกันมา ไม่ใช่บ้านป่าเมืองเถื่อน ที่จะมาอ้างยึดเป็นอณานิคมกันง่ายๆ    การเรียบเรียงประวัติศาสตร์ครั้งนั้นขีดวงแคบเกินไป  คือเอาอณาจักรสยามมาเริ่มต้นที่สมัยสุโขทัย  และจำกัดอยู่ในพื้นที่อยู่ระหว่างสุโขทัยถึงภาคใต้ตอนบน  ส่วนอื่นถือเป็นประเทศราชของสยาม  ล้านนา(โดยเฉพาะ เชียงใหม่ ในสมัยนั้นเรียกว่า ลาวยวน)เป็นประเทศราชของสยามรัตนโกสินทร์  เมื่อมีการเรียบเรียงประวัติศาสตร์  ก็ต้องมีการสร้างฮีโร่ของประเทศขึ้นมา  สมัยนั้นความเกียดชังพม่าไม่มี  มีแต่ความสงสารและเห็นใจ (พม่าเป็นเมืองขึ้นของอังกฤษไปแล้ว)  ฮีโร่ที่เลือกจึงตกเป็นของพ่อขุนรามคำแหง  ผลงานอะไรดีๆในประวัติศาสตร์ที่อยู่ใน พ.ศ.ใก้ลเคียงก็ยกให้พ่อขุนรามคำแหงหมด    ตามที่ผมได้ศึกษาตำนานต่างๆและเอกสารประวัติศาสตร์จากหลายๆแห่ง  ผมไม่เชื่อว่าพ่อขุนรามคำแหงเป็นนักการทหารที่ยิ่งใหญ่ ที่มีอาณาจักรตั้งแต่เวียงจันทร์ยันมลายู  แต่ถ้าพ่อขุนรามคำแหงเป็นปราชญ์รู้ธรรม และเป็นนักการทูตชั้นเยี่ยมยอด อันนี้ผมเชื่อ  ก่อนหน้าสุโขทัย อาณาจักรที่ยิ่งใหญ่คือ พุกาม  และขอม  เมื่อพุกามอ่อนแอลง ล้านนา ล้านช้างก็เกิดขึ้น  เมื่อขอมอ่อนแอลง สุโขทัย  อโยธยา-สุพรรณบุรี  ลพบุรี ก็แยกตัวเป็นอิสระ  ในสมัยพ่อขุนรามฯ อาณาจักรร่วมสมัยมีหลายรัฐที่เป็นเชื้อสายไทย-มอญ  คือ ล้านนา ภูกามยาว หริปุณชัย สุโขทัย  ซากังราว ลพบุรี อโยธยา-สุพรรณบุรี และเมืองเล็กๆระหว่าง ลพบุรีถึงสุโขทัย (ที่พงศาวดารกรุงเก่าเรียกว่า เมืองเหนือทั้งปวง)  ในบรรดารัฐเชื้อสายไทย-มอญเหล่านี้  ล้านนามั่นคงและเข็มแข็งที่สุด  ลองลงมาก็ อโยธยา-สุพรรณบุรีซึ่งรัฐนี้มีกษัตริย์เป็นนักรบที่ก้าวรร้าวชอบขยายดินแดนและเรียกตนเองเป็นรามาธิบดีบ้าง ราชาธิราชบ้าง  เมื่อมาตั้งอาณาจักรอยุธยา ตั้งแต่สมัยพระเจ้าอู่ทองเป็นต้นมา  ใครมาเป็นกษัตริย์อยุธยา ต้องประกาศศักดาโดยการยกทัพไปตีเขมร (เมืองพระนคร) เกือบทุกพระองค์  เมื่อพระเจ้าอู่ทองตั้งอยุธยาได้ ๓ ปี ลพบุรีถูกผนวกเข้า อยุธยา   ส่วนสุโขทัยเป็นรัฐเล็กๆปกครองแบบพ่อปกครองลูก     เอาแค่นี้ก่อน คืนนี้จะโพสต์ต่อ ไปทำงานก่อนครับ จากคุณ : Earthian - [ 27 เม.ย. 49 08:35:56 ]

ความคิดเห็นที่ 39 ๓๔ -ละให้แต่โยมสองคนพี่น้อง ฝ้า เข้าไปในท่ามกลางข้าศึก---->ไปทำศึกกลับมา ฝ้าถึงจะขึ้นได้ - ฟันพระยาเอฬารทมิฬสิ้นชีพบนคอช้างื   ๓๕ - ฉบับเขียง ของเก่า   -  จนผู้นำทางเข้าไปถางเป็นช่องม ให้มองดู   -  สังวเกต ดูเป็นพระเจดีย์มีฐานทักษิณเป็น ๔ เหลี่ยม ๓ ชั้น   - ประมาณขนาดสูงของพระเจดีย์เมื่องยังบริบูรณ์ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 27 เม.ย. 49 08:36:29 ]

ความคิดเห็นที่ 40 การตีความนั้นอันตรายนะครับ ลูกพี่ (ในสังคมไทยตอนนี้ก็มีการตีความอย่างหน้าด้านๆ อยู่) อย่างที่พระองค์ท่านตรัสเล่า  แต่ก่อนเมืองกาญจนบุรีอยู่ในบังคับกลาโหม  ต้องรอมา เมื่อเปลี่ยนผู้บังคับบัญชาแล้ว  ก็เป็นธรรมดาที่จะใช้เวลาในการปรับตัวเข้าหากัน และอย่างที่ทราบกันการสืบค้นประวัติศาสตร์ของพระองค์  โดยมากก็นอกเวลาราชการ ซ้ำเป็นงานที่ลำบาก  ซ้ำจะหาคนที่รู้รักวิชาโบราณคดีแท้นั้นยาก(ลองเทียบกับสมัยนี้) การใช้คนที่สนิทชิดชอบ  จึงเป็นวิธีที่ได้ผลมากกว่าการบังคับตามสายงาน  ครับ ไม่ว่าข้าราชการเมืองสุพรรณฯ หรือข้าราชการเมืองกาญจนฯ  ล้วนแต่จงรักภักดีต่อราชการเพียงกัน ขอลูกพี่ อย่าตีความอีกเลยครับ ลูกพี่จะเกริ่นนำ  ไปสู่ เจดีย์ที่พนมทวน  หรือเปล่าครับ   ว่าไปเลยครับหลายท่านรอฟังอยู่  ให้เขาได้ใช้ดุลยพินิจของเขาเองเถิด ถ้าพระเจดีย์ยุทธหัตถีที่หนองสาหร่ายเป็นของปลอม  พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐก็เป็นของปลอมด้วยสิครับ เพราะฉบับนี้บอกว่า  พระมหาอุปราชประชุมทัพที่ตระพังกรุ  มาชนช้างที่หนองสาหร่าย ที่ดอนเจดีย์  เมื่อคราวเสด็จประพาส   ก็ได้วชิระยอดธงด้วยใช่ไหมครับ  และของสำคัญๆที่ใช้ในกองทัพเป็นต้นว่า กระบี่ธุช ครุฑพ่าห์ธวัช โดยเฉพาะ "วชิระยอดธง" ที่ได้มาก็ต้องพระนามาภิไธย  "พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธ..." เล่าเรื่องนี้ดีกว่าไหมครับ วันนี้จะเล่าต่อเรื่องตำนานการสร้างเมืองครับ แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 49 12:46:53 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 เม.ย. 49 09:30:59 ]

ความคิดเห็นที่ 41 สวัสดีครับ คุณ EARTHAIN ยินดีต้อนรับครับ หวังว่าคืนนี้จะได้รับฟัง "เหตุผลที่ดี"  มากกว่าคำที่ว่า "ผมศึกษามานาน"นะครับ   รวมถึงการเชื่อมโยงในมิติต่างด้วยนะครับ ส่วนตัวผมเองไม่มีข้อโต้แย้งใดๆ  ขอให้เป็นดุลยพินิจของท่านผู้อ่าน(ตามความคิดเห็นที่ ๔)ครับ มีบางท่านกล่าวในกระทู้ศิลาจารึกเมื่อไม่นานมานี้  ว่า   "พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯทรงสร้างศิลาจารึก  และทรงเอาไปซ่อนไว้ แล้วพระองค์ก็ทรงสร้างเมืองโบราณเหล่านี้   และทรงเอาไปซ่อนไว้" พูดอย่างไม่ต้องคิดอะไรเลย  ผมชอบวิธีการตอบของท่าน (จำนามไม่ได้เสียแล้ว) บอกไม่ได้แน่ชัดว่าท่านเป็นฝ่ายไหน  แล้วแต่ใครจะตีความ ขออนุญาตวิจารณ์การทำหนังสือสมัยใหม่สักหน่อยนะครับ จะให้คนสนใจจะต้องพาดหัวเรื่องให้มันดูหวือหวา เป็นต้นว่า ....ของปลอม  ....ใครว่าหล่อนชั่ว  ....ไม่มีจริง  ทำนองนี้ แต่เปิดดูเนื้อหา  เสียดายเงินเสียดายความรู้สึกที่ตื่นเต้นไปกับพาดหัว เดี๋ยวนี้เลิกตื่นกับมันเสียแล้วครับ  เมื่อเลิกตื่นก็มีกะตังค์เหลือ แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 49 11:48:35 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 49 11:17:23 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 เม.ย. 49 10:52:19 ]

ความคิดเห็นที่ 42 ขอบพระคุณครับ  ท่าน จำปูน สิ่งที่ผมตั้งเค้าไว้  ยังไม่ได้ทำเลยครับ   เมื่อคืนพวกมารมารบกวน   คิดอะไรไม่ออกสักอย่าง ในขณะที่ท่านอื่นๆ  เขาทยอยส่งมาลงกันแล้ว  น่าละอายแท้ . จากคุณ : กัมม์ - [ 27 เม.ย. 49 11:00:03 ]

