Pantip-Cafe | Pantip-TechExchange | PantipMarket.com | Chat | PanTown.com | BlogGang.com | Torakhong.org | GameRoom


    ตามหานักสืบที่หายไป นวนิยายสืบสวนหลังสมัยใหม่

    ตามหานักสืบที่หายไป นวนิยายสืบสวนหลังสมัยใหม่

    อนุสรณ์ ติปยานนท์ เขียน


    ตีพิมพ์ใน Underground Buleteen 12 วรรณกรรมอำพราง หน้า 136-153

    *************************************

    แผนที่ในหนังสือหน้า 80 (ฉบับพิมพ์โดยสำนักพิมพ์ Perigee ปี ค.ศ 1980) แสดงภาพของแม่น้ำ ถนน วัด และบ้านของชายผู้ที่สาบสูญ”

    “ตัวละครนักสืบซึ่งไม่ปรากฏนามในนวนิยาย The Ruined Map ของ โกโบะ อาเบะ (Kobo Abe) ได้รับการว่าจ้างจากภรรยาให้ตามหาสามีที่หายตัวไปอย่างลึกลับขณะกำลังเดินอยู่ในอุโมงค์ใต้ดิน ไม่มีร่องรอยใดทิ้งไว้ นอกจากกล่องไม้ขีด-ซึ่งภายในบรรจุก้านไม้ขีดสลับสีเพียงกลักหนึ่ง…”

    เป็นเรื่องง่ายที่จะเขียนนวนิยายสืบสวนสักเรื่อง อย่างแรก คุณก็แค่สร้างสถานการณ์ลึกลับขึ้นมาแล้วทิ้งหลักฐานหรือร่องรอยบางอย่างเอาไว้ จากนั้นก็กำหนดให้มีใครสักคนลงมือสืบค้นอย่างจริงจัง จัดวางเหตุการณ์ที่ชี้ชวนยวนยั่วให้ผู้อ่านสงสัย ติดตามแก้ไขด้วยตรรกะเหตุผลไปทีละเปลาะทีละตอน

    ถ้านักสืบคนนั้นพบความจริงเบื้องหลังความลึกลับมืดดำ ความจริงก็คือบทสรุป หรือเป็นตอนจบของเรื่องราวทั้งหมด ซึ่งจะเป็นในแบบที่คาดเดาได้ หรือหักมุมพลิกความคาดหมาย ก็สุดแท้แต่ฝีมือและชั้นเชิงของผู้แต่ง อย่างงาน The Murder of Roger Ackroyd ของอกาธา คริสตี้ ต้องถือเป็นสุดยอดของงานตลบหลังนักอ่าน แต่นี่ก็คืองานสืบสวนในโลกทัศน์แบบดั้งเดิม ซึ่งจุดจบ บทสรุป และจุดคลี่คลาย ต่างดำรงอยู่บนจุดเดียวกัน

    หากแต่นวนิยายสืบสวนที่เรากำลังจะพูดถึงนี้ มีลักษณะของการสืบค้นที่ต่างออกไป และไม่ค่อยจะเหมือนกับงานในขนบที่ผ่านๆ มา เช่นว่า นักสืบอาจค้นพบความจริงบางอย่าง ทว่าความจริงนั้นไม่สามารถนำไปสู่บทสรุปใดๆ เว้นแต่พาไปสู่การสืบค้นครั้งใหม่ หรือบางครั้งเรื่องราวทั้งหมดอาจลงเอยด้วยการที่นักสืบไม่พบอะไร นอกจากปริศนาลี้ลับ ความเหลวไหล หรือความไร้แก่นสาร ซึ่งเราขอเรียกงานประเภทนี้ว่า ‘นวนิยายสืบสวนหลังสมัยใหม่’ ที่เมื่อมองอย่างผิวเผินแล้ว เหมือนจะเป็นการติดตามหาตัวตน หรือวิญญาณที่หายไปของตัวนักสืบ (In search of the lost soul) มากกว่าจะเป็นการค้นหาความลึกลับในคดีพิศวงในแบบเดิมๆ

