ความคิดเห็นที่ 1 "อวตาลสถิต"  คุณเห็นคำนี้ไหมครับ คิดว่า....เหตุที่เป็นชื่อเช่นนี้เพราะ........ คติเทวราชา ชื่อราชวงศ์คือ  ราชวงศ์จักรี หากลองพิจารณาพระนามรัชกาลที่ ๑ คือ  พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก เทพเจ้าที่ผู้เป็นหลักของโลกก็คือ พระนารายณ์ นั่นก็สมกับชื่อเมืองแล้วนี่ครับที่ต้องเป็นเยี่ยงนี้ อีกอย่าง........ เมื่อรัชกาลที่ ๑ ขึ้นครองราช มีวรรณกรรม ๓ เรื่องที่โปรดเกล้าให้ชำระขึ้นมา หนึ่งในนั้นคือ  รามเกียรติ (รามเกียรติ   ราชาธิราช   สามก๊ก) สิ่งเหล่านี้  ผมเห็นว่ามันสัมพันธ์กันครับ ทำให้พอจะคาดได้ว่า  ทำไมจึงต้องชื่อว่า "กรุงเทพฯ" ปล.ผิดถูกอย่างไร  รอคนหลังมาแย้งดีกว่า จากคุณ : เข้ามาจอบ - [ 30 ธ.ค. 49 21:25:40 ]

ความคิดเห็นที่ 2 เอ...ลองขุดความทรงจำเก่าๆ รื้อขึ้นมาดูค่ะ ระหว่างรอท่านผู้เชี่ยวชาญมาตอบ ในการสร้างบ้านเมืองฝั่งบางกอกนั้น รัชกาลที่หนึ่งได้ทรงมีพระราชดำริให้สถาปนาบ้านเมืองขึ้นเสมือนเมื่อครั้ง "บ้านเมืองยังดี" ชื่อกรุงเทพมหานครบวรรัตนโกสินทร์ฯ นั้น (ซึ่งเปลี่ยนเป็น "อมร" ในภายหลัง) เป็นไปตามแบบอย่างของชื่อ "กรุงเทพทวาราวดีศรีอยุธยา" ซึ่งเป็นชื่อที่พระเจ้าอู่ทองพระราชทานแก่เมืองหลวงใหม่ในครั้งนั้นซึ่งตั้งอยู่ในบริเวณหนองโสน หรือคือ กรุงศรีอยุธยา นั่นเอง จากคุณ : AntiSpam - [ 30 ธ.ค. 49 22:11:49 A:124.120.94.254 X: TicketID:123165 ]

ความคิดเห็นที่ 3 เจอลิงก์นี้ค่ะ เป็นบทความเขียนโดย จุลลดา ภักดีภูมินทร์ http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=4100&stissueid=2655&stcolcatid=2&stauthorid=13 เนื้อความตอนหนึ่งมีว่า ==================== "จะเห็นว่า ในรัชกาลที่ ๑ พระนครหลวงยังไม่ได้มีชื่อว่า 'รัตนโกสินทร์' แต่ยังใช้ชื่อ 'กรุงเทพทวาราวดีศรีอยุธยา' ตามกรุงศรีอยุธยากรุงเก่า ซึ่งตั้งแต่สมัยกรุงธนบุรีจนถึงกรุงรัตนโกสินทร์ แผ่นดินที่ ๑ ๒ ๓ นั้น พระเจ้าแผ่นดินทั้ง ๔ พระองค์ ยังคงออกพระนามว่า 'พระเจ้ากรุงศรีอยุธยา' และเรียกแผ่นดินสยามว่า 'แผ่นดินศรีอยุธยา' ครั้นเสด็จปราบดาภิเษกแล้ว จึงได้โปรดเกล้าฯ ให้สร้างวัดพระศรีรัตนศาสดาราม อัญเชิญพระแก้วมรกตข้ามมาประทับ สร้างพระบรมมหาราชวัง ขุดคูโดยรอบพระนคร (คือ คลองบางลำพู - โอ่งอ่าง) เรียบร้อยแล้ว จึงโปรดเกล้าฯ ให้ตั้งพระราชพิธีบรมราชาภิเษกใหม่ แต่มิได้จารึกพระปรมาภิไธยใหม่ (เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๘) แล้วโปรดฯ ให้สมโภชพระนคร พระราชทานนามใหม่ว่า 'กรุงเทพมหานครบวรรัตนโกสินทร...ฯลฯ...' " ===================== จากคุณ : AntiSpam - [ 30 ธ.ค. 49 22:13:47 A:124.120.94.254 X: TicketID:123165 ]

