ความคิดเห็นที่ 1 ประวัติ สุนทรภู่ พระนิพนธ์ใน  สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ๑. ตอนก่อนรับราชการ          พระสุนทรโวหาร (ภู่) ซึ่งคนทั้งหลายเรียกกันเป็นสามัญว่า "สุนทรภู่" นั้น  เกิดในรัชกาลที่ ๑ กรุงรัตนโกสินทร์ เมื่อ ณ วันจันทร์ เดือน ๘ ขึ้นค่ำ ๑ ปีมะเมีย จุลศักราช ๑๑๔๘ เวลาเช้า ๒ โมง  (ตรงกับวันที่ ๒๖ มิถุนายน พ.ศ. ๒๓๒๙)  มีผู้รู้ตำราโหราศาสตร์ได้ผูกดวงชาตาของสุนทรภู่ไว้ดังนี้ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 09:28:57 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ไม่ทราบว่ามีต้นฉบับกลอนต่าง ๆ ที่เป็นลายมือของสุนทรภู่ไหมค่ะ  อยากเห็นลายมือของท่านค่ะ จากคุณ : เก้าแต้ม - [ 14 ส.ค. 49 09:49:32 ]

ความคิดเห็นที่ 3 สวัสดีครับ  คุณ เก้าแต้ม ในหนังสือมีภาพประกอบ "ภาพถ่ายจากต้นฉบับโคลงนิราศสุพรรณของสุนทรภู่" เป็นสมุดดำเส้นดินสอขาว เอาไว้ทำสำเนาแล้วจะเอามาลงไว้นะครับ แต่ไม่รู้ว่าจะใช่ลายมือของท่านหรือไม่ (ไม่น่าใช่) เพราะงานของท่านที่ปรากฏจนถึงรุ่นพวกเรา เกิดจากการคัดลอกทำสำเนาต่อๆกันมา หลายคนหลายครั้ง น่ะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 10:46:21 ]

ความคิดเห็นที่ 4 (ต่อ)          จะต้องอธิบายความนอกเรื่องประวัติ  เผื่อผู้ที่ยังไม่รู้เรื่องดวงชาตาแทรกลงตรงนี้ก่อน  อันการทำดวงชาตานั้น  คือ จดจำจักรราศีที่สถิตของดวงอาทิตย์และดาวพระดคราะห์ต่างๆในขณะที่เกิด  เป็นวิธีมีมาเก่าแก่แต่ดึกดำบรรพ์  ดวงชาตามีที่ใช้ในกิจการหลายอย่าง คือ  อย่างหนึ่ง ถ้าจะกำหนดเวลาฤกษ์ยามทำการให้เป็นสิริมงคลแก่ผู้ใด  โหรย่อมเอาดวงชาตาของผู้นั้นมาสอบสวนเลือกเวลาอันพระเคราะห์โคจรสู่จักรราศี ซึ่งต้องตำราว่าเป็นสิริมงคลแก่ชาตาของผู้นั้น  กำหนดเป็นเวลามงคลฤกษ์  เป็นต้นว่าฤกษ์ยกทัพก็ต้องหาเวลาที่เป็นสิริแก่แม่ทัพ  ฤกษ์ปลูกเรือนก็ต้องหาเวลาที่เป็นสิริแก่เจ้าของเรือน  ฤกษ์โกนจุกก็ต้องหาเวลาให้เป็นสิริแก่เด็กที่จะโกนจุก ฉะนี้เป็นตัวอย่าง            อีกอย่างหนึ่ง ดวงชาตามีที่ใช้ในการพยากรณ์ดีร้ายอันจะพึงมีแก่ตัวบุคคล  เพราะเชื่อถือกันมาว่า  เมื่อพระเคราะห์โคจรเข้าสู่จักรราศีเช่นนั้นๆ  มักเกิดความดีหรือความชั่วแก่ผู้มีชาตาเช่นนั้นๆ  เป็นต้นว่า พระเคราะห์ราหูเข้าสู่ราศีอันเป็นลัคนาของผู้ใด  ว่าผู้นั้นมักจะไม่มีความสุข  จนกว่าพระเคราะห์ราหูจะพ้นจักรราศีนั้นไปดังนี้เป็นตัวอย่าง  อาศัยความเชื่อในข้อนี้จึงมีวิธีขับสอบดวงชาตาหาความรู้ว่าเคราะห์ดีและเคราะห์ร้ายประการใด          ยังมีความเชื่อกันมาแต่ก่อนอีกอย่างหนึ่งว่า  ดวงชาตาของผู้ใดอาจจะส่อให้รู้ได้ว่า  บุคคลผู้นั้นจะดีหรือชั่ว  และที่สุดจะมีอายุยืนหรืออายุสั้น  ความเชื่ออย่างที่ว่านี้เกิดแต่เอาดวงชาตาของผู้ที่มีเรื่องประวัติอันปรากฏว่าเป็นคนดีหรือคนชั่วในอดีตกาลมาเป็นหลักสำหรับเทียบเคียงกับดวงชาตาที่จะพยากรณ์  ถ้าเห็นคล้ายคลึงกับดวงชาตาข้างฝ่ายคนดี ก็พยากรณ์ว่าจะดี  ถ้าไปคล้ายคลึงกับดวงชาตาของข้างฝ่ายพวกชั่ว ก็พยากรณ์ว่าจะชั่วเป็นเค้าความ  ผู้ที่นิยมพยากรณ์อย่างว่านี้  เมื่อเห็นใครเป็นคนทรงคุณหรือให้โทษอย่างวิสามัญ  มักสืบวันและเวลาเกิดของผู้นั้น  ผูกดวงชาตาลงตำราไว้เป็นตัวอย่าง  สำหรับใช้เปรียบเทียบในการพยากรณ์ดวงชาตาของบุคคลต่างๆทั้งข้างดีและข้างชั่ว  จึงมีอยู่ในตำราเป็นอันมามาก  และมักมีคำจดบอกไว้ว่า  เป็นผู้มีคุณหรือมีโทษอย่างนั้นๆด้วย          ที่ดวงชาตาของสุนทรภู่มีอยู่ในตำราดวงชาตานั้น  คงเป็นเพราะผู้พยากรณ์แต่ก่อนเห็นว่า  สุนทรภู่ทรงคุณสมบัติในกระบวนแต่งกลอนเป็นอย่างวิเศษ  นับว่าเป็นวิสามัญบุรุษผู้หนึ่ง  แต่จดจำคำอธิบายแถมไว้ข้างใต้ดวงชาตาว่า "สุนทรภู่ อาลักษณ์ขี้เมา" ดังนี้  ด้วยหมายความว่า เป็นผู้ทรงทั้งความดีและความชั่วระคนปนกัน  อันเป็นความจริงตามมเรื่องประวัติของสุนทรภู่          สกุลวงศ์ของสุนทรภู่  บิดามารดาจะชื่อใดไม่ปรากฏ  ปรากฏแต่ว่าบิดาของสุนทรภู่เป็นชาวบ้านกร่ำ  ในเขตอำเถอเมืองแกลง  แขวงจังหวัดระยอง  ฝ่ายมารดาเป็นชาวเมืองอื่น  มาอยู่ด้วยกันในกรุงเทพฯ  เกิดสุนทรภู่เมื่อสร้างกรุงรัตนโกสินทร์แล้วได้ ๔ ปี  แล้วบิดากับมารดาหย่ากัน  บิดากลับออกไปบวชอยู่ที่เมืองแกลง  ฝ่ายมารดาได้สามีใหม่มีลูกหญิงอีก ๒ คน ชื่อฉิมคนหนึ่ง ชื่อนิ่มคนหนึ่ง  แล้วได้เป็นนางนมพระธิดาในกรมพระราชวังหลัง (กล่าวกันว่าพระองค์เจ้าจงกล) เพราะฉะนั้นสุนทรภู่จึงได้อยู่ที่พระราชวังหลังกับมารดา  และได้ถวายตัวเป็นข้าในกรมพระราชวังหลังตั้งแต่ยังเด็ก          การศึกษาของสุนทรภู่  ความที่กล่าวในนิราศเมืองสุพรรณมีเค้าเงื่อน  ดูเหมือนจะได้เล่าเรียนในสำนักวัดชีปะขาว (ซึ่งพระราชทานนามในรัชกาลที่ ๔ ว่า  วัดศรีสุดาราม) ที่ริมมคลองบางกอกน้อย  รู้หนังสือทำการเสมียนได้  ได้เคยเป็นเสมียนนายระวางกรมพระคลังสวน  แต่อุปนิสัยไม่ชอบทำการงานอย่างอื่น  นอกจากแต่งบทกลอน  สันทัดถึงบอกดอกสร้อยสักวาได้แต่รุ่นหนุ่ม  แล้วกลับมาอยู่ที่พระราชวังหลังอย่างเดิม  เห็นจะเป็นเพราะที่เป็นเจ้าบทเจ้ากลอนนั่นเอง  ชวนให้คะนองจนทำความเกิดขึ้น  ด้วยไปลอบลักรักใคร่กับผู้หญิงข้างในคนหนึ่งชื่อจัน  ถูกกริ้วต้องเวรจำทั้งชายหญิง  แต่เวลานั้นกรมพระราชวังหลังใกล้จะทิวงคตอยู่แล้ว  ติดเวรจำอยู่ไม่ช้านัก  ทำนองจะพ้นโทษเมื่อกรมพระราชวังหลังทิวงคต ในพ.ศ. ๒๓๔๙  สุนทรภู่จึงออกไปหาบิดาที่เมืองแกลง  แต่งนิราศเมืองแกลง ซึ่งเป็นนิราศเรื่องแรกของสุนทรภู่เมื่อไปคราวนี้          พิเคราะห์เรื่องราวที่ปรากฏในนิราศ  ประกอบกับศักราชปีเกิดของสุนทรภู่  ดูเหมือนเมื่อแต่งนิราศเมืองแกลงอายุจะราวสัก ๒๑ ปี  กล่าวในนิราศว่า  มีศิษย์ติดจามไปด้วย ๒ คน  ข้อนี้ส่อให้เห็นว่า  ในเวลานั้นสุนทรภู่ ทำนองจะมีชื่อเสียงในการแต่งบทกลอนอยู่แล้วจึงมีผู้ฝากคัวเป็นศิษย์  น่าจะมีหนังสือเรื่องอื่นที่สุนทรภู่ได้แต่งไว้ก่อนนิราศเมืองแกลง  ลองพิเคราะห์ดูหนังสือกลอนของสุนทรภู่ที่ยังปรากฏอยู่บัดนี้  เห็นมีเค้าเงื่อนในทางสำนวนว่าจะแต่ก่อนนิราศเมืองแกลง  แต่เรื่องโคบุตรเรื่องเดียว  มีคำขึ้นต้นว่า                         แต่ปางหลังครั้งว่างพระศาสนา          เป็นปฐมสมมตกันสืบมา                   ด้วยปัญญายังประวิงทั้งหญิงชาย          ฉันชื่อภู่รู้เรื่องประจักษ์เเจ้ง               จึงสำแดงคำคิดประดิษฐ์ถวาย          ตามสติริเริ่มเรื่องนิยาย                    ให้เพริศพรายพริ้งเพราะเสนาะกลอน" ดังนี้  สำนวนดูเหมือนจะแต่งถวายเจ้าวังหลังองค์ใดองค์หนึ่ง  เป็นหนังสือ ๘ เล่มสมุดไทย  จะแต่งในคราวเดียวกันทั้งนั้น  หรือแต่งเป็นหลายครั้งหลายคราว  ข้แน้ทราบไปม่ได้  แต่ว่าแต่งค้างอยู่ไม่หมดเรื่อง  กลอนเรื่องอื่นของสุนทรภู่ดูสำนวนเป็นชั้นหลังเรื่องโคบุตรทั้งนั้น          สุนทรภู่ไปเมืองแกลงคราวนั้น  ออกจากกรุงเทพฯในเดือน ๗ ไปเรือประทุน  ศิษย์แจวไป ๒ คน  กับมีคนขี้ยาชาวเมืองระยองรับนำทางช่วยแจวอีกคนหนึ่ง  ไปทางคลองสำโรงและคลองศีรษะจระเข้  ออกปากน้ำบางมังกง(๑)  ไปขึ้นบกที่บางปลาสร้าย จังหวัดชลบุรี  แล้วเดินบกต่อไป          ความในนิราศตอนไปในคลอง  สุนทรภู่อธิบายคำเก่าไว้แห่งหนึ่งว่า          "คำโบราณท่านผูกถูกทุกสิ่ง              เขาว่าลิงจองหองมันพองขน" คำนี้เองเป็นมูลที่ด่ากันว่า "จองหองพองขน" คือเปรียบเอาลงเป็นลิง  ยังหาเคยพบใครอธิบายไว้ในที่อื่นไม่          เมื่อสุนทรภู่ลงไปถึงเมืองระยอง  คนขี้ยาที่ทำหน้าที่นำทางไปถึงบ้านก็หลบเสีย  แต่นั้นสุนทรภู่ต้องพยายามถามหนทางตามพวกชาวบ้าน  เดินต่อไปจนถึงวัดที่บิดาบวชอยู่ ณ เมืองแกลง  กล่าวในนิราศว่า  เวลานั้นบิดาบวชมาได้ ๒๐ พรรษา  ข้อนี้ส่อให้เห็นว่าบิดากับมารดาเห็นจะพรากกันตั้งแต่สุนทรภู่ยังเป็นเด็กเล็กทีเดียว  และน้องสาว ๒ คนนั้นต่างบิดากับสุนทรภู่  ในนิราศกล่าวความอีกข้อหนึ่งว่า  บิดาที่บวชอยู่ "เป็นฐานานุประเทศอธิบดี     จอมกษัตริย์โปรดปรานประทานนาม     เจ้าอารามอรัญธรรมรังสี" ดังนี้   สันนิษฐานว่าเห็นจะเป็นฐานานุกรมของพระครูธรรมรังสี เจ้าคณะเมืองแกลง  มิใช่ได้เป็นตำแหน่งพระครูเอง  ที่สุนทรภู่ออกไปหาบิดาบางทีจะคิดออกไปบวช  ด้วยเวลานั้นอายุครบอุปสมลบท  และจะล้างอัปมงคลที่ต้องถูกจำจองด้วยก็เป็นได้  แต่หาได้บวชไม่  เพราะไปอยู่ได้หน่อยหนึ่งก็ป่วยเป็นไข้ป่า  อาการแทบถึงประดาตาย  รักษาพยาบาลกันอยู่กว่าเดือนจึงหาย  พอหายก็กลับเข้ามากรุงเทพฯ ในเดือน ๙ รวมเวลาที่สุนทรภู่ออกไปเมืองแกลงคราวนั้นราว ๓ เดือน .................................................................................................................................................... (๑)  เดี๋ยวนี้เรียกกันว่า "บางปะกง"  สันนิษฐานชื่อเดิมเห็นจะเรียกว่า บางมังกง  เช่นสุนทรภู่เรียก  ด้วยคำว่า "มังกง" เป็นชื่อปลาอย่างหนึ่ง  แต่คำว่า ปะกง นั้นแปลไม่ได้ความอย่างไร  บางทีจะย่อสั้นมาแต่ บางปลา(มัง)กง ก็เป็นได้ แก้ไขเมื่อ 14 ส.ค. 49 11:18:18 จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 10:46:36 ]

ความคิดเห็นที่ 5 เย้ เรื่องใหม่ มาติดตามค่ะ จากคุณ : สาวใหม - [ 14 ส.ค. 49 13:32:37 ]

ความคิดเห็นที่ 6 สวัสดีครับ  สาวใหม หยุดยาวๆไปเที่ยวไหนมาบ้างครับ  สนุกไหม ตอนต่อ  ขอเวลาแป๊ปนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 14:08:05 ]

ความคิดเห็นที่ 7 (ต่อ)          เรื่องประวัติของสุนทรภู่เมื่อกลับจากเมืองแกลงแล้ว  มีอยู่ในเรื่องนิราศพระบาทว่า  มาเป็นมหาดเล็กพระองค์เจ้าปฐมวงศ์(๑)  พระโอรสพระองค์น้อยของกรมพระราชวังหลัง  ซึ่งทรงผนวชอยู่ ณ วัดระฆัง  แต่ตัวสุนทรภู่อยู่ที่พระราชวังหลังและได้หญิงชื่อจันที่เคยเกิดความนั้นเป็นภรรยา  ทำนองเจ้าครอกข้างใน(ทองอยู่) ซึ่งเป็นพระอัครชายาของกรมพระราชวังหลังจะยกประทาน  ด้วยปรากฏในนิราศวัดเจ้าฟ้าว่า  เมื่อสุนทรภู่มีบุตร  เจ้าครอกข้างในรับเข้าไปทรงเลี้ยงดู  แต่เมื่อได้นางจันเป็นภรรยาแล้ว  อยู่ด้วยกันเป็นปรกติไม่เท่าใด  เห็นจะเป็นเพราะสุนทรภู่จับเป็นคนขี้เมาในตอนนี้  ถึงปีเถาะ(พ.ศ. ๒๓๕๐)ภรรยาก็โกรธ  สุนทรภู่ได้แสดงความไว้ข้างต้นนิราศพระบาทว่า                                "แสนอาลัยใจหายไม่วายห่วง          ดังศรศักดิ์ปักซ้ำระกำทรวง             เสียดายดวงจันทราพะงางาม          เจ้าคุมแค้นแสนโกรธพิโรธพี่           แต่เดือนยี่จนย่างเข้าเดือนสาม          จนพระหน่อสุริย์วงศ์ทรงพระนาม      จากอารามแรมร้างทางกันดาร          ด้วยเรียมรองมุลิกาเป็นข้าบาท        จำนิราศร้างนุชสุดสงสาร          ตามเสด็จโดยแดนแสนกันดาร         ไปนมัสการรอยพระบาทพระศาสดา" ดังนี้          เมื่อสุนทรภู่ตามเสด็จพระองค์เจ้าปฐมวงศ์ไปพระพุทธบาทคราวที่แต่งนิราศ  ไม่ได้ลงเรือลำทรง อาศัยไปในเรือมหาดเล็กที่ตามเสด็จ  ต้องพายไปเอง  กล่าวความอันนี้ไว้ในนิราศเมื่อถึงท่าเรือว่า          "พระหน่อสุริย์วงศ์ทรงสิกขา            ขึ้นศาลาโสรจสรงวารีศรี          ข้างพวกเราเฮฮาลงวารี                  แต่โดยดีใจตนด้วยพ้นพาย          อุระเรียมเกรียมกรมอารมณ์ร้อน      ระอาอ่อนอกใจมิใคร่หาย          แลตลิ่งวิงหน้านัยน์ตาพราย            หัวไหล่ตายตึงยอกตลอดตัว"          ครั้นขึ้นบก  จะเป็นด้วนสุนทรภู่ไปเมาเหล้าหรืออย่างไร  ถูกเขาแกล้งให้ขึ้นคอช้างตัวบ่มมัน  ที่ต้องนำไปข้างหน้า  กว่าไว้ในนิราศว่า          "ทั้งสองข้างท่านวางล้วนช้างดั้ง       ระยะหลังมหาดเล็กนั้นเหลือหลาย          แต่ตัวพี่นี้จำเพาะเป็นเคราะห์ร้าย      ต้องขึ้นพลายนำทางช้างน้ำมัน          เพื่อนเขาแกล้งตบมือกระพือพัด      ช้างสะบัดพลัดไปในไพรสัณฑ์          ผงะหงายคนท้ายเขาคว้าทัน           โอ้แม่จันเจียนจะไม่เห็นใจจริง          นึกจะโจนจากช้างลงกลางเถื่อน      คิดอายเพื่อนเขาจะเย้ยว่าใจหญิง          แต่ตึงเศียรเวียนหน้านัยน์ตาวิง        เอาขอพิงพาดตักมาตามทาง"          เมื่อไปพักอยู่ที่ริมบริเวณวัดพระพุทธบาท  สุนทรภู่กล่าวในนิราศว่าไปเที่ยวทางเขาขาด  พบ(พระองค์)เจ้าสามเณรองค์ ๑  กั้นพระกลดหักทองขวาง  เสด็จมาทางนั้น  พิเคราะห์ตามศักราชเห็นว่าจะเป็น สมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรส  เพราะเวลานั้นทรงผนวชเป็นสามเณรอยู่แล้ว  กล่าวความอีกแห่งหนึ่งว่า          "พอแรมค่ำหนึ่งวันนั้นท่านพระคลัง  หาบุญยังไปฉลองศาลาลัย" คือพระยาพระคลัง(กุน) ซึ่งได้เป็นเจ้าพระยารัตนาธิเบศร์ที่สมุหนายกในรัชกาลที่ ๒  หานายบุญยังนางโรงละครนอกที่มีชื่อเสียง  และเป็นผู้สร้างวัดละครทำในจังหวัดธนบุรีนั้น  ไปเล่นฉลองศาลาที่ท่านสร้างขึ้นใหม่ในลานพระพุทธบาท  อาศัยเค้าเงื่อนที่มีดังกล่าวมา  สันนิษฐานว่าหนังสือบทกลอนของสุนทรภู่ที่ปรากฏอยู่  เป็นของแต่งในรัชกาลที่ ๑ เมื่อก่อนสุนทรภู่เข้ารับราชการ ๓ เรื่อง  คือเรื่องโคบุตรเรื่อง ๑  นิราศเมืองแกลงเรื่อง ๑  นิราศพระบาทเรื่อง ๑  ต่อมาในรัชกาลที่ ๒ เมื่อสุนทรภู่เข้ารับราชการแล้วเห็นจะไม่มีโอกาสไปทางไกล  จึงไม่ปรากฏว่าแต่งนิราศเรื่องใดอีกจนตลอดรัชกาล                   .................................................................................................................................................... (๑)  กล่าวกันมาว่า  เพราะเป็นพระองค์เจ้าองค์แรกที่ประสูติแต่ประดิษฐานพระราชวงศ์นี้  จึงได้พระนามว่าปฐมวงศ์  แต่ทรงผนวชอยู่ตลอดพระชนมายุ  สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 14:49:57 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ดีจริงเชียว กำลังสนใจข้อมูลเกี่ยวกับสุนทรภู่อยู่พอดี จะติดตามนะคะคุณกัมม์ ขอบคุณมากค่ะ จากคุณ : ศาลาไทย (salathai) - [ 14 ส.ค. 49 14:59:28 ]

ความคิดเห็นที่ 9 มาปูเสื่อนั่งอ่านเลยครับ ขอบพระคุณท่านกัมม์มาก ๆ ที่นำความรู้มาให้เป็นวิทยาทาน จากคุณ : ปะหล่อง - [ 14 ส.ค. 49 15:12:54 ]

ความคิดเห็นที่ 10 สวัสดีครับ   ศาลาไทย และปะหล่อง  แห่งอาศรมชาวโคลงให้เกียรติแวะมาเยี่ยม เอ...ท่าน จำปูน  หายไปไหน  ชาวอาศรมเห็นบ้างหรือเปล่าครับ เป็นเกียรติที่ได้ต้อนรับครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 16:29:51 ]

