ความคิดเห็นที่ 1 อืม... ขอจับประเด็นเป็นข้อๆ ก็แล้วกันนะครับ... (ยังไงก้อช้วยกันตอบด้วยนะครับ เพราะผมก็ตอบจากความจำเอา ไม่ได้เปิดหนังสือ) 1. สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาสุริยวงศ์ กุมอำนาจบริหารไว้ทุกอย่าง  ทำให้ ร.5 ทรงบริหารราชกิจเองไม่ได้และไม่พอใจมาก   ตอบ.... แน่นอนแหละครับ  ในเมื่อในตอนนั้น ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 5 ทรงมีพระชนมายุเพียงแค่ 15 พรรษาเท่านั้นเอง... ทำให้ต้องมีผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์... ซึ่งในขณะนั้น สมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านเป็นขุนนางที่มีอำนาจสูงที่สุดในขณะนั้น ประกอบกับล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 4  ท่านได้สั่งเสียกับสมเด็จเจ้าพระยาฯ ไว้ก่อนสวรรคตด้วย... ดังนั้นอำนาจในการสำเร็จราชการแผ่นดินจึงเป็นของสมเด็จเจ้าพระยาฯ โดยปริยาย ซึ่งผมก็คิดว่ารัชกาลที่ 5  ในขณะนั้นท่านก็คงไม่พอใจสมเด็จเจ้าพระยาอยู่หลายเรื่อง อย่างเช่นเรื่องของการแต่งตั้งวังหน้า  ซึ่งผมจะกล่าวต่อไป... แก้ไขเมื่อ 05 ส.ค. 50 21:05:14 จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 21:03:41 ]

ความคิดเห็นที่ 2 2. ประกอบกับ เกิดวิกฤตการณ์วังหน้า สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาสุริยวงศ์  กล้าจะแต่งตั้ง กรมพระราชวังบวรสถามมงคงเองเลยหรอครับ  ยังงี้เท่ากับไม่ไว้พระพักตร์ ของ ร.5 หรือว่า สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาสุริยวงศ์  มีใจคิดเป็นอื่นครับ ตอบ... ต้องขอกระซิบ (ดังๆ) ก่อนนะครับว่า เรื่องวิกฤตการณ์วังหน้า กับเรื่องการแต่งตั้งวังหน้าเป็นคนละเหตุการณ์กัน  แต่ว่าก็เป็นเหตุการณ์ที่มีความเกี่ยวข้องกัน จะขอกล่าวทีละอย่างนะครับ 1. เรื่องการแต่งตั้งวังหน้า--------------หลังจากที่รัชกาลที่ 4  สวรรคตแล้ว สมเด็จเจ้าพระยาฯ ก็ได้เรียกประชุมพระบรมวงศานุวงศ์และขุนนาง เพื่อที่จะเลือกพระรัชทายาทรับราชสมบัติสืบราชสันตติวงศ์ต่อไป  ปรากฎว่าที่ประชุมได้เลือก เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ เป็นรัชทายาทสืบสันตติวงศ์  โดยไม่มีใครคัดค้าน ต่อมาสมเด็จเจ้าพระยาฯ ได้เสนอให้มีการเลือกวังหน้าขึ้น ปรากฏว่าที่ประชุมก็ได้เลือก พระองค์เจ้ายอดยิ่งยศฯ ซึ่งเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าฯ ขึ้นเป็นวังหน้า  แต่ทว่าก็ได้มีผู้คัดค้านขึ้นมาว่า การเลือกวังหน้านั้นเป็นพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์  มิใช่อำนาจของที่ประชุมขุนนาง... สมเด็จเจ้าพระยาฯ ก็ได้ถามท่านผู้นั้นว่า ที่แย้งมานั้น จะเป็น (วังหน้า) เองหรือ  ท่านผู้นั้นก็ตอบว่า จะให้เป็นก็เอา... จากนั้นก็ไม่มีผู้ใดแย้งอีก (ท่านที่กล้าหาญชาญชัยแย้งสมเด็จเจ้าพระยาฯ ก็คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปราโมช กรมขุนวรจักรานุภาพ พระราชโอรสในรัชกาลที่ 3 ต้นราชสกุลปราโมช ซึ่งว่ากันว่าหลังจากเหตุการณ์นั้น ท่านไม่กล้าออกมาจากวังของท่านเลย ตลอดเวลาที่สมเด็จเจ้าพระยามีอำนาจอยู่) แฮ่กๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆๆ ขอหยุดที่ตรงนี้ก่อนนะครับ เพิ่งพิมพ์ตอบยาวๆ เป็นครังแรก  เพราะยังจิ้มแป้นพิมพ์อยู่เลย แหะๆๆๆๆๆ จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 21:25:15 ]