ความคิดเห็นที่ 4 ขออนุญาตแย้งคหที่ ๑ นะครับ ^_^ อวตาร ครับ ไม่ใช่ อวตาล. ชื่อราชวงศ์จักรี น่าจะมาจากยศเดิมคือเจ้าพระยาจักรีครับ. พระนาม พุทธยอดฟ้าฯ ไม่ได้ตั้งในสมัย ร.๑ ครับ. รู้สึกว่าจะตั้งสมัย ร.๓ ครับ. เนื่องจากเดิมออกนามเรียกขานรัชสมัย ร.๑ และ ร.๒ ว่าแผ่นดินต้น และแผ่นดินกลาง ตามลำดับครับ. สำหรับพระนาม พุทธยอดฟ้าฯ และ พุทธเลิศหล้าฯ ถ้าจำไม่ผิดมาจากพระนามพระพุทธรูปที่สร้างถวาย ร.๑ และ ร.๒ ครับ. ชื่อเมืองที่ยึดคติพระนารายณ์อวตารอย่างตรงๆ เลยคือ อยุธยา ครับ. เพราะพระรามครองเมือง อโยธยา. จากคุณ : www.changkhui.com (เชิญหัว) - [ 30 ธ.ค. 49 23:00:52 ]

ความคิดเห็นที่ 5 ^ ^ ^ อ่าว  บอกไม่หมดนะครับ  พระนามของรัชกาลที่ ๑ ตอนขึ้นครองราชคือ.... วานบอกด้วย และแล้วเนื้อหาสาระความรู้ก็หลั่งไหลมายามดึกดื่นเที่ยงคืน จากคุณ : เข้ามาจอบ - [ 30 ธ.ค. 49 23:30:06 ]

ความคิดเห็นที่ 6 เรียนคุณเข้ามาจอบ (และน้องหมาตาหวาน) ในลิงก์ที่แปะไว้ในคคห.ที่ 3 มีบอก ไหนๆ ก็เอามาโปะไว้ที่นี่ละกัน http://www.sakulthai.com/DSakulcolumndetailsql.asp?stcolumnid=4100&stissueid=2655&stcolcatid=2&stauthorid=13 การขนานพระนาม โดย  จุลลดา ภักดีภูมินทร์ "...เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๘ ขึ้น ๔ ค่ำ ตรงกับวันที่ ๑๓ มิถุนายน พุทธศักราช ๒๓๒๕ สมเด็นพระสังฆราช ครั้งนั้นคือสมเด็จพระสังฆราช (สี) และพระราชาคณะผู้ใหญ่ประชุมพร้อมกันได้คิดขนานพระนามถวายจารึก ลงในพระราชสุพรรณบัฏเวลานั้นเลยว่า “ พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดีศรีสินธรบรมมหาจักรพรรดิ์ ราชธิบดินทร์ ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาสกรวงศ์ องค์ปรมาธิเบศร ตรีภูวเนตรวรนายก ดิลกรัตนราชชาติอาชวศัย สมุทัยตโนมนต์ สกลจักวาฬาธิเบนทร์ สุริเยนทราธิบดินทร์ หริหรินทราธาดาธิบดี ศรีวิบุลยคุณอักนิษฐ์ ฤทธิราเมศวรมหันต์ บรมธรรมิกราชาธิราชเดโชทัย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร์ ภูมินทรบรมาธิเบศร์ โลกเชษฐวิสุทธิ รัตนมงกุฏประเทศคตามหาพุทธางกร บรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว ณ กรุงเทพมหานคร บวรทวาราวดี ศรีอยุธยา มหาดิลกภพนพรัตน ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศมหาสถาน” ซึ่งเป็นพระปรมาภิไธย แต่ไม่มีพระบรมนามาภิไธยสั้น ๆ ให้ราษฏรเรียกเป็นนามแผ่นดิน หากเอ่ยถึงพระเจ้าอยู่หัวก็ออกพระนามว่า “สมเด็จพระพุทธเจ้าอยู่หัว” เท่านั้น (ครั้นเสด็จสวรรคตแล้ว ราษฏรจึงได้เอ่ยนามแผ่นดินว่า “แผ่นดินต้น” ดังนี้) รัชกาลที่ ๒ กอบกู้ศิลปวัฒนธรรมให้คงคืน พระปรมาภิไธยจารึกในพระราชสุพรรณบัฏนี้ มักจะอ่านข้าม ๆ กันไป จึงขอแนะนำให้อ่านออกเสียงดัง ๆ จะได้อ่านจนจบและไพเราะ อีกประการหนึ่ง พระปรมาภิไธยทั้งนี้ เป็นพระปรมาภิไธยจารึกพระราชสุพรรณบัฏ ของรัชกาลที่ ๒ และรัชกาลที่ ๓ เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์ด้วย ทั้ง ๓ รัชกาลจึงมีพระปรมาภิไธยเหมือนกัน ทุกพยางค์อักษร ...." แก้ไขเมื่อ 30 ธ.ค. 49 23:51:18 จากคุณ : AntiSpam (อันตราคนี) - [ 30 ธ.ค. 49 23:48:33 ]

ความคิดเห็นที่ 7 มาเสริมครับ พระนามที่เราคุ้นเคยกันของ ร.๑ ถึง ร.๓ ตั้งโดยรัชกาลที่ ๔ ครับ และเป็นธรรมเนียมตั้งพระนามต่อมาถึงรัชกาลปัจจุบันครับ อย่างคุณ อันตราคนี นำมาให้อ่านครับ จะเห็นว่า พระนามตามพระราชสุพรรณบัฏ จะเหมือนกัน และยาวมากๆ ถ้าตัดพระนามมาจากพระราชสุรรณบัฏ ก็อาจเขียนได้ดังนี้ครับ (โพสครั้งแรก ข้อความนี้หายไปครับ งง.. หายไปเฉย) ร.๑ = พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๑ ร.๒ = พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ ร.๓ = พระบาทสมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๓ อย่างในภาษาอังกฤษก็จะใช้ว่า King Rama ครับ ปัจจุบันรัชกาลที่ ๙ ภาษาอังกฤษก็เรียกว่า King Rama IX (อะไรหายไปอีกก็ไม่รู้ อิอิ จำได้แค่นี้ครับ ... จบแก้ไข) "กรุงเทพ" เป็นคำต้นเท่านั้น เช่นเทียบกับอยุธยา ก็คือ กรุงเทพทวารวดีศรีอโยธยา จะเห็นว่า ชื่อจริงๆ ของเมืองคือ อโยธยา คำว่า "กรุงเทพ" ก็คล้ายๆ ยศของเมืองมั้งครับ กรณีที่ปัจจุบันเราไม่เรียก กรุงรัตนโกสินทร์ ผมไม่ทราบครับ แต่คิดว่าคงเป็นเพราะ "กรุงเทพ" เป็นการเรียกโดยทั่วไปโดยติดปากกันแล้วมั้งครับ แล้วทำไมต้อง "กรุงเทพ" คำว่ากรุงเทพ หมายถึง เมืองอันเป็นที่สถิตของเทพ เป็นมงคลดีไหมครับ นั่นแหละครับ การตั้งชื่อราชธานีก็ต้องมีเทพมาสถิต ----------------- ๒. กรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยามหาดิลก ภพนพรัตน์ราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศ มหาสถาน อมรภิมานอวตารสถิต สักทัตติยะวิษณุกรรมประสิทธ์ แปลว่าอะไร - ขอแปลคราวๆ แล้วกันครับ เต็มๆ ลองนั่งเปิดพจนานุกรมแปลดูก็คงได้ - กรุงรัตนโกสินทร์ (เมืองแก้วพระอินทร์) เป็นเมืองใหญ่ ที่สงบ ร่ำรวย สร้างโดยพระวิษณุกรรม และเป็นที่สถิตของพระวิษณุ - ๓. กรุง ในคำว่า กรุงเทพ - คำว่า กรุง เป็นคำเขมรครับ แปลได้ทั้งราชธานี หรือ พระราชา ก็ได้แล้วแต่บริบท