ความคิดเห็นที่ 1 บางกอกนั้นเป็นชื่อถิ่นเดิมของแถบที่ตั้งกทม.ในปัจจุบันค่ะ คนอยุธยาเรียกพื้นที่แถบนั้นว่าบางกอก จากคุณ : นางพญามารเมฆไฟ - [ 29 เม.ย. 51 15:19:45 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ไปตามกระทู้เก่ามาตอบค่ะ ทำไมถึงต้องชื่อกรุงเทพมหานคร http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2006/12/K5006430/K5006430.html จากคุณ : AntiSpam (อันตราคนี) - [ 29 เม.ย. 51 15:40:41 ]

ความคิดเห็นที่ 3 น้าชาติ ประชาชื่น แห่งหนังสือพิมพ์ข่าวสด เขียนไว้คอลัมน์ รู้ไปโม้ด เกี่ยวกับชื่อ บางกอก ไว้ดังนี้ บางกอกเป็นชื่อที่เรียกกรุงเทพฯ มาตั้งแต่สมัยอยุธยา ส่วนฝรั่งปัจจุบันเรียก Bangkok ในหนังสือเรื่อง "เล่าเรื่องบางกอก" ของ ส.พลายน้อย เขียนไว้ว่า "เมื่อได้พูดถึงบางกอกแล้ว ก็ใครจะพูดถึงปัญหาเกี่ยวกับชื่อบางกอกไว้ด้วย เพราะชื่อนี้เป็นปัญหาที่ตัดสินกันไม่ได้ ว่าคำว่า บางกอกมาจากภาษาอะไรกันแน่ และทำไมเรียกว่าบางกอก เรื่องนี้มีผู้สันนิษฐานไว้หลายทาง และจะขอนำมากล่าวรวมไว้ แต่จะไม่วิจารณ์อะไรทั้งสิ้น ยกไว้เป็นเรื่องของนักปราชญ์ทางประวัติศาสตร์พิจารณากันเอาเอง บางท่านก็ว่า การที่เรียกบางกอกนั้น ก็เข้าใจว่า บริเวณนั้นแต่เดิมจะเป็นป่ามะกอก คือมีต้นมะกอกมากนั่นเอง จึงเอานามของต้นไม้มาเรียกเป็นชื่อตำบลว่า ตำบลมะกอก ด้านหมอสมิธ มัลคอล์ม ซึ่งเป็นแพทย์หลวง กล่าวไว้ในหนังสือ A Phisician at the Court of Siam ว่าชื่อบางกอกมาจากคำว่า บาง คือหมู่บ้านหนึ่ง กอก ซึ่งเป็นผลไม้ป่าชนิดหนึ่ง (Spondias pinnata) อันเป็นที่รู้จักในหมู่ชาวยุโรป และว่าชาวโปรตุเกสที่เข้ามาในไทยสมัยศตวรรษที่ ๑๖ เป็นผู้ให้กำเนิดคำนี้ แต่ในหนังสือจดหมายรายวันของท่านบาทหลวงเดอ ชวาสี ซึ่งหลวงสันธานวิทยาสิทธิ์ เป็นผู้แปลและเรียบเรียง ได้ให้เหตุผลไว้ว่า บางกอกคือจังหวัดธนบุรี บางแปลว่า "บึง" กอกแปลว่าน้ำ (กลายเป็นแข็ง) หรือน้ำกลับเป็นดินหรือที่ลุ่มกลายเป็นดอน แต่ไม่ได้บอกว่ากอกนั้นเป็นภาษาอะไร นอกจากนี้ยังมีบางท่านกล่าวว่าน่าจะมาจากคำว่า Benkok ซึ่งเป็นภาษามลายู แปลตามตัวว่า คดโค้ง หรืองอ อ้างว่าแม่น้ำในบางกอกสมัยก่อนโน้นคดโค้งอ้อมมาก พวกมลายูที่มาพบเห็นจึงพากันเรียกเช่นนั้น อย่างไรก็ตาม ดังได้กล่าวไว้ว่า ความเห็นเหล่านี้คงเป็น "ความเห็น" เท่านั้น ที่น่าสนใจคือนักประวัติศาสตร์ท่านหนึ่งอ่านพบในจดหมายของท้าวเทพสตรีที่มีไปถึงกัปตันไลต์หรือพระยาราชกัปตัน ให้ข้อคิดว่า Bangkok ที่ฝรั่งแต่โบราณเขียนนั้น บางทีเขียนเป็น Bangkoh ซึ่งท่าทางจะอ่านว่าบางเกาะ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชนิพนธ์เมื่อครั้งยังทรงผนวชอยู่วัดบวรนิเวศวิหาร มีข้อความตอนหนึ่งว่า เมือง (ธนบุรี) นั่นแหละเรียกกันว่า เมืองบางกอก เพราะสร้างขึ้นในระหว่างที่เมืองบางกอกทั้งสอง โดยชื่อเมืองอย่างไรเล่า แม้นราชธานีของไทยบัดนี้ คือรัตนโกสินทรฯ ชาวต่างประเทศมีอังกฤษ ฝรั่งเศส และมุสลมาร เป็นต้น ผู้ไม่คุ้นกับภาษามคธก็ยังเรียกกันอยู่อย่างนั้นแหละ http://info.matichon.co.th/youth/youth.php?tagsub=031101&tag950=03you30270345&show=1 แก้ไขเมื่อ 29 เม.ย. 51 16:20:01 จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 29 เม.ย. 51 16:18:41 ]