ความคิดเห็นที่ 3 เข้ามาปูเสื่อรอครับ จากคุณ : mon-mine - [ 5 ส.ค. 50 21:46:33 ]

ความคิดเห็นที่ 4 เอ้า... มาดูกันต่อครับ 2. วิกฤตการณ์วังหน้า------ สำหรับเหตุการณ์แบบละเอียดนั้นผมจำไม่ค่อยได้น่ะครับ แต่จะขอเล่าแบบกว้างๆ ก็แล้วกันนะครับ... เรื่มจากการที่รัชกาลที่ 5 กับกรมพระราชวังบวรวิไชยชาญ เกิดความขัดแย้งกัน จนกรมพระราชวังฯ เกิดระแวง และหนีไปขอความช่วยเหลือจากสถานกงสุลอังกฤษ... และก็เกิดเรื่องวุ่นวายอีกมากมาย... ส่วนเรื่องที่ว่าสมเด็จเจ้าพระยาฯ นั้นอาจจะมีจิตใจคิดเป็นอื่นนั้น... ผมคิดว่าท่านนั้นคงไม่กล้าคิดอาจเอื้อมที่จะคิดขนาดนั้นหรอกครับ... เพราะถ้าท่านคิดจะเป็นใหญ่เสียเอง ท่านคงไม่เพียงแค่สำเร็จราชการเท่านั้นหรอกครับ ท่านอาจจะทำแบบในสมัยกรุงศรีอยุธยาแล้วแหละครับ ที่ว่าเคยมีเหตุการณ์ที่ขุนนางผู้สำเร็จราขการได้แย่งชิงอำนาจจากยุวกษัตริย์... ซึ่งท่านสามารถจะกระทำได้ เพราะฐานอำนาจของท่านแข็งแรงมาก... แต่ท่านก็ไม่ทำ อ้อ... แล้วก็มีอีกเหตุการณ์หนึ่งที่แสดงถึงจุดยืนของท่านครับ... คือว่าก่อนที่ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ 4  จะเสด็จสวรรคต พระองค์ได้พระราชทานพระประคำทองคำ ซึ่งเป็นของเก่าของรัชกาลที่ 1  ให้แก่สมเด็จเจ้าพระยาฯ (คล้ายๆ จะเป็นการลองใจท่าน เพราะเป็นธรรมเนียมว่า พระประคำเส้นนี้จะพระราชทานเฉพาะรัชทายาทเท่านั้น) แต่ว่าสมเด็จเจ้าพระยาท่านก็ได้ทูลเกล้าฯ ถวายพระประคำเส้นนี้แก่ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ และได้ทูลเตือนรัชกาลที่ 4  ด้วยว่า ให้ทรงตั้งเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์เป็นรัชทายาทสืบราชสันตติวงศ์ต่อไป.... จากเหตุการณ์ข้างต้นนี้ ก็คงเห็นได้ชัดแล้วนะครับว่า สมเด็จเจ้าพระฯ ท่านมีจุดยืนอย่างไร จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 21:58:50 ]

ความคิดเห็นที่ 5 แง้ๆๆๆๆๆๆๆ คห. 2 หายง่า เดี๋ยวขอจัดการก่อน จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 22:00:07 ]

ความคิดเห็นที่ 6 ขออภัยครับ พิมพ์ยศท่านผิด  ต้องเป็น  สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ จากคุณ : sutthisan - [ 5 ส.ค. 50 22:08:26 ]

ความคิดเห็นที่ 7 ทำไม ค.4 ก็หายด้วย หรือว่าโดนลบทิ้ง จากคุณ : sutthisan - [ 5 ส.ค. 50 22:10:31 ]

ความคิดเห็นที่ 8 โดน ออโต ดีลีท น่ะครับ... เดี๋ยวผมกำลังแจงทางพันทิปอยู่ครับ รอหน่อยน๊า จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 22:14:44 ]

ความคิดเห็นที่ 9 เย้ๆๆๆๆๆ มาแล้ว... เร็วทันใจจริงๆ จากคุณ : นอกราชการ - [ 5 ส.ค. 50 22:20:50 ]

