ความคิดเห็นที่ 1 ขออนุญาตคัดข้อความของผมจากกระทู้ก่อนมาไว้ในกระทู้นี้นะครับ ท่านทั้งหลายจะได้ไม่ต้องไปหาอ่านที่กระทู้เก่า เพราะจริงๆแล้วกระทู้เก่าเขาพูดเรื่องการสืบราชสมบัติจาก ร. 3 มา ร. 4 เป็นหลัก ผมเองที่เป็นฝ่ายแตกประเด็น http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7011588/K7011588.html ---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------- ความคิดเห็นที่ 8   ในความเห็นของผมนะครับ เจ้าของกระทู้อาจจะกำลังเอา "เลนส์" ปัจจุบันไปมองอดีต แต่อย่าลืมว่าประวัติศาสตร์เกี่ยวกับสถาบันพระมหากษัตริย์และพระบรมราชวงศ์จักรีแบบที่เรารู้และเข้าใจในปัจจุบันนั้น แท้จริงแล้วเป็น "การประกอบสร้าง" เมื่อราวๆ 100 ปีเศษที่ผ่านมา ผ่าน "ประวัติศาสตร์นิพนธ์" สำนักกรมพระยาดำรงฯ เกิดขึ้นพร้อมกับการสถาปนารัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์สยาม พระมหากษัตริย์มามีพระราชอำนาจเด็ดขาดแบบที่เรียกว่า "สมบูรณาญาสิทธิราชย์" จริงๆก็ในช่วงกลางรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก่อนหน้านั้น พระมหากษัตริย์มิได้ทรงมีพระราชอำนาจชี้ขาดแต่อย่างใด ราชการแผ่นดินต่างๆก็ต้องทรงพึ่งพากำลังของขุนนาง (ซึ่งคุมกำลังไพร่พลอยู่มาก) จึงมีคำที่เรียกพระเจ้าแผ่นดินว่าทรงเป็น "มหาชนนิกรสโมสรสมมติ" ดังนั้นพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าฯไม่อาจจะทรงชี้ขาดเรื่องพระเจ้าแผ่นดินองค์ใหม่ได้ง่ายๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่งถ้าขุนนางไม่เห็นพ้องด้วย ดังนั้นหลังกรมพระราชวังบวรในรัชกาลที่ 3 สิ้นพระชนม์ รัชกาลที่ 3 จึงทรง wait and see กับเรื่องผู้สืบราชสมบัติไปจนกระทั่งสวรรคต (ก่อนสวรรคตได้ทรง "โยนหินถามทาง" นิดหน่อย ดังปรากฏในพระราชพงศาวดาร) พระปรมาภิไธยของรัชกาลที่ 4 มีคำว่า "มหาชนนิกรสโมสรสมมติ" พระปรมาภิไธยในรัชกาลที่ 5 มีคำว่า "อเนกชนนิกรสโมสรสมมติ" แต่พอหลังจากระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ก่อตัวขึ้นแล้ว พระมหากษัตริย์จึงทรงมีพระราชอำนาจเต็มที่ในการตัดสินพระทัยเรื่องต่างๆ โดยที่ขุนนางได้กลายสภาพเป็นข้าราชการที่รับเงินเดือนประจำจากพระองค์เท่านั้น พระปรมาภิไธยของรัชกาลที่ 6 จึงหันไปใช้คำว่า "บรมชนกาดิศรสมมติ" (พ่อตั้งให้เป็นกษัตริย์) ส่วนของรัชกาลที่ 7 ก็เป็น "บรมเชษฐโสทรสมมติ" (พี่ชายตั้งให้เป็นกษัตริย์) ซึ่งสะท้อนว่าสถาบันพระมหากษัตริย์ไม่มีความจำเป็นจะต้องฟังเสียงของ "มหาชน/อเนกชน" (ในที่นี้หมายถึงขุนนาง) มากเหมือนแต่ก่อนอีกต่อไป อนึ่ง ต้องเข้าใจด้วยว่า "สมบูรณาญาสิทธิราชย์" กับ "สมมติเทพ" ไม่ใช่สิ่งเดียวกัน สมบูรณาญาสิทธิราชย์เป็นระบอบการปกครองรูปแบบหนึ่ง ส่วนสมมติเทพเป็นคติความเชื่อเกี่ยวกับสถานะขององค์พระมหากษัตริย์ ยิ่งพระมหากษัตริย์ทรงมีอำนาจเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์มากเท่าไหร่ ความจำเป็นในการอ้างอิงความเป็นสมมติเทพก็ยิ่งน้อยลงเท่านั้น เหมือนกับที่รัชกาลที่ 5 ทรงเคยรับสั่งว่า ความเป็นพระเจ้าจักรพรรดิราชนั่งรับต้นไม้เงินต้นไม้ทองนั้นไม่มีความหมายใดๆอีกต่อไปสำหรับพระองค์ แก้ไขเมื่อ 19 ก.ย. 51 12:07:21 แก้ไขเมื่อ 18 ก.ย. 51 23:16:53 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 18 ก.ย. 51 23:15:05 ] แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 15:33:56 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 15:33:02 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:26:26 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ตอบ คห. 18 ที่ว่า สมบูรณาญาสิทธิราช  แปลว่าอะไรครับ สมบูรณาญาสิทธิราช = สมบูรณ์ + อาญาสิทธิ์ + ราช  หรือเปล่าครับ รัชสมัยพระนเรศวรมหาราช สมัยพระเจ้าเสือ สมัยสมเด็จพระนารายณ์ ฯลฯ ใช่หรือไม่ครับ ---------------------------------------------------------------- ขออนุญาตยกเอาคำกล่าวของ รศ.ดร. นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ มาให้พิจารณานะครับ (วิจารณ์ได้) ท่านให้สัมภาษณ์กับนิตยสารสารคดีเมื่อ พ.ศ. 2542 ว่า "การปกครองแบบกษัตริย์หรือราชาธิปไตยมีมาแต่โบราณ เราเรียกว่าเป็น limited monarchy เป็นกษัตริย์ที่มีอำนาจจำกัด เพราะว่าพระองค์ท่านทรงเป็นแค่ประมุขของรัฐ ไม่ได้เป็นประมุขฝ่ายบริหาร อำนาจสมัยโบราณนั้นอยู่กับพวกขุนนาง อยู่กับกรมต่างๆ พวกเจ้าพระยาจักรี เจ้าพระยากลาโหม ขุนนางนั้นเป็นตัวถ่วงดุลอำนาจพระมหากษัตริย์ แต่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรือ absolute monarchy นั้นเป็นระบบกษัตริย์ชนิดพิเศษ ที่พระมหากษัตริย์ทรงเป็นทั้งประมุขฝ่ายบริหารและประมุขของรัฐในเวลาเดียวกัน พระองค์ท่านทรงสามารถรวบรวมอำนาจที่กระจายไปตามขุนนางต่างๆมาไว้ที่ราชสำนักได้สำเร็จเป็นครั้งแรก" จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 19 ก.ย. 51 22:28:42 ] จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:27:27 ]

ความคิดเห็นที่ 3 ตอบคุณกัมม์นะครับ ก่อนการปฏิรูปการปกครองของรัชกาลที่ 5 (บางคนเรียกว่าทรง “ปฏิวัติ” เลยก็มี) อำนาจบริหารมันกระจายตัวครับ ไม่มีใครถืออำนาจแบบ absolute จริงๆ ในส่วนกลาง (บริเวณพระนครและปริมณฑล) พระมหากษัตริย์ยังต้องบริหารโดยพึ่งพาเหล่าขุนนาง ขุนนางเหล่านี้มิได้มีรายได้หลักมาจากเงินเดือนที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้ หากแต่รายได้หลักมาจากหน่วยงานที่พวกเขาควบคุมอยู่ และถ้าพระมหากษัตริย์คิดจะไปแตะต้อง "หม้อข้าว" ดังกล่าวของขุนนางเมื่อไหร่ ก็จะเกิดความตึงเครียดขึ้น ดังที่ปรากฏมาแล้วในคดีพระยาอาหารบริรักษ์ในต้นรัชกาลที่ 5 ในส่วนท้องถิ่น พระมหากษัตริย์ก็แทบไม่มีอำนาจเข้าไปยุ่งเกี่ยวอะไรเลย ตำแหน่งเจ้าเมืองต่างๆก็อาศัยการสืบทอดตามสายตระกูล รายได้ของพวกเขาก็มาจากการ “กินเมือง” หาได้มาจากเงินเดือนที่พระมหากษัตริย์พระราชทานให้ไม่ แต่พอรัชกาลที่ 5 ท่านเริ่มตั้งหอรัษฎากรพิพัฒน์เพื่อรวบรวมอำนาจการจัดเก็บภาษี รัฐบาลกลางก็เริ่มมีรายได้มากขึ้นจนสามารถวางระบบราชการแบบเทศาภิบาลได้ ข้าราชการจากส่วนกลางที่รับเงินเดือนจากพระมหากษัตริย์ก็ได้เข้าไปควบคุมดินแดนต่างๆในพระราชอาณาเขตได้อย่างมีประสิทธิภาพ อำนาจของเจ้าเมืองต่างๆที่สืบทอดตามสายโลหิตก็ถูกลดทอนลง พูดง่ายๆก็คือ แขนขาของอำนาจรัฐส่วนกลางนั้นยาวขึ้น มีประสิทธิภาพในการควบคุมท้องถิ่นมากขึ้นนั่นเอง และเหล่าเสนาบดีในรัชกาลที่ 5 ก็มิได้มีไพร่พลอยู่ในมือแบบที่จะต่อรองอะไรกับพระมหากษัตริย์ได้เหมือนแต่ก่อนอีกต่อไป อำนาจของพระมหากษัตริย์ทั้งในพระนครและในส่วนภูมิภาคและท้องถิ่นจึงแข็งแกร่งกว่าแต่ก่อนมาก ด้วยเหตุนี้จึงมีนักวิชาการส่วนหนึ่งเริ่มนับว่าระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเริ่มในยุครัชกาลที่ 5 นี่เอง จริงๆแล้วผมก็ไม่ได้เป็นผู้เชี่ยวชาญประวัติศาสตร์ไทยแต่อย่างใด หากแต่อาศัยว่าเรียนทางรัฐศาสตร์มาและชอบอ่านหนังสือเกี่ยวกับประวัติศาสตร์ไทยเป็นงานอดิเรก จึงอยากเอาสิ่งที่อ่านมาแลกเปลี่ยนกับคนอื่นๆเท่านั้น เพราะผมเชื่อว่า “เสน่ห์” อย่างหนึ่งของการศึกษาประวัติศาสตร์ (รวมทั้งศาสตร์อื่นๆด้วย) ก็คือ การแสดงความเห็นและถกเถียงกันเพื่อความงอกเงยขององค์ความรู้ ส่วนความเห็นนั้นจะ “เข้าท่า” หรือ “ไม่เข้าท่า” ท่านทั้งหลายนั้นก็มีสติปัญญาที่จะพิจารณาเอาเอง แต่ถ้าในบอร์ดแห่งนี้มี “ศาลฎีกา” ที่จะชี้ขาดเรื่องประวัติศาสตร์ไทยอยู่แล้ว ความเห็นของผมก็คงจะไม่มีประโยชน์อะไรนัก ส่วนตัวในฐานะชาวพุทธ ผมเชื่อว่าคนที่รู้ "ความจริงสูงสุด" (absolute truth) มีเพียงแต่บรรดาพระพุทธเจ้าทั้งหลายเท่านั้น ส่วนอย่างอื่นล้วนแต่เป็น "ความจริงสัมพัทธ์" (relative truth) ที่อาจจะถูกพิสูจน์ว่าผิด (falsification) เมื่อใดก็ได้ แก้ไขเมื่อ 20 ก.ย. 51 23:40:00 แก้ไขเมื่อ 20 ก.ย. 51 14:06:56 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 20 ก.ย. 51 14:02:40 ] จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:28:03 ]

ความคิดเห็นที่ 4 ความคิดเห็นที่ 30   ตอบ คห.ที่ 29 นะครับ อำนาจการแต่งตั้งเจ้าเมืองแต่ก่อนเป็นของพระมหากษัตริย์ในทาง "นิตินัย" เท่านั้น แต่ในทางปฏิบัติแล้วไม่ใช่ โดยใน พ.ศ. 2434 รัฐบาลสยามที่กรุงเทพฯยอมรับเองว่า จริงๆแล้วอำนาจการปกครองของตนในทาง "พฤตินัย" นั้นขยายไปทางเหนือแค่เพียงปทุมธานีและนนทบุรี ส่วนทิศใต้ขยายไปถึงพระประแดงเท่านั้น (ดูเอกสารอ้างอิงได้จาก เตช บุนนาค, การปกครองระบบเทศาภิบาลของประเทศสยาม, หน้า 23, เชิงอรรถที่ 71) งานของคุณเตชนี้เข้าถึงเอกสารชั้นต้น ทำให้เราได้ทราบแง่มุมใหม่ๆของระบอบการปกครองของสยามก่อนถึงกลางรัชกาลที่ 5 ว่าจริงๆแล้วรัฐบาลที่กรุงเทพฯมีอำนาจน้อยมาก อ่านแล้วจะได้ความรู้สึกว่ารัชกาลที่ 5 และสมเด็จฯกรมพระยาดำรงราชานุภาพต้องทรงทุ่มเทเวลาและกำลังพระวรกายมากเพียงใดในการจัดการปกครองแบบใหม่ให้สำเร็จลุล่วง แค่อ่านบทที่ 1 ของคุณเตช ก็ได้ความรู้และความเข้าใจอะไรใหม่ๆเยอะเลยครับ อ่านแล้วก็สามารถนำมาวิพากษ์วิจารณ์กันได้ แก้ไขเมื่อ 22 ก.ย. 51 16:22:39 แก้ไขเมื่อ 22 ก.ย. 51 16:17:49 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 22 ก.ย. 51 16:14:53 ] จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:28:28 ]

ความคิดเห็นที่ 5 คุณ Pongkm ว่ามานั้นก็มีส่วนถูกครับ กษัตริย์หลายพระองค์ก็พยามยามรวบรวมพระราชอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลาง แต่นั่นก็มักจะออกมาในรูปของพระปรีชาสามารถส่วนพระองค์ พอขึ้นแผ่นดินใหม่ก็อาจเริ่มมีการท้าทายอำนาจกษัตริย์อีก แต่ที่ผมเสนอว่าระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาเกิดในรัชกาลที่ 5 เพราะผมดูที่ความเป็นสถาบัน (institution) ของระบอบดังกล่าว ความเป็นสถาบันที่ว่าก็คือ การที่ระบอบดังกล่าวอยู่ได้โดยไม่พึ่งกับปัจเจกบุคคลคนใดคนหนึ่ง หรือ พระบารมีของพระมหากษัตริย์พระองค์ใดพระองค์หนึ่ง ระบอบการปกครองที่รัชกาลที่ 5 ทรงวางไว้มีความเป็นสถาบันครับ เพราะเมื่อพระองค์สวรรคต รัชกาลที่ 6 ได้สืบราชสมบัติต่อโดยที่ไม่มีการแย่งชิงอำนาจหรือมีข้อถกเถียงเหมือนแต่ก่อน อีกทั้งระบบเทศาภิบาลก็ได้สามารถดำเนินการปกครองภูมิภาคต่างๆต่อไปได้โดยไม่มีรัชกาลที่ 5 เพราะกลไกของรัฐบาลกลางได้สถาปนาตนเองกลายเป็นสถาบันที่เข้มแข็งไปแล้ว (ถ้าเป็นสมัยอยุธยาคงมีการ "แข็งเมือง" กันให้เห็น) จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:28:50 ]

ความคิดเห็นที่ 6 ดีครับ ยินดีให้คุณแตกประเด็นครับคุณ Pongkm ท่านอื่นๆจะได้มาร่วมให้ความเห็นและตรวจสอบความคิดของผมไปด้วย ที่คุณบอกว่า "เพราะถึงอย่างไร เจ้าเมือง ในพื้นที่ต่างๆแม้จะใช้การสืบทอด แต่ก็ต้องรับตราตั้งจาก กรุงเทพ ซึ่งหากกรุงเทพไม่พอใจก็สามารถปลด และตั้งเจ้าเมืองใหม่ ได้ และสามารถแต่งตั้งคนจากส่วนกลางเข้าไปเป็นเจ้าเมืองได้ในเมือง สำคัญๆ" ในทางปฏิบัติ กรุงเทพฯมักจะไม่ทำแบบนั้นครับ ในหนังสือของเตช บุนนาค ได้ค้นไปเจอจดหมายที่สมเด็จฯกรมพระยาเทววงศ์วโรปการ ทรงเขียนถึงพระองค์เจ้าโสณบัณฑิต ลงวันที่ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2434 ในจดหลายฉบับนั้นได้ทรงบรรยายถึงหัวเมืองชายทะเลที่อยู่ภายใต้การดูแลของพระองค์ว่า "ตามความเห็นของฉัน และเท่าที่ได้กระทำมาแต่ก่อน ฉันแต่งตั้งข้าราชการผู้ซึ่งผู้ว่าราชการเมืองเสนอแนะมาให้ฉันเสมอ ผู้ว่าราชการเมืองย่อมรับผิดชอบหัวเมืองของตนโดยทั้งหมด และการแต่งตั้งคนที่เขาไม่เห็นด้วยนั้นย่อมจะไม่บังเกิดผลดีเลย" (เตช บุนนาค, หน้า 26 คุณเตชแปลเป็นภาษาอังกฤษ แล้วรองศาสตราจารย์ภรณี กาญจนัษฐิติ แปลมาเป็นภาษาไทยอีกรอบ) แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 09:59:45 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 09:57:05 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 23 ก.ย. 51 09:48:55 ] จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:29:12 ]

ความคิดเห็นที่ 7 เสริมข้อมูลนิดหนึ่งนะครับ คือว่าเคยมีคนจัดสำนักประวัติศาสตร์ในเมืองไทยออกเป็น 4 สำนัก 1. สำนักอนุรักษนิยม เน้นประวัติศาสตร์ที่มีพระมหากษัตริย์เป็นศูนย์กลางของเรื่อง เช่นงานของกรมพระยาดำรงฯ หม่อมราชวงศ์เสนีย์ และ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ส.พลายน้อย ทองต่อ กล้วยไม้ ณ อยุธยา ฯลฯ 2. สำนักชาตินิยม เน้นไปที่ความสืบเนื่องของชาติไทยนับแต่โบราณ เน้นวีรกรรมของทั้งกษัตริย์และสามัญชน เช่นงานของขุนวิจิตรมาตรา หลวงวิจิตรวาทการ พระยาอนุมานราชธน ฯลฯ 3. สำนักมาร์กซิสต์ เน้นการต่อสู้ทางชนชั้น เช่นงานของจิตร ภูมิศักดิ์ ฉัตรทิพย์ นาถสุภา พรรณี บัวเล็ก ฯลฯ 4. สำนักเสรีนิยม ไม่มีกรอบหรือโครงร่างใหญ่ของประวัติศาสตร์ที่แน่นอน หากแต่มุ่งไปพิจารณาแต่ละปรากฏการณ์เป็นส่วนๆ แล้วพยายามเอามาประกอบกัน (คล้ายๆกับต่อจิ๊กซอว์ แต่ยังต่อได้ไม่สมบูรณ์) เช่นงานของชาญชัย รัตนวิบูลย์ นครินทร์ เมฆไตรรัตน์ Benjamin Batson นิธิ เอียวศรีวงศ์  ฯลฯ สมัยก่อนผมก็ได้รับอิทธิพลจาก 1 และ 2 แต่ตอนนี้เริ่มหันมาเชื่อ 4 แล้วครับ ส่วน 3 นั้นผมไม่ได้ศึกษามากนัก จึงไม่อาจจะวิจารณ์อะไรได้ แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 15:57:12 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 15:54:16 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ว่ากันตามรากศัพท์ อาจจะมีมาก่อน ร.5 แต่คิดว่าไม่ใช่ระบบที่ใช้เป็นหลักทั่วไป จะเกิดขึ้นใด้ในกรณีที่กษัตริย์มีคุณลักษณะเฉพาะที่สามารถคุมทุกส่วนได้ โดยตัีวระบบน่าจะเป็น Aristocracy เสียมากกว่า คือมี "กลุ่ม" ผู้คุมอำนาจซึ่งสามารถต่อรองกับกษัตริย์ได้ ถ้าเทียบง่ายๆ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ - กษัตริย์ "สั่ง" หน่วยงานต่างๆได้โดยตรง อภิชนาธิปไตย - กษัตริย์ "ขอความร่วมมือ" หรือ "สั่ง" Aristocrat ที่ควบคุมหน่วยงานต่างๆ ขึ้นอยู่กับบารมีของกษัตริย์องค์นั้นว่ามาก-น้อย ขนาดไหน ถ้าจะให้มองตัวระบบ ผมเชื่อว่าระบบโน้มไปในทาง อภิชนาธิปไตย มากกว่า สมบูรณาญาสิทธิราชย์ เพียงแต่ในบางครั้งบางคราวกษัตริย์บางพระองค์ อาจจะเข้มแข็งมากจนกระทั่งมีอำนาจเด็ดขาดแต่โดยตัวระบบก็ยังคงไม่เปลี่ยนแปลง อำนาจยังคงแบ่งกันกระจัดกระจายในหมู่ขุนนางอยู่ดี จากคุณ : Nexus - [ 23 ก.ย. 51 16:04:59 ]