ความคิดเห็นที่ 4 "บางกอก" เป็นชื่อเดิม มีตั้งแต่สมัยอยุธยาแล้วครับ ฝรั่งก็รู้จักชื่อนี้มาตั้งแต่ยังไม่เป็นราชธานี เมื่อเป็นราชธานีแล้ว ฝรั่งก็ไม่ได้เปลี่ยนชื่อเรียกแต่ประการใด ดังนั้น ฝรั่งจึงรู้จัก "กรุงเทพ" ในนามของ Bangkok เพราะไม่มีความจำเป็นอะไรที่ต้องเปลี่ยน บางกอก ก็เป็นคำไทยๆ นี่แหละครับ (บาง + ต้นมะกอก) ไม่ได้มาจากคำต่างชาติแต่อย่างใด เพราะสถานที่แถวภาคกลาง ก็มีการใช้คำว่า "บาง" เรียกเยอะแยะ ซึ่งจะเรียกร่วมกันกับลักษณะเด่นของภูมิประเทศนั้นๆ เช่น มีสัตว์อะไร มีต้นไม้อะไร เช่น บางลำพู บางปลาม้า อย่างไรก็ตาม คำว่า "กอก" นี้ ถ้าจำไม่ผิดจะเป็นคำเขมรครับ (มอญด้วยหรือเปล่านี่ไม่ทราบ) มะกอก ก็คือ หมากกอก ใช้เรียกผลของต้นไม้ ส่วนต้นนั้นโบราณน่าจะเรียกว่า ต้นกอก (แต่ภาษาปัจจุบันเรียกต้นมะกอก) ดังนั้น จึงเรียกสถานที่ว่า "บางกอก" บางครั้งการหาที่มาของคำ โดยการโยงกับภาษาโน้นภาษานี้ ก็ทำให้คนอ่านไขว่เขวได้ การที่จะโยงหาภาษาอื่นๆ นั้น ต้องดูที่มาที่ไป และดูด้วยว่าคำกลุ่มเดียวกันนี้ มาจากภาษาต่างชาติเหมือนกันหมดหรือไม่ ไม่เช่นนั้นก็ต้องโยงให้ได้ว่า บางลำพู บางอ้อ บางเขน มาจากภาษาใด ถ้าไม่ใช่ภาษาไทย เป็นต้น ชื่อจริงของพระนครหลวงใหม่คือ "กรุงรัตนโกสินทร์" (แก้วของพระอินทร์) ครับ แต่ชื่อนี้ไม่เป็นที่นิยมสำหรับภาษาพูด เพราะว่า สร้อยพระนามนำนั้น นำด้วย "กรุงเทพ" เสียแล้ว จึงเรียกกรุงเทพต่อๆ กันมาถึงปัจจุบัน ชื่อกรุงรัตนโกสินทร์  จึงถูกเก็บไว้เรียกเฉพาะชื่อเต็มของเมืองครับ หรือ ไม่ก็เรียกเฉพาะที่เป็นพระบรมมหาราชวังและบริเวณโดยรอบว่า "เกาะรัตนโกสินทร์" อย่างไรก็ตาม รู้สึกว่าเมื่อสามสิบ สี่สิบปีก่อน จะเรียกกรุงเทพว่า "พระนคร" แก้ไขเมื่อ 30 เม.ย. 51 02:00:19 จากคุณ : Thailandia (Hotacunus) - [ 30 เม.ย. 51 01:59:36 ]

ความคิดเห็นที่ 5 มีที่มาของคำว่า "บางกอก" มาให้พิจารณาเพิ่มเติม จากบทความเรื่องเปิดพจนานุกรมมอญ : หาความหมายของเมืองบางกอก โดย องค์ บรรจุน  นิตยสารศิลปวัฒนธรรม ปีที่ ๒๖ ฉบับที่ ๑๑ กันยายน ๒๕๔๘ เปิดพจนานุกรมมอญ : หาความหมายของเมืองบางกอก ในขณะที่คนกรุงเทพฯ และคนไทยเกือบทั้งประเทศ เริ่มจะลืมเลือนไปแล้วว่าครั้งหนึ่งเมืองกรุงเทพฯ เคยมีชื่อว่า "บางกอก" แต่กระนั้นนักวิชาการนับแต่อดีตจวบจนปัจจุบันก็ยังไม่สามารถหาที่มาของคำว่าบางกอกได้ชัดเจน แต่พจนานุกรมมอญ-ไทย ฉบับมอญสยาม ที่ชำระจากต้นฉบับของมหาพวน รามัญวงศ์ ที่ออกสู่สายตาหรืออาจมีอยู่ในมือของผู้อ่านในขณะนี้แล้ว สามารถฟันธงแบบสุดลิ่มทิ่มประตูลงไปได้เลยว่า ความหมายของเมือง "บางกอก" มีที่มาจาก "ภาษามอญ" ว่ากันตั้งแต่พื้นฐานรากหญ้าระดับพื้นบ้านร้านตลาด หากต้องการทราบว่าเพราะเหตุใดพื้นที่แห่งนี้จึงได้ชื่อว่าบางกอก ผู้เขียนเชื่อว่าร้อยทั้งร้อยจะต้องตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า "เพราะเมื่อก่อนที่นี่มีต้นมะกอกมาก" แน่นอนมันอาจจะดูง่ายไปหน่อย แต่ใช่ว่าจะผิด หรือไม่ได้อยู่บนพื้นฐานความจริงแต่อย่างใด และจะยิ่งง่ายมากขึ้นหากว่า "บางกอก" มีที่มาจาก "มะกอก" เพราะในภาษามอญนั้นมีคำๆ นี้ใช้กันมานานนับพันปีแล้ว โดยเรียกเจ้าลูกไม้ผลสีเขียว ขนาดหัวแม่มือเขื่องๆ ทรงรีๆ และมีรสเปรี้ยวนั้นว่า "มักกอก" [มักกอก] น. มะกอกดังจะเห็นแล้วว่าเพียงเกริ่นกันแบบพื้นๆ ความหมายของคำว่าบางกอกก็ยังเป็นภาษามอญ ฉะนั้นการที่มีผู้สันนิษฐานว่าชื่อของเมืองธนบุรีในอดีต คือบางกอกนั้นมาจากผลมะกอก ก็ยังเหลือร่องรอยสนับสนุนอยู่ กล่าวคือวัดอรุณราชวราราม (วัดแจ้ง) ในอดีตมีชื่อเรียกว่า "วัดมะกอก" ซึ่งน่าจะสร้างภายหลังการขุดคลองลัดจากปากคลองบางกอกน้อยตัดตรงมายังปากคลองบางกอกใหญ่ (ช่วงที่ผ่านหน้ามหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ในปัจจุบัน) เมื่อ พ.