ความคิดเห็นที่ 11 ๒.  ตอนรับราชการ          เรื่องประวัติสุนทรภู่ ตอนจะเข้ารับราชการในรัชกาลที่ ๒ นั้น  มีคำเล่ากันมาว่า  เมื่อคราวเกิดทิ้งบัตรสนเท่ห์กันชุกชุมใน พ.ศ. ๒๓๕๙ ที่กรมหมื่นศรีสุเรนทรต้องถูกชำระนั้น  สุนทรภู่ก็ถูกสงสัยว่าเป็นผู้แต่งหนังสือทิ้งด้วยคนหนึ่ง  ความข้อนี้มีเค้าเงื่อนอยู่ในนิราศเมืองเพชรบุรี  ซึ่งสุนทรภู่แต่งเมื่อปลายรัชกาลที่ ๓  กล่าวความย้อนขึ้นไปถึงเมืองยังเป็นหนุ่มคะนองว่า  ได้เคยหนีออกไปอยู่เมืองเพชร  ไปซุ่มซ่อนนอนอยู่ในถ้ำเขาหลวงหลายวัน  แล้วไปอาศัยอยู่กับหม่อมบุนนาคในกรมพระราชวังหลัง  ซึ่งออกไปตั้งทำนาอยู่ที่เมืองเพชรเมื่อกรมพระราชวังหลังทิวงคตแล้ว  บางทีจะหนีไปในคราวที่ถูกสงสัยว่าแต่งหนังสือทิ้ง            และบางทีพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย จะได้ทอดพระเนตรเห็นสำนวนกลอนของสุนทรภู่ในเวลาสอบสำนวนหาตัวผู้ทิ้งหนังสือคราวนั้นเอง  จึงเลยทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้เอาตัวมารับราชการเป็นอาลักษณ์  มูลเหตุที่สุนทรภู่จะเข้ารับราชการหาปรากฏเรื่องเป็นอย่างอื่นไม่          เมื่อสุนทรภู่ได้เป็นอาลักษณ์แล้ว  มีเรื่องเล่ากันมาถึงที่สุนทรภู่ได้ทำความชอบในหน้าที่ว่า  สมัยนั้นกำลังทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องรามเกียรติ์  ถึงตอนนางสีดาผูกคอตาย  บทพระราชนิพนธ์รัชกาลที่ ๑ ซึ่ฝงเล่นละครกันมา  กล่าวบทนางสีดาเมื่อตอนจะผูกคอตายว่า          "เอาภูษาผูกศอให้มั่น                     แล้วพันกับกิ่งอโศกใหญ่          หลับเนตรจำนงปลงใจ                    อรไทก็โจนลงมา"          ต่อนี้ถึงบทหนุมานว่า          "         บัดนั้น                              วายุบุตรวุฒิไกรใจกล้า          ครั้นเห็นองค์อัครกัลยา                    ผูกศอโจนมาก็ตกใจ          โลกโผนโจนลงตรงไป                    ด้วยกำลังว่องไวทันที (เชิด)          ครั้นถึงจึงแก้ภูษาทรง                     ที่ผูกศอองค์พระลักษมี          หย่อยลงยังพื้นปัถพี                       ขุนกระบี่ก็โจนลงมา"          พระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงติว่า  บทเก่าตรงนี้กว่าหนุมานจะเข้าไปแก้ไขได้นานนัก  นางสีดาจะต้องตายเสียแล้ว  บทที่ทรงพระราชนิพนธ์ใหม่  จึงคิดจะให้หนุมานเข้าแก้ได้โดยรวดเร็ว  แต่งบทนางสีดาว่า          "จึงเอาผ้าผูกพันกระสันรัด               เกี่ยวกระหวัดกับกิ่งโศกใหญ่"           ต่อไปนี้เกิดขัดข้องว่า  จะแต่งบทหนุมานอย่างไรให้แก้นางสีดาได้โดยเร็ว  เหล่ากวีซึ่งเป็นที่ทรงปรึกษา  ไม่มีใครสามารถจะแต่งบมให้พอพระราชหฤทัยได้  จึงทรงลองดำรัสสั่งให้สุนทรแต่งต่อไปว่า          "ชายหนึ่งผูกศออรไท                    แล้วทอดองค์ลงไปจะให้ตาย                   บัดนั้น                               วายุบุตรแก้ได้ดังใจหมาย"   ดังนี้  ก็ชอบพระราชหฤทัย  ทรงยกย่องความฉลาดของสุนทรภู่คราวนี้ครั้งหนึ่ง  ด้วยการทรงพระราชนิพนธ์บทละครในรัชกาลที่ ๒ นั้น  เล่ากันมาว่า  เมื่อทรงพระราชนิพนธ์บทขึ้นแล้วให้เอาบทไปซ้อมละครเสียก่อน ถ้าบทยังขัดกับกระบวนเล่นละครก็ต้องแก้ไขบทไปจนกว่าละครจะเล่นได้สะดวก  จึงเอาไปใช้ได้  บทที่สุนทรภู่แต่งถวายครั้งนั้นเข้ากับกระบวนเล่นได้สะดวกดีด้วยจึงได้โปรด          อีกครั้งหนึ่ง เล่ากันมาว่า  เมื่อแต่งบทเรื่องรามเกียรติ์ต่อมาถึงตอนศึกสิบขุนสิบรถ  ทรงพระราชนิพนธ์บทชมรถทศกัณฐ์ว่า          "       รถที่นั่ง                              บุษบกบัลลังตั้งตระหง่าน          กว้างยาวใหญ่เท่าเขาจักวาล           ยอดเยี่ยมเทียมวิมานเมืองแมน          ดุมวงกงหันเป็นควันคว้าง               เทียมสิงห์วิ่งวางข้างละแสน          สารถีขี่ขับเข้าดงแดน                   พื้นแผ่นดินกระเด็นไปเป็นจุณ"          ทรงพระราชนิพนธ์มาได้เพียงนี้  นึกความที่จะต่อไปอย่างไรให้สมกับเป็นรถใหญ่โตถึงปานนั้นยังไม่ออก  จึงมีรับสั่งให่สุนทรภู่ต่อ  สุนทรภู่ต่อว่า          "นทีตีฟองนองระลอก                  คลื่นกระฉอกกระฉ่อนชลข้นขุ่น          เขาพระสุเมรุเอนเอียงอ่อนละมุน    อนนต์หนุนดินดาลสะท้านสะเทือน          ทวยหาญโห่ร้องก้องกัมปนาท       สุธาวาสไหวหวั่นลั่นเลื่อน          บดบังสุริยันตะวันเดือน                คลาดเคลื่อนจัตุรงค์ตรงมา"          เล่ากันว่าโปรดนัก  แต่นั้นก็นับสุนทรภู่เป็นกวีที่ทรงปรึกษาด้วยอักคนหนึ่ง  ทรงตั้งเป็นที่ขุนสุนทรโวหารในกรมพระอาลักษณ์  พระราชทานที่ให้ปลูกเรือนอยู่ที่ใต้ท่าช้าง(๑)  และมีตำแหน่งเฝ้าเป็นนิจ  แม้เวลาเสด็จประพาสก็โปรดฯให้ลงเรือพระที่นั่ง  เป็นพนักงานอ่านเขียนในเวลาทรงพระราชนิพนธ์บทกลอน(๒)          แต่การที่สุนทรภู่ได้เป็นขุนนางและได้มีตำแหน่งรับราชการใกล้ชิดติดพระองค์เช่นนั้น  ไม่สามารถจะคุ้มครองความทุกข์ได้ทีเดียว  เหตุด้วยสุนทรภู่ยังเสพสุราไม่ทิ้งได้  เมื่อเป็นขุนสุนทรโวหารแล้วครั้งหนึ่งกำลังเมาสุรา  ไปหามารดา มารดาว่ากล่าว กลับขู่เข็ญมารดา  ขณะนั้นมีญาติผู้ใหญ่จะเป็นลุงหรือน้าคนหนึ่ง  เข้าไปห้ามปราม  สุนทรภู่ทุบตีเอาบาดเจ็บถึงสาหัส  เขาทูลเกล้าฯถวายฎีกาก็ถูกกริ้ว  มีรับสั่งให้เอาตัวไปจำไว้ ณ คุก  เรื่องสุนทรภู่ติดคุก  มีเค้าเงื่อนปรากฏแต่งไว้ในเสภา  พรรณนาถึงลักษณะติดคุกตอนเมื่อพลายงามจะขออยู่ในคุกกับขุนแผนว่า            "ขุนแผนว่าจะอยู่ดูไม่ได้              ในคุกใหญ่ยากแค้นมันแสนเข็ญ          เหมือนกับอยู่ในนรกตกทั้งเป็น       ไม่ว่างเว้นโทษทัณฑ์สักวันเลย          แต่พ่อนี้ท่านเจ้ากรมยมราช           อนุญาตให้อยู่ทับในหับเผย          คนทั้งหลายนายมุลก็คุ้นเคย          เขาละเลยพ่อไม่ต้องถูกจองจำ"          มีคำเล่ากันมาอีกข้อหนึ่งว่า  สุนทรภู่เริ่มแต่งหนังสือพระอภัยมณี เมื่ออยู่ในคุกคราวนั้น  ข้อนี้เห็นจะจริง(๓)  มีเค้าเงื่อนอยู่ในเสภา  ตอนที่สุนทรภู่แต่งว่าถึงขุนแผนติดคุกนั้นว่า          " อยู่เปล่าเปล่าก็จนพ้นกำลัง         อุตส่าห์นั่งทำการสานกระทาย          ให้นางแก้วกิริยาช่วนทารัก           ขุนแผนถักขอบรัดกระหวัดหวาย          ใบละบาทคาดได้โดยง่ายดาย       แขวนไว้ขายทั้งเรือนออกเกลื่อนไป"          สุนทรภู่คงคิดแต่งหนังสือเรื่องพระอภัยมณีขึ้น  ขายฝีปากเลี้ยงตัวในเวลาที่ติดคุกอยู่  อันประเพณีแต่งหนังสือขายในสมัยเมื่อยังไม่ใช้การพิมพ์นั้น  เมื่อแต่งขึ้นแล้วใครอยากจะอ่านก็มาขอลอกเอาไป  ผู้แต่งคิดเอาค่าแต่งตามแต่ผู้ต้องการอ่านจะยอมให้  ผู้มีชื่อเสียงเช่นสุนทรภู่ก็เห็นจะได้ค่าแต่งแรงอยู่  ประเพณีที่กล่าวมานี้เป็นทางหากินของพวกกวีที่ขัดสนมาช้านาน  คุณพุ่มธิดาพระยาราชมนตรี(ภู่) ยังแต่งเพลงยาวขายมาจนถึงต้นรัชกาลที่ ๕  บอกไว้ในเพลงยาวเฉลิมพระเกียรติที่คุณพุ่มแต่ง          สุนทรภู่จะติดคุกอยู่ช้านานเท่าใดมิได้ปรากฏ  เล่ากันแต่ถึงเหตุที่จะพ้นโทษว่า  พระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องใดเรื่องหนึ่งเกิดติดขัด  ไม่มีผู้ใดจะต่อให้พอพระราชหฤทัยได้  จึงมีรับสั่งให้ไปเบิกตัวสุนทรภู่มาจากคุก  สุนทรภู่ต่อกลอนได้ดังพระราชประสงค์  ก็ทรงพระกรุณาโปรดฯให้พ้นโทษ  กลับมารับราชการตามเดิม  มาถึงตอนปลายรัชกาลพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย  โปรดให้สุนทรภู่เป็นครูสอนหนังสือถวายสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าอาภรณ์  สุนทรภู่แต่งกลอนเรื่องสวัสดิรักษาถวายเจ้าฟ้าอาภรณ์  ขึ้นต้นว่า                                   "สุนทรทำคำสวัสดิรักษา          ถวายพระหน่อบพิตรอิศรา                  ตามพระบาลีเฉลิมให้เพิ่มพูน"(๔) แลกล่าวในกลอนตอนปลายเมื่อก่อนจบว่า          "ขอพระองค์จงจำไว้สำเหนียก            ดังนี้เรียกเรื่องสวัสดิรักษา          สำหรับองค์พงศ์กษัตริย์ขัตติยา           ให้ผ่องผาสุกสวัสดิ์ขจัดภัย          บทโบราณท่านทำเป็นคำฉันท์             แต่คนนั้นมิใคร่แจ้งแถลงไข          จึงกล่าวกลับซับซ้อนเป็นกลอนไว้        หวังจะให้เจนจำได้ชำนาญ          สนองคุณมุลิกาสาพิภักดิ์                   ให้สูงศักดิ์สืบสมบัติพัสถาน          แม้นผิดเพี้ยนเปลี่ยนเรื่องเบื้องโบราณ   ขอประทานอภัยโทษได้โปรดเอย" ดังนี้          ในบทเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน(๕)  มีสำนวนสุนทรภู่แต่งตอนหนึ่งตั้งแต่พลายงามเกิดไปจนพลายงามถวายตัวเป็นมหาดเล็ก  สำนวนตั้งใตประจงแต่งดีหนักหนา  บทเสภาตอนนี้สันนิษฐานว่า  เห็นจะแต่งในรัชกาลที่ ๒  ด้วยกล่าวความตอนพลายงามอยู่กับจมื่นศรีว่า          "ครานั้นพลายงามทรามสวาท             แหลมฉลาดเลขผาปัญญาขยัน          อยู่บ้านท่านจมื่ศรียินดีครั้น                ทุกคืนวันตามหลังเข้าวังใน          เธอเข้าเฝ้าเจ้าก็นั่งบังไม้ดัด               คอยฟังตรัสตรึกตราอัชฌาสัย                    ค่อยรู้กิจผิดชอบรอบคอบไป             ด้วยมิได้คบเพื่อนเที่ยวเชือนแช ต่อมาอีกแห่งหนึ่งกล่าวถึงบทสมเด็จพระพันวสา          "ครานั้นสมเด็จพระพันวสา                เหลือบเห็นหน้าพลายงามความสงสาร          จะออกโอษฐ์โปรดขุนแผนแสนสะท้าน แต่กรรมนั้นบันดาลดลพระทัย          ให้เคลิ้มพระองค์ทรงกลอนละครนอก   นึกไม่ออกเวียนวงให้หลงใหล          ลืมประภาษราชกิจที่คิดไว้                 กลับเข้าในแท่นที่ศรีไสยา ฯ" .................................................................................................................................................... (๑)  ความข้อนี้กล่าวไว้ในนิราศเมืองสุพรรณ       "ท่าช้างหว่างค่ายล้อม           แหล่งสถาน ครั้งพระโกฎโปรฐ                       ประทาน  ที่ให้ เคยอยู่คู่สำราน                          ร่วมเย่า  เจ้าเอย เหนแต่ที่หมีได้                           ภบน้องครองสงวน ฯ"                 (๒)  ความข้อนี้กล่าวไว้ในนิราศภูเขาทอง       "ถึงหน้าแพแลเห็นเรือที่นั่ง                  คิดถึงครั้งก่อนมาน้ำตาไหล       เคยหมอบรับกับพระจมื่นไวย               แล้วลงในเรื่อที่นั่งบัลลังก์ทอง        เคยทรงแต่งแปลงบทพจนารถ             เคยรับราชโองการอ่านฉลอง        จนกฐินสิ้นแม่น้ำแลลำคลอง               มิได้ข้องเคืองขัดหัทยา        เคยหมอบใกล้ได้กลิ่นสุคนธ์ตลบ         ละอองอบรสรื่นชื่นนาสา        สิ้นแผ่นดินสิ้นรสสุคนธา                    วาสนาเราก็สิ้นเหมือนกลิ่นสุคนธ์ ฯ" (๓)  ตรงนี้มีเชิงอรรถของ ธนิต  อยู่โพธิ์ ว่า  "เข้าใจว่า  คงจะได้แต่งหนีงสือเรื่องใดเรื่องหนึ่งขึ้นขายเป็นอาชีพจริง  แต่คงไม่ใช่เรื่องพระอภัยมณี  เพราะเรื่องพระอภัยมณีนั้น เข้าใจว่าสุนทรภู่เริ่มแต่งในรัชกาลที่ ๓  โปรดดูเรื่อง "ตัวละครและเหตุการณ์ในเรื่องพระอภัยมณี" ในกลอนสุภาพเรื่องพระอภัยมณี เล่ม ๔" (๔)  เรื่องสวัสดิรักษาคำกลอน  เป็นคำสอนดีๆแต่โบราณ  จะขอคัดไว้ตอนท้ายกระทู้นะครับ (๕)  ฉบับหอพระสมุดฯ เล่ม ๒  ตอนที่ ๒๔ จากคุณ : กัมม์ - [ 14 ส.ค. 49 16:30:44 ]

ความคิดเห็นที่ 12 (ต่อ)          เรื่องประวัติตอนเมื่อสุนทรภู่เป็นกวีที่ทรงปรึกษา  ยังมีเกร็ดเล่ากันมาอีกหลายอย่าง  เรื่องหนึ่งว่า สุนทรภู่คุยว่า สำนวนกลอนที่จะแต่งให้เป็นคำปากตลาดนั้น  ต้องเป็นไพร่เช่นตัวถึงจะแต่งได้  บ่งความว่า ถ้าเป็นเจ้านายก็แต่งไม่ได้  ความนี้ทราบถึงพระกรรณพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย  จึงทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องไกรทอง  เพื่อพิสูจน์ให้ปรากฏว่า ถึงเจ้านายจะทรงแต่งกลอนให้เป็นคำปากตลาดก็อาจทรงได้            อีกเรื่องหนึ่งเล่ากันว่า เมื่อทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องอิเหนา  ทรงแบ่งตอนนางบุษบาเล่นธารเมื่อท้าวดาหาไปใช้บน  พระราชทานให้พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อยังดำรงพระยศเป็น พระเจ้าลูกยาเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ ทรงแต่ง  เมื่อทรงแต่งแล้วถึงวันจะอ่านถวายตัว  พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวมีรับสั่งวานให้สุนทรภู่อ่านตรวจดูเสียก่อน  สุนทรภู่อ่านแล้วกราบทูลว่าเห็นดีอยู่แล้ว  ครั้นเสด็จออก เมื่อโปรดให้อ่านต่อหน้ากวีที่ทรงปรึกษาพร้อมกัน  ถึงบทแห่งหนึ่งว่า          "น้ำใสไหลเย็นแลเห็นตัว             ปลาแหวกกอบัวอยู่ไหวไหว"(๑) สุนทรภู่ติว่ายังไม่ดี  ขอแก้เป็น          "น้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลา           ว่ายแหวกปทุมาอยู่ไหวไหว"          โปรดตามที่สุนทรภู่แก้  พอเสด็จขึ้นแล้ว พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวก็กริ้ว  ดำรัสว่า เมื่อขอให้ตรวจทำไมจึงไม่แก้ไข  แกล้งนิ่งเอาไว้ติหักหน้าเล่นกลางคัน  เป็นเรื่องที่ทรงขัดเคืองสุนทรภู่ครั้งหนึ่ง  อีกครั้งหนึ่งรับสั่งให้ พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงแต่งบทละครเรื่องสังข์ทอง ตอนท้าวสามลจะให้ลูกสาวเลือกคู่  ทรงแต่งคำปรารภของท้าวสามลว่า          "จำจะปลูกฝังเสียยังแล้ว             ให้ลูกแก้วสมมาดปรารถนา"          ครั้นถึงเวลาอ่านถวาย สุนทรภู่ถามขึ้นว่า "ลูกปรารถนาอะไร"  พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ต้องทรงแก้ว่า                        "ให้ลูกแก้วมีคู่เสน่หา"          ทรงขัดเคืองสุนทรภู่ว่าแกล้งปรามาสอีกครั้งหนึ่ง  แต่นั้นก็ว่า พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมึนตึงต่อสุนทรภู่มาจนตลอดรัชกาลที่ ๒          ในระยะเวลาที่สุนทรภู่รับราชการอยู่เมื่อรัชกาลที่ ๒ นั้น  มีบุตร ๒ คน  บุตรชายคนใหญ่ชื่อพัด  ดูเหมือนภรรยาคนที่ชื่อจันจะเป็นมารดา  ต่อมาสุนทรภู่ได้ภรรยาอีกคนหนึ่งชื่อนิ่มเป็นชาวบางกรวย มีบุตรด้วยกันชื่อตาบ(๒)  จะเป็นด้วยเหตุที่ได้ภรรยาใหม่หรือด้วยเหตุอื่นอย่างใดอย่างหนึ่ง   ภรรยาที่ชื่อจันนั้นลงท้ายหย่ากันกับสุนทรภู่  แล้วไปมีสามีใหม่  ความข้อนี้สุนทรภู่กล่าวไว้ในนิราศเมืองสุพรรณเป็นโคลง ๒ บทว่า               ยลย่านบ้านบุตั้ง                     ตีขัน          ขุกคิดเคยชมจันทร์                      แจ่มฟ้า          ยามยากหากปันกัน                      กินซีก  ฉลีกแฮ          มีคู่ชูชื่นหน้า                               นุชปลื้มลืมเดิม ฯ              เสียดายสายสวาทโอ้                อาวรณ์          รักพี่มีโทษกรณ์                          กับน้อง          จำจากพรากพลัดสมร                   เสมอชีพ  เรียมเอย          เสียนุชดุจทรวงต้อง                     แตกฟ้าผ่าสลาย ฯ          ส่วนภรรยาคนที่ชื่อนิ่มนั้น  พอมีบุตรได้ไม่ช้าก็ตาย  เจ้าครอกข้างในจึงรับบุตรบุตรของสุนทรภู่ไปเลี้ยงไว้ในพระราชวังหลังทั้ง ๒ คน  นอกจากภรรยาชื่อจันกับชื่อนิ่ม ๒ คนที่กล่าวมาแล้ว  สุนทรภู่ยังมีคู่รักระบุชื่อไว้ในนิราศอีกหลายคน  ว่าเป็นภรรยาบ้าง เป็นชู้บ้าง  แต่มิได้ปรากฏว่าอยู่กับใครยืดยาวสักคนเดียว .................................................................................................................................................... (๑)  ความวรรคหลังมักกล่าวกันว่า "ว่ายแหวกกอบัวอยู่ไหวไหว"  ข้าพเจ้า(สมเด็จกรมพระยา)เห็นว่าคงเป็นคำ "ปลา" มิใช่ "ว่าย" (๒)  นายพัดกับนายตาบอยู่มาจนถึงรัชกาลที่ ๕ ทั้งสองคน  นายตาบเป็นกวีตามบิดา  มีสำนวนแต่งเพลงยาวปรากฏอยู่ จากคุณ : กัมม์ - [ 15 ส.ค. 49 08:47:20 ]

ความคิดเห็นที่ 13 เมื่อสุนทรภู่เดินทางไปหาแร่แปรธาตุที่เมืองสุพรรณ  อันเป็นที่มาของโคลงนิราศสุพรรณครั้งนั้น  ท่านไปพร้อมกันหลายคน  ลูกที่ไปด้วยขณะนั้นคือ  บุตรชาย ๓ คน ดังนี้ ๑. หนูพัด  เกิดจากนางจันทน์ ๒. หนูตาบ  เกิดจากนางนิ่ม ๓. หนูน้อย  เกิดจากนางม่วง มีบุตรบุญธรรมไปด้วย ๒ คน คือ ๑. หนูกลั่น ๒. หนูชุบ และมีอีกรวมทั้งหมด ๘ คน จากคุณ : NickyNick - [ 15 ส.ค. 49 10:36:00 ]

ความคิดเห็นที่ 14 ท่านเริ่มรำพึงรำพันถึงผู้หญิงตั้งแต่เริ่มเลยก็ว่าได้  ที่บ้านบุอยู่ไม่ห่างจากปากคลองบางกอกน้อย  อยู่ก่อนถึงวัดชีปะขาวหน่อยหนึ่ง  ท่านกล่าวว่าริมคลองในเวลาพระจันทร์กำลังจะลับจากขอบฟ้า  พร้อมกับรำพึงถึงชีวิตท่านตอนนี้คล้ายคลึงกัน  เพราะนางจันหายลับไป  ท่านว่ายามตกยากกับนางจันมีอาหารเล็กน้อยก็แบ่งปันกันกิน  พอมีคู่ใหม่ก็ลืมความหลัง  ท่านว่าความรักของท่านแตกสลายต้องจากกันชั่วชีวิต  เพราะนางจันเชื่อคำยุยงคนอื่น  ท่านว่าดวงจันทร์หายไปในเวลาค่ำคืน  รุ่งอีกคืนก็กลับมาใหม่  แต่นางจันหายไปจากฟ้าจากดินไม่กลับมา นี่เราได้ยินจากปากท่านสุนทรภู่แต่เพียงฝ่ายเดียว  อยากฟังจากปากนางจันบ้าง  ว่าเป็นเพราะเหตุใดเหมือนกัน  ไม่อยากฟังความข้างเดียว  แต่ก็ไม่มีหลักฐานอื่นใดให้ทราบอีกแล้ว จากคุณ : NickyNick - [ 15 ส.ค. 49 10:42:54 ]

ความคิดเห็นที่ 15 สวัสดีครับ  คุณ  NickyNick ขอบพระคุณ  ที่เอาเกร็ดต่างๆมาขยายครับ เป็นความรู้ที่พวกเราจะได้  เรียนไปด้วยกัน จากคุณ : กัมม์ - [ 15 ส.ค. 49 11:37:20 ]