ความคิดเห็นที่ 9 ผมก็ชอบการเรียนประวัติศาสตร์ในสำนักแบบสุดท้ายเหมือนที่พี่ทียูว่ามานั่นแหละครับ คือศึกษาเรื่องราวในประวัติศาสตร์อย่างเป็นอิสระ ไม่มีกรอบตั้งไว้ก่อนในการวิพากษ์ทางประวัติศาสตร์ อย่างสำนักแรก ที่คณะก็จะมีอาจารย์ปิยนาถ บุนนาค (ซึ่งสอนวิชาประวัติศาสตร์ไทยสมัยใหม่ตอนอยู่ปีสอง) ที่ดูโดดเด่นในการเขียนหนังสือหรือการสอนที่เน้น พระมหากษัตริย์เป็นศูนย์กลาง แต่อาจารย์เป็นคนใจดี ให้เกรดง่าย และให้อิสระในการทำรายงานมากเลยรักอาจารย์มากครับ ส่วนสำนักที่สี่นั้น อาจกล่าวได้ว่าเป็นการมองประวัติศาสตร์ในฐานะที่เป็นมนุษยศาสตร์อย่างเต็มตัว คือ พิจารณาเป็นเหตุการณ์เฉพาะๆไป แล้วนำมาคิดวิพากษ์วิจารณ์ในลักษณะเป็นประวัติศาสตร์เชิงความคิด ซึ่งจะแตกต่างจากประวัติศาสตร์เชิงพรรณนาหรือเชิงข้อมูลอย่างสำนักแรก (ไม่รู้ผมเข้าใจถูกหรือเปล่า ยังไงพี่ทียูก็เข้ามาอธิบายด้วยครับ) ผมชอบอ่านงานเขียนทางประวัติศาสตร์แบบสำนักสุดท้าย เพราะสนุก และได้ความรู้ที่ลึกซึ้งดี แต่ทว่าเวลาทำรายงานเองนั้น ใจจริงก็อยากจะคิดให้ได้แบบสำนักที่ว่ามานั้น แต่ยากเหลือเกิน คิดยังไงก็คิดก็คิดไม่ตกเสียที ตอนนี้นั่งปั่นรายงานอยู่ครับ จากคุณ : ภารตยุทธ (ภารตยุทธ) - [ 23 ก.ย. 51 16:09:56 ]

ความคิดเห็นที่ 10 ถ้าตามนิยามของ สมบูรณาญาสิทธิราชย์ คือ กษัตย์ มีอำนาจสูงและสิทธขาดในการบริหารประเทศ คำสั่งต่างๆเป็นกฎหมาย มีอำนาจปกครอง แผ่นดินและพลเมือง โดยอิสระ ไม่มีองค์กรใดตามกฎหมายทัดทานได้ ผมคิดว่า หลังการปฎิรูปการปกครองของพระบรมไตรโลกนาถ กษัตย์ไทยก็เข้าข่ายนี้แล้วนะครับ คือ กษัตย์เป็นผู้แต่งตั้งข้าราชการ  กษัตย์เป็นผู้ตรากฎหมาย และไม่มีใครมีอำนาจเหนือกษัตย์ คือ กษัตย์เป็น ผู้นำฝ่ายบริหาร อันนี้ชัวร์ และมีอำนาจแต่งตั้งถอดถอนขุนนาง ได้ตามความพอใจ  เป็นผู้นำกองทัพ ก็สั่งให้ ขุนนางไปตีที่ต่างๆได้ บางคนก็ออก นำทัพเองเลย เป็นผู้อยู่เหนือกฎหมาย การพระราชทานอภัยโทษหรือสั่งประหาร ใครก็ได้ น่าจะเห็นได้ชัด ส่วนสมมุติเทพ ผมมองว่า เป็นระบบส่วนซ้อนที่เอาไว้เสริมสถานะอีกที หนึ่ง เหมือน พิธีถือน้ำพิพัฒน์ หรือสิ่งอื่นๆ ทั้งหลายทั้งแหล่ แต่โดยลักษณะก็น่าจะ ถือว่าเป็น  สมบูรณาญาสิทธิราชย์  ครบตามนิยามแล้ว นอกจากนี้จริงอยู่ กษัตย์ต้องสั่งงานผ่านขุนนางต่างๆ แต่ตำแหน่งขุนนางต่างๆ ก็ถูกตั้งโดยกษัตย์อีกทีหนึ่ง ซึ่งสามารถแต่งตั้งหรือถอดถอนได้ตามความพอใจ แน่นอนว่าทั้งหมดเป็นเรื่องตามทฤษฎี ซึ่งมักไม่เป็นแบบนั้นเสมอไป แต่ถ้าบอกว่า ก่อน ร 5. เป็นเรื่องของ ตัวบุคคล จะเห็นได้ว่า หลังร 5. ระบบ ที่ว่าก็ไม่สามารถ ทำงานได้ ร 6 . และ ร 7. ก็ไม่สามารถทำทุกอย่างได้ เหมือนในสมัย ร 5. ก็ต้องฟัง เหล่าขุนนางอยู่ดี ก็แสดงว่า สุดท้ายทุกอย่าง ก็กลับไปขึ้นอยู่กับตัวบุคคลอยู่เหมือนเดิม เอาละครับเชิญท่านอื่นเสริม หรือ คัดค้านครับ แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 17:56:41 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 17:55:10 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 17:50:55 จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 23 ก.ย. 51 17:44:39 ]

ความคิดเห็นที่ 11 จริงๆ ทำกระทู้แตกประเด็น แต่พลาด ไหนๆ มาคุยกันในนี้แล้วก็ช่วย ลบ กระทู้บนด้วยนะครับ จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 23 ก.ย. 51 18:04:41 ]

ความคิดเห็นที่ 12 ส่วนเรื่องการ สืบทอดอำนาจ การแย่งชิงอำนาจผมมองว่า มันไม่ใช่ปัจจัยตัดสินว่า กษัตย์เป็นสมบูรณ์ อาณาญาสิทธิราช หรือเปล่า สมัยพระนารายน์อยู่ก็มีอำนาจเต็ม พอพระเพทราชา กบฎ พระนายรายน์ แต่พอขึ้นมามีอำนาจก็ถือว่ามีอำนาจเต็ม เหมือนกัน ส่วนเรื่องสำนักเผอิญ ผมเป็นพวกอ่านไปเรื่อย อันไหนมันเมคเซ็นส์ ก็เห็นด้วย อันไหน ไม่ก็ไม่เห็นด้วย ดังนั้นไม่สังกัดสำนักครับ แต่ยึดหลักฐาน เป็นหลัก ว่าสำนักไหน มีหลักฐานอ้างอิง มากกว่ากัน ถ้าสำนัก 1 มีหลักฐานอ้างอิงมากกว่า ก็ยึดตามสำนัก 1 ครับ แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 18:18:18 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 18:17:16 จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 23 ก.ย. 51 18:15:34 ]

ความคิดเห็นที่ 13 ที่คุณ Pongkm ว่า "แต่ถ้าบอกว่า ก่อน ร 5. เป็นเรื่องของ ตัวบุคคล จะเห็นได้ว่า หลังร 5. ระบบ ที่ว่าก็ไม่สามารถ ทำงานได้ ร 6 . และ ร 7. ก็ไม่สามารถทำทุกอย่างได้ เหมือนในสมัย ร 5. ก็ต้องฟัง เหล่าขุนนางอยู่ดี ก็แสดงว่า สุดท้ายทุกอย่าง ก็กลับไปขึ้นอยู่กับตัวบุคคลอยู่เหมือนเดิม" ผมมีข้อสังเกตแบบนี้นะครับ แน่นอนว่า ไม่ว่าจะเป็นระบอบราชาธิปไตยหรือระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ กษัตริย์ต่างต้องมีขุนนางไว้ช่วยงานทั้งนั้น หากแต่สถานะของขุนนางของสองระบบนี้ไม่เหมือนกัน ในระบอบราชาธิปไตย (ก่อนกลาง ร.5) ขุนนางผู้ใหญ่เป็นเสมือน "หุ้นส่วนอำนาจ" ของพระมหากษัตริย์ และมีศักยภาพมากพอที่จะล้มพระมหากษัตริย์ได้ เพราะขุนนางมีไพร่พลในบังคับอยู่มาก ดังที่สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์เคยต่อว่ารัชกาลที่ 3 ในปลายรัชกาลว่า "ท่านใช้เราเปนบรรไดขึ้นถึงที่สูงแล้ว ท่านจะเตะบรรไดเสีย" (เรื่องนี้ ร.6 ทรงเล่า ดูในหนังสือ ประวัติต้นรัชกาลที่ 6 หน้า 62-63) พระเจ้าปราสาททอง พระเพทราชา พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าฯ ต่างก็มาจากการปราบดาภิเษกทั้งนั้น แต่ในยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์ พระมหากษัตริย์ทรงสร้างกลไลควบคุมระบบราชการพลเรือนและระบบราชการทหารให้รวมศูนย์อำนาจอยู่ที่พระองค์เองได้สำเร็จอย่างเป็นรูปธรรม ขุนนางระดับเสนาบดีกลายเป็นเพียงผู้รับใช้งานของพระมหากษัตริย์เท่านั้น พวกเขาไม่มีฐานทรัพยากรอะไรในมือที่จะไปต่อกรกับพระมหากษัตริย์ได้อีกต่อไป จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 20:08:35 ]

ความคิดเห็นที่ 14 ผ่านมาอ่าน...   จากคุณ : ชายยอดนักทดลอง - [ 23 ก.ย. 51 20:15:42 ]

ความคิดเห็นที่ 15 ส่วนที่คุณ Pongkm ว่า "สมัยพระนารายน์อยู่ก็มีอำนาจเต็ม พอพระเพทราชากบฎพระนายรายน์ แต่พอขึ้นมามีอำนาจก็ถือว่ามีอำนาจเต็ม เหมือนกัน" ผมมีข้อสังเกตว่า ถ้าสมเด็จพระนารายณ์ทรงมีอำนาจล้นพ้นจริง เหตุใดต้องทรงเอาชาวตะวันตกอย่างเจ้าพระยาวิชาเยนทร์มาเป็นพันธมิตรด้วย และหลังจากการยึดอำนาจของพระเพทราชา ก็เกิดการ "แข็งเมือง" กันมากมาย โดยเฉพาะแถบนครราชสีมาและนครศรีธรรมราช การที่มีการแข็งเมืองในช่วงเวลาไล่เลี่ยกันแบบนี้แสดงว่าอำนาจการปกครองหัวเมืองของรัฐบาลอยุธยานั้นอ่อนเอามากๆ และภายในพระนครศรีอยุธยาเอง พระเพทราชาก็ต้องเจอการท้าทายอำนาจจากกรมพระราชวังบวร (พระเจ้าเสือ) ที่มักจะทำอะไรไปโดย "ไม่เห็นหัว" พระเพทราชา เช่นเมื่อกษัตริย์เวียงจันทน์ส่งพระราชธิดามาถวายพระเพทราชา พระเจ้าเสือก็กลับเอานางมาเป็นพระสนมของตนแทน แล้วค่อยไปทูลขอพระเพทราชาทีหลัง แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 20:25:31 แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 51 20:24:09 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 23 ก.ย. 51 20:21:10 ]

ความคิดเห็นที่ 16 แต่นั้นก็แสดงว่า พระนารายณ์มีอำนาจในการแต่งตั้งบุคคลตามความพอใจ ใช่ไหมละครับ ซึ่งเป็นปรากฎการณ์ที่ปรากฎใน ทุกรัฐบาลทั่วโลก ที่จะแต่งตั้งผู้ที่ไว้ใจ มาใช้งาน ซึ่งนั้นหมายความว่าอำนาจการแต่งตั้งขุนนาง ยังอยู่ในมือกษัตย์ โดย ขุนนางไม่สามารถทัดทานได้ เป็นการยืนยันอำนาจสิทธิขาด ของกษัตย์ จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 24 ก.ย. 51 09:06:18 ]

ความคิดเห็นที่ 17 ว่ากันในเชิงปฏิบัติ ไม่มีระบอบใดที่จะมีใครสามารถกุมอำนาจทั้งหมดเพียงคนเดียวได้โดยแท้จริง แต่ถ้าพิจารณาที่ "ระบอบ" การปกครองแล้ว ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ที่เกิดขึ้นในสมัย ร.๕ เป็นระบอบที่รวมศูนย์อำนาจ ซึ่งแต่เดิมแบ่งกันกันอยู่ มาไว้ที่พระมหากษัตริย์เพียงพระองค์เดียว ระบอบที่ใช้ก่อนหน้านั้น มีแบ่งปันอำนาจกัน โดยมีกษัตริย์เป็นผู้จัดการแบ่งปันอำนาจ แบ่งชั้นการการใช้อำนาจและเก็บเกี่ยวผลประโยชน์ไว้หลายระดับ - กษัตริย์ได้รับผลประโยชน์โดยการเกณฑ์ไพร่หลวง และผูกขาดการค้าสินค้าบางชนิด - เจ้าประเทศราช ส่งส่วย แต่เป็นผู้แต่งตั้งขุนนางของตัวเอง เกณฑ์ไพร่เอง เก็บผลประโยชน์ภาษีอากรต่างๆเอง - เจ้านายทรงกรม แต่งตั้งขุนนางในกรมตัวเอง เกณฑ์ไพร่เอง - ขุนนาง เกณฑ์ไพร่เอง ตามเงื่อนไขตำแหน่งและสถานะทางการเมือง (ไม่ได้ถือครองที่ดินตามศักดินาอย่างที่คุณ Pongkm ว่าไว้ในกระทู้ก่อนหน้า บ้านเราปัจจัยการผลิตจำกัดที่แรงงาน ไม่ใช่ที่ดิน) ระบอบที่ ร.๕ สถาปนาขึ้นคือ ยุบระบบเจ้าประเทศราช เลิกทาส ยกเลิกระบบไพร่ ประชาชนทุกคนขึ้นตรงต่อพระมหากษัตริย์ ไม่ต้องเข้าเกณฑ์ ใช้การเก็บภาษีโดยตรงแทน เงินที่ได้นำไปจัดสรรเป็นเงินเดือนหรือเบี้ยหวัดเงินปีให้ข้าราชการ, เจ้านาย และ(อดีต)เจ้าประเทศราช ไม่มีใครนอกจากพระมหากษัตริย์พระองค์เดียวที่สามารถกุมกำลังคนได้ กองทหารก็เปลี่ยนเป็นทหารอาชีพ ไม่ใช่ไพร่ที่ถูกเกณฑ์มาเมื่อยามศึก ซึ่งมีความแตกต่างกันที่ว่านายทหารผู้คุมกำลังนั้นคุมกำลังโดยตำแหน่ง นั่นคือหากถูกปลดหรือย้าย กำลังทหารที่เคยคุม (ทางทฤษฎี)ถือว่าพ้นการควบคุมโดยอัตโนมัติ ซึ่งต่างจากระบบเดิมที่ไพร่สังกัดมูลนายใดไม่สามารถเปลี่ยนแปลงได้โดยง่าย ซึ่งเท่ากับว่าให้โอกาสมูลนายสะสมกำลังได้ ภายใต้เงื่อนไขสถาวะการเมืองในยุคสมัยนั้น จากคุณ : CrazyHOrse - [ 24 ก.ย. 51 11:32:44 ]

ความคิดเห็นที่ 18 คุณ Pongkm ครับ พระมหากษัตริย์ที่ทรงมีอำนาจแต่งตั้งคนโปรดให้เป็นขุนนางได้ แต่กลับไม่อาจปลดขุนนางที่ทำตัวเป็นปรปักษ์ต่อพระองค์ให้ออกจากราชการได้ แบบนี้จะเรียกว่าสมบูรณาญาสิทธิราชย์ได้หรือ? สิ่งที่น่าคิดมากกว่านั้นก็คือ ในเมื่อพระเจ้าเสือกระทำการ "แย่งเมีย" จากพระเพทราชาไปซึ่งๆหน้า (ถ้าเป็นสมัยนี้อาจเรียกว่า "หมิ่นพระบรมเดชานุภาพ" ก็ได้) ขนาดนี้ ทำไมพระเพทราชาไม่ทำอะไรพระเจ้าเสืออย่างเด็ดขาด ทำไมไม่ปลดพระเจ้าเสือออกจากตำแหน่งวังหน้า ทำไมปล่อยให้พระเจ้าเสือมีพระชนม์ชีพอยู่จนสบโอกาสที่พระเพทราชาประชวรหนักใกล้สวรรคต ทำการยึดอำนาจ สำเร็จโทษเจ้าพระขวัญ และขึ้นครองราชย์เสียเอง เหตุผลที่พอจะอธิบายได้น่าจะเป็นดังที่คุณ CrazyHOrse ว่ามาแหละครับ ไพร่ในสังกัดวังหน้ามีจำนวนไม่น้อย ถ้าเกิดพระเพทราชาคิดจะปลดพระเจ้าเสือออกจากวังหน้า เป็นไปได้สูงว่าวังหน้ากับวังหลวงจะต้องรบกัน และไม่อาจจะรับประกันได้ว่าวังหลวงจะเป็นฝ่ายชนะ อนึ่ง เห็นด้วยอย่างที่คุณCrazyHOrse บอก ว่าศักดินาเป็นเพียงตัวเลขเท่านั้น มิได้สะท้อนการถือครองที่ดินอย่างแท้จริง (รู้สึกว่านักประวัติศาสตร์ไทยฝ่ายอนุรักษนิยมก็ยืนยันเช่นนี้) แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 51 14:42:42 แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 51 22:09:45 แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 51 12:37:58 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 24 ก.ย. 51 12:26:44 ]

ความคิดเห็นที่ 19 ประเทศแถวนี้สมัยก่อนเวลารบกัน สิ่งที่ต้องการคือ "คน" ไม่ใช่ที่ดิน แสดงให้เห็นว่าที่ดินมีเหลือเฟือ แต่คนมีไม่พอ จากคุณ : Nexus - [ 24 ก.ย. 51 13:41:25 ]

ความคิดเห็นที่ 20 ศักดินานั้นเป็นเพียงเครื่องกำหนดฐานะของบุคคลในการปรับไหมเป็นพินัยหลวง  มิใช่เกณฑ์การถือครองที่ดินตามระบอบศักดินาของยุโรป  ในข้อที่ว่าที่ดินมีเหลือเฟือนั้นมีพยานปรากฏมาจนถึงสมัยรัชกาลที่ ๖  ดังที่มีพระราชบันทึกถึงดินแดนในคาบสมุทรมลายูว่า   "พระราชอาณาจักรสยามภาคนี้เปนที่สำคัญมีค่าเปนอันมาก  คือเปนที่บริบูรณด้วยทรัพย์แผ่นดินอันคอยอยู่เพื่อให้ขุดขึ้นมาใช้  มีแร่ต่างๆ หลายอย่างหลายประการ  นอกจากนี้มีพื้นแผ่นดินอันบริบูรณซึ่งจะทำการเพาะปลูกอะไรก็ได้โดยสำเร็จ  ถ้าลงทุนและใช้แรงทำจริงๆ  แต่ที่ดินเหล่านี้โดยมากทิ้งว่างอยู่เปล่าๆ  เพราะพลเมืองมีไม่พอกับท้องที่" จากคุณ : V_Mee - [ 24 ก.ย. 51 14:56:34 ]

ความคิดเห็นที่ 21 ฮ่ามาอยู่กระทู้นี้นี่เอง (ขอบคุณ คุณทียูครับ) รออ่าน ๆ จากคุณ : ฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร - [ 24 ก.ย. 51 21:35:52 ]

ความคิดเห็นที่ 22 ผมอ่านดู ความเห็น 5 ของ ท่าน TU แล้วจับประเด็นได้ว่า ท่านมองในลักษณะของความเป็นสถาบัน ซึ่งต้องมีความต่อเนื่องและดำรงอยู่ได้เอง ถ้าวัดตามนี้ ก็คงจะจริงที่ว่า เพิ่งเกิดในสมัย ร5 เป็นต้นมา เพราะการสืบทอดอำนาจของพระมหากษัตริย์ในอยุธยาขาดหลักเกณฑ์ชัดเจน ทำให้มีปัญหาระหว่างลูกกับพระมหาอุปราช (วังหน้า) มาตลอด และเป็นเหตุให้เกิดการช่วงชิงบัลลังค์กันเกือบตลอด หรือแม้แต่พี่น้องกันเอง สมัยธนบุรี ไม่ได้สืบบัลลังค์ ต้นรัตนโกสินทร์ ตรงนี้ที่อาจมีคำถาม แต่ผมคงไม่สามารถตอบได้ว่าทำไม ร1 จึงให้ขุนนางข้าราชบริพารผู้ใหญ่รวมถึงพระบรมวงศานุวงศ์เป็นผู้เลือกพระมหากษัตริย์ จึงมีผลทำให้ ร2 ก็จึงยึดตามพระราชบิดาเช่นกัน จึงเป็นที่มาของ ร3 หรือแม้แต่ ร4 และ ร5 ก็เช่นกัน และเพิ่งมีในรัชสมัยของ ร5 ที่ชัดเจนว่า ยกเลิกตำแหน่งวังหน้า ให้ใช้มกุฎราชกุมารแทน จึงเกิดความชัดเจนเป็นครั้งแรกว่าราชบัลลังค์จะสืบต่อโดยลูก ถ้ามองในแง่ของความเป็นสถาบันตามนี้ เห็นด้วยครับ จากคุณ : ciri - [ 25 ก.ย. 51 14:21:32 ]

ความคิดเห็นที่ 23 คุณ ciri พูดถึงการสืบราชสมบัติจากรัชกาลที่ 1 มารัชกาลที่ 2 ทำให้ผมนึกถึงเทศนาพระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย ที่หม่อมเจ้า พระประภากรบวรสุทธิวงศ์ เทศน์ถวายรัชกาลที่ 5 เมื่อวันที่ 15 มิถุนายน พ.ศ. 2425 ณ พระที่นังอนันตสมาคม (องค์เก่า) เทศนาที่ว่านี้ได้พูดถึงสาเหตุที่รัชกาลที่ 1 ปล่อยให้ตำแหน่งวังหน้าว่างลงอยู่หลายปี โดยไม่สถาปนาวังหน้าองค์ใหม่ว่าเป็นเพราะ "ไม่ทรงทราบอัธยาศัยข้าทูลละอองธุลีพระบาททั้งปวง" จนต้องให้เหล่าขุนนาง (รวมทั้งพระเจ้ายาลองแห่งราชวงศ์เหงียน) เสนอชื่อเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร รวมทั้งให้คำมั่นว่าจะ "พร้อมใจกันขอรับพระราชทานฉลองพระเดชพระคุณทำนุบำรุงสืบไป " เมื่อทรงสดับฟังดังนี้แล้วจึง "สมด้วยพระราชประสงค์ ก็ทรงโสมนัส ทราบอัธยาศัยท่านเสนาบดีแล้วก็สิ้นพระราชวิตก" และโปรดให้จัดการพระราชพิธีอุปราชาภิเษกให้แก่เจ้าฟ้าพระองค์ดังกล่าว แสดงว่ารัชกาลที่ 1 ไม่อาจกำหนดผู้สืบราชสมบัติได้ หากไม่ได้รับการยินยอมจากเหล่าขุนนาง (และในกรณีนี้ยังรวมถึงเจ้าประเทศราชอย่างญวณอีกด้วย) นี่เป็นลักษณะหนึ่งของการเมืองการปกครองก่อนยุคสมบูรณาญาสิทธิราชย์ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 51 15:10:39 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 25 ก.ย. 51 15:05:42 ]