ศ. ๒๐๘๕ สมัยสมเด็จพระไชยราชาธิราช ในขณะเดียวกันก็มีนักวิชาการอีกกลุ่มหนึ่ง นำโดยอาจารย์ขจร สุขพานิช ได้ตั้งข้อสังเกตว่า "บางกอก" หรือ Bangkok ในเอกสารชาวต่างชาติที่หมายถึงกรุงธนบุรีนั้น บางครั้งก็เขียนเป็น Bangkoh หรือ "บางเกาะ" ซึ่งมีความหมายสอดคล้องกับสภาพภูมิประเทศ คือย่านหรือบางที่เป็นเกาะ เพราะเป็นบริเวณที่มีน้ำล้อมรอบซึ่งคำว่า "เกาะ" นั้นก็มีใช้ในภาษามอญมานานแล้ว ทุกวันนี้ในเมืองมะละแหม่งของมอญ (ประเทศพม่า) มีชื่อหมู่บ้านมากมายที่ชื่อขึ้นต้นด้วยคำว่าเกาะ เช่น เกาะซ่าก (เกาะรวย) เกาะเกริก (เกาะมะม่วง) เกาะซั่ว (เกาะโพ) เป็นต้น โดยใช้ในความหมายเดียวกันกับภาษาไทย[ตเกาะ] น. เกาะ, แผ่นดินที่มีน้ำล้อมรอบ สำหรับคำว่า "บาง" สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงอธิบายความหมายว่าหมายถึงย่านหรือบริเวณที่มีคลองเข้าไปตัน ส่วนพจนานุกรม ฉบับมติชนให้ความหมายว่า ทางน้ำเล็กๆ, บริเวณที่ลุ่มน้ำท่วมถึง; ตำบลที่อยู่ริมบางหรือในบริเวณที่เคยเป็นบางมาก่อน และคำๆ นี้ก็มีในภาษามอญเช่นกันครับ[บัง] น. เรือ ภาษาไทยที่เราเรียนกันมาแต่เด็กๆ นั้น ทุกท่านทราบอยู่แล้วว่ามีอิทธิพลของภาษาอื่นมาปะปนอยู่มากมายอย่าง บาลี สันสกฤต มอญ เขมร ลาว จีน อินโดนีเซีย อังกฤษ เป็นต้น เพียงแต่ปัญหามันอยู่ที่ว่าเราทราบหรือไม่ และเรายอมรับมันหรือไม่ต่างหากเรื่องเมืองบางกอก ที่ทำท่าว่าจะเกี่ยวพันกับภาษามอญ หลายท่านอาจแปลกใจ จึงขอยกคำพูดของท่านอาจารย์นิธิ เอียวศรีวงศ์ ที่ได้ปาฐกถานำเรื่องคนไทยหลายเผ่าพันธุ์ในสุวรรณภูมิ ๓,๐๐๐ ปี จากงานภูมิสังคมเสวนาสาธารณะ ณ ท้องพระโรงวังท่าพระ มหาวิทยาลัยศิลปากร เมื่อวันพุธที่ ๑ มิถุนายน ๒๕๔๘ ส่วนหนึ่งดังนี้ คือ"...คนไทยที่อยู่ในประเทศไทยปัจจุบันนี้ เป็นพี่น้องกับมอญ เขมร ยิ่งกว่าเป็นพี่น้องกับไทอาหม ไทคำตี่ ไต หรือไท เป็นต้น ห่างไกลจากเราทั้งสิ้น ถ้าเราลองใช้ชีวิตร่วมกับไทอาหม ไทคำตี่ เราจะรู้ว่าการใช้ชีวิตแตกต่างกันมาก..." ดังที่กล่าวมาแล้วข้างต้นจะเห็นได้ว่าภาษาไทยที่เราใช้กันอยู่ทุกวันนี้ ได้รับอิทธิพลของต่างชาติต่างภาษาไว้มาก ด้วยเหตุผล ๒ ประการ คือ ๑. เพราะภาษาไทยมีศัพท์ไม่พอใช้ และ ๒. เพราะความต้องการสื่อความหมายทั้งกับเผ่าพันธุ์เดียวกันและเผ่าพันธุ์ที่เราต้องการสัมพันธ์ด้วยได้ง่าย กล่าวคือเราจำเป็นต้องเรียนรู้ภาษาของเพื่อนบ้านเพื่อความเข้าใจในการติดต่อสื่อสาร หรือบางครั้งกลายเป็นความเคยชินจนกระทั่งนำมาเชื่อมต่อกันเป็นคำซ้อน โดยที่มีความหมายเหมือนกัน เช่นทองคำ "ทอง" นั้นมาจาก "ทอ" ในภาษามอญ และ "คำ" เป็นภาษาตระกูลไทย-ลาว ซึ่งแปลว่าทอง ฝาละมี "ฝา" เป็นภาษาไทยแน่นอน แต่คำว่า "ละมี" โดดๆ ไม่มีความหมายในภาษาไทย เพราะมาจากภาษามอญว่า "แหละมี" ที่แปลว่าฝาหม้อ ศัพท์ภาษามอญข้างต้นที่ยกมานั้น เป็นเพียงแต่อธิบายความตามข้อสันนิษฐานของนักวิชาการที่พยายามหาความหมายของเมืองบางกอก แต่แท้ที่จริงแล้วในภาษามอญยังมีศัพท์แสงที่น่าสนใจ มีหลายคำที่เราใช้อยู่ในชีวิตประจำวันโดยที่ไม่ทราบว่าเป็นภาษามอญ ทีนี้เราลองลากศัพท์สันนิษฐานกันดูบ้างไหม ในเมื่อจารึกต่างๆ ในยุคทวารวดีที่ขุดขึ้นมาได้ล้วนเป็นภาษามอญ แล้วจู่ๆ มอญในยุคทวารวดีหายไปไหนหมด มีโอกาสที่มอญกลุ่มนี้ได้ผสมกลมกลืนไปกับชนพื้นเมืองอื่นๆ แล้วกลายเป็น "สยาม" หรือ "ไทย" ปัจจุบันไป หากเป็นเช่นนั้นภาษาที่คน "ทวารวดี" ใช้กันน่าจะมีหลงเหลือตกทอดมาบ้าง ต่อไปนี้ก็ถึงคราวที่ผู้เขียนจะอธิบายความหมายของเมือง "บางกอก" ในแบบที่ไม่เคยมีใครกล่าวถึงมาก่อน"บาง" ตามความหมายที่ได้กล่าวถึงไปแล้วข้างต้น ว่าเป็นย่านหรือบริเวณที่มีคลองเข้าไปตัน ทางน้ำเล็กๆ บริเวณที่ลุ่มน้ำท่วมถึง ตำบลที่อยู่ริมบางหรือในบริเวณที่เคยเป็นบางมาก่อน