ความคิดเห็นที่ 11 ผมเคยอ่านในหนังสือประวัติของเจ้าปะคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์  (โต)  ด้วยว่า  ตอนนั้นเจ้าประคุณสมเด็จโตจุดใต้เข้าวัง  ก็ด้วยเรื่องสืบราชสันตติวงค์นี่แหละ และท่านสมเด็จเจ้าพระยาก็กราบนมัสการท่านเจ้าประคุณว่า ท่านเองก็ไม่อาจเอื้อมจะคิดตั้งตนหรอก   ทำนองนี้นะครับ  อ่านนานแล้ว สรุปก็คือ ท่านสมเด็จเจ้าพระยาก็เป็นลูกผู้ชายคนนึงครับ จากคุณ : ปะหล่อง - [ 5 ส.ค. 50 23:20:43 ]

ความคิดเห็นที่ 12 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าปราโมช กรมขุนวรจักรธรานุภาพ เปนพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย(รัชกาลที่๒) และเจ้าจอมมารดาอัมพา ไม่ใช่พระราชโอรสในรัชกาลที่ 3 นะครับ จากคุณ : เจ้าพลาวัสถ์ - [ 6 ส.ค. 50 02:37:37 ]

ความคิดเห็นที่ 13 มาจองที่ รอคุณนอกราชการเล่าต่อค่ะ :) จากคุณ : AntiSpam (อันตราคนี) - [ 6 ส.ค. 50 10:20:37 ]

ความคิดเห็นที่ 14 มาให้กำลังใจครับ คุณนอกราชการ และขอให้โชคดีในการสอบด้วยนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 6 ส.ค. 50 15:26:26 ]

ความคิดเห็นที่ 15 มาถึงข้อสุดท้ายครับ... 3. แล้ว ร.5 ทรงจัดการกับ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์  อย่างไร ตอบ...  เท่าที่ผมจำได้ รัชกาลที่ 5  ท่านก็ไม่ได้จัดการอะไรกับสมเด็จเจ้าพระยาฯ หรอกครับ ส่วนหนึ่งอาจจะเป็นเพราะตอนนั้นอำนาจอยู่ที่สมเด็จเจ้าพระยาฯ จนหมดสิ้น  จนพระองค์ท่านทรงเล่าว่าตอนนั้นท่านเปรียบเหมือนเป็นกษัตริย์แต่ในนามเท่านั้น  แทบจะไม่มีอำนาจราชศักดิ์อะไรเลย...   ในเวลาต่อมาเมื่อทรงบรรลุนิติภาวะแล้ว ซึ่งก็หมายความว่า ภารกิจของสมเด็จเจ้าพระยาฯ ในหน้าที่ของผู้สำเร็จราชการก็สิ้นสุดลง สมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านก็ได้ถวายพระราชอำนาจให้แก่รัชกาลที่ 5  ซึ่งในเวลาต่อๆ มารัชกาลที่ 5  ท่านก็ไม่ได้ทรงจัดการอะไรกับสมเด็จเจ้าพระยาฯ  ออกจะนับถือสมเด็จเจ้าพระยาฯ ด้วยซำ  ดังจะเห็นได้จากคราวที่ ล้นเกล้าฯ ได้ทรงสถาปนาเครื่องราชอิสริยาภรณ์จุลจอมเกล้า พระองค์ก็ได้พระราชทานเครื่องราชฯ ชั้นปฐมจุลจอมเกล้า ซึ่งเป็นชั้นสูงสุดให้แก่ท่านเป็นเกียรติยศ... แต่เหตุผลส่วนหนึ่งที่รัชกาลที่ 5  ท่านไม่ได้ทำอะไรสมเด็จเจ้าพระยาฯ  ก็อาจจะเป็นเพราะว่า  ฐานอำนาจเก่าของสมเด็จเจ้าพระยายังเหนียวแน่นอยู่  ซึ่งฐานอำนาจนั้นก็คือ สกุลบุนนาค ที่ถึงแม้ท่านสมเด็จเจ้าพระยาฯ ท่านจะหมดหน้าที่ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์แล้ว  แต่ว่าลูกหลานของท่านก็ยังคงรับราชการเป็นขุนนำขุนนางกันเต็มไปหมด.... ซึ่งอาจจะเป็นเพราะเหตุนี้ก็ได้ครับ ที่รัชกาลที่ 5  ท่านมิได้จัดการอะไรท่าน หวังว่าข้อสงสัยของคุณ sutthisan คงจะกระจ่างแจ้งนะครับ ปล. ขอขอบคุณทุกท่านนะครับ ที่มาช่วยเป็นกำลังใจ ช่วยแก้ไข และช่วยเล่าเรื่องเสริมต่อจากผม... ขอบคุณมากๆ ครับ  ถ้ามีข้อช่วยเสริมอะไร ก็ช่วยด้วยนะครับ จากคุณ : นอกราชการ - [ 6 ส.ค. 50 17:19:36 ]