ความคิดเห็นที่ 24 รื่องการสืบสันตติวงศ์ในยุคกรุงศรีอยุธยาและกรุงรัตนโกสินทร์ตอนต้นนั้น  น่าจะเทียบได้กับการสืบทอดตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครเชียงใหม่ในยุคสวามิภักดิ์กรุงรัตนโกสินทร์ การตั้งแต่งตำแหน่งสำหรับเมืองนครเชียงใหม่นั้น  ปรากฏความในตำนานะนเมืองเชีนงใหม่และพงศาวดารโยนกว่า ตำแหน่งสูงสุดนั้นประกอบด้วย  เจ้านครซึ่งเปรียบได้กับวังหลวง  เจ้าอุปราชเทียบได้กับวังหน้า  และเจ้าเมืองแก้วหรือต่อมาเรียกว่า บุรีรัตน  เปรียบได้กับวังหลัง ผู้ที่ดำรงตำแหน่งอุปราชนั้นมักจะเป็นน้องของเจ้านคร  หรือบางคราวอาจเป็นบุตร  แต่โดยมากแล้วผู้ที่เป็นอุปราชมักจพเป็นน้องหรือญาติที่ใกล้ชิด  และเป็นผู้ที่มีกำลังอยู่ในมือ  บางคราวกล่าวกันว่า เต้าอุปราชนั้นมอำนาจมากกว่าเจ้านครเสียด้วยซ้ำ  การสืบทอดตำแหน่งเจ้านครเชียงใหม่จึงมักจะเป็นการเลื่อนเจ้าอุปราชที่ปกติมิใช่บุตรของเจ้านครขึ้นเป็นเจ้านครเป็นลำดับมา  จนมาถึงสมัยเจ้านครตนที่ ๕  คือ พระเจ้ามโกตรประเทศฯ พิราบะยลง  มีการเตรียมการที่จะแต่งตั้งเจ้าอุปราชที่เป็นหลานเจ้านครขึ้นดำรงตำแหน่งเจ้านคร  แต่เผอิญเจ้าอุปราชเกิดถึงแก่กรรมลงดสียก่อน  ตำแหน่งเจ้านครจึงไปตกแก่เจ้าบุรีรัตนซึ่งเป็นหลานของพระเจ้ากาวิละปฐมวงศ์เจ้าเจ็ดตนผู้ครองนครเชียงใหม่  และเมื่อพระเจ้ากาวิโลรสสุริยวงศ์ถึงแก่พิราลัยก็ได้เวนสมบัติให้เจ้าอุปราชผู้เป็นบุตรดขยขี้นเป็นเจ้านครแทน ในสมัยพระเจ้าอินทวิชยานนท์ เจ้านครที่ ๗  เนเจ้านครเชียงใหม่  ก็ตั้งน้องชายเป็นเจ้าอุปราช  ซึ่งว่ากันว่า เจ้าอุปราชตนนี้มีอำนาจยิ่งหว่าเจ้านครเสียอีก  แต่เจ้าอุปราชถึงอสัญกรรมไปก่อนเจ้านคร  ในที่สุดตำแหน่งเจ้านครเชียงใหม่จึงมาตกแก่เจ้าราชวงศ์ ผู้เป็นบุตรชายคนใหญ่  แต่กว่าจะได้ขึ้นเป็นเจ้านครก็ต้องรักษาการในตำแหน่งเจ้าอุปราชอยู่ ๓ ปีเศษ จึงอาจกล่าวได้ว่า ระบบการสืบทอดตำแหน่งเจ้านครเชียงใหม่นั้นน่าจะเป็นวิธีการเดียวกับการสืบราชสันตติวงศ์ของไทยในสมัยโบราณ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 51 16:48:44 จากคุณ : V_Mee - [ 25 ก.ย. 51 16:48:31 ]

ความคิดเห็นที่ 25 lสมัยรัชกาลที่5 ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราช นั้นคือว่าเป็นช่วงที่เต็มขั้นที่สุด มีการปกครองแบบสมบูรณ์ แต่อดีตมา ก็มีมานานแล้ว ความคิดเห็นส่วนตัวนะคะ จากคุณ : ข้าวสวยข้าวเม่า - [ 25 ก.ย. 51 17:36:58 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ผมมาตามทีได้ขอไว้ให้มาโพสต์ได้ในกระทู้นี้ จากกระทู้K7026470 ความเห็นของคุณ นร มอปลาย ไม่เบาเลยครับ ประโยคนี้อธิบายคล้ายๆกับนิธิ เอียวฯเลยครับ (แต่จริงๆผมมีความเห็นต่างกันเล็กน้อยถ้าอ่านละเอียดตามตัวอักษร)   "พระราชอำนาจของกษัตริย์แต่ก่อนจะเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์ เปรีย ดั่งเปลวเทียน  ยิ่งห่างไกลจากศูนย์กลางอำนาจ พระราชอำนาจก็ยิ่งลดน้อยลง"          ผมเข้าใจว่าระบบที่นิธิเรียกว่าก่อนรัฐเราจะเป็นรัฐสมัยใหม่(modern state-- พูดในอีกทางหนึ้งรัฐสมบูรณาญาสิทธิ(Absolutist Stateก็ถือว่าใช่modern state)เปรียบได้กับเรื่องเปลวเทียนที่คุณ นร.ม.ปลายกล่าวครับ  ผมคิดว่ารูปแบบรัฐแบบนี้อ. เสกสรรค์ ประเสริฐฯใช้คำว่าการปกครองแบบศูนย์อำนาจ(suzerainty)ตอบแบบoffhandนะครับ สรุปความเห็นของผมคือ สมบุรณาญาสิทธิราชย์(Ab Mo)มีมาก่อนตั้งแต่อยุธยาแล้วแต่รัฐสมบูรณาญาสิทธิ(Ab State)เพิ่งก่อตัวอย่างจริงๆสมัยปฏฺรูปร.5ครับ จากคุณ : สนใจ - [ 25 ก.ย. 51 20:31:04 ]

ความคิดเห็นที่ 27 คุณนักเรียน ม.ปลาย บอกว่า "การที่จะเกิดรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ขึ้นมาได้นั้น ปัจจัยสำคัญอย่างหนึ่งคือ  การคมนาคม สื่อสาร ที่ค่อนข้างมีประสิทธิภาพพอสมควร" ผมว่าที่สำคัญมากไม่แพ้การคมนาคมสื่อสารก็คือ "เงิน" ครับ สิ่งแรกๆที่รัชกาลที่ 5 ทรงทำเมื่อได้ว่าราชการด้วยพระองค์เองก็คือ การตั้งหอรัษฎากรพิพัฒน์ เมื่อ พ.ศ. 2416 เพื่อให้พระองค์มีรายได้อย่างเต็มเม็ดเต็มหน่วย พระองค์จะได้มีเงินมาจ่ายเงินเดือนให้กับข้าราชการ และสถาบันข้าราชการพลเรื่อนและทหารแบบใหม่นี้เองที่เป็นกลไกสำคัญในการสร้างรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 51 20:46:58 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 25 ก.ย. 51 20:45:54 ]

ความคิดเห็นที่ 28 การปกครองแบบกษัตริย์หรือราชาธิปไตยมีมาแต่โบราณ เราเรียกว่าเป็น limited monarchy เป็นกษัตริย์ที่มีอำนาจจำกัด เพราะว่าพระองค์ท่านทรงเป็นแค่ประมุขของรัฐ ไม่ได้เป็นประมุขฝ่ายบริหาร แต่ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรือ absolute monarchy นั้นเป็นระบบกษัตริย์ชนิดพิเศษ ที่พระมหากษัตริย์ทรงเป็นทั้งประมุขฝ่ายบริหารและประมุขของรัฐในเวลาเดียวกัน จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU  - [ 19 ก.ย. 51 22:28:42 ] ก็ยังเป็นคำถามเดิม  แล้วก่อนนั้นใครเป็นประมุขฝ่ายบริหาร จะไม่ว่าถึงช่วงกรุงเก่า  อย่างเช่นสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช  ซึ่งอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาสมบูรณ์ absolute monarchy เพียงใด  ทรงชี้เป็นชี้ตายแก่พระราชอาณาจักรอย่างที่เราเคยรับรู้กันมาอย่างคุ้นเคย  จะขอว่าแต่ในสมัยใกล้ๆ กับแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนะครับ พระราชอำนาจในรัชกาลที่ ๓  ทรงยกเลิกกฎหมายหลายฉบับอย่างเช่นอากรค่าน้ำ  ทรงกำกับกรมท่ามาตั้งแต่ยังเป็นพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่น แต่งสำเภาไปค้าขายถึงเมืองจีน  เมื่อเสวยราชย์แล้วก็บำรุงการค้าขายจนเจริญก้าวหน้า  การศึกสงครามที่มีเกือบจะตลอดรัชกาลก็โปรดแต่งตั้งแม่ทัพออกไปปราบปรามหลายพระองค์  แม้จนสงครามของพม่ากับอังกฤษก็มีพระราชดำริจะเข้าร่วมกับอังกฤษปราบปรามพม่า ความมั่นคงภายในก็โปรดให้เจ้าหน้าที่ออกปราบปรามอังยี่ถึงหัวเมือง ซึ่งสถานการณ์เกินกว่ากำลังเจ้าเมืองจะปราบปรามได้เช่นที่ฉะเชิงเทรา  การพิพากษาอรรถคดีก็ทรงบำเพ็ญทุกวันในเวลาค่ำมีปรากฏอยู่ในราชนุกิจแล้ว เรื่องการต่างประเทศก็ไม่โปรดให้ทำสัญญาข้อตกลงกับชาติตะวันตกที่เข้ามาหลายครั้ง  จะสิ้นรัชกาล พระราชอำนาจในรัชกาลที่ ๔ ฝ่ายนิติบัญญัติทรงออกกฎหมายหลายอย่างตั้งแต่กฎหมายฝิ่นจนกระทั่งหมากับตุ๊กแกที่อยู่ในวัด  พระราชอำนาจฝ่ายบริหารโปรดให้ขุดคลองบำรุงท้องที่เพิ่มพื้นที่การเพาะปลูกหลายสาย  ถนนหนทางหลายสายเกิดขึ้นในรัชสมัยนี้  โปรดให้จัดตั้งหัวเมืองขึ้นใหม่ ๑๙ หัวเมือง  ฝ่ายตุลาการโปรดเลิกประเพณีตีกลองร้องฎีกา  ให้มีถวายฎีกาโดยสะดวก  ทรงพิพากษาอรรถคดีหลายคดีอย่างข้าราชการข่มเหงทาส  หรือจะเป็นคดีอำแดงเหมือนที่เรารู้จักกันแทบทุกคน  ฝ่ายการต่างประเทศทรงเห็นอำนาจของฝรั่งที่จะมามีอำนาจในแถบนี้ต่อไป  ตั้งแต่จีนรบแพ้อังกฤษในรัชกาลที่ ๓  สภาวการณ์ตอนนั้นล่อแหลมอย่างยิ่ง  โปรดให้ทำข้อตกลงกับชาติตะวันตกกับทุกประเทศที่เข้ามาขอทำสัญญา  โปรดให้รับราชทูตอังกฤษตามแบบแผนประเพณีในสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช  จนสิ้นข้อรังเกียจ  มีพระราชหัตถเลขาไปถวายกวีนอังกฤษ  จนกระทั่งนายเอ๊ดดี้พระสหายชาวอเมริกัน  บางครั้งพระราชทานพระธรรมเทศนาแก่ข้าราชการราษฎรในโอกาสต่างๆ อีกต่างหาก แล้วใครเป็นประมุขฝ่ายบริหารกันละครับ แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 11:02:29 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ก.ย. 51 11:01:56 ]

ความคิดเห็นที่ 29 คราวนี้จะว่าถึงเรื่องกินเมือง กับเงินเดือน   ที่ดูเหมือนจะเป็นไม้ตายของท่าน ดร. ได้ยินกันบ่อยเหลือเกินว่า "กินเมือง" แล้วกินเมืองมันกินกันอย่างไร ต้องเท้าความกันหน่อยนะครับ รายได้ที่นำมาบริหารแผ่นดิน (แต่ไหนแต่ไรมา) มาจาก ๔ ประเภท  ได้แก่ ๑. จังกอบ  เงินที่เรียกเก็บค่าผ่านทางบกน้ำ  ที่เรามักจะได้ยินคำว่า ด่านขนอน  ส่วนนี้โปรดเกล้าฯ ให้ประทวนเจ้าหน้าที่ขึ้นเก็บ  (แถวบ้านผมแต่เดิมมีด่านขนอนอยู่  เจ้าหน้าที่มีตำแหน่งขุน  เรียกว่าขุนด่าน  แต่บังเอิญอยู่ใกล้ศาลเจ้าเง็กเซี่ยงฮ่องเต้  เขาเลยเรียกรวมกันว่า ขุนด่านเจ้าพ่อเสือ เข้าศาลนี้ไหว้ที่เดียวได้สองต่อ)  เปรียบได้กับค่าทางด่วนในปัจจุบัน ๒. อากร  เก็บชักส่วนจากผลประโยชน์ที่ราษฎรได้จากแผ่นดิน  เช่นอากรค่านา อากรค่าน้ำ อากรสวนใหญ่ อากรสุรา เป็นต้น  ส่วนนี้โปรดให้มีการประมูลกันเป็นเจ้าภาษี  จัดเก็บอากรจากราษฎรส่งเข้ามาถวายตามที่ประมูลไว้  ส่วนเกินจากนั้นเป็นค่าดำเนินการและกำไรของเจ้าภาษี  โปรดให้เลิกในรัชกาลที่ ๕  เมื่อเสนาบดีกระทรวงมหาดไทยปรึกษาเสนาบดีกระทรวงคลัง  ว่าจะใช้เจ้าหน้าที่มหาดไทยเป็นผู้ดำเนินการจัดเก็บเอง ๓. ฤชานั้นคือค่าธรรมเนียม เช่นเมื่อ รางวัดที่ดินประกอบอากร เช่นอากรสวนใหญ่เป็นต้น  ค่าฤชาในสมัยปัจจุบันก็ยังคงมีให้พบเห็นได้  แต่มาในรูปแบบอากรแสตมป์  เวลาทำสัญญาซื้อขาย กู้ยืม  ส่วนนี้ประทวนเจ้าหน้าที่ขึ้นดำเนินการ ๔. ส่วย คือยอมให้บุคคลบางจำพวกส่งสิ่งของ ซึ่งรัฐบาลต้องการใช้แทนที่คนเหล่านั้นต้องมาประจำทำราชการด้วยแรงของตน เช่น เมืองไหนมีไม้มากก็ส่งส่วยไม้  เมืองไหนมีขี้ค้างคาวก็ส่งขี้ค้างคาว  หรือส่งเป็นเงินเข้ามาก็มี  ส่วนนี้เป็นส่วนที่เจ้าเมืองดูแลจัดการ  ส่งให้ครบตามจำนวนที่ต้องเกณฑ์  ส่วนเกินเรียกว่า เศษส่วย เป็นของเจ้าเมือง  อีกประการหนึ่งความสัมพันธ์กันระหว่างเจ้าเมืองกรมและราษฎร  เป็นในลักษณะพึ่งพากัน  เจ้าเมืองกรมการมีหน้าที่ดูแลทุกข์สุขให้ราษฎร  ราษฎรมีหน้าที่บำรุงเจือจานให้กับเจ้าเมืองกรมการ  ด้วยสิ่งของบ้างด้วยกำลังบ้าง  ที่เรียกกันว่า "กินเมือง" เมืองไหนส่งส่วยไม้ เศษส่วยก็เป็นไม้  เมืองไหนส่งขี้ค้างคาว เศษส่วยก็เป็นขี้ค้างคาว  เมืองไหนส่งส่วยเงิน เศษส่วยก็เป็นเงิน หัวเมืองต่างๆ ขึ้นกับ ๓ กรม  ได้แก่กรมมหาดไทย กรมพระกลาโหม และกรมท่า  ส่วนเมืองเล็กน้อยขึ้นกับเมืองใหญ่ (คล้ายมณฑล) คราวนี้มาดูสมัยรัชกาลที่ ๕ บ้างนะครับ เมื่อปรับปรุงและตั้งกระทรวงแล้ว  และจัดตั้งมณฑลเทศาภิบาล  ค่าจังกอบและฤชาเดิมประทวนเจ้าหน้าที่ออกดำเนินการอยู่แล้ว ไปมีปัญหา  ค่าอากรโปรดให้ยกเลิกการประมูลกันเป็นเจ้าภาษีออกจัดเก็บ  โปรดให้เจ้าหน้าที่ออกจัดเก็บแทน  ประเภทภาษียังคงเดิมเป็นส่วนมาก  มีตั้งเพิ่มและยกเลิกบางประเภทเช่นอากรบ่อนเบี้ยและหวย  ส่วนส่วยโปรดให้ตั้งเป็นภาษีเรียกเก็บจากราษฎรโดยเจ้าหน้า  และเศษส่วยผลประโยชน์ของเจ้าเมืองที่ได้รับมาแต่เดิม  ก็โปรดพระราชทานเป็นเงิน  มีปรากฏในประวัติเจ้าพระยายมราช (ปั้น) ว่าเจ้าเมืองในบริเวณเจ็ดหัวเมืองแขกมีเงินตอบแทนส่วนนี้(เศษส่วย)มากกว่าข้าหลวงเทศาภิบาลเสียอีก  ส่วนการบริหารจัดการก็ให้ข้าหลวงเทศาภิบาลกราบทูลข้อเท็จจริงและถวายความคิดเห็นในการจัดการ  อย่างเจ้าพระยายมราช (ปั้น) จัดบริเวณเจ็ดหัวเมืองแขก (เจ้าเมืองเป็นมุสลิมก็มีเป็นไทยก็มี  ราษฎรนับถือศาสนาต่างกันแต่มีจำนวนพอๆ กัน)  ก็เป็นนโยบาลที่เจ้าพระยายมราชปรึกษากับเจ้าเมือง  กราบบังคมทูลให้ทรงวินิจฉัยและทรงเห็นชอบกับนโยบายตามคำปรึกษา  ประกาศใช้ในบริเวณดังกล่าว  ส่วนเจ้าเมืองก็ยังคงเลือกคนในตระกูลเจ้าเมืองเดิมขึ้นนั่งเมืองอย่างเช่นตระกูล ณ สงขลา หรือ ณ ระนอง ที่รับใช้เบื้องพระยุคลบาทมายาวนาน  แม้แต่ประเทศราชอย่างจำปาศักดิ์ เชียงใหม่หรือเจ้าพระยาไทรบุรี  เป็นแต่โปรดให้มีข้าหลวงคอยปรึกษาจัดการ  เหตุใดจำกัดอยู่แต่เฉพาะในตระกูล  เนื่องจากการศึกษาหาความรู้ในสมัยนั้น  ได้ด้วยการเรียนรู้ปฏิบัติงาน  ใครเกิดในตระกูลเจ้าเมืองย่อมเรียนรู้การปกครองเมืองได้มา  จึงเป็นคนในตระกูลหรือพื้นเมืองมาก  เจ้าเมืองตามหัวเมืองรอบนอกที่โปรดเกล้าไปเป็นนึกชื่อไม่ออกเลย หรือแม้แต่ข้าหลวงเทศาภิบาลก็โปรดให้ใช้คนที่มีความสามารถ  อย่างเช่นมณฑลเพชรบูรณ์พระยาสงครามภักดี(เฟื่อง) เลื่อนขึ้นเป็นที่พระยาเพชรรัตนสงคราม เป็นเทศาภิบาล  เนื่องจากเป็นคนที่สู้ความไข้ในมณฑลเพชรบูรณ์ได้ดีเยี่ยม  ว่ากันว่าท่านข้าหลวงผิวเหลืองดั่งทองทา  การจัดการแต่ละมณฑลก็เป็นไปตามภูมิประเทศที่ข้าหลวงปรึกษากับเจ้าเมืองกรมการ  บันทึกข้อเท็จจริงปัญหาและถวายความคิดเห็นในนโยบาย นักวิชาการหลายท่านเห็นว่าเป็นการรวมอำนาจ  แต่ผมว่าเป็นการกระจายอำนาจมากกว่า กลับมาที่เรื่อง "เงินเดือนเจ้าเมือง" เมื่อแรกเปลี่ยนมาเป็นเทศาภิบาล  ให้ผลประโยชน์ตอบแทนจากการยกเลิกเศษส่วย  โปรดให้ตั้งเจ้าหน้าที่ขึ้นดำเนินการในภาษีอากรต่างๆ  เรียกตำแหน่งนี้ว่า หลวงคลัง หรือ ขุนคลัง ประจำเมือง ในแผนกคลังประจำเมือง  จัดดำเนินการ (การปกครองหัวเมืองในระบบมณฑลเทศาภิบาลแบ่งเป็น ๓ แผนกมหาดไทย คณะกรรมการส่วนใหญ่ก็เป็นเจ้าเมืองและกรมการเดิม ตั้งตำแหน่งกำนันผู้ใหญ่บ้านขึ้นดูแล  ฝ่ายยุติธรรมจัดตั้งศาลตามหัวเมืองขึ้นว่าความคดีฟ้องร้องในหัวเมือง  และตั้งศาลข้าหลวงชำระความอุทธรณ์จากศาลเมืองด้วย  ฝ่ายคลังตรวจเก็บเงินผลประโยชน์แผ่นดิน ๔ อย่างดังกล่าวมา) แรกใช้วิธีส่งเข้าคลังมณฑลส่งเข้าส่วนกลางแล้วจะตั้งเบิก(เศษส่วย)ส่วนของเจ้าเมืองกรมการ  ต่อมาเห็นปัญหาว่าเกิดความล่าช้าไม่ทันต่อเหตุ  จึงโปรดเกล้าฯให้หักเงินส่วนนั้น (เศษส่วย) จ่ายในหัวเมืองเลย  ส่วนที่เหลือส่งเข้าคลังมณฑลและคลังหลวงตามลำดับ จะเห็นได้ เงินเดือนกับเศษส่วย ไม่ต่างอะไรกันเลย พระราชอำนาจในการบริหารแผ่นดินก็ไม่ต่างกัน  ต่างกันแต่สถานการณ์ที่จะทรงดำเนินนโยบายเท่านั้น ถ้าเป็น absolute monarchy ก็ควรจะเป็นทุกพระองค์  หรือถ้าไม่เป็นก็ไม่เป็นทุกพระองค์   ทุกพระองค์ที่กล่าวมาทรงมีอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์ (สมบูรณาญาสิทธิราชย์) ไม่ว่าจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรมครับ แก้ไขเมื่อ 27 ก.ย. 51 09:32:24 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ก.ย. 51 11:02:54 ]