เหล่านี้เป็นความหมายในภาษาไทยปัจจุบัน เมื่อนำมาเทียบกับ "บัง" ในภาษามอญ ( ) ที่แปลว่า "เรือ" จะพบว่ามีความเกี่ยวข้องกันในลักษณะที่เป็นพาหนะใช้สัญจรทางน้ำ ในภาษามอญยังมีศัพท์ที่เกี่ยวกับเรือและสถานที่ คือ "เสน่ะห์บัง ( )" แปลว่าท่าเรือ ไม่แตกต่างจากคำว่า "คลอง" ในภาษาไทย ซึ่งสารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. ๒๕๐๕ ระบุว่า คำนี้มีปรากฏอยู่ในภาษามอญ ยังไม่พบในคำไทยเดิม ที่มาของ "คลอง" คือ "กล่อง ( )" ในภาษามอญ มอญใช้ในความหมายว่า "ทาง" ทุกชนิดแต่ไทยเรารับมาใช้ในความหมายว่าทางน้ำเป็นหลัก แต่บางครั้งก็ใช้ในความหมายทั่วๆ ไปที่ใช้ในภาษามอญ เช่น คลองเลื่อย คลองธรรม "บัง" ได้กลายเป็น "บาง" ถูกนำมาใช้ในความหมายว่าย่าน หรือสถานที่จอด และขึ้นลงเรือ รวมไปถึงชุมชนที่อยู่โดยรอบ อย่างบางโพ บางปลา และ "บางกอก" เป็นต้น"กอก" ในพื้นสำเนียงภาษามอญมีด้วยกันหลายคำ อย่าง โกก (หนาว เย็น สะท้าน) โก่ก (เรียก) ก่อก (ล้วง, ภาษี) เมื่อได้บางเป็นตัวตั้งแล้ว ต่อด้วยหนาวเป็น "บางหนาว" ก็คงไม่เข้าที เพราะเมืองเราอยู่เขตร้อน "บางเรียก" ได้ไหม เรียกเรือ เรือเรียก หรือท่าเรียกเรือ (เรือ) คงไม่เข้าท่าเหมือนกัน หากเป็น "บางภาษี" ดูจะสอดคล้องมากกว่า[ก่อก] ๑. น. ภาษี ๒. ก. ล้วง เอามาสอดคล้องกับหน้าที่ของเมือง "บางกอก" ในอดีตที่เป็นบาง ย่าน มีป้อมปราการสำหรับป้องกันข้าศึกศัตรูทางทะเลที่จะเข้ามายังกรุงศรีอยุธยา อีกทั้งเป็นเมืองท่าหน้าด่านที่มีความสำคัญในสมัยกรุงศรีอยุธยา สำหรับเก็บภาษีจากเรือสินค้าต่างชาติทั้งขาเข้าและขาออก เมื่อพ่อค้าหรือทูตต่างชาติต้องการจะเข้ามายังกรุงศรีอยุธยา จะต้องจอดเรือใหญ่ไว้ที่ปากน้ำเจ้าพระยา แล้วลงเรือเล็กมาติดต่อกับเจ้าเมืองธนบุรีหรือที่ชาวต่างชาติรู้จักกันดีว่า "บางกอก" เพื่อแจ้งให้ทางกรุงศรีอยุธยาทราบเสียก่อน จึงจะเดินทางเข้าไปในพระนครศรีอยุธยาได้ ข้อเขียนนี้มิอาจเป็นบรรทัดฐานได้ว่าที่มาของชื่อเมือง "บางกอก" นั้นมาจากสิ่งใดแน่ชัด เพียงแต่นำเสนอทางเลือกและเปิดทรรศนะของผู้สนใจใคร่รู้ให้กว้างขึ้น มองหน้ามองหลังและใคร่ครวญ กระทั่งอาจเกิดคำถามและคำตอบในใจขึ้นพร้อมกันว่า "คิดได้ไง" และ "เป็นไปได้" หนังสืออ้างอิง จรูญ ญาณจารี, พระมหา. แบบเรียนภาษามอญ. กรุงเทพฯ : เท็คโปรโมชั่น, ๒๕๔๑. ราชบัณฑิตยสถาน. สารานุกรมไทยฉบับราชบัณฑิตยสถาน เล่ม ๕. กรุงเทพฯ : รุ่งเรืองธรรม, ๒๕๐๕. วัฒนา บุรกสิกร. รายงานการวิจัยเรื่องลักษณะคำไทยที่มาจากภาษามอญ. กรุงเทพฯ : เท็คโปรโมชั่น, ๒๕๔๑. สุจิตต์ วงษ์เทศ. กรุงเทพฯ มาจากไหน. กรุงเทพฯ : พิมพ์ดี จำกัด, ๒๕๔๘. __________. เวียงวังฝั่งธนฯ : ชุมชนชาวสยาม. กรุงเทพฯ : พิฆเณศ พริ้นท์ติ้ง เซ็นเตอร์ จำกัด จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 30 เม.ย. 51 09:28:00 ]

ความคิดเห็นที่ 6 โอ้ ขอบคุณมากๆ เลยค่ะ จากคุณ : ลูกหมู ของ ลูกหมา (ลูกหมู ของ ลูกหมา) - [ 30 เม.ย. 51 10:23:37 ]

ความคิดเห็นที่ 7 สงสัยค่ะ แล้วบางปะกอกล่ะคะ อะไรคือ "ปะกอก" จำนวนบางต่างๆ ที่เคยได้ยินนั้นพอจะนึกออกว่ามาจากไหน บางน่าจะหมายถึงถิ่นหรือย่าน (ความหมายนี้ถ่ายมาถึงสำนวน "ทั้งบาง" และ "ล้างบาง") โดยเฉพาะบริเวณกรุงเทพฯ นั้นมีหลายบางทีเดียว ตั้งแต่ บางซื่อ บางเขน บางรัก บางคอแหลม บางยี่เรือ บางเขน บางไผ่ บางขุนเทียน บางบอน บางมด บางแค บางกอกน้อย บางกอกใหญ่ บางใหญ่ บางระมาด บางเชือกหนัง บางกะปิ บางจาก บางนา บางแก้ว บางพลี บางเสาธง ฯลฯ (ไล่ๆ ไปก็คิดได้ว่า บางเหล่านี้ ถ้าอยู่ในเขตกรุงเทพฯ ก็ติดแม่น้ำเสียหลายบาง) สงสัยอยู่สองบาง คือ (บาง)ปะแก้ว กับ (บาง)ปะกอก มันคือสิ่งใด :) จากคุณ : AntiSpam (อันตราคนี) - [ 30 เม.