ความคิดเห็นที่ 16 ๓.  ตอนออกบวช          สุนทรภู่ตั้งแต่เยาว์มา ยังไม่ได้บวชจนตลอดรัชกาลที่ ๒  พอถึงรัชกาลที่ ๓ ก็ออกบวช  เหตุที่จะบวชนั้นเล่ากันมาว่า เพราะหวาดหวั่นเกรงพระราชอาญา  ด้วยเห็นว่าพระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงขัดเคืองแต่รัชกาลก่อน  แต่ข้อนี้เมื่อพิเคราะห์ดูตามคำที่สุนทรภู่กล่าวไว้ในนิราศภูเขาทองว่า          "ถึงสามโคกโศกถวิลถึงปิ่นเกล้า              พระพุทธเจ้าหลวงบำรุงซึ่งกรุงศรี          ประทานนามสามโคกเป็นเมืองตรี            ชื่อปทุมธานีเพราะมีบัว          โอ้พระคุณสูญลับไม่กลับหลัง                 แต่ชื่อตั้งก็ยังอยู่เขารู้ทั่ว          แต่เรานี้ที่สุนทรประทานตัว                    ไม่รอดชั่วเช่นสามโคกยิ่งโศกใจ          สิ้นแผ่นดินสิ้นนามตามเสด็จ                   ต้องเที่ยวเตร็จเตร่หาที่อาศัย"          คำของสุนทรภู่ที่กล่าวตรงนี้  ดูประหนึ่งว่าถึงรัชกาลที่ ๓ ถูกถอดจากที่ขุนสุนทรโวหาร น่าจะเป็นเช่นนั้นจริง  คนทั้งหลายจึงได้เรียกกันว่า "สุนทรภู่"  เห็นจะมีเหตุอย่างใดอย่างหนึ่งให้ต้องถูกถอดจากบรรดาศักดิ์แล้วจึงออกบวช  ถ้าเวลาบวชยังเป็นขุนนางคงจะได้รับพระราชูปถัมภ์  ไหนจะอนาถาดังปรากฏในเรื่องประวัติ            อีกประการหนึ่งในรัชกาลที่ ๓ เมื่อคราวแต่งจารึกวัดพระเชตุพนฯ  มีแต่งกลอนเพลงยาวกลบทเป็นต้น  พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ทรงเสาะหากวีที่ชำนาญกลอน   แม้จนมหาดเล็กเลวก็ได้มีชื่อแต่งถวาย  สุนทรภู่เป็นกวีสำคัญมาแต่ก่อน  เหตุใดจึงมิได้ปรากฏชื่อว่าแต่งจารึกอย่างใดอย่างหนึ่งในคราวนั้น  ข้อนี้ก็ส่อให้เห็นว่า  คงเป็นผู้ต้องตำหนิติโทษ  ทรงรังเกียจในรัชกาลที่ ๓   เห็นสมกับความที่กล่าวในกลอน  จึงเข้าใจว่าถูกถอด          ความจริงในเรื่องที่สุนทรภู่ออกบวช  เห็นจะเป็นด้วยเหตุ ๒ ประการ  คือเพราะยังไม่ได้บวชตามประเพณีนิยมประการหนึ่ง  อีกประการหนึ่งสุนทรภู่วิวาทกับญาติ เข้ากับใครไม่ติด  มีภรรยาก็อยู่ด้วยกันไม่ยืด  เป็นคนตัวคนเดียวอยู่แต่กับบุตรมาแต่ในรัชกาลที่ ๒  ข้อนี้สังเกตได้ด้วยในนิราศของสุนทรภู่  เมื่อกล่าวถึงญาติเมื่อใดคงเป็นคำโกรธแค้นว่าพึ่งพาไม่ได้  กล่าวถึงภรรยาและคู่รักก็มักปรากฏว่าอยู่ด้วยกันไม่ยืด            ครั้นเมื่อมาถูกถอดในรัชกาลที่ ๓ เจ้านายและผู้มีบรรดาศักดิ์ก็ไม่มีพระองค์ใดและท่านผู้ใดกล้าชุบเลี้ยงเกื้อหนุนโดยเปิดเผย  ด้วยเกรงจะเป็นที่ฝ่าฝืนพระราชนิยมในพระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  แม้เจ้าฟ้าอาภรณ์ซึ่งเป็นศิษย์ก็ต้องทำเพิกเฉยมึนตึง  สุนทรภู่ได้กล่าวความข้อนี้ไว้ในเพลงยาว(๑)ว่า          "สิ้นแผ่นดินสิ้นบุญของสุนทร                 เจ้าฟ้าอาภรณ์แปลกพักตร์อาลักษณ์เดิม"  ดังนี้          สุนทรภู่ตกยากสิ้นคิดจึงออกบวช  ด้วยเห็นว่าพระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงเคารพพระสงฆ์มาก  ถ้าบวชเป็นพระใครจะอุปถัมภ์ก็เห็นจะไม่ทรงติเตียน  ความที่สุนทรภู่คาดนี้ก็มีมูล  ด้วยปรากฏในเพลงยาวนั้นว่าเมื่อสุนทรภู่บวชแล้ว  พอถึงปีฉลู พ.ศ. ๒๓๗๒ เจ้าฟ้ากุณฑลทิพยวดีก็ทรงฝากเจ้าฟ้ากลาง (คือสมเด็จเจ้าฟ้า ฯ กรมพระยาบำราบปรปักษ์) กับเจ้าฟ้าปิ๋ว พระโอรสพระองค์น้อย  เวลานั้นพระชันษาได้ ๑๑ ปีพระองค์หนึ่ง ๘ ปีพระองค์หนึ่ง  ให้เป็นศิษย์สุนทรภู่ เหมือนอย่างเจ้าฟ้าอาภรณ์พระโอรสพระองค์ใหญ่ได้เคยเป็นศิษย์มาในรัชกาลก่อน  แล้วทรงส่งเสียอุปการะต่อมาในชั้นนั้น  มีคำสุนทรภู่ได้กล่าวไว้ในเพลงยาวว่า          "เคยฉันของสองพระองค์ส่งถวาย           มิได้วายเว้นหน้าท่านข้าหลวง" ดังนี้          สุนทรภู่เห็นจะบวชเมื่อราวปีจอ พ.ศ. ๒๓๖๙(๒)  เวลานั้นอายุได้ ๔๑ ปี  แรกบวชอยู่ที่วัดราชบูรณะ  อยู่ได้ ๓ พรรษามีอธิกรณ์เกิดขึ้น  (กล่าวกันเป็นความสงสัยว่าจะเป็นด้วยสุนทรภู่ต้องหาว่าเสพสุรา  เพราะวิสัยของสุนทรภู่นั้นเวลาจะแต่งกลอน  ถ้ามีฤทธิ์สุราเป็นเชื้ออยู่แล้วแต่งคล่องนัก  นัยว่าถ้ามีสุราพอเหมาะแล้ว  อาจจะคิดกลอนทันบอกให้เสมียนเขียนต่อกันถึงสองคน  ดังนี้)  เพราะอธิกรณ์เกิดขึ้นครั้งนั้น  สุนทรภู่ถูกบัพพาชนีกรรมขับไล่ให้ไปเสียจากวัดราชบูรณะ  เดิมคิดจะไปอยู่เสียตามหัวเมือง  จึงแต่งเพลงยาวทูลลาเจ้าฟ้ากลาง เจ้าฟ้าปิ๋ว  ในเพลงยาวนั้นมีคำคร่ำครวญและถวายโอวาท  แต่งเพราะดีหลายแห่ง  แห่งหนึ่งว่า          "นิจจาเอ๋ยเคยรองละอองบาท                โปรดประภาสไพเราะเสนาะเสียง          แสนละม่อมน้อมพระองค์ดำรงเรียง         ดังเดือนเคียงแข่งคู่กับสุริยา          จงอยู่ดีศรีสวัสดิ์พิพัฒน์ผล                    ให้พระชนม์ยั่งยืนหมื่นพรรษา          ได้สืบวงศ์พงศ์มกุฎอยุธยา                    บำรุงราษฎร์ศาสนาถึงห้าพัน           เหมือนสององค์ทรงนามพระรามลักษณ์   เป็นปิ่นปักปกเกศทุกเขตขัณฑ์           ประจามิตรคิดร้ายวายชีวัน                   เสวยชั้นฉัตรเฉลิมเป็นเจิมจอม           จะไปจากฝากสมเด็จพระเชษฐา            จงรักพระอนุชาอุตส่าห์ถนอม           พระองค์น้อยคอยประณตนิ่งอดออม       ทูลกระหม่อมครองครองทั้งสององค์" ในคำถวายโอวาทแห่งหนึ่งว่า          "อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นซาก           แต่ลมปากหวานหูไม่รู้หาย          แม้นเจ็บอื่นหมื่นแสนจะแคลนคลาย         เจ็บจนตายนั้นเพราะเหน็บให้เจ็บใจ" อีกแห่งหนึ่งว่า          "จับให้มั่นคั้นหมายให้วายวอด                 ช่วยให้รอดรักให้ชิดพิสมัย          ตัดให้ขาดปรารถนาหาสิ่งใด                    เพียรจนได้ดังประสงค์แล้วคงดี" อีแห่งหนึ่งว่า          "อันข้าไทได้พึ่งเขาจึงรัก                        แม้ถอยศักดิ์สิ้นอำนาจวาสนา          เขาหน่ายหนีมิได้อยู่คู่ชีวา                       แต่วิชาช่วยกายจนวายปราณ"            สุนทรภู่ออกจากวัดราชบูรณะไปคราวนี้  กลับแต่งนิราศอีกคือ  นิราศภูเขาทอง  เห็นจะแต่งเมื่อปีขาล พ.ศ. ๒๓๗๓  เมื่ออกเรือไป  กล่าวความถึงเรื่องที่ต้องไปจากวัดราชบูรณะว่า          "โอ้อาวาสราชบูรณะพระวิหาร                   แต่นี้นานนับทิวาจะมาเห็น          หวลรำลึกนึกน่าน้ำตากระเด็น                    เพราะขุกเข็ญคนพาลทำรานทาง          จะหยิบยกธิบดีเป็นที่ตั้ง                           ก็ใช้ถังแทนสัดเห็นขัดขวาง          จึงอำลาอาวาสนิราศร้าง                           มาอ้างว้างวิญญาณ์ในสาคร"          ในนิราศนี้กล่าความตอนเมื่อผ่านพระบรมมหาราชวัง  ครวญถึงพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านถาลัย  ว่าดีนักน่าสงสาร  ผู้ที่ได้อ่านยมักจำกันได้โดยมาก  ว่า          "ถึงหน้าวังดังหนึ่งใจจะขาด                  คิดถึงบาทบพิตรอดิศร          โอ้ผ่านเกล้าเจ้าประคุณของสุนทร          แต่ปางก่อนเคยเฝ้าทุกเช้าเย็น          พระนิพพานปรานประหนึ่งศีรษะขาด      ด้วยไร้ญาติยากแค้นถึงแสนเข็ญ          ทั้งโรคซ้ำกรรมซัดวิบัติเป็น                 ไม่เล็งเห็นที่ซึ่งจะพึ่งพา          จึงได้สร้างพรตอตส่าห์ส่งส่วนบุญถวาย  ประพฤติฝ่ายสมถะทั้งวษา          เป็นสิ่งของฉลองคุณมุลิกา                  ขอเป็นข้าเคียงบาททุกชาติไป          ถึงหน้าแพแลเห็นเรือที่นั่ง                   คิดถึงครั้งก่อนมาน้ำตาไหล          เคยหมอบรับกับพระจมื่นไวย               แล้วลงในเรือที่นั่งบัลลังก์ทอง          พระทรงแต่งแปลงบทพจนารถ             เคยรับราชโองการอ่านฉลอง          จนกฐินสิ้นแม่น้ำแลลำคลอง                มิได้ข้องเคืองขัดพระหัทยา          เคยหมอบใกล้ได้กลิ่นสุคนธ์ตลบ          ละอองอบรสรื่นชื่นนาสา          สิ้นแผ่นดินสิ้นรสสุคนธา                     วาสนาเราก็สิ้นเหมือนกลิ่นสุคนธ์ เมื่อถึงเมืองปทุมธานี  ครวญอีกแห่งหนึ่งว่า          "สิ้นแผ่นดินสิ้นนามตามเสด็จ               ต้องเที่ยวเตร็จเตร่หาที่อาศัย          แม้กำเนิดเกิดประสบภพใดใด              ขอให้ได้เป็นข้าฝ่าธุลี          สิ้นแผ่นดินขอให้สิ้นชีวิตบ้าง                อย่ารู้ร้างบงกชบทศรี          เหลืออาลัยใจกรมระทมทวี                  ทุกวันนี้ซังตายทรงกายมา" ตอนผ่านหน้าโรงเหล้า  สุนทรภู่กล่าวถึงเรื่องเสพสุราก็ว่าดี  ว่า          "ถึงโรงเหล้าเตากลั่นควันโขมง              มีคันโพงผูกสายไว้ปลายเสา          โอ้ปาบกรรมน้ำนรกเจียวอกเรา              ให้มัวเมาเหมือนหนึ่งบ้าเป็นน่าอาย          ทำบุญบวชกรวดน้ำขอสำเร็จ                 พระสรรเพชญ์โพธิญาณประมาณหมาย          ถึงสุราพารอดไม่วอดวาย                     ไม่ใกล้กรายแกล้งเมินก็เกินไป"          สุนทรภู่ไปพระนครศรีอยุธยาคราวนี้  บุตรชายคนที่ชื่อพัดยังเป็นเด็กไปด้วย  แต่ภรรยาเห็นจะร้างกันเสียแต่เมื่อก่อนบวชหมดแล้ว  เมื่อสุนทรภู่กล่าวกลอนชมทุ่งในตอนเรือลัดไปทางเชียงรากน้อยว่า         "ถึงตัวเราเล่าถ้าหากมีโยมหญิง               ไหนจะนิ่งดูดายอายบุปผา         คงจะใช้ให้ศิษย์ที่ติดมา                         อุตส่าห์หาเอาไปฝากตามยากจน         นี่จนใจไม่มีเท่าขี้เล็บ                            ขี้เกียจเก็บเลยทางมากลางหน"          เมื่อขึ้นไปถึงกรุงฯ  เวลานั้นพระยาไชยวิชิต(เผือก)ซึ่งเคยเป็นพระนายไวยอยู่เมื่อรัชกาลที่ ๒  ได้เป็นผู้รักษากรุงฯ  แต่สุนทรภู่กระดากไม่แวะไปหา  กล่าวในนิราศว่า          "มาทางท่าหน้าจวนจอมผู้รั้ง                   คิดถึงครั้งก่อนมาน้ำตาไหล          จะแวะหาถ้าท่านเหมือนเมื่อนายไวย        ก็จะได้รับนิมนต์ขึ้นบนจวน          แต่ยามยากหากว่าถ้าท่านแปลก             อกมิแตกเสียหรือเราเขาจะสรวล          เหมือนเข็ญใจใฝ่สูงไม่สมควร                จะต้องม้วนหน้ากลับอัประมาณ"          จึงเลยขึ้นไปนมัสการพระเจดีย์ภูเขาทอง  แล้วจะเป็นด้วยเหตุใดไม่ปรากฏ  สุนทรภู่ไปกลับใจไม่อยู่หัวเมืองดังความคิดเดิม  หวนกลับมากรุงเทพฯ มาอยู่ที่วัดอรุณฯ  แต่จะมามีเหตุอันใดเกิดขึ้นหรืออย่างไร  สุนทรภู่อยู่วัดอรุณฯไม่ช้าก็ย้ายไปอยู่วัดเทพธิดา .................................................................................................................................................... (๑)  คือเพลงยาวถวายโอวาทเจ้าฟ้ากลาง เจ้าฟ้าปิ๋ว (๒)  เชิงอรรถของ  ธนิต  อยู่โพธิ์  กล่าวว่า  สุนทรภู่บวชแต่ปีวอก พ.ศ. ๒๓๖๗  อายุ ๓๘ ปี  เพราะบอกไว้ในรำพันพิลาปว่า  "แต่ปีวอกออกขาดราชกิจ  บรรชิตพิศวาสพระศาสนา" จากคุณ : กัมม์ - [ 15 ส.ค. 49 11:37:42 ]

ความคิดเห็นที่ 17 โอย  อ่านแล้วตาลาย  แบ่งเป็นตอนย่อยๆ หน่อยได้ไหมครับ  สงสารคนอ่านเถอะ ได้ค้นหนังสือของคุณเทพ สุนทรศารทูล  เกี่ยวกับประวัติสุนทรภู่  บอกว่าท่านออกบวชเมื่อวันที่ ๒๑ กรกฎาคม ๒๓๖๗ ปีตรงกับของคุณธนิต อยู่โพธิ์   คือวันที่พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยสวรรคต  และวันที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชสมบัติ ออกบวชที่วัดอรุณราชวราราม  แล้วข้ามแม่น้ำมาอยู่วัดพระเชตุพน  แล้วไปอยู่วัดราชบูรณะ  แล้วติดตามพระองค์เจ้าลักขณานุคุณมาอยู่วัดมหาธาตุ  เมื่อพระองค์ผนวชที่วัดนี้ในปี ๒๓๗๕ แล้วถึงได้มาอยู่วัดเทพธิดาราม  แต่กว่าจะถึงวัดนี้ก็วนเวียนอยู่วัดอื่นอีกหลายรอบ จากคุณ : NickyNick - [ 15 ส.ค. 49 13:15:25 ]

ความคิดเห็นที่ 18 การที่มาบวช  คุณเทพบอกว่า  ท่านมิได้ถูกถอดยศปลดตำแหน่ง  แต่หนีราชภัยออกบวชในนามของหลวงสุนทรโวหาร  นอกราชการ  ซึ่งได้วิเคราะห์จากโคลงนิราศสุพรรณบทที่ ๓ ว่า ขอฝากซากสวาทสร้อย     สุนทร ไว้ที่ท่าสาคร                   เขตนี้ ศาลาน่าวัดพร                 พี่ฝาก  มากเอย ใครที่พี่เป็นผี้                   พี่ให้อภัยครัน ท่านออกชื่อตัวเองว่า "สุนทร"  คือบรรดาศักดิ์  "หลวงสุนทรโวหาร"  นอกราชการ  แสดงชัดแจ้งว่าท่านมิได้ถูกถอดยศปลดตำแหน่ง  ส่วนบ้านหลวงที่ได้รับพระราชทานให้อยู่อาศัยที่ท่าช้าง  ก็พระราชทานให้พระยาราชมนตรี (ภู่ ภมรมนตรี) อยู่แทน  ไม่ใช่ริบบ้านริบช่องอะไรเลย  เป็นบ้านหลวง  เมื่อสุนทรภู่หนีออกบวชแล้วจึงพระราชทานให้คนอื่นอยู่อาศัยต่อไป คุณเทพยังกล่าวด้วยว่า  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงบำเพ็ญพระบารมีเป็นพระโพธิสัตว์ในพระชาตินี้  ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ทรงพระคุณธรรมอันประเสริฐ  และทรงมีพระกตัญญูกตเวทีสูงมาก  จึงไม่อาจที่จะรังแกเบียดเบียนข้าราชบริพารเก่าแก่ของพระราชบิดาได้เลย  ตลอดเวลา ๒๗ ปี  ไม่เคยแตะต้องข้องแวะสุนทรภู่เลย  มีแต่เจ้าจอมมารดาบางของพระองค์  ที่มาฝากพระโอรสธิดาให้เป็นศิษย์สุนทรภู่อยู่ถึง ๒ พระองค์ จากคุณ : NickyNick - [ 15 ส.ค. 49 13:25:39 ]

ความคิดเห็นที่ 19 ปีบวชของสุนทรภู่  ผมก็คิดเห็นว่าเป็นปีวอก  เพราะสุนทรภู่กล่าวไว้ในรำพันพิลาปน่ะครับ ส่วนวันไหนเดือนอะไร  ไม่ยืนยันครับ   สมเด็จกรมพระยาทรงพระนิพนธ์ว่า เพราะถูกปลดคนทั้งหลายจึงเรียกว่า "สุนทรภู่" ส่วนคุณ เทพ  กล่าวว่าใช้ชื่อ "สุนทร" อยู่เพราะยังเป็นอยู่  อย่างคุณ Nicky  ได้นำมาประกอบ ข้อนี้ขอให้เป็นวิจารณญาณของทุกๆท่านนะครับ ส่วนเรื่องพระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงอาฆาตสุนทรภู่หรือไม่นั้น ก็เห็นคุณ NickyNick  เปิดประเด็นเป็นคนแรก....แต่.... เชื่อว่าหลายๆท่านได้ตามสุนทรภู่ไปเที่ยวภูเขาทอง  จนกลับมาด้วยกันแล้วนะครับ ทิ้งเรื่องความขัดเเย้งนั้นไป  แล้วมาตามรอยสุนทรภู่กันต่อดีกว่าไหมครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 15 ส.ค. 49 16:43:39 ]