ความคิดเห็นที่ 30 สำหรับเรื่อง มณฑลเทศาภิบาล  ยังเหลือร่องรอยอยู่กับการจัดการดูแลกำลังทหาร  เรียกว่า มณฑลทหาร ควบคุมดูแลกำลังทหารในมณฑลนั้นๆ เจ้าหน้าที่แผนกต่างๆ ในมณฑล และหัวเมือง  การปกครองดูแล ระบบคลัง ระบบศาลจังหวัด การตั้งและยกเลิกมณฑลเทศาภิบาล มีรายละเอียดมาก จะหาเวลาคัดไว้ต่อไปครับ แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 11:23:54 แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 11:22:39 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ก.ย. 51 11:19:50 ]

ความคิดเห็นที่ 31 ใครเป็นหัวหน้าฝ่ายบริหารนั้น ผมได้ตอบคุณกัมม์ไปแล้วในความเห็นที่ 3 สรุปได้ว่าพระมหากษัตริย์มิได้ทรงเป็นประมุขสูงสุดในฝ่ายบริหารอย่างแท้จริง ลองย้อนไปอ่านนะครับ ที่นี้จะขอเรียนถามคุณกัมม์ว่า ถ้าพระเจ้าแผ่นดินเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์มาแต่เดิมจริง -ทำไมรัฐบาลสยามเมื่อ พ.ศ. 2434 จึงยอมรับว่าอำนาจของตนมีแต่ในกรุงเทพฯ นนทบุรี ปทุมธานี และพระประแดงเท่านั้น? -ทำไมพระเพทราชาไม่กล้าทำอะไรพระเจ้าเสือ ทั้งๆที่พระเจ้าเสือตั้งตนท้าทายพระเพทราชาขนาดนั้น? -ทำไมสมเด็จกรมพระยาเทววงศ์ฯจึงทรงยอมรับว่า ถ้ารัฐบาลกลางไม่แต่งตั้งข้าราชการตามที่เจ้าเมืองเสนอชื่อมา จะเกิดผลเสียต่อรัฐบาลกลางแน่ๆ? -ทำไมรัชกาลที่ 1 ทรงรอให้ขุนนางและเจ้าประเทศราชเสนอชื่อเจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทรเสียก่อน จึงค่อยแต่งตั้งให้เจ้าฟ้าพระองค์นั้นเป็นวังหน้าองค์ใหม่? การดูพระราชอำนาจของพระมหากษัตริย์ตามตัวบทกฎหมายนั้นเป็นเรื่องที่ต้องระวังนะครับ เพราะกฎหมายไม่ได้สะท้อนภาคปฏิบัติการของกฎหมายอย่างแท้จริง บางครั้งการที่กษัตริย์ออกกฏหมายจำนวนมากสะท้อนความอ่อนแอของสถาบันฯเช่นเดียวกัน ดูอย่างสมัยอยุธยามีการกำหนดบทลงโทษผู้ปองร้ายพระเจ้าแผ่นดิน พระอัครมเหสี พระหน่อพุทธเจ้า พระเยาวราช ฯลฯ ถี่ยิบเลยครับ ถามว่ากฎหมายเหล่านั้นสะท้อนอำนาจที่เข้มแข็งของพระมหากษัตริย์กระนั้นหรือ? ไม่ใช่ เพราะถ้าพระมหากษัตริย์มีอำนาจควบคุมฝ่ายต่างๆได้จริง ทำไมสมัยอยุธยาถึงมีการปลงพระชนม์และ/หรือปราบดาภิเษกกันอยู่แทบจะทุกรัชกาล แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 16:39:56 แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 16:38:20 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 26 ก.ย. 51 16:37:01 ]

ความคิดเห็นที่ 32 ใน คห. 28 ที่คุณกัมม์ว่า "สมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช  ซึ่งอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาสมบูรณ์ absolute monarchy เพียงใด  ทรงชี้เป็นชี้ตายแก่พระราชอาณาจักรอย่างที่เราเคยรับรู้กันมาอย่างคุ้นเคย" ตรงนี้ต้องระวังครับ อะไรที่เราคุ้นเคย หรือรับรู้กันมาจากรุ่นสู่รุ่นนั้นก็มิได้หมายความว่าสิ่งนั้นจะถูกต้องเสมอไป  พระพุทธเจ้าเองก็ยังตรัสเรื่องนี้ไว้ในกาลามสูตร พูดถึงพระนเรศวร ก็ทำให้นึกถึงการเสียกรุงครั้งที่ 1 ถ้าพระมหากษัตริย์แห่งอยุธยาเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์จริง เหตุใดจึงไม่อาจควบคุมเมืองพิษณุโลกได้ ทำไมไม่ปลดพระมหาธรรมราชาออกจากการเป็นเจ้าผู้ครองนครพิษณุโลก แล้วเรียกตัวกลับมาอยุธยา ทำไมปล่อยให้พระมหาธรรมราชาไปร่วมมือกับพระเจ้าบุเรงนองมาตีกรุงศรีฯได้สำเร็จ? แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 17:14:59 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 26 ก.ย. 51 16:49:50 ]

ความคิดเห็นที่ 33 คุณคงยึดติดกับคำว่า "อาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์" มากเกินไป ไม่ว่าสมัยไหนพระราชาก็ต้องดูสถานการณ์ ฟังคำปรึกษาขุนนางด้วยกันทั้งนั้น แม้ในรัชกาลที่ ๕  ที่ท่านว่าเป็นอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นราชาโดยสมบูรณ์ ก็ยังต้องฟังคำปรึกษา เรื่องไหนบ้างที่ทรงตัดสินพระราชหฤทัยโดยลำพัง  โดยไม่ฟังเสียงคณะเสนาบดี ข้าหลวงมณฑล หรือแม้แต่มหาดเล็ก(รายงาน) ส่วนเรื่องเมืองพิษณุโลกในสมัยที่กล่าวถึงนั้น   เขาเรียกว่ากลับไปใช้ระบบเมืองประเทศราชเหมือนครั้ง(สมเด็จ)พระมหาธรรมราชาอีกครั้ง  พงศาวดารเขาบอกว่าตั้งให้เป็นเจ้าจ้ะ ถ้าเป็นอย่างนี้คงต้องวนอีกหลายรอบ  ยังอีกไกลน้องเอย อีกอย่างหนึ่งที่คุณติดอยู่ คือ เส้นแบ่งพรมแดนแต่ละประเทศ นะครับ คุณกล่าวถึงกาลามสูตรหลายครั้ง  เข้าตัวเองหรือเปล่า   เคยพิจารณางานของท่าน ดร. บ้างหรือไม่ครับ เท่าที่ดูๆ ส่วนใหญ่เขาจะไม่ค่อยเอาด้วยนะครับ แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 19:59:32 จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ก.ย. 51 19:37:56 ]

ความคิดเห็นที่ 34 คุณเหมือน คุณ เหงามาก จังนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ก.ย. 51 20:00:47 ]

ความคิดเห็นที่ 35 คุณกัมม์น่าจะโต้ตอบในเชิงวิชาการนะครับ ไม่ควรจะเอาเรื่องอื่นๆที่ไม่ใช่วิชาการมาปน เช่น "ยังอีกไกลน้องเอย" "คุณเหมือน คุณ เหงามาก จังนะครับ" เป็นต้น คำพวกนี้มันอาจสะท้อนวุฒิภาวะของคุณเอง ขออนุญาตคิดเล่นๆแบบตลกๆนะ ถ้าคุณกัมม์คิดว่าการที่ผมมานั่งถกเถียงในทางวิชาการในบอร์ดแห่งนี้สะท้อนว่าผมเป็นคนขี้เหงา อย่างนี้พวกครูอาจารย์ รวมถึงราชบัณฑิตที่ให้ความรู้ทางวิชาการแก่สาธารณะก็คงต้องเข้าโรงพยาบาลไปบำบัดอาการทางจิตกันหมดแล้วแหละครับ ใครจะเห็นด้วยหรือไม่เห็นด้วยกับแนวคิดที่ว่าสมบูรณาญาสิทธิราชย์เพิ่งมาเกิดในสมัยรัชกาลที่ 5 นั้น ก็เป็นสิทธิของแต่ละท่าน ผมแค่อธิบายเหตุผลของผม ส่วนจะเชื่อหรือไม่นั้นคงไม่อาจจะไปบังคับอะไรได้ แก้ไขเมื่อ 26 ก.ย. 51 21:33:30 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 26 ก.ย. 51 21:23:12 ]

ความคิดเห็นที่ 36 วุฒิภาวะของผมก็แค่นี้  และไม่เคยคิดจะปิดบังซ่อนเร้นเลย อย่างที่บอกไว้ในกระทู้ที่แล้ว  ไม่คิดจะอภิปรายให้คุณฟังครับ เอาเป็นว่าผมพิมพ์เล่นๆ ไปอย่างนั้น  บางคนเดินผ่านมาสะดุดเข้า ก็เท่านั้น จากคุณ : กัมม์ - [ 27 ก.ย. 51 09:44:51 ]

ความคิดเห็นที่ 37 ในรัชกาลที่ ๕ ที่ท่านดร. บอกว่าเป็น ยุคอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์นั้น ในเรื่องตั้งกรมพระเจ้าลูกยาเธอ  เสนาบดีต้องกราบทูลความชอบหลายครั้งกว่าจะโปรดเกล้าฯ เหล่าเสนาบดีที่กราบทูลความชอบพระเจ้าลูกเธอ  มักจะได้ฟังกระแสพระราชดำรัสบริภาษ "นี่จะให้เสียๆ หรืออย่างไร" จะแล้วจนรอดถึงเวลาจะโปรดเกล้าฯ ก็ยังมีกระแสพระราชดำรัสถามเสนาบดีอีกว่า "ไม่โดนด่าแน่นะ" พระเจ้าแผ่นดินไม่ว่าจะเป็นสมัยไหน  แม้ในรัชกาลที่ ๕ ที่ดร.ท่านว่าเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์ (สมัยอื่นไม่ใช่) ก็ย่อมต้องฟังที่คณะปรึกษา เสนาบดี ราษฎร ด้วยกันทั้งนั้นครับ แก้ไขเมื่อ 27 ก.ย. 51 10:09:03 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 ก.ย. 51 09:57:00 ]

ความคิดเห็นที่ 38 มีพระราโชวาทพระราชทานพระเจ้าลูกยาเธอรุ่นใหญ่  เมื่อคราวจะเสด็จไปทรงศึกษายังต่างประเทศ ข้อหนึ่งเกี่ยวกับเงินทอง  น่าจะเป็นประโยชน์กับกระทู้  และเพื่อนๆ ที่สามารถนำไปใช้ในชีวิตจริง  ขอสำเนามาไว้ที่นี่ด้วยนะครับ              ๒. เงินค่าที่จะใช้สอยในการเล่าเรียน กินอยู่นุ่งห่มทั้งปวงนั้น จะใช้เงินพระคลังข้างที่ คือเงินที่เป็นส่วนสิทธิ์ขาดแก่ตัวพ่อเอง ไม่ใช้เงินที่สำหรับจ่ายราชการแผ่นดิน เงินรายนี้ได้ฝากไว้ที่แบงก์ซึ่งจะได้มีคำสั่งให้ราชทูตจ่าย เป็นเงินสำหรับเรียนวิชาชั้นต้น ๕ ปีๆละ ๓๒๐ ปอนด์ เงิน ๑๖๐๐ ปอนด์, สำหรับเรียนวิชาชั้นหลังอีก ๕ ปีๆละ ๔๐๐ ปอนด์ เงิน ๒๐๐๐ ปอนด์ รวมเป็นคนละ ๓๖๐๐ ปอนด์ จะได้รู้วิชาเสร็จสิ้นอย่างช้าใน ๑๐ ปี แต่เงินนี้ฝากไว้ในแบงก์ คงจะมีดอกเบี้ยมากขึ้น เหลือการเล่าเรียนแล้วจะได้ใช้ประโยชน์ของตัวตามชอบใจ เป็นส่วนยกให้ เงินส่วนของใครจะให้ลงชื่อเป็นของผู้นั้นฝากเอง แต่ในกำหนดยังไม่ถึงอายุ ๒๑ ปีเต็ม จะเรียกเอาเงินใช้สอยเองมิได้ จะตั้งผู้จัดการแทนไว้ที่นอก ให้เป็นผู้ช่วยจัดการไป เงินฝากไว้แห่งใดเท่าใดและผู้ใดเป็นผู้จัดการจะได้ทำหนังสือมอบให้อีกฉบับหนึ่ง สำหรับที่จะได้ไปทวงเอาในเวลาต้องการได้              การซึ่งใช้เงินพระคลังข้างที่ ไม่ใช่เงินแผ่นดินอย่างเช่นเคยจ่ายให้เจ้านาย และบุตรข้าราชการไปเล่าเรียนแต่ก่อนนั้น เพราะเห็นว่าพ่อมีลูกมากด้วยกัน การซึ่งให้มีโอกาสและให้ทุนทรัพย์ซึ่งจะได้เล่าเรียนวิชานี้ เป็นทรัพย์มรดกอันประเสริฐ ดีกว่าทรัพย์สินเงินทองอื่นๆด้วยเป็นของติดตัวอยู่ได้ ไม่มีอันตรายที่จะเสื่อสูญ ลูกคนใดที่มีสติปัญญาเฉลียวฉลาดก็ดีฤาไม่มีสติปัญญาเฉลียวฉลาดก็ดี ก็จะต้องส่งออกไปเรียนวิชาทุกคนตลอดโอกาสที่จะเป็นไปได้ เหมือนหนึ่งได้แบ่งทรัพย์มรดกให้แก่ลูกเสมอๆกันทุกคน ก็ถ้าใช้เงินแผ่นดินสำหรับให่ไปเล่าเรียนแก่ผู้ซึ่งไม่มีสติปัญญาเฉลียวฉลาด กลับมาไม่ได้ทำราชการคุ้มกับเงินแผ่นดินที่ลงไป ก็จะเป็นที่ติเตียนของคนบางจำพวกว่ามีลูกมากเกินไป จนต้องใช้เงินแผ่นดินเป็นค่าเล่าเรียนมากมายเหลือเกิน แล้วซ้ำไม่เลือกเฟ้นเอาแต่ที่เฉลียวฉลาดจะได้ราชการ คนโง่คนเง่าก็เอาไปเล่าเรียนให้เปลืองเงินเพราะค่าที่เป็นลูกของพ่อ ไม่อยากจะให้มีมลทิน ที่พูดติเตียนเกี่ยวข้องกับความปรารถนา ซึ่งจะสงเคราะห์แก่ลูกให้ทั่วถึงโดยเที่ยงธรรมนี้จึงมิได้ใช้เงินแผ่นดิน              อีกประการหนึ่งเล่า ถึงว่าเงินพระคลังข้างที่นั้นเอง ก็เป็นเงินส่วนหนึ่งในแผ่นดินเหมือนกัน เว้นแต่เป็นส่วนที่ยกให้แก่พ่อใช้สอยการในตัว มีทำการกุศลและสงเคราะห์บุตรภรรยาเป็นต้น เห็นว่าการสงเคาระห์ด้วยเล่าเรียนดังนี้เป็นดีกว่าอย่างอื่นๆ จึงได้เอาเงินรายนี้ใช้เป็นการมีคุณต่อแผ่นดิน ที่ไม่ต้องแบ่งเงินแผ่นดินมาใช้เป็นค่าเล่าเรียนขึ้นอีกส่วนหนึ่ง และพ้นจากคำคัดค้านต่างๆ เพราะเหตุที่พ่อได้เอาเงินส่วนที่พ่อได้ใช้เองออกให้เล่าเรียน ด้วยเงินรายนี้ไม่มีผู้หนึ่งผู้ใดที่จะแซกแซงว่าควรใช้อย่างนั้น ไม่ควรใช้อย่างนั้นได้เลย .......              ๕. เงินทองที่จะใช้สอยในค่ากินอยู่นุ่งห่มฤาใช้สอยเบ็ดเสร็จทั้งปวง จงเขม็ดแขม่ใช้แต่เพียงพอที่อนุญาตให้ใช้ อย่าทำใจโตมือโตสุรุ่ยสุร่าย โดยถือว่าเป็นเจ้านายมั่งมีมากฤาถือว่าพ่อเป็นเจ้าแผ่นดินเงินทองมีถมไป ขอบอกเสียให้รู้แต่ต้นมือว่าถ้าผู้ใดไปเป็นหนี้มา จะไม่ยอมใช้หนี้ให้เลย ฤาถ้าเป็นการจำเป็นต้องใช้ จะไม่ใช้เปล่าโดยไม่มีโทษแก่ตัวเลย พึงรู้ไว้เถิดว่าต้องใช้หนี้เมื่อใด ก็จะต้องรับโทษเมื่อนั้นพร้อมกัน อย่าเชื่อถ้อยคำผู้ใดฤาอย่าหมายใจว่า โดยจะจะใช้สุรุ่ยสุร่ายไปเหมือนอย่างเช่นคนเขาไปแต่ก่อนๆ แต่พ่อเป็นขุนนางเขายังใช้กันได้ไม่ว่าไรกัน ถ้าคิดดังนี้คาดดังนี้เป็นผิดแท้ที่เดียว พ่อรักลูกจริง แต่ไม่รักลูกอย่างชนิดนั้นเลย เพราะรู้เป็นแน่ว่า ถ้าจะรักอย่างนั้นตามใจอย่างนั้น จะเป็นการไม่มีคุณอันใดแก่ตัวลูกผู้ได้รับความรักอันนั้นเลย เพราะจะเป็นผู้ไม่มีวิชาที่ปรารถนาจะให้ได้จะไปได้แต่วิชาที่จะทำให้เสียชื่อเสียง และได้ความร้อนใจอยู่เป็นนิจ จงนึกไว้ให้เสมอว่า เงินทองที่แลเห็นมากๆ ไม่ได้เป็นของที่หามาได้โดยง่ายเหมือนเวลาที่จ่ายไปง่ายนั้นเลย เงินที่ส่วนตัวได้รับเบี้ยหวัดเงินกลางปีอยู่เสมอนั้น ก็ด้วยอาศัยเป็นลูกพ่อ ส่วนเงินที่พ่อได้ฤาลูกได้เพราะพ่อนั้น ก็เพราะอาศัยที่พ่อเป็นผู้ทำนุบำรุงรักษาบ้านเมืองและราษฎรผู้เป็นเจ้าของทรัพย์นั้นก็เรี่ยรายกันมาให้ เพื่อจะให้เป็นกำลังที่จะหาความสุขคุ้มกับค่าที่เหน็ดเหนื่อน ที่ต้องรับการในตำแหน่งอันสูง คือผู้รักษาความสุขของเขาทั้งปวง เงินนั้นไม่ควรจะนำมาจำหน่ายในการที่ไม่เป็นประโยชน์ไม่เป็นเรื่องและเป็นการไม่มีคุณ กลับให้โทษแก่ตัวต้องใช้แต่ในการจำเป็นที่จะต้องใช้ ซึ่งจะเป็นการมีคุณประโยชน์แก่ตนและผู้อื่นในทางชอบธรรม ซึ่งจะเอาไปกอบโกยใช้หนี้ให้แก่ลูกผู้ทำความชั่วจนเสียทรัพย์ไปนั้น สมควรอยู่ฤา เพราะฉะนั้นจึงต้องว่าไม่ยอมที่จะใช้หนี้ให้ โดยว่าจะต้องให้ใช้ก็ต้องมีโทษ เป็นประกันมั่นใจว่าจะไม่ต้องใข้อีก เพราะเข็ดหลาบในโทษที่ทำนั้น จึงจะยอมใช้ให้ได้ ใช้ให้เพราะจะไม่ให้ทรัพย์ผู้อื่นสูญเสียเท่านั้น ใช่จะใช้ให้โดยความรักใคร่ อย่างบิดาให้บุตรเมื่อมีความยินดีต่อความประพฆฤติของบุตรนั้นเลย เพราะฉะนั้นจงจำไว้ตั้งใจอยู่ให้เสมอว่า ตัวเป็นคนจน มีเงินใช้เฉพาะแต่ที่จะรักษาความสุขของตัวพอสมควรเท่านั้น ไม่มั่งมีเหมือนใครๆอื่นและไม่เหมือนกับผู้ดีฝรั่งเลย ผู้ดีฝรั่งเขามั่งมีสืบตระกูลกันมาด้วยได้ดอกเบี้ยค่าเช่าต่างๆ ตัวเองเป็นผู้ได้เงินจากราษฎรเลี้ยง พอสมควรที่จะเลี้ยงชีวิตและรักษาเกียรติยศเท่านั้น อย่าไปอวดมั่งอวดมีทำเทียบเทียมเขาให้ฟุ้งซ่านไปเป็นอันขาด เรียนเชิญทุกท่านครับ  พระบรมราโชวาทที่พระราชทานครั้งนี้  คัดไว้แล้ว เพชรพระมหามงกุฎ - พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=rattanakosin225&group=1&date=19-03-2007&gblog=7 จากคุณ : กัมม์ - [ 27 ก.ย. 51 10:04:46 ]

ความคิดเห็นที่ 39 คุณกัมม์พูดถูกครับที่พระเจ้าแผ่นดินสมัยไหนก็ต้องปรึกษาหารือขุนนางด้วยกันทั้งนั้น หากแต่ประเด็นอยู่ที่ว่า "ขุนนาง" เหล่านั้นอยู่ในสถานะอะไร สถานะของขุนนางในช่วงก่อน พ.ศ. 2435 กับหลัง พ.ศ. 2435 นั้นต่างกันมากนะครับ คือเปลี่ยนจาก "หุ้นส่วนอำนาจ" มาเป็นเพียง "ผู้รับใช้พระมหากษัตริย์" ปล. ผมยังไม่ใช่ ดร.นะครับ ยังเป็นแค่ PhD. Candidate เท่านั้น เพราะเพิ่งสอบ qualifying exam ผ่าน แต่ก็ขอบคุณคุณกัมม์ครับที่อวยพรให้ผมล่วงหน้าตั้ง 3 ปี แก้ไขเมื่อ 27 ก.ย. 51 10:17:45 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 27 ก.ย. 51 10:14:46 ]