ความคิดเห็นที่ 43 คัดจากชุมนุมพระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เรื่อง สร้างเมือง (๑)          พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดฯให้ฉันเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๕  ฉันยังไม่คุ้นเคยกับราชการกระทรวงนั้น  ตอนแรกรับตำแหน่งต้องศึกษาการงานในหน้าที่อยู่ในกรุงเทพฯ  ตั้งแต่เดือนเมษายนจนถึงเดือนตุลาคม  จึงทูลลาขึ้นไปเที่ยวดูการปกครองหัวเมืองทางฝ่ายเหนือ  ตั้งแต่กรุงศรีอยุธยาขึ้นไปจนเมืองอุตรดิตถ์ สวรรคโลก สุโขทัย  ขากลับล่องเรือจากเมืองตากลงมาจนถึงเมืองอ่างทอง  แล้วขึ้นเดินบกไปตรวจเมืองสุพรรณบุรีเป็นที่สุด  ฉันไปตรวจหัวเมืองครั้งนั้นเป็นครั้งแรก  ตั้งแต่ผ่านเมืองนครสวรรค์อันเริ่มเข้าเขต "เมืองเหนือ" ขึ้นไป  ออกประหลาดใจด้วยทราบว่าเจ้าเมืองต่างๆมักมากระซิบถามพระยาวรพุฒิโภคัย(ชุ่ม)  ซึ่งเป็นผู้ใหญ่ในข้าราชการที่ไปกับฉันว่า  มีเหตุการณ์อันใดเกิดขึ้นหรือ ฉันจึงขึ้นไปเมืองเหนือ  เพราะแต่ก่อนมาเสนาบดีเคยขึ้นไปแต่เวลามีราชการสำคัญ  เช่นเกณฑ์กองทัพเป็นต้น ฉันขึ้นไปด้วยราชการอันใด  พระยาวรพุฒิฯบอกว่าฉันเป็นแต่ไปตรวจดูหัวเมืองต่างๆ  ก็มิใคร่เข้าใจฉันได้ฟังก็เห็นขัน เพราะความจริงก็เป็นเช่นว่า            แต่ก่อนมาเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยเป็นอัครมหาเสนาบดีที่สมุหนายก  ล้วนแต่แก่ชราอายุตั้ง ๖๐ ปีแล้ว  จึงออกไปหัวเมืองไกลต่อเวลามีราชการสำคัญเกิดขึ้น  แต่ตัวฉันเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยเมื่ออายุได้เพียง ๓๐ ปี  พวกหัวเมืองเอาไปคิดเทียบกับท่านผู้ใหญ่สูงอายุแต่ปางก่อน  ก็คงนึกว่าฉันไปเที่ยวตรวจหัวเมืองตามนิสัยคนหนุ่มคะนอง  เห็นจะไม่มีใครคิดเห็นความตามใจจริงของฉัน  ว่าเพราะยังไม่รู้ว่าการปกครองตามหัวเมืองเป็นอย่างไร  จึงออกไปเที่ยวดูให้รู้เห็นด้วยตาตนเอง  เอามาเป็นทุนสำหรับคิดจัดการบ้านเมืองต่อไป          แต่เมื่อตรวจหัวเมืองครั้งนั้น  ได้ไปทำการแปลกอย่าง ๑ ซึ่งน่าจะเล่าฝากไว้ตรงนี้ด้วย  แต่เบื้องต้นต้องย้อนกล่าวถึงเมื่อแรกกรมพระนราธิปประพันธ์พงศ์เป็นตำแหน่งรองอธิบดีบัญชาการกระทรวงพระคลังก่อน  ท่านทรงตรวจบัญชีเงินส่วยซึ่งหัวเมืองต้องส่งเข้ามากรุงเทพฯคั่งค้างอยู่มากนัก  จึงกราบบังคมทูลขอให้ตั้งกรมเงินส่วย(หรือเรียกว่ากรมอะไรฉันจำไม่ได้แน่)  ขึ้นทั้งกระทรวงมหาดไทยและกระทรวงกลาโหม  ในกระทรวงมหาดไทย เจ้ากรมเป็นที่พระวรพุฒิโภคัย  ในกระทรวงกลาโหม เจ้ากรมเป็นที่พระอุทัยเทพธน  สำหรังเร่งรัดรวบรวมเงินส่วยหัวเมืองส่งพระคลังมาแต่ก่อนฉันเป็นเสนาบดีกระมหาดไทยหลายปีแล้ว  เมื่อแรกฉันว่าการกระทรวงมหาดไทยได้ทูลแถลงล่วงหน้าแก่กรมพระนราฯว่าที่จะจัดการปกครองหัวเมืองเห็นจะต้องใช้เงินมาก  ขอให้กระทรวงพระคลังหาเงินไว้จ่ายราชการในกระทรวงมหาดไทยอย่าให้ขัดแคลน  จึงจะสามารถทำนุบำรุงบ้านเมืองให้เจริญขึ้นได้  ท่านตรัสว่าข้อนนั้นก็เห็นอยู่แล้ว  คงจะช่วยโดยเต็มความสามารถ  แต่ตัวฉันรู้อยู่ว่าเงินแผ่นดินรายได้ยังมีน้อย  มิใคร่พอใช้  ถ้าเงินรายได้ยังไม่เพิ่มพูนขึ้น  ก็เห็นจะยังจ่ายให้ไม่ได้มาก  ถ้าฉันจัดการหัวเมืองให้เกิดผลได้เงินแผ่นดินมากยิ่งขึ้น  ท่าจะจ่ายรายได้ที่เพิ่มขึ้นนั้นให้กระทรวงมหาดไทยบำรุงบ้านเมืองเป็นส่วนใหญ่กว่ากระทรวงอื่น  มีความเข้าใจกันมาดังนี้            เมื่อฉันจะขึ้นไปตรวจหัวเมืองครั้งนั้นกรมพระนราฯตรัสแก่ฉันว่าเงินส่วยของหลวงยังค้างเจ้าเมืองกรมการและเจ้าหมู่นายกองที่คุมคนทางหัวเมืองอยู่มาก  ถ้าฉันช่วยเร่งรัดให้ได้เงินมาบ้างก็จะดี  ฉันทูลผัดว่าขอตริตรองก่อน  แล้วมาคิดใคร่ครวญดูเห็นว่า  ฉันเพิ่งจะขึ้นไปตรวจหัวเมืองเป็นครั้งแรก  ตัวฉันกับพวกเจ้าเมืองกรมการตามหัวเมืองก็ยังไม่รู้จักกันโดยมาก  ถ้าไปประเดิมเริ่มใช้อำนาจด้วยเรียกเร่งเงินส่วยติดค้างให้เกิดเดือดร้อนแก่เจ้าเมืองกรมการ  พวกที่เป็นหนี้หลวงก่อนจัดการอย่างอื่นให้เกิดความยินดีดูหาสมควรไม่  แต่คิดไปอีกทางหนึ่งก็แลเห็นว่าถ้าได้เงินมาถวายกรมพระนราฯในครั้งนั้น  จะเป็นประโยชน์แก่กระทรวงมหาดไทย  ด้วยจะขอให้กระทรวงพระคลังเพิ่มเงินให้ง่ายขึ้น  ฉันจึงปรึกษาพระวรพุฒิโภคัยซึ่งได้เลื่อนขึ้นเป็นพระยาเมื่อฉันไปอยู่กระทรวงมหาดไทย  ว่าจะหาทางกลางได้อย่างไรดี ให้ได้เงินมาให้กรมพระคลังบ้าง  แต่อย่าให้เกิดความเดือดร้อนแก่พวกข้าราชการหัวเมือง  พระยาวรวุฒิฯเห็นว่าถ้าลดจำนวนเงินหนี้ให้แก่ผู้เอาเงินสดมาส่งให้เป็นส่วนมากขึ้นจนลูกหนี้เห็นประโยชน์  เห็นจะมีผู้เต็มใจส่งเงินสดชำระหนี้หลวงให้พ้นตัวมากด้วยกัน  คงจะได้เงินมาให้กระทรวงพระคลังไม่น้อยนัก  ฉันไปทูลความวิตกของฉันกับทั้งความคิดของพระยาวรพุฒิฯแก่กรมพระนราฯ  ทูลถามท่านว่ากระทรวงพระคลังจะลดหนี้ให้แก่ผู้ส่งเงินสดชำระหนี้ได้สิ้นเชิงสักเท่าใด  ท่านตรัสว่าเงินส่วยนั้นมันติดค้างทบทอดมานานนักแล้ว  ถ้าช้าไปที่สุดก็คงสูญ  ถ้าได้เงินสดเพียงสักครึ่งหนึ่งก็พอพระหฤทัย  ฉันก็รับว่าจะไปลองหาเงินมาถวาย  จึงให้พระยาวรวุฒิฯเอาบัญชีเงินส่วยค้างขึ้นไปด้วย  เมื่อไปถึงเมืองไหนที่มีเงินส่วยติดค้าง  ฉันให้พระยาวรพุฒิฯบอกแก่ผู้เป็นลูกหนี้ว่า  เมื่อก่อนฉันขึ้นไปครั้งนั้น  ได้พูดกับกระทรวงพระคลังตกลงกันว่าจะให้โอกาสแก่บรรดาผู้ที่มีเงินส่วยของหลวงติดค้างอยู่ตามหัวเมือง  ถ้าใครเอาเงินสดมาชำระหนี้หลวงได้สิ้นเชิงในเวลาเมื่อฉันไป  กระทรงพระคลังยอมให้ฉันลดหนี้ใช้ครึ่งหนึ่ง  พวกที่เป็นหนี้เงินส่วยรู้ก็พากันยินดีที่จะได้ส่วนลดมาก  ใครสามารถจะใช้หนี้ได้ต่างก็เอาเงินสดมาชำระหนี้ของตน  บางคนถึงไปกู้ยืมผู้อื่นเอามาส่งก็มี  เว้นแต่ที่ขัดสนไม่สามารถจะหาเงินชำระหนี้ได้  แต่ฉันไม่สั่งให้เกาะกุมเร่งรัด  ก็ไม่มีใครเดือดร้อน            สมัยนั้นยังไม่ใช้ธนบัตร  ได้เงินกว่า ๒๐๐,๐๐๐ บาท  จึงต้องหาเรือลำ ๑  บรรทุกเงินลงมาถวายกรมพระนราฯ  ท่านก็ทรงยินดี  แต่ไม่เป็นประโยชน์แก่กระทรวงมหาดไทยอย่างฉันกระหยิ่มใจ  เพราะต่อมาไม่ช้ากรมพระนราฯก็ออกไปเสียจากกระทรวงพระคลัง  ท่านผู้อื่นที่มาเป็นแทนยังใหม่ไม่กล้าแก้ไขการงาน  เป็นแต่พยายามรักษาแบบแผนตามเดิม  ความคิดที่จะร่วมมือในระหว่างกระทรวงพระคลังกับกระทรวงมหาดไทย  ก็ร้างรามาสัก ๒ ปี  จนกรมหมื่นอดิศรราชหฤทัยเป็นเสนาบดีกระทรวงพระคลัง  จึงกลับมาร่วมมือกันมีผลเป็นประโยชน์ใหญ่หลวงจึงสามารถสร้างเมืองต่างๆดังจะกล่าวต่อไปข้างหน้า แก้ไขเมื่อ 28 เม.ย. 49 15:54:38 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 เม.ย. 49 13:44:17 ]