    นวนิยายสืบสวนหลังสมัยใหม่มีแนวทางแตกต่างหลากหลายในตัวของมันเอง และดูเหมือนจะไม่มีรูปแบบ หรือลักษณะเฉพาะตายตัว ทว่างานประเภทนี้มีจุดร่วมกันอยู่อย่างหนึ่ง ในแง่ที่มักเริ่มต้นด้วยการวาดภาพโลกอันทรงระเบียบแบบแผนหรือธรรมดาสามัญขึ้นมาก่อน พร้อมๆ กับจัดวางตำแหน่งแห่งที่ให้ตัวละครได้ใช้ชีวิตอยู่และกลมกลืนเป็นส่วนหนึ่งของโลกใบนั้น แต่เมื่อวันหนึ่งมาถึง เหตุการณ์ไม่คาดฝันก็เกิดขึ้น ตัวละครที่มีชีวิตปกติถูกเหวี่ยงออกไปจากโลกที่คุ้นเคย เขาหรือเธอเริ่มจะค้นพบว่าภายใต้โลกซึ่งเหมือนจะมีความแน่นอนคงเส้นคงวานั้น มีเรื่องที่อธิบายไม่ได้ซ่อนเร้นอยู่ และความเป็นจริงนี้ทำให้ตัวละครเหล่านั้นเกิดความไม่มั่นใจกับระบบระเบียบแบบแผน หรือแม้กระทั่งไม่แน่ใจว่าพวกเขารู้จักตัวเองดีพอ ในทำนองเดียวกับคำกล่าวของปราชญ์โบราณที่ว่า “ข้าได้พบกับสิ่งที่ข้าเป็นอยู่มาเนิ่นนาน หากแต่มิเคยได้ตระหนักเลย”

    ‘เดิน’ แบบ ‘ตัวบท’

    พอล ออสเตอร์ (Paul Auster) นักเขียนชาวอเมริกันผู้ได้ชื่อว่าเป็นหนึ่งในผู้วางรากฐานวรรณกรรมแบบหลังสมัยใหม่ นอกเหนือจากโทมัส พินชอน และดอน เดอลิลโล ได้ให้สัมภาษณ์กับโจเซฟ มอลเล่ย์ (Joseph Molley) ไว้ว่า เหตุใดนวนิยายของเขาจึงมีกลิ่นไอของการสืบสวน

    โจเซฟ มอลเล่ย์ : -นักวิจารณ์ดูจะยกย่องงาน The New York Trilogy ของคุณว่า เป็นงานรหัสคดีชั้นยอด คุณเห็นด้วยกับ

    คำวิจารณ์เหล่านั้นหรือไม่อย่างไร?

    พอล ออสเตอร์ : -ไม่เลย หรือถึงแม้ผมจะใช้องค์ประกอบของรหัสคดี อาทิเช่น ตัวเอกของเรื่อง - ดาเนียล ควินน์ เป็นนักเขียนนวนิยายนักสืบ และใช้อัตลักษณ์แบบนักสืบในการดำเนินเรื่อง แต่กระนั้นผมก็ตระหนักอยู่เสมอว่า การใช้องค์ประกอบนี้เป็นไปก็เพื่อเหตุผลอื่น และไม่เกี่ยวข้องกับการเขียนนวนิยายประเภทรหัสคดีเลย แน่นอนผมค่อนข้างผิดหวังกับคำวิจารณ์แบบนั้น แต่ทั้งนี้ไม่ได้หมายความว่า ผมขุ่นข้องหมองใจกับนวนิยายประเภทรหัสคดี เพราะความลึกลับนั้นเป็นรูปแบบของเรื่องเล่าที่เก่าแก่ที่สุด วรรณกรรมจำนวนมากถูกจัดให้อยู่ในหมวดหมู่นี้ ไม่ว่าจะเป็น Oedipus Rex, Crime and Punishment และนวนิยายในศตวรรษที่ 20 อีกหลายต่อหลายเล่ม อย่างประเทศของเราเองก็มีนวนิยายนักสืบของเรย์มอนด์ แชนด์เลอร์ที่นิยมในหมู่นักอ่านอย่างมาก ซึ่งรวมถึงงานของเจมส์ เอ็ม. เคนด้วย ทั้งหมดเป็นนักเขียนสำคัญที่มีอิทธิพลต่องานวรรณกรรม และไม่ควรอย่างยิ่งที่จะดูแคลน คุณจะต้องเปิดใจกว้างรับแรงบันดาลใจจากวัตถุดิบทางความคิดอื่นๆ เหมือนเช่นที่มิเกล๎ เด เซร๎บันเตสได้นำแรงบันดาลใจจากความรักและความเสียสละของนวนิยายอัศวินในยุคกลางมาเขียน ดอนกีโฆเต้ หรือซามูเอล เบคเกตต์ ได้หยิบเอารูปแบบของชีวิตประจำวันมาเขียน คอยโกโดต์ ผมเองก็เป็นคนหนึ่งที่ทดลองใช้รูปแบบของวรรณกรรมที่เราคุ้นเคยกันดีอยู่นำพาผู้อ่านไปรู้จักกับโลกอีกใบหนึ่ง โลกที่แตกต่างออกไป

    มอลเล่ย์ : โลกที่ว่านี้คือโลกเกี่ยวกับอัตลักษณ์ของเราใช่ไหม?