ในภาษาไทยเราใช้เรียกราชธานี หรือเมืองหลวงครับ เช่น กรุงโตเกียว กรุงโซล กรุงปารีส จะไม่ใช้กรุงกับเมืองธรรมดาครับ ในเอกสารโบราณก็ใช้เรียกเมืองหลวงของประเทศอื่นครับ (บางทีก็มีนัยหมายถึงประเทศนั้นๆ) เช่น กรุงจีน จะเห็นได้ว่าใช้เรียกโดยเอาคำว่า กรุง + ชื่อชนชาติ ครับ ส่วนในคำว่า กรุงเทพ ถ้าไปตีความว่า เมืองชื่อเทพ ก็ผิดครับ เพราะคำว่า กรุงเทพ เป็นคำที่ตัดออกมาจากชื่อเต็ม ซึ่งในชื่อเต็มนั้น กรุง จะหมายความว่า เมือง ครับ เช่น กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ = เมืองใหญ่ของเทพเจ้า งามดั่งแก้วของพระอินทร์ที่เลอค่า, ถ้าตีความว่า เมืองนี้ชื่อ รัตนโกสินทร์ ก็จะแปลได้ว่า เมืองรัตนโกสินทร์ เป็นเมืองยิ่งใหญ่และงดงาม ... ก็น่าจะประมาณนี้ครับ ปล. ร.๔ ทรงเปลี่ยนคำว่า "บวร" เป็น "อมร" แก้ไขเมื่อ 31 ธ.ค. 49 21:35:22 แก้ไขเมื่อ 31 ธ.ค. 49 21:34:53 จากคุณ : OMEGA (Hotacunus) - [ วันสิ้นปี 03:44:13 ]

ความคิดเห็นที่ 8 อ่าน  คห.7 ของคุณHotacunus ย่อหน้าสุดท้ายแล้ว เลยต้องไปอ่านเนื้อความของ จขกท. ใหม่ อืม...เราอ่านตกหล่นแฮะ "กรุง" เป็นคำนำหน้าชื่อ..... อืม  อืม  อืม ผมว่ามันไม่ได้เป็นคำที่ทำหน้าที่เป็นคำนำหน้าชื่อเหมือน  นาย  นาง  นางสาว นะ ........................................... คิดดูแล้วจากที่คุณ Hotacunus อธิบายว่า... กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ = เมืองใหญ่ของเทพเจ้า งามดั่งแก้วของพระอินทร์ที่เลอค่า มันก็สัมพันธ์กับชื่อยุค รัตนโกสินทร์ ส่วนเกณฑ์อะไรมาตั้ง  ส่วนหนึ่งก็เป็น  มงคลนาม ส่วนจะเป็นมงคลนามแบบไหน นั้นก็... ขอบคุณครับสำหรับข้อมูล อิอิอิ เข้ามาจอบก่อน  จขกท. จากคุณ : เข้ามาจอบ - [ วันสิ้นปี 09:57:12 ]

ความคิดเห็นที่ 9 ได้ความรู้เพิ่มขึ้นเยอะเลย ขอบคุณมากเลยครับ ผมก็ลืมคิดไปว่า อยุธยามีชื่อเต็ม กรุงเทพทวารวดีศรีอยุธยา  ขอบคุณมากเลยครับ จากคุณ : C.H.A.I.N.A.R.A.I - [ วันสิ้นปี 10:21:26 ]

ความคิดเห็นที่ 10 อย่างที่คุณ ๆ ข้างบนได้กรุณาอธิบายมานั่นแหละครับ  แต่ขออนุญาตเสริมว่า แรกทีเดียวเมื่อปราบดาภิเษกใหม่ ๆ ยังมิได้พระราชทานชื่อ ต่อเมื่อจัดการบ้านเมืองกรุงธนบุรีที่เกิดความวุ่นวายจนสงบราบคาบลงแล้ว รัชกาลที่ ๑ ก็เสด็จขึ้นเสวยราชสมบัติเป็นปฐมบรมราชจักรีวงศ์ ซึ่งขณะนั้นยังประทับอยู่ฝั่งตะวันตก พระราชนิพนธ์สามกรุงของ น.ม.