ความคิดเห็นที่ 44 (๒)          ตั้งแต่ฉันไปตรวจหัวเมืองครั้งนั้นนับเวลามาจนถึง พ.ศ. ๒๔๘๕  ปีที่เขียนนิทานนี้พอครบ ๕๐ ปี  ในสมัยฉันไปหัวเมืองต่างๆเป็นอย่างไรเจ้าเมืองกรมการพนักงานปกครองหัวเมืองเป็นอย่างไร  และวิธีการปกครองตามหัวเมืองเป็นอย่างไรในสมัยนี้ ผู้รู้เหลือน้อยแล้ว  จึงจะเขียนเล่าไว้  "หัวเมือง" คือเมืองขึ้นตรงต่อกรุงเทพฯ ที่ฉันได้ไปในครั้งนั้นรวม ๒๒ เมืองด้วยกัน ๑. อยุธยา ๒. อ่างทอง (ย้ายจากที่เดิม) ๓. พรหมบุรี ๔. สิงหบุรี (ย้ายจากที่เดิม  มีปราการ) ๕. อินทรบุรี ๖. สรรค์บุรี (มีปราการ) ๗. ชัยนาท (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๘. มโนรมย์ ๙. อุทัยธานี (ย้ายจากที่เดิม) ๑๐. พยุหคีรี (ตั้งในกรุงรัตนโกสินทร์ ร.๔) ๑๑. นครสวรรค์ (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๒. พิจิตร (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๓. พิษณุโลก (มีปราการ) ๑๔. พิชัย (มีปราการ) ๑๕. อุตรดิตถ์(ตั้งในรัชกาลที่ ๔  ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๖. สวรรคโลก (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๗. สุโขทัย (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๘. ตาก (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๑๙. กำแพงเพชร (ย้ายจากที่เดิม มีปราการ) ๒๐. ขาณุวรลักษณ์ (ตั้งใน ร.๔) ๒๑. บรรพคพิสัย (ตั้งใน ร. ๔) ๒๒. สุพรรณบุรี (มีปราการ)          เป็นเมืองมีมาก่อนกรุงรัตนโกสินทร์ ๑๘ เมือง  ตั้งในกรุงรัตนโกสินทร์ ๔ เมือง  เป็นเมืองมีปราการ ๑๔ เมือง  ไม่มี ๘ เมือง  ย้ายมาจากที่เดิม ๑๑ เมือง  คงอยู่ที่ ๑๑ เมือง  แต่ตัว "เมือง" คือที่บังคับการจังหวัดมิได้อยู่ที่เมืองเดิมโดยมาก  ยังตั้งอยู่ที่เมืองเดิมแต่พระนครศรีอยุธยากับเมืองพิษณุโลก  เมืองพิชัยและเมืองสุพรรณบุรี ๔ เมืองเท่านั้น          พระนครศรีอยุธยาเวลานั้นข้างในพระนครเป็นป่ารกมีแต่วัดร้าง  ที่ตรงปราสาทราชมณเฑียรก็เป็นป่า  คนตั้งบ้านเรือนอยู่แต่ตามริมแม่น้ำตลอดรอบพระนคร  แต่คลองเมืองทางด้านเหนือพระนครยังกว้าง  มีแพที่อยู่ของพวกพ่อค้าและเรือบรรทุกสินค้าจอดขายรายเรียงกันไปทั้ง ๒ ฟาก  เป็นตลาดใหญ่ในท้องน้ำแห่งหนึ่ง ----- (ทรงค้างไว้)(๑)           เมืองอ่างทอง  ดูเหมือนจะตั้งเมื่อครั้งสมเด็จพระนเรศวรฯ  เดิมมีชื่อว่าเมืองวิเศษชัยชาญ  ตั้งอยู่ริมแม่น้ำน้อยที่ลงมาจากเมืองนครสวรรค์  อยู่มาแม่น้ำน้อยตื้นขึ้น  ฤดูแล้งใช้เรือไม่สะดวก  ย้ายเมืองออกมาตั้งริมแม่น้ำเจ้าพระยาที่บ้านอ่าทอง  จึงเปลี่ยนชื่อเป็นเมืองอ่างทอง          เมืองพรหมบุรี  มีแต่ครั้งพระเจ้าอู่ทอง  เรียกชื่อ (ในกฎหมายลักษณะลักพาบทหนึ่ง)ว่า "เมืองพรหมนคร"  ในกฎมณเฑียรบาลก็ว่าเป็นเมืองสำหรับหลานหลวงครอง  แต่ไม่ปรากฏว่าเคยมีป้อมปราการอยู่ตรงไหน          เมืองสิงหบุรี  เดิมตั้งอยู่ริมแม่น้ำจักรศรี  เป็นลำน้ำใหญ่อยู่ห่างแม่น้ำเจ้าพระยาไปทางตะวันตกสัก ๑๐๐ เส้น  ในกฎมณเฑียรบาลเรียก "เมืองศรีราชา" ว่าสำหรับเมืองลูกหลวงครอง  เป็นเมืองใหญ่มาก  ยังมีที่วังและวัดคือวัดพระนอนจักรศรี เป็นต้นปรากฏอยู่  อยู่มาแม่น้ำจักรศรีตื้นตันกลายเป็นเมืองดอน  ต้องขุดคลองอาศัยใช้เรือมาออกแม่น้ำเจ้าพระยาที่เมืองพรหมบุรี  เมื่อเวลาฉันขึ้นไป พระพิศาลสงคราม เจ้าเมืองสิงหบุรีมาตั้งบ้านเรือนอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาในเขตเมืองพรหมฯ เอาเป็นที่ว่าราชการเมืองสิงหบุรีไปจากที่นั่น  ดูเหมือนเจ้าเมืองสิงหฯอยู่ในเมืองพรหมฯเช่นนั้นมาหลายคนแล้ว          เมืองอินทรบุรี  ยังไม่มีชื่อปรากฏในสมัยพระเจ้าอู่ทอง  กล่าวแต่ว่ามีเมืองสระพุงกับเมืองคลองพลับอยู่ในแถวนั้น  ฉันก็ยังค้นไม่พบว่าอยู่ที่ไหน  เห็นจะตั้งเมืองอินทร์ฯขึ้นเมื่อรัชกาลสมเด็จพระบรมราชาธิราช (พงั่ว) จึงกล่าวในกฏมณเฑียรบาลว่าเป็นเมืองสำหรับหลานเธอครอง  และในพงศาวดารก็ปรากฏว่ามีเจ้าหลานเธอทรงพระนามว่า "เจ้านครอินทร์" ซึ่งได้ครองกรุงศรีอยุธยาเมื่อภายหลัง  แต่ก็ไม่มีเมืองโบราณปรากฏอยู่ในแขวงเมืองอินทร์ฯ          เมืองชัยนาท  เป็นเมืองโบราณพวกกรุงสุโขทัยสร้างทางฝั่งตะวันตกแม่น้ำเจ้าพระยา  ตั้งแต่ปากคลองแพรก (ทางไปเมืองนครสวรรค์) ลงไปข้างใต้  ยังมีพระมหาธาตุและวัดร้างปรากฏอยู่หลายวัด  แต่เมื่อฉันขึ้นไปนั้น  เมืองชัยนาทคือบ้านเรือนเจ้าเมืองกรมการตั้งอยู่ทางฟากตะวันออกตรงข้ามกับเมืองเดิม  จะย้ายข้ามาแต่เมื่อไรหาทราบไม่  แต่เมืองชัยนาทแปลกกับเมืองอื่นที่ได้ไปเห็นครั้งนั้นอย่าง ๑ ที่ตามริมแม่น้ำมีแต่หมู่บ้านเป็นหย่อมๆ อยู่ห่างๆกัน  แม้ที่ตั้งเมืองก็เป็นอย่างหมู่บ้านหย่อมหนึ่งเช่นนั้น  หามีตำบลบ้านใหญ่ที่เหย้าเรือนตั้งติดต่อกันไปยืดยาวไม่  ถ้าเป็นแต่แล่นเรือไป  ก็ไม่มีที่จะสังเกตว่าตรงนั้นเป็นเมืองชัยนาท  เห็นจะเป็นด้วยมีที่ดอนแต่ริมตลิ่ง  ข้างหลังเป็นที่ลุ่มทำนาไม่ได้  ราษฎรจึงตั้งภูมิลำเนากระจัดกระจายไปอยู่ตามที่ต่างๆ  ห่างเมืองไปโดยมาก          เมืองมโนรมย์  เดิมอยู่ในอาณาเขตจังหวัดชัยนาท  เหตุที่จะตั้งขึ้นเป็นตัวเมืองต่างหาก  มีเรื่องตำนานแปลกอยู่  เล่ากันมาในท้องถิ่นเมืองนั้นว่า  เมื่อรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์  ขุนศรีสิทธิกรรม์ ปลัดกรมโขลงในกรมช้าง  ไปพบช้างเผือกพังที่ในแขวงเมืองศรีสวัสดิ์  และจัดการคล้องช้างเผือกตัวนั้นได้  ในหนังสือพระราชพงศาวดารว่า  สมเด็จพระนารายณ์เสด็จขึ้นไปรับถึงเมืองนครสวรรค์เมื่อปีจอ พ.ศ. ๒๑๐๑  เมื่อลงมาถึงพระนครมีสมโภชแล้วขึ้นระวางเป็นพระอินทรไอยราฯ  ส่วนขุนศรีสิทธิกรรม์ผู้ทำความชอบให้ได้ช้างเผือก   ทรงพระกรุณาตรัสถามว่าอยากได้บำเหน็จอย่างไร  ขุนศรีสิทธิกรรม์กราบทูลว่า "อยากเป็นเจ้าเมือง"  สมเด็จพระนารายณ์ก็ทรงพระสรวลตรัสว่า "มันอยากเป็นเจ้าเมืองก็ให้มันเป็น"  จึงโปรดแบ่งท้องที่ในแขวงเมืองชัยนาท  เห็นจะตรงที่บ้านเดิมของขุนศรีสิทธิกรรม์คนนั้น  ตั้งขึ้นเป็นเมืองมโนรมย์  แต่ให้มีอาณาเขต "เพียงสุดเสียงช้างร้อง" จังหวัดมโนรมย์จึงเล็กกว่าหัวเมืองอื่นหมดทั้งสิ้น  ใครเป็นเจ้าเมืองก็ยังมีนามว่า หลวงศรีสิทธิกรรม์ สืบมาจนบัดนี้ .................................................................................................................................................... (๑)  ไม่เป็นไร  ไว้ค่อยเอามาลงให้ละเอียด "ในตำนานกรุงเก่า  และภูมิสถานพระนคร"  ก็แล้วกันนะครับ แก้ไขเมื่อ 28 เม.ย. 49 15:56:42 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 เม.ย. 49 16:11:21 ]