ความคิดเห็นที่ 16 เยเยเยเย  กระทู้ดีมีสาระมาอีกแล้ว ๆๆ  ขอบพระคุณคุณนอกราชการด้วยอีกคนนึงค่ะ ชอบ ๆๆ จากคุณ : biebie999 - [ 6 ส.ค. 50 18:43:28 ]

ความคิดเห็นที่ 17 คล้ายๆอ้าวป้ายเลยอ่ะ จากคุณ : Gaara - [ 6 ส.ค. 50 21:19:25 A:58.8.170.162 X: TicketID:085526 ]

ความคิดเห็นที่ 18 ปูเสื่อรอรอบดึกเลยค่ะ จากคุณ : แก้มตุ๊บป่อง - [ วันรพี 00:27:32 ]

ความคิดเห็นที่ 19 #4 เืรื่องความขัดแย้งระหว่าง วังหลวง และ วังหน้า มูลเหตุมาจาก เรื่องของอำนาจการปกครองครับ ถ้าจำไม่ผิดรู้สึกว่า จะเป็นคราวประชุมขุนนาง แล้ว ทางวังหลวง มีมติให้ทางวังหน้าต้องกระทำตามอย่างหนึ่ง ( จำไม่ได้แล้วว่าเรื่องอะไร ) ซึ่งทางตัวแทนขุนนางของวังหน้า ก็เอ่ยในทำนองที่ไม่เต็มใจจะปฏิบัติตาม ทางวังหลวง ก็เลยบอกว่า ถ้าไม่ปฏิบัติตามแบบนี้ ก็คงจะมีเรื่องราวกัน ซึ่งก็น่าจะจบในที่ประชุมตรงนั้น ถ้า ขุนนางของวังหน้าไม่ไปใส่สีตีไข่ กับ เจ้านายของตน --------------------------------------------------- พอเรื่องไปถึง วังหน้า ก็เลยมีการเตรียมการป้องกันพระราชวังหน้า กันเสียใหญ่โต เอิกเกริก(เขียนผิดไหมเนี่ย ไม่น่าผิดนะ) ทางวังหลวงเห็นว่า ทางวังหน้าเล่นเอาปืนใหญ่ขึ้นตั้งบนกำแพงวัง ก็เลยเตรียมการป้องกันวังหลวงบ้าง ก็เลยเป็น เหตุเขม็งเกลียวกัน แทบจะยิงปืนใหญ่ถล่มกันเลยหละครับ ---------------------------------------------------------------- ---------------------------------------------------------------- ส่วนเรื่อง ในความเห็นที่ 2 นั้น โดยส่วนตัวไม่แน่ใจว่า กรมขุนวรจักรฯ จะทรงปรารถนาตำแหน่งวังหน้าจริงหรือเปล่า เพราะเท่าที่อ่านมา ตอนนั้น สมเด็จเจ้าพระยา ถาม กรมขุนฯ ว่า "ที่ไม่รับเพราะอยากจะเป็นเองหรือ" กรมขุนฯ ทรงตรัสตอบไปว่า "ถ้าจะให้ยอม ก็ยอม" ซึ่งผมก็ไม่แน่ใจว่า ยอมในที่นี้ หมายถึง ให้ยอมรับในการแต่งตั้งวังหน้าหรือเปล่า หรือว่า จะยอมรับว่า กรมขุนฯ ทรงปรารถนา ตำแหน่งวังหน้าครับ ตอนนั้น กรมขุนฯ ทรงดำรงค์ตำแหน่ง เสนาบดีกรมเวียง (ตำแหน่งสถานะ พระยายมราช : ถ้าผมจำไม่ผิดนะครับ) หลังจาก ทรงออกจากที่ประชุมมา ในหนังสือ โครงกระดูกฯ ของ ท่านหม่อมคึกฤทธิ์ บอกไว้เหมือนอย่างที่คุณนอกราชการ บอกไว้นั่นหละครับ คือ ไม่ทรงเสด็จออกนอกวังของพระองค์อีกเลย ในช่วงที่ สมเด็จเจ้าพระยาฯ ยังดำรงค์ตำแหน่ง ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ และ กรมขุนฯ ยังทรงลาออก (โดยพฤตินัย) จากตำแหน่งที่ทรงได้รับด้วยครับ ลองไปหาอ่านเพิ่มเติมกรณีนี้ได้จาก หนังสือ ขุนนางสยาม ของ คุณลุง สมบัติ พลายน้อย (ส.พลายน้อย : สนพ.ศิลปวัตฒนธรรม ) ดูครับ จากคุณ : ศรีสิทธิสงคราม - [ วันรพี 10:54:53 A:58.10.222.31 X: TicketID:025907 ]