ความคิดเห็นที่ 20 (ต่อ)          เมื่อสุนทรภู่ไปอยู่วัดเทพธิดานั้น  พระยาธรรมปรีชา(บุญ)บวชอยู่วัดเทพธิดา  พระยาธรรมปรีชาเล่าว่า  สุนทรภู่แต่งคำเทียบเรื่องพระไชยสุริยา (ที่พิมพ์ในหนังสือมูลบทบรรพกิจ) เมื่ออยู่ที่วัดเทพธิดาคราวนั้น  และมีหนังสือนิราศเมืองสุพรรณอีกเรื่องหนึ่ง  สุนทรภู่แต่งเมื่อบวชอยู่วัดเทพธิดา  นิราศเมืองสุพรรณแปลกที่สุนทรภู่แต่งเป็นโคลง  โคลงของสุนทรภู่มีปรากฏอยู่เรื่องเดียวเท่านั้น  ทำนองเมื่อบวชอยู่วัดเทพธิดา จะถูกปรามาสว่าแต่งเป็นแต่กลอนเพลงยาว (หรือที่เรียกกันภายหลังมาว่ากลอนสุภาพ) จึงแต่งกาพย์คำเทียบเรื่องพระไชยสุริยาและแต่งโคลงนิราศเมืองสุพรรณ พิสูจน์ให้ผู้อื่นเห็นว่า  ถ้าจะแต่งโคลงกาพย์ก็แต่งได้  แต่ที่แท้นั้นสุนทรภู่รู้ตัวดีทีเดียวว่า  ถึงแต่งได้ก็ไม่ถนัดเหมือนกลอนเพลงยาว  ได้กล่าวความข้อนี้ไว้ในเพลงยาวถวายโอวาทว่า          "อย่างหม่อมฉันอันที่ดีและชั่ว              ถึงลับตัวก็แต่ชื่อเขาลือฉาว          เป็นอาลักษณ์นักเลงทำเพลงยาว          เขมรลาวลือเลื่องถึงเมืองนคร"          สุนทรภู่จึงไม่แต่งโคลงกาพย์เรื่องอื่นอีก  ข้อนี้ไม่แต่สุนทรภู่เท่านั้น  ถึงสมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรสก็รู้พระองค์ว่า  ทรงถนัดแต่ลิลิตและโคลงฉันท์  จึงไม่ทรงแต่งหนังสือเป็นกลอนสุภาพเลยสักเรื่องเดียว  มีพระนิพนธ์กลอนสุภาพแต่เป็นของทรงแต่งเล่น เช่น เพลงยาวอันปรากฏอยู่ในเรื่องเพลงยาวเจ้าพระนั้น เป็นต้น          เหตุที่สุนทรภู่ไปเมืองสุพรรณคราวที่แต่งนิราศนั้น  ความปรากฏในเรื่องนิราศว่าไปหาแร่  ทำนองจะเล่นแร่แปรธาตุเองหรือมิฉะนั้นก็ไปหาแร่ให้ผู้อื่นที่เล่นแร่แปรธาตุ  เพราะเชื่อกันว่าที่ในแขวงจังหวักดสุพรรณมีแร่อย่างใดอย่างหนึ่งทรงคุณวิเศษสำหรับใช้แปรธาตุ  พวกเล่นแร่แปรธาตุยังเชื่อกันมาจนทุกวันนี้  สุนทรภู่ไปครั้งนั้นพาบุตรไปด้วยทั้ง ๒ คน  และมีศิษย์ไปด้วยก็หลายคน  ลงเรือที่หน้าวัดเทพธิดาผ่านมาทางคลองมหานาค  มาถึงวัดสระเกศกล่าวความว่า  ในเวลานั้นมารดาเพิ่งตาย ศพยังอยู่ที่วัดสระเกศนั้น  แล้วล่องเรือไปออกปากคลองโอ่งแอ่ง  เมื่อไปถึงเมืองสุพรรณ ได้ขึ้นไปทางลำน้ำข้างเหนือเมืองไปขึ้นเดินบกไปขึ้นเดินบกที่วังหิน  เที่ยวหาแร่แล้วกลับลงเรือที่บ้านทึง  ความที่พรรณาในนิราศ ดูในเขตแขวงเมืองสุพรรณในสมัยนั้นยังเปลี่ยวมาก  ทั้งข้างใต้และฝ่ายเหนือเมือง  ถึงไปปะเสือใกล้ลำแม่น้ำ  แต่แร่ที่ไปหาจะได้หรือไม่ได้  หาได้กล่าวถึงไม่          เรื่องเมื่อสุนทรภู่บวช  เล่ากันมาเป็นเรื่องเกร็ดเรื่องหนึ่งว่า  ครั้งหนึ่งสุนทรภู่ไปจอดเรืออยู่ ณ ที่แห่งหนึ่ง  มีชาวบ้านนำภัตตาหารมาถวาย  แต่ทายกนั้นว่าคำถวายภัตทานไม่เป็น  อาราธนาสุนทรภู่ให้ช่วยสอนให้ว่า  เวลานั้นทายกนั่งอยู่บนตลิ่งกับสิ่งของที่เอามาถวาย  สุนทรภู่จึงสอนให้ว่าคำถวายภัตทานเป็นกลอนว่า            "อิมัสมิงริมฝั่ง  อิมังปลาร้า  กุ้งแห้งแตงกวา  อีกปลาดุกย่าง  ช่อมะกอก  ดอกมะปราง  เนื้อย่างยำมะดัน  ข้างสุกค่อนขัน  น้ำมันขวดหนึ่ง  น้ำผึ้งครึ่งโถ  ส้มโอแช่อิ่ม  ทับทิมสองผล  เป็นยอดกุศล  สังฆัสสะ  เทมิ"  ดังนี้          เรื่องนี้จะจริงเท็จอย่างไรไม่รับประกัน  แต่ได้ฟังเล่ามาถึงสองแห่งจึงจดไว้ด้วย          เมื่อสุนทรภู่กลับจากเมืองสุพรรณแล้ว  ย้ายมาอยู่วัดพระเชตุพน  เหตุที่ย้ายนั้นเล่ากันมาเป็นสองนัย  นัยหนึ่งว่ามาพึ่งบารมีอยู่กับสมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรส  ด้วยทรงปรานีว่าเป็นกวี  อีกนัยหนึ่งว่าเพราะพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ พระเจ้าลูกเธอที่พระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดปรานนัก  ทรงพระปราณีชักชวนให้มาอยู่วัดพระเชตุพนฯ  คิดดูบางทีก็จะเป็นความจริงทั้งสองนัย  ด้วยพระองค์เจ้าลักขณานุคุณทรงผนวชพระเมื่อ พ.ศ. ๒๓๗๕  เวลานั้นสุนทรภู่บวชอยู่ได้ราวสัก ๖ พรรษา  เจ้านายสมัยนั้นมักโปรดทรงศึกษาการแต่งกลอน  อาจจะรับสั่งชวนสุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพนฯในเวลาทรงผนวชอยู่ที่วัดนั้น  และสมเด็จฯ กรมพระปรมานุชิตชิโนรสประทานอนุญาต  โดยทรงพระปรานีสุนทรภู่ก็ได้          เมื่อสุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพนฯ บุตรคนใหญ่ที่ชื่อพัดบวชเป็นสามเณร  เห็นจะบวชมาแต่บิดายังอยู่วัดเทพธิดา  สุนทรภู่มาอยู่วัดพระเชตุพนฯแล้ว  พาเณรพัดกับบุตรคนเล็กที่ชื่อตาบไปพระนครศรีอยุธยาอีกครั้งหนึ่ง  แต่งนิราศวัดเจ้าฟ้าเมื่อไปคราวนี้  แต่แกล้งแต่งให้เป็นสำนวนเณรพัดว่า                                       "เณรหนูพัดหัดประดิษฐ์คิดอักษร          เป็นเรื่องความตามติดท่านบิดร           กำจัดจรจากนิเวศน์เชตุพน" เมื่อเรือถึงวัดระฆังกล่าวว่า          "วัดระฆังบังคมบรมธาตุ                    แทบพระบาทบุษบงองค์อัปสร          ไม่ทันลับกัปกัลป์พุทธันดร                พระด่วนจรสู่สวรรคครรไล"           ความตรงนี้ (และยังมีในนิราศพระประธมประกอบอีกแห่ง ๑) บ่งว่า  เจ้าครอกข้างในซึ่งเป็นพระอัครชายาของกรมพระราชวังหลังสิ้นชีพก่อนนั้นไม่ช้านัก  และได้พระราชทานเพลิงที่วัดระฆัง           เหตุที่สุนทรภู่จะไปกรุงศรีอยุธยาคราวนี้  ว่าได้ลายแทงมาแต่เมืองเหนือ  ว่ามียาอายุวัฒนะฝังไว้ที่วัดเจ้าฟ้าอากาศ  จึงพยายามไปหายาอายุวัฒนะนั้น  เมื่อขึ้นไปกรุงฯไปขึ้นบกที่วัดใหญ่  ได้อธิษฐาน ณ ที่นั้น  กล่าวคำในคำอธิษฐานแห่งหนึ่งว่า          "อนึ่งเล่าเจ้านายที่หมายพึ่ง               ให้ทราบซึ่งสุจริตพิสมัย          อย่าหลงลิ้นหินชาติขาดอาลัย            น้ำพระทัยทูลเกล้าให้ยาวยืน"          ความที่อธิษฐานนี้  แสดงว่าเวลานั้นสุนทรภู่กำลังหมายจะพึ่งพระองค์เจ้าลักขณานุคุณดังได้กล่าวมาแล้ว(๑)  ครั้นออกตากวัดใหญ่เดินบกต่อไปทางทิศตะวันออกคืนหนึ่งถึงวัดเจ้าฟ้า  ว่าไปทำพิธีจะขุด ก็เกิดกัมปนาทหวาดไหวด้วยฤทธิ์ปีศาจ  ไม่อาจขุดได้  ต้องพากันกลับมา  แต่เมื่อขากลับคราวนี้ได้แวะหาพระยาไชยวิชิต(เผือก)  กล่าวในนิราศว่า          "จะเลยตรงลงไปวัดก็ขัดข้อง            ไม่มีของขบฉันจังหันหุง          ไปพึ่งบุญคุณพระยารักษากรุง           ท่านบำรุงรักพระไม่ละเมิน          ทั้งเพลเช้าคาวหวานสำราญรื่น           ต่างชุ่มชื่นชวนกันสรรเสริญ          ทั้งสูงศักดิ์รักใคร่ให้เจริญ                 อายุเกินกัปกัลป์พุทธันดร          ให้ครองกรุงฟุ้งเฟื่องเปรื่องปรากฏ      เกียรติยศอยู่ตลอดอย่าถอดถอน          ท่านอารีมีในอาลัยวรณ์                    ถึงจากจรใจมิตรยังคิดคุณ          มาทีไรได้นิมนต์ปรนนิบัติ                 สารพัดแผ่เผื่อช่วเกื้อหนุน          ต่างชื่นช่วยอวยกุศลผลบุญ              สนองคุณเจ้าพระยารักษากรุง"          ความที่กล่าวตอนนี้แสดงว่า  สุนทรภู่เมื่อบวชได้ขึ้นไปกรุงศรีอยุธยาหลายครั้ง  กระดากพระยาไชยวิชิต(เผือก)แต่เมื่อไปครั้งแรกครั้งเดียว  ถึงครั้งหลังๆต่อมาแวะไปหาพระยาไชยวิชิตก็ต้อนรับ  ฉันได้ชอบพอคุ้นเคยกันมาแต่ในรัชกาลที่ ๒          มีคำเล่ากันมาว่า  สุนทรภู่เมื่อบวชนั้น  ได้ไปอยู่วัดมหาธาตุอีกวัดหนึ่ง  ข้อนี้เห็นจะเป็นความจริง  คงไปอยู่เมื่อกลับลงมาจากพระนครศรีอยุธยาคราวนี้  เพราะพระองค์เจ้าลักขณานุคุณลาผนวช  เห็นจะทรงชวนให้ไปอยู่ใกล้วังท่าพระอันเป็นที่ประทับ  เพื่อจะได้สะดวกแก่การที่ทรงอุปถัทภ์ คือ ส่งสำรับอาหารเป็นต้น  เล่ากันว่าในสมัยนั้นพระองค์เจ้าลักขณานุคุณโปรดทรงสักวา  เวลาไปทรงสักวาที่ใดให้นิมนต์สุนทรภู่ลงเรือสักวาไปด้วยเสมอ  ให้ไปเป็นผู้บอกสักวาทั้งยังเป็นพระ  แต่สุนทรภู่คงสึกกลับออกเป็นคฤหัสในตอนนี้  รวมเวลาที่สุนทรภู่บวชอยู่เห็นจะราว ๗ หรือ ๘ พรรษา           .................................................................................................................................................... (๑)  ตรงนี้มีเชิงอรรถของ ธนิต  อยู่โพธิ์  ว่า  เข้าใจว่าคำกลอนนี้หมายถึงกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ  เพราะปีที่แต่งนิราศวัดเจ้าฟ้านี้น่าจะเป็นปี พ.ศ. ๒๓๗๙  ซึ่งพระองค์เจ้าลักขณานุคุณสิ้นพระชนม์แล้วราวปีเศษ  ดูคำนำนิราศวัดเจ้าฟ้า ฉบับตรวสอบชำระใหม่ พิมพ์ พ.ศ. ๒๕๐๕ จากคุณ : กัมม์ - [ 15 ส.ค. 49 16:44:25 ]

ความคิดเห็นที่ 21 ตามอ่านไม่ได้หยุดหย่อน ค่ะคุณกัมม์ ขอบคุณสำหรับความรู้ดี ๆ ที่นำมาฝากค่ะ ^_^ จากคุณ : ปริยวาที - [ 16 ส.ค. 49 07:35:49 ]

ความคิดเห็นที่ 22 สวัสดีครับ  คุณ ปริยวาที ขอบคุณสำหรับกำลังใจที่มีให้เสมอครับ  ^ _ ^ จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 08:13:15 ]

ความคิดเห็นที่ 23 ไม่ได้เปิดประเด็นนะครับ ไม่อยากให้เข้าใจผิด จากคุณ : NickyNick - [ 16 ส.ค. 49 08:18:14 ]

ความคิดเห็นที่ 24 สวัสดีครับ  คุณ NickyNick สำหรับเรื่องนั้น  ต่างฝ่ายต่างมีข้อมูลที่ฟังดูดี จะว่าฝ่ายนั้นเข้าใจผิด  ฝ่ายนั้นก็ไม่ยอม จะว่าฝ่ายนี้เข้าใจผิด ฝ่ายนี้ก็ไม่ยอม   ไม่จบหรอก  เชื่อหัวไอ้เรืองเถอะ ก็ปล่อยให้พวกเขาถกกันไปเถิดครับ   พวกเราไม่เกี่ยว  เป็นกองเชียร์อิ่มดี ยังมีเรื่องที่ตั้งใจจะคัดอีกหลายเรื่องครับท่าน จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 09:37:42 ]

ความคิดเห็นที่ 25 ๔.  ตอนตกยาก          เมื่อสุนทรภู่พึ่งพระบารมีพระองค์เจ้าลักขณานุคุณอยู่นั้น  นอกจากเป็นผู้บอกสักวา  คงจะได้แต่งหนังสือบทกลอนถวายอีก  ได้ยินว่า แต่งเป็นกลอนเฉลิมพระเกียรติพระองค์เจ้าลัขณานุคุณเรื่องหนึ่ง  ผู้ที่ได้เคยอ่านยังมีตัวอยู่  แต่หนังสือนั้นหาต้นฉบับยังไม่พบ  นอกจากนั้นจะได้แต่งเรื่องใดอีกบ้างหาปรากฏไม่  พิเคราะห์ดูโดยสำนวนกลอน  เข้าใจว่าเรื่องนิราศอิเหนา  สุนทรภู่เห็นจะแต่งในตอนนี้เรื่องหนึ่ง            อนึ่งเรื่องพระอภัยมณี ซึ่งสุนทรถู่ได้เริ่มแต่งแต่ในรัชกาลที่ ๒ นั้น  สังเกตเห็นถ้อยคำมีบางแห่งรู้ได้แน่ว่ามาแต่งต่อในรัชกาลที่ ๓  จะยกตัวอย่างดังคำนางสุวรรณมาลีว่ากับพระอภัยมณ๊  เมื่อแรกดีกันที่เมืองลังกาว่า  "ด้วยปีเถาะเคราะห์กรรมเกิดน้ำมาก  ขึ้นท่วมปากท่วมลิ้นเสียสิ้นหนอ" อยู่ในสมุดไทยเล่ม ๓๕  ตรงนี้เห็นได้ว่าต้องแต่งในรัชกาลที่ ๓ ภายหลัง พ.ศ. ๒๓๗๔  การที่สุนทรภู่แต่งหนังสือพระอภัยมณีเห็นจะแต่งทีละเล่มสองเล่มต่อเรื่อยมาด้วยเป็นหนังสือเรื่องยาว  ทำนองพระองค์เจ้าลักขณานุคุณจะได้ทอดพระเนตรเห็นหนังสือเรื่องพระอภัยมณีเมื่อสุนทรภู่ไปพึ่งพระบารมี  และมีรับสั่งให้แต่งถวายอีก  สุนทรภู่จึงแต่งเรื่องพระอภัยมณีอีกตอนหนึ่ง  แต่จะไปค้างอยู่เพียงใดหาปรากฏไม่  เพราะสุนทรภู่พึ่งพระบารมีพระองค์เจ้าลักขณานุคุณอยู่ได้ไม่ช้า  พอถึง พ.ศ. ๒๓๗๘  พระองค์เจ้าลักขณานุคุณก็สิ้นพระชนม์          เมื่อพระองค์เจ้าลักขณานุคุณสิ้นพระชนม์ลง  เห็นจะไม่มีใครกล้ารับอุปการะสุนทรภู่อีก  เวลานั้นเจ้าฟ้ากุณฑลฯก็ยังมีพระชนม์อยู่  ชะรอยจะทรงขัดเคือง ด้วยสุนทรภู่โจทเจ้าไปพึ่งบุญพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  จึงทรงเฉยเสีย  แต่เล่ากันมาว่า สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยาบำราบปรปักษ์นั้นยังทรงสงสารสุนทรภู่  ถ้าไปเฝ้าเมื่อใดก็มักประทานเงินเกื้อหนุน  แต่สุนทรภู่ออกจะกระดากเองด้วย จึงไม่กล้าไปพึ่งสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระยาบำราบปรปักษ์  ต้องตกยากอีกครั้งหนึ่ง  กลับอนาถายิ่งกว่าคราวก่อน  นัยว่าถึงไม่มีบ้านเรือนจะอาศัย  ต้องลงลอยเรือเที่ยวจอดอยู่ตามสวน  หาเลี้ยงชีพด้วยรับจ้างเขาแต่งกลอนกับทำการค้าขายประกอบกัน          หนังสือที่สุนทรภู่แต่งในตอนเมื่อตกยากครั้งนี้ก็มีหลายเรื่อง  คือ นิราศพระแท่นดงรังเรื่องหนึ่ง  กล่าวในกลอนข้างตอนต้นนิราศว่า          "ปีวอกนักษัตรอัฐศก                        ชะตาตกจะต้องไปถึงไพรสณฑ์          ลงนาวาหน้าวัดพระเชตุพน                 พี่ทุกข์ทนถอนใจครรไลจร"(๑)          ปีวอกอัฐศกนั้น พ.ศ. ๒๓๗๙  ภายหลังพระองค์เจ้าลักขณานุคุณสิ้นพระชนม์ได้ปีหนึ่ง  สุนทรภู่ไปคราวนี้อาศัยผู้อื่นไป  แต่ตัวมิได้ไปโดยลำพังเหมือนครั้งยังบวชเป็นพระ  เรื่องนิราศที่แต่งก็ว่าอย่างดาดๆดูไม่มีอกมีใจ  มีเรื่องประวัติบอกไว้แต่ว่า  ในตอนที่สึกแล้วได้ภรรยาอีกคนหนึ่งชื่อม่วง  แต่เมื่อแต่งนิราศนั้นยังไม่ได้เป็นสิทธิ์ขาดทีเดียว  เป็นแต่ไปมาหากันและบอกความไว้อีกข้อหนึ่งว่า  เวลานั้นอดเหล้าได้กล่าวไว้ในกลอนว่า          "ถึงนครชัยศรีมีโรงเหล้า                   เป็นของเมาตัดขาดไม่ปรารถนา"  ดังนี้ เมื่อถึงท้ายเรื่องนิราศ ได้กล่าวกลอนบอกเจตนาในการที่แต่งนิราศไว้ว่า          "ใช่จะแกล้งแต่งประกวดอวดฉลาด     ทำนิราศรักมิตรพิสมัย          ด้วยจิตรักกาพย์กลอนอักษรไทย       จึงตั้งใจแต่งคำแต่ลำพัง          หวังจะให้ลือเลื่องในเมืองหลวง          คนทั้งปวงอย่าว่าเราบ้าหลัง          ถ้าใครเป็นก็จะเห็นว่าจริงจัง              ประดุจดังน้ำจิตเราคิดกลอน          ขอเดชะถ้อยคำที่ร่ำเรื่อง                  ให้ลือเลื่องเลิศลักษณ์ในอักษร          ขอเชิญไทเทวราชประสาทพร           ให้สุนทรลือทั่วธานีเอย"          ยังหนังสือกลอนสุภาษิตสอนหญิงอีกเรื่องหนึ่ง ก็ดูเหมือนจะแต่งในตอนนี้  เมื่อก่อนจบกล่าวกลอนไว้ข้างท้ายว่า          "อย่าฟังเปล่าเอากลอนสุนทรเพราะ    จงพิเคราะห์คำเลิศประเสริฐศรี          เอาเป็นแบบสอนตนพ้นราคี               กันบัดสีติฉินเขานินทา"          ยังมีหนังสือกลอนของสุนทรภู่อีกเรื่องหนึ่ง  บางทีจะแต่งในตอนนี้ คือ เรื่องลักษณวงศ์  พิเคราะห์ดูเห็นเป็นสำนวนกลอนสุนทรภู่แต่งแต่ ๙ เล่มสมุดไทย (เพียงม้าตามไปเห็นศพนางเกสร) ต่อนั้นดูเป็นสำนวนผู้อื่นแต่งตามกลอนสุภาพอีก ๗ เล่ม  แล้วแต่งเป็นบทละครต่อไปอีก ๒๓ เล่ม  รวมเป็นหนังสือ ๓๙ เล่มสมุดไทย  ในฉบับที่พิมพ์ขายมีกลอนนำหน้าว่าเป็นของแต่งถวายเจ้านาย  แต่กลอนนั้นเห็นได้ว่าตัดเอากลอนที่มีอยู่ข้างต้นเรื่องโคบุตรมาดัดแปลง  น่าสงสัยว่าจะเป็นของผู้อื่นเอามาเติมเข้าต่อชั้นหลัง  เพียงจะให้มีชื่อสุนทรภู่ปรากฏในหนังสือ          อนึ่ง  มีคำกล่าวกันมาว่า  สุนทรภู่แต่งเรื่องพระสมุทกับเรื่องจันทโครบ กับเรื่องนครกายอีก ๓ เรื่อง  และว่าเรื่องพระสมุทนั้นสุนทรภู่แต่งเมื่อกำลังลงอยู่เรือลอย  จึงให้ชื่อวีรบุรุษในเรื่องนั้นว่า "พระสมุท"  พิเคราะห์ดูสำนวนกลอนในฉบับที่พิมพ์ขาย  เห็นว่ามิใช่กลอนของสุนทรภู่  น่าจะกล่าวกันโดยเข้าใจผิด  เกิดแต่ในหนังสือมีกลอนข้างตอนต้นว่า          "ข้าพเจ้าชื่อภู่ผู้ประดิษฐ์                   ไม่แจ้งจิตถ้อยคำในอักษร          แม้นผู้ใดได้สดับคำสุนทร                 ช่วยเอื้อนกลอนแถลงกล่าวในราวความ"          ความที่กล่าวในกลอนนี้ผิดวิสัยสุนทรภู่  ซึ่งไม่ค่อยยอมถ่อมตัวว่าความรู้อ่อน  มีคัวอย่างสุนทรภู่ในข้อนี้  กล่าวไว้ในนิราศพระประธมตอนอธิษฐานว่า          "หนึ่งขอฝากปากคำทำหนังสือ                    ให้สืบชื่อชั่วฟ้าสุธาสถาน          สุนทราอาลักษณ์เจ้าจักรวาล                      พระทรงสารศรีเศวตเกศกุญชร          อนึ่งมนุษย์อุตริติต่างต่าง                           แล้วเอาอย่างเทียบคำทำอักษร          ให้ฟั่นเฟือนเหมือนเราสาปในกาพย์กลอน      ต่อโอนอ่อนออกชื่อจึงลือชา"          เรื่องพระสมุทนั้นกล่าวกันอีกนัยหนึ่งว่า  มีคนชื่อภู่อีกคนหนึ่งแต่งเอาอย่างสุนทรภู่ในเวลาชั้นชั้นหลังมา  เลียนสุนทรภู่ด้วยความนับถือ  จึงถ่อมตัวว่าเป็นผู้ยังรู้น้อย  ความจริงก็เห็นจะเป็นเช่นว่านี้  ส่วนเรื่องจันทโครบนั้นได้พิเคราะห์ดู  ไม่พบกลอนตอนใดที่จะเชื่อได้ว่าเป็นสำนวนกลอนสุนทรภู่สักแห่งเดียว  คำที่กล่าวกันก็กล่าวแต่ว่าสุนทรภู่แต่งกับผู้อื่นอีกหลายคน  จึงเห็นว่าน่าจะเป็นสำนวนผู้อื่นแต่งตามอย่างสุนทรภู่  หากว่าจะเกี่ยวข้องกับสุนทรภู่ก็เพียงแต่งแล้วบางทีจะเอาไปให้สุนทรภู่ตรวจแก้ไข  จึงขึ้นชื่อสุนทรภู่ว่าได้เกี่ยวข้อง  แต่ที่แท้หาได้แต่งไม่  ส่วนเรื่องนครกายนั้น มีกลอนบอกข้างต้นหนังสือนั้นว่า "นายภู่อยู่นาวาเที่ยวค้าขาย" เห็นจะเป็นนายภู่คนที่แต่งเรื่องพระสมุท  หาใช่สุนทรภู่ไม่   .................................................................................................................................................... (๑)  นิราศพระแท่นดงรัง  ธนิต  อยู่โพธิ์  สันนิษฐานว่าเป็นของเสมียนมี  โดยเทียบสำนวนกลอนกับ นิราศสุพรรณคำกลอน แก้ไขเมื่อ 16 ส.ค. 49 10:13:19 จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 09:38:01 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ๏ เดือนช่วงควงคู่เย้า                 หยอกเอิน จันทร์แจ่มเหมือนแก้มเชิญ          จูบซ้ำ ลมพัดอัดอกเขิน                       อิงแอบ แนบแม่ พรอดพร่ำคำย้ำย้ำ                     รักล้นจนตาย ๚ ๏ โบราณว่าอย่าไว้                   ใจมนุษย์ มันหยั่งยากเหลือสุด                 ลึกล้ำ เถาวัลย์เกี่ยวพันฉุด                  หลุดออก ง่ายนา ไม่เทียบคนคดห้ำ                    หั่นด้วยสันดาน ๚ ๏ สุนทร กลอนร่างไว้               งดงาม สัมผัสนอกในความ                  ครบซึ้ง นิราศแห่งชาติสยาม                 ชูเชิด ใครอ่านพาลถึงอึ้ง                   ทึ่งด้วยโวหาร  ๚ ๏ สุนทร กัมม์ นำกระทู้              ชูเสนอ เป็นดั่งมิตรสนิทเกลอ                เพื่อนพ้อง ความรู้เยี่ยมเตรียมบำเรอ           สมองอิ่ม เอิบนา ดังดั่งอย่างนักร้อง                    เรทติ้งวิ่งฉลุย  ๚   ๏ กลัวจะจุดธูปถามตามควานหา จึงรีบมาก่อนกายจะหายหนี ยังอยู่ดีมีสุขบ้างเป็นบางที เพราะยังมีเรื่องกระซิกจุกจิกใจ อันท่านสุนทรภู่ครูโวหาร ฝากกลอนกานท์ล้ำยุคทุกสมัย อยู่ในห้องหทัยชนคนทุกวัย รำลึกไว้ครูกวีไม่มีลืม         ๚ะ๛ ยังคิดถึงท่านอยู่เสมอ นานๆมาที เลยแปะไว้ให้อ่านแก้เหงา เพราะอารมณ์กวี แทบจะไม่ค่อยมีเลยในช่วงที่ผ่านมา มากำนัลท่านชุดใหญ่ หวังว่าคงจะแก้ขัดได้ไม่มากก็น้อย จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 16 ส.ค. 49 11:46:58 ]

ความคิดเห็นที่ 27 สวัสดีครับ  ท่าน จำปูน                   เห็นเงียบหายหงอยให้ใจเงียบเหงา              อาศรมฯเล่าก็ร้างท่านไปนานช้า              ข้าพเจ้าก็เฝ้าฟังแต่ตั้งตา              ไม่เห็นหน้าไม่เห็นเยือนดังเดือนแรม   ฯ                 เห็นจันทร์กระจ่างจ้า          สว่างไสว         จักค่อยคลายทุกข์ใจ                 สร่างเศร้า         ครั้นจันทร์ล่วงครรไล                 ลี้ลับ  ตาเล่า         แสนวิตกจู่เร้า                          ไม่สิ้นทุกคืน  ฯ .................................................................................................... ยังคมเหมือนเดิมนะครับ  ท่าน จำปูน แก้ไขเมื่อ 16 ส.ค. 49 14:06:58 แก้ไขเมื่อ 16 ส.ค. 49 13:43:53 จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 13:41:06 ]