ความคิดเห็นที่ 45 ต่อ        ส่วนสุโขทัยเป็นรัฐเล็กๆปกครองแบบพ่อปกครองลูก  ที่ถูกบีบโดย ๓ อาณาจักรที่ใหญ่กว่า ที่ทิศเหนือคือ หริปุณชัยและล้านนา  และทิศใต้ คือ อโยธยา-สุพรรณบุรี   สุโขทัยจึงอาจตกเป็นรัฐกันชน โชคดีที่พ่อขุนรามคำแหง เป็นศิษย์ร่วมสำนักกับพระยางำเมืองกษัตริย์ภูกามยาว (สำนักเทพฤๅษีดอยด้วน และพระศุกร์ทันต์ฤๅษี กรุงละโว้ -  จดหมายเหตุโหร  ประชุมพงศาวดารเล่ม ๘)  ซึ่งพระยางำเมืองเป็นญาติกับ พระเจ้าเม็งรายมหาราช  คือสืบเชื้อสายมาจากขุนเจืองธรรมมิกราชด้วยกัน   ทั้งสาม พ่อขุนราม พระยางำเมือง และพระเจ้าเม็งราย ได้สาบานเป็นพี่น้องกัน   ซึ่งทำให้พ่อขุนรามได้รับการคุ้มครองจากพระเจ้าเม็งราย  ทำให้อโยธยา-สุพรรณบุรี ต้องเกรงใจไม่กล้ารุกรานสุโขทัย   ฐานกำลังอีกจุดหนึ่งที่ส่งเสริมให้พ่อขุนรามได้รับความเกรงใจจากประเทศรอบข้างคือ  อาณาจักรมอญที่เมาะตะมะและศรีเกษตร (ในเขตพม่า) ซึ่งปกครองโดยเจ้าฟ้ารั่ว (มะกะโท – ลูกเขยพ่อขุนราม : ดูเว็บไชต์พม่าเกี่ยวกับ Myanmar Rullers)  และก็เพราะเจ้าฟ้ารั่วนี่เองที่ทำให้ สุโขทัยไม่ถูกกองทัพมงโกลโจมตี  ไม่ใช่เพราะกุบไบลข่านเกรงพระราชอำนาจพ่อขุนรามอย่างที่พงศาวดารไทยบางฉบับกล่าวไว้ (มงโกลไม่เคยเห็นประเทศไหนอยู่ในสายตาอยู่แล้ว -  พุกาม ขอม จามปา สิงหสารี่ : รัฐใหญ่ในอินโดเนเชียโดนมาหมด) เจ้าฟ้ารั่วผูกมิตรกับมงโกลมานานแล้ว   ได้นัดแนะกับทัพมงโกลๆ ตีพุกาม เจ้าฟ้ารั่วก็ยกพัพไปยึดหงษาวดี (พะโค) จากพุกาม   ส่วนล้านนา ที่ไม่โดนมงโกล เพราะส่งส่วยให้จีนมาตั้งแต่สมัยขุนเจือง  (ขุนเจืองได้เป็นอ๋องจีนในสมัย ซ้อง)  ที่แรกพระเจ้าเม็งรายลังเลที่จะส่งส่วยข้าว แต่ตอนหลังก็ส่งให้   ล้านนามาไม่ส่งส่วยให้จีนในสมัยพระเจ้ากือนา   ในการศึกษาประวัติศาสตร์โดยเฉพาะการเขียนประวัติศาสตร์ต้องทำใจให้เป็นกลาง    ต้องคำนึงถึงค่านิยม หลักปฏิบัติ และการวางตัวในการสมาคมกับชนชั้นต่างกันในปัจจุบันนี้ ไป พิจารณาด้วย     เพราะคนเชื้อสายเดียวกันในพื้นที่เดียวกัน สมัยโบราณและปัจจุบันจะต่างกันไม่มาก     เช่นการถือตัว ถือ ศักดิศรี  พระมหากษัตริย์ในสมัยโบราณจะถือ ศักดิศรีของตัวเองมาก  ทั่วโลกเป็นเช่นเดียวกันหมด   คือ กษัตริย์ที่มีเดชานุภาพมาก จะไม่มีทางไปเยี่ยมเยียนกษัตริย์ในประเทศที่มีอณุภาพ น้อยกว่าเด็ดขาด  มีแต่จะยกทัพไปปราบปรามสั่งสอนเท่านั้น   หรืออาจไปงานพระศพหากเป็นพระสหายที่รักใคร่กันมาก  ดีไม่ดีอาจเอางานพระศพบังหน้า  แล้วมีกองทัพตามไปยึดประเทศนั้นเป็นเมืองขึ้นเลยก็มี   พระเจ้ารามคำแหงไปเยี่ยมพระเจ้าเม็งรายมหาราชที่เชียงใหม่หลายครั้ง    แต่ไม่มีประวัติว่าพระเจ้าเม็งรายมหาราช  เคยเสด็จไปเยี่ยมพ่อขุนรามฯที่สุโขทัยเลย    นี่ย่อมแสดงอย่างชัดเจนว่าพระเจ้าเม็งรายมหาราชมีอำนาจสูงกว่าพ่อขุนรามฯมาก เพิ่มเติมอีกนิด ในสมัยพระเจ้ากือนา ซึ่งตรงกับสุโขทัยสมัยพระมหาธรรมราชาลิไท  พระเจ้าลิไทได้พระธาตุจากลังกา (ภิกษุลังกานำมา)  เรื่องรู้ถึงพระเจ้ากือนาๆ จึงส่งแม่ทัพ ๒ คนไปเจริญไมตรีกับสุโขทัยขอแบ่งพระธาตุมาเชียงใหม่ (ไปข่มขู่เอามา) พระเจ้าลิไทก็ให้แต่โดยดี  คือพระธาตุบนดอยสุเทพนั่นแหละ  กษัตริที่ยิ่งใหญ่ มีผลงานมากมาย แต่ไม่มีบันทึกวัน เดือนปีในการครองราช  ไม่มีบันทึกวัน เดือน ปี ที่สิ้นพระชนม์ และสาเหตุของการสิ้นพระชนม์  คิดแล้วทำให้สงสัยว่ามีตัวตนหรือไม่  พระนามที่ว่ารามคำแหงมหาราชนั้น  ได้มาจากการตีความในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ ๑  ซึ่งปัจจุบันยังสรุปไม่ได้ว่าแท้ไม่แท้  ผมได้อ่านบทความและหนังสือที่วิเคราะห์หลายชิ้นงาน ของท่านจันทร์ฯ  ของดร.พิริยะ  ไกรฤกษ  ฯลฯ  เห็นว่าของดร.พิริยะ  มีเหตุมีผลสนับสนุนที่ดีมากน่าเชื่อถือได้  ผมจึงไม่เชื่อว่าศิลาจารึกหลักที่ ๑ นั้นเป็นของแท้  ดังนั้นจึงไม่เชื่อว่าพ่อขุนรามคำแหงเป็นกษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่แต่อย่างใด  แต่เป็นเจ้าโรจน์ปราชญ์รู้ธรรมะ  รู้พระไตรปิฎก และชั้นเชิงทางการทูตดีมาก  และต่อมากษัตริย์สุโขทัยทุกพระองค์จะสนใจศึกษาพระไตรปิฎกอย่างลึกซึ้ง และเรียกตนเองเป็นธรรมราชา  ถ้าท่านอ่านพงศาวดารกรุงเก่าให้ดีจะเห็นการแบ่งการระบุชื่อพระมหากษัตริย์ล้านนา กับสุโขทัยชัดเจน  ของล้านนาจะเรียกว่า มหาราช  ของสุโขทัยจะเรียก ธรรมราชาบ้าง (องค์ที่ให้ความนับถือ) เรียกพระยาบ้าง           ทีนี้กลับมาตรงที่ผมได้พูดไว้ว่าการเรียบเรียงประวัติศาสตร์ไม่ถูกต้องแต่ต้นนั้น  ผมหมายถึงว่าน่าจะขยายวงของประวัติศาสตร์ไทยถึงล้านนา  และจะให้ดีน่าจะถึง โยนกนาคพันธ์ศรีช่างแสนของ พระเจ้าสิงหนติวัติกุมารเลยจะได้ประวัติศาสตร์ไทยที่สมบูรณ์ และน่าภูมิใจมากขึ้น  เพราะมีพระมหากษัตริย์ที่น่านับถือยกย่องอีกหลายพระองค์  เช่น พระเจ้าพรหมมหาราช  ลาวเคียง ขุนเจือง  พระเจ้าเม็งราย  และกษัตริย์ต่อจากพระเจ้าเม็งราย ถึงพระเจ้าติโลกราช  แต่ละพระองค์ที่อ้างมานี้ล้วนมีเดชานุภาพมาก  โดยเฉพาะขุนเจืองเป็นกษัตริย์ของ ๔ อาณาจักร  คือ หิรัญเงินยาง (ล้านนา)  ล้านช้าง แสนหวี (สิบสองปันนา) และแกวประกัน  แสนหวีถือว่าขุนเจืองเป็นปฐมกษัตริย์ของตนเอง  ล้านช้างถือว่าขุนเจืองเป็นวีระบุรุษที่ยิ่งใหญ่ของล้านช้าง           ตามตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ หรือตำนานราชวงศ์ปกรณ์ ที่เล่าเรื่องอาณาจักรล้านนา  ตั้งแต่ จ.ศ. ๑  กษัตริย์ชื่อ ลวจังกราช  จนถึงรัชกาลที่ ๑ ของรัตนโกสินทร์  ก่อนล้านนา (เชียงใหม่) ตกเป็นเมืองขึ้นของพม่า  ล้านนาไม่เคยเป็นเมืองขึ้นของอยุธยาเลย  อยุธยายกทัพมาตีหลายครั้ง ตั้งแต่สมัยพระเจ้าไตรโลกนาถเป็นต้นมา ไม่เคยรบชนะเชียงใหม่เลยสักครั้ง เชียงใหม่มายอมแพ้สมัยพระไชยราชาธิราชนั้นถูกต้อง  เพราะตอนนั้นเขื้อสายวงศ์พระเจ้าเม็งรายมหาราชหมดแล้ว เหลือแต่ผู้หญิง  ไม่ได้รบกันด้วยคือพระไชยราชาธิราชยกทัพมาถึงเชียงใหม่  มหาเทวีออกมาถวายบังคม(ยอมแพ้รับไมตรี)  พระไชยราชาธิราชเห็นความงามเกิดประชวร เลยยกทัพกลับอยุธยาและประชวนสิ้นพระชนม์ในเวลาต่อมา             ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่  ส่วนที่เป็นเนื้อหาละเอียดที่กล่าวถึงพระเจ้าติโลกราช กษัตริย์เชียงใหม่  กับพระบรมไตรโลกนาถแห่งอยุธยา ค่อนข้างจะตรงกันข้ามกับที่เล่าเรียนกันในโรงเรียน  สรุปคือพระเจ้าติโลกราชเป็นสุภาพษุรุษมากกว่า  พระไตรโลกนาถสมัยเป็นพระราเมศวรครองพิษณุโลกเป็นเพื่อนสนิท (ไม่แน่อาจเป็นเพื่อนร่วมสาบานก็ได้) กับพระยายุทธิษฐิระ  ขนาดถามกันว่า ถ้าเพื่อนได้ครองอยุธยาแล้วจะให้เราเป็นอะไร  พระไตรโลกนาถก็ตอบเลยว่า  เพื่อนก็ต้องเป็นอุปราชครองเมืองครึ่งหนึ่ง  แต่เมื่อได้เป็นกษัตริย์อยุธยาแล้วกลับไม่ให้ พระยายุทธิษฐิระ เป็นอุปราชให้แค่กินเมืองสองแควเท่านั้น  เลยโกรธไปสวามิภักดิ์พระเจ้าติโลกราช   ติโลกราชกับไตรโลกนาถทำสงครามกันหลายครั้ง  ไตรโลกนาถแพ้ทุกครั้ง  ครั้งหนึ่งถูกล้อมไว้เกือบไม่รอด  ดีที่แม่ทัพรองที่ล้อมเฝ้าไว้ไม่รอบคอบเลยหนีทางแม่น้ำรอดไปได้  เลยไปบวชเพราะเกรงว่าทัพเชียงใหม่จะตามไปตีถึงอยุธยา  เนื่องจากรู้ว่าพระเจ้าติโลกราชเคร่งศาสนา  เคยอุปถัมภ์การสังคยนาพระไตรปิฎก  และจากนั้นจึงได้แต่งลิลิตยวนพ่าย เพื่อระบายอารมณ์  (ยวน คือ ไทยยวน หรือ ลาวยวน ซึ่งหมายถึงเชียงใหม่นั่นเอง)  พอแค่นี้ดีกว่า เดียวพวกสุโขทัยนิยม หรืออยุธยานิยมจะรุมด่าเอา            ขอขอบคุณ  คุณกัมม์ครับ  ที่ให้การต้อนรับ            ผมเป็นพวกชอบเล่นของเก่า  และชื่นชมในความงดงามของพระพุทธรูปสมัยต่างๆ  เมื่อเล่นของเก่าก็ต้องอ่านประวัติศาสตร์โดยเฉพาะตำนานต่างบ้าง  ไม่ได้จด  short note ไว้เพียงแต่พับหน้าหนังสือไว้  เลยหาอ้างอิงไม่ค่อยได้  คุณกัมม์ได้พูดถึงพระพุทธชินราช  ที่มี ๔ นิ้วยาวเท่ากัน  โดยเชื่อว่าผู้สร้างคือกษัตริย์สุโขทัยไม่ใช่เชียงแสนอย่างที่ตำนานบอกไว้  ผมก็สงสัยอยู่เหมือนกันแต่ผมไม่เชื่อว่ากษัตริย์สุโขทัยเป็นผู้สร้าง สร้างเมื่อไร ผมพยายามค้นคว้าอยู่ ที่รู้แน่นๆคือเมื่อพระไตรโลกนาถอยู่ที่พิษณุโลก พระพุทธชินราชมีอยู่แล้ว  แสดงว่าสร้างมาก่อนสมัยพระบรมไตรโลกนาถ  คุณกัมม์เคยพบเอกสารที่ระบุว่าก่อนหน้านั้นไหม  ไม่นับพ.ศ. ๑๕๐๐  ตามที่ตำนานบอกนะ  ส่วนพระที่มีนิ้ว ๔ นิ้วเท่ากันนั้น ๑. ของอินเดียไม่มีแน่นอน  ตั้งแต่คันธาราฐถึงสมัยปาละ ๒. ศรีวิชัย มอญทราวดี ก็ไม่มี ๓. ลังกามีบ้างแต่เป็นสมัยคริสต์ศตวรรษที่ ๑๘-๑๙ ๔. สุโขทัย หน้านางคางหยิก ไม่ว่าองค์เล็กองค์ใหญ่ก็ไม่มี ๕. พม่ามีมาก ทั้งสมัยพุกาม และมัณดเลย์  ของลาวก็เช่นกันมีมาก ๖. เชียงแสนทรงเครื่องแทบทุกองค์ มี ๔ นิ้วเท่ากัน สิงห์สามฐานบัวมีมากเหมือนกัน  หลายองค์มีจารึกที่ฐานว่า สร้างสมัยพระเจ้าติโลกราช ๗. อยุธยามีที่เป็นพระทรงเครื่อง (crown buddha)   ปางอื่นมีบ้างแต่เป็นสมัยหลัง ๘. ที่พิษณุโลกนอกจาก ๔ องค์ที่หล่อในคราวเดียวกัน พระพุทธชินราช ชินสีห์  พระศรีศาสดา  และพระเหลือ  ยังมีพระศรีศากยมุนี ที่ปัจจุบันอยู่วัดสุทัศน์ กทม อีกองค์หนึ่งที่มี ๔ นิ้วเท่ากัน แต่ใบหน้าไม่เหมือนพระสุโขทัยเลยทั้ง ๕ องค์ ๙. มีพระสุโขทัยทองคำองค์หนึ่งอยู่ที่วัดหงส์ ถนนจรัญสนิทวงศ์  มี    จารึกที่ฐานว่าสมเด็จท้าวพระยาศรียศราช  สร้างเมื่อ  เดือน 3 ขึ้น    1 ค่ำ  ปีเถาะ เทียบ พ.ศ. แล้ว ได้ 1963  พระองค์นี้เค้าหน้าแบบ    เดียวกับพระทองวัดไตรมิตร  ดูพ.ศ.แล้วน่า จะสร้างหลังพระพุทธ    ชินราช  ไม่มี ๔ นิ้วที่เท่ากัน ทั้งหมดนี้ชวนให้สงสัยว่า   ใครคือผู้สร้างพระพุทธรูปทั้ง ๕ องค์ในข้อ ๘    ลังกาเอาพระวินัยมาเผแพร่ให้ไทยเท่านั้น  อาจเอาพระธาตุมาให้บ้าง  แต่  ไม่ได้เอาศิลปะหรือเท็คโนโลยี่ในการสร้างพระให้ไทย  ช่างสุโขทัยและช่างเชียงแสน เก่งกว่าลังกามาก  พระพุทธรูปลังกาทั้งหมดที่มีอยู่ในประเทศลังกา ไม่ว่าหล่อจากโลหะ  หรือแกะจากหินความงดงามด้อยกว่าประเทศอื่นๆมาก  ไม่ควรมาเทียบกับพระเชียงแสนหรือสุโขทัย  เทียบได้กับของวัดตระกวนเท่านั้น พอแค่นี้ก่อน พอแค่นี้ก่อน จากคุณ : Earthian - [ 28 เม.ย. 49 08:05:17 ]