ส. พรรณนาไว้ว่า แจร่มจรัสภาคพื้น             ภูพิศุทธ์ เริ่มรัชกาลพระพุทธ          ยอดฟ้า ยุ่งเหยิงดุจเพลิงจุด           พลันขจัด ปลั่งประเคราะห์เหมาะหม้า  ใหม่เลี้ยงเวียงอมรฯ ต่อจากนั้นก็มีพระบรมราชโองการสั่งให้ พระยาธรรมาธิกรณ์ กับพระยาวิจิตรนาวี เป็นแม่กองสร้างพระมหานครและพระบรมมหาราชวังขึ้นใหม่ บริเวณริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งตะวันออก  ตรงข้ามพระราชวังกรุงธนบุรี (มีชื่อเรียกในกลอนเพลงยาวนิราศหม่อมภิมเสนว่า "บางจีน" เป็นชุมชนชาวจีนที่ตั้งถิ่นฐานมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา มีพระยาราชาเศรษฐีเป็นหัวหน้า จึงโปรดให้ชาวจีนทั้งหมดย้ายไปตั้งบ้านเรือนอยู่ที่แห่งใหม่ ตรงที่สวนตั้งแต่คลองวัดสามปลื้มจนถึงคลองวัดสามเพ็ง (สำเพ็ง ในปัจจุบัน) เรียกงานครั้งนี้ว่า "ไล่ที่ทำวัง") เรื่องชื่อของกรุงเทพมหานครฯ นี้ รัชกาลที่ ๑ พระราชทานนามให้ต้องกับพระนามพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากร (พระแก้วมรกต) ที่อัญเชิญมาจาก "โรงพระแก้ว" วัดอรุณ เมืองธนบุรี ไปประดิษฐานในพระอุโบสถวัดพระแก้วที่สร้างใหม่เมื่อ พ.ศ. ๒๓๒๗ หลังสถาปนากรุงใหม่แล้ว ๒ ปี (ประดิษฐานที่กรุงธนบุรี ๕ ปี ตั้งแต่ พ.ศ. ๒๓๒๒ ถึง พ.ศ. ๒๓๒๗) ครั้น พ.ศ. ๒๓๒๘ การสร้างพระนครและพระมหาปราสาทราชนิเวศน์สำเร็จดังพระราชประสงค์ จึงมีพระบรมราชโองการให้ทำพระราชพิธีบรมราชาภิเษกให้เต็มตามแบบแผนโบราณราชประเพณี ด้วยพระราชปณิธานที่ปรากฏในพระราชนิพนธ์เพลงยาวนิราศรบพม่าที่ท่าดินแดง ว่า ตั้งใจจะอุปถัมภก                 ยอยกพระพุทธศาสนา จะป้องกันขอบขัณฑสีมา       รักษาประชาชนและมนตรีฯ ครั้นเสร็จการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกแล้ว จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดการสมโภชพระนครต่อเนื่องกันไป แล้วพระราชทานนามพระนครใหม่ให้ต้องกับพระนามพระพุทธมหามณีรัตนปฏิมากรว่า "กรุงเทพมหานคร บวรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุทธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน อมรพิมานอวตารสถิต สักกะทัตติยวิษณุกรรมประสิทธิ์" หมายถึง "พระมหานครที่ดำรงรักษาพระมหามณีรัตนปฏิมากร เป็นแก้วอย่างดีมีสิริอันประเสริฐสำหรับพระบารมีของสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ผู้ประดิษฐานกรุงเทพมหานครนี้" แล้วมีเรียกอย่างสั้นอยู่ในเอกสารร่วมสมัยว่า "กรุงรัตนโกสินทร์อินทรอยุธยา" แต่ก่อนจะได้นามอย่างเป็นทางการนี้ มีชื่อในเอกสารหลายเล่มสมัยรัชกาลที่ ๑ ถึงรัชกาลที่ ๓ ว่า "กรุงเทพมหานคร บวรทวารวดีศรีอยุธยา มหาดิลกภพนพรัตนราชธานีบุรีรมย์..." (เลียนแบบชื่อเดิมของกรุงศรีอยุธยาว่า "กรุงเทพทวารวดีศรีอยุธยา") แสดงว่ายุคต้น ๆ คนยังเชื่อถือคติครั้งกรุงศรีอยุธยาว่า