ความคิดเห็นที่ 28 ๕.  ตอนสิ้นเคราะห์          สุนทรภู่จะตกยากอยู่สักกี่ปี ข้อนี้ไม่ทราบชัด   ปรากฏแต่ว่าพ้นทุกข์ยากด้วยพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว เมื่อยังดำรงพระยาเป็นสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ทรงพระปรานีโปรดให้ไปอยู่ที่พระราชวังเดิม  ซึ่งเป็นที่เสด็จประทับในสมัยนั้น และต่อมากรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ พระเจ้าลูกเธอที่พระพระบาทสมเด็จ ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระเมตตามากอีกพระองค์หนึ่ง ทรงอุปการะด้วย            เหตุที่กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพจะทรงอุปการะสุนทรภู่นั้น  กล่าวกันว่าเดิมได้ทรงหนังสือเรื่องพระอภัยมณี (ชะรอยจะได้หนังสือมรดกของพระองค์เจ้าลักขณานุคุณ  โดยเป็นอนุชาร่วมเจ้าจอมมารดากัน) ชอบพระหฤทัย  ทรงเห็นว่าเรื่องที่แต่งไว้ยังค้างอยู่  จึงมีรับสั่งให้สุนทรภู่แต่งถวายให้ทรงต่อไป  สุนทรภู่แต่งเรื่องพระอภัยมณีมาได้ ๔๙ เล่มสมุดไทยหมายจะจบเพียงพระอภัยมณีออกบวช (ความตั้งใจของสุนทรภู่เห็นได้ชัดในหนังสือที่แต่งนั้น)  แต่กรมหมื่นอัปสรฯมีรับสั่งให้แต่งต่อไปอีก  ด้วยเหตุนี้สุนทรภู่จึงต้องคิดเรื่องพระอภัยมณีตอนหลัง  ตั้งแต่เล่มสมุดไทยที่ ๕๐ ขยายเรื่องออกไปจนจบเล่มที่ ๙๔          แต่พิเคราะห์ดูเรื่องพระอภัยมณีตอนหลัง  สำนวนไม่ใช่ของสุนทรภู่คนเดียว  เล่ากันว่ากรมหมื่นอัปสรฯมีรับสั่งให้แต่งถวายเดือนละเล่ม  ถ้าเช่นนั้นจริงก็เป็นด้วยสุนทรภู่เบื่อ  หรือถูกเวลามีกิจติดขัดแต่งเองไม่ทันจึงวานศิษย์หาให้ช่วยแต่งก็จะเป็นได้             นอกจากเรื่องพระอภัยมณี  สุนทรภู่แต่งเรื่องสิงหไตรภพถวายกรมหมื่นอัปสรฯอีกเรื่องหนึ่ง  หนังสือนั้นจึงขึ้นต้นว่า "ข้าบาทขอประกาศประกอบเรื่อง" ดังนี้  แต่แต่งค้างเพียง ๑๕ เล่มสมุดไทย  ชะรอยจะหยุดเมื่อกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพสิ้นพระชนม์ใน พ.ศ. ๒๓๘๘          ในระยะเวลาเมื่อสันทรภู่อยู่ในอุปการะของพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว และกรมหมื่นอัปสรฯนั้น  ได้ไปพระปฐมเจดีย์ จึงแต่งนิราศพระประธมอีกเรื่องหนึ่ง  ไปคราวนี้บุตรไปด้วยทั้ง ๒ คน  สังเกตสำนวนในนิราศเห็นได้ว่า  แต่งโดยใจคอชื่นบานกว่าเมื่อแต่งนิราศพระแท่นดงรัง  กล่าวถึงประวัติในเรื่องนิราศพระประธมนี้ว่า แตกกับภรรยาคนที่ชื่อม่วง  และกล่าวกลอนตอนแผ่ส่วนกุศลท้ายนิราศ  มีครวญถึงพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัย ว่า          "แล้วลาออกนอกโบสถ์ขึ้นโขดหิน              กรวดวารินรดคำทำอักษร          ส่งส่วนบุญสุนทราถถาพร                         ถึงบิดรมารดาครูอาจารย์          ถวายองค์มงกุฎอยุธเยศ                          ทรงเศวตคชงามทั้งสามสาร          เสด็จสู่บุรีนีฤพาน                                   เคยโปรดปรานเปรียบเปี่ยมได้เทียมคน          สิ้นแผ่นดินปิ่นเกล้ามาเปล่าอก                  น้ำตาตกตายน้อยสักร้อยหน          ขอพบเห็นเป็นข้าฝ่ายุคล                         พระคุณล้นเลี้ยงเฉลิมให้เพิ่มพูน"          ต่อนี้กล่าวถวายพระพรถึงพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว และกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ ว่า          "ถึงล่วงแล้วแก้วเกิดกับบุญฤทธิ์                ยังช่วยปิดปกอยู่ไม่รู้สูญ          สิ้นแผ่นดินทินกรจรจำรูญ                        ให้เพิ่มพูนพอสว่างหนทางเดิน          ดังจินดาห้าดวงช่วงทวีป                          ได้ชูชีพช่วยทุกข์เมื่อฉุกเฉิน          เป็นทำนุอุปถัมภ์ไม่ก้ำเกิน                       จงเจริญเรียงวงศ์ทรงสุธา          อนึ่งน้อมจอมนิกรอัปสรราช                     บำรุงศาสนาสงฆ์ทรงสิกขา          จึ่งไพบูลย์พูนสวัสดิ์วัฒนา                       ชนมาหมื่นแสนอย่าแค้นเคือง"          ต่อมาเห็นจะเป็นเมื่อกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพสิ้นพระชนม์แล้ว  สุนทรภู่ทูลรับอาสาพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว ไปหาของต้องพระประสงค์ที่เมืองเพชรบุรี  แต่จะเป็นสิ่งใดหาปรากฏไม่  ได้แต่งนิราศเมืองเพชรบุรีอีกเรื่องหนึ่ง  เป็นนิราศสุดท้ายของสุนทรภู่  นับถือกันว่าแต่งดีถึงนิราศภูเขาทอง  อันเป็นอย่างยอดเยี่ยมในนิราศของสุนทรภู่  กล่าวความไว้ในกลอนข้างตอนต้นว่า          "อนาถหนาวคราวมาอาสาเสด็จ                 ไปเมืองเพชรบุรินที่ถิ่นหวาน          ลงนาวาหน้าวัด(๑)นมัสการ                        อธิษฐานถึงพระคุณกรุณา                ช่วยชุบเลี้ยงเพียงชนกที่ปกเกศ                  ถึงต่างเขตของประสงค์ลงอาสา"          เรื่องประวัติของสุนทรภู่ที่ปรากฏในนิราศเรื่องนี้  ว่ามีบุตรน้อยไปด้วยคนหนึ่งชื่อนิล  ชะรอยจะเป็นลูกมีกับภรรยาที่ชื่อม่วง  บุตรคนใหญ่ที่พัดนั้นก็ไปด้วย  ถึงตอนนี้เป็นหนุ่มแล้ว  แต่บุตรที่ชื่อตาบไม่ปรากฏในนิราศเรื่องนี้  อนึ่ง ในเวลาเมื่อสุนทรภู่ไปเมืองเพชรบุรีคราวนี้  เป็นเวลาอยู่ตัวคนเดียวไม่มีภรรยา  ได้กล่าวความข้อนี้ไว้ในนิราศหลายแห่ง  มักจะว่าน่าฟัง  จะคัดมาพอเป็นตัวอย่าง          "ถึงคลองเตยเตยแตกใบแฉกงาม               คิดถึงยามปลูกรักมักเป็นเตย          จนไม่มีที่รักเป็นเป็นหลักแหล่ง                   ต้องคว้างแคว้งคว้าหานิจจาเอ๋ย          โอ้เปลี่ยวใจไร้รักที่จักเชย                        ชมแต่เตยแตกหนามเมื่อยามโซ" อีกแห่งหนึ่งว่า          "โอ้อกเอ๋ยเลยออกประตูป่า                      กำดัดดึกนึกน่าน้ำตาไหล          จะเหลียวหลังสั่งสาราสุดาใด                     ก็จนใจด้วยไม่มีไมตรีตรึง          ช่างเป็นไรไพร่ผู้ดีก็มิรู้                             ใครแลดูเราก็นึกรำลึกถึง          จะปรับไหมได้หรือไม่อื้ออึง                      เป็นแต่พึ่งวาสนาพอพาใจ" ตรงเมื่อถึงอ่าวยี่สาน  ว่าด้วยหอยจุ๊บแจง เอาคำเห่เด็กของเก่ามาแต่งเป็นกลอน  ก็ว่าดี          "โอ้เอ็นดูหนูน้อยร้องหอยเหาะ                  ขึ้นไปเกาะกิ่งตลอดยอดพฤกษา              ล้วนจุ๊บแจงแผงฤทธิ์เขาปลิดมา                 กวักตรงหน้าเรียกให้มันได้ยิน          จุ๊บแจงเอ๋ยเผยฝาหาข้าวเปียก                   แม่ยายเรียกจะให้ไปกฐิน          ทั้งช้างงวงช้างงาออกมากิน                      ช่วยปัดริ้นปัดยุงกระทุงราย         เขาร่ำเรียกเพรียกหูได้ดูเล่น                      มันอยากเป็นลูกเขยทำเงยหงาย         เยี่ยมออกฟังทั้งตัวกลัวแม่ยาย                  โอ้นึกอายจุ๊บแจงแกล้งสำออย         เหมือนจะรู้อยู่ในเล่ห์เสน่หา                      แต่หากว่าพูดยากเป็นปากหอย         เปรียบเหมือนคนจนทุนทั้งบุญน้อย             จะกล่าวถ้อยออกไม่ได้ดังใจนึก"          ถึงรัชกาลที่ ๔  พอพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวบวรราชาถิเษกแล้ว  ก็ทรงตั้งสุนทรภู่ให้เป็นเจ้ากรมอาลักษณ์ฝ่ายพระบวรราชวัง  มีบรรดาศักดิ์เป็นพระสุนทรโวหาร  คงใช้ราชทินนามตามที่ได้พระราชทานเมื่อรัชกาลที่ ๒  เวลานั้นสุนทรภู่อายุได้ ๖๖ ปี          หนังสือสุนทรภู่แต่งเมื่อในรัชกาลที่ ๔ มีปรากฏ ๒ เรื่อง  คือบทละครเรื่องอภัยนุราชแต่งถวายพระองค์เจ้าดวงประภา พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเป็นหนังสือเล่มสมุดไทย ๑ เรื่องหนึ่ง  กับเสภาเรื่องพระราชพงศาวดาร  พระบาทสมเด็จ ฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ดำรัสสั่งให้แต่งอีกเรื่องหนึ่ง เป็นหนังสือ ๒ เล่มสมุดไทย          นอกจากนี้ยังมีบทเห่สำหรับกล่อมเจ้านายที่ยังทรงพระเยาว์  กล่าวกันว่าบทเห่เรื่องจับระบำกับบทเห่เรื่องกากี  เรื่องพระอภัยมณี และเรื่องโคบุตรเป็นของสุนทรภู่แต่ง  บทเห่เหล่านี้จะแต่งเมื่อใด  ดูโอกาสที่สุนทรภู่จะแต่งมีอยู่ ๓ คราว  คือแต่งสำหรับกล่อมหม่อมเจ้าในพระองค์เจ้าลักขณานุคุณคราวหนึ่ง  หรือสำหรับกล่อมลูกเธอในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัวเมื่อยังเป็นกรมอยู่ในรัชกาลที่ ๓ คราวหนึ่ง  หรือมิฉะนั้นก็แต่งถวายสำหรับก่อมพระเจ้าลูกเธอในพระบาทสมเด็จ ฯ พระจอมเกล้าเจ้าอยู่   อย่างไรก็ดี เมื่อในรัชกาลที่ ๔ บทเห่กล่อมของสุนทรภู่ใช้กล่อมบรรทมเจ้านายทั่วทั้งพระราชวังจนตลอดรัชกาล          ตั้งแต่สุนทรภู่ได้เป็นที่พระสุนทรโวหาร  รับราชการอยู่ ๕ ปี  ถึงแก่กรรมในรัชกาลที่ ๔ เมื่อปีเถาะ พ.ศ. ๒๓๙๘ มีอายุได้ ๗๐ ปี(๒) .................................................................................................................................................... (๑)  วัดอรุณฯ ริมพระราชวังเดิม (๒)  มีบางท่านบอกว่าผู้สืบสกุลของสุนทรภู่ต่อมา  ใช้นามสกุลว่า "ภู่เรือหงษ์" - ธนิต  อยู่โพธิ์ แก้ไขเมื่อ 16 ส.ค. 49 15:38:50 จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 15:37:26 ]

ความคิดเห็นที่ 29 คุณกัมม์ ตามมาอ่านแล้วค่ะ หยุดไปหลายวัน อ่านเสียตาลาย จากคุณ : little kitty - [ 16 ส.ค. 49 16:17:57 ]

ความคิดเห็นที่ 30 สวัสดีครับ little kitty ถึงบ้านหรือยังครับ  ผมถึงแล้ว ขอพักสักหน่อยนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 16 ส.ค. 49 17:46:31 ]

ความคิดเห็นที่ 31 สวัสดีครับ คุณกัมม์ ขอบคุณครับ แวะมาอ่านความรู้ที่แน่นจริงๆ ตอนผมเปิด นิราศสุพรรณ พยายามหาชื่อ ในนิราศ แต่หาแบบไม่ค่อยรู้เรื่องเท่าใด ได้มาเปิดหูเปิดตาในที่นี่ ที่แท้มีผู้ติดตามดังนี้ และ มีภรรยาสองคนที่ท่านกล่าวถึงใน นิราศด้วย ขอบคุณครับ พึ่งอ่านจบตอนสองไป เดี๋ยวมาอ่านต่อ ขอบคุณพี่ จำปูน ที่ฝากลิ้งค์ดีๆ ไว้ให้อ่านครับ ท่าทางคุณกัมม์นี่จะ ทรงภูมิ นะครับ เห็นหลายกระทู้ ข้อมูลแน่นปึ๊ก จะคอยตามศึกษานะครับ เซ่อ... น้อมบันทึก ----------------------------------------------------- จากคุณ : xers - [ 17 ส.ค. 49 01:39:15 ]

ความคิดเห็นที่ 32 สวัสดีครับ คุณ xers อีกหนึ่งสุดยอดฝีมือแห่งอาศรมชาวโคลง เป็นเกียรติที่ได้ต้อนรับครับ เป็นเกียรติและขอบพระคุณที่ทุกๆท่านแวะเข้ามาเยี่ยมนะครับ ขอบพระคุณ  ท่าน จำปูน ได้กรุณานำลิ้งค์ไปเผยแพร่ครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 08:35:51 ]

ความคิดเห็นที่ 33 ๖.  ว่าด้วยหนังสือที่สุนทรภู่แต่ง          หนังสือบทกลอนที่สุนทรภู่แต่งมีมาก  ที่ได้ยินแต่ชื่อเรื่องยังหาฉบับไม่พบก็มี  ที่หายสาบสูญไปเสียแล้ว  ไม่ได้ยินชื่อเรื่องมาถึงชั้นนี้ทีเดียวก็เห็นจะมี  จะกล่าวถึงแต่เฉพาะเรื่องที่ยังมีฉบับอยู่ในปัจจุบันนี้มี ๒๔ เรื่อง  คือ นิราศ ๙ เรื่อง ๑. นิราศเมืองแกลง ๒. นิราศพระบาท ๓. นิราศภูเขาทอง ๔. นิราศเมืองสุพรรณ (แต่งเป็นโคลง) ๕. นิราศวัดเจ้าฟ้า ๖. นิราศอิเหนา ๗. นิราศพระแท่นดงรัง(๑) ๘. นิราศพระประธม ๙. นิราศเมืองเพชรบุรี นิราศทั้งปวงนี้แต่งจบในสมุดไทยเล่มเดียวทุกเรื่อง นิทาน ๕ เรื่อง ๑๐. เรื่องโคบุตร ๘ เล่มสมุดไทย ๑๑. เรื่องพระอภัยมณี ๙๔ เล่มสมุดไทย ๑๒. เรื่องพระไชยสุริยา (แต่งเป็นกาพย์คำเทียบสอนอ่าน) ราวเล่มสมุดไทย ๑ ๑๓. เรื่องลักษณวงศ์ ๙ เล่มสมุดไทย (เป็นสำนวนผู้อื่นแต่งต่ออีก ๓๐ เล่ม) ๑๔. เรื่องสิงหไตรภพ ๑๕ เล่มสมุดไทย สุภาษิต ๓ เรื่อง ๑๕. สวัสดิรักษา รวมเล่มสมุดไทย ๑ ๑๖. เพลงยาวถวายโอวาท  ราวหน้าสมุดไทย ๑ ๑๗. สุภาษิตสอนหญิง เล่มสมุดไทย ๑ บทละครเรื่อง ๑ ๑๘. เรื่องอภัยนุราช  เล่มสมุดไทย ๑ บทเสภา ๒ เรื่อง ๑๙. เรื่องขุนช้างขุนแผน ตอนกำเนิดพลายงาม  เล่มสมุดไทย ๑ ๒๐. เรื่องพระราชพงศาวดาร ๒ เล่มสมุดไทย บทเห่กล่อม ๔ เรื่อง ๒๑. เห่เรื่องจับระบำ ๒๒. เห่เรื่องกากี ๒๓. เห่เรื่องพระอภัยมณี ๒๔. เห่เรื่องโคบุตร บทเห่เป็นบทสั้นๆ รวมกันทั้ง ๔ เรื่อง  สักเล่มสมุดไทย ๑          หนังสือบทกลอนของสุนทรภู่ได้เริ่มพิมพ์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อปีมะเมีย พ.ศ. ๒๔๓๑  หมอสมิทเจ้าของโรงพิมพ์ที่บางคอแหลม  พิมพ์เรื่องพระอภัยมณีก่อนเรื่องอื่นย  พิมพ์ขายคราวละเล่มสมุดไทย  เรียกราคาเล่มละสลึง(๒๕ สตางค์)  คนตื่นซื้อ หมอสมิทได้กำไรมาก  นัยว่าสร้างตึกได้หลังหนึ่ง  จนหมอสมิทคิดถึงสุนทรภู่  เที่ยวสืบถามเชื้อสายหวังจะให้บำเหน็จ  เวลานั้นนายพัดกับนายตาบบุตรสุนทรภู่ยังอยู่  แต่จะได้บำเหน็จเท่าใดหาปรากฏไม่ (๒)          ตั้งแต่หมอสมิทรวยด้วยพิมพ์หนังพระอภัยมณี  ต่อมาทั้งหมอสมิทและเจ้าของโรงพิมพ์อื่นๆก็ค้นคว้าหาหนังสือบทกลอนของสุนทรภู่พิมพ์ขึ้นขายเป็นลำดับมา  บางเรื่องได้พิมพ์ถึง ๓ ครั้ง ๔ ครั้ง  หนังสือบทกลอนของสุนทรภู่ได้พิมพ์เมื่อในรัชกาลที่ ๕ หมดทุกเรื่อง  เว้นแต่เรื่องเสภาพระราชพงศาวดาร  หอพระสมุดฯก็ได้พิมพ์แต่ในรัชกาลที่ ๕  แต่พิมพ์เพียงเท่าที่จำกันไว้ได้  เพราะฉบับสูญหาย เพิ่งหาได้ฉบับบริบูรณ์  จึงมาพิมพ์ตลอดเรื่องต่อในรัชกาลที่ ๖ เพลงยาวถวายโอวาทก็เพิ่งหาฉบับได้และได้พิมพ์ต่อในรัชกาลที่ ๖ นี้เหมือนกัน .................................................................................................................................................... (๑)  นิราศพระแท่นดงรัง  มีสองสำนวน  สำนวนหนึ่งเป็นของสามเณรกลั่น  อีกสำนวนหนึ่งเป็นของนายมี  มิใช่สุนทรภู่แต่ - ธนิต  อยู่โพธิ์ (๒)  พระอภัยมณีของสุนทรภู่ ที่พิมพ์โดยหมอสมิท   กำลังเป็นกระทู้แนะนำ  ดูได้ที่ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K4607692/K4607692.html จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 09:18:15 ]