ความคิดเห็นที่ 20 ขอแสดงความคิดเห็นบ้างนะครับ   ถึงจะไม่ตรงกันบ้างก็ขออภัย - สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ กุมอำนาจบริหารไว้ทุกอย่าง  ทำให้ ร.5 ทรงบริหารราชกิจเองไม่ได้และไม่พอใจมาก          ไม่มีเหตุผลที่พระองค์จะไม่พอพระราชหฤทัยครับ  พระองค์เองก็ต้องการคณะผู้สำเร็จราชการในการบริหารราชการแผ่นดิน  พระองค์ยังทรงพระเยาว์ ต้องมีผู้สำเร็จราชการตามโบราณราชประเพณีอยู่แล้ว  เรื่องการบริหารราชการแผ่นดินถึงพระองค์จะทรงพระปรีชา  สมเด็จพระบรมชนกนาถได้พระราชทานอบรมสั่งสอนด้วยพระองค์เอง  แต่ในทางปฏิบัติยังไม่เคยทรงงานด้วยพระองค์เองเลย  เรื่องต้องมีผู้สำเร็จราชการแผ่นดินแทนพระองค์เป็นเรื่องยุติมาตั้งแต่ในสมัยรัชกาลที่ ๔ แล้วครับ  และเมื่อสวรรคตพระราชวงศ์ทั้งปวงก็เห็นชอบในเรื่องผู้สำเร็จราชการแผ่นดิน  ไม่มีปัญหาในเรื่องจะไม่พอพระราชหฤทัย            ส่วนการบริหารงานแผ่นดินของคณะผู้สำเร็จราชการแผ่นดินก็เป็นไปอย่างดีเยี่ยม  คณะผู้สำเร็จราชการแผ่นดินครั้งนั้นประกอบด้วยเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์สำเร็จราชการฝ่ายหน้า  สมเด็จเจ้าฟ้ามหามาลา กรมขุนบำราบปรปักษ์สำเร็จราชการกรมพระคลังมหาสมบัติ และสำเร็จราชการในราชสำนัก  ทั้งสองผู้สำเร็จราชการจะสั่งราชการอย่างไรปรึกษากันและกราบบังคมทูลให้ทรงทราบ  อย่างหนึ่งเป็นการบริหารราชการแผ่นดิน อย่างหนึ่งเพื่อได้ทรงศึกษาวิธีบริหารราชการแผ่นดินด้วยได้เรียนจากของจริง  การสำเร็จราชการแผ่นดินครั้งนั้น  บุคคลที่ได้ศึกษาจะยอมรับว่าดีจริง   - กรมพระราชวังบวรสถามมงคงเองเลยหรอครับ  ยังงี้เท่ากับไม่ไว้พระพักตร์ ของ ร.5          เรื่องนี้ก็ยุติมาแต่ตั้งแต่ในรัชกาลที่ ๔ แล้วครับ  เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์กราบบังคมทูลความคิดนี้ไว้แล้วว่าจะเลือกกรมหมื่นวิชัยชาญเป็นกรมพระราชวังบวรฯ  แม้(ร.๔)จะไม่ทรงเห็นชอบด้วย  แต่ก็ทรงพระราชดำริว่าหากสวรรคตจริง  เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ก็ต้องเป็นผู้สำเร็จราชการ  เมื่อนั้นท่านจะทำอย่างไรก็ได้  จะห้ามปรามก็เปล่าประโยชน์  จะเป็นผลเสียมากกว่าดี            การที่เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ตั้งกรมพระราชวังบวรฯ ก็เป็นเรื่องที่เนื่องมีจากที่ท่านต้องเป็นผู้สำเร็จราชการ  เนื่องจากคนในสมัยนั้นระแวงสงสัยว่าท่านจะชิงราชสมบัติเอง  ตัวท่านก็เลยทำเสียให้ปรากฏว่า  มีกรมพระราชวังบวรฯ แล้ว  ทางหนึ่งเป็นผลดีกับตัวท่านเองเป็นข้อป้องกันว่าท่านหวังในราชสมบัติ  เรื่องระแวงสงสัยก็ค่อยๆ คลายไปในที่สุด - สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์  มีใจคิดเป็นอื่นครับ          ตอบไปแล้วครับ - แล้ว ร.5 ทรงจัดการกับ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์  อย่างไร          ถึงปีระกา  เมื่อทรงลาพระผนวชแล้ว  จึงจัดงานพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่ ๒ ขึ้น  เป็นอันว่าทรงว่าราชการแผ่นดินได้เองตามราชประเพณีแล้ว  ทรงเลียนพระราชปฏิบัติครั้งสมเด็จพระบรมชนกนาถ  ที่สมเด็จเจ้าพระยาองค์ใหญ่ องค์น้อยอัญเชิญ(ร.๔)เสด็จขึ้นครองราชสมบัติ  โปรดเกล้าฯ ให้เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์เป็น สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์  และคณะผู้สำเร็จราชการแผ่นดินเป็นอันหมดหน้าที่โดยปริยาย  สกุลบุนนาคก็ยังรับใช้เบื้องพระยุคลบาทสนองพระเดชพระคุณ  เป็นกำลังแผ่นดินต่อมาอีกหลายท่าน  และทรงพระกรุณาชุบเลี้ยงตามสติความสามารถตามปกติ  ทรงเห็นแก่บ้านเมืองมากกว่าอย่างอื่น  เหล่าเจ้านายและข้าราชการก็เช่นกันล้วนจงรักภักดีและเห็นแก่บ้านเมืองด้วยกันทั้งนั้น           ไม่มีอะไรเลย  ทุกพระองค์ทุกท่านต่างทำหน้าที่ของตนเองอย่างดีเยี่ยม  และสามัคคีช่วยกันประคับประคองแผ่นดินมาอย่างดี  สมควรที่เราลูกหลานจะขอบพระคุณเจ้านายทุกพระองค์ข้าราชการทุกท่านในขณะนั้น  และสามัคคีกันเหมือนกับที่ท่านสามัคคีกันในครั้งนั้น ความทรงจำในสมเด็จกรมพระยาดำรงฯ  ตอนที่ ๓ http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=rattanakosin225&group=8&date=30-03-2007&gblog=4 ความทรงจำในสมเด็จกรมพระยาดำรงฯ ตอนที่ ๔ http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=rattanakosin225&group=8&date=29-03-2007&gblog=2 เพชรพระมหามงกุฎ - สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=rattanakosin225&group=1&date=19-03-2007&gblog=9 พระราชประวัติในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ๑ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3890297/K3890297.html พระราชประวัติในพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ๒ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3915460/K3915460.html แก้ไขเมื่อ 07 ส.ค. 50 18:00:27 จากคุณ : กัมม์ - [ วันรพี 16:00:15 ]

