ความคิดเห็นที่ 1 ขอมกับเขมรเป็นคนละพวกกัน ลองอ่านคอลัมน์ของสุจิตต์ วงษ์เทศว่าไว้เกี่ยวกับเรื่องนี้ "ขอม"กับ"เขมร" ถึงพระยาละแวก และตะกวด ขอม กับ เขมร เป็นคนพวกเดียวกันหรือเป็นคนละพวก ? ปัญหานี้มีนักปราชญ์ทั้งไทยและเทศ ยกมาถกกันนานแล้ว จนถึงทุกวันนี้ก็ยังไม่หยุด พวกตามก้น ประวัติศาสตร์แบบอาณานิคม บอกว่า ขอมกับเขมรเป็นคนพวกเดียวกัน แต่เรื่องนี้มีนัยแฝงเร้นทางการเมืองของเจ้าอาณานิคม คือเมื่อยึดครองเขมรได้แล้วต้องการอ้างสิทธิเข้าครองบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา คือประเทศไทยด้วย เพราะถือเป็นดินแดนของขอมมาก่อน อีกพวกหนึ่ง คลั่ง ประวัติศาสตร์แบบบชาตินิยม ค้านว่าขอมกับเขมรเป็นคนละพวกกัน ขอมเป็นพวกสร้างปราสาทหิน แต่เขมรไม่ใช่ผู้สร้างปราสาทหิน ขอมเป็นพวกผู้รู้ ครูบาอาจารย์ใหญ่ แต่เขมรเป็นพวกป่าดงพงไพร สรุปแล้ว ยังหาข้อยุติไม่ได้ ซึ่งก็ดีแล้ว จะได้สืบค้นกันต่อไปให้ลึกซึ้งรอบด้าน ความรู้เรื่องขอมแตกฉานกว้างขวางออกไปไกลมาก เมื่อคุณ วิชัย นภารัศมี แห่งสำนักพิมพ์ไม้งาม พิมพ์หนังสือชื่อ ข้อเท็จจริงว่าด้วยชนชาตินิยม ของ จิตร ภูมิศักดิ์ เป็นครั้งแรกเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๕  คราวนั้น หนังสือ ศิลปวัฒนธรรม เพิ่งขึ้นปีที่ ๔ ก็ราว ๒๐ ปีมาแล้ว จัดอภิปรายเรื่อง ขอมคือใคร ? ใครเป็นขอม ? แล้วมอบให้ คุณสุพจน์ แจ้งเร็ว รวบรวมความรู้เกี่ยวกับขอมทั้งหลายมาพิมพ์แจกกันสนุกๆ เอกสารชุดนี้มี ๒๔ หน้า ผมกำลังจะรวบรวมกับเรื่องอื่น ๆ พิมพ์เป็นเล่มต่อไป โดยทั่วไปคนไทยรู้จัก ขอม ในหลายลักษณะ เช่น ขอมคือครู หรือนักปราชญ์ อักษรขอมมีความศักดิ์สิทธิ์ ใช้จดจารคาถาสำคัญ ๆ แต่อีกด้านหนึ่ง ขอมเป็นผู้ร้าย คือ ขอมดำดิน ที่ไปจับตัวพระร่วง แต่ถูกสาปเป็นก้อนหิน เรื่องนี้รัชกาลที่ ๖ ทรงเอามาแต่งเป็นละครปลุกใจให้รักชาติ ต่อมาสมเด็จฯ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ ทรงแต่งเนื้อร้องให้วงปี่พาทย์ดึกดำบรรพ์ ชุด ตับเรื่องขอมดำดิน ในประวัติศาสตร์ไทย ขอมเป็นผู้ร้ายสำคัญที่กษัตริย์กัมพูชาส่งไปปกครองกรุงสุโขทัย คือ ขอมสบาดโขลญลำพง (แต่ก่อนอ่าน ขอมสมาดฯ แต่นักปราชญ์อ่านผิด ต่อมาอ่านใหม่ว่า ที่ถูกคือ ขอมสบาดฯ) ภายหลังต่อมา พ่อขุนบางกลางหาว (นี่ก็เหมือนกัน แต่ก่อนอ่านผิดเป็น บางกลางท่าว) กับ พ่อขุนผาเมือง ร่วมกันสู้รบ "ปลดแอก" จากขอม แล้วขับไล่ขอมสบาดฯ ออกไป จนตั้งสุโขทัยเป็นแคว้นอิสระไม่ตกอยู่ใต้อำนาจขอมอีก ประวัติศาสตร์ที่ว่ามานั้นได้จากข้อความในศิลาจารึกสุโขทัยหลักที่ ๒ หรือจารึกวัดศรีชุม (จารึกนี้อ่านยากกว่าของพ่อขุนรามคำแหงและควรจะมีอายุเก่ากว่า) ในจารึกวัดศรีชุม มีคำว่า ขอม อยู่ ๒ แห่งเป็นอย่างน้อย แต่ไม่ได้มีความหมายว่า เขมร ในกัมพูชา หากหมายถึงคนกลุ่มหนึ่งที่อยู่บริเวณลุ่มน้ำเจ้าพระยา