ความคิดเห็นที่ 46 ๔๓ - ฉันจึงขึ้นไปเมืองเนือ   - นึกว่าฉันไปเที่ยวตรวจหัวเมืองตามนิสัยคนหนุ่ง คะนอง   - แต่ฉันไม่สั่งให้เกาะหกุม เร่งรัด   - แต่ไม่เป็นประโยชน์แก่กระทรวงมหาดไทยอย่างฉันกระหยิ่มใ   ๔๔ - ยังมีพระมหาธาตุและวัดร้างวปรากฏอยู่หลายวัด - ว่า "มันอยากเป็นเจ้ารเมือง ก็ให้มันเป็น"   ** นึกว่าให้คนอื่นคิดหัวแทบแตกแล้วคนเริ่มไม่ทำ วันนั้นบอกไป ครึ่งโขลง  แต่หายไปเป็นวัน สงสัยกินจนหมดป่า เพราะกันทั้งนั้นเลยเกือบครบแล้ว โคลง ฉันท์ กลอน หาย กาพย์ ไปอันนึง ปล. มีปัญญาตรวจแต่แค่อักษร เขียนโคลงกลอนไปวันวันมันเหลือหลาย อันความรู้ในเรื่องอื่นน้ำตื้นตาย น่าละอายได้แค่อ่านงานเขาเอย จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 28 เม.ย. 49 09:31:45 ]

ความคิดเห็นที่ 47 ขอบพระคุณครับ  ท่าน จำปูน ว่าจะกินสักครึ่งโขลง   แต่ไอ้พวกมารมันทำซะฉี่เหลือง เลยคิดอะไรไม่ออกสักอย่างเดียว   "กาพย์" ที่เหลือ  ส่งกันอีกสักทีดีไหมครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 11:35:06 ]

ความคิดเห็นที่ 48 สวัสดีครับ  คุณ Earthain ยินดีอย่างยิ่งครับ  ที่เข้ามาช่วยกันในข้อมูล ต้องทำความเข้าใจก่อนนะครับ  ข้อมูลที่ลงนี้ไม่ใช่สำหรับผมคนเดียว เป็นการเผยแพร่ข้อมูลสู่สาธารณะ  ถึงบางอย่างผมอาจจะขัดแย้ง แต่ก็ไม่ได้หมายความว่าทุกๆคนจะขัดแย้งไปกับผมด้วย  ขึ้นอยู่กับการพิเคราะห์ของแต่ละท่าน เพราะฉะนั้น  ถึงผมจะแย้งบ้างก็ขอให้คุณนำเสนอในฝ่ายของคุณนะครับ อย่างน้อยใจหนีไปซะอีกคนล่ะครับ  แล้วปล่อยให้ผมเสนอข้อมูลทางเดียว จึงเป็นเหตุผลที่ผมควรจะยินดี  ที่ท่านเข้ามาร่วมกัน (เมื่อคืนก็รอ  นึกว่าเป็นหมันเสียแล้ว) เข้าเรื่องเลยนะครับ เรื่องพุทธศิลป์ ผมอาจจะไม่ได้ศึกษามานานอย่างท่านนะครับ (จะเอนไปทางแก่นพุทธศาสน์เสียมากกว่า  ตอนนี้ต้องยอมรับว่า ศึกษาไว้บ้างก็ดี)   แต่ทราบมาว่า  พระชินราชกับพระชินศรีสร้างด้วยศิลปะสมัยเดียวกัน  ส่วน "พระเหลือ" ที่มีเรื่องเล่าว่าสร้างด้วยทองที่เหลือจากการสร้างพระชินราชกับพระชินศรี  จึงได้ชื่อว่าพระเหลือนั้น  น่าจะเป็นศิลปะคนละสมัย  (ช่วยผมสอบดูพุทธศิลปอีกครั้งได้ไหมครับ)  ชื่อ "พระเหลือ" น่าจะเป็นการลากเข้าความตามอุปนิสัยของเราๆ การสร้างพระปฏิมากร  ในสมัยหลังๆต่อมาก็ไม่ได้สร้างให้มีนิ้วพระหัตถ์เท่ากันก็มี  เรื่องนี้เป็นจะใช้เป็นข้อสรุปเรื่องพระชินราชสร้างโดยพระเจ้าแผ่นดินลานนา  ดูไม่มีน้ำหนักพอนะครับ  ถ้าสร้างโดยพระเจ้าแผ่นดินลานนาจริงแล้ว  สมควรจะเป็นพระองค์ใดที่สร้าง ?  พระเจ้าแผ่นดินลานนาพระองค์ที่ทรงรอบรู้พระไตรปิฏก  อาจจะเรียกว่า "พระยาธรรม" ได้  เห็นจะมีแต่ "พระเจ้าติโลกราช" พระองค์เดียว  แต่พระองค์ก็ร่วมสมัยกับสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ  เป็นไปไม่ได้เลยที่จะทรงลงมาสร้างหลวงพ่อใหญ่ ส่วนเรื่องพุทธศิลป์  ผมมีความคิดว่า  พระไตรปิฎก เป็นของสากล ไม่ว่าจะอ่านได้ที่ไหนก็ย่อมเป็นพระไตรปิฎกเหมือนกัน  ใครรอบรู้พระไตรปิฎกจนเชี่ยวชาญแล้ว ก็อาจสร้างพระพุทธรูปที่มีความคล้ายคลึงกันขึ้นมาได้  โดยที่มิเคยรู้จักกันเลยก็ได้  (อย่างที่ท่านบอกไว้ว่าที่ลังกาก็มีที่พระหัตถ์ยาวเสมอกัน  ก็เพราะสร้างจากคัมภีร์มหาปุริสลักษณะเหมือนกัน)  เพราะฉะนั้นก็เหลือแต่เพียง "ความเหมาะสม" ที่จะเป็นพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใดที่สมควรจะเป็นผู้สร้าง เรื่อง อำนาจของกรุงสุโขทัย ในพงศาวดารเหนือ  ตอนพญาเมงรายตัดสินความ กล่าวว่า  พญารามเป็นญาติกับทางอยุธยา(ซึ่งยังได้ตั้งกรุงศรีอยุธยา)  ผมคิดว่าน่าจะเป็นลูกเขยพระเจ้าแผ่นดิน(ผู้ครองอาณาจักร)พระองค์ใดพระองค์หนึ่งก่อนพระเจ้าอู่ทอง  สอดคล้องกับตำนานพื้นบ้าน  คำที่เรียกว่า "อยุธยา" อาจเป็นเพราะมีเมืองชื่อนั้นตั้งอยู่ก่อนแล้ว (เคยได้ยินคำว่า "อโยฌิยา")  และต่อมาจึงรุ่งเรืองขึ้นเรื่อยๆจนตั้งกรุงศรีอยุธยาได้  ไม่ใช่อยู่ดีๆก็ผลุดขึ้นมาเหมือนเห็ด  เเต่เกิดจากการค่อยเป็นค่อยไปด้วยอุบายต่างๆดังพระนิพนธ์  ซึ่งพิมพ์ไว้แล้วใน "แผ่นดินทอง - พระร่วง" การที่ไทยใต้ไม่รุกรานไทยเหนือควรจะเป็นเพราะความสัมพันธ์นี้มากกว่าจะเพราะเกรงอำนาจอย่างที่ท่านกล่าวไว้  เพราะเหตุผลหนึ่งพงศาวดารเหนือพิจารณาจากสำนวนและภาษา  เชื่อแน่ว่าแต่งขึ้นในประเทศลานนา  หากไม่เป็นความจริงก็มองไม่เห็นเหตุที่จะต้องยกย่องกรุงศรีอยุธาอย่างนั้น ประเทศลานนาเสียเอกราชเมื่อใด  คำถามนี่ ท่าน จำปูน ได้ถามแล้ว  ซึ่งก็อยู่ที่ "แผ่นดินทอง - พระร่วง" เช่นกัน(ความคิดเห็นที่ ๔๔)  ประเทศลานนาเสียเอกราชให้กับกรุงศรีอยุธยา  เมื่อแผ่นดินสมเด็จพระราเมศวร(ครั้งที่ ๒)  ในพระราชพงศาวดาร (ฉบับไหนใช้บ้างฉบับไหนไม่ยอมรับ  บอกกันมั่งนา) กล่าวว่า  ตรัสให้นักสร้างเป็นพระเจ้าเชียงใหม่แทนพระบิดา ส่วนที่ท่านว่า สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ให้พระยายุทธิษฐิระเป็นแค่เพียงอุปราช ครองเมืองสองแคว  น่ากลัวจะพลั้งไป   เราทราบกันดีอยู่แล้วพระเมืองสองแควเป็นเมืองของพระมหาธรรมราชา(ตำแหน่งพระเจ้าแผ่นดินเมืองเหนือ หรือจะเรียกว่าเจ้าประเทศราชก็ได้)  แยกออกทีละข้อ  ตามข้อความที่ท่านกล่าว ๑. ถ้าทรงให้พระยายุทธิษฐิระครองเมืองสองแคว  ก็คือทรงให้เป็นพระมหาธรรมราชา  ไม่ได้ทรงผิดวาจา(อย่างที่ท่านยกนิทานขึ้นมาว่า) ๒. พระมหาอุปราชเมืองเหนือนั้นครองเมืองศรีสัชนาลัย  (ไม่ใช้สองแคว)  มาตั้งแต่แผ่นดินพระเจ้ารามคำแหง ๓. พระราเมศวรทรงได้ครองเมืองสองแคว  สมเด็จพระบรมราชาธิราชโปรดให้พระราชโอรส  ซึ่งเป็นรัชทายาทขึ้นไปครองเมืองสองแคว  เพราะสมเด็จพระราเมศวรเป็นเชื้อสายทั้งราชวงศ์ฝ่ายใต้แลละราชวงศ์ฝ่ายเหนือ  ประกอบด้วยเหตุที่จะต้องให้ไปครองซึ่งพิมพ์ไว้แล้วในกระทู้ที่ผ่าน  เมืองสองแควในขณะนั้นจึงมีฐานะเป็นเมืองอุปราชของกรุงศรีอยุธยา (ไม่ใช่เมืองอุปราชของเมืองเหนือ)   ๔. พระยายุทธิษฐิระเป็นผู้ใด  ถึงจะมาเอาเมืองสองแคว  เหตุผลอย่างไรที่พระราเมศวรที่รัชทายาทจะสัญญากับพระยายุทธิษฐิระ  อย่างที่ท่านกล่าว  จะมาเป็นรัชทายาทกรุงศรีอยุธยาหรืออย่างไร ๕. พระยายุทธิษฐิระ  คนเหนือเรียกว่า ยุทธิษเจี่ยง ๖. เมืองที่พระยายุทธิษฐิระเอาไปออกแก่พระเจ้าติโลกราช  คือเมืองศรีสัชนาลัยกระมังท่าน ถ้าท่านไม่ได้พลั้งอย่างที่กล่าว  เห็นที่ต้องยกนิทานที่ท่านว่าเสียแล้ว  หรือในนิทานเขาว่าอย่างอื่นอีกหรือเปล่าครับ  นิทานนี้ผมไม่เคยได้ยินเลย เรื่องที่ว่ากันนี้  เห็นว่า คุณ Earthain  จะมาช้าไปสักนิดนะครับ ถ้าได้ถกกันในกระทู้ก่อนหน้านี้น่าจะเหมาะสมกว่านะครับ  แต่ก็ไม่เป็นไร ผมได้อ้างถึง "แผ่นดินทอง - พระร่วง" หลายครั้ง ขออนุญาตโฆษณาสักหน่อยนะครับ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K4292737/K4292737.html เรื่องการเสด็จเยี่ยมเยือนต่างประเทศขออนุญาตไม่กล่าวถึงครับ  เห็นว่าไม่ใช่ข้อสรุปอะไร  แผ่นดินสมเด็จพระมหาจักรพรรดิ์ก็มีการเสด็จ  แม้แต่ในวรรณคดีเช่นอิเหนาเป็นต้นก็มีกล่าวถึง และสิ่งหนึ่งที่เป็นวัตถุพยานแสดงถึงอำนาจกรุงสุโขทัยซึ่งไม่อาจจะปฏิเสธและละเลยได้ ประเทศใดก็ตามที่สามารถมีสถาปัตยกรรม  ศิลปะวัฒนธรรม  ได้ถึงขนาดนี้   ย่อมเป็นประเทศที่เข้มแข็งรุ่งเรือง  มีความเจริญก้าวหน้าพอสมควรทีเดียว ดังพระราชนิพนธ์ที่ว่า  แม้หวังตั้งสงบ  จงเตรียมรบให้พร้อมสรรพ วัตถุพยานนั้น คือ แก้ไขเมื่อ 28 เม.ย. 49 16:55:33 [คลิกเพื่อชมภาพขนาดจริง] จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 13:50:29 ]

ความคิดเห็นที่ 49 ไม่เชี่ยวชาญในการวิเคราะห์ ซ้ำไม่ได้ "ศึกษามาช้านาน" ที่ผ่านมาก็ได้แต่อาศัยอึด อย่างเดียว พลั้งไปอย่างไรบ้าง   โปรดให้อภัย จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 13:50:47 ]