ความคิดเห็นที่ 34 ๗.  ว่าด้วยเกียรติคุณของสุนทรภู่          บรรดาผู้ที่ชอบอ่านบทกลอนไทย  ดูเหมือนจะเห็นพ้องกันโดยมากว่า  สุนทรภู่เป็นกวีที่วิเศษสุดคนหนึ่ง  ถ้าและจะลองให้เลือกกวีไทย บรรดาที่มีชื่อเสียงปรากฏมาในพงศาวดารคัดเอาแต่ที่วิเศษสุดเพียง ๕ คน  ใครๆเลือกก็เห็นจะเอาชื่อสุนทรภู่ไว้ในกวี ๕ คนนั้นด้วย  ข้อวิเศษของสุนทรภู่ที่แปลกกับกวีคนอื่นนั้น  คือ ใยนกระบวนกลอนอย่างหนึ่ง  กับกระบวนกล่าวความอย่างปากตลาดอีกอย่างหนึ่ง  ในกระบวนเหล่านี้จะหาตัวสู้สุนทรภู่แทบไม่มี          แต่บทกลอนของสุนทรภู่นั้น  ถ้าว่าโดยหลักฐานในทางอักษรศาสตร์  มีที่ติได้หลายอย่าง เช่นมักใช้ศัพท์ผิดและชอบเขียนแก้ศัพท์ไปตามใจสุดแต่ให้ได้สัมผัสกลอน  แม้แต่งโคลง(นิราศสุพรรณ)ก็มิใคร่เอาใจใส่ในข้อบังคับเอกโท  จะเปรียบกับบทกลอนของกวีที่เป็นบุคคลชั้นสูง  เช่นพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธเลิศหล้านภาลัยนั้น เปรียบกันไม่ได้  ทั้งนี้ก็เป็นธรรมดาด้วยการที่ได้ศึกษาผิดกัน  บุคคลชั้นสูงเมื่อเรียนเขียนอ่านหนังสือแล้ว  ได้เรียนแบบแผนกระบวนภาษาและตำราอักษรศาสตร์แล้วจึงหัดแต่งหนังสือ  ฝ่ายบุคคลชั้นต่ำเช่นสุนทรภู่ ได้ศึกษาเพียงแต่หัดอ่านและเขียนหนังสือไม่มีโอกาสได้เล่าเรียนตำรับตำราอันใด  มีอุปนิสัยชอบแต่งบทกลอนก็เริ่มหัดแต่งด้วยการช่วยเขาบอกบทดอกสร้อยสักวา  อันต้องคิดกลอนเป็นสำคัญ ฝึกหัดมาในทางนี้  ความคุ้นเคยก็ชักจูงใจให้รักและให้ชำนาญในทางกลอน  เลยถือกลอนเป็นสำคัญยิ่งกว่าที่จะใช้ถ้อยคำให้ถูกต้องตามแบบแผน            จะยกตัวอย่างพอให้เห็น  ดังเช่นคำขุนแผนในบทเสภาที่ได้คัดมาลงไว้แล้วนั้น  สุนทรภู่แต่งว่า "แต่พ่อนี้ท่านเจ้ากรมยมราช" เช่นนี้  กวีที่เป็นคนชั้นสูง เช่นพระราชนิพนธ์เป็นไม่ทรงเป็นอันขาด  เพราะคำว่าเจ้ากรมนั้นผิดกับตำแหน่งของพระยายมราช  แต่ฝ่ายสุนทรภู่รักคำนั้นด้วยได้กลอนสัมผัสใน  ถือว่าความก็แปลว่า นายเหมือนกันจึงใช้คำเจ้ากรมดังนี้            ความที่กล่าวมาเป็นข้อวินิจฉัยในทางวรรณคดี  มิใช่ประสงค์จะลดหย่อนคุณวิเศษของสุทรภู่  ถึงความบกพร่องมีเช่นว่า  บทกลอนของสุนทรภู่ยังต้องนับว่าดีอย่างเอกอยู่นั่นเอง  แต่ดีเฉพาะแต่กลอนเพลงยาว หรือที่เรียกกันทุกวันนี้ว่ากลอนสุภาพ  กับดีในทางสำนวนกระบวนว่าเป็นปากตลาด  ข้อนี้สุนทรภู่คุยอวดจนเลยเป็นเหตุให้ทรงพระราชนิพนธ์บทละครเรื่องไกรทองดังกล่าวมาแล้ว  แต่เป็นความจริง  เพราะฉะนั้นชั้นบุคคลพลเมืองจึงชอบกลอนสุนทรภู่ยิ่งกว่าของผู้อื่น          คุณวิเศษของสุนทรภู่อีกอย่างหนึ่งนั้น  นับว่าเป็นผู้ตั้งแบบกลอนสุภาพขึ้นอีกอย่างหนึ่ง  ซึ่งผู้อื่นชอบเอาอย่าง แต่งกันแพร่หลายมาจนทุกวันนี้  เดิมกระบวนแต่งบทกลอนในสมัยเมื่อครั้งกรุงศรีอยุธยายังเป็นราชธานี  หนังสือบทกลอนที่แต่งเรื่อง  มักแต่งเป็นลิลิต โคลง ฉันท์ กรือกาพย์  ส่วนกลอนสุภาพเดิมใช้แต่งแต่คำขับลำนำ  เช่นร้องเพลงหรือร้องดอกสร้อยสักวา  และแต่งบทมโหรี บทเสภา และบทละคร  เพิ่มาเกิดใช้กลอนสุภาพแต่งเป็นเพลงยาวสังวาส เมื่อปลายสมัยกรุงศรีอยุธยา          ถึงนิราศ  ในชั้นเดิม เหมือนเช่นนิราศหม่อมพิมเสนครั้งกรุงศรีอยธยา  และนิราศพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จ ฯ พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เสด็จปราบพม่าที่ท่าดินแดง เป็นต้น  ก็นับอยู่ในเพลงยาว  สุนทรภู่เป็นผู้ริเริ่มเอากลอนเพลงยาวมาแต่งเรื่องนิทานเรื่องโคบุตรขึ้น เมื่อในรัชกาลที่ ๑  สันนิษฐานว่าแต่งเช่นนั้นก่อนผู้อื่นทั้งสิ้น  แล้วตัวสุนทรภู่และผู้อื่นจึงแต่งนิทานเรื่องอื่นเป็นกลอนสุภาพ  เอาอย่างเรื่องโคบุตรต่อมา(๑)          อีกประการหนึ่ง  ในกระบวนแต่งกลอนสุภาพนั้น  แต่ก่อนมาไม่ได้ถือเอาสัมผัสในสำคัญ  สุนทรภู่เป็นผู้เริ่มเล่นสัมผัสในขึ้นเป็นสำคัญในกระบวนกลอน  เลยถือเป็นแบบอย่างกันมาจนทุกวันนี้  นับว่าสุนทรภู่เป็นผู้ชักนำให้กลอนสุภาพเพราะพริ้งยิ่งขึ้นด้วย             อีกอย่างหนึ่ง  ตั้งแต่หนังสือบทกลอนของสุนทรภู่ปรากฏแพร่หลาย  บรรดาผู้ที่แต่งกลอนสุภาพในชั้นหลังมา  ก็หันเข้าแต่งตามแบบกลอนสุนทรภู่แทบทั้งนั้น  มีที่สามารถจะแต่งดีได้ใกล้สุนทรภู่ ๒ คน  คือนายมี เดิมบวชอยู่วัดพระเชตุพนฯที่แต่งนิราศเดือน และนิราศเมืองถลางคนหนึ่ง  กับหม่อมราโชไทย(ม.ร.ว.กระต่าย  อิศรางกูร ณ อยุธยา)ที่แต่งนิราศลอนดอนคนหนึ่ง  กล่าวกันมาว่าเป็ศิษย์ศึกษาที่สุนทรภู่ทั้ง ๒ คน  แต่ไม่ปรากฏว่าแต่งหนังสือบทกลอนเรื่องอื่นนอกจากที่ระบุนั้น          ในบรรดาหนังสือบทกลอนที่สุนทรภู่ได้แต่งไว้  ถ้าจะลองให้ผู้อ่านชี้ขาดว่าเรื่องไหนเป็นดีกว่าเพื่อน  ก็น่าจะเห็นยุติต้องกันโดยมากว่า เรื่องพระอภัยมณีเป็นดีที่สุด  เพราะเป็นหนังสือเรื่องยาว  แต่งดีทั้งกลอน ทั้งความคิดที่ผูกเรื่อง  เรื่องอื่นเช่นเสภาตอนพลายงามถวายตัวก็ดี  นิราศภูเขาทองก็ดี  นิราศเมืองเพชรบุรีก็ดี  แต่ดีเป็นอย่างเอกก็จริง แต่งวเป็นเรื่องสั้นๆ  จะเปรียบกับเรื่องพระอภัยมณีไม่ได้            ถ้าจะลองตัดสินอีกอย่างหนึ่งว่า  ในบรรดาบทกลอนของสุนทรภู่เรื่องไหนจะเลวกว่าเพื่อน  ก็ดูเหมือนจะเห็นยุติต้องกันว่า บทละครเรื่องอภัยนุราชเป็นเลวกว่าเรื่องอื่น  เห็นได้ชัดว่าเพราะสุนทรภู่ไม่สันทัดแต่งบทละคร  ไปแต่งเข้าก็ไม่ดีฉันใด  ก็เหมือนกับที่สุนทรภู่ไปแต่งนิราศเมืองสุพรรณเป็นโคลง  ถ้าจะเอาไปเปรียบกับโคลงนิราศเรื่องที่นับถือกันว่าแต่งดี  เช่นนิราศนรินทร์อิน  สุนทรภู่ก็สู้เขาไม่ได้  เพราะฉะนั้น  จึงควรยกย่องสุนทรภู่แต่ว่าเป็นกวีวิเศษในการแต่งกลอนเพลงยาว  หรือที่เรียกกันว่ากลอนสุภาพนั้นอย่างเดียว. .................................................................................................................................................... (๑)  ได้พิจารณาหาหนังสือ  ซึ่งแต่งนิทานเป็นกลอนสุภาพ บรรดามีฉบับอยู่ในหอพระสมุดฯ  เรื่องโคบุตรเป็นเก่าก่อนเรื่องอื่นๆ  นิทานที่แต่งเป็นกลอนครั้งกรุงศรีอยุธยาแต่งเป็นกลอนกาพย์ทั้งนั้น - สมเด็จกรมพระยาฯ จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 10:04:11 ]

ความคิดเห็นที่ 35 ประวัติ  พระสุนทรโวหาร(ภู่)  อาลักษณ์ขี้เมา  จบแต่เพียงเท่านี้ครับ   แต่ขอคัด บทสุภาษิตคำกลอน  ของท่านไว้ด้วย  น่าจะเป็นประโยชน์ จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 10:06:41 ]

ความคิดเห็นที่ 36 เสริมที่อ่านเจอนิดนึงค่ะ... สมัยร.2 ตอนที่ ร.3 ท่านยังทรงกรมเป็นกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ เป็นช่วงที่แต่งอิเหนาตอนเสร็จศึกกะหมังกุหนิงแล้วให้สาวสรรกำนัลใน ออกเที่ยวเล่นกรมหมื่นท่านแต่งว่า น้ำใสไหลเย็นแลเห็นตัว   ว่ายแหวกกอบัวอยู่ไหวไหว นิลุบลพ้นน้ำขึ้นรำไร        ตูมตั้งบังใบอรชร เมื่ออ่านถวายสุนทรภู่ก็กล่าวว่าที่ว่าเห็นความไมชัดแจ้ง ว่าตัวนั้นตัวอะไร ร.2 ท่านก็ถามว่าแล้วเอ็งว่าตัวอะไร ท่านก็เลยแต่งถวายว่า น้ำใสไหลเย็นเห็นตัวปลา  ว่ายแหวกปทุมาอยู่ไหวๆ ท่านพอพระทัยให้ใช้บทนี้ กับอีกตอนสังข์ทองตอนเลือกคู่ อยู่ในท้องพระโรงร.2 ยังไม่เสด็จ...เสด็จในกรมท่านก็ให้สุนทรภู่อ่านกลอนนี้คือ จำจะคิดปลูกฝังเสียยังแล้ว  ให้ลูกแก้วสมมาดปรารถนา สุนทรภู่ว่าดีอยู่แล้ว แต่ตอนอ่านถวายก็กล่าวขัดขึ้นอีกว่า ที่ว่าสมมาดปรารถนานั้น ลูกแก้วปรารถนาอะไร เสด็จในกรมจึงเปลี่ยนเป็น...ให้ลูกแก้วมีคู่เสน่หา... เมื่อร.2 เสด็จขึ้นเสด็จในกรมจึงกล่าวว่า ครั้งที่แล้วขัดหน้าพระที่นั่งก็มิว่ากัน เป็นอันแล้วกัน ครั้งนี้ให้อ่านก่อนแล้วไฉนไม่ค้านเสียแต่แรก ตั้งใจจักหักหน้ากันต่อหน้าที่นั่งให้ได้อายฤ .....ดังนั้นเมื่อท่านขึ้นครองราชท่านสุนทรภู่ถูกมิตรสหาย เป็นห่วง จึงไปบวช.... ซึ่งก็ไม่ได้มีใครไปรบกวนให้ต้องอาญาแต่อย่างใด จากหนังสือบุญบรรพ์....ของศรีฟ้า ลดาวัลย์ค่ะ จากคุณ : กุหลาบจามูร์ - [ 17 ส.ค. 49 11:35:48 ]

ความคิดเห็นที่ 37 ขอบพระคุณครับ  คุณ กุหลาบมูจาร์ ยินดีต้อนรับ  มาลัดเลาะสู่อดีตกาลด้วยกันนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 12:50:06 ]

ความคิดเห็นที่ 38 สวัสดิรักษาคำกลอน                                   สุนทรทำคำสวัสดิรักษา          ถวายพระหน่อบพิตรอิศรา                 ตามพระบาลีเฉลิมให้เพิ่มพูน          เป็นขอคู่ผู้มีอิศริยยศ                       จะปรากฏเกิดลาภไม่สาบสูญ          สืบอายุสุริย์วงศ์พงศ์ประยูร                ให้เพิ่มพูนภิญโญเดโชชัย          อย่าลืมหลวงจงอุตส่าห์รักษาสิริ         ตามคติโบราณท่านขานไข          ว่าเช้าตรู่สุริโยอโณทัย                     ตื่นนอนให้ห้ามโมโหอย่าโกรธา          ผินพักตร์สู่บูรพ์ทิศแลทักษิณ             เสกวารินด้วยพระธรรมคาถา          ที่นับถือคือพระไตรสรณา                 ถ้วนสามคราจึงชำระสระพระพักตร์          แล้วเอื้อนอรรถตรัสความที่ดีก่อน       จะถาวรพูนเกิดประเศริฐศักดิ์          ด้วยราศีที่ชะลอนรลักษณ์                 อยู่พระพักตร์แต่ทิวาเวลากาล          ยามกลางวันนั้นว่าพระราศี                 สถิตที่วรองค์ให้สรงสนาน          พระอุระประสุคนธ์วิมนมาลย์              จะสำราญโรคาไม่ราคี          ครั้นพลบค่ำคล้ำฟ้าสุธาวาส               ฝ่าเบื้องบาทซ้ายขวาเป็นราศี          จงรดน้ำชำระซึ่งราคี                        ห้ามสตรีอย่าให้พาดบาทยุคล          เสวยนั้นผันพักตร์ไปบูรพ์ทิศ              เจริญฤทธิ์ชันษาสถาผล            แม้นผินพักตร์ทักษิณปิ่นมณฑล         ไม่ขาดคนรักใคร่เวียนไปมา          ทิศประจิมอิ่มเอมเกษมสุข               บรรเทาทุกข์ปรากฏด้วยยศถา          แต่ทิศเหนือเหลือร้ายวายชีวา            ทั้งชันษาทรุดน้อยถอยทุกปี  ฯ          อนึ่งนั่งบังคลอย่ายลต่ำ                   อย่าบ้วนน้ำลายพาเสียราศี          ผินพักตร์สู้อุดรประจิมดี                   ไม่ต้องผีคุณไสยพ้นภัยพาล          แล้วสรงน้ำชำระพระนลาฏ               จึงผุดผาดผิวพรรณในสัณฐาน          เสด็จไหนให้สรงชลธาร                   เป็นฤกษ์พารลูบไล้แล้วไคลคลา  ฯ          อนึ่งพระองค์ทรงเจริญเพลินถนอม     อย่าให้หม่อมห้ามหลับทับหัตถา          ภิรมย์รสอตส่าห์สรงพระคงคา           เจริญราศีสวัสดิ์ขจัดภัย  ฯ          อนึ่งวันชำระสระพระเกล้า                อังคารเสาร์สิ้นวิบัติปัดไถม          ตัดเล็บวันพุธจันทร์กันจั J ไร            เรียนสิ่งใดวันพฤหัสสวัสดี  ฯ          อนึ่งภูษาทรงณรงค์รบ                     ให้มีครบเครื่องเสร็จทั้งเจ็ดสี          วันอาทิตย์สิทธิโชคโฉลกดี              เอาเครื่องสีแดงทรงเป็นมงคล          เครื่องวันจันทร์นั้นควรสีนวลขาว       จะยืนยาวชันษาสถาผล          อังคารม่วงช่วงงามสีครามปน           เป็นมงคลขัตติยาเข้าราวี          เครื่องวันพุธสุดดีด้วยสีแสด            กับเหลือบแปดปนประดับสลับสี          วันพฤหัสจัดเครื่องเขียวเหลืองดี      วันศุกร์สีเมฆหมอกออกสงคราม          วันเสาร์ทรงดำจึงล้ำเลิศ                แสนประเสริฐเสี้ยนศึกจะนึกขาม          หนึ่งพาชีขี่ขับประดับงาม              ให้ต้องตามสีสันจึงกันภัย  ฯ          อนึ่งว่าถ้าจะลงสรงสนาน              ทุกห้วยธารเถื่อนถ้ำแลน้ำไหล          พระพักตร์นั้นผันล่องตามคลองไป  ห้ามมิให้ถ่ายอุจจาระปัสสาวะ          อย่าผินหน้าฝ่าฝืนขึ้นเหนือน้ำ        จะต้องรำเพรำพัดซัดมาปะ          เมื่อสรงน้ำสำเร็จเสร็จธุระ            คำนับพระคงคาเป็นอาจิณ  ฯ          อนึ่งวิชาอาคมถมถนำ                เวลาค่ำควรคิดเป็นนิจศิล          จึงศักดิ์สิทธิรณพ้นไพริน            ให้เพิ่มภิญโญยศปรากฏไป  ฯ          อนึ่งสุนัขมักเฝ่าแต่เห่าหอน        อย่าขู่ค่อนด่าว่าอัชฌาสัย          เสียสง่าราศีมักมีภัย                 คนมิได้ยำเยงเกรงวาจา          อนึ่งเขฬะอน่าถมเมื่อลมพัด       ไปถูกสัตว์เสื่อมมนต์ดลคาถา          อนึ่งพบปะพระสงฆ์ทรงศีลา       ไม่วันทาถอยถดทั้งยศทรัพย์          อนึ่งอย่าว่าแดดแลลมฝน          อย่ากังวลเร่งวันให้พลันดับ          เมื่อเช้าตรู่สุริยงจะลงลับ           จงคำนับสุริยันพระจันทร          อนึ่งเล่าเข้าที่ศรีไสยาสน์          อย่าประมาทหมั่นคำนับลงกับหมอน          เป็นนิรันดร์สรรเสริญเจริญพร     คุณบิดรมารดาคุณอาจารย์  ฯ          อนึ่งผ้าทรงจงนุ่งเหน็บข้างขวา   กันเขี้ยวงาจระเข้เดรัจฉาน          อนึ่งอย่าไปใต้ช่องคลองตะพาน   อย่ารอดร้านฟักแฟงวแรงราคี          ทั้งไม้ลำค้ำเรือนแลเขื่อนคอก     ใครรอดออกอัปลักษณ์เสียศักดิ์ศรี          ถึงฤทธิ์เดชเวทมนตร์ดลจะดี       ตัวอัiJรีย์แปรกลับเป็นอัปรา          อนึ่งไปไหนได้พบอสภซาก        อย่าออกปากทักทายร้ายนักหนา          ให้สรงน้ำชำระพระพัตรา           ตามตำราแก้กันอันตราย  ฯ          อนึ่งเครื่องผูกลูกสะกดตะกรุดคาด      เข้าไสยาสน์ยามหลับทับฉลาย          เครื่องอาวุธสุดห้ามอย่าข้ามกราย       อย่านอนซ้ายสตรีมักมีภัย          อนึ่งวันจันทรคราสตรุษสารทสูรย์       วันเพ็ญบูรณ์พรรษาอัชฌาสัย          ทั้งวันเกิดเริดร้างให้ห่างไกล              ห้ามมิให้เสนหาถอยอายุ          แม้นสตรีมีระดูอย่าอยู่ด้วย                ถ้ามิม้วยก็มักเสียจักขุ          มักเกิดมีฝีพองเป็นหนองพุ                ควรทำนุบำรุงองค์ให้จงดี  ฯ          อนึ่งนั้นวันกำเนิดเกิดสวัสดิ์              อย่าฆ่าสัตว์เสียสง่าทั้งราศี          อายุน้อยถอยเลื่อนทุกเดือนปี          แล้วมักมีทุกข์โศกโรคโรคา          อนึ่งบรรทมถ้าลมคล่องทั้งสองฝ่าย  พระบาทซ้ายอย่าพาดพระบาทขวา          ข้างขวาคล่องต้องกลับทับซ้ายมา    เป็นมหามงคลเลิศประเสริฐนัก          อนึ่งว่าถ้าจะจรแลนอนนั่ง               สำเนียงดังโผงเผาะเกาะกุกกัก          คือคุณผีปีศาจอุบาทยักษ์               ใครทายทักถูกฤทธิ์วิทยา  ฯ          ขอพระองค์จงจำไว้สำเหนียก           ดังนี้เรียกสวัสดิรักษา          สำหรับพระองค์พงศ์กษัตริย์ขัตติยา   ให้ผ่องผาสุกสวัสดิ์ขจัดภัย          บทโบราณท่านทำเป็นคำฉันท์           แต่คนนั้นมิใคร่แจ้งแถลงไข          จึงกล่าวกลับซับซ่อนเป็นกลอนไว้      หวังจะให้เจนจำได้ชำนาญ          สนองคุณมุลิกาสามิภักดิ์                  ให้สูงศักดิ์สืบสมบัติพัสถาน          แม้นผิดเพี้ยนเปลี่ยนเรื่องเบื้องโบราณ ขอประทานอภัยโทษได้โปรดเอย  ฯ ................................................................................................................................................... จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ส.ค. 49 12:50:38 ]

ความคิดเห็นที่ 39 ๏ สวัสดิรักษะย้ำ                สม่ำเสมอ ศุภมงคลเธอ                     สฤษฏ์ไว้ ตั้งแต่อุทัยเผยอ                 แสงสาด ส่องแฮ จวบพลบค่ำหลับให้            สุขด้วยสวัสดี ๚ ๏ น้อมนำคำกล่าวถ้อย        ท่านครู งามดั่งภูษาหรู                   ห่มไว้ ประดับเพชรทับทิมปู           ไพจิตร อมตะสุดเปรียบได้              เลิศล้ำงามกวี ๚ ๏ บทกลอนประดุจแก้ว        อลังการ นิราศอีกนิทาน                  เพริศแพร้ว เสภาละครสาน                  สืบเนื่อง    นานนอ กายดับลับโลกแล้ว             เกียรติก้องกึกสวรรค์ ๚ ๏ เขียนโคลงคำนับผู้             ครูกลอน น้อมรับคำสั่งสอน                 ช่วยชี้ กลอนแปดอาจแคลนคลอน    งกเงิ่น ต้องหัดมัดมือจี้                    ฝึกให้ใหม่ละหนอ ๚ะ๛ จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 17 ส.ค. 49 15:28:05 ]

ความคิดเห็นที่ 40 สวัสดีครับคุณกัมม์ มาอ่านต่อครับ แหะๆ ไม่อาจรับคำยอดฝีมือครับ มีหลายท่านแต่งได้เก่งกว่าผมซะอีก นับเฉพาะในนี้ก็มีหลายท่านแล้วครับ อ่าน '20 ตอนที่ 3 ได้กล่าวถึงความของท่านสุนทรภู่เอง ที่ว่าท่านเพื่อจะลบคำปรามาสว่าท่าน ถนัดแต่งแต่กลอนจึงแต่งนิราศสุพรรณด้วยโคลง สุดท้ายรู้ตัวเองดีว่าถนัดกลอนกว่า มีพี่ท่านหนึ่งในอาศรม ได้วิจารณ์ไว้ว่าเพราะความเป็นสุดยอดกลอนของท่านได้ บดบังความพิเศษของร้อยกรองชนิดอื่นไปหมดเห็นจะเป็นเช่นนั้นจริงๆครับ พิจารณาจากนิราศสุพรรณ แบบลืมกลอนท่านไปก็ไม่เห็นโคลงท่านจะด้อยกว่าท่านอื่นตรงที่ใด โดยเฉพาะบทแรกเลยครับ   "เดือนช่วงดวงเด่นฟ้า     ดาดาว" เต็มไปด้วยจินตนาการ และงามด้วยภาษาที่ธรรมดาเมื่อแยกกันอยู่ แต่พอเรียงด้วยมือท่าน งามอย่างบอกไม่ถูกเลยครับ ผิดกับของท่านอื่นที่ใช้คำที่สวยอยู่แล้วประกอบเป็นโคลงขึ้นมา มิได้ว่าด้อยกว่านะครับ เพราะผมก็ยังไม่สามารถเขียนได้แบบท่านเหล่านั้น เพียงเทียบจากภาษาที่ใช้ การจะแต่งคำธรรมดาให้งามยากกว่าอีกครับ อาจเป็นเพราะศักดิ์ฐานะก็เป็นได้ที่ทำให้พวกท่านใช้คำได้ต่างกัน แต่โคลงแบบนิราศสุพรรณ ก็ได้สร้างแบบให้รุ่นหลังได้ศึกษาทางสัมผัสการแต่งโคลงไว้หลายแบบจะเห็นได้จาก กวียุคหลังท่านได้นำไปดัดแปลงใช้เป็นประโยชน์ครับ ดังจะเห็นสัมผัสแบบนิราศสุพรรณ ใน สามกรุง ของ นมส. หลายๆบท คงเป็นท่านปรับปรุงนำมาใช้ครับ ไม่ได้ตั้งใจเบี่ยงประเด็น เพียงขอร่วมสนทนาสักหนึ่งเกร็ด ขอรับ เป็นความคิดเห็นล้วนๆ มิใช่บทอ้างอิง หากผิดพลาดช่วยตำหนิด้วยครับ เซ่อ... น้อมบันทึก --------------------------------------------------------------------------------------------------       . จากคุณ : xers - [ 17 ส.ค. 49 18:53:28 ]

ความคิดเห็นที่ 41 สวัสดีครับ  คุณ xers คงเป็นเพราะเราเอาฉันทลักษณ์ประเภทอื่นของท่านไปเปรียบกับกวีวิเศษท่านอื่นมังครับ หากสมเด็จกรมพระปรมานุชิตชิโนรสทรงกลอนแข่งกับท่านสุนทรภู่ก็คงเอาชนะท่านไม่ได้ หรือหากท่านสุนทรภู่ทำฉันท์ทำลิลิตแข่งกับสมเด็จกรมพระฯ  ก็คงพ่ายแพ้หลายช่วงตัว หรือหากให้ท่านสุนทรภู่ทำกาพย์ห่อโคลงหรือบทเห่แข่งเจ้าฟ้าธรรมาธิเบศ  ก็คงสู้ไม่ได้ หรือหากให้ท่านทำปฏิภานฉันท์แข่งกับนายชิต ก็คงได้ดีเท่า น่าจะเป็นเพราะแต่ละท่านเป็นความสุดยอดในกระบวนฉันทลักษณ์แต่ละประเภท ในกระบวนกลอนเอง  ก็ยังเห็นความต่างในสำนวนของแต่ละท่าน อย่างเช่นครูแจ้งในเสภาเรื่องขุนช้างขุนแผน  ก็แต่งบทโลนๆได้ดี หรือความสง่างามของอักษรของ เจ้าพระยาพระคลัง(หน)  ต้องสารภาพว่า   โดยส่วนตัวผมชอบมากกว่าความไพเราะเพราะพริ้งของสำนวนท่านสุนทรภู่          "เพราะมีชู้ไม่รู้ให้รอบเชิง                    หลงระเริงว่าเจ้ารักสมัครสมาน          คิดว่าหงส์จะจงแต่ชลธาร                    กับบันดาลกลั้วเกลือกด้วยเปลือกตม          ตัวนางเป็นไทแต่ใจทาส                     ไม่รักชาติรสหวานมาพาลขม          ดั่งสุกรฟอนฝ่าแต่อาจม                      ห่อนนิยมรสรักสุคนธาร" หรือบทที่พรรณนาพระยาครุฑว่า     "บินหนักกวักละโยชน์---"             ส่วนตัวผมได้อ่านแล้ว  ก็มีความรู้สึกเช่นเดียวกับ คุณ xers ครับ หากเราไม่เอาไปเปรียบกับกวีท่านอื่นๆครับ . วันนี้จะคัดสุภาษิตคำกลอนของท่านอีกสักเรื่องนะครับ  ขอเวลาสักเดี๋ยวครับ . แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 49 13:17:20 แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 49 09:08:39 แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 49 09:05:58 จากคุณ : กัมม์ - [ 18 ส.ค. 49 09:04:43 ]