ย. 51 10:34:25 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ขอเสนอความเห็นเกี่ยวกับศัพท์ ๒ คำที่คุณ AntiSpam สงสัย บางปะกอก และ บางปะแก้ว อาจมีที่มาได้ ๒ ทางคือ ๑. มีความหมายตามรูปศัพท์เดิม ปะ  ก. มาเจอกัน, มาประเชิญหน้ากัน; เอาวัตถุเช่นผ้าหรือไม้เป็นต้นปิดทับ ส่วนที่ชํารุดเป็นช่องเป็นรู เช่น ปะผ้า ปะว่าว, ปิดทับ เช่น ปะหน้า. ปะว่า สัน. ถ้าว่าเจอ. ดังนั้น บางปะกอก และ บางปะแก้ว ถ้าจะหมายถึงสถานที่ที่มีการปะซ่อมแซมมะกอกหรือแก้ว ก็ไม่น่าจะใช่ อาจเป็นไปได้ที่เป็นการพบปะกันของคนสำคัญในถิ่นนั้นกับคนที่ชื่อ กอก และ แก้ว ตัวอย่างนี้มีในประวัติของชื่อ บางปะอิน คือ "บางปะอิน" มีประวัติความเป็นมาว่า ในสมัยสมเด็จพระเอกาทศรถ เสด็จโดยทางเรือล่องจากอยุธยาตามแม่น้ำเจ้าพระยา มาทางทิศตะวันตกถึงบางปะอิน เรือเกิดล่ม พระองค์พบกับหญิงสาวชาวบ้านนางหนึ่งชื่อนางอิน สถานที่แห่งนี้จึงได้ชื่อว่า บางปะอิน  ในที่สุดนางอินก็ได้เป็นบาทบริจาริกา (ภรรยา) ในสมเด็จพระเอกาทศรถ มีเรื่องคาดเดากันว่า ลูกของนางอินได้ขึ้นครองราชย์เป็น "พระเจ้าปราสาททอง" หรือพระศรีสรรเพ็ชญ์ที่ ๕ ในปี     พ.ศ. ๒๑๗๓ ๒. ออกเสียงกร่อนมาจากคำอื่น บางปะกอก อาจจะกร่อนมาจาก บางปากอก (ปาลูกมะกอก), บางป้ากอก (ป้ากอกเป็นคำสำคัญของถิ่นนี้), บางปลากอก (แถวนี้มีปลากอกชุกชุม) บางปะแก้ว ก็น่าจะเป็นคำกร่อนโดยวิธีเดียวกับ บางปะกอก คือมาจาก บางปาแก้ว, บางป้าแก้ว, บางปลาแก้ว ตัวอย่างนี้มีในประวัติชื่อของ "บางปะหัน" คือ "บางปะหัน" เดิมเป็นหมู่บ้านของคนมอญเก่าแก่ เนื่องจากขุดพบเครื่องปั้นดินเผา ซึ่งเป็นวัฒนธรรมแบบของมอญ สำหรับบางปะหันนั้น ซึ่งเพี้ยนมาจากคำว่า บางประหาร เพราะในสมัยกรุงศรีอยุธยา บริเวณวัดศาลาแดงในปัจจุบัน ซึ่งเป็นที่ตั้งของหมู่ ๕ เป็นแดนประหารนักโทษ ซึ่งใช้ชื่อสถานที่ตรงนี้เป็นแดนประหาร เมื่อเวลาผ่านไปในยุคต่อมา จึงเรียกว่า บางประหาร เพราะอยู่ใกล้แม่น้ำ เมื่อยกเลิกการประหารก็มีการเรียกทางราชการมาเรื่อย ๆ จนถึงปัจจุบันเรียกว่า บางปะหัน ทั้งหมดทั้งปวงนี้เป็นเพียงข้อสันนิษฐานเบื้องต้นเท่านั้น อาจมีผู้รู้จริงเกี่ยวกับความเป็นมาของสถานที่ดังกล่าว ขอเชิญแสดงความเห็นโดยพลัน จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ 30 เม.ย. 51 15:48:05 ]

ความคิดเห็นที่ 9 แต่ก่อนเคยคิด(ส่วนตัว)นะคะว่า bangkok  กับ angkor ของเพื่อนบ้านเรา น่าจะมีรากฐานคล้ายๆกัน คือ อังกอร์ แปลว่า เมืองหลวง บ้านเราก่อนที่จะเรียก บางกอก แบงคอก อาจจะได้รับอิทธิพลในตรงนี้ แค่เคยคิดนะคะ ไม่ได้จะโต้แย้ง นำมาเล่าสู่กันฟังว่าเคยสะดุดใจกับชื่อค่ะ มาใหม่แต่ชอบเรื่องเล่าเก่าค่ะ ผิดถูก ขออภัยนะคะ จากคุณ : บินไปในฟ้ากว้าง - [ วันแรงงาน 02:10:47 ]

ความคิดเห็นที่ 10 เรื่องการอธิบายที่มาของชื่อสถานนี้น่าสนใจครับ แต่ก็ยากเอาการอยู่ อย่างกรณีตั้งตามชื่อคนนี้ ก็เป็นเรื่องที่ต้องระวัง ถึงแม้จะมีเอกสารโบราณว่าไว้ เพราะว่าคนเขียนเอกสารโบราณเอง ก็อาจจะสืบไม่ได้เหมือนกันว่าทำไมเรียกอย่างนี้ เพื่อตัดปัญหาก็แต่งนิทานว่า เดิมนั้นมีตานั่น ยายนี่อาศัยอยู่ ก็เลยเรียกตามนั้น ที่ classic มากๆ ในตำนานไทยคือ เรื่องการตั้งชื่อกรุงศรีอยุธยา เพราะในตำนานเล่าว่า แต่เดิมที่ตรงนี้ เป็นบ้านของ ตาศรี กับ ยายยุธยา อะไรทำนองนี้แหละครับ อิอิ แต่ที่ตั้งตามชื่อจริงๆ และยังพบเห็นเค้าก็มี บางขุน ทั้งหลาย บางขุนเทียน บางขุนพรหม บางขุนศรี