ความคิดเห็นที่ 40 ถ้าแยก "ระบอบ" กับ "ปฏิบัติ" ไม่ออก ก็คุยกันไม่รู้เรื่อง ไปไหนมา สามวาสองศอก แบบนี้เสียเวลาเปล่าๆ จากคุณ : CrazyHOrse - [ 27 ก.ย. 51 11:18:02 ]

ความคิดเห็นที่ 41 คิดๆดูก็จริงอย่างที่คุณว่าแหละครับ คุณ CrazyHOrse ผมก็อยู่ในกระบวนทัศน์ (paradigm) ชุดหนึ่ง คุณกัมม์ก็อยู่ในกระบวนทัศน์อีกชุดหนึ่ง paradigm shift เป็นไปได้ยากจริงๆ อย่างไรก็ตามผมยังเชื่อว่าการมี dialogue ไปมาแบบนี้ จะช่วยส่งเสริมสติปัญญาของทั้งสองฝ่ายครับ และการโต้เถียงแบบนี้ก็เป็น "เสน่ห์" ของวิชาประวัติศาสตร์มิใช่หรือ ถ้าประวัติศาสตร์ทุกอย่างมันลงตัวหรือได้ข้อสรุปไปหมดแล้ว วิชาประวัติศาสตร์ก็จะเป็นเพียงแต่การท่องจำเท่านั้น ซึ่งไม่มีความน่าสนใจอะไรเลย จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 27 ก.ย. 51 14:35:23 ]

ความคิดเห็นที่ 42 บางคนอาจจะเห็นว่าการเปลี่ยนแค่นั้นไม่เห็นสำคัญอะไรเลย แต่ผมเห็นว่าการเปลี่ยนแปลง "โครงสร้างของอำนาจ" เป็นเรื่องที่สำคัญมากของการเมืองไทย พอๆกับการเปลี่ยนจากระบบ Feudal มาเป็น Absolute Monarchy ของยุโรป ที่เป็นจุดเริ่มต้นของอะไรหลายๆอย่างเลยทีเดียว ถ้าไม่มีการเปลี่ยนจากระบบหุ้นส่วนเป็นระบบรวมศูนย์แล้ว รัฐไทยในปัจจุบันอาจจะไม่เกิดก็เป็นได้ อาจจะกลายเป็น 3-4 ประเทศย่อยๆที่รวมกันอยู่ ซึ่งก็จะส่งผลถึงภาพของสงครามโลกครั้งที่สอง และหลังสงครามโลกครั้งที่สองรวมทั้งสมครามเย็นอีกด้วย จริงๆอยากให้นักประวัติศาสตร์ห้องสมุดลองทำ Counterfactual History ดูว่า ถ้าการปฎิรูปการปกครองสมัย ร.5 ล้มเหลว หน้าตาประเทศไทยน่าจะเป็นไปในรูปแบบใด จากคุณ : Nexus - [ 27 ก.ย. 51 21:26:18 ]

ความคิดเห็นที่ 43 ไม่ได้คุยกับคุณครับ  แต่ฝากไปถึง ดร. เตช กับอีก ดร. (จำชื่อไม่ได้แล้ว) หลบหน่อย หลบหน่อย  บังอยู่ได้ ที่ยกเรื่องพระเจ้าเสือ กับเมืองพิษณุโลก  มาว่า นั้นแหละ ภาวะของวุฒิของคุณ  ยังห่างไอ้น้องเอ้ย ระบบระบอบการปกครองของเมืองไทยไม่ได้เปลี่ยนแปลง  แต่คือการปรับปรุงเรื่อยๆ มา ส่วนระบบหุ้นส่วนที่ว่ามันก็มีของมันเรื่อย  ไม่ว่าตอนไหน  หรือตอนนี้ คุณ Nexus  ตั้งคำถามมาเลย  ถ้าคำถามขึ้นต้นด้วย "ถ้า"  ผมตอบได้เป็นร้อยแนวครับ ผมยินดีเจรจาด้วย  แต่ต้องให้ พล.อ.ชวลิต มานะ จากคุณ : กัมม์ - [ 27 ก.ย. 51 22:30:18 ]

ความคิดเห็นที่ 44 คุณเหมือน  คุณ เหงามาก  จริงๆ นะ จากคุณ : กัมม์ - [ 27 ก.ย. 51 22:41:33 ]

ความคิดเห็นที่ 45 อืม อ่านมาเรื่อย ๆ เลยสงสัยว่า คำว่าสมบูรณาญาสิทธิราชย์ถูกใช้ครั้งแรก หรือถูกอ้างถึงในฐานะกรอบการทำความเข้าใจ (frame of reference) ครั้งแรกเมื่อไหร่? เป็นคำที่นักประวัติศาสตร์รุ่นหลัง refer ถึงระบอบการเมืองยุคก่อน หรือเป็นคำ (วาทกรรม?) ที่ใช้กันอยู่แล้วแต่ไหนแต่ไรมา? อีกคำถามหนึ่ง สงสัยหรือ term ด้วยนิดหน่อยคือ absolute monarchy นั้นเอาเข้าจริง ๆ แล้วมีลักษณะอย่างไร? หรืออีกนัยหนึ่ง มีเงื่อนไขอะไร? เช่น ต้องเกิดขึ้นบนรัฐ-ชาติสมัยใหม่ (ซึ่งเพิ่งเกิดขึ้นสมัยร.5) หรือไม่? หรือสามารถเกิดขึ้นได้บนระบอบการปกครองแบบเดิม (ก่อนร.5 ซึ่งจะเรียกอะไรก็ตามที)? ผมไม่เคยอ่านหนังสือของเตช บุนนาค (ว่าจะไปตามหามาอยู่เช่นกัน) เคยอ่านแต่ของธงชัย (siam mapped น่ะครับ) ข้อเสนอหลักของธงชัยเรื่องชาติไทย (สยาม) ที่เพิ่งเกิดขึ้นในสมัยร.5 ที่เกิดขึ้นบนเงื่อนไขของการทำแผนที่ และการปรับเปลี่ยนมุมมองต่อโลกที่ได้รับอิทธิพลจากตะวันตกมา ผมก็เลยสงสัยว่า absolute monarchy จะเกี่ยวเนื่องกับความสามารถในการจินตนาการ (โดยผู้อยู่ใต้การปกครอบ) กษัตริย์ในฐานะประมุขฝ่ายบริหารภายใต้ขอบเขตที่แน่นอนของรัฐประชาชาติหรือไม่? เพราะตามข้อเสนอของธงชัยแล้ว ขอบเขตอำนาจของกษัตริย์ในสมัยก่อนร.5 นั้นมีลักษณะพร่าเลือนไม่แน่นอน และที่สำคัญคือ สามารถซ้อนทับกับกษัตริย์หรือเจ้าเมืององค์อื่น ๆ ได้ (เช่น ไพร่ในเมือง ๆ หนึ่งอาจมี "เจ้าเหนือหัว" พร้อมกันได้สององค์) ปล. น่าจะโหวตกระทู้นี้เยอะ ๆ นะครับ ^^ แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 00:02:03 จากคุณ : ฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร - [ 27 ก.ย. 51 23:55:49 ]

ความคิดเห็นที่ 46 คราวนี้จะแสดงตัวอย่าง สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ที่ไม่สมบูรณ์ เป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์แบบนิดๆ แบบแพลมๆ แบบล่อมแล่ม เป็นอาญาสิทธิแห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์ที่ไม่สมบูรณ์ พระราชอำนาจที่มีต่อหัวเมือง มีสำเนากฎตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรมราชอยู่ ๔ ฉบับ  ตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระบรมโกษฐ  จนถึงแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  ว่าโดยย่อๆ  ว่า ๑. แผ่นดินสมเด็จพระบรมโกษฐ  โปรดเกล้าฯ ให้พระยาไชยาธิเบศร์เป็นเจ้าพระยานครศรีธรรมโศการาช ๒. แผ่นดินสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี  โปรดเกล้าฯ ให้พระยานครคืนเมือง เป็นเจ้าขัณฑสิมา นามขัติยราชนิคมสมมุติมไหสวรรย์ พระเจ้านครศรีธรรมราช เศกไป ณ วันอาทิตย์เดือนสิบเอ็ดขึ้นสามค่ำ จุลศักราช ๑๑๓๘ ปีวอกอัฐศก  แผ่นดินนี้ยกเมืองนครเป็นประเทศราช  มีข้างหน้าข้างใน และเครื่องราชาโภคพร้อม  และมีกระแสรับสั่งไปหลายเรื่อง เช่นค่ายคูประตูรบ กระทู้สงคราม การบำรุงพระพุทธศาสนา คูคลอง แม้จนให้รักษาศีลสัตย์จริยธรรม ๓. แผ่นดินสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ให้ปลดเจ้าพระยานคร (ที่เป็นเจ้าขัณฑสีมา) ในแผ่นดินสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรีออกจากที่  ยกเลิกข้างหน้าข้างใน และเครื่องราชาโภค  ถอดฐานเมืองจากประเทศราชลงเป็นเพียงหัวเมือง  และต่อมาโปรดเกล้าให้ถอดเจ้าพระยานครออกจากที่  ให้เอาตัวเข้ามายังกรุงเทพฯ  เจ้าพัฒน์เมืองนครนั้นสัตย์ซื่อมั่นคงจงรักภักดีโดยสุจริต ได้ทำราชการสนองพระเดชพระคุณมีความชอบมาแต่ก่อน  จึงโปรดเกล้าฯ ตั้งเจ้าพัฒน์เมืองนครเป็นเจ้าพระยานครศรีธรรมาโศกราช ชาติเดโชไชยมไหสุริยาธิบดี อภัยพิริยปรากรมพาหุ  และมีกระแสรับสั่งออกไปหลายประการ ๔. แผ่นดินสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  เจ้าพระยานคร (เจ้าพัฒน์) แก่ชราหูหนักจักขุมืดหลงๆ ลืมๆ  จะเสียราชการเป็นที่เสื่อมเสียพระเกียรติ  จึงโปรดเกล้าฯ ให้เลื่อนเจ้าพระยานคร (เจ้าพัฒน์) ขึ้นเป็นเจ้าพระยาสุธรรมมนตรีศรีโศกราชวงศ์ เชษฐพงศ์ฤๅไชย อนุไทยธิบดี อภัยพิริยปรากรมพาหุ  และพระบริรักษ์ภูเบศร์นั้น เป็นผู้ช่วยราชการมาในเจ้าพระยานครช้านาน รู้ขนบธรรมเนียมสัตย์ซื่อมั่นคง แล้วก็ได้คุมกองทัพไปต่อเรือรบเรือไล่ ยกไปตีอ้ายพม่า ณ เมืองถลางจนเสร็จราชการ จับได้อ้ายพม่าและปืนส่งเข้าไปเป็นอันมาก พระบริรักษ์ภูเบศร์มีความชอบสมควรที่จะชุบเลี้ยงให้ออกไปรั้งเมืองครองเมือง สำเร็จกิจสุขทุกข์ของอาณาประชาราษฎรต่างพระเนตรพระกรรณได้ ให้เอาพระบริรักษ์ภูเบศร์ผู้ช่วยราชการเป็น พระยานครศรีธรรมราช ออกมาว่าราชการรักษาบ้านเมืองสำเร็จกิจสุขทุกข์ ของอาณาประชาราษฎรเมืองนครสืบไป จึงตั้งพระบริรักษ์ภูเบศร์ผู้ช่วยราชการ เป็น พระยาศรีโศกราช ชาติเดโชไชยมไหศุริยาธิบดี อภัยพิริยปรากรมพาหุ พระยานครศรีธรรมราช ออกมาว่าราชการรักษาบ้านเมือง สำเร็จกิจสุขทุกข์ของราษฎร ด้วยกรมการเมืองนครตามพระราชกำหนดกฎหมายพิกัดอัตรา อย่างธรรมเนียมสืบมาแต่ก่อน ทุกท่านที่สนใจเรื่องตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรมราช  เรียนเชิญที่นี่ครับ แผ่นดินทอง - ตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรมราช http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=23-03-2007&group=2&gblog=44 สมบูรณาญาสิทธิราช  แบบแพลมๆ แผ่นดินสมเด็จพระบรมโกษฐ  ตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรม ปกครองเมืองนครศรีธรรมราช แผ่นดินสมเด็จพระเจ้ากรุงธนบุรี  ตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรมราช ปกครองประเทศราชนครศรีธรรมราช แผ่นดินสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ปลดเจ้าประเทศราช  ตั้งเจ้าพระยานครศรีธรรมราช ปกครองเมืองนครศรีธรรมราช แผ่นดินสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  เจ้าเมืองเป็นที่พระยา  เจ้าพระยานครลดลงเป็นพระยานครศรีธรรมราช  ปกครองเมืองนครศรีธรรมราช อาญาสิทธิ์แห่งความเป็นราชาโดยสมบูรณ์ที่ไม่สมบูรณ์  ชิวชิว แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 07:58:54 จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 07:58:04 ]

ความคิดเห็นที่ 47 อีกอย่างหนึ่ง ถ้าการตั้งเจ้านายให้กำกับดูแลกรมต่างๆ ซึ่ง "ที่เป็นจุดเริ่มต้นของอะไรหลายๆ อย่างเลยทีเดียว" จุดเริ่มต้นมันก็เริ่มมาตั้งแต่แผ่นดินสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยแล้วละจ้ะ ที่ว่าการปกครองของไทยเป็นการปรับปรุง  ไม่ใช่การเปลี่ยนแปลงอย่างหักดิบ ลองพิจารณาเปรียบเทียบดูสองสามอย่าง ระหว่างในรัชกาลที่ ๕ กับก่อนหน้านั้น จะเห็นได้ว่า  เงินผลประโยชน์ของเจ้าเมือง ก็พัฒนามาจากเศษส่วย หรือ มณฑลเทศาภิบาล  ก็มาจากระเบียบหัวเมือง เอก โท ตรี   เมืองโท ตรี ขึ้นต่อหัวเมืองเอก ยก บ้างช่องนางเป็น เมืองเสนางคนิคม ฯลฯ  ขึ้นกับเมืองอุบลราชธานี ยกบ้านสิงทาเป็นเมืองยโสธร ยกโคกกงพะเนียงเป็นเมืองเขมราษฎร์ธานี ขึ้นกรุงเทพฯ ยกบ้านาค่อขึ้นเป็น เมืองโขงเจียง ยกบ้านช่างคูเป็น เมืองเสมียะ ขึ้นเมืองนครจำปาศักดิ์ แม้ในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ กรุงรัตนโกสินทร์  ก็ยังโปรดให้บกบ้านขึ้นเป็นเมืองอีกหลายเมือง  และก็ยังคงขึ้นต่อเมืองใหญ่ตามระเบียบหัวเมืองเอก โท ตรี  เช่นที่เป็นมา ยก บ้านกุดประไทยหรือบ้านจารพัด ขึ้นเเป็น เมืองสีขรภูมิพิสัย เจ้าเมืองที่ พระศรีขรภูมานุรักษ์ ยก บ้านโส้งใหญ่ ขึ้นเป็น เมืองสุวรรณคิรี เจ้าเมืองที่ พระสุริยวงศา ยก บ้านบึงจวง ขึ้นเป็น เมืองวาปีไพรบูรณ์ เจ้าเมืองที่ พระพิศาลสุรเดช ยก บ้านลำดวน ขึ้นเป็น เมืองสุรพินทนิคม เจ้าเมืองที่ พระสุรพินทนิคมานุรักษ์ ยก บ้านแก่งไม้เฮียะ ขึ้นเป็น เมืองมธุรศาผล เจ้าเมืองที่ พระจันทร์ศรีสุราช ยก บ้านบ้านท่าคาหรือบ้านทุ่งบัวสีศิริจำปัง(เก่า) ขึ้นเป็น เมืองอุทุมธารา เจ้าเมืองที่ พระสุริยวงศา ยก บ้านลำพุก ขึ้นเป็น เมืองกันทรารมย์ เจ้าเมืองที่พระกันทรานุรักษ์ ยก บ้านดอนเสาโรง ขึ้นเป็น เมืองเกษตรวิสัย เจ้าเมืองที่ พระศรีเกษตราธิไชย ยก บ้านโป่ง ขึ้นเป็น เมืองพนมไพรแดนมฤก เจ้าเมืองที่ พระดำรงฤทธิไกร ยก บ้านห้วยหินห้วยโก ขึ้นเป็น เมืองสพังภูผา เจ้าเมืองที่ พระราชฤทธิบริรักษ์ ยก บ้านเมืองเสือ ขึ้นเป็น เมืองพยัคฆภูมิพิสัย เจ้าเมืองที่ พระศรีสุวรรณวงศา ยก บ้านบึงโดน ขึ้นเป็น เมืองเสลภูมินิคม เจ้าเมืองที่ พระนิคมบริรักษ์ ยก บ้านท่ายักขุ ขึ้นเป็น เมืองชาณุมานมณฑล เจ้าเมืองที่ พระผจญจัตุรงค์ ยก บ้านเผลา ขึ้นเป็น เมืองพนานิคม เจ้าเมืองที่ พระจันทรวงศา ยก บ้านกอนจอ ขึ้นเป็น เมืองวารินชำราบ เจ้าเมืองที่ พระกำจรจตุรงค์ ยก บ้านเสาธง ขึ้นเป็น เมืองธวัชบุรี เจ้าเมืองที่ พระธำนงไชยธวัช ยก บ้านจาร ขึ้นเป็น เมืองมูลปาโมกข์ เจ้าเมืองที่ พระวงศาสุรเดช ยก บ้านจันลานาโดม ขึ้นเป็น เมืองโดมประดิษฐ์ เจ้าเมืองที่ พระดำรงสุริยเดช ยก บ้านน้ำคำแก่งเสร็จ ขึ้นเป็น เมืองสูตวารี ยก บ้านโนนหินกอง ขึ้นเป็น เมืองราษีไสล เจ้าเมืองที่ พระผจญปัจนึก ยก บ้านที่ ขึ้นเป็น เมืองเกษมสิมา เจ้าเมืองที่ พระพิชัยชาญณรงค์ ยก บ้านทัพค่าย ขึ้นเป็น เมืองชุมพลบุรี เจ้าเมืองที่ พระฤทธิรณยุทธ ยก บ้านหงส์ ขึ้นเป็น เมืองจัตุรพักตร์พิมาน เจ้าเมืองที่ พระธาดาอำนวย ยก บ้านนาเลา ขึ้นเป็น เมืองวาปีปทุม เจ้าเมืองที่ พระพิทักษ์นรากร ยก บ้านวังทาหอขวาง ขึ้นเป็น เมืองโกสุมพิสัย เจ้าเมืองที่ พระสุนทรพิพิธ ยก บ้านเวินฆ้อง(เซลำเภา(เก่า)) ขึ้นเป็น เมืองธาราบริรักษ์ เจ้าเมืองที่ พระภักดีศรีสิทธิสงคราม เมือง กันทรวิชัย เจ้าเมืองที่ พระปทุมวิเศษ ต่อมาในรัชกาลที่ ๕ นั้นเอง โปรดเกล้าฯ ให้รวมหัวเมืองใหญ่ (ซึ่งมีเมืองเล็กน้อยเป็นเมืองขึ้น) เข้าเป็นมณฑล  มีข้าหลวงมณฑลกำกับดูแลอีกชั้นหนึ่ง จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 08:21:36 ]

ความคิดเห็นที่ 48 เข้าใจความรู้สึกของบางท่านในที่นี้ครับ สมมติว่าผมเป็นนักประวัติศาสตร์แบบเสรีนิยม มีผลงานวิจัยทางประวัติศาสตร์จนได้เลื่อนขั้นจากอาจารย์ เป็นผู้ช่วยศาสตราจารย์ รองศาสตราจารย์ และศาสตราจารย์ ตามลำดับ และเกษียณอายุไปในฐานะ authority ด้านประวัติศาสตร์ไทย แล้วอยู่มาวันหนึ่งมีนักประวัติศาสตร์รุ่นใหม่อีกสำนักหนึ่งมาวิพากษ์วิจารณ์ท้าทายงานของผมอย่างรุนแรง ผมเองก็คงจะทำใจลำบากที่จะยอมรับคำวิจารณ์ของคนเหล่านั้น (แม้ว่าในใจลึกๆจะเห็นด้วยกับคำวิจารณ์อยู่บ้างบางส่วน) และลำบากที่จะยอมรับความผิดพลาดในผลงานที่ตนเองทำมาหลายสิบปีจนได้เป็นศาสตราจารย์ เพราะว่าคนที่กำลังท้าทายผมอยู่นั้น เขาไม่ได้ท้าทายตัวผมแต่อย่างเดียว หากแต่เขากำลังท้าทาย "โลก" ทั้งหมดของผมอีกด้วย ดังนั้นคงไม่แปลกที่ผมจะต้องออกมาปกป้องโลกของผมอย่างเต็มที่ แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 10:04:03 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 09:56:24 ]

ความคิดเห็นที่ 49 ตอบ คุณฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร เท่าที่พอจะรู้นะครับ เข้าใจว่า คำว่า "สมบูรณาญาสิทธิราชย์" นี้บัญญัติขึ้นหลัง พ.ศ. 2475 (เข้าใจว่าเป็นผลงานของพระองค์วรรณฯ รอท่านอื่นๆมายืนยันด้วยครับ) เพราะองค์รัชกาลที่ 7 เองทรงเรียกระบอบของพระองค์ว่า "ราชาธิปไตย" คุณฮกหลงเคยอ่านหนังสือของอรรถจักร์ สัตยานุรักษ์ เรื่อง "การเปลี่ยนแปลงโลกทัศน์ของชนชั้นนำไทย...." หรือยังครับ? เล่มนั้นจะว่าด้วยการเกิดสำนึกเรื่องสมบูรณาญาสิทธิราชย์โดยเฉพาะเลย แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 19:19:43 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 10:03:06 ]

ความคิดเห็นที่ 50 ขนาดนั้นเจียว  จะเป็น authority ด้านประวัติศาสตร์ไทย เนี่ยนะ เอาเรื่องเมืองพิษณุโลกก่อนดีไหมครับ แล้วค่อยมาขออนุมัติอีกที จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 11:45:20 ]

ความคิดเห็นที่ 51 สิ่งแรกที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงทำเมื่อได้ว่าราชการด้วยพระองค์เองก็คือ   สถาปนา เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์(ช่วง)ที่สมุหพระกลาโหม ขึ้นเป็น สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ หาใช่ตั้งหอรัษฎากรไม่ แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 11:55:11 จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 11:54:40 ]