ความคิดเห็นที่ 42 สวัสดีครับ  คุณจำปูน ส่งข้อความไปทางหลังไมค์แล้วนะครับ ขอบพระคุณสำหรับความงดงามทางภาษา   ที่แบ่งปันให้พวกเราได้ชื่นชมร่วมกันนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 18 ส.ค. 49 10:26:23 ]

ความคิดเห็นที่ 43 เพลงยาวถวายโอวาท                                      ควรมิควรจวนจะพรากจากสถาน          จึงเขียนความตามใจอาลัยลาน               ขอประทานโทษาอย่าราคี          ด้วยขอบคุณทูลกระหม่อมถนอมรัก         เหมือนผัดพักตร์ผิวหนาเป็นราศี          เสด็จมาปราศรัยถึงในกุฎี                      ดังวารีรดซาบอาบละออง          ทั้งการุณสุนทราคารวะ                         ถวายพระวรองค์จำนงสนอง          ขอพึ่งบุญมุลิกาฝ่าละออง                     พระหน่อสองสุริน์วงศ์ทรงศักดา          ด้วยเดี๋ยวนี้มิได้รองละอองบาท              จะนิราศแรมไปไพรพฤกษา          ต่อถึงพระวสาอื่นจึงคืนมา                     พระยอดฟ้าสององค์จงเจริญ          อย่ารู้โรคโศกเศร้าเหมือนเขาอื่น            พระยศยืนยอดมนุษย์สุดสรรเสริญ          มธุรสชดช้อยให้พลอยเพลิน                จะต้องเหินห่างเหทุกเวลา          ไหนจะคิดพิศวงถึงองค์ใหญ่                 ทั้งอาลัยองค์น้อยละห้อยหา          มิเจียมตัวกลัวพระราชอาชญา               จะใส่บ่าแบกวางข้างละองค์          พาเที่ยวชมยมนามหาสมุทร                 เมืองมนุษย์นกไม้ไพรระหง          ต่อรอนรอนอ่อนอับพยับลง                 จึงจะส่งเสด็จให้เข้าในวัง          แต่ครั้งนี้วิบากจากพระบาท                  ใจจะขาดคิดหมายไม่วายหวัง          มิสูญลับดับจิตชีวิตยัง                         จะเวียนบังคมบาทไม่ขาดปี          แม้นไปทัพจับศึกก็นึกมาด                   จะรองบาทบงกชบทศรี          สู้อาสากว่าจะตายวายชีวี                      ด้วยภักดีได้จริงทุกสิ่งอัน          ขอฉลองสองพระองค์ดำรงรักษ์             ช่วยฉุดชักชุบย้อมกระหม่อมฉัน          ให้ยืนเหมือนเดือนดวงพระสุริยัน            เป็นคืนวันเที่ยงธรรมไม่ลำเอียง  ฯ          นิจจาเอ๋ยเคยรองละอองบาท                โปรดประภาษไพเราะเสนาะเสียง          แสนละม่อมน้อมพระองค์ดำรงเรียง        ดังเดือนเคียงแข่งคู่กับสุริยา          จงอยู่ดีศรีสวัสพิพัฒน์ผล                     ให้พระชนม์ยั่งยืนหมื่นพรรษา          ได้สืบวงศ์พงศ์มกุฎอยุธยา                   บำรุงราษฎร์ศาสนาถึงห้าพัน          เหมือนสององค์ทรงนามพระรามลักษณ์  เป็นปิ่นปักปกเกศทุกเขตขัณฑ์          ประจามิตรคิดร้ายวายชีวัน                   เสวยชั้นฉัตรเฉลิมเป็นเจิมจอม          จะไปจากฝากสมเด็จพระเชษฐา            จงรักพระอนุชาอุตส่าห์ถนอม          พระองค์น้อยคอยประณตนิ่งอดออม      ทูลกระหม่อมครอบครองกันสององค์          อุตส่าห์เรียนเขียนอ่านบุราณราช           ไสยศาสตร์สงครามตามประสงค์          ลำดับศักดิ์จักรพรรดิขัตติวงศ์               อุตส่าทรงจดจำให้ชำนาญ          ด้วยพระองค์ทรงสยบบรมนาถ             บังคับราชการสิ้นทุกถิ่นฐาน          กรมศักดิ์หลักใหญ่ชัยพระอัยการ         มณเฑียรบาลพระบัญญัติตัดสำนวน          อนึ่งให้รู้สุภาษิตบัญฑิตพระร่วง           โคลงเพชรพวงผิดชอบทรงสอบสวน          ราชาศัพท์รับสั่งให้บังควร                   ทราบให้ถ้วนถี่ไว้จะได้ทูล          ทั้งพุทธไสยไตรดาทวายุค                 ให้ทราบทุกที่ถวิลบดินทร์สูร          พระยศศักดิ์จักเฉลิมให้เพิ่มพูน            ได้พึ่งทูลกระหม่อมของฉันสององค์          แม้นออกวังตั้งใจจะไปอยู่                  สำหรับปูเสื่อสาดคอยกวาดผง          ขอพึ่งบุญพูนสวัสดิ์เหมือนฉัตรธง         ได้ดำรงร่มเกล้าทั้งเช้าเย็น          แต่ยามนี้มีกรรมจะจำจาก                   ด้วยแสนยากยังไม่มีที่จะเห็น          เพราะพระเจ้าเยาว์นักต้องรักเร้น          จึงจำเป็นจำพรากจำจากไป          ขอพระองค์จงเอ็นดูอย่ารู้ร้าง              ให้เหมือนอย่างเมรุมาศไม่หวาดไหว          อย่าหลงลิ้นหินชาติขาดอาลัย             น้ำพระทัยทูลเกล้าจงยาวยืน          ถึงร้อยปีมิได้มาก็อย่าแปลก               ให้เหมือนแรกเริ่มตรัสไม่ขัดขืน          เช่นงางอกออกไปมิได้คืน                  จึงจักยืนยืดยาวดังกล่าวคำ          ขอพระองค์ทรงยศเหมือนคชบาท        อย่าให้พลาดพลั้งเท้าก้าวถลำ          ระมัดโอษฐ์โปรดให้พระทัยจำ             จะเลิศล้ำลอยฟ้าสุราลัย  ฯ          หนึ่งนักปราชญ์ราชครูซึ่งรู้หลัก            อย่าถือศักดิ์สนทนาอัชฌาสัย          อุตส่าห์ถามตามประสงค์จำนงใน          จึงจักได้รู้รอบประกอบการ          หนึ่งบรรดาข้าไทที่ใจซื่อ                    จงนับถือถ่อมศักดิ์สมัครสมาน          หนึ่งคนมนต์ขลังช่างชำนาญ                แม้พบพานผูกไว้เป็นไมตรี          เขาทำชอบปลอบให้น้ำใจชื่น               จึงเริงรื่นรักแรงไม่แหนงหนี          ปรารถนาสารพัดในปัฐพี                     เอาไมตรีแลกได้ดังใจจง          คำบุราณท่านว่าเหล็กแข็งกระด้าง         เอาเงินง้างอ่อนตามความประสงค์          จงทราบไว้ใต้ละอองทั้งสององค์          อุตส่าห์ทรงสืบสร้างทางไมตรี             แต่คนร้ายหลายลิ้นมันปลิ้นปลอก        เสียงมันหลอกหลอนเล่นเหมือนเช่นผี           อย่าพานพบคบค้าเป็นราคี                 เหมือนพาลีหลายหน้าระอาอาย           อันคนดีมีสัตย์สันทัดเที่ยง                 ช่วยชุบเลี้ยงชูเชิดให้เชิดฉาย           เอาไว้ใช้ใกล้ชิดไม่คิดร้าย                เขารักตายด้วยได้ด้วยใจตรง           อันโซ่ตรวนพรวนพันมันไม่อยู่           คงหนีสู้ซ่อนหมุนในฝุ่นผง           แม้นผูกใจไว้ด้วยปากไม่จากองค์       อุตส่าห์ทรงทราบแบบที่แยบคาย           อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นซาก       แต่ลมปากหวานหูไม่รู้หาย           แม้นเจ็บอื่นหมื่นแสนจะแคลนคลาย   เจ็บจนตายนั้นเพราะแนบให้เจ็บใจ           จะรักชังทั้งสิ้นเพราะลิ้นพรอด           เป็นอย่างยอดแล้วพระองค์อย่าสงสัย           อันช่างปากยากที่จะมีใคร                 เขาชอบใช้ช่างมือออกอื้ออึง           จงโอบอ้อมถ่อมถดพระยศศักดิ์         ถ้าสูงนักแล้วก็เขาเข้าไม่ถึง           ครั้นต่ำนักมักจะผิดคิดรำพึง              พอกล้ำกึ่งกลางนั้นขยันนัก  ฯ          อันความคิดวิทยาเหมือนอาวุธ            ประเสริฐสุดซ่อนใส่เสียในฝัก          สงวนคมสมนึกใครฮึกฮัก                  จึงค่อยชักเชือดฟันให้บรรลัย          จับให้มั่นคั้นหมายให้วายวอด              ช่วยให้รอดรักชิดพิสมัย          ตัดให้ขาดปรารถนาหาสิ่งใด               เพียรจงได้ดังประสงค์ที่ตรงดี          ธรรมดาว่ากษัตริย์อัติเรก                   เป็นองค์เอกอำนาจดังราชสีห์          เสียงสังหารผลาญสัตว์ในปัฐพี             เหตุเพราะมีลมปากนั้นมากนัก          เหมือนหน่อเนื้อเชื้อวงศ์ที่องอาจ          ย่อมเปรื่องปราดปรากฏเพราะยศศักดิ์          ผู้ใหญ่น้อยพลอยมาสามิภักดิ์             ได้พร้อมพรักทั้งปัญญาบารมี          ถ้าค้านเกียจเกียรติยศก็ถดถอย          ข้าไทพลอยแพลงพลิกออกหลีกหนี          ต้องเศร้าสร้อยน้อยหน้าทั้งตาปี           ทูลดังนี้กลัวจะเป็นเหมือนเช่นนั้น          ด้วยไหนไหนก็ได้มาสามิภักดิ์             หมายจะรักพระไปกว่าจะอาสัญ          จึงทูลความตามจริงทุกสิ่งอัน              ล้วนสำคัญขออย่าให้ผู้ใดดู  ฯ          พระผ่านเกล้าเจ้าฟ้าบรรดาศักดิ์           แม้นไม่รักษายศจะอดสู          ซึ่งยศศักดิ์จักประกอบจำรอบรู้            ได้เชิดชูช่วยเฉลิมให้เพิ่มพูน          อันเผ่าพงศ์วงศาสุรารักษ์                   สามิภักดิ์พึ่งปิ่นดินทร์สูร          ที่สิ่งไรไม่ทราบได้กราบทูล                จึงเพิ่มพูนภาคหน้าปรีชาชาญ          ประเพณีที่บำรุงกรุงกษัตริย์                 ปฏิพัทธ์ผ่อนผันตามบรรหาร          ต่างพระทัยนัยเนตรสังเกตการ             ตามบุราณเรื่องราชานุวัตร          จงพากเพียรเรียนไว้จะได้ทราบ            ทั้งกลอนกาพย์การกลปรนนิบัติ          หนึ่งแข็งอ่อนผ่อนผันให้สันทัด             ตามกษัติย์สุริวงศ์ดำรงดิน          อนึ่งแยบยลกลความสงครามศึก           ย่อมเหลือลึกล้ำมหาชลาสินธุ์          เร่งฝึกฝนกลการผลาญไพริน               ให้รู้สิ้นรู้มั่นกันนินทา          อันข้าไทได้พึ่งเขาจึงรัก                     แม้นถอยศักดิ์สิ้นอำนาจวาสนา          เขาหน่ายหนีมิได้อยู่คู่ชีวา                  แต่วิชาช่วยกายจนวายปราณ  ฯ .................................................................................................................................................................... แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 49 13:08:46 จากคุณ : กัมม์ - [ 18 ส.ค. 49 13:07:14 ]

ความคิดเห็นที่ 44 (ต่อ)          ซึ่งเปรียบปรายหมายเหมือนเตือพระบาท     ให้เปรื่องปราดปรีชาศักดิ์หาญ          แม้นหากฝ่าละอองไม่ต้องการ                   โปรดประทานโทษกรณ์ที่สอนเกิน          ด้วยรักใคร่ได้มาเป็นข้าบาท                      จะบำราศแรมร้างไปห่างเหิน          เป็นห่วงหลังหวังใจให้เจริญ                       ใช่จะเชิญชวนชั่วให้มัวมอม          พระมีคุณอุ่นอกเมื่อตกยาก                       ถึงตัวจากแต่จิตสนิทสนอม          จะจำไปไพรพนมด้วยตรมตรอม                 ทูลกระหม่อมเหมือนหนึ่งแก้วแววนัยนา          พระองค์น้อยเนตรซ้ายไม่หมายร้าง             พระองค์กลางอยู่เกศเหมือนเนตรขวา          ความรักใคร่ไม่ลืมปลื้มวิญญาณ์                 ได้พึ่งพาพบเห็นค่อยเย็นทรวง          สามิภักดิ์รักใคร่จะไปเฝ้า                          พระทูลเกล้าก็ยังอยู่วังหลวง          จะสั่งใครไปเล่าเขาก็ลวง                          ต้องนิ่งง่วงเหงาอกตกตะลึง          ครั้นหาของต้องประสงค์ส่งถวาย                 ก็สูญหายเสียมิได้เข้าไปถึง          ทุกค่ำเช้าเศร้าจิตคิดรำพึง                         ด้วยลึกซึ้งสุดจิตจะติดตาม          จะร่ำลักษณ์อักษรเป็นกลอนกาพย์             ทูลให้ทราบสิ้นเสร็จก็เข็ดขาม          กตัญญูสู้อุตส่าพยายาม                           ไม่ลืมความรักใคร่อาลัยลาน          ถึงลับหลังยังช่วยอวยสวัสดิ์                      ให้สมบูรณ์พูนสมบัติพัสถาน          คอยถามข่าวชาววังฟังอาการ                    ได้ทราบสารว่าเป็นสุขทุกพระองค์          พลอยยินดีปรีดาประสายาก                      เหมือนกาฝากฝ่าพระบาทเป็นราชหงส์          ไม่หายรักมักรำลึกนึกจำนง                      ไม่เห็นองค์เห็นได้ฟ้าก็อาวรณ์          จึงพากเพียรเขียนความตามสุภาพ             หวังให้ทราบเรื่องลักษณ์ในอักษร          จะได้วางข้างพระแท่นแทนสุนทร              ที่จากจรแต่ใจอาลัยลาน          ซึ่งทูลเตือนเหมือนจะชูให้รู้รอบ                ขอความชอบตราบกัลปาวสาน          อย่าฟังฟ้องสองโสตจงโปรดปราน            ด้วยลมพาลพานพัดอยู่อัตรา          จงสอดส่องตรองตรึกให้ลึกซึ้ง                 เป็นที่พึ่งผ่อนผันให้หรรษา          ถึงแม้นมาตรขาดเด็ดไม่เมตตา                กรุณาแต่หนังสืออย่าถือความ  ฯ          อนึ่งคำนำถวายหมายว่าชอบ                   แม้นทรงสอบเสียวทราบว่าหยาบหยาม          อย่าเฉียวฉุนหุนหวนว่าลวนลาม               เห็นแก่ความรักโปรดซึ่งโทษกรณ์          แม้นเห็นจริงสิ่งสวัสดิ์อย่าผัดเพี้ยน           เร่งร่ำเรียนตามคำที่พร่ำสอน          ดูดินฟ้าหน้าหนาวหรือคราวร้อน              เร่งผันผ่อนพากเพียรเรียนวิชา          ซึ่งประโยชน์โพธิญาณเป็นการเนิ่น          พอจำเริญรู้ธรรมคำคาถา          ถือที่ข้ออรหัตวิปัสสนา                         เป็นวิชาฝ่ายพุทธนี้สุดดี          ข้างฝ่ายไสยไตรเวทวิเศษนัก                ให้ยศศักดิ์สูงสง่าเป็นราศี          สืบตระกูลพูนสวัสดิ์ในปัฐพี                   ได้เป็นที่พึ่งพาเหล่าข้าไท  ฯ          ซึ่งทูลความตามซื่ออย่าถือโทษ             ถ้ากริ้วโกรธตรัสถามตามสงสัย          ด้วยวันออกนอกพรรษขอลาไป             เหลืออาลัยทูลกระหม่อมให้ตรอมทรวง          เคยฉันของสองพระองค์ส่งถวาย            มิได้วายเว้นหน้าท่านข้าหลวง          จะแลลับดับเหมือนดังเดือนดวง             ที่แลล่วงลีบฟ้าสุธาธาร          ถึงมาเฝ้าเล่าที่ไหนจะได้เห็น                 ด้วยว่าเป็นขอบเขตนิเวศน์สถาน          จะตั้งแต่แลลับอัประมาณ                     เห็นเนิ่นนานนึกน่าน้ำตากระเด็น          ต่อโสกันต์วันพระองค์ทรงสิกขา            จะได้มานอบนบได้พบเห็น          ให้ใช้สอยคอยเฝ้าทุกเช้าเย็น               มิให้เต้นโลดคะนองทั้งสององค์          ด้วยเหตุว่าฝ่าพระบาทได้ขาดเสร็จ         โดยสมเด็จประทานตามความประสงค์          ทูลกระหม่อมยอมในพระทัยปลง           ถวายองค์อนุญาตเป็นขาดคำ          ในวันนั้นวันอังคารพยานอยู่                  ปีฉลูเอกศกแรมหกค่ำ          ขอละอองสองพระองค์จงทรงจำ            อ่านเชื่อคำคนอื่นไม่ยืนยาว          อย่างหม่อมฉันอันที่ดีแลชั่ว                  ถึงลับตัวก็แต่ชื่อเขาลือฉาว          เป็นอาลักษณ์นักเลงทำเพลงยาว           เขมรลาวลือเลื่องถึงเมืองนคร          แผ่นดินหลังครั้งพระโกศก็โปรดเกศ       ฝากพระเชษฐานั้นให้ฉันสอน          สิ้นแผ่นดินสิ้นบุญของสุนทร                ฟ้าอาภรณ์แปลกพัตร์อาลักษณ์เดิม          หากสมเด็จเมตตาว่าข้าเก่า                  ประทานเจ้าครอกฟ้าบูชาเฉลิม          ไม่ลืมคุณทูลกระหม่อมเหมือนจอมเจิม  จะขอเพิ่มพูนยศให้งดงาม          เผื่อข้าไทไม่มีถึงที่ขัด                       กับหนูพัดหนูตาบจะหาบหาม          สองพระองค์จงอุตส่าห์พยายาม           ประพฤติตามแต่พระบาทมาตุรงค์          รักษาพระยศอุตส่าห์รักษาสัตย์           พูนสวัสดิ์สังวาสตามราชหง์          เห็นห้วยหนองคลองน้อยอย่าลอยลง    จะเสียทรงสีทองละอองนวล          สกุลกาสาธารณ์ถึงพานพบ                 อย่าควรคบคิดรักศักดิ์สงวน          เหมือนชายโฉดโหดไร้ที่ไม่ควร           อย่าชักชวนชิดใช้ให้ใกล้องค์          อันนักปราชญ์ราชครูเหมือนคูหา          เป็นที่อาศัยสกุลประยูรหงส์          จงสิงสู่อยู่แต่ห้องทองประจง              กว่าจะทรงปีกกล้าถาทะยาน          ขึ้นร่อนเร่เวหนให้คนเห็น                   ว่าชาติเช่นหงสาศักดาหาญ          ได้ปรากฏยศยงตามวงศ์วาน              พระทรงสารศรีเศวตเกศกุญชร          ควรมิควรส่วนผลาอานิสงส์               ซึ่งรูปทรงสังวรรัตน์ประภัสสร          ให้สี่องค์ทรงมหาสถาวร                   ถวายพรพันวสาขอลาเอย  ฯ ................................................................................................................................................................ แก้ไขเมื่อ 18 ส.ค. 49 13:11:53 จากคุณ : กัมม์ - [ 18 ส.ค. 49 13:07:36 ]

ความคิดเห็นที่ 45 คุณ เก้าแต้ม เอารูปที่สัญญาไว้มาฝากครับ ไม่ค่อยชัดเท่าไร  เพราะถ่ายจากกล้อง ไม่มีอะไรจะชี้ได้ว่าเป็นลายมือของสุนทรภู่หรือไม่ ครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 18 ส.ค. 49 13:49:37 ]

ความคิดเห็นที่ 46 ไม่ได้เข้าพันทิพ มาเกือบเดือน  จะย้อนตามอ่านผลงานของคุณกัมม์ ครับ ผมก้อชอบ ผลงานของสุนทรภู่นะ ตอนสมัยเรียนมัธยม เคยแข่งอ่านนิราศ แล้วก้อกลอน ของสุนทรภู่ด้วย  อ้อ แล้วก้อ เพลงที่เอามาจากกลอน ในเรื่องพระอภัยมณี ตอนนึงที่ขึ้น ว่า .... ถึงม้วยดินสิ้นฟ้ามหาสมุทร     ไม่สิ้นสุดความรักสมัครสมาน ....  จำไม่ได้แล้ว - -* อิอิ  เป็นกำลังใจให้คุณกัมม์ต่อไปครับ จากคุณ : CrazyMc - [ 19 ส.ค. 49 12:14:14 ]