    ออสเตอร์ : ถูกต้อง คำถามที่ว่า เราเป็นใคร? และเราเป็นคนที่เราเป็นจริงหรือ? ต่างก็เป็นปัญหาใหญ่ในปัจจุบัน เป็นสถานการณ์ที่เราต้องขบคิดพิจารณาอยู่ตลอดเวลา ซึ่งก็รวมถึงสิ่งต่างๆ รอบตัวเราด้วย เป็นเหมือนการลอกเปลือกหุ้มห่อเราไปถึงจุดที่ต้องเผชิญหน้ากับคำถามที่ว่า เราคือใคร? หรือเราไม่ใช่ใคร? ซึ่งเป็นเรื่องที่มีความสำคัญอย่างยิ่ง

    มอลเล่ย์ : โดยทั่วไป นักสืบเป็นตัวละครที่จะต้องเข้าไปจัดการกับปัญหาในทางจิตวิทยาของตัวละครอยู่แล้วไม่ใช่หรือ อย่างเขาต้องเผชิญกับความจริงในแบบผสมปนเปและสับสนวุ่นวาย อย่างเช่น จู่ๆ ภรรยาของเขาเริ่มจะเปลี่ยนไปและทำในสิ่งที่เหมือนไม่ใช่ตัวเธอจริงๆ

    ออสเตอร์ : ใช่ หรือไม่เขาก็ต้องเผชิญกับปัญหาที่หนักกว่านี้ด้วย เช่น มีใครสักคนหายไป จริงๆ แล้วนักสืบเป็นตัวละครที่ทรงพลังมาก เขาเป็นตัวละครเดียวในเรื่องที่เราเข้าใจและคอยเอาใจช่วย เป็นตัวละครที่ออกเสาะแสวงหาความจริง ต้องคอยแก้ปัญหา คอยเข้าใจเหตุการณ์ทุกอย่างในเรื่อง แต่จะเกิดอะไรขึ้นล่ะ หากว่านักสืบที่กำลังเดินหน้าสืบค้นนั้น พบกับความลึกลับใหม่ และนี่คือสิ่งที่ผมพยายามจะเขียนในนวนิยายเล่มนี้ เมื่อเริ่มต้นอ่าน คุณจะพบว่างานเขียนในหนังสือเล่มนี้ (New York trilogy) มีความเกี่ยวข้องกับความลึกลับหลากรูปแบบ เรื่องราวทั้งหมดถูกล้อมกรอบด้วยสิ่งต่างๆ ที่เราไม่เข้าใจอย่างถ่องแท้ หรือเต็มไปด้วยความเคลือบคลุม และตัวละครในหนังสือของผมคือคนที่ต้องเผชิญหน้ากับสิ่งเหล่านั้น พวกเขาถูกทิ้งให้อยู่ในท่ามกลางสิ่งละอันพันละน้อยภายใต้เรื่องราวที่ไม่เคยเห็นหรือเข้าใจได้ ดังนั้นพวกเขาจึงต้องปรับใจให้เข้ากับมัน หรือแม้เหตุการณ์จะแลดูผิดเพี้ยนขึ้นเรื่อยๆ ทว่าพวกเขาก็ยังคงต้องปฎิบัติต่อมันราวกับเป็นเรื่องปกติ และมันจะทำให้คนอ่านเกิดความรู้สึก สับสน งงงวย ซึ่งที่จริงแล้วก็เป็นสิ่งที่พวกเรารู้สึกอยู่ในทุกเมื่อเชื่อวัน…

    จากคุณ : เอวังด้วยประการฉะนี้ - [ 4 ธ.ค. 50 16:31:06 A:58.64.86.126 X: ]

 
 


ข้อความหรือรูปภาพที่ปรากฏในกระทู้ที่ท่านเห็นอยู่นี้ เกิดจากการตั้งกระทู้และถูกส่งขึ้นกระดานข่าวโดยอัตโนมัติจากบุคคลทั่วไป ซึ่ง PANTIP.COM มิได้มีส่วนร่วมรู้เห็น ตรวจสอบ หรือพิสูจน์ข้อเท็จจริงใดๆ ทั้งสิ้น หากท่านพบเห็นข้อความ หรือรูปภาพในกระทู้ที่ไม่เหมาะสม กรุณาแจ้งทีมงานทราบ เพื่อดำเนินการต่อไป



Pantip-Cafe | Pantip-TechExchange | PantipMarket.com | Chat | PanTown.com | BlogGang.com | Torakhong.org | GameRoom