ความคิดเห็นที่ 21 นับแต่สมัยรัชกาลที่ ๔ เป็นต้นมา อาจจะกล่าวได้ว่า อำนาจในการบริหารบ้านเมืองนั้นแทบจะอยู่ในมือขุนนางสกุลบุนนาค เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นครองราชย์นั้นพระชนมายุเพียง ๑๕ พรรษาเศษ อำนาจในการบริหารบ้านเมืองจึงคงอยู่ในมือสมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ ซึ่งเป็นคนรุ่นเก่า แต่ระหว่างที่พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงผนวชอยู่นั้น ได้ทรงคบหาสมาคมกับชาวต่างชาติเป็นจำนวนมาก เมื่อเสด็จขึ้นครองราชย์จึงทรงดำเนินพระบรมราชวิเทโศบายระหว่างประเทศด้วยกุศโลบายแนแยบยล ในขณะเดียวกันก็ทรงเตรียมพระองค์พระราชโอรสทั้งหลายสำหรับเตรียมการที่จะรับช่วงการปกครองประเทศ โดยเฉพาะอย่างยิ่งพระราชโอรสพระองค์ใหญ่ คือ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว แต่เนื่องจากล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๔ เสด็จสวรรคตโดยกระทันหันก่อนที่จะทรงเวนราชสมบัติให้รัชกาลที่ ๕ เมื่อพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จขึ้นเสวยราชย์จึงจำต้องทรงพึ่งความเชี่ยวชาญในการบริหารบ้านเมืองของสมเด็จเจ้าพระยาฯ ในขณะเดียวกันก็ทรงดำเนินพระบรมวิเทโศบายแบบสมัยใหม่ควบคู่กันไป ดังจะเห็นได้จากพระบรมราโชบายเรื่องหัวเมืองประเทศราชล้านนา ที่มีปัญหาฟ้องร้องกันเรื่องสัมปทานป่าไม้ระหว่างชาวอังกฤษและคนในบังคับเจ้านายพื้นเมือง ซึ่งสมเด็จเจ้าพระยาฯ มีความเห็นว่า รัฐบาลกลางที่กรุงเทพฯ ไม่ควรเข้าไปแทรกแซง ปล่อยให้เป็นเรื่องระหว่างอังกฤษกับเจ้านายพื้นเมือง แต่ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ กลับทรงมีความเห็นว่า หากไม่เข้าไปแทรกแซงดินแดนส่วนนี้ก็จะต้องหลุดไปเป็นของอังกฤษ จึงโปรดให้หาขุนนางไทยขึ้นไปเป็นข้าหลวงพิเศษชำระความที่เชียงใหม่ มีบันทึกในประวัติของเจ้าพระยารัตนาธิเบศรว่า ครั้งนั้นไม่มีใครอาสาเพราะเกรงบารมีสมเด็จเจ้าพระยาฯ แต่เจ้าพระยารัตนาธิเบศรซึ่งเวลานั้นเป็นพระนรินทรราชเสนี อาสาขึ้นไป เป็นต้น ในระหว่างที่สมเด็จเจ้าพระยาฯ ยังคงมีชีวิตอยู่นั้น หากศึกษาเหตุการณ์ในระหว่างนั้นจะเห็นได้ว่า ถึงแม้สมเด็จเจ้าพระยาฯ จะคุมอำนาจเบ็ดเสร็จก็ตาม แต่ท่านก็ไม่ก้าวล่วงพระราชอำนาจ เพียงแต่ว่าวิเทโศบายของท่านยังเป็นแบบเก่า แต่ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ รวมทั้งพระอนุชานั้น ทรงได้รับการศึกษาแบบใหม่ เมื่อสมเด็จเจ้าพระยาฯ พิราลัยแล้ว ล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๕ จึงทรงเริ่มแก้ไขระเบียบปกครองที่ใช้กันมาแต่ครั้งกรุงศรีอยุธยา โดยทรงใช้พระอนุชาเป็นกำลังสำคัญ ในขณะเดียวกันก็โปรดให้ส่งนักเรียนไทยและพระราชโอรสไปเล่าเรียนที่ยุโรป เมื่อสำเร็จกลับมาแล้วก็ได้มารับช่วงการบริหารงานบ้านเมืองแทนพระราชอนุชาที่เริ่มจะสิ้นพระชนม์ไปบ้าง ต่อมาในรัชกาลที่ ๖ บรรดาข้าราชการที่เป็นนักเรียนนอกนั้นเริ่มมีบทบาทมากในราชการ เจ้านายจึงถูกลดลทบาทลงเป็นลำดับ จากคุณ : V_Mee (V_Mee) - [ วันรพี 18:17:35 ]