ความคิดเห็นที่ 50 วัตถุพยานไม่ขึ้นขอส่งอีกที่นะครับ  ศาลที่เคารพ จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 14:08:30 ]

ความคิดเห็นที่ 51 ท่าน จำปูน (หัวแทบระเบิด  ก็ยังได้เพียงพอถูๆไถๆแค่เนี่ยล่ะครับ)               เอาที่ชาญชำนาญอย่างเดียวเถิด          เรื่องโคลงฉันท์ท่านเป็นเลิศยอมยกให้          ไอ้เรื่องอึดโปรดอย่าแย่งขอให้เว้นไว้           เก่งทุกเรื่องได้อย่างไร...ผมก็ตกงาน  (นะสิ) แก้ไขเมื่อ 28 เม.ย. 49 15:48:36 จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 15:46:28 ]

ความคิดเห็นที่ 52 (ต่อพระนิพนธ์)          เมืองอุทัยธานี  ก็มีเรื่องแปลกไปอีกอย่าง ๑  ตัวเมืองอุทัยฯเป็นที่ดอน  ตั้งอยู่เชิงเขาบรรทัดที่ปันแดนกับเมืองมอญ  แต่มีที่ราบทำนาได้มาก  ทั้งมีธารน้ำไหลลงมาจากภูเขา อาจจะทำเหมืองชักน้ำมาใช้ในการทำนา  ไม่มีเวลาที่นาจะเสีย จึงมีคนไปตั้งทำนามากจนเกิดเป็นเมืองด้วยเหตุนั้น  แต่เมืองอุทัยฯอยู่บนที่ดอนเรือขึ้นไปไม่ถึง  จะขายข้าวต้องเอาบรรทุกเกวียนมาทางบก  ระยะทางราวสัก ๕๐๐ เส้น  เอามาขายที่คลองสะแกกรังปลายแดนเมืองชัยนาทต่อกับเมืองมโนรมย์  ซึ่งวเรือบรรทุกข้าวขึ้นไปถึงในฤดูน้ำ  เพราะฉะนั้นจึงมีพวกพ่อค้าพากันขึ้นไปตั้งยุ้งที่บ้านสะแกกรังรับซื้อข้าวจากพวกชาวนาที่เมืองอุทัยฯ  เอาขึ้นยุ้งไว้ขายเอากำไรในฤดูน้ำ  เมื่อเรือซื้อข้าวขึ้นไปถึงที่บ้านสะแกกรังก็เป็นตลาดใหญ่อยู่แห่ง ๑  เล่ากันว่าในเวลาครั้ง ๑ (ดูเหมือนจะเป็นรัชกาลที่ ๓) ข้าราชการชาวกรุงเทพฯคน ๑  ได้เป็นที่พระยาพิชัยสุนทรผู้ว่าราชการเมืองอุทัยธานี  เมื่อขึ้นไปถึงเมืองคิดเห็นว่า  ถ้าตั้งบ้านเรือนอยู่ที่บ้านสะแกกรัง  จะหาเลี้ยงชีพโดยชอบธรรมได้ดีขึ้น  และจะว่าราชการเมืองอุทัยฯไปจากนั้นก็ได้ไม่ลำบากอันใด  พระยาอุทัยฯคนนั้นเป็นเพื่อนกันกับพระยาชัยนาทในเวลานั้น  จึงขอตั้งบ้านเรือนที่คลองสะแกกรัง  เพื่อจะค้าขายข้าวหาผลประโยชน์ด้วย  แต่ต่อมา(จะเป็นเมื่อใดไม่ทราบแน่)กระทรวงมหาดไทยเห็นว่าเจ้าเมืองอุทัยฯไม่ควรจะมาอยู่ในแขวงเมืองชัยนาท  แต่ถึงเวลานั้นพวกเจ้าเมืองกรมการเมืองอุทัยฯ  ตั้งบ้านเรือนเป็นหลักเป็นแหล่งมั่นคงเสียแล้ว  จะไล่ไปเห็นจะเดือดร้อนนัก  จึงให้ตัดเขตบ้านสะแกกรังทางฝั่งคลองฟากใต้กว้างสัก ๑๐๐ เส้น  ตั้งแต่ท้ายบ้านสะแกกรังไปจนจดแดนเมืองอุทัยธานีเดิม  โอนที่นั้นจากเมืองชัยนาทไปเป็นแขวงเมืองอุทัยธานี  เมืองอุทัยธานีจึงตั้งอนู่ที่ปลายแดนทางฝั่งคลองสะแกกรังฟากเหนือ  ตรงบ้านเจ้าเมืองอุทัยฯข้ามก็เป็นแดนเมืองมโนรมย์  ข้างใต้ลงมาสักคุ้งน้ำหนึ่งก็เป็นแดนเมืองชัยนาท  แต่ตรงบ้านสะแกกรังนั้นน้ำในคลองลึกตลอดปี  มีทั้งแพและเรือที่คนอยู่จอดตลอดทั้ง ๒ ฟาก  บนบกก็มีบ้านเรือนและยุ้งข้าวตั้งเรียงรายตลอดไป  และมีวัดก็หลายวัดทั้ง ๒ ฟาก  ภูมิฐานเรียกได้ว่าเป็นเมืองครึกครื้รนกว่าเมืองชัยนาทมาก  เพราะเป็นตลาดที่ค้าขายข้าวอย่างสำคัญแห่ง ๑ ทางฝ่ายเหนือ          เมืองพยุหะคีรี  เป็นเมืองตั้งขึ้นใหม่เมื่อรัชกาลที่ ๔  เดิมเรียกว่าบ้านพยุแด่น อยู่ในแขวงเมืองนครสวรรค์  เป็นที่มีแร่เหล็กมาก  แต่โบราณเก็บเอาแร่ที่บ้านพยุแด่นนี้มาถลุงเป็น "เหล็กหางกุ้ง" เรียกเช่นนั้นเพราะเหล็กที่ถลุงแล้วรูปคล้ายกับกุ้งตอนหาง  ใช้ทำของเครื่องเหล็กสำหรับทำการต่างๆในสมัยเมื่อก่อนมี "เหล็กเทศ"  คือเหล็กต่างประเทศเข้ามาขายราคาถูกกว่าเหล็กถลุงในเมืองไทย  ที่บ้านพยุแด่นจึงเป็นที่มีผู้คนอยู่มากมาแต่เดิม  และมีเหตุผลอีกอย่าง ๑ ด้วยระยะทางแต่เมืองมโนรมย์ขึ้นไปถึงเมืองนครสวรรค์ห่างมากนัก  ประสงค์จะให้มีที่อาศัยของเรือขึ้นล่องทั้งเรือราชการ คือเป็นที่ส่งฟืนเรือไฟ เป็นต้น  และเรือราษฎรที่ไปมาค้าขาย  จึงตั้งเมืองพยุหคีรีขึ้น  ประหลาดอยู่ที่ในแขวงเมืองพยุหคีรีภูเขาแห่ง ๑ หินเป็นแม่เหล็ก  ไม่เคยได้ยินว่ามีที่ไหนอีกในเมืองไทยนี้          เมืองนครสวรรค์  เดิมชื่อว่า "เมืองพระบาง" สร้างครั้งกรุงสุโขทัย  เมืองเดิมอยู่ทางฟากตะวันตกแม่น้ำเจ้าพระยาตรงหลังตลาดปากน้ำโพบัดนี้  เป็นเมืองมีปราการไม่สู้ใหญ่โตนัก  แต่ทว่าตั้งอยู่บนเนินเขา  ฤดูน้ำๆท่วมไม่ถึงเหมือนกับที่แห่งอื่นๆในแถวปากน้ำโพนั้น  แต่กระนั้นก็ต้องทิ้งให้เป็นเมืองร้าง  เห็นจะเป็นเมื่อในสมัยกรุงศรีอยุธยา  เพราะในแม่น้ำตรงหน้าเมืองเกิดหาดทรายรุกล้ำน้ำไกลออกไปเสมอ  ที่ในเมืองถึงฤดูแล้งก็กันดานน้ำ  จนพวกชาวเมืองพากันย้ายไปอยู่ที่อื่น  ลงที่สุดเจ้าเมืองกรมการก็ต้องย้ายไปด้วย  เมื่อฉันขึ้นไปครั้งนั้น "เมืองคนรสวรรค์" คือหมู่บ้านของเจ้าเมืองกรมการ ย้ายลงไปตั้งอยู่ที่ตำบลทางฟากตะวันออกแม่น้ำเจ้าพระยา  ห่างปากน้ำโพลงมาข้างใต้สัก ๒๐๐ เส้น  ด้วยตรงนั้นเป็นท้องคุ้ง  แต่อยู่ใกล้ภูเขา น้ำไม่กัดตลิ่ง  มีน้ำบริบูรณ์และอาจจะใช้เรือได้สะดวกตลอดปี  จะย้ายลงมาตั้งแต่เมื่อไรฉันหาทราบไม่  แต่เข้าใจว่าคงย้ายลงมาแต่ก่อนเกิดตลาดใหญ่ที่ปากน้ำโพ          ปากน้ำโพเป็นที่สำคัญทางฝ่ายเหนือ  เพราะแม่น้ำสายใหญ่ทางข้างเหนือลงมาต่อแม่น้ำเจ้าพระยาที่ตรงนั้นถึง ๔ สาย  คือ แม่น้ำพิงค์ลงมาจากเมืองเชียงใหม่ผ่านปากน้ำวังเมืองนครลำปางแล้วผ่านเมืองตาก เมืองกำแพงเพชรลงมาสาย ๑  แม่น้ำยม ลงมาจากเมืองแพร่ผ่านเมืองสวรรคโลก สุโขทัย และเมืองพิจิตรเก่า  มาออกแม่น้ำน่านที่ปากน้ำเกยชัยใกล้กับปากน้ำโพสาย ๑  แม่น้ำน่านลงมาจากเมืองน่าน ผ่านเมืองอุตรดิตถ์ เมืองพิษณุโลก และเมืองพิจิตรใหม่  มาออกที่ปากน้ำโพสาย ๑  แม่น้ำเจ้าพระยาขึ้นไปจากกรุงเทพฯ ไปประสบแม่น้ำทั้ ง ๔ สายซึ่งกล่าวมาแล้วที่ปากน้ำโพ  เพราะฉะนั้นปากน้ำโพจึงเป็นตลาดที่แลกเปลี่ยนสินค้าเมืองเหนือกับเมืองใต้ในลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา  มีพ่อค้าพวก ๑ ซึ่งมีทุนทรัพย์ไปตั้งประจำอยู่ที่ปากน้ำโพ  คอยรับซื้อสินค้าซึ่งขึ้นไปจากกรุงเทพฯไว้จำหน่ายส่งขึ้นไปตามหัวเมืองเหนือ  และซื้อสินค้าซึ่งลงมาจากจากข้างเหนือไว้จำหน่ายส่งลงมากรุงเทพฯ  ได้กำไรด้วยช่วยเจ้าของสินด้ามิให้ต้องเที่ยวร่อนเร่เสาะหาคนซื้อให้ได้ความลำบาก  เพราะฉะนั้นพวกชาวกรุงเทพฯที่เอาสินค้าขึ้นไปขายเมืองเหนือก็มักไปขายเพียงที่ปากน้ำโพ  แล้วซื้อสินค้าเมืองเหนือที่ปากน้ำโพเอาลงมาขายกรุงเทพฯ  พวกชาวเมืองต่างๆทางข้างเหนือก็มักทำเช่นนั้นเหมือนกัน  ที่ปากน้ำโพจึงมีแพที่อยู่ของพวกพ่อค้าจอดเรียงรายต่อกันไปยืดยาว  พ้นที่จอดแพออกไปทางแม่น้ำพิงก็มีเรือแม่ปะและเรือชะล่ากราบแป้นที่ลงมาจากเมืองเชียงใหม่ เมืองนครลำปาง และเมืองตาก  จอดเรียงแถวกันไปทั้ง ๒ ฟาก  ทางแม่น้ำน่านก็มีเรือเป็ดประทุนกับเรือมอซึ่งลงมาจากเมืองสวรรคโลก สุโขทัย เมืองพิจิตรและเมืองอุตรดิตถ์ พิษณุโลกจอดเรียงกันไปทั้ง ๒ ฟาก  เรือต่างๆที่ขึ้นไปจากกรุงเทพฯและหัวเมืองต่างๆข้างใต้ก็จอดต่อลงมาทางแม่น้ำเจ้าพระยา  น่าเรียกว่า "เมืองลอยน้ำ" อยู่ที่ปากน้ำโพ มีผู้คนเกลื่อนกล่นอยู่เป็นนิจ จากคุณ : กัมม์ - [ 28 เม.ย. 49 15:51:10 ]