และต้องอยู่ทางใต้ของแคว้นสุโขทัย ซึ่งควรจะหมายถึงพวก ละโว้ (หรือ ลพบุรี) ที่เป็นแคว้นเครือญาติสนิทสนมกับเขมรเมืองพระนครที่ปราสาทนครวัด-นครธม เอกสารทางล้านนา เช่น จารึกและตำนานต่าง ๆ ล้วนระบุสอดคล้องกันว่าขอมคือพวกที่อยู่ทางใต้ของล้านนา พวกนี้ตัดผมเกรียน และนุ่งโจงกระเบน กินข้าวเจ้า ฯลฯ แคว้นละโว้มีชื่อในตำนาน และพงศาวดารว่า กัมโพช เลียนอย่างชื่อ กัมพูชา ของเขมร นับถือทั้งฮินดูและพุทธมหายาน อาจารย์ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ ปราโมช เคยเขียนอธิบายไว้นานแล้วว่า ขอมเป็นพวกนับถือฮินดูหรือพุทธมหายาน ใครเข้ารีตเป็นฮินดู หรือพุทธมหายาน เป็นได้ชื่อว่า ขอม ทั้งหมด ไม่ว่าจะเผ่าพันธุ์ใด เช่นเดียวกับใครนับถือคริสต์ ก็เรียก คริสตัง ทั้งหมด ใครนับถืออิสลาม เรียกเป็น แขก ทั้งนั้น ผมเลื่อมใสคำอธิบายของอาจารย์คึกฤทธิ์มากที่สุด เลยถือไว้ในใจเรื่อยมาว่า ขอมไม่ใช่ชื่อชนชาติ เพราะไม่มีชนชาติขอม แต่เป็นชื่อทางวัฒนธรรม เช่นเดียวกับ สยาม และน่าสงสัยว่า ขอม กับ สยาม จะเป็นคำเดียวกัน ตรงนี้แค่สงสัยไว้ก่อน ขอให้ผู้รู้ภาษาศาสตร์และนิรุกติศาสตร์ช่วยพิจารณาต่อไป ขอลำดับความเคลื่อนไหวของคำว่า ขอม มาให้อ่านกันง่าย ๆ อย่างนี้ ๑. เขมร ไม่ได้เรียกตัวเองว่า ขอม และไม่รู้จัก ขอม แต่เรียกตัวเองว่า เขมร มาแต่ดั้งเดิมเริ่มแรก เพราะมีศิลาจารึกยืนยัน ๒. ขอม เป็นชื่อทางวัฒนธรรม ไม่ใช่ชื่อชนชาติ และสมัยแรก ๆ หมายถึงพวกนับถือฮินดูหรือพุทธมหายาน ที่มีหลักแหล่งอยู่บริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยา เช่น พวกละโว้ ๓. ต่อมาสถาปนากรุงศรีอยุธยาขึ้นใหม่ เมื่อ พ.ศ.๑๘๙๓ แล้วชื่อ ขอม มีความหมายเปลี่ยนไปเป็นพวกเขมรเท่านั้น สืบมาจนถึงทุกวันนี้ ทำไมชื่อขอม เปลี่ยนความหมายไปเป็นเขมร ? ผมยังหาคำอธิบายให้เหมาะใจไม่ได้ แต่พอจะจับเค้าว่าเพราะบริเวณลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยานับถือพุทธนิกายเถรวาทหมดแล้ว รวมทั้งละโว้ แต่ทางเขมรยังมีพวกนับถือฮินดูกับพุทธมหายาน คือขอมอยู่บ้าง ใครมีคำอธิบายเป็นอย่างอื่นอีกขอให้เขียนบอกกันบ้าง ผมจะรวบรวมไว้พิมพ์เป็นเล่มต่อไป แต่เรื่องสมเด็จพระนเรศวร ทำ ปฐมกรรม พระยาละแวกนั้น ขอเถอะ อย่าคิดอย่างนั้น และอย่าเชื่ออย่างนั้นอีกเลย เพราะ ไม่จริง อย่ายกเรื่องเท็จไปดูถูกดูหมิ่นเพื่อนบ้านที่ล้วนเป็นเครือญาติมาแต่ดึกดำบรรพ์เลย หลักฐานมีอยู่ชัดเจนว่าพระยาละแวกหนีไปอยู่ลาว ก่อนที่กองทัพสมเด็จพระนเรศวรจะเสด็จไปถึงเมืองละแวก ถ้าไม่รังเกียจแล้วจะขอแนะนำให้อ่านหนังสือชื่อ พระนเรศวร ตีเมืองละแวก แต่ไม่ได้ "ฆ่า" พระยาละแวก ซึ่งอาจารย์ จันทร์ฉาย ภัคอธิคม แห่งมหาวิทยาลัยรามคำแหง แสดงหลักฐานทั้งมวลไว้ชัดเจนที่สุด ใครบางคนชอบยกตำนานเขมรที่เกี่ยวกับพุทธทำนาย ว่า ตะกวด เป็นบรรพบุรุษเขมร