ความคิดเห็นที่ 22 โอ้โห... กลับมาดูอีกที กระทู้นี้มีคนมาช่วยตอบเยอะแยะเลย  ขอบคุณมากๆ ครับที่มาช่วยกันตอบ จากคุณ : นอกราชการ - [ วันรพี 21:35:48 ]

ความคิดเห็นที่ 23 มารอฟังนะคับ จากคุณ : เด็กเชียงใหม่ - [ วันรพี 22:45:18 A:192.168.6.129 X:58.137.99.70 ]

ความคิดเห็นที่ 24 แฮะแฮะใครอย่าเย้ย         หยันเด็ก พริกก็พริกเม็ดเล็ก                เผ็ดล้ำ ใครใครจะกินเหล็ก               ห่อนเล่า ลือนา โคแก่มีเขาง้ำ                       เด็กขึ้นขี่คอฯ โคลงพระราชนิพนธ์ในสมเด็จพระจุลจอมเกล้าฯ จากคุณ : วรวากย์ - [ วันรพี 23:48:24 ]

ความคิดเห็นที่ 28 สวัสดีครับ วันนี้เอาจดหมายเหตุเสด็จสวรรคตมาร่วมครับ          .....ถึงวันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ ขึ้น ๑๕ ค่ำ เวลา ๕ โมงเช้า  ดำรัสสั่งให้พระยาบุรุษฯออกไปเชิญเสด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงวงศาธิราชสนิท  เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ ที่สมุหพระกลาโหม  เจ้าพระยาภูธราภัย ที่สมุหนายก  เข้าไปเฝ้าถึงข้างพระแท่นบรรทม  มีพระราชดำรัสว่าเห็นจะเสด็จสวรรคตในวันนั้น  ท่านทั้ง ๓ กับพระองค์ได้ทำนุบำรุงประคับประคองกันมา  บัดนี้กาละจะถึงพระองค์แล้ว  ขอลาท่านทั้งหลายในวันนี้  ขอฝากพระราชโอรสธิดาอย่าให้มีภัยอันตราย  หรือเป็นที่กีดขวางในการแผ่นดิน  ถ้ามีผิดสิ่งไรเป็นข้อใหญ่ ขอแต่ชีวิตไว้ให้เป็นแต่โทษเนรเทศ  ขอให้ท่านทั้ง ๓ จงเป็นที่พึ่งแก่พระราชโอรสธิดาต่อไปด้วยเถิด  ท่านทั้ง ๓ ได้ฟังก็พากันร้องไห้สะอึกสะอื้นด้วยอาลัย  จึงดำรัสห้ามว่า อย่าร้องไห้   ความตายไม่เป็นอัศจรรย์อันใด  ย่อมมีย่อมเป็นเหมือนกันทุกรูปทุกนาม  ผิดกันไปที่ตายก่อนและตายทีหลัง  แต่ก็อยู่ในต้องตายเหมือนกันทั้งสิ้น  บัดนี้เมื่อกาละมาถึงพระองค์เข้าแล้ว  จึงได้ลาท่านทั้งหลาย          แล้วมีพระราชดำรัสต่อไปว่า  พระราชประสงค์จะตรัสสั่งด้วยราชการแผ่นดิน  แต่จะทรงสมาทานเบญจศีลเสียก่อน  