ความคิดเห็นที่ 52 คห.ที่ 48 ของผมเป็นแค่การสมมตินะครับ ผมได้บอกไว้ใน คห. ที่ 3 แล้วว่าผมแค่ศึกษาประวัติศาสตร์ไทยเป็นงานอดิเรก ป.ตรี โท และเอก ของผมไม่ได้อยู่ในสายประวัติศาสตร์โดยตรง ดังนั้น ไม่มีทางที่ผมจะกลายเป็นศาสตราจารย์หรือราชบัณฑิตสาขาประวัติศาสตร์ได้อย่างแน่นอนครับ (แต่ถ้าเป็นสาขาอื่นในสายสังคมศาสตร์-มนุษยศาสตร์ก็ไม่แน่) แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 18:47:42 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 18:41:55 ]

ความคิดเห็นที่ 53 ขอบคุณความเห็นที่ 51 ครับ ที่ทำให้ผมต้องไปตรวจสอบข้อมูลเพิ่มจากสารานุกรมประวัติศาสตร์ไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน เล่ม 2 อักษร ข-จ หน้า 293 แล้วพบว่า การตั้งหอรัษฎากรพิพัฒน์จริงๆแล้วเริ่มขึ้นก่อนการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่สองเสียอีก โดยพระราชบัญญัติสำหรับหอรัษฎากรพิพัฒน์นั้นออกประกาศใช้เมื่อวันที่ 4 มิถุนายน พ.ศ. 2416 ส่วนการพระราชพิธีบรมราชาภิเษกครั้งที่สองมีขึ้นเมื่อเดือนพฤศจิกายนของปีเดียวกัน แสดงว่าความพยายามในการสร้างรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ของรัชกาลที่ 5 นั้นเริ่มต้นเร็วกว่าที่ผมเข้าใจตั้งหลายเดือน อ้อ ใน คห. 27 ผมใช้คำว่า "สิ่งแรกๆ" ไม่ใช่ "สิ่งแรก" สิ่งแรก = the first + นามเอกพจน์/นามนับไม่ได้..... สิ่งแรกๆ = one of the first + นามพหูพจน์ แปลว่ามีหลายอย่าง ไม่ใช่อย่างเดียว คงจะชัดเจนในความแตกต่างระหว่างคำว่า "สิ่งแรก" กับ "สิ่งแรกๆ" นะครับ ถ้ายังมีข้อสงสัยเรื่องความหมายของคำในภาษาไทย แบบเรียนภาษาไทยชั้นประถมศึกษาอาจช่วยคุณได้ แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 19:31:12 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 19:17:10 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 19:14:32 ]

ความคิดเห็นที่ 54 หึหึหึหึหึ  เริ่มเล่นเป็นแล้ว   อย่างงี้สิมัน  เดี๋ยวจะจับแก้ผ้าให้หมด จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 21:20:55 ]

ความคิดเห็นที่ 55 ความจริง  พระองค์ท่านก็เป็นของท่าน สิ่งไหนที่ทรงเห็นว่าไม่ดี ไม่เหมาะกับราชการในขณะนั้น  ก็ทรง ลด ละ เลิก ปรับปรุง แก้ไข สิ่งไหนที่ทรงพระราชดำริเห็นว่าดี  ก็ทรงปรึกษา ตั้งสมมติฐาน ทรงทดลอง นำไปปฏิบัติ สังเกตผล ปรับปรุง พัฒนา ทรงงานหนัก  คิดแบบนโยบาย การจัดการ  แก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น นักวิชาเกินทั้งหลายต่างหาก  ที่ยัดเยียดให้พระองค์ท่านเป็นอย่างนั้นอย่างนี้  ทั้งๆ ที่พระองค์ท่านไม่เคยทรงได้รับรู้เลย แต่สิ่งที่ทรงรับรู้ ก็คือ พระองค์เป็นพระมหากษัตริย์ผู้ยิ่งใหญ่อันเป็นที่รักยิ่งของปวงชนชาวไทย พระองค์ไม่ได้เป็นสมบูรณาญาสิทธิ์ราชย์ดังเขาใส่ความ  แต่พระองค์ทรงเป็น ราชาธิราช แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 22:02:18 จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 21:37:42 ]

ความคิดเห็นที่ 56 เล่มนั้นของอ.อรรถจักรผมเคยอ่านบทแรก ๆ เพื่อทำรายงานอยู่ครับ แต่ไม่เคยอ่านทั้งเล่ม จึงไม่ทราบว่าได้กล่าวถึงการเกิดขึ้นของสำนึกแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ด้วย คือที่ผมถามเนี่ยเพราะกำลังนึก ๆ ถึงวิธีมองประวัติศาสตร์แบบวงศาวิทยา (genealogy) อยู่ว่า เราอาจจะต้องทำความเข้าใจความคิดและการก่อกำเนิดของคำด้วยนึเปล่า ในกรณีนี้คือ คำว่าสมบูรณาญาสิทธิราชย์เอง "ก่อกำเนิด" ขึ้นในช่วงหลัง 2475 เอง (หากยึดตามคุณทียู) หมายความว่ากรอบความเข้าใจดังกล่าวเองก็ยังเป็นสิ่งที่ใหม่เอาเสียมาก ๆ ด้วยเช่นกัน...? จากคุณ : ฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร - [ 28 ก.ย. 51 22:14:49 ]

ความคิดเห็นที่ 57 ไม่ทราบว่า "พระองค์" ที่ คห 55 พูดถึง หมายถึงรัชกาลที่ 5 ใช่หรือไม่ ถ้าใช่ ก็ถือว่าคุณนั้น plus royaliste que le roi เพราะผมจะบอกว่า รัชกาลที่ 5 ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ประกาศพระองค์อย่างชัดเจนว่าไม่ทรงต้องการเป็นพระเจ้าราชาธิราชอีกต่อไป ดังที่ทรงมีพระราชดำรัสว่า "ความจริงใจฉันอยากให้เลิกต้นไม้เงินต้นไม้ทองเสียทั้งหมด ไม่อยากจะเป็นพระเจ้าราชาธิราชเสวยแต่ยศอย่างเก่า" สถานะราชาธิราชที่ดูยิ่งใหญ่ มีบรรณาการส่งมามากมาย แต่ในทางปฏิบัติกลับปกครองได้แค่พระนคร นนทบุรี ปทุมธานี และพระประแดง สถานะแบบนี้รัชกาลที่ 5 ไม่ทรงต้องการ ดังที่ได้มีพระราชดำรัสในที่ประชุมเสนาบดีเมื่อ ร.ศ. 128 ว่า "เมื่อมี (หัวเมือง) อยู่ก็ต้องปกครองรักษาให้ได้สิทธิขาดจริงๆ ถ้าปกครองไม่ได้สิทธิขาดแล้วไม่มีเสียดีกว่า" รัชกาลที่ 5 ทรงต้องการเป็นสมบูรณาญาสิทธิราชย์ซึ่งมีอำนาจทั้งในทางทฤษฎีและทางปฏิบัติ ไม่ใช่เป็นแค่ราชาธิราชที่ว่างเปล่าเท่านั้น ใครกันแน่ที่ชอบยัดเยียดให้รัชกาลที่ 5 เป็นอย่างนั้นอย่างนี้ เช่น การยัดเยียดความเป็น "ราชาธิราช" ให้กับพระองค์ท่าน? ใครกันแน่ที่จะถูกจับแก้ผ้า (ตาม คห 54) แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 23:14:24 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 23:11:36 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 23:05:02 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 22:47:29 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 22:46:55 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 22:16:23 ]

ความคิดเห็นที่ 58 ที่คุณฮกหลงว่ามาก็น่าสนใจนะครับ แต่เท่าที่อ่านมาพอสมควร ผมแน่ใจว่ารัชกาลที่ 5 ทรงตระหนักชัดในความแตกต่างทางสถานะและพระราชอำนาจระหว่างพระองค์กับพระมหากษัตริย์รัชกาลก่อนๆ สมัยก่อนพระมหากษัตริย์แค่ "เสวยราชสมบัติ" หากแต่พอมาถึงรัชกาลที่ 5 พระองค์ถือว่าพระมหากษัตริย์ต้องเป็นผู้กำหนดวิถีแห่งประวัติศาสตร์และทิศทางของบ้านเมืองด้วย หรืออย่างสมเด็จกรมพระยาดำรงฯก็ทรงพระนิพนธ์ไว้ในเรื่อง "เทศาภิบาล" ว่า "ความคิดที่ว่าจะให้บ้านเมืองอยู่เย็นเป็นสุข ต้องจัดการทำนุบำรุงในเวลาบ้านเมืองเป็นปรกติ เป็นคติที่เกิดขึ้นใหม่ ดูเหมือนว่าจะเริ่มต้นขึ้นแต่ในรัชกาลที่ 4" แสดงว่าในสมัยรัชกาลที่ 4 พระมหากษัตริย์เริ่มจะ disillusion กับสถานะแบบราชาธิราชบ้างแล้ว สรุปก็คือ แม้รัชกาลที่ 5 จะไม่ได้ทรงตั้งชื่อของระบอบการปกครองของพระองค์เสียใหม่ แต่ก็ทรงตระหนักว่าระบอบการปกครองในรัชสมัยของพระองค์นั้นเป็นการเปลี่ยนแปลงขนานใหญ่ที่ต่างไปจากอดีตเป็นอย่างมาก แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 22:51:02 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 22:38:03 ]

ความคิดเห็นที่ 59 ส่วนกรอบความเข้าใจที่คุณฮกหลงพูดถึง ผมสังเกตว่านักวิชาการที่เอาคำว่า"สมบูรณาญาสิทธิราชย์" มาใช้กับรัชกาลที่ 5 นั้น ได้รับเอาความหมายมาจากคำว่า absolute monarchy ในประวัติศาสตร์ยุโรป ซึ่งรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ในยุโรปนั้นค่อยๆเกิดขึ้นหลังจากการขยายตัวทางเศรษฐกิจในปลายสมัยกลาง (ราวคริสต์ศตวรรษที่ 13 เป็นต้นมา) ทำให้กษัตริย์ยุโรปเริ่มนำเอา surplus ทางเศรษฐกิจมาเป็นทุนในการขยายระบบราชการที่ขึ้นตรงต่อพระองค์ให้กว้างขวางออกไป และพึ่งพาพวกขุนนาง lord อัศวิน อะไรพวกนั้นน้อยลง ระบบศักดินาสวามิภักดิ์จึงค่อยๆหมดไป และอำนาจไปรวมศูนย์ที่กษัตริย์อย่างเต็มที่ จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 22:58:02 ]

ความคิดเห็นที่ 60 ที่เทียบกับการเปลี่ยนจาก Feudal Lord นั้นผมเห็นอย่างนั้นจริงๆ เพราะการที่ Monarch มีอำนาจที่เข้มแข็งขึ้นมาก(ในยุโรป) เป็นจุดเริ่มต้นของยุคสำรวจโลกที่ต่อมาจะกลายเป็นยุคล่าอาณานิคม ระบบที่ Monarch มีอำนาจมาก โดยไม่ต้องพึ่งพาความร่วมมือจาก Feudal Lord ทั้งหลายมากนัก ทำให้โครงการขนาดใหญ่หลายอย่างที่แพงๆ เกิดขึ้นมาได้ และมันเป็นสิ่งที่สร้างโลกที่เราเห็นทุกวันนี้ เช่นเดียวกับที่การเปลี่ยนแปลงระบบของไทย ซึ่งเปลี่ยนรูปแบบการแบ่งปันอำนาจและผลประโยชน์ของรัฐสยาม เป็นผลให้การผลักดันโครงการใหญ่ๆ ที่ต้องใช้ทรัพยากรจำนวนมาก เกิดขึ้นได้ง่ายขึ้น จากคุณ : Nexus - [ 28 ก.ย. 51 23:04:03 ]

ความคิดเห็นที่ 61 เห็นตรงกับคุณ Nexus ครับ ถ้าไม่มีการรวมศูนย์อำนาจครั้งสำคัญในสมัยรัชกาลที่ 5 เราคงไม่อาจจะวางแผนงบประมาณประจำปีอย่างที่เห็นในปัจจุบันได้ ว่าแต่กระทู้นี้จะถึง คห.ที่ 100 หรือเปล่านะ? แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 23:16:23 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 23:08:55 ]

ความคิดเห็นที่ 62 เอาอีกแล้ว  ยัดเหยียดให้กับพระองค์อีกแล้ว ทรงมีกระแสพระราชดำรัส ว่าทรงต้องการเป็นสมบูรณาญาธิราชย์  รึ ในขณะที่ "สมเด็จพระปิยมหาราชาธิราช" ยังติดอยู่กับฐานพระบรมรูปทรงม้า ตีความเอาเองนี่ และก็เอาอีกแล้ว  แก้ผ้าให้กันดูอีกแล้ว   "ราชาธิราช" คงคิดไปถึงพระเจ้าแผ่นดินมอญดอกกระมัง อีกอย่างหนึ่ง ร.ศ. ๑๒๘ เป็นปลายแผ่นดินเต็มที่ ประชุมเสนาบดีครั้งนี้  เขาว่ากันด้วยเรื่องไรรึท่าน  พลิกดูทั้งฉบับหน่อยเป็นไร จากคุณ : กัมม์ - [ 28 ก.ย. 51 23:19:06 ]

ความคิดเห็นที่ 63 ยิ่งอ่านก็ยิ่งจับประเด็นไม่ได้ว่าตกลงแล้วคุณกัมม์มองว่าไทยเราสมัยก่อนปกครองด้วยระบอบอะไรกันแน่? ใน คห. 29 ก็ว่า "ทุกพระองค์ที่กล่าวมาทรงมีอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์ (สมบูรณาญาสิทธิราชย์) ไม่ว่าจะเป็นรูปธรรมหรือนามธรรมครับ" แต่พอมาถึง คห. 55 ก็กลับบอกว่า "พระองค์ไม่ได้เป็นสมบูรณาญาสิทธิ์ราชย์ดังเขาใส่ความ  แต่พระองค์ทรงเป็น ราชาธิราช " ตกลงว่าเป็นอย่างไรกันแน่? สงสัยคุณกัมม์ใน คห. 29 ใส่ความกระมัง คุณกัมม์ใน คห.55 เลยต้องออกมาแย้ง (อย่าแอบกลับไปแก้ข้อความนะ เดี๋ยวตุ๊กแกจะทัก) ใครแก้ผ้ากันแน่นั้น คงต้องให้ท่านทั้งหลายตัดสินกันเอาเองแล้ว แก้ไขเมื่อ 29 ก.ย. 51 00:04:20 แก้ไขเมื่อ 29 ก.ย. 51 00:01:59 แก้ไขเมื่อ 28 ก.ย. 51 23:59:04 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 28 ก.ย. 51 23:54:09 ]

ความคิดเห็นที่ 64 พูดแบบนี้ภาษาจีนเขาเรียกว่า "จื้อเซียงเหมาตุ้น" จื้อเซียง = oneself เหมา = หอก ตุ้น = โล่ สมัยโบราณมีชายคนหนึ่งขายหอกและโล่ เขาอวดสรรพคุณของหอก (เหมา)ว่า "หอกของฉันยอดเยี่ยมมาก สามารถแทงทะลุได้ทุกสิ่งทุกอย่าง" ขณะเดียวกันก็อวดสรรพคุณของโล่ (ตุ้น) ว่า "โล่ของฉันแข็งมาก อะไรก็แทงไม่เข้า" ชาวบ้านที่เดินผ่านไปมาคนหนึ่งได้ยินเข้า ก็เลยถามคนขายว่า "คุณบอกว่าหอกของคุณแทงทะลุทุกสิ่งทุกอย่าง และยังว่าโล่ของคุณอะไรก็แทงไม่เข้า สมมติว่าฉันจะเอาหอกของคุณแทงไปยังโล่ของคุณ จะเกิดอะไรขึ้น" คนขายได้ฟังเช่นนี้ ก็พูดอะไรไม่ออกเลย นี่จึงเป็นที่มาของคำว่า "จื้อเซียงเหมาตุ้น" แปลง่ายๆว่า พูดแล้วคำพูดมันขัดกันเอง แก้ไขเมื่อ 29 ก.ย. 51 15:07:55 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 29 ก.ย. 51 15:07:17 ]

ความคิดเห็นที่ 65 โทษทีวันนี้งานเข้า  ถึง ๑๐๐ แน่ อ้า...เล่นเป็นแล้วนี่  กินอิ่มหลับสบายนะ ไม่เครียดไม่ต้องมาวางฟอร์มเป็นนักวิชาการกันหรอก  แซวกันมั่งด่ากันมั่ง  เถื่อนๆ ถ่อยๆ กันไป  มันกว่าเยอะจะมามัวเครียดอยู่ทำไม อันที่จริงมันไม่มีระบบระบอบอะไรที่คุณว่าทั้งนั้น   พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือพระองค์อื่นๆ ท่านก็ไม่รู้หรอกว่าที่ท่านทำมันเรียกว่าอะไร เพียงแต่อันไหนดีอันไหนที่เป็นประโยชน์แก่บ้านเมืองราษฎร  ท่านก็ทำอย่างนั้น  ระบอบระบบอะไรของเอ็ง  ข้าไม่รู้จักหรอก มันเป็นเรื่องของการยัดเยียดของนักวิชาเกินทั้งหลาย สรุป วิเคราะห์ ตีความเข้าข้างตัวเอง ตรงไหนในหนังสือเก่าพอจะเข้าทางตีนก็ฉีกมาเฉพาะส่วน ตรงไหนที่ไม่มีก็คิดคำใหม่ที่ฟังดูเท่ๆ ให้มองดูว่ากูนักวิชาการนะจ้ะ ไม่ใช่ขี้ๆ  รวมทั้งเอาภาษาอังกฤษและวัฒนธรรมต่างชาติมาอธิบายความเป็นมาของไทย ที่แม้กระทั่งหนังสือเรียนก็ถูกจับยัดใส่  ครูผู้สอนก็ว่าไปตามหนังสือ  อย่างข้อสอบวิชาสังคมศาสตร์ที่มีให้เห็นบ่อยๆ เป็นประจำๆ  เช่นข้อที่ว่า  การปกครองสมัยรัชกาลที่ ๕ เป็นแบบใด        ก. ประชาธิปไตย        ข. ราชาธิปไตย        ค. สมบูรณาญาสิทธิราชย์        ง. สังคมนิยม เอ้า...ก็หนังสือมันบอกว่า ค. ถูก   กาข้ออื่นก็ไม่ได้คะแนนสิพ่ะ อ้ายที่ว่าระบอบนั่นนี่นู้น  มันมาทีหลัง  ที่มันว่า "ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์" น่ะ ท่านไม่รู้จักหรอก  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ท่านก็ทรงศึกษาการเมืองการปกครอง นิติศาสตร์ จริยธรรม จากสมเด็จพระบรมชนกนาถมาแต่แรก  ทรงงานอยู่ใกล้ชิดพระยุคลบาทมาแต่แรก  สมเด็จพระบรมชนกนาถทรงบริหารแผ่นดิน  และวินิจฉัยอรรถคดี  อย่างไร  ก็ซึมซับอยู่ในพระองค์  เมื่อทรงงานเองสิ่งใดที่ไม่ดีไม่เหมาะแก่ราชการก็ปรับปรุงเปลี่ยนแปลง  ที่ดีก็คงอยู่  สิ่งใดที่ควรเพิ่มเติมก็เพิ่มเติมเข้ามา ทรงอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์  เหมือนเช่นทุกพระองค์   แต่ในรัชกาลของพระองค์มีทั้งเรื่องใหญ่ๆ หลายเรื่องที่ทำให้พระองค์แสดงพระอัจฉริยภาพด้านต่างๆ ออกมา ดั่งคำที่เขาชอบพูดกันว่า สถานการณ์สร้างวีรบุรุษ หรือมารไม่มี บารมีไม่เกิด ทำให้นักวิชาเกินมองเห็นว่า  ทรงยิ่งใหญ่กว่าบรรพกษัตริย์ที่ผ่านมามากมายหลายเท่า  สรรหาคำขึ้นมาใหม่ๆ ให้ดูพิเศษๆ ยิ่งใหญ่ เป็นได้ด้วยเฉพาะพระบารมีของพระองค์ที่ทำบำเพ็ญมาเองแต๊ๆ   กลบลบพระบารมีแห่งกษัตริย์ที่ผ่านๆ มา  รวมทั้งพระบารมีแห่งองค์กษัตริย์ที่ทรงบำเพ็ญในรัชกาลถัดๆ มา  เสียหมดสิ้น ตัวผมเองก็มองเห็นว่าพระองค์ท่าน เป็นวีรบุรุษผู้ยิ่งใหญ่ของชาติ  แต่ก็ไม่ลืมพระบารมีแห่งองค์กษัตริย์ที่ผ่านมา  เพราะเมื่อพิจารณาความเป็นมาเป็นไปในแผ่นดินของพระองค์  ก็เนืองมาจากพระบารมีที่ทุกพระองค์ทรงบำเพ็ญมาทั้งนั้น  เช่น มณฑลเทศาภิบาล ก็เป็นการยกระดับจากระเบียบหัวเมืองเอก โท ตรี จัตวา ขึ้นมาอีกชั้นหนึ่ง  ขั้นกลางระหว่าหัวเมืองเอกกับส่วนกลาง  หรือเงินเดือนเจ้าเมืองก็พัฒนามาจากเศษส่วยที่มีมาแต่โบราณ   กับพระบารมีในรัชกาลต่อๆ มา  ก็ไม่ได้ยิ่งหย่อน  สิ่งใดที่ไม่เหมาะกับสถานการณ์บ้านเมือง  ก็แก้ไขปรับปรุง  มณฑลเทศาภิบาล  ก็ยุบยกเลิกปรับปรุงแก้ไข  กฎหมายสำหรับท้องที่แต่ละที่เช่น พระราชกำหนดในเจ็ดหัวเมืองแขก หรือที่ใช้เฉพาะมณฑลเช่นพระราชบัญญัติลักษณะการเกณฑ์ทหาร  ก็ต้องปรับเปลี่ยนให้เป็นกฎหมายเดียวกัน  เงินเศษส่วยที่เปลี่ยนเป็นเงินเดือนดีอยู่แล้วก็ให้คงไว้ ทุกพระองค์ทรงซึ่งอาญาสิทธิแห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์  แต่ไม่มีระบอบนั้นนี่นู้นให้วุ่นวาย  ให้อ้ายฝรั่งมันว่าของมันไปเถิด  กูไม่เอาขี้ปากเอ็งมาพูดแน่ อาจารย์คงตรวจข้อสอบเสร็จและให้คะแนนข้อนั้นแล้ว  หอบหลักฐานกลับไปเถียงอาจารย์ใหม่ “ 'จาน  ในรัชกาลที่ ๕ ทรงทดลองการปกครองแบบเลือกตั้ง  ครั้งแรกเลือกตั้งกำนันที่บางปะอิน  กำนันคนแรกที่มาจากการเลือกตั้งได้ที่ ขุนวรกิจ  ทรงเห็นชอบการเลือกตั้งแบบนี้  เพราะได้คนที่ถูกใจราษฎร  ปกครองได้เป็นผลสำเร็จ  โปรดให้มีการเลือกตั้งกำนันผู้ใหญ่บ้านในบางมณฑลที่เหมาะสม  มณฑลไหนไม่เหมาะก็คงวิธีแต่งตั้งไว้ก่อน  แบบนี้ไม่เรียกว่า ประชาธิปไตยรึ'จาน  อีกอย่างในบางมณฑลอย่างเช่นที่อุดร  ราษฎรอยู่กันเป็นครัวใหญ่มีหลายครัวอยู่ด้วยกัน  หัวหน้าครัวเรียกว่าพ่อครัว คนที่ทำงานได้ต้องทำงาน  ผลประโยชน์ที่ได้ก็นำมาเจือจานแบ่งปันกัน  สิ่งไหนไม่มีก็แลกเปลี่ยนในระหว่างครัว  พอมีพอกินไม่คนอัตคัดเป็นโจรผู้ร้ายหรือร่ำรวย ร่มเย็นเป็นสุข  อย่างนี้ไม่เรียกสังคมนิยมรึ 'จาน ” อาจารย์ว่า  “อือ  งั้นเธอก็ตอบผิด  เดี๋ยวฉันแก้คะแนนให้” สบายไป จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 01:02:48 ]