ความคิดเห็นที่ 53 (ต่อพระนิพนธ์)          เรือชนิดหนึ่งซึ่งเรียกกันว่า "เรือมอ" นั้นใช้แปลกกับเรืออื่นๆ แต่เดี๋ยวนี้ดูเหมือนจะสูญไปหมดแล้ว  จึงน่าพรรณนาไว้ให้พิสดารสักหน่อย  เป็นเรือขนาดใหญ่ยิ่งกว่าชนิดอื่น  หัวท้ายทำรูปเหมือนอย่างเรือกราบ  แต่มีแคร่นอกปากเป็น ๓ ตอน  หัวเรือปักเสาดาดหลังคาเป็นประรำโถงที่สำหรับลูกเรือพัก  เวลาเมื่อเรือจอด แต่ประรำนั้นรื้อออกหมดเมื่อถ่อเรือ  ตอนกลางลำทำประทุนเป็นที่บรรทุกสินค้า  และให้ลูกเรือนอนข้างปากประทุนทางหัวเรือ  พวกเจ้าของเรือนอนทางปากประทุนข้างท้าย  ตอนท้ายเรือตั้งเสาดาดหลังคาและมีฝาอยู่ประจำ  เป็นห้องที่อยู่ของเจ้าของเรือ  ทั้งเป็นที่ถือจะกูดสำหรับคัดท้ายเมื่อเรือแล่น  และมีกระดานเลียบสำหรับคนถ่อเรือตลอดลำทั้ง ๒ แคม  ฉันเข้าใจว่าเป็นเรือแบบในเมืองมอญ  พวกมอญเอามาทำใช้ในเมืองไทย  จึงเป็นเรือที่พวกมอญใช้มากกว่าคนอื่น  ลักษณะเรือใช้เรือมอที่ว่าแปลกกกับเรืออื่นนั้น  เพราะเจ้าของเรืออพยพครอบครัวลงอยู่ในเรือด้วยกันหมด  แม้จนลูกเล็กเด็กแดงก็เอาไปด้วย  พอปลายฤดูน้ำ ซื้อสินค้าในกรุงเทพฯบรรทุกขึ้นไปขายเมืองเหนือ  ตั้งแต่ปากน้ำโพไปจนเมืองอุตรดิตถ์  ขายสินค้าหมดแล้ว พอถึงฤดูแล้งก็เที่ยวหาที่ว่างตามชายตลิ่งแม่น้ำน่านในจังหวัดพิษณุโลกลงมาจนในจังหวัดนครสวรรค์ เพราะที่ชายตลิ่งแถวนั้น เมื่อฤดูน้ำๆท่วมพาเอาโอชะมาตกทำให้ดินอุดมรสสำหรับเพาะปลูกพันธุ์ไม้ล้มลุกได้ผลดีกว่าเมืองข้างใต้  เห็นที่แห่งใดเหมาะก็จอดเรือจองที่ตรงนั้นชั่วคราวสำหรับทำไร่  แล้วรวมกันขึ้นถางพงปลูกพันธุ์ไม้ล้มลุกต่างๆ เช่น แตงเป็นเป็นต้น  ตั้งทำไร่อยู่ที่ตรงนั้นตลอดฤดูฝน  เพราะเหตุนั้นจึงไปด้วยกันหมดตลอดทั้งครัวเรือ  เมื่อพันธุ์ไม้ในไร่ออกผล  พอเริ่มฤดูน้ำหลากก็เก็บเอาบรรทุกเรือล่องมาขายตามเมืองข้างใต้จนกรุงเทพฯ  พอถึงปลายฤดูน้ำก็หาซื้อสินค้ากลับขึ้นไปขาย และไปทำไร่อีกเช่นนั้นทุกปี          พอออกจากปากน้ำโพ ฉันขึ้นไปทางแม่น้ำน่านซึ่งเรียกกันในท้องถิ่นนั้นว่า "แควใหญ่"  ทางนั้นพอพ้นปากน้ำเกยชัย ซึ่งแม่น้ำยมออกแม่น้ำน่านขึ้นไปก็เป็นที่เปลี่ยวทั้ง ๒ ฟาก  เป็นกอแขม มิใคร่มีบ้านเรือน  เพราะแผ่นดินลุ่มเป็นบึงน้ำขังระกะไปทั้ง ๒ ฟาก  ตามบึงเหล่านั้นถึงฤดูน้ำหลากเป็นที่ปลาอาศัยไข่  ที่เป็นบึงน้ำลึกตลอดปี  เช่น  บึงบรเพ็ด เป็นต้น  ปลาเลยอยู่ในที่นั้นก็มีปลาชุม  ที่เป็นบึงขนาดน้อยน้ำไม่ลึก  พอน้ำลดปลาก็พากันออกจากบึงมาอยู่ในลำน้ำน่าน  จึงเป็นที่ปลาชุมตลอดย่านที่กล่าวมา  ก็เลยเป็นที่มีสัตว์กินปลาเป็นอาหาร  คือ จระเข้และนกกระทุง เป็นต้น  ไปมีชุมในแถวนั้นด้วย            นิทานที่เล่ากันถึงเรื่องจระเข้ เช่น เรื่องไกรทอง  และเรื่องจระเข้ใหญ่ที่เรียกกันว่า "อ้ายด่างเกยชัย"  ล้วนเป็นเรื่องอ้างถึงจระเข้แถวนี้ทั้งนั้น  เมื่อฉันขึ้นไปทางนั้นก็ได้เห็นจระเข้ตามทางทุกวัน  แต่ไม่พบที่เป็นจระเข้ขนาดใหญ่หรือได้ยินใครว่ามีจระเข้ร้ายในเวลานั้น           จะเลยเล่าแทรกถึงเรื่องจระเข้ใหญ่  ซึ่งฉันได้เคยพบเมื่อภายหลัง  ครั้งหนึ่งฉันไปตรวจราชการหัวเมืองมณฑลภูเก็ต  เมื่อไปทางทะเลถึงปากน้ำเมืองตะกั่วป่า  เจ้าเมืองกรมการเขาจัดเรือเล็กมารับขึ้นเมือง  ฉันสังเกตเห็นเรือ ๒ แจวที่จัดมาสำหรับรับของ  มีกระดานตั้งที่ท้ายเรือแคมละแผ่นเหมือนกันทุกลำ  ไม่เคยเห็นจึงถามเขาว่าเรือเหล่านะตั้งไม้กระดานไว้ทำไม  เขาบอกว่าในเวลานั้นมีจระเข้ใหญ่อยู่ในแม่น้ำเมืองตะกั่วป่าตัว ๑ ดุร้ายนัก  ชาวเมืองในเรือ ๒ แจวมันเคยขึ้นคาบเอาคนแจวท้ายไปกินเสียหลายคนแล้ว  พวกราษฎรกลัวจึงทำกระดานตั้งบังตัวคนแจวท้ายมิให้จระเข้คาบเอาไปได้  ฉันฟังเชื่อครึ่งไม่เชื่อครึ่งก็ไม่ว่ากระไร  ส่วนตัวฉันเองเขาจัดเรือมาดโถงคนพายตลอดลำ  ตัวฉันนั่งไปกลางลำ  และมีเรือเช่นเดียวกันกันตามไปอีกสักสองสามลำ  เมื่อเรือไปถึงที่แห่งหนึ่ง  ดูเหมือนเรียกว่า "ย่านซื่อ" เป็นที่เปลี่ยวอยู่ข้างใต้ยังห่างเมือง  เรือฉันพายทวนน้ำเลียบไปทางข้างฟากตะวันออก  ถึงเวลาราวจวนเที่ยง  เห็นจระเข้ตัวนั้นมันลอยตัวทางข้างฟากตะวันตกตรงกับเรือของฉัน  แล้วว่ายน้ำช้าๆอย่างว่า "เคียงไหล" ไปกับเรือของฉันไปนานแลเห็นตัวได้ถนัด  มันก็คงคิดปองร้าย แต่ทำไมไม่ได้  จึงเป็นแต่ว่ายน้ำดูไป  จนถึงย่านตั้งบ้านคนข้างใต้เมืองจึงจมตัวหายไป  แต่ตัวฉันไม่เป็นนักเลงยิงสัตว์  ไปไหนไม่ได้เอาปืนไปด้วยจึงไม่ได้ยิงจระเข้ตัวนั้น          เมื่อไปถึงเมืองตะกั่วป่าถามถึงเรื่องจระเข้ตัวนั้น  เขาบอกว่าเพิ่งดุร้ายขึ้นในปีนั้นเอง  กินคนเสียหลายคน  เขาจะออกสินบนให้คนยิงหรือจับเอาขึ้นฆ่าเสีย  ฉันว่าถ้าเอาจระเข้ตัวนั้นได้ฉันขอให้ส่งหนังทั้งตัวมาให้ฉัน  เพราะมันดูฉันไปตลอดทาง ฉันอยากดูมันบ้าง  ต่อมาเขาจับได้จระเข้ตัวนั้น  ลอกหนังเอาฟางยัดข้างในทำเป็นหุ่นใส่หีบส่งมาให้  คนเอามาส่งที่ศาลาว่าการกระทรวงมหาดไทย  สังเกตดูขนาดจระเข้ตัวนั้นยาวสัก ๑๐ ศอก  แต่พวกเมืองตะกั่วป่าทำหนังแห้งไม่เป็น  ส่งกลิ่นเน่าติดหนังมาด้วย  เหม็นคลุ้งไปทั้งศาลาลูกขุน  จะหาใครทำให้เป็นหนังแผ่นสำหรับปูเล่นก็ไม่มี  ก็จำต้องทิ้งหนังจระเข้ตัวนั้นให้สูญไป          จระเข้ใหญ่อีกตัว ๑ ฉันได้เห็นในแม่น้ำพิงที่ตำบล "วังเจ้า" แขวงจังหวัดตากใกล้กับแดนจังหวัดกำแพงเพชร  ตำบลนั้นเป็นที่เลื่องลือว่ามีเทพารักษ์ศักดิ์สิทธิ์มีจระเข้ใหญ่เป็นพาหนะอยู่ประจำที่หน้าศาลเสมอ  ครั้งหนึ่งฉันลงเรือล่องมาจากเมืองเชียงใหม่  มาถึงวังเจ้าใกล้เวลากินกลางวัน  จึงให้เรือจอดพักที่ในวังเจ้าตรงหน้าศาลเทพารักษ์ทางฝั่งตะวันตก  ฉันขึ้นไปบนบกเห็นเป็นป่าเปลี่ยว  มีแต่ศาลเทพารักษ์ทำด้วยเครื่องไม้เก่าแก่จวนจะหักพังอยู่ที่นั่น  แต่ตรงหน้าศาลลงมาที่ริมน้ำชายตลิ่งเป็นตระพัก  คงเป็นที่ๆจระเข้ตัวนั้นขึ้นตากแดด  เพราะมีรอยอกจระเข้ถูดินจนราบอยู่ที่ตรงนั้น  ดูเป็นรอยจระเข้ตัวใหญ่จริงอย่างเขาว่า  แต่จระเข้ลงน้ำไปเสียแล้วหาเห็นตัวไม่          เวลาเมื่อยืนอยู่ตรงหน้าศาลเทพารักษ์  พระยาพจนปรีชา(ม.ร.ว.สำเริง  อิศรศักดิ์) ซึ่งไปด้วยกันกับฉัน  พูดขึ้นว่า "ไหนว่าเจ้าศักดิ์สิทธิ์  ทำไมจึงไม่ให้ดูจระเข้ของเจ้า"  พอพูดขาดคำลงไม่ช้า  คนอยู่ข้างหลังก็วิ่งมาบอกว่า "จระเข้ขึ้นแล้ว"  ก็รีบพากันไปดู  เห็นขึ้นลอยอยู่กลางวังทั้งตัว  สังเกตดูขนาดก็จะยาวราวสัก ๑๐ ศอก  ลอยให้ดูหรือดูพวกเราอยู่สักประเดี๋ยวหนึ่งก็จมหายไป  พระยาพจนปรีชาไปเอากล้องมาฉายรูปมาไม่ทัน พูดขึ้นอีกว่า "ขอให้ขึ้นให้ฉายรูปอีกสักทีเถิด" ประเดี๋ยวก็ขึ้นอีก  แต่ครั้งหลังขึ้นไม่เต็มตัวเหมือนครั้งแรก ก็ไม่ได้ฉายรูป  แต่ฉันเห็นว่าเจ้าก็ได้เอาใจพวกเราพออยู่แล้ว  จึงเรี่ยไรให้ช่วยกันออกเงินปฏิสังขรณ์ศาลเทพารักษ์นั้นให้คืนดีดังเก่า  แต่พวกคนในท้องถิ่นเขาบอกว่าจระเข้ตัวใหญ่ที่วังเจ้านั้นไม่ทำร้ายมนุษย์  จนพวกหาปลากล้าเข้าไปตีอวนถึงในวังเจ้าก็หามีใครเป็นอันตรายไม่  จะเป็นอย่างที่เขามักว่ากันดอกกระมัง  ว่าเสือและจระเข้นั้นโดยธรรมดาไม่กินคน  ต่อเมื่อใดเผอิญได้ชิมเลือดมนุษย์ด้วยเหตุผลอย่างใดอย่างหนึ่ง  จึงจะชอบกินคนแต่นั้นไป  ข้อนี้จะจริงเท็จอย่างใดต้องอยู่กับผู้กล่าว          นกกระทุงในแม่น้ำน่านทางที่ฉันไปก็เคยมีเรื่องในพงศาวดารเมื่อรบพม่าครั้ง "ศึกลาดหญ้า" ในรัชกาลที่ ๑  ครั้งนั้นกรมพระรชวังหลังเป็นจอมพลฝ่ายเหนือ  ตรัสสั่งให้เจ้าพระยามหาเสนา(ปลี)  ยกขึ้นไปตีกองทัพพม่าที่เข้ามาตั้งอยู่ทางลำน้ำน่าน ที่ตำบลปากพิงข้างใต้เมืองพิษณุโลก  เจ้าพระยามหาเสนาให้พระยาสระบุรีคุมกองสอดแนมล่วงหน้าขึ้นไปก่อน  พระยาสระบุรีเดินบกขึ้นไปทางฟากตะวันออกไปพักค้างคืนอยู่ ณ ที่แห่งใดแห่งหนึ่ง  พอเช้าตรู่เตรียมจะออกเดินต่อไป  ประจวบฝูงนกกระทุงที่เคยหาปลามาถึงแม่น้ำในเวลานั้น  ชะรอยพระยาสระบุรีคนนั้นจะยังไม่เคยได้ยินว่านกกระทุงทางเหนือฝูงใหญ่โตมาก  เเละเป็นเวลายังกำลังมือขมุกขมัวและเห็นตะคุ่มๆแต่เป็นหมู่ใหญ่สวนลงมา  พระยาสระบุรีสำคัญว่าพวกพม่ายกกองทัพลงมามากเหลือกำลังที่จะสู้ ก็สั่งให้พวกพลล่าถอยลงมา  จนรุ่งสว่างจึงรู้ว่าฝูงนกกระทุง  พระยาสระบุรีคนนั้นก็ถูกประหารชีวิตตามอัยการศึก  เชื้อสายของนกกระทุงฝูงนั้นยังมีอยู่มากมายจนฉันขึ้นไป  เวลาเรือไฟเข้าไปใกล้มันตื่นพากันบินขึ้นไปร่อนอยู่บนอากาศ  ไม่รู้ว่าสักกี่ร้อยกี่พันจนเงาปีกบังแดดร่มไปได้ไกลๆ จากคุณ : กัมม์ - [ 29 เม.ย. 49 11:16:10 ]