ครั้นทรงสมาทานศีลแล้วตรัสภาษาอังกฤษหลายองค์  แล้วจึงมีพระราชดำรัสว่า ที่พูดภาอังกฤษนี้เพื่อจะให้ท่านทั้งหลาย  เห็นว่าสติสัมปชัญญยังปกติดีอยู่  ท่านทั้งปวงจะได้สำคัญในข้อความที่จะสั่งว่ามิได้สั่งโดยฟั่นเฟือน  เมื่อตรัสประภาษดังนี้แล้ว  จึงมีพระราชดำรัสต่อไปว่า  ท่านทั้ง ๓ กับพระองค์ได้ช่วยกันทำนุบำรุงแผ่นดินมาได้อยู่เย็นเป็นสุขตลอดมา  จนถึงเวลาสิ้นพระชนมายุ  ถ้าสิ้นพระองค์ล่วงไปแล้ว  ขอให้ท่านทั้งปวงจงอยู่เย็นเป็นสุขทั่วกัน  ขอให้ทูลพระเจ้าแผ่นดินองค์ใหม่ให้เอาเป็นธุระรับฎีการาษฎรอันมีทุกข์ร้อน ให้ร้องได้โดยสะดวกเหมือนพระองค์ได้ทรงเป็นพระธุระรับฎีกามาแต่ก่อน  อนึ่งผู้ซึ่งจะเป็นพระเจ้าแผ่นดินสืบพระบรมราชวงศ์ไปภายหน้านั้น  ให้ปรึกษากันเลือกดูแต่สมควร  จะเป็นพระเจ้าน้องยาเธอก็ตาม พระเจ้าลูกยาเธอ หรือพระเจ้าหลานเธอก็ตาม  เมื่อปรึกษาเห็นพร้อมกันว่า  พระองค์ใดมีปรีชาสามารถควรจะรักษาแผ่นดินได้ ก็จงยกพระองค์นั้นขึ้น  จะได้ทำนุบำรุงแผ่นดิน  ให้พระราชวงศานุวงศ์ ข้าราชการ และอาณาประชาราษฎรอยู่เย็นเป็นสุขต่อไป  อย่าได้หันเหียนเอาโดยเห็นว่าจะชอบพระราชหฤทัยเป็นประมาณเลย  เอาแต่ความดีความเจริญของบ้านเมืองเป็นประมาณเถิด  มีพระราชดำรัสสั่งดังนี้แล้ว ก็มิได้ตรัสสั่งถึงราชการแผ่นดินอีกต่อไป            เวลาเย็นวันนั้นมีรับสั่งให้พระศรีสุนทรโวหารเขียนพระราชดำรัสทรงขมาและลาพระสงฆ์  ซึ่งทรงพระราชนิพนธ์เป็นภาษามคธ  แล้วให้พระศรีสุนทรโวหารเชิญไปพร้อมด้วยเครื่องสักการ  ไปอ่านในที่ประชุมพระสงฆ์  มีกรมหมื่นบวรรังษีสุริยพันธุ์เป็นประธาน  ที่ในพระวิหารหลวงวัดราชประดิษฐ์  เมื่อเวลาค่ำก่อนพระสงฆ์ทำพิธีปวาณา  พอถึงเวลา ๙ นาฬิกา  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว เสด็จสวรรคต  ณ พระที่นั่งภาณุมาศจำรูญ.... จากคุณ : กัมม์ - [ 8 ส.ค. 50 09:06:18 ]

ความคิดเห็นที่ 30 ขอบคุณทุกท่านสำหรับความรู้ค่ะ จากคุณ : แม่boby (แม่boby) - [ 14 ส.ค. 50 00:28:29 ]