ชื่อเหล่านี้น่าจะเรียกตามชื่อขุนนางที่เป็นเจ้าของที่ดินแถวๆ นั้น เขายายเที่ยง นี่ก็ใช่ อิอิ ส่วน ปะกอก ปะแก้ว นั้น ไม่ทราบครับ แต่ส่วนตัวแล้วคิดว่า ปะ น่าจะเพี้ยนมาจาก "ป่า" คือ ป่ากอก (ป่ามะกอก) ป่าแก้ว (ป่าต้นแก้ว) ต้องหาคำทำนองนี้เปรียบเทียบอีกหลายๆ คำครับ บางปะหัน บางปะอิน นี้ น่าจะมาจากชื่อของพืช หรือ ปลา ซึ่งภาษาปัจจุบันไม่เรียกแบบนั้นแล้วก็ได้ครับ ส่วนตัวแล้วผมยังคงเชื่อทฤษฎีชื่อสถานที่ที่ขึ้นด้วย "บาง" มักจะตามด้วยชื่อ พืช หรือ สัตว์ หัน นี่ไม่ทราบครับ คาดว่าน่าจะเพี้ยนมาจากคำอื่นอีกที หรือเป็นชื่อที่สาบสูญไปจากภาษาไทยปัจจุบันแล้ว อิน นี่ หามาได้ว่า เป็น ชื่อลูกจันชนิดหนึ่ง ลูกกลมแป้นกลางบุ๋ม ไม่มีเมล็ด เรียกว่า ลูกจันอิน ถ้าตามแนวนี้ บางป่าอิน ก็มีเค้าอยู่ครับ เรื่องนี้ ก็คงยังไม่มีข้อสรุป ตามที่คุณเพ็ญชมพู กล่าวไว้ครับ ==================================== ส่วนกรณีที่ว่าบางกอก มาจากภาษามอญนั้น เรื่องนี้ผมไม่ค่อยเชื่อเท่าไหร่ เพราะว่า ภาษาเขมรก็เรียกมะกอก เหมือนกัน (มฺกาก่) ซึ่งถ้ามองโดยภาพรวมระหว่างคำศัพท์เขมร กับศัพท์มอญในภาษาไทยแล้ว คำศัพท์เขมรมีอิทธิพลมากกว่าอย่างเห็นได้ชัด อีกประการหนึ่ง ถ้าจะบอกว่า ศัพท์เหล่านี้คือคำ มอญทวารวดีไง ถ้าเช่นนี้ ก็ต้องตอบว่า มอญทวารวดี ถูกวัฒนธรรมเขมรเข้าครอบงำแล้ว ในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๖ - ๑๘ จากนั้นเผ่าไทจึงเพิ่งเคลื่อนย้ายลงมา อีกประการหนึ่ง ตำแหน่งที่เป็นเมืองบางกอกนี้ ช่วงที่ทวารวดีมีอำนาจทางการเมืองอยู่แถวๆ นี้ ยังเป็นทุ่งน้ำจืด - ป่าชายเลน (ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๒ - ๑๔) อยู่เลยครับ ดังนั้น การเรียกแถวๆ นี้ว่า บางกอก ก็น่าจะหลังจากที่เผ่าไท ลงมาอยู่แถวๆ นี้แล้วคือ ราวพุทธศตวรรษที่ ๑๙ เป็นต้นมา คือแผ่นดินแข็งพอที่จะพอตั้งบ้านเรือนกันได้แล้ว และภาษาที่ใช้แถวๆ นี้ก็น่าจะเป็นภาษาไทลพบุรี ที่มีการผสมกันระหว่างภาษาไท กับภาษาเขมร การที่จะระบุว่าคำไทยคำนี้คำนั้น มาจากภาษามอญ ก็ต้องระมัดระวังด้วยว่า จริงๆ แล้วอาจจะมาจากภาษาเขมรก็ได้ เพราะว่า ภาษามอญ กับภาษาเขมร เป็นภาษาตระกูลเดียวกัน มีศัพท์บางคำคล้ายๆ กัน และภาษาไทยปัจจุบันค่อนข้างชัดเจนว่าจะได้รับอิทธิพลจากภาษาเขมรเป็นหลัก อย่างไรก็ตาม บทความที่คุณเพ็ญชมพูนำมานี้ เขียนได้น่าสนใจมากครับ ได้รับความรู้มากที่เดียว เกี่ยวกับคำมอญ ส่วนคำว่า "บาง" นี้ น่ารับฟังอยู่ครับ แต่ในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน ให้ความหมายว่า        "ทางนํ้าเล็ก ๆ, ทางนํ้าเล็กที่ไหลขึ้นลงตามระดับนํ้าในแม่นํ้า ลําคลอง หรือทะเล; ตําบลบ้านที่อยู่หรือเคยอยู่ริมบางหรือใน บริเวณที่เคยเป็นบางมาก่อน, โดยปริยายหมายถึงทั้งหมู่" เรื่องคงต้องไปสืบถึงคำเมือง คำลาว คำไทใหญ่ หรือแม้แต่คำจ้วงด้วยว่า เค้ามีคำว่า "บาง" เหมือนภาษาไทยหรือไม่ ถ้ามี ทฤษฎีที่ว่ามาจากคำมอญ คงตัดไปได้ครับ =================================== ตอบคุณบินไปในฟ้ากว้าง ครับ คำว่า อังกอร์ (Angkor หรือ Ankor) นี้ เป็นคำที่ฝรั่งเรียกเพี้ยนครับ คือ เพี้ยนมาจากภาษาเขมรว่า นอกอร์ (Nogor) (นคร Nagara) หมายถึง พระนครหลวงของกรุงกัมพูชาโบราณ ดังนั้น ที่ว่าจะเพี้ยนมาเป็น "บางกอก" จึงเป็นไปไม่ได้ครับ ฝรั่งพวกนี้ฟังคำว่า "นคร" ไม่ค่อยชัด อิอิ อย่างเมืองนครศรีธรรมราช ก็เรียกเป็น ลิกอร์ (Ligor) กรณีเช่นนี้จะเห็นได้ชัดว่า มีการเพี้ยนกันไปมาระหว่าง "น", "ล", และ "อ" ครับ แก้ไขเมื่อ 01 พ.ค. 51 04:41:20 แก้ไขเมื่อ 01 พ.ค. 51 04:38:53 จากคุณ : Thailandia (Hotacunus) - [ วันแรงงาน 04:37:35 ]