แล้วยกเอาลักษณะลิ้นสองแฉกของตะกวดมาประณามเขมรก็เป็นเรื่องไม่ถูกต้อง อย่าลืมว่า ตะกวด กินพืช แต่ไม่กินเนื้อสัตว์เน่าเหม็นเหมือนเฮี่ย แม้ในชาดกยังมีกล่าวถึงพระพุทธเจ้าเคยเสวยพระชาติเป็นตะกวด และคนดึกดำบรรพ์ยกย่องตะกวดเป็นสัตว์ศักดิ์สิทธิ์ เป็นสัตว์สัญลักษณ์ที่แสดงความอุดมสมบูรณ์ มีลายเส้นรูปตะกวดอยู่บนหน้ากลองมโหระทึก อายุราว ๓,๐๐๐ ปีมาแล้ว ทุกวันนี้คนบางกลุ่มในจังหวัดสุรินทร์ยังยกย่องตะกวดเป็นบรรพบุรุษ ผมไปทำบันทึกเป็นวิดีโอไว้ที่ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธรที่ตลิ่งชัน ถ้าสนใจเรื่องนี้ให้ไปขอดูหรือขอซื้อไปดูได้ แล้วจะเข้าใจเรื่องต่าง ๆ ดีขึ้น อย่างน้อยก็ไม่ควรเอาความคิดตื้น ๆ เขิน ๆ ไปด่าคนอื่น ผมกลุ้มใจกับบรรยากาศของประวัติศาสตร์ล้าหลัง-คลั่งชาติเหลือเกินแล้ว เพราะมีแต่ยกตนข่มท่าน แล้วดูถูกดูแคลนคนอื่นอย่างเลวร้ายที่สุด เพราะมักเอาความเท็จเป็นธงนำย่ำเหยียบเพื่อนบ้าน แต่ถ้าเขาด่าย้อนมาบ้างก็โมโหโกรธาเป็นฟืนเป็นไฟ จะบ้ากันไปถึงไหนโว้ย ! จากคอลัมน์ อ่านแผ่นดินฯ โดย สุจิตต์  วงษ์เทศ นิตยสารมติชนสุดสัปดาห์ ๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๖ จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 12 พ.ย. 49 17:42:02 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ขอม แปลตรงๆตัว ประมาณว่า "ต่ำ" มาจากภาษาพื้นเมืองแถบนี้ว่า "กรอม" คำตรงกันข้ามคือ เลอ แปลว่า "สูง" เอามาใช้เรียกกลุ่มฅน ไม่ได้แปลว่ากลุ่มฅนนั้นต่ำต้อยหรือตัวเตี้ย แต่หมายถึงกลุ่มฅนที่อยู่ทางทิศใต้ ซึ่งพื้นดินอยู่ในระดับต่ำกว่าทางเหนือ ที่เปนเขาดอยสูง จะบอกว่า ขอมเปนบรรพบุรุษของใคร ขึ้นอยู่กับว่าใช้เรียกใคร สำนวนล้านนาที่ว่า "โยธิยาสามานย์ขอมใต้" คงไม่ได้หมายถึงเขมรแน่ ถ้าพวกอยุธยาเรียก ก็อาจจะหมายถึงพวกกัมพูชา ถ้าลงไปถึงเมืองเขมรจริง กรอม ก็จะหมายถึงพวกเขมรที่อาศัยอยู่ในดินแดนสามเหลี่ยมปากน้ำโขง ที่เวลานี้เปนของประเทศเวียดนาม แก้ไขเมื่อ 12 พ.ย. 49 17:50:54 จากคุณ : นู๋เองง่ะ - [ 12 พ.ย. 49 17:49:30 ]

ความคิดเห็นที่ 3 ขอบคุณครับคุณเพ็ญชมพู เราก็หลงนึกว่าเป็นชนเผ่าเดียวกันแต่มีสองชื่อซะอีก นี่แหละครับ ยิ่งรู้มากก็ยิ่งรู้สึกว่าตัวเองรู้น้อยลง จากคุณ : วศินสุข - [ 12 พ.ย. 49 22:13:24 ]

ความคิดเห็นที่ 4 อย่างนี้ก็เป็นที่วินิจฉัยได้ว่า ขอมกับเขมรเป็นคนละพวกกันใช่มั้ยครับ  แต่อ่านบทความของคุณเพ็ญชมพูแล้วชอบอย่างหนึ่งของแนวคิดอาจารย์สุจิตต์  เรื่องการยกตนข่มท่าน ประวัติศาสตร์ไทยรวมทั้งรูปแบบการสอนหนังสือของไทยให้เด็กเห็นด้านเดียวมาโดยตลอด  แล้วพอเด็กโตขึ้นมาเห็นอีกด้านหนึ่งของประวัติศาสตร์ จากการศึกษาเพื่อเรียนรู้ และทำความเข้าใจก็กลายเป็นไปเห็นรอยแผลของชนชาติตนเอง เฮ้ออ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 14 พ.ย. 49 13:46:41 ]