ความคิดเห็นที่ 54 น่าเสียดายที่พระราชนิพนธํเรื่องนี้  ได้ทรงค้างไว้แต่เพียงนี้เท่านั้น แต่ก็นับว่าเป็นพระนิพนธ์ที่ทรงคุณในทางโบราณคดีอยู่มาก จะคัดไปลงไว้ในเรื่องไหนก็ดูไม่เหมาะ  จะละเลยก็เสียดาย   จึงขอนำมาลงไว้ ณ ที่นี่นะครับ สำหรับเรื่องเมืองโบราณและตำนานการสร้างเมืองก็จบแต่เพียงเท่านี้ครับ ได้เกริ่นถึงเรื่องชาวไทยซึ่งตั้งอยู่แถบเชียงรายเชียงแสน(โบราณ)ไว้แล้ว   จึงเกิดคำถามต่อมาว่าแล้วคนไทยพวกนั้นมาจากไหน กระทู้ต่อไปข้างหน้า  จะคัดเนื้อหาที่อาจจะเป็นเค้าเงื่อนให้สืบค้นต่อขึ้นไป  มาลงไว้นะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 29 เม.ย. 49 11:41:43 ]

ความคิดเห็นที่ 55 ตาม คคห.๓๗ แก้ไขเมื่อ 21 พ.ค. 49 23:54:40 จากคุณ : ตกกระป๋องเสียแล้ว (nickmee) - [ 29 เม.ย. 49 23:07:01 ]

ความคิดเห็นที่ 56 สวัสดีครับ พี่นิด ก่อนอื่นต้องขอขอบคุณก่อนครับสำหรับกำลังใจ ก่อนอื่นก็ต้องขออภัยที่ไม่ได้ตามไปทุกกระทู้ เพราะทั้งงานประจำ  งานอดิเรกนี้  ที่สำคัญคือความรู้ที่มีอยู่จำกัด ก่อนอื่นต้องบอกว่าซาบซึ้งที่พี่ พูดเอาไว้ในกระทู้พระเจดีย์ ๓ องค์  (แต่เอ๊ะ....พี่กลับไม่ทำอย่างที่พี่บอกผม) ผมไม่ทราบว่าพักนี่พี่เป็นอะไร ถ้าเป็นเรื่องที่เกี่ยวกับผม  เกี่ยวกับทางหลังไมค์ ผมต้องขออภัย ที่ทำเฉย  เพราะไม่อยากบอกปัดพี่อีกแล้วครับ ตัวผมไม่ได้มีสี่กร มีสิบหน้า หรือมีตูดที่พ่นไฟได้ "กัมม์" ที่อยู่ในโลกอินเทอร์เนต  กับตัวผมที่อยู่ในโลกแห่งความเป็นจริงเป็นคนละคน แยกและแตกต่างกันอย่างสิ้นเชิง   ส่วนที่เรามีความเห็นที่ขัดกันในกระทู้นี่ก็เป็นเรื่องที่ดี  อย่างที่ผมให้เหตุผลไว้แล้ว บางครั้ง พี่บ่นว่าเจ้าของตั้งกระทู้ไว้แล้ว  ไม่รู้กลับมาอ่านบ้างหรือเปล่า สำหรับผมคิดว่า  ที่ตอบๆไปก็ไม่ใช่เพื่อเจ้าของกระทู้คนเดียว  อาจจะมีคนอื่นๆเข้ามาอ่านเหมือนกัน เพราะฉะนั้นจึงไม่มีความเดือดร้อนในเรื่องนี้  คิดว่าเรื่องไหนที่พอมีหนังสืออยู่ก็ได้ใช้เวลาให้เกิดประโยชน์เท่านั้น กระทู้ที่ผมตั้งก็เช่นกัน  ผมให้ข้อมูลในทางที่ผมเชื่อว่ามีเหตุมีผล  เชื่อมโยงกันได้ในหลายๆมิติ ส่วนท่านอื่นๆจะให้ข้อมูลอีกทางในเหตุผลของท่าน  ก็เป็นเรื่องที่ดี   เป็นประโยชน์สำหรับผู้ที่ได้อ่าน จะได้พินิจพิเคราะห์เหตุและผลของเขาเอง  นั่นเป็นส่วนที่ผู้อ่านต้องทำหน้าที่เอง ไม่ใช่ยัดเยียดความคิดของเราให้กับผู้อ่าน  ผมจึงพอใจที่จะนั่งคัดงานนิพนธ์ของท่านผู้อื่นอย่างนี้ พยายามที่จะไม่วิเคราะห์ ตีความ  แต่ก็พร้อมจะให้เหตุผลตามความคิดของผม(เหมือนอย่างความคิดเห็นที่ ๔๘) ผมไม่พยายามที่จะวิเคราะห์  เพราะอันนั้นเป็นหน้าที่ของผู้อ่าน  และเชื่อว่าทุกท่านล้วนสามารถ   หน้าที่ของผมคือให้ข้อมูลในด้านของผมเท่านั้นครับ  และเปิดกว้างสำหรับข้อมูลด้านอื่นๆ   ถ้าพี่จะไปจริงๆก็ขอให้พี่สบายใจเถิดครับ ผมไม่มีความขุ่นเคืองใจอะไรพี่เลย  แม้แต่น้อย และขอบพระคุณที่ได้ร่วมแบ่งปันความรู้กำลังใจกันมาตลอด ถ้าว่างแวะเข้ามา  ก็จะเห็นผมนั่งคัดลอกงานเขียนของท่านผู้อื่นอยู่ต่อไปตามปรกติ ตอนนี้  ท่าน จำปูน  จะสัญจรไปมุมไหนของประเทศก็ไม่รู้  ในวันหยุดยาวๆอย่างนี้ แต่ขอให้ท่านและครอบครัวมีความสุขนะครับ  กลับมาก็เก็บนิราศมาฝากคนอยู่กับบ้านบ้างนะท่านนะ แก้ไขเมื่อ 30 เม.ย. 49 10:25:23 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 เม.ย. 49 10:18:31 ]

ความคิดเห็นที่ 57 แผ่นดินทอง - ปกิณกะคดีโบราณ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K4328524/K4328524.html แก้ไขเมื่อ 23 พ.ค. 49 08:09:45 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 เม.ย. 49 15:49:38 ]

ความคิดเห็นที่ 58 ทีแรกผมคิดว่าเป็นคนสนใจประวัติศาสตร์  เลยชี้ประเด็นข้อน่าสงสัย เพื่อให้ใช้สมองคบคิดและค้นคว้า  กลับมาเจอนักอ่านและคัดลอกประวัติศาสตร์  ที่ไร้วิจารณญาน  ขอยอมแพ้เสียเวลาเปล่าๆ      ที่บอกว่านี่ไงพยานหลักฐาน  แสดงว่าไม่รู้เรื่องเลย โบราณสถานตามรูปนั้นผมไปมาหลายครั้งแล้ว  เต็มไปด้วยเจดีย์ตระกูลมอญ  ซึ่งบงบ่อกอย่างชัดเจนถึงความสัมพันธ์ระหว่างสุโขทัย กับมอญมะกะโท จากคุณ : Earthian - [ 30 เม.ย. 49 18:30:06 ]

ความคิดเห็นที่ 59 ตามสบายครับ สิ่งที่ผมเอามาลงไว้  เพียงแสดงให้เห็นอำนาจของสุโขทัย  ที่ท่านว่ากระจ้อยร่อยเท่านั้นเอง เป็นสิ่งที่นักประวัติศาสตร์อย่างท่านก็ปฏิเสธไม่ได้ รวมทั้งเรื่อง พระยายุทธิษฐิระ อุปราชเมืองสองแคว   ที่ผ่านการค้นคิดของท่านนักประวัติศาสตร์แล้ว  เอาสิ่งใดคิดไม่ทราบ ยังเรียกตัวเองว่า นักประวัติศาสตร์ที่มีวิจารณญาณ "ศึกษามาช้านาน" เสียอีก หรือจะต้องมีวิจารณญาณอย่างท่านจึงจะถูก  ถ้าอย่างนั้นจะยอมเป็นคนไร้วิจารณญาณเสียดีกว่าครับ ท่านผู้อ่านจะเป็นผู้ตัดสินเองครับ  เหตุผลของท่านเข้าท่าที่ท่าไหน  ผู้อ่านยอมมีความสามารถพินิจพิเคราะห์   เมื่อเห็นท่านยกเหตุผลมาแสดงใน # ๔๕  ตัวผมเองก็คิดว่าเสียเวลาเปล่าคือกันนั่นล่ะ  ผิดหวังอย่างแรง ตัวผมเองก็ไม่เคยบอกใครๆว่าเป็นนักประวัติศาสตร์  เป็นเพียงพนักงานหยิบหนังสือเท่านั้น ผิดกับท่านนักประวัติศาสตร์ เล่มไหนอยากใช้  เล่มไหนที่ท่านไม่ใช้ก็สุดแล้วแต่ท่านเถิด  เอาให้พอใจ  ดึงไปให้เข้าสู่เป้าที่ท่านตั้งไว้แล้วเถิด ผมว่าผมคุ้นๆท่าน อยู่นา แก้ไขเมื่อ 01 พ.ค. 49 10:25:17 จากคุณ : กัมม์ - [ วันแรงงาน 10:17:35 ]

ความคิดเห็นที่ 60 ขอบพระคุณครับ จากคุณ : TimeSquare : ) - [ 10 พ.ค. 49 22:18:11 ]