กรุงเทพฯ มีบรรพบุรุษเป็น "ทวารวดี" และ "ศรีอยุธยา" ตามคติรามายณะหรือรามเกียรติ์ ฉะนั้น พระเจ้าแผ่นดินจึงเป็นอวตารของพระนารายณ์ คือพระราม หรือรามาธิบดี สืบจนปัจจุบัน ต่อมาในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงแปลงสร้อยที่ "บวรรัตนโกสินทร์" นั้นเป็น "อมรรัตนโกสินทร์" นอกนั้นคงไว้ตามเดิม มีโคลงสามกรุงพระนิพนธ์ น.ม.ส. (พระองค์เจ้ารัชนีแจ่มจรัส) พรรณนาว่า กรุงเทพมหานครนี้              นามรบิล อมรรัตนโกสินทร์               ต่อสร้อย ย้ายจากฟากแผ่นดิน           ตะวันตก ผาดผุดดุจดังย้อย               หยาดฟ้ามาดินฯ (แก้ไขเพราะลืมใส่ข้อมูลอ้างอิง : จากหนังสือ "กรุงเทพฯ มาจากไหน?" โดย สุจิตต์ วงษ์เทศ พิมพ์ครั้งที่ ๒ : ตุลาคม ๒๕๔๘ สำนักพิมพ์มติชน) แก้ไขเมื่อ 31 ธ.ค. 49 16:05:41 จากคุณ : วศินสุข - [ วันสิ้นปี 15:54:21 ]

ความคิดเห็นที่ 11 ขอเสริมเพื่อให้ผู้อ่านกระทู้นี้ได้รับความรู้ครบถ้วนยิ่งขึ้น (โดยสังเขป) ว่า  กรุงเทพฯ ไม่ได้สร้างเสร็จในปีเดียว แม้ในแผ่นดินเดียว คือแผ่นดินรัชกาลที่ ๑ ก็สร้างไม่เสร็จ เพราะยังมีศึกสงครามติดพันหลายครั้งหลายคราว ภายในกำแพงพระนครด้านทิศตะวันออกยังเป็นป่า เมื่อปลายแผ่นดินรัชกาลที่ ๑ เพิ่งเริ่มบุกเบิกสร้างวัด แต่เรียบร้อยในรัชกาลที่ ๒ คือวัดสุทัศน์ แม้พื้นที่ด้านหน้าวัดพระเชตุพนทางตะวันออกครั้งนั้นก็ยังไม่ได้ปรับปรุง ยังเป็นป่าช้าที่ฝังศพด้วยซ้ำไป ความเป็นกรุงเทพฯ อย่างแท้จริง มีขึ้นอย่างชัดเจนเมื่อแผ่นดินรัชกาลที่ ๓ เพราะการสงครามห่างหายไป ความมั่งคั่งจากการค้าสำเภามีมากขึ้น ทำให้มีการก่อสร้างวัดวาอารามและอาคาร สถานที่กระจายทั่วไปทั้งภายในและภายนอกกำแพงพระนคร โดยเฉพาะบริเวณสองฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยาตั้งแต่ตัวเมืองลงไปทางทิศใต้ ซึ่งเป็นย่านการค้าสำเภากับต่างประเทศ แล้วเป็นเหตุให้มีการตัดถนนสายแรกในรัชกาลที่ ๔ คือ ถนนเจริญกรุง รวมทั้งสองฝั่งคลองบางกอกใหญ่กับแยกคลองด่านไปทางบางขุนเทียน แต่ภายในกำแพงพระนครเองก็ใช่ว่าจะสวยสดงดงามไปเสียทุกอย่าง เพราะชุมชนย่านวัดสุทัศน์ที่เป็นวัดสำคัญอีกแห่งหนึ่งของพระนคร ยังมีที่รกร้างว่างเปล่าอยู่โดยรอบ มีคนยากจนยาจก วณิพกอนาถาทำเพิงพักซุกหัวนอน แล้วมี "แขกเลี้ยงวัว" อยู่ในที่รกร้างแห่งนั้นต่อเนื่องไปจนถึงบริเวณสี่แยกคอกวัว ถนนราชดำเนินทุกวันนี้ (มีร่องรอยอยู่ในบทละครตลกเสียดสีเรื่อง "ระเด่นลันได" ของ พระมหามนตรี (ทรัพย์) กวีสมัยรัชกาลที่ ๓) (ข้อมูลอ้างอิงจากหนังสือเล่มเดียวกัน) จากคุณ : วศินสุข - [ วันสิ้นปี 16:15:42 ]