ความคิดเห็นที่ 47 นิราศภูเขาทอง                                                 เดือนสิบเอ็ดเสร็จธุระพระวสา          รับกฐินภิญโญโมทนา                       ชุลีลาลงเรือเหลืออาลัย          ออกจากวัดทัศนาดูอาวาส                 เมื่อตรุษสารทพระวสาได้อาศัย          สามฤดูอยู่ดีไม่มีภัย                         มาจำไกลอารามเมื่อยามเย็น          โอ้อาวาสราชบุรณะพระวิหาร              แต่นี้นานนับทิวาจะมาเห็น          เหลือรำลึกนึกน่าน้ำตากระเด็น           เพราะขุกเข็ญคนพาลมารานทาง          จะยกหยิบธิบดีเป็นที่ตั้ง                    ก็ใช้ถังแทนสัดเห็นขัดขวาง          จึ่งอำลาอาวาสนิราศร้าง                    มาอ้างว้างวิญญาณ์ในสาคร  ฯ          ถึงหน้าวังดังหนึ่งใจจะขาด                 คิดถึงบาทบพิตรอดิศร          โอ้ผ่านเกล้าเจ้าประคุณของสุนทร       แต่ปางก่อนเคยเฝ้าทุกเช้าเย็น          พระนิพพานปานประหนึ่งศีรษะขาด      ด้วยไร้ญาติยากแค้นถึงแสนเข็ญ          ทั้งโรคซ้ำกรรมซัดวิบัติเป็น                ไม่เล็งเห็นที่ซึ่งจะพึ่งพา          จะสร้างพรตอตส่าห์ส่งบุญถวาย          ประพฤติฝ่ายสมถะทั้งวสา          เป็นสิ่งของฉลองคุณมุลิกา                 ขอเป็นข้าเคียงบาททุกชาติไป          ถึงหน้าแพแลเห็นเรือที่นั่ง                   คิดถึงครั้งก่อนมาน้ำตาไหล          เคยหมอบรับกับพระจมื่นไวย              แล้วลงในเรือที่นั่งบัลลังก์ทอง          เคยทรงแต่งแปลงบทพจนารถ             เคยรับราชโองการอ่านฉลอง          จนกฐินสิ้นแม่น้ำในลำคลอง                มิได้ข้องเคืองขัดหัทยา          เคยหมอบใกล้ได้กลิ่นสุคนธ์ตลบ         ละอองอบรสรื่นชื่นนาสา          สิ้นแผ่นดินสิ้นรสสุคนธา                    วาสนาเราก็สิ้นเหมือนกลิ่นสุคนธ์  ฯ          ดูในวังยังเห็นพระอัฐิ                         ตั้งสติเติมถวายฝ่ายกุศล          ทั้งปิ่นเกล้าเจ้าพิภพจบสกล                ให้ผ่องพ้นภัยสำราญผ่านบุรินทร์  ฯ          ถึงอารามนามวัดประโคนปัก                ไม่เห็นหลักลือเล่าว่าเสาหิน          เป็นสำคัญปันแดนในแผ่นดิน               มิรู้สิ้นสุดชื่อที่ลือชา          ขอเดชะพระพุทธคุณช่วย                   แม้นมอดม้วยกลับชาติวาสนา          อายุยืนหมื่นเท่าเสาศิลา                     อยู่คู่ฟ้าดินได้ดังใจปอง          ไปพ้นวัดทัศนาริมท่าน้ำ                     แพประจำจอดรายเขาขายของ          มีแพรผ้าสารพัดสีม่วงตอง                  ทั้งสิ่งของขาวเหลืองเครื่องสำเภา  ฯ          ถึงโรงเหล้าเตากลั่นควันโขมง              มีคันโพงผูกสายไว้ปลายเสา          โอ้ปาบกรรมน้ำนรกเจียวอกเรา            ให้มัวเมาเหมือนหนึ่งบ้าเป็นน่าอาย          ทำบุญบวชกรวดน้ำขอสำเร็จ               สรรเพชญโพธิญาณประมาณหมาย          ถึงสุราพารอดให้วอดวาย                    ไม่ใกล้กรายแกล้งเมินก็เกินไป          ไม่เมาเหล้าแล้วเรายังเมารัก                สุดจะหักห้ามจิตคิดไฉน          ถึงเมาเหล้าเช้าสายก็หายไป                แต่เมาใจนี้ประจำทุกค่ำคืน  ฯ          ถึงบางจากจากวัดพลัดพี่น้อง                มามัวหมองม้วนหน้าไม่ฝ่าฝืน          เพราะรักใคร่ใจจืดไม่ยืดยืน                 จึงต้องขืนในพรากมาจากเมือง          ถึงบางพลูคิดถึงคู่เมื่ออยู่ครอง              เคยใส่ซองส่งให้ล้วนใบเหลือง          ถึงบางพลัดเหมือนพี่พลัดมาขัดเคือง      ทั้งพลัดเมืองพลัดสมรมาร้อนรน          ถึงบางโพธิ์โอ้พระศรีมหาโพธิ               ร่มนิโรธรุกขมูลให้พูนผล          ขอเดชะอานุภาพพระทศพล                 ให้ผ่องพ้นภัยพาลสำราญกาย  ฯ          ถึงบ้านญวนล้วนแต่โรงแลสะพรั่ง           มีข้องขังกุ้งปลาไว้ค้าขาย          ตรงหน้าโรงโพงพางเขาวางราย             พวกหญิงชายพร้อมเพรียงมาเมียงมอง          จะเหลียวกลับลับเขตประเทศสถาน        ทรมานหม่มไหม้ฤทัยหมอง          ถึงเขมาอารามอร่ามทอง                     พึ่งฉลองเลิกงานเมื่อวานซืน  ฯ          โอ้ปางหลังครั้งสมเด็จบรมโกศ             มาผูกโบสถ์ก็ได้มาบูชาชื่น          ชมพระพิมพ์ริมผนังยังยั่งยืน                ทั้งแปดหมื่นสี่พันได้วันทา          โอ้ครั้งนี้มิได้เห็นเล่นฉลอง                  เพราะตัวต้องตกประดาษวาสนา          เป็นบุญน้อยพลอยนึกโมทนา              พอนาวาติดชลเข้าวนเวียน          ดูน้ำวิ่งกลิ้งเชี่ยวเป็นเกลียวกลอก          กลับกระฉอกฉาดฉัดฉวัดเฉวียน          บ้างพลุ่งพลุ่งวุ้งวงเป็นกงเกวียน             ก็เปลี่ยนเปลี่ยนคว้างคว้างเป็นหว่างวง          ทั้งหัวท้ายกราบแจวกระชากจ้วง            ครรไลล่วงเลยทางมากลางหน          โอ้เรือพ้นวนมาในสาชล                      ใจยังวนหวังสวาทไม่คลาดคลา  ฯ          ตลาดแก้วแล้วไม่เห็นตลาดตั้ง              สองฟากฝั่งก็แต่ล้วนสวนพฤกษา          โอ้รินรินกลิ่นดอกไม้ใกล้คงคา             เหมือนกลิ่นผ้าแพรดำร่ำมะเกลือ          เห็นโศกใหญ่ใกล้น้ำระกำแฝง              ทั้งรักแซงแซมสวาทประหลาดเหลือ          เหมือนโศกพี่ที่ระกำก็ซ้ำเจือ                เพราะเรื้อแรมสวาทมาคลาดตลาย          ถึงแขวงนนท์ชลมารคตลาดขวัญ          มีพ่วงแพแพรพรรณเขาค้าขาย          ทั้งของสวนล้วนแต่เรือเรียงราย            พวกหญิงชายชุมกันทุกวันคืน  ฯ          มาถึงบางธรณีทวีโศก                        ยามวิโยกยากใจให้สะอื้น          โอ้สุธาหนาแน่นเป็นแผ่นพื้น                ถึงสี่หมื่นสองแสนทั้งแดนไตร          เมื่อเคราะห์ร้ายกายเราก็เท่านี้              ไม่มีที่พสุธาจะอาศัย          ล้วนหนามเหน็บเจ็บแสบคับแคบใจ        เหมือนนกไร้รังเร่อยู่เอกา  ฯ          ถึงเกร็ดย่านบ้านมอญแต่ก่อนเก่า          ผู้หญิงเกล้ามวยงามตามภาษา          เดี๋ยวนี้มอญถอนไรจุกเหมือนตุ๊กตา        ทั้งผัดหน้าจับเขม่าเหมือนชาวไทย          โอ้สามัญผันแปรไม่แท้เที่ยง                เหมือนอย่างเยี่ยงชายหญิงทิ้งวิสัย          นี่หรือจิตคิดหมายมีหลายใจ                ที่จิตใครจะเป็นหนึ่งอย่าพึงคิด  ฯ          ถึงบางพูดพูดดีเป็นศรีศักดิ์                  มีคนรักรสถ้อยอร่อยจิต          แม้นพูดชั่วตัวตายทำลายมิตร              จะชอบผิดในมนุษย์เพราะพูดจา  ฯ          ถึงบ้านใหม่ใจจิตก็คิดอ่าน                   จะหาบ้านใหม่มาดเหมือนปรารถนา          ขอให้สมคะเนเถิดเทวา                       จะได้ผาสุกสวัสดิ์จำกัดภัย          ถึงบางเดื่อโอ้มะเดื่อเหลือประหลาด       บังเกิดชาติแมลงหวี่มีในไส้          เหมือนคนพาลหวานนอกย่อมขมใน       อุปไมยเหมือนมะเดื่อเหลือระอา          ถึงบางหลวงเชิงรากเหมือนจากรัก          สู้เสียศักดิ์สังวาสพระศาสนา          ที่ล่วงพ้นรนราคราคา                          ถึงนางฟ้าจะมาให้ไม่ใยดี  ฯ ........................................................................................................................ จากคุณ : กัมม์ - [ 19 ส.ค. 49 13:59:27 ]

ความคิดเห็นที่ 48 (ต่อ)          ถึงสามโคกโศกถวิลถึงปิ่นเกล้า            พระพุทธเจ้าหลวงบำรุงซึ่งกรุงศรี          ประทานนามสามโคกเป็นเมืองตรี         ชื่อปทุมธานีเพราะมีบัว          โอ้พระคุณสูญลับไม่กลับหลัง              แต่ชื่อตั้งก็ยังอยู่เขารู้ทั่ว          โอ้เรานี้ที่สุนทรประทานตัว                 ไม่รอดชั่วเช่นสามโคกยิ่งโศกใจ          สิ้นแผ่นดินสิ้นนามตามเสด็จ               ต้องเที่ยวเตร็ดเตร่หาที่อาศัย          แม้นกำเนิดเกิดชาติใดใด                   ขอให้ได้เป็นข้าฝ่าธุลี          สิ้นแผ่นดินขอให้สิ้นชีวิตบ้าง               อย่ารู้ร้างบงกชบทศรี          เหลืออาลัยใจตรมระทมทวี                 ทุกวันนี้ก็ซังตายทรงกายมา  ฯ          ถึงบ้านงิ้วเห็นแต่งิ้วละลิ่วสูง                 ไม่มีฝูงสัตว์สิงกิ่งพฤกษา          ด้วยหนามรกดกดาษระดะตา               นึกก็น่ากลัวหนามขามขามใจ          งิ้วนรกสิบหกองคุลีแหลม                   ดังขวากแซมเสี้ยมแซกแตกไสว          ใครทำชู้คู่ท่านครั้นบรรลัย                  ก็ต้องไปปีนต้นน่าขนพอง          เราเกิดมาอายุเพียงนี้แล้ว                   ยังคลาดแคล้วครองตัวไม่มัวหมอง          ทุกวันนี้วิปริตผิดทำนอง                     จะเจียนต้องปีนบ้างหรืออย่างไร  ฯ          โอ้คิดมาสารพัดจะตัดขาด                  ตัดสวาทตัดรักมิยักไหว          ถวิลหวังนั่งนึกอนาถใจ                      ถึงเกาะใหญ่ราชครามพอยามเย็น          ดูห่างย่านบ้านช่องทั้งสองฝั่ง              ระวังทั้งสัตว์น่าจะทำเข็ญ          เป็นที่อยู่ผู้ร้ายไม่วายเว้น                    เที่ยวซ่อนเร้นตีเรือเหลือระอา  ฯ          พระสุริยงลงลับพยับฝน                     ดูมัวมนมืดมิดทุกทิศา          ถึงทางลัดตัดทางมากลางนา               ทั้งแฝกคาแขมกกขึ้นรกเรี้ยว          เป็นเงาง้ำน้ำเจิ่งดูเวิ้งว้าง                     ทั้งกว้างขวางขวัญหายไม่วายเหลียว          เห็นดุ่มดุ่มหนุ่นสาวเสียงกราวเกรียว      ล้วนเรือเพรียวพร้อมหน้าพวกปลาเลย          เขาถ่อคล่องว่องไวไปเป็นยืด              เรือเราฝืดเฝือมานิจจาเอ๋ย          ต้องถ่อคาร่ำไปทั้งไม่เคย                   ประเดี๋ยวเสยสวบตรงเข้าพงรก          กลับถอยหลังรั้งรอเฝ้าถ่อถอน             เรือขย่อนโยกโยนกระโถนหก          เงียบสงัดสัตว์ป่าคณานก                    น้ำค้างตกพร่างพรายพระพายพัด          ไม่เห็นเรือต้องค้างอยู่กลางทุ่ง             พอหยุดยุงฉู่ชุมมารุมกัด          เป็นกลุ่มกลุ่มกลุ้มกายเหมือนทรายซัด  ต้องนั่งปัดแปะไปมิได้นอน  ฯ          แสนวิตกอกเอ๋ยมาอ้างว้าง                  ในทุ่งกว้างเห็นแต่แขมแซมสลอน          จนดึกดาวพราวพร่างกลางอัมพร          กาเรียนร่อนร้องก้องเมื่อสองยาม          ทั้งกบเขียดเกรียดกรีดจังหรีดเรื่อย       พระพายเฉื่อยฉิวฉิววะหวิวหวาม          วังเวงจิตคิดคะนึงรำพึงความ                ถึงยามยังอุดมโสมนัส          สำรวลกับเพื่อนรักสะพรักพร้อม           อยู่แวดล้อมหลายคนปรนนิบัติ          โอ้ยามเข็ญเห็นอยู่แต่หนูพัด               ช่วยนั่งปัดยุงให้ไม่ไกลกาย          จนเดือนเด่นเห็นกอกระจับจอก            ระดะดอกบัวเผื่อนเมื่อเดือนหงาย          เห็นร่องน้ำลำคลองทั้งสองฝ่าย            ข้างหน้าท้ายถ่อมาในสาคร          จนแจ่มแจ้งแสงตะวันเห็นพันธุ์ผัก         ดูน่ารักบรรจงส่งเกสร          เหล่าบัวเผื่อนแลสล้างริมทางจร           ก้ามกุ้งซ้อนเสียดสาหร่ายใต้คงคา          สายติ่งแกมแซมสลับต้นตับเต่า           เป็นเหล่าเหล่าแลรายทั้งซ้ายขวา          กระจับจอกดอกบัวบานผกา                ดาษดาดูขาวดั้งดาวพราย          โอ้เช่นนี้สีกาได้มาเห็น                      จะลงเล่นกลางทุ่งเหมือนมุ่งหมาย          ที่มีเรือน้อยน้อยจะลอยพาย               เที่ยวถอยสายบัวผันสันตวา          ถึงตัวเราเล่าถ้ายังมีโยมหญิง              ไหนจะนิ่งดูดายอายบุปผา          คงจะใช้ให้ศษย์ที่ติดมา                    อุตส่าห์หาเอาไปฝากตามยากจน          นี่จนใจไม่มีเท่าขี้เล็บ                        ขี้เกียจเก็บเลยทางมากลางหน          พอรอนรอนอ่อนแสงสุริยน                ถึงตำบลกรุงเก่ายิ่งเศร้าใจ  ฯ          มาทางท่าหน้าจวนจอมผู้รั้ง                คิดถึงครั้งก่อนมาน้ำตาไหล          จะแวะหาถ้าท่านเหมือนเมื่อเป็นไวย     ก็จะได้รับนิมนต์ขึ้นบนจวน          แต่ยามยากหากว่าถ้าท่านแปลก         อกมิแตกเสียหรือเราเขาจะสรวล          เหมือนเข็ญใจใฝ่สูงไม่สมควร            จะต้องม้วนหน้ากลับอัประมาณ  ฯ          มาจอดท่าหน้าวัดพระเมรุข้าม             ริมอารามเรือเรียงเคียงขนาน          บ้างขึ้นล่องร้องรำเล่นสำราญ              ทั้งเพลงการเกี้ยวแก้กันแซ่เซ้ง          บ้างฉลองผ้าป่าเสภาขับ                     ระนาดรับรัวคล้ายกับนายเส็ง          มีโคมรายแลอร่ามเหมือนสำเพ็ง          เมื่อคราวเคร่งก็มิใคร่จะได้ดู          อ้ายลำหนึ่งครึ่งท่อนกลอนมันมาก       ช่างยาวลากเลื้อยเจื้อยจนเหนื่อยหู          ไม่จบบทลดเลี้ยวเหมือนเงี้ยวงู            จนลูกคู่ขอทุเลาว่าหาวนอน  ฯ           ได้ฟังเล่นต่างต่างที่ข้างวัด                 จนสงัดเงียบหลับลงกับหมอน           ประมาณสามยามคล้ำในอัมพร            อ้ายโจรจรจู่จ้วงเข้าล้วงเรือ           นาวาเอียงเสียงกุกลุกขึ้นร้อง               มันดำล่องน้ำไปช่างไวเหลือ           ไม่เห็นหน้าสานุศิษย์ที่ชิดเชื้อ              เหมือนเนื้อเบื้อบ้าเครอะดูเซอะซะ           แต่หนูพัดจัดแจงจุดเทียนส่อง             ไม่เสียของขาวเหลืองเครื่องอัฏฐะ           ด้วยเดชะตบะบุญกับคุณพระ               ชัยชนะมารได้ดังใจปอง  ฯ           ครั้นรุ่งเช้าเข้าเป็นวันอุโบสถ                เจริญรสธรรมาบูชาฉลอง           ไปเจดีย์ที่ชื่อภูเขาทอง                      ดูสูงล่องลอยฟ้านภาลัย           อยู่กลางทุ่งรุ่งโรจน์สันโดษเด่น           เป็นที่เล่นนาวาคงคาใส           ที่พื้นลานฐานปัทม์ถัดบันได               คงคาลัยล้อมรอบเป็นขอบคัน           มีเจดีย์วิหารเป็นลานวัด                     ในจังหวัดวงแขวงกำแพงกั้น           ที่องค์ก่อย่อเหลี่ยมสลับกัน               เป็นสามชั้นเชิงชานตระหง่านงาม           บันไดมีสี่ด้านสำราญรื่น                    ต่างชมชื่นชวนกันขึ้นชั้นสาม           ประทักษิณจินตนาพยายาม               ได้เสร็จสามรอบคำนับอภิวันท์           มีห้องถ้ำสำหรับจุดเทียนถวาย            ด้วยพระพายพัดเวียนอยู่เหียนหัน           เป็นลมทักขิณาวัฏน่าอัศจรรย์             แต่ทุกวันนี้ชราหนักหนานัก           ทั้งองค์ฐานราญร้าวถึงเก้าแสก           เผลอแยกยอดสุดก็หลุดหัก           โอ้เจดีย์ที่สร้างยังร้างรัก                   เสียดายนักนึกน่าน้ำตากระเด็น           กระนี้หรือชื่อเสียงเกียรติยศ              จะมิหมดล่วงหน้าทันตาเห็น           เป็นผู้ดีมีมากแล้วยากเย็น                 คิดก็เป็นอนิจจังเสียทั้งนั้น  ฯ           ขอเดชะพระเจดีย์คีรีมาศ                  บรรจุธาตุที่ตั้งนรังสรรค์           ข้าอุตส่าห์มาเคารพอภิวันท์               เป็นอนันท์อานิสงส์ดำรงกาย           จะเกิดชาติใดใดในมนุษย์                 ให้บริสุทธิ์สมจิตที่คิดหมาย           ทั้งทุกข์โศกโรคภัยอย่าใกล้กราย       แสนสบายบริบูรณ์ประยูรวงศ์           ทั้งโลโภโทโสแลโมหะ                     ให้ชนะใจได้อย่าใหลหลง           ขอฟุ้งเฟื่องเรื่องวิชาปัญญายง            ทั้งให้ทรงศีลขันธ์ในสันดาน           อีกสองสิ่งหญิงร้ายแลชายชั่ว             อย่าเมามัวหมายรักสมัครสมาน           ขอสมหวังตั้งประโยชน์โพธิญาณ        ตราบนิพพานภาคหน้าให้ถาวร  ฯ          พอกราบพระปะดอกปทุมชาติ             พบพระธาตุสถิตในเกสร          สมถวิลยินดีชุลีกร                           ประคองซ้อนเชิญองค์ลงนาวา          กับหนูพัดมัสการสำเร็จแล้ว                ใส่ขวดแก้ววางไว้ใกล้เกศา          มานอนกรุงรุ่งขึ้นจะบูชา                    ไม่ปะตาตันอกยิ่งตกใจ          แสนเสียดายหมายจะชมบรมธาตุ        ใจจะขาดคิดมาน้ำตาไหล          โอ้บุญน้อยลอยลับครรไลไกล           เสียน้ำใจเจียนจะดิ้นสิ้นชีวัน          สุดจะอยู่ดูอื่นไม่ฝืนโศก                   กำเริบโรคร้อนฤทัยเฝ้าใฝ่ฝัน          พอตรู่ตรู่สุริย์ฉายขึ้นพรายพรรณ        ให้ล่องวันหนึ่งมาถึงธานี  ฯ          ประทับท่าหน้าอรุณอารามหลวง         ค่อยสร่างทรวงทรงศีลพระชินสีห์          นิราศเรื่องเมืองเก่าของเรานี้              ไว้เป็นที่โสมนัสทัศนา          ด้วยได้ไปเคารพพระพุทธรูป             ทั้งสถูปบรมธาตุพระศาสนา          เป็นนิสัยไว้เหมือนเตือนศรัทธา          ตามภาษาไม่สบายพอคลายใจ          ใช่จะมีที่รักสมัครมาด                     แรมนิราศร้างมิตรพิสมัย          ซึ่งครวญคร่ำทำทีพิรี้พิไร                 ตามนิสัยกาพย์กลอนแต่กลอนมา          เหมือนแม่ครัวคั่วแกงแพนงผัด          สารพัดเพียญชนังเครื่องมังสา          อันพริกไทยใบผักชีเหมือนสีกา         ต้องโรยหน้าเสียสักหน่อยอร่อยใจ  ฯ          จงทราบความตามจริงทุกสิ่งสิ้น         อย่านึกนินทาแกล้งแหนงไฉน          นักเลงกลอนนอนเปล่าก็เศร้าใจ        จึงร่ำไรเรื่องร้างเล่นบ้างเอย  ฯ ........................................................................................................................ จากคุณ : กัมม์ - [ 19 ส.ค. 49 13:59:55 ]

ความคิดเห็นที่ 49 สวัสดีครับ  คุณ CrazyMc กำลังจะลงแจ้งความตามหาอยู่พอดีครับ ขอบพระคุณสำหรับกำลังใจครับ ผมคิดถึงเพลงเก่าอีกเพลง   "ตามรอยสุนทรภู่" หรือเปล่า ที่ขึ้นต้นว่า "เพลินลอยลำนาวา  งามตาสองฝากฝั่งชล นั่นเรือแจวเรือหางเรือยนต์......." ระหว่างเพลงก็ครวญว่า "ถึงโรงเหล้าเตากลั่นควันโขมง...." ไม่ได้ยินเสียนาน ขอปิดท้ายด้วย นิราศภูเขาทอง ซึ่งนับถือกันว่าเป็นกลอนนิราศที่ดีที่สุดเรื่องหนึ่งของท่าน นะครับ แก้ไขเมื่อ 21 ส.ค. 49 09:09:55 จากคุณ : กัมม์ - [ 19 ส.ค. 49 14:06:40 ]

ความคิดเห็นที่ 50 สวัสดีครับ คุณกัมม์ ตามมา save ช่วงปิดท้ายครับ ^^ คืนนี้ค่อยอ่านครับ จากคุณ : โก้ (เซโก้4) - [ 19 ส.ค. 49 16:43:52 ]

ความคิดเห็นที่ 51 สวัสดีครับ  คุณ เซโก้ จากคุณ : กัมม์ - [ 19 ส.ค. 49 17:04:24 ]

ความคิดเห็นที่ 52 สวัสดีครับ คุณกัมม์ ตามมาเก็บบ้างครับ อ่านยังไม่จบเหมือนกัน ค่อยอ่านไปครับ ขอบคุณความรู้ที่นำมาแบ่งปันกันครับ เซ่อ... น้อมบันทึก -------------------------------------------- จากคุณ : xers - [ 19 ส.ค. 49 20:44:21 ]

ความคิดเห็นที่ 53 สวัสดีครับ  คุณ xers อ่านไปเรื่อยๆครับ เชื่อว่าเพื่อนๆ  คงเมตตาเก็บเขาคลังเหมือนเดิมนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ส.ค. 49 08:23:34 ]

ความคิดเห็นที่ 54 สวัสดีค่ะ คุณกัมม์ ดิฉันติดตามอ่านกระทู้เกี่ยวกับพระมหากษัตริย์ในรัชกาลก่อน ๆ และราชสกุล อยากจะถามว่าที่คุณเอามาพิมพ์ในกระทู้นี้ เอามาจากหนังสืออะไรคะ มีขายหรือเปล่า เผื่อจะซื้อเก็บไว้เป็นความรู้น่ะค่ะ เอาไว้ให้ลูกให้หลานอ่าน จากคุณ : รักลูก - [ 25 ส.ค. 49 17:00:04 A:202.183.201.101 X: ]

ความคิดเห็นที่ 55 สวัสดีครับ คุณ รักลูก ขออภัยที่เข้ามาตอบช้านะครับ   กระทู้ร้างไปแล้ว เลยไม่ทันเห็นครับ ส่วนที่เป็นพระราชสกุล  คัดจากหนังสือ "บรมราชจักรีวงศ์" ครับ ที่ ศึกษาภัณฑ์ ถ.ราชดำเนิน  ยังมีครับ เล่มใหญ่ขนาดหนุนแทนหมอนได้ครับ ส่วนที่เป็นพระราชประวัติ  คัดจากหลายเล่มครับ - ปฐมวงศ์  คัดจาก พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประชุมพงศาวดารเรื่อง "ปฐมวงศ์" -พระราชประวัติในรัชกาลที่ ๑  รัชกาลที่ ๒  คัดจากหนังสือ "บรมราชจักรีวงศ์" และพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ -พระราชประวัติในรัชกาลที่ ๓ คัดจากพระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ประชุมพงศาวดาร "เทศนาเฉลิมพระเกียรติ" -พระราชประวัติในรัชกาลที่ ๔  คัดจากพระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ เรื่อง "ความทรงจำ" -พระราชประวัติในรัชกาลที่ ๕  คัดจาก"พงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๕"  พระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ประชุมพงศาวดารหายากสักหน่อยครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ส.ค. 49 15:41:43 ]