ความคิดเห็นที่ 1 บางตอนจากบทความเรื่อง สยามที่ไม่ทันได้เห็น ภาพสมัย ร.๔ ชี้ "ปล้น" อังกอร์ "ค้น" พิพิธภัณฑ์ปารีส "พบ" ของกลางเพียบ โดย ไกรฤกษ์ นานา นิตยสารศิลปวัฒนธรรม วันที่ ๑ กันยายน พ.ศ. ๒๕๔๗ ปีที่ ๒๕ ฉบับที่ ๑๑ เมืองพระนครจึงถูกทิ้งร้างลง โดยที่กษัตริย์เขมรทรงไม่พยายามปกครองดินแดนนั้นอีกต่อไปเป็นเวลาหลายศตวรรษ ในระหว่างนั้นกัมพูชาถูกแยกให้อยู่อย่างโดดเดี่ยวจากโลกภายนอก โดยสองชาติที่ห้อมล้อมประเทศนี้อยู่คือไทยและญวน ซึ่งเข้าครอบงำการเมืองภายในของกัมพูชาเรื่อยมาจนถึงราวรัชกาลที่ ๓ ไทยสถาปนานักองค์ด้วงขึ้นเป็นกษัตริย์เขมรทรงพระนามว่าสมเด็จพระหริรักษ์รามาธิบดี และตั้งเมืองหลวงให้เขมรใหม่อยู่ที่อุดงมีชัย เมื่อขึ้นรัชกาลที่ ๔ นครวัดอันรกร้างถูก "ค้นพบใหม่" ในขณะที่ลัทธิจักรวรรดินิยมตะวันตกแผ่ขยายเข้ามาในอุษาคเนย์ โลกเก่าที่ได้รับการค้นพบใหม่คราวนี้ นอกจากจะเป็นแหล่งทรัพยากรอันล้ำค่าแล้ว ยังเป็นแหล่งอารยธรรมดึกดำบรรพ์ที่เชิดชูศักดิ์ศรีและประดับบารมีผู้ครอบครองได้ทุกเมื่อ ไทยเห็นคุณค่าของเขมรก็เมื่อฝรั่งเศสเบนความสนใจเข้ามา ฝรั่งเศสเองก็ตื่นเต้นกับกรุสมบัติพระศุลีที่เมืองขึ้นอื่นๆ ในทวีปทั้งห้าหาไม่พบ การที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชดำรัสทำนองวางพระทัยว่า ถ้าพระหริรักษ์ฯ ยังอยู่ตราบใดก็ "ไว้ใจเมืองเขมรได้" นั้น มิได้เป็นที่คลายกังวลตลอดไป พระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๔ ยืนยันความพยายามของกษัตริย์เขมรองค์ดังกล่าวว่า เมื่อมีลู่ทาง พระองค์จะทรงฉวยโอกาสขอความเห็นใจจากมหาอำนาจภายนอกทันที ดังเช่นครั้งหนึ่งในปี พ.ศ. ๒๓๙๗ ทรงแอบส่งจดหมายฉบับหนึ่งไปถวายนโปเลียนที่ ๓ แห่งฝรั่งเศส โดยส่งผ่านสายลับฝรั่งเศสในสิงคโปร์ เพื่อเป็นธุระให้ช่วยกอบกู้ดินแดนที่เคยสูญเสียไปกับญวน ให้คืนกลับมาสู้อ้อมอกเขมร วิธีการดังกล่าวมิได้เป็นการเปิดเผยจุดอ่อนที่อันตรายของพระองค์เท่านั้น แต่ยังเป็นการส่งสัญญาณขอความช่วยเหลือจากฝ่ายตรงข้ามในขณะเดียวกัน จดหมายเปิดตัวของพระองค์ เริ่มต้นดังนี้... "บัดนี้ตูพอพระทัยรักใคร่มหาราชพระบรมนาโปเลออนคำรบ ๓ เป็นเจ้านครฝรั่งเศส ก็อยากใคร่ชี้บอกใจรักซื่อตรงกับเธอ ด้วยตูเปนเจ้าเมืองเขมร ก็มีใจยินดี อยากจะผูกไมตรีกับเจ้าเมืองฝรั่งเศส จะมีประโยชน์ไมตรียืดยาวต่อไป นครก็จะได้กว้างขวางมีประโยชน์แก่ราษฎรเปนอันมาก เขมรกับฝรั่งเศสก็จะได้เปนไมตรีรักใคร่กัน" จะเห็นได้ว่า ข้อความในลักษณะปันใจให้กันนั้น เป็นการทอดสะพานรูปแบบหนึ่ง เมื่อได้รับความกดดันจากฝ่ายไทยมากขึ้น จนทำให้ไม่มีทางออกวิธีอื่น สาเหตุน่าจะมาจากคำสั่งใหม่ ที่มาถึงก่อนหน้านั้นไม่กี่วัน พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว มีพระราชบัญชาโดยตรงมายังราชสำนักอุดงมีชัย ห้ามมิให้องค์พระหริรักษ์ฯ ทำสนธิสัญญาใดๆ ทั้งสิ้นกับผู้แทนของฝรั่งเศส ที่กำลังเดินทางไปพบ จดหมายประวัติศาสตร์ฉบับนั้น ไม่เพียงแต่นำความสวามิภักดิ์ของเนื้อสมันที่ไร้เดียงสาไปสู่กรงเล็บของพญาราชสีห์ผู้หิวโหยเท่านั้น แต่ยังเป็นสื่อแสดงน้ำใสใจจริงของเจ้าประเทศราชผู้จงรักภักดี ซึ่งบัดนี้กำลังจะแปรพักตร์ เมื่อดูไม่น่าไว้วางใจอีกต่อไป ราชสำนักกรุงเทพฯ จึงเริ่มจับตาดูความเคลื่อนไหวต่าง ๆ ในกัมพูชาอย่างวิตกกังวล มงติญี ราชทูตฝรั่งเศสเดินทางถึงเมืองกำปอด ได้สังเกตเห็นว่าในหมู่คนเขมร ๙ คน ซึ่งพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว พระราชทานไปเพื่อนำเขาสู่ราชสำนักเขมร มีสายลับเป็นคนไทยคนหนึ่งรวมอยู่ด้วย บุคคลผู้นี้ได้รับมอบหมายให้คอยสอดส่องการกระทำของเขาทุกฝีก้าว รวมทั้งดูท่าทีของกษัตริย์เขมรอย่างใกล้ชิด ทูตฝรั่งเศสไม่ได้รับอนุญาตให้เข้าไปถึงอุดงมีชัย ทำให้เขาไม่พอใจมาก มาตรการแรกที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงใช้ตอบโต้ความประพฤติของกษัตริย์เขมรคือ การที่มีพระราชบัญชาให้ขุนนางไทยที่เมืองพระตะบองสำรวจปราสาทนครวัดเสียเอง เพื่อการรื้อถอนเข้ามาไว้ในเขตสยามชั้นใน แผนการนี้ไม่ประสบความสำเร็จ เพราะปราสาทหินนครวัดนั้นใหญ่โตเกินไป จึงมีพระบรมราชโองการตอบออกไปว่า ถ้าเป็นเช่นนั้นก็ให้รื้อถอนปราสาทหินขนาดย่อม ๆ เข้ามาสัก ๒ หลังแทน มีพระราชประสงค์จะให้นำมาก่อไว้กลางกรุงเทพมหานครทีเดียว โดยจะให้นำมาตั้งที่เขามหาสวรรค์หลังหนึ่ง และที่วัดปทุมวันอีกหลังหนึ่ง เพื่อเป็นเกียรติยศในภายหน้า นักโบราณคดีชาวฝรั่งเศสเขียนว่า พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงมีความผูกพันกับปราสาทขอมมาก การส่งกำลังพลถึง ๑,๐๐๐ คน เข้าไปยังเมืองเสียมราฐในครั้งนั้น โดยหวังว่าจะรื้อปราสาทพระขรรค์และตาพรหม ถูกฝรั่งเศสเฝ้ามองอย่างสนใจ เพื่อรายงานไปยังข้าหลวงใหญ่ในโคชินไชน่า (ไซ่ง่อน) ทันที ถ้าพิจารณาพระบรมราโชบายนี้อย่างลึกซึ้งแล้ว จะเห็นว่ามีเงื่อนงำแฝงอยู่มาก อันว่าปราสาทขอมนั้น มิได้มีแต่ในเขตแดนเขมรเท่านั้น แต่มีกระจัดกระจายอยู่ทั่วไปแม้ในพระราชอาณาเขตชั้นใน ล้วนมีที่มาจากสมัยเดียวกับปราสาทนครวัดทั้งสิ้น ปราสาทขอมที่ใกล้กรุงเทพฯ ที่สุด มีปราสาทเมืองสิงห์ อำเภอไทรโยคและปราสาทวัดกำแพงแลง อำเภอเมืองเพชรบุรีนี่เอง ซึ่งตั้งอยู่ในระยะรัศมี ๒๐๐ กิโลเมตร จากกรุงเทพฯ นอกจากนั้นยังมีปราสาทหินสวยๆ ในสภาพสมบูรณ์อีกนับสิบแห่งทางอีสานใต้ ซึ่งก็สามารถขนย้ายมาได้ทันทีโดยไม่ยากลำบากนัก แต่กลับไม่ทรงสนพระทัยแม้แต่น้อย การที่ทรงให้รื้อปราสาทขอมออกมาทั้งหลังจากแดนเขมร ซึ่งอยู่ห่างไกลออกไปถึง ๖๐๐ กิโลเมตร ทั้งมีเทือกเขาขนาดใหญ่กั้นขวางอยู่ จึงเป็นการแสดงอำนาจว่า ไทยเป็นเจ้าอธิราชเหนือเขมรอย่างชัดแจ้ง ย่อมทำได้เมื่อเป็นพระราชประสงค์จากเบื้องบน แต่ที่จริงแล้วน่าจะเป็นการฉีกหน้ากษัตริย์เขมร ที่มีแผนทางการเมืองซ่อนเร้นอยู่มากกว่า อันเป็นการหมิ่นพระบรมเดชานุภาพของพระองค์ ทำให้เป็นที่ขุ่นเคืองพระราชหฤทัย แต่แล้วอาเพศลึกลับก็เข้ามาบดบัง เป็นเหตุให้ต้องเลิกล้มโครงการของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวลงโดยกะทันหัน ตามความในพระราชพงศาวดารกรุงรัตนโกสินทร์ รัชกาลที่ ๔ ว่า... "ฝ่ายพระยาอภัยภูเบศรบอกให้พระยาอนุภาพไตรภพเจ้าเมืองเสียมราฐเข้ามากราบทูลว่า ได้เกณฑ์คนและกรมการให้พระสุพรรณพิศาลแล้วไปตั้งพลีกรรมบวงสรวง ได้ลงมือรื้อปราสาทเมื่อ ณ วันเดือน ๖ ขึ้น ๙ ค่ำ (พ.ศ. ๒๔๐๓) มีเขมรประมาณ ๓๐๐ คน ออกมาจากป่า เข้ายิงฟันพวกรื้อปราสาท ฆ่าพระสุพรรณพิศาลตายคน ๑ พระวังตายคน ๑ บุตรพระสุพรรณพิศาลตายคน ๑ ไล่แทงฟันพระมหาดไทย พระยกกระบัตร ป่วยเจ็บหลายคน" แต่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็ไม่ทรงลดละความพยายาม กลับมีพระราชบัญชาให้เดินหน้าต่อไปให้ "เอาเข้ามาให้จงได้" เหล่าเสนาบดีในกรุงเทพฯ อดรนทนดูไม่ได้ จึงเข้าชื่อกันทำเรื่องถวายว่า เหลือกำลังที่จะรื้อไหว และถ้ารื้อลงแล้วเอาเข้ามาปรับปรุงทำขึ้นใหม่ไม่ได้ ก็จะเสียพระเกียรติยศไปอีก เมื่อทรงทราบเรื่องราวแล้วจึงมีรับสั่งให้ระงับเสีย  แต่ก็ยังไม่ทรงล้มเลิกแผนการนำปราสาทหินนครวัดมาไว้ในกรุงเทพฯ เสียเลยทีเดียว ซึ่งจะได้กล่าวต่อไป................... ถึง พ.ศ. ๒๔๑๐ ปลายรัชกาลที่ ๔ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงตระหนักว่าความหวังที่จะรักษาเมืองเขมรไว้เป็นสิ่งไร้ประโยชน์ แม้แต่จะรื้อปราสาทขอมสักหลังหนึ่งเข้ามาก็ประสบแต่ความล้มเหลวไม่ว่าวิธีใด แต่เพื่อเป็นพระบรมราชานุสรณ์แห่งความเป็นเจ้าอธิราชของราชวงศ์จักรีเหนือเขมร จึงโปรดให้เจ้าพนักงานเดินทางไปเสียมราฐเพื่อถ่ายรูปปราสาทนครวัดเข้ามา "และเมื่อ ณ เดือน ๓ แรม ๑๓ ค่ำ ปีขาล อัฐศก โปรดเกล้าฯ ให้พระสามภพพ่ายออกไปถ่ายแบบปราสาทที่พระนครวัด จะจำลองทำขึ้นไว้ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อจะให้คนทั้งหลายเห็นว่าเป็นของอัศจรรย์" http://www.matichon.co.th/art/art.php?srctag=0601010947&srcday=2004/09/01&search=no จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 26 พ.ย. 49 18:31:55 ]

ความคิดเห็นที่ 2 จริงครับ แต่คิดดูกว่าจะขนมาหมดนิคงเป็น 20 30 ปี จากคุณ : Zorro - [ 26 พ.ย. 49 18:35:32 ]

ความคิดเห็นที่ 3 เยียมเป็นบุญตาที่ได้อ่าน จากคุณ : jessicamilk - [ 28 พ.ย. 49 12:43:22 ]