เมื่อพูดถึง ยิปซี หลายท่านคงนึกถึงไพ่ประเภทหนึ่งที่เรานำเอามาตรวจดูดวงชะตากับเทพธิดาพยากรณ์ 1900 1900 ....แต่ที่ยิปซีในที่นี้หมายถึงกลุ่มคนกลุ่มหนึ่ง  ยิปซีเป็นชื่อที่คนอังกฤษใช้เรียกคนจรจัด  โดยย่อมาจากคำว่า  Egyptians  เพราะแต่เดิมคนอังกฤษประชดประชันคนเหล่านี้ว่าเป็น  ผู้มียศถาบรรดาศักดิ์มาจากปอบหยิบ เอ้ย อียิปต์ (ทำไมต้องเฉพาะมาจากอียิปต์ก็ไม่รู้ได้)  แต่แท้จริงแล้วยิปซีไม่ชาวอียิปต์  แหล่งกำเนิดของบุคคลเหล่านี้ไม่ทราบแน่ชัด  แต่จากการพิจรณาทางสรีระวิทยา  ตลอดจนสำเนียง  ภาษา  ร้องรำทำเพลง  พอจะอนุโลมได้ว่าพวกนี้เขามาจากอินเดียครับ  แต่ได้อพยพมาโดยไม่ทราบสาเหตุ  แล้วมาพเนจรอยู่ทางตะวันตกนับพันปีแล้ว  
ยิปซีมีผิวคล้ำ  นัยน์ตากลมโตดำสนิท  จมูกโด่งแหลม  ผมดก  รูปร่างไม่ใหญ่นัก   วัฒนธรรมประจำกลุ่มพี่ต้องแต่งงานก่อนน้อง  ผู้ชายมีภรรยาได้หลายคน (ดีจัง) หญิงต้องมีสามีคนเดียว  ทำคลอกลูกกันเอง  หากมีการตายต้องนำทรัพย์สมบัติมาเผาไปกับผู้ตายด้วย  
ผู้ชายมักนุ่งกางเกงขาลีบ  ใส่เสื้อสีมอ  มีเสื้อกั๊กสีดำปักลวดลายสีสันสะดุดตา  ผู้หญิงนุ่งกระโปรงจีบเหมือนน้องๆ Freshly ในมหาลัย กระโปรงมีลวดลายดอกไม้สีสดใสยาวถึงข้อเท้า  สวมสเวตเตอร์สีสดเข้ากัน  ชายหญิงทุกคนจะใส่ตุ้มหูถ้าไม่ใส่คู่ก็ใส่ข้างเดียว  ทัดดอกไม้สีไว้เหนือใบหู  และนิยมผูกลูกกระพรวนที่ข้อเท้า
พวกยิปซีจะมีนิสัยพูดปด  คดโกง  ชอลักเล็กขโมยน้อย  แต่เขาก็จะทำสิ่งเหล่านี้เพื่อความอยู่รอดและจำเป็น(แต่บังเอิญว่าจำเป็นบ่อยมากเลยทกบ่อยก็เท่านั้น)  และจะไม่ทำกับผู้ที่ด้อยกว่าหรือยากจนกว่านับได้ว่ามีคุณธรรมอย่างยิ่ง  ถ้าใครทำผิดไปจากกฏที่ว่านี้จะถูกขับไล่ออกจากกลุ่มหรืออาจถูกฆ่าทิ้ง  (อะจึ๋ยๆโหดจัง)   พวกยิปซีมีฝีมือในการร้องรำทำเพลงเล่นตนตรี  ชีวิตพวกเขาอยู่ควบคู่ไปกับเกวียนและม้า  อยู่กันเป็นกองคาราบาว เอ้ย คาราวาน  ซึ่งเกวียนเป็นทั้งที่อยู่ที่กินที่นอน  ที่ทำกิจกรรมบันเทิงเริงใจ (ชักเริ่มติดเรทแล้ว)  มีเครื่องอำนวยความสะดวกครบครัน  มีความเป็นอยู่อย่างง่ายๆ  อาหารจะประกอบด้วยผัก  เนื้อสัตว์  หรืออะไรก็แล้วแต่สุดเท่าที่จะขโมยได้ (มันกินง่ายจริงๆ)  โดยเอามากองรวมกันไว้  ถึงที่ได้ก็หยุดพักหุงต้มกิน  โดยรวมผักนานาชนิดปนกันเหยาะเกลือนิดใส่พริกหน่อยก็กลายเป็นจับฉ่ายแล้ว  แซ่บหลายเด้อ  วันใดนึกขยันขึ้นมาก็ขับเกวียนเข้าไปรับปะหม้อ  ปะไหในหมู่บ้าน   หญิงชราก็จะรับทำนายโชคชะตา  ดูลายมือดูลูกแก้ว