ความคิดเห็นที่ 11 ตามหาที่มาของคำว่า "บางกอก" ไป ๆ มา ๆ เข้าไปพบวงสนทนาเกี่ยวกับเรื่องนี้ในเว็บเรือนไทยเข้าพอดี มีทั้งหมด ๑๘ หน้า   ผู้ร่วมสนทนานอกจากคุณเทาชมพูแล้วก็เห็นมีชื่อคุ้น ๆ เคยอ่านความเห็นของทุกท่านในพันทิปแล้วทั้งนั้น ไม่ว่าจะเป็นคุณ CrazyHOrse, คุณวรณัย และคุณ Hotacunus ด้วย  ตอนท้าย ๆ เป็นเรื่องเกี่ยวชื่อของบุคคลในศิลาจารึก น่าสนใจดีเหมือนกัน ขอเชิญท่านที่สนใจเข้าไปอ่านได้ ณ บัดนี้ ชื่อ "บางกอก" มาจากไหน (อีกแล้ว) http://www.reurnthai.com/index.php?topic=2344.0;wap2 จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ วันแรงงาน 09:34:51 ]

ความคิดเห็นที่ 12 ในหน้า ๙ มีบทความของสุจิตต์ วงษ์เทศ เกี่ยวกับย่านบางกอกในโคลงกำสรวลสมุทร ซึ่งคุณ Hotacunus ได้นำมาแสดงไว้ ขอคัดมาดังนี้ ครั้งหนึ่ง มีเจ้านายเชื้อพระวงศ์ชั้นสูงของกรุงศรีอยุธยา เสด็จประทับเรือจากพระนครศรีอยุธยา ลงมาตามแม่น้ำ ผ่านชุมชนหมู่บ้านทั้งสองฝั่ง จนถึงเขตเมืองนนทบุรี แล้วถึงบริเวณที่ลำแม่น้ำไหลคดเป็นรูปโค้งเกือกม้าที่เรียกย่านบางกอก คือ กรุงเทพฯ ทุกวันนี้ เหตุการณ์ครั้งนั้นอยู่ระหว่าง พ.ศ. ๒๐๓๑ – ๒๐๗๒ จะเป็นปีใดยังไม่รู้แน่ แต่อยู่ระหว่างแผ่นดิน สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๓ กับ สมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ ต่อเนื่องกัน มีหลักฐานยืนยันคือโคลงดั้น จำนวน ๑๓๐ บท เรียกกำสรวลสมุทรหรือรู้จักทั่วไป ชื่อ กำสรวลศรีปราชญ์ (แต่ “ศรีปราชญ์” ไม่ได้เป็นคนแต่งเรื่องนี้) แต่งอย่างที่เรียกในชั้นหลังว่านิราศ นับเป็นหนังสือนิราศมีอายุเก่าแก่มาก หรืออาจเก่าแก่ที่สุดของที่ราบลุ่มแม่น้ำเจ้าพระยาก็คงได้ แต่เรื่องนี้ต้องพิจารณาต่อไปอีก ความสำคัญของ กำสรวลสมุทร อยู่ที่พรรณนาชื่อบ้านนามเมือง และสถานที่ของกรุงเทพฯ ยุคดึกดำบรรพ์เอาไว้ด้วย ยังไม่พบเอกสารเก่ากว่าเล่มนี้ และไม่น่าจะมีให้พบแล้ว ต้องยกเป็นเอกสารเก่าสุดที่ออกชื่อบ้านนามเมืองและสถานที่ของกรุงเทพฯ กับปริมณฑล มีรายการดังต่อไปนี้ บางเขน ชื่อนี้ไม่ใช่เขตบางเขน กรุงเทพฯ ปัจจุบัน หากเป็นบางเขนที่อยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยาฝั่งเหนือสะพานพระราม ๖ แต่ใต้วัดเขมาภิรตาราม จังหวัดนนทบุรี บริเวณนี้มีคลองแยกไปทางตะวันออกเรียก คลองบางเขน  เวลาที่แต่งโคลงกำสรวลสมุทร ยังไม่ชุมชน ภูมิประเทศครั้งนั้นคงเป็นทุ่งโล่ง กวีจึงพรรณนาว่า มาทุ่งทุเรศพี้                 บางเขน เขนข่าวอกนมเฉลา        ที่ตั้ง ปืนกามกระเวนหัว          ใจพี่ พระเอย ฤๅบ่ให้แก้วกั้ง               พี่คงคืนคง ฯ บางกรูด อยู่ใต้บางเขนลงมา แต่หาร่องรอยไม่ได้ว่าอยู่ตรงไหน รู้แต่ว่าน่าจะมีต้นมะกรูดขึ้นเป็นป่า เพราะกวีพรรณนาว่า เยียมาสมดอกแห่ฃ้ง        ฤทัย ชื่นแฮ เครงย่อมถงวลถงมอก      ค่ำเช้า เยียมาเยียไกลกลาย        บางกรูด ถนัดกรูดเจ้าสระเกล้า       กลิ่นขจร ฯ บางพลู อยู่ทางฝั่งขวาแม่น้ำ ใต้บางกรูด ถัดมาทางใต้สะพานพระราม ๖ และใต้บางพลัด มีวัดบางพลูเป็นร่องรอยอยู่ ย่านนี้เห็นจะปลูกพลูไว้กินกับหมากเต็มไปหมด ดังกวีพรรณนาว่า เยียมาพิเศษพี้                  บางพลู ถนัดเหมือนพลูนางเสวย     พี่ดิ้น เรียมรักษเมื่อไขดู             กระเหนียก นางนา รสรำเพยต้องมลิ้น            ลั่นใจลานใจ ฯ ฉมังราย อยู่ทางฝั่งซ้ายแม่น้ำ ทางใต้สะพานซังฮี้ลงมา ชื่อนี้รียกกันภายหลังต่อมาว่า สมอราย มีวัดสมอรายตั้งอยู่ ปัจจุบันคือวัดราชาธิวาส  คำเดิมว่า ฉมังราย จะเป็นคำมอญหรือคำเขมร ยังไม่รู้ แต่กวีพรรณนาว่าย่านนี้เป็นหลักแหล่งของชาวประมง ใช้อวนหาปลาในแม่น้ำ ดังนี้ เรือมาเจียรเจียดใกล้        ฉมังราย ฉมังนอกฉมังในใน           อกช้ำ ชาวขุนสรมุทรหลาย         เหลือย่าน อวนหย่อนหยั่งน้ำถ้า         ถูกปลา ฯ บางระมาด ปัจจุบันอยู่ในคลองบางกอกน้อย แต่ยุคนั้นคือแม่น้ำเจ้าพระยาสายเดิมที่ไหลคดเป็นรูปโค้งเกือกม้า  ชื่อระมาดเป็นคำเขมร แปลว่า แรด คงจะมีแรดอยู่แถบนั้น   ย่านนี้เป็นเรือกสวน มีกล้วย อ้อย และผักต่างๆ มีชาวสวนตั้งหลักแหล่งเรียงราย รวมทั้งมีตลาด (จรหลาด) ด้วย กวีพรรณนาไว้ดังนี้ กล้วยอ้อยเหลืออ่านอ้าง       ผักนาง จรหลาดเล็กคนหนา             ฝั่งเฝ้า เยียมาลุดลบาง                  ระมาด ถนัดระมาดเต้นเต้า             ไต่เฉนียน ฯ บางฉนัง ปัจจุบันเรียกเพี้ยนเป็น บางเชือกหนัง อยู่ในคลองบางกอกน้อย ยังมีคลองบางเชือกหนังอยู่ฝั่งขวา ใต้คลองบางระมาด  ชื่อ ฉนัง เป็นคำเขมร แปลว่า หม้อ น่าเชื่อว่าชุมชนนี้มีอาชีพปั้นหม้อขาย ถ้าแปลความหมายต้องเรียก บางปั้นหม้อ หรือ บางหม้อ ย่านนี้เป็นเรือกสวนหนาแน่น เพราะกวีพรรณนามาก่อนว่าสองฝั่งแม่น้ำ (เดิม) เต็มไปด้วยสวนผลไม้ มีมะม่วง ขนุน มะปราง ฯลฯ สวนถัด ๆ ไปยังมีหมาก มะพร้าว เต็มไปหมด พวกแม่ค้าชาวบ้านต่างทำขนมแล้วเอาผลหมากผลไม้มาขาย ดังนี้ มุ่งเห็นเดียรดาษสร้อย          แสนสวน แมนม่วงขนุนไรเรียง             รุ่นสร้อย กทึงทองลำดวนโดร             รสอ่อน พี่แม่ ปรางประเหลแก้มช้อย           ซาบฟัน ฯ เยียมาแล้วไส้หย่อน              บางฉนัง ฉนังบ่มาทันสาย                  แสบท้อง ขนมทิพย์พงารัง                  รจเรข มาแม่ ยินข่าวไขหม้อน้อง               อิ่มเอง ฯ ด้าวหั้นอเนกซื้อ                  ขนมขาย อรอ่อนเลวงคิด                   ค่าพร้าว หมากสุกชระลายปลง           ปลิดใหม่ มือแม่ค้าล้าวล้าว                 แล่นชิงโซรมชิง ฯ บางจาก อยู่ฝั่งขวาแม่น้ำ (เดิม) ใต้บางเชือกหนัง มีโคลงว่า มลักเห็นน้ำหน้าไน่             นัยน์ตา พี่แม่ เรียมตากตนติงกาย            น่าน้อง ลันลุงพี่แลมา                   บางจาก เจียรจากตีอกร้อง              เรียกนางหานาง ฯ บางนางนอง ในโคลงเขียนคร่ำครวญ “นองชลเนตร” เมื่อกวีล่องเรือตามแม่น้ำ (เดิม) ถึงคลองบางกอกใหญ่ ได้เลี้ยวขวาเข้าคลองด่าน (ตรงวัดปากน้ำภาษีเจริญ) มุงไปทางบางขุนเทียน ผ่านตำบลบ้านแห่งหนึ่ง คือ บางนางนอง ปัจจุบันมีวัดนางนอง ตั้งอยู่ริมคลอง มีโคลงกล่าวว่า เสียดายหน้าช้อยชื่น          บัวทอง กูนา ศรีเกษเกษรสาว               ดอกไม้ มาดลบันลุนอง                ชลเนตร ชลเนตรชู้ช้อยไห้              ร่วงแรงโรยแรง ฯ บรรยากาศของสองฝั่งคลองด่านย่านบางนานอง ยังเป็นเรือกสวนหนาแน่นโดยเฉพาะสวนหมาก ดังโคลงบาทแรกของบทที่ ๖๓ ว่า “ลันลุงสองฟากฟุ้ง ผกาสลา” เมื่อสัก ๕๐ ปีที่แล้ว ย่านนี้ยังมีสวนหมากแน่นสองฝั่งคลอง ตัดตอนมาจาก: สุจิตต์ วงษ์เทศ ๒๕๔๗. นิราศเรื่องต่าง ๆ นิราศมาจากไหน ?. ใน กวีสยามนำเที่ยวสยามประเทศไทย. จาก เว็บไซต์ สมาคมนักกลอนแห่งประเทศไทย (คัดจากคำนำหนังสือกวีสยามนำเที่ยวกรุงเทพฯ มติชน ๒๕๔๗). http://www.thaipoet.net/index.php?lay=boardshow&ac=webboard_show&Category=thaipoetnet&thispage=21&No=282791 จากคุณ : เพ็ญชมพู - [ วันแรงงาน 11:28:58 ]

ความคิดเห็นที่ 13 มาตามอ่านนะคะ ค่อยๆเก็บ ยังไม่หายไปไหนค่ะ ขอบคุณผู้ให้ความรู้ทุกคนเลยค่ะ จากคุณ : บินไปในฟ้ากว้าง - [ 2 พ.ค. 51 02:01:50 ]

ความคิดเห็นที่ 14 ขอบคุณด้วยคน สนุกจังครับ จากคุณ : goodnightcry - [ 3 พ.ค. 51 22:45:42 ]