ความคิดเห็นที่ 66 ใครจัดหนังสือประวัติศาสตร์เป็น ๔ ประเภทที่คุณว่ามา  คุณเองหรือเปล่า  เสกคำใส่ปากคนอื่นหรือเปล่า  กลัวเขาว่ารึ สำหรับผมหนังสือที่เขาเรียกกันว่าหนังสือประวัติศาสตร์มีอยู่ ๒ ประเภทเท่านั้น ๑. หนังสือ ๒. ขยะ หนังสือเก่าที่เรียกกันว่า "หนังสือประวัติศาสตร์" นั้น  ส่วนใหญ่เป็นการบันทึกเหตุการณ์ปัจจุบัน (ของสมัยนั้น) อย่างเช่นพระราชนิพนธ์ไกลบ้าน  พระราชนิพนธ์เสด็จประพาสต้น  ไดอะรี่ พระราชหัตถเลขา กฎหมาย(เก่า)  ประกาศต่างๆ  จดหมายเหตุทัพ ปูมโหร หรือหนังสือของกรมพระยาดำรงราชานุภาพ  มี ๕๗๐ กว่าเรื่อง  ส่วนใหญ่เป็นการบันทึกเหตุการณ์ในขณะนั้น  อาจจะมีวิเคราะห์ วินิจฉัย แทรกอยู่บ้างเล็กน้อย  ก็ทรงระบุให้เห็น  ตรงไหนที่มีอ้างอิงก็ระบุที่ให้ไปค้นคว้าต่อได้  ส่วนน้อยที่ทรงหนังสือจะเป็นเรื่องพงศาวดาร เรื่องที่มีการวิเคราะห์ วินิจฉัย แสดงความคิดเห็น ส่วนหนังสือใหม่ที่เขาเรียกกันว่า "หนังสือประวัติศาสตร์" ในสมัยนี้  ที่นักวิชาเกินทั้งหลายแต่งขึ้น  ร้อยละทั้งร้อยเป็นการวิเคราะห์ ตีความ ไม่ใช่การบันทึก ใครมีแนวคิดอย่างไร ก็ไปฉีกหนังสือเก่าที่มีมาจับมากวนเข้าด้วยกัน  แล้วคายออกมา  อ้ายคนที่อ่านเซอะหน่อยก็ไปจับมายัดเขาปากตัว  เคี่ยวๆ ซะนิดหนึ่งแล้วมาคายต่อ  ....   เมินเสียเถอะ อ่านหนังสือทุกเล่ม  ต้องตั้งคำถามไว้เสมอว่า เฮ้ย..ด้อกเตอร์  เอ็งฉีกมาจากหนังสือเล่มไหนว่ะ  ทำไมถึงสรุปอย่างนั่นอย่างนี้อย่างนู้น เดี๋ยวกูจะได้ไปหามาอ่านมั่ง  ขอทุกท่านให้เปิดดูตรงที่เขาระบุไว้ว่า บรรณานุกรม ไปค้นไปหามาดูไอ้ที่ด้อกเตอร์มันไม่ได้ฉีกมาด้วย  เขาว่ายังไง  ด้อกเตอร์...เอ็งใช่หรือมั่วชัวร์หรือไม่  หนังสือเก่ากูยังอ่านไม่หมดเลย  เอ็งมานิยามคำใหม่ๆ ขึ้นมาใช้ สะกดจิตกันหรือเปล่า  ต้องไปเปิดดูให้มันแน่  แล้ววิเคราะห์เองดูสิว่ามันเป็นอย่างที่ด้อกเตอร์ทั้งหลายมันว่าไหม อย่า..อย่าไอ้ประเทศไทย อย่ามาตีกิน ความคิดเห็น (พันทิปเขาระบุอย่างนั้น) หรือกระทู้ที่ผมตั้งเป็นการคัดหนังสือ  และระบุอ้างอิงแหล่งที่มาของแต่ละความคิดเห็น (ก็มันว่าอย่างนั้น ทั้งๆ ที่ไม่ใช่ความคิดเห็น)  ซึ่งส่วนใหญ่ก็เป็นหนังสือที่ท่านบันทึกเหตุการณ์ปัจจุบันของท่านไว้  มีบ้างที่ท่านจะแทรกวินิจฉัยไว้  แต่เป็นตรงไหนก็ที่เป็นวินิจฉัยท่านก็จะระบุไว้ชัด  จะเป็น authority ด้านประวัติศาสตร์ไทยได้หรือไม่  ก็แล้วแต่ทุกท่านเถิด  มันไม่ได้อยู่ที่มีปริญญาเอกหรือต้องมาคำนำหน้าว่าด้อกเสมอไปหรอก  อย่าเอาของที่เขาสำรอกไว้มาคายต่อแค่นั้นเอง  หน้าที่ของผมก็แค่คัดหนังสือ  ส่วนจะวิเคราะห์ยังไงก็เรื่องของคนอ่านเถิด  จะเป็น authority  หรือไม่  ก็ตามบุญตามกรรมของทุกท่านเถิด แต่มองดูแล้ว  อมอาเจียรผู้อื่นมาคายไว้   อีกนานอ้ายหนุ่มเอย สำหรับผม...กระทู้นี้เป็นการพิเคราะห์จากหนังสือเก่า   ควรจะไปหาอ่านหนังสือเก่าเอกสารเก่าที่เรียกว่าปฐมภูมิ (พู่นน่ะ) ดูกันเสียก่อนนะครับ  อ้างอิงไว้แล้วในทุกความคิดเห็น ("ความคิดเห็น" ก็เขาว่าอย่างนั้น) สำหรับตัวผมเองจะเรียกว่าตระบัดสัตย์ที่เคยทำมาก็ได้  เพราะเป็นความจริงเช่นนั้น จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 01:16:52 ]

ความคิดเห็นที่ 67 อีกนานพ่อหนุ่มเอย   จะว่าย่อๆ  แต่ไม่รู้ว่าเป็นระบอบไหน  วานนักวิชาเกินทั้งหลายจับมันยัดเข้าไปทีรึ ขออ้างพระราชพงศาวดารและกฎหมายเก่า  ว่าโดยย่อว่า... สมเด็จพระร่วงตั้งกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี  ปกครองแบบสุโขทัยให้มีเมืองลูกหลวง ๔ ทิศ  คือเมืองลพบุรี เมืองนครนายก เมืองสุพรรณบุรี และเมืองพระประแดง (คลองเตย)  มีเจ้าปกครองเช่นพระราเมศวรที่รัชทายาทปกครองเมืองลพบุรี  มีการปกครองแบบจัตุสดมภ์ เมืองวังคลังนา สมเด็จพระงัว  เอาอาณาจักรสุโขทัยเป็นประเทศราช  เจ้าประเทศราชสุโขทัยเป็นที่พระมหาธรรมราชา  อุปราชเป็นพระยาบาลเมือง  การปกครองในราชอาณาจักรยังเป็นแบบลูกหลวง ๔ ทิศ จนกระทั่งเจ้าอ้ายเจ้ายี่ชนช้างสิ้นพระชนม์  เนื่องจากไม่ได้ทรงตั้งรัชทายาทไว้  เจ้าสามพระยาเสด็จมาจากชัยนาทเอาราชธานี  วิเคราะห์ดูจะเห็นได้ว่าในสมัยนี้เมืองชัยนาทมีฐานะเป็นเมืองลูกหลวงแล้ว  และเป็นเขตแดนต่อกับอาณาจักรพิษณุโลก (เนื่องจากพระมหาธรรมราชาใช้เมืองพิษณุโลกเป็นราชธานี  ขอเปลี่ยนจากอาณาจักรสุโขทัยมาเป็นพิษณุโลก  แต่ที่จริงก็อันเดียวกันนั่นแล)  สมเด็จพระบรมชนกนาถขอ(แกมบังคับ)พระราชธิดาพระมหาธรรมราชามาเป็นพระชายาเจ้าสามพระยา  มีพระราชบุตรด้วยกัน  เมื่อเจ้าสามพระยาเสวยราชย์  พระราชบุตรที่มีเชื้อทั้งสองอาณาจักรก็ได้เป็นที่พระราเมศวรรัชทายาท  ต่อมาพระมหาธรรมราชาสิ้นพระชนม์ (หรือจะเรียกสวรรคตก็ตามแต่ใจท่านเถิด  สรุปว่าตายก็แล้วกัน) พระยาบาลเมืองจะขึ้นเป็นพระมหาธรรมราชา  พระโอรสพระมหาธรรมราชาและข้าราชการในเมืองพิษณุโลกไม่ยอม  เกิดเป็นจลาจลขึ้น  ข้าราชการยุติเหตุจลาจลด้วยให้ไปขอพระราเมศวรซึ่งมีเชื้อราชวงศ์สุโขทัย (พิษณุโลก) มาครองเมืองแทน  สมเด็จพระเจ้าสามพระยาโปรดเกล้าฯ อนุมัติตามคำขอ  ก็เป็นการยกเลิกตำแหน่งพระมหาธรรมราชา  และเมืองประเทศราชแต่บัดนั้น  อาณาจักรทั้งสองรวมกันเป็นอาณาจักรเดียว  โดยไม่ต้องปราบปรามให้เสียเลือดเนื้อ ครั้นพระราเมศวรขึ้นเสวยราชย์  พระยาบาลเมืองที่ไม่ได้เป็นพระมหาธรรมราชามีความแค้นเคืองอยู่  แต่เกรงพระบารมีสมเด็จพระเจ้าสามพระยาจึงนิ่งอยู่  ครั้นเสด็จสวรรคตแล้ว  พระยาบาลเมืองจึงกำเริบเอาใจออกหากไปเข้ากับพระเจ้าติลกเชียงใหม่  ให้ทำศึกกับกรุงศรีอยุธยา  ตัวพระยาบาลเมืองอาสาเป็นทัพหน้า  ยกลงมายึดเอาพิษณุโลก  พระราเมศวรซึ่งเสวยราชย์นั้น (ขี้เกียจค้นพระนาม  ค้นเองมั่งนะ  อยู่ในกฎหมายเก่านั่นแหละ) ทรงทราบก็ยกขึ้นไปยึดเมืองพิษณุโลกคืน  และประทับอยู่เมืองพิษณุโลกนั้น  ในตอนนี้  ทรงโปรดให้ตั้งพระบรมราชาราชโอรสขึ้นครองกรุงศรีอยุธยา  พระองค์เองครองเมืองพิษณุโลก  เหมือนเมื่อครั้งยังเป็นพระราเมศวร  ลักษณะเดียวกับทรง เป็นพระมหาธรรมราชา  แบ่งการปกครองเป็นสองอาณาจักร  ทรงตั้งเสนาบดีเพิ่มเติมจากเดิมมี ๔ เสนาบดี คือ เมืองวังคลังนา  โปรดให้ตั้งอัครเสนาบดี ๒ ที่ “เอาทหารเป็นพระสมุหกลาโหม  เอาพลเรือนเป็นสมุหนายก”  มีชั้นยศสูงกว่าเสนาบดีสี่ตำแหน่งที่กล่าวมา  คิดว่าการปกครองแบบเมืองหลวง ๔ ทิศ จะยกเลิกในตอนนี้  เพราะแบ่งหัวเมืองฝ่ายเหนือฝ่ายใต้ขึ้นกรมอัครเสนาบดีทั้งสองในตอนนี้  หัวเมืองตรี โท ขึ้นเมืองเอก  ต่อมาการสงครามกับเมืองเชียงใหม่ก็สงบลง  ทั้งสองอาณาจักรบำเพ็ญพระบารมีด้วยการเป็นพระมหาธรรมราชา (พระมหาธรรมราชาในที่นี่หมายถึงมหาราชฝ่ายพุทธศาสนา  ถ้าเป็นมหาราชฝ่ายการรบพุ่งปราบปรามจะเรียกว่าพระมหาจักรพรรดิ  ตามคติอินเดีย)  พระเจ้าติลกทรงสังคายนาพระไตรปิฎกที่เมืองเชียงใหม่  พระราเมศวรซึ่งเสวยราชน์นั้นทรงสละราชย์ออกทรงผนวช  เมื่อลาผนวชแล้ว  จึงถวายพระนามพิเศษว่า สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 02:45:46 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 02:37:00 ]

ความคิดเห็นที่ 68 สิ้นรัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ  พระบรมราชาเถลิงราชย์กรุงศรีอยุธยา  ตั้งพระราชโอรสสมเด็จพระบรมไตร (คิดว่าน่าจะมีเชื้อวงศ์พระร่วง) นามพระเชษฐาขึ้นเป็นกษัตริย์ปกครองเมืองเหนือ  คล้ายกับเป็นพระมหาธรรมราชา  และต่อมาที่พระมหาธรรมราชาก็เลือนไป จนกระทั่งเกิดเหตุเมื่อศักราช ๙๐๗ พระเฑียรราชาได้ราชสมบัติ  โปรดเกล้าฯ ให้ตั้งขุนพิเรนทรเทพ ซึ่งมีความชอบเป็นพระมหาธรรมราชา  กลับไปตั้งตำแหน่งพระมหาธรรมราชาและใช้แบบปกครองเดิมคล้ายประเทศราช  การปกครองหัวเมืองในเมืองยังเป็นกรมอัครเสนาบดี กับจตุสดมภ์  เช่นเดิม  และหัวเมืองตรี โท ขึ้นเมืองเอก เสียกรุง สมเด็จพระนเรศวรบริหารจัดการจนสามารถกู้ชาติได้สำเร็จ  แต่หัวเมืองฝ่ายเหนือยับเยินมาก  จะแบ่งกำลังไปปกครองก็ไม่เพียงพอ  โปรดให้รวมอำนาจเข้ามาสู่กรุงศรีอยุธยา  โปรดเกล้าให้สมเด็จพระอนุชาธิราชพระเอกาทศรฐเป็นกษัตริย์ที่รัชทายาท  มีสิทธิ์ขาดในการปกครอง(ข้าราชการ)ฝ่ายเหนือ(ซึ่งอยู่ในราชธานี)  การปกครองก็ยังเป็นกรมอัครมหาเสนาบดี และจตุสดมภ์   และหัวเมืองตรี โท ขึ้นเมืองเอก  ในรัชกาลนี้หลายประเทศเข้าสามิภักดิ์ขอเป็นประเทศราช เช่น เจ้าคำไข่น้อยไทยใหญ่  และมอญ ทวาย  ในช่วงปลายรัชกาลสั่งประหารทหารเอกที่โปรดให้ไปครองเมืองคนหนึ่งด้วย จนถึงสมัยสมเด็จพระเพทราชา  ไม่ทรงไว้วางพระราชหฤทัยในบางเรื่อง  โปรดเกล้าให้แบ่งหัวเมืองฝ่ายใต้  มันขึ้นกรมพระคลัง  ตอนนี้หัวเมืองแบ่งขึ้นกรม ๓ กรม คือ กรมพระกลาโหม กรมมหาดไทย กรมพระคลัง แต่หัวเมืองตรี โท ขึ้นเมืองเอก เช่นเดิม ถึงรัชสมัยสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ไม่มีเหตุที่จะทรงไม่ไว้วางพระราชหฤทัยดังเช่นในรัชกาลสมเด็จพระเพทราชา  โปรดเกล้าให้หัวเมืองฝ่ายใต้ที่แบ่งไปขึ้นกรมพระคลัง  กลับไปขึ้นกรมเดิม  ให้คงไว้แต่เมืองท่า โปรดให้ขึ้นกรมพระคลัง  เนืองจากมีหน้าที่ดูแลในส่วนนี้ด้วย เช่น การต่างประเทศ ลูกค้าวานิช  กรมพระคลังจึงถูกเรียกอีกชื่อหนึ่งว่า กรมท่า ในรัชสมัยนี้ ถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  โปรดเกล้าให้จัดตั้งกระทรวง  ส่วนการปกครองหัวเมืองเดิมที่เคยขึ้นกรมทั้งสาม  หัวเมืองตรี โท ขึ้นเมืองเอก ยังคงเดิม  โปรดให้เพิ่มมณฑลเทศาภิบาลขึ้นอีกชั้นหนึ่ง  ทำหน้าที่แทนกรมทั้งสามในการดูแลหัวเมืองทั้งหลาย  โปรดเกล้าให้มีข้าหลวงมณฑลเทศาภิบาล  ดูแลหัวเมืองในมณฑล  คล้ายกับการปกครองแบบเมืองลูกหลวง ๔ ทิศในสมัยโบราณ ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว  มณฑลเทศาภิบาลพ้นสมัย  เกิดเหตุขัดข้องหลายประการ  โปรดให้ค่อยๆ ยกเลิกไปที่ละมณฑลเรื่อยไป  กฎหมายเฉพาที่ที่เกิดในรัชกาลที่ ๕ เช่นพระราชบัญญัติบริเวณ ๗ หัวเมืองแขก ก็ยกเลิกไป  ใช้กฎหมายเดียวกันทั้งพระราชอาณาจักร ถึงรัชกาลที่ ๗  เปลี่ยน(ระบอบ)การปกครองจากหน้ามือเป็นหลังตีนดังที่เห็นในปัจจุบันนี้ จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 02:39:16 ]

ความคิดเห็นที่ 69 จะระบอบระบบไหนก็จับยัดกันเองเถิด  ข้าไม่เอากับเอ็งด้วย วันนี้ดึกหน่อย  พรุ่งนี้ตื่นเที่ยง ว่าแต่ว่า  คุณเหมือนจริงๆ นะ  อันนี้ไม่ได้แกล้งแหย่ ทั้งลีลา และสำนวน  (กับช่วงเวลาเกิดดับด้วย)  เหมือนจริงๆ จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 02:43:03 ]

ความคิดเห็นที่ 70 ไม่เป็นไรครับ คุณจะคิดอย่างไรก็แล้วแต่ แต่ที่แน่ๆ ผมไม่เคยเอา "ตีน" ฉีกหนังสือ อย่างที่คนบางคนว่ามาแน่นอน เพราะนั่นเป็นพฤติกรรมของคน "ไร้อารยธรรม" แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 08:59:46 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 08:46:57 ]

ความคิดเห็นที่ 71 ผมว่าชักเลอะเทอะแล้ว ผมว่าเรามานิยามกันก่อน ว่า absolute monarchy ต้องมีอะไรบ้าง แล้วค่อยดู ว่าใครเข้าข่าย ใครไม่เข้าข่าย เข้าข่ายเพราะ อะไรไม่เข้าข่ายเพราะอะไร จะได้เถียงกัน ด้านวิชาการอย่างเดียวไม่ต้อง ใช้ ความเห็นส่วนตัว ไม่งั้นคงเถียงกันไม่จบ เรามาสรุปเฉพาะนิยามกันก่อน ไม่ต้องยกว่าใครเป็นอะไรหรือไม่เป็น หานิยามที่ยอมรับกันได้ทั้งสองฝ่ายก่อน สำหรับผม ผมให้นิยามว่า ควรดูที่กฎหมายและจารีต ว่ามีกฎหมายหรือจารีต ข้อใดที่จำกัดอำนาจ กษัตย์หรือไม่ ถ้าไม่มี ก็น่าจะเข้าข่าย absolute monarchy แต่ถ้ามีก็ไม่เข้า เช่น ถ้ากฎหมายและจารีต ยอมรับอำนาจของกษัตย์ว่า ไม่มีใครทัดทานได้ ขุนนางทำได้แค่ทักท้วง ถึงแม้ทางปฎิบัติจริง กษัตย์ถ้าขุนนางทักท้วง กษัตย์จะปฎิบัติไม่ได้ก็ตาม ก็ควรเข้าข่าย absolute monarchy แต่ ถ้ามีจารีต กำหนดไว้ว่า ถ้าสังฆราชทักท้วงแล้วกษัตย์ไม่สามารถทำได้ อันนี้ก็ไม่ควรเข้าข่าย absolute monarchy เพราะมีผู้มีอำนาจคานอำนาจ กษัตย์อยู่ หรืออาจดู นิยาม จากต่างประเทศ อาทิ หลุยส์ ที่ 14 หรือ พระเจ้า Tsar แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 09:12:33 แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 09:02:09 จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 30 ก.ย. 51 08:59:14 ]

ความคิดเห็นที่ 72 ขอบคุณครับคุณ Pongkm สำหรับผมจะดูในความเป็น absolute monarchy ในทางปฏิบัติเป็นหลัก เพราะกฎหมายเป็นเพียงลายลักษณ์อักษรที่มิได้สะท้อนภาคปฏิบัติเสมอไป (ดู คห. 31) ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ จะต้องสามารถรวบรวมอำนาจการตัดสินใจมาไว้ที่พระมหากษัตริย์ได้อย่างสมบูรณ์จริงๆ มิใช่แค่ลายลักษณ์อักษรในกฎหมายเท่านั้น ท่านอื่นๆเข้ามาให้ความเห็นกันเยอะๆก็ดีครับ เพราะถ้ามีแต่ผมกับคุณกัมม์เถียงกันสองคน สุดท้ายเรื่องจะไม่ไปไหนสักที จะกลายเป็นแต่เอาชนะกันแบบมี "อัตตา" ของทั้งสองฝ่ายมาเจือปนอยู่มาก และจริงๆแล้วผมอาจจะหลงทางอยู่ก็ได้ ว่าแต่การศึกษาประวัติศาสตร์ไทยซึ่งเป็นแค่งานอดิเรกของผม ไปๆมาๆจะกลายเป็นงานประจำไปเสียแล้ว!! แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 09:21:59 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 09:17:44 ]

ความคิดเห็นที่ 73 แหมแบบนี้ จะหาข้อสรุปกันได้ไงละครับ ถ้านิยามของคุณ จีนศึกษาไปเป็นในทางปฎิบัติแบบนี้ เพราะไปกันคนละทางเลย กับผมที่มองในทางทฤษฎีเลย ถ้างั้น ใครก็ได้มาช่วย บอกนิยามของ absolute monarchy ในแวดวง การศึกษา ที่เป็นสากลทีครับ จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 30 ก.ย. 51 10:10:06 ]

ความคิดเห็นที่ 74 สมมติฐาน: ผมมองว่าที่ร.5 เริ่มเป็น absolute monarchy อาจจะเป็นเพราะว่าเกิดการรวบอำนาจของกษัตริย์เข้าสู่ศูนย์กลาง ภายใต้ขอบเขตอำนาจของกษัตริย์ที่ชัดเจน เช่น การปักปันเขตแดนทำให้ขอบเขตอำนาจทางการเมืองของกษัตริย์มีความชัดเจน ในขณะที่ในสมัยก่อน ขอบเขตอำนาจทางการเมืองมีความพร่าเลือนอยู่มาก แน่นอนว่า การที่กษัตริย์ ณ ส่วนกลางจะสามารถ pull the strings ได้นั้น ต้องมีเครื่องมือที่สำคัญคือ ระบบราชการที่ขึ้นตรงต่อกษัตริย์ model นี้เห็นได้ชัดในยุโรปเมื่อกษัตริย์ต้องการแยกตัวเองออกมาจากศาสนจักรที่โรม และสร้างอำนาจเหนือเจ้าที่ดิน (พวก fedeul lord) ซึ่งการเปลี่ยนแปลงดังกล่าวผมว่าเป็นจุด "แยก" (break) ที่สำคัญ เพราะฉะนั้น ผมขอลองโยนคำถามลงไปตรงนี้ก่อนครับว่า การกำเนิด (emerge) ของ absolute monarchy นั้น จำเป็นไหมว่าต้องถือกำเนิดขึ้นมาพร้อม ๆ กับ absolute monarchy STATE และ bereaucratic state ตามสมมติฐานที่ผมกล่าวไปข้างต้น? ปล. ไม่เคยเรียนประวัติศาสตร์นิพนธ์มาจริง ๆ จัง ๆ แต่พอเข้าใจนะครับว่า มันมีวิธี "เขียน" ประวัติศาสตร์หลายรูปแบบ เช่น การเขียนประวัติศาสตร์แบบ Ranke ที่ใช้ข้อมูลจากหลักฐานชั้นต้นมาเรียงต่อ ๆ กัน โดยเน้นประวัติศาสตร์การเมือง การฑูต การทหาร ซึ่งการ "เขียน" ประวัติศาสตร์ในระยะหลัง ๆ นี้จะค่อนข้าง theoretically กว่า เช่น เริ่มเกิดการวิพากษ์หลักฐานชั้นต้นว่าเชื่อถือได้หรือไม่ได้ มองปัจจัยด้านอื่นเช่น ปัจจัยทางเศรษฐกิจเพื่อเข้ามาประกอบการวิเคราะห์หลักฐานชั้นต้น เป็นต้น (เช่นพวก Annales School ในฝรั่งเศส หรือพวก Marxist ในอังกฤษ) จากคุณ : ฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร - [ 30 ก.ย. 51 11:04:17 ]

ความคิดเห็นที่ 75 เข้ามาชื่นชมคุณ ชาวจีนศึกษา ณ TU ครับ แสดงความคิดเห็นอย่างมีหลักฐานและเป็นเหตุเป็นผลมาก ขอให้ได้ Ph.D. เร็ว ๆ นะ ครับ จากคุณ : ยินเจียหมิง - [ 30 ก.ย. 51 11:40:21 ]

ความคิดเห็นที่ 76 ขอบคุณคุณยินเจียหมิงครับ ตอบคุณฮกหลงนะครับ ผมว่า absolute monarchy จะมีขึ้นได้ก็ต้องอาศัยเครื่องมือสำคัญ คือ ระบบราชการสมัยใหม่ที่รับเงินเดือนจากพระมหากษัตริย์ และกองทัพสมัยใหม่ที่ขึ้นกับพระมหากษัตริย์โดยตรง ดังนั้น absolute monarchy คงไม่อาจเกิดขึ้นเดี่ยวๆได้โดยปราศจากเครื่องมือหรือแขนขาในการสร้างรัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์หรอกครับ ระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์ รัฐสมบูรณาญาสิทธิราชย์ และระบบราชการสมัยใหม่ จึงปรากฏตัวขึ้นพร้อมๆกัน แต่ที่น่าสนใจและผมเองก็ยังไม่มีคำตอบก็คือ absolute monarchy ในยุโรปใช้เวลาในการสร้างตัวยาวนานหลายศตวรรษ แต่ของไทยกลับใช้เวลาสั้นมากและจบสิ้นเร็วมาก แค่ 1 ชั่วอายุคนเท่านั้น รุ่นพระบรมชนกนาถ (ร.5) สร้างขึ้น พอถึงรุ่นพระราชโอรส (ร.7) ก็สิ้นสุดลงแล้ว จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 12:35:14 ]

ความคิดเห็นที่ 77 ผมคิดว่า absolute monarchy จะเกิดขึ้นได้ก็ต่อเมื่อ กษัตย์มีอำนาจ ซึ่งสิ่งที่จะทำให้กษัตย์มีอำนาจได้ ก็คือ กลไกที่ทรงประสิทธภาพ ที่เชื่อฟังกษัตย์ ในการให้โทษและผลตอบแทนอย่างเช่น ระบบราชการ หรือกองทัพ ซึ่งผมว่าเงินเดือนแบบเบี้ยหวัด ไม่ใช่สิ่งจำเป็น เพราะ อาจ ให้ผลตอบแทนเป็นสิ่งอื่นเช่น ที่ดินยศหรือทาสติดที่ดินก็ได้ และมักจะเห็นบ่อย คือ ถ้ากลไกเดิมไม่เชื่อฟัง ก็ต้องสร้างกลไกใหม่ ที่เชื่อฟังขึ้นมา อย่างการแสวงหา ข้าราชการรุ่นใหม่หรือ หากลไก อำนาจใหม่ ดังนั้นผมมองว่า ระบบราชการ มีความสำคัญมากต่อ สมบูรณ์อาณาญา สิทธิราช แต่ เรื่องเขตแดน ผมคิดว่า เขตแดนแบบเปะๆ แบบรัฐสมัยใหม่อาจไม่ จำเป็น แต่ต้องมี ความรู้สึกว่าเป็นรัฐก่อน เพราะอย่างน้อยๆกษัตย์ก็ ควรจะสามารถกำหนด อาณาเขตได้คร่าวๆ ว่าอำนาจของตัวเอง ครอบคลุมไปถึงไหน แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 13:10:37 จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 30 ก.ย. 51 13:03:39 ]

ความคิดเห็นที่ 78 ผมเสนออย่างนี้ครับคำว่า Absolute Monarch เราต้องเน้นที่ Monarch ครับ ไม่ใช่ King เพราะ King บางองค์อาจจะมีอำนาจบารมีมากจนเหนือกว่าระบบ ดังนั้นผมเสนอว่าควรจะหมายถึง "ระบบที่ราชวงศ์มีอำนาจในการควบคุมประเทศอย่างเด็ดขาด โดยมีอำนาจจริงๆเหนือเหล่าขุนนางในทางพฤตินัย และการปกครองที่ว่าต้องต่อเนื่องและยาวนานเกินกว่า 3-4 รัชสมัย " ยกตัวอย่างสมมติให้ King องค์หนึ่ง มีอำนาจมาก แต่ King ต่อมาอีก 3-4 องค์ ไม่ได้มีอำนาจมากนักเลย อำนาจอยู่กับขุนนางหมด ก็ไม่น่าเรียกว่า Absolute Monarchy แต่น่าจะเรียกรัชสมัยของ King ที่มีอำนาจองค์นั้นว่า Autocracy จากคุณ : Nexus - [ 30 ก.ย. 51 14:14:25 ]

ความคิดเห็นที่ 79 ^ ^ น่าจะเป็นนิยามที่ดีนะครับทุกคนยอมรับไหมครับ สำหรับนิยามนี้ งั้นเราคงต้องคุยกันเป็นราชวงศ์ใช่ไหมครับว่าราชวงศ์จักรี บ้านพลูหลวง ปราสาททอง  มีอำนาจปกครองเหนือขุนนาง ยาวนานแค่ไหน จากคุณ : Pongkm (Pongkm) - [ 30 ก.ย. 51 15:25:25 ]

ความคิดเห็นที่ 80 ตามอ่านมาหลายวันเห็นหยิบยกประเด็นขึ้นมาถกกัน  ไปๆ มาๆ จนดูเหมือนจะแตกประเด็นไปไกล  ต่างคนต่างนำเสนอในสิ่งที่ตนเข้าใจ  ฉะนั้น ก่อนที่จะก้าวไปวินิจฉัยว่า Absolute Monachy ในประเทศไทยเริ่มขึ้นเมื่อใด  คงต้องตกลงกันในเรื่องรูปแบบการปกครองของไทยเราเสียก่อน  ในความเข้าใจของผมๆ ว่า สมัยก่อนรัชกาลที่ ๕ ประเทศไทยเรายังไม่ได้รวมกันเป็นปึกแผ่น  ยังคงมีสถานะเป็นนครรัฐอยู่ เพิ่งจะมารวมเป็นรัฐชาติดังเช่นปัจจุบันในรัชกาลที่ ๕ นี้เอง ถ้าสมมติฐานการรวมเป็นรัฐชาติเพิ่งจะเริ่มขึ้นในรัชกาลที่ ๕  ก็เชื่อว่าการปกครองในรัชกาลที่ ๕ - ๗ นั้นน่าจะเรียกว่ารูปแบบ ราชาธิปไตย  เพราะเราถือเอาอังกฤษเป็นแม่แบบในการปฏิรูปประเทศ  โดยเริ่มมีความคิดที่จะจัดให้มีคอนสติตูชั่นและปาเลียร์เมนท์แบบอังกฤษตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๕  ถึงรัชกาลที่ ๖ ก็พบพระราชบันทึกที่ทรงแสดงความกังวลถึงการที่พระเจ้าแผ่นดินปกครองประเทศเพียงพระองค์เดียว  หากพระเจ้าแผ่นดินทรงเป็นคนมีสติสัมปชัญญะบ้านเมืองก็พัฒนาไปได้  แต่ถ้าได้พระเจ้าแผ่นดินที่โฉดเขลาก็เป็นกรรมของบ้านเมือง  และประชาชนก็มักจะพร้อมกันถอดพระเจ้าแผ่นดินนั้นแล้วตั้งคนใหม่ขึ้นแทน  ทั้งยังพบหลักฐานอีกว่า  ทรงเตรียมการที่จะจัดให้มีคอนสติตูชั้นและปาเลียร์เมนท์เหมือนกัน  หากแต่ทรงพบว่า แม้แต่การเลือกตั้งกรรมการสุขาภิบาล  เจ้าหน้าที่ฝ่ายเทศาภิบาลยังต้องคอยคุ้ยเขี่ยกันอยู่ตลอด  ยิ่งการเลือกกำนันและผู้ใหญ่บ้านยิ่งแล้วกันไปใหญ่  ฝ่ายบ้านเมองแทบจะเป็นคนจัดฉากเล่นละครกันเลยทีเดียว  จึงทรงเร่งพัฒนาและขยายการศึกษาพร้อมกับจัดทดลองดุสิตธานี  ทรงเรียกการปกครองที่ดำเนินมาแต่รัชกาลที่ ๕ ว่า "ราชาธิปไตย"  เช่นเดียวกับที่ไทยเราเรียกอังกฤษในเอกสารเก่า "ราชาธิปไตย" แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 18:58:13 จากคุณ : V_Mee - [ 30 ก.ย. 51 16:37:47 ]

ความคิดเห็นที่ 81 คุณ Nexus กำลังจะให้แยกระหว่างพระวรกายตามธรรมชาติ (body natural) กับพระวรกายทางการเมือง (body politic) ออกจากกันใช่หรือไม่ครับ King = องค์พระมหากษัตริย์ เน้นที่พระวรกายตามธรรมชาติ มีเกิด แก่ เจ็บ ตาย Monarch = ตำแหน่งพระมหากษัตริย์ เน้นที่พระวรกายทางการเมือง คงอยู่ต่อเนื่อง แค่เปลี่ยนคนที่มานั่งในตำแหน่งนี้เท่านั้น เหมือนกับที่ราชสำนักฝรั่งเศสสมัยก่อน พอกษัตริย์สิ้นพระชนม์ เจ้าพนักงานก็จะออกประกาศว่า Le roi est mort Vive le roi (ใครที่เชี่ยวชาญภาษาฝรั่งเศสช่วยตรวจการสะกดด้วยครับ ผมทิ้งภาษาดังกล่าวไป 10 ปีแล้ว) แปลว่า "พระเจ้าแผ่นดินสวรรคตแล้ว ขอพระเจ้าแผ่นดิน (พระองค์ใหม่) ทรงพระเจริญ" ราวกับว่าไม่มีการเปลี่ยนแปลงอะไรเลย definition ที่คุณ Nexus ว่ามาก็น่าสนใจครับ แต่ว่าต้องสืบทอดเกิน 3-4 รัชสมัยหรือไม่ นี่ยังน่าสงสัยอยู่ ถ้าพูดถึงรัชกาลที่ 5 ถึงรัชกาลที่ 7 ก็แค่ 3 รัชสมัยเท่านั้นเอง จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 18:46:21 ]

ความคิดเห็นที่ 82 เห็นด้วยกับคุณ V_Mee ครับ ก่อนถึงกลางรัชกาลที่ 5 เราเป็นอาณาจักรที่ยิ่งใหญ่ในเชิงสัญลักษณ์และอาจมีกำลังไพร่พลมากกว่าหัวเมืองใกล้เคียง (นึกถึงเพลงยาวพยากรณ์กรุงศรีอยุธยาที่ว่า "ด้วยพระเดชเดชาอานุภาพ อาจจะปราบไพรีทุกทิศาน ทุกประเทศเขตขัณฑ์บันดาล ต่างแต่งเครื่องบรรณาการมานอบนบ") หากแต่ในทางปฏิบัติแล้วอำนาจการบริหารของรัฐบาลที่กรุงเทพฯกลับมีน้อยมาก เรียกว่าเป็น "นครรัฐ" อย่างที่คุณ V_Mee ว่ามาก็ไม่ผิดนัก ส่วนแผนที่ประวัติศาสตร์ไทยที่บ่งบอกว่าไทยเรามีอาณาเขตกว้างใหญ่ไพศาลมาแต่อดีตนั้น จริงๆแล้วเป็นการประดิษฐ์สร้างขึ้นมาในยุครัฐบาลพิบูลสงครามสมัยแรกนี่เอง นักวิชาการบางคน เช่น กุลลดา เกษบุญชู-มี้ด (ผู้เขียนหนังสือเรื่อง The Rise and Decline of Thai Absolutism)  เรียกรัฐไทยก่อนกลางรัชกาลที่ 5 ว่า "รัฐแบบอยุธยา" (Ayudhyan state) แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 19:12:47 แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 19:05:12 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 18:57:20 ]

ความคิดเห็นที่ 83 คุณ Pongkm ครับ พูดถึงราชวงศ์บ้านพลูหลวง ทำให้ผมนึกถึงหนังสือเรื่อง "การเมืองไทยสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี" ของอาจารย์นิธิ เอียวศรีวงศ์ อาจารย์นิธิมองว่ากษัตริย์ราชวงศ์บ้านพลูหลวงดูเหมือนจะพยายามรวมอำนาจเข้าสู่ศูนย์กลางให้มากขึ้น ลิดรอนอำนาจของหัวเมืองต่างๆ ทำให้หัวเมืองต่างๆเริ่มต่อต้านอำนาจรัฐอยุธยา และเมื่อพม่ายกมาตีกรุงศรีฯ หัวเมืองต่างๆก็ซ้ำเติมกรุงศรีฯด้วยการไม่ส่งทัพมาช่วย จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 19:03:02 ]

ความคิดเห็นที่ 84 ส่วนที่มีบางท่านสงสัยว่าผมไปเอาการแบ่งสำนักประวัติศาสตร์มาจากไหน คิดเองเออเองหรือเปล่า เปล่าครับ ผมไม่ใช่นักวิชาการประวัติศาสตร์ ผมเอามาจากงานของนครินทร์ เมฆไตรรัตน์ และ ลิขิต ธีรเวคิน ราชบัณฑิต ครับ (จริงๆอาจารย์ลิขิตท่านซอยย่อยมากกว่า 4 สำนักอีก รายละเอียดต้องไปหาอ่านเอาในหนังสือของท่านเรื่อง "วิวัฒนาการการเมืองการปกครองไทย") แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 19:10:31 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 19:09:52 ]

ความคิดเห็นที่ 85 ผมเห็นว่าเป็นการปรับปรุงจากแบบเดิมที่เป็นเป็นมา   ท่านจะเรียกอะไรก็แล้วแต่  ดังนั้นเรื่องนิยามจึงขอบาย นิยามกันจบสิ้นแล้ว  จะกลับมาหักอีกทีครับ และขอนิยามนครรัฐ หรือรัฐชาติ  ที่เพิ่งได้ยินเมื่อเร็วๆ นี้ไว้ด้วยนะครับ เพราะต้องเกี่ยวข้องกับอาญาสิทธิ์แห่งความเป็นพระราชาโดยสมบูรณ์ด้วยอย่างแน่นอน (อันนี้จะเอาไปเปรียบเทียบกับประเทศที่มีเมืองขึ้นมากๆ เยอะๆ อย่างพม่า อินเดีย จีน รุสเซีย อังกฤษ ฝรั่งเศส จะได้ด้วยหรือเปล่า) (นิยาม แปลว่า ความหมายที่ครอบคลุม  ขอให้นักนิยามศาสตร์พิจารณาชี้ขาดด้วยครับ) ตรงนี้ขอสนับสนุนความเห็นคุณ นักเรียน ม.ปลาย  กับข้อที่ว่า การสื่อสาร และการคมนาคม  เป็นปัจจัยสำคัญ ถ้าใช้คำว่า "สถานการณ์บ้านเมืองและปัจจัยภายในภายนอก"   ทำให้ต้องทรงปรับปรุงแบบการปกครองให้เหมาะสมกับสถานการณ์ จะครอบคุมถึงพระองค์อื่นที่เป็นดังเขาว่าด้วย นอกตำราเรียนได้ ยกนิ้วโป้งให้เลยครับ แต่จะไปเถียงอาจารย์นะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 19:37:08 ]

ความคิดเห็นที่ 86 อันนี้ต้องขอร้องทุกท่านว่า กรุณาเว้นคำว่า ตอนกลางกรุงรัตนโกสินทร์ โปรดระบุไปเลยครับ  ว่ารัชสมัยใด คุณครู เกนหลงฯ (คนละคนกับที่ตรวจข้อสอบข้อนั้น) ท่านท้วงไว้ในกระทู้หนึ่ง ว่า  ต้น -- > กลาง --> ปลาย  ตอนต้นระบุได้  แต่ตอนกลางไม่ใช่ที่จะระบุครับ ที่ผ่านมาผมเองก็ใช้คำผิดไปเยอะ  ท่านท้วงก็ถูกต้องแล้ว  เล่นเอาสะอึก ตรงนี้ขอกันไว้เถิดนะครับ  แค่นี้เอง กระซิบ - ส่วนการแยกประเภทหนังสือประวัติศาสตร์ของสำนักผมยังคงเดิมครับ แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 20:15:33 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 19:51:06 ]

ความคิดเห็นที่ 87 ว้าว ผมเดาว่าคุณชาวจีนศึกษาต้องอ่าน The King Two Bodies มาแน่ ๆ เลย เคยพยายามอ่านครับ แต่ยากมากมาย ทั้งการจัดรูปประโยค ทั้งเอกสารชั้นต้น ฯลฯ ความจริงเรื่องการแยกร่างกายกษัตริย์ออกเป็น 2 ส่วนนี่มีมาตั้งแต่ยุคกลางในยุโรปแล้ว มีข้อเสนอจากนักประวัติศาสตร์ว่า การที่ยุโรปแยกร่างกายของกษัตริย์ออกเป็น 2 ส่วนนั้น เป็นส่วนสำคัญยิ่งที่ทำให้เกิดสำนึก/กรอบคิดว่าด้วย องค์อธิปัตย์ (The Sovereign) ที่ impersonnal (นึกภาษาไทยไม่ออก) และนำไปสู่รัฐสมัยใหม่ คือรัฐไม่ได้ผูกติดอยู่กับมนุษย์คนเดียว แต่กลายเป็นบางอย่างซึ่งไร้ตัวตน คำถามคือ มีสำนึก/กรอบคิดเช่นนี้ในประเพณีการปกครองของไทยรึเปล่า? อ่านที่คุณ V_Mee เขียนถึงความพยายามสร้าง parliament ของร.5 แล้วนึกถึงว่า มี model คล้าย ๆ กันนี้ในอังกฤษเช่นกัน ที่กษัตริย์อังกฤษในแง่นึงก็ใช้ Parliament เป็นตัวเสริมอำนาจให้กับตน (ถ้าจำไม่ผิดช่วงราชวงศ์ Tudor) เช่นกัน แหะ ๆ เผอิญไม่ค่อยรู้ประวัติศาสตร์ไทย ก็ขอเป็นตัวเสริมประวัติศาสตร์ยุโรปละกันครับ... ^^ จากคุณ : ฮกหลงผู้หยั่งรู้ฟ้ามหาสมุทร - [ 30 ก.ย. 51 20:06:26 ]

ความคิดเห็นที่ 88 ความคิดเห็นที่ ๘๓ คุณ