ในฤดูหนาวยิปซีจะหยุดเร่ร่อน  ซุกตัวอยู่กับคนรักในเกวียน(ยกเว้นพวกยังไม่มีครอบครัวก็นอนกอดเงาตัวเองไปแทน)  เมื่อหมดหนาวสัญชาตญาณก็จะกระตุ้นเตือนให้พวกเขาออกเร่ร่อนอีกอย่างไม่มีจุดหมายปลายทาง  
บรรดาลูกหลานก็จะได้รับการถ่ายทอดพฤติกรรมจากพ่อแม่และปฏิบัติตามอย่างไม่ผิดเพี้ยน  ซึ่งทำให้เกิดความหวาดกลัวในหมู่นักท่องเที่ยวใน  สเปน  ฮังการี  โรมาเนีย  และประเทศอื่นๆ  เป็นอย่างมากเพราะถ้าหากเด็กผิวดำร่างกายผอมเกร็งใส่เสื้อผ้าสีจัดดูขะมุกขะมอมวิ่งมาขอหมากฝรั่ง  ลูกกวาด  แต่ถ้าเผลอเมื่อไหร่พวกก็จะฉวยเอากระเป๋าสตางค์วิ่งหายลิบไปทันที  
ปวศ.ของหลายประเทศในยุโรปมีเรื่องราวเกี่ยวกับยิปซีไว้มาก  เช่น ค.ศ.1478  ปวศ.โมลดาเวีย  ซึ่งเป็นแคว้นหนึ่งในประเทศโรมาเนียปัจจุบันมีบันทึกไว้ว่า  เจ้าชายอเล็กซานเดอร์ผู้ครองแคว้นโมลดาเวียขณะนั้น  ทรงยินยอมให้ยิปซีจรจัดเหล่านี้มีเสรีภาพในการเร่ร่อน  โดยอนุญาตให้ประกอบอาชีพเล็กๆน้อยๆเพื่อเลี้ยงตัวเองได้
ปวศ.เยอรมันบันทึกไว้ว่า  มีประชาชนกลุ่มหนึ่งไม่ปรากฏสัญชาติ  มีผิวดำ  สกปรก  ป่าเถื่อน  มีความเป็นอยู่เหมือนสุนัข  มีการเดินทางเคลื่อนย้ายไม่เป็นที่  มักรวมเป็นกลุ่มไม่มีอาชีพเป็นหลักแหล่ง  ทำตนเป็นหมอดูชอบลักเล็กขโมยน้อย
ในศตวรรษที่ 20 มียิปซีบางกลุ่มในโปแลนด์ได้ทดลองตั้งราชวงศ์ควิคส์ (kwicks)  ขึ้นในระหว่างกลุ่มแต่ไม่มีความสำคัญทางการเมืองไม่นานก็เลิกล้มไป  ต่อมาสตีฟ คัสคอฟ  ก็ได้พยายามตั้งกลุ่มยิปซีเสื้อแดง  ขึ้นที่กรุงนิวยอร์ก  แต่ก็ไม่มีบทบาทและอิทธิพลใดๆ ไม่นานก็สูญหายไปอีก
ปัจจุบันยิปซีมีจำนวนเท่าไหร่ไม่มีใครรู้  พวกเขาได้กระจัดกระจายไปตามที่ต่างๆทั่วโลก  ในยุปโรปแบ่งได้เป็น 2 พวกคือพวกที่ผสมผสานกลมกลืนไปกับประเทศนั้นๆ(บ้านเราเรียก เนียน )  อีกพวกคือพวกที่ยังยึดชีวิตแบบเดิมไม่ยอยปะปนกับใครเดินทางไปเรื่อยๆ....แค่อาจจะเปลี่ยนจากม้ามาเป็นรถเครื่องบ้างก็เท่านั้น

แก้ไขเมื่อ 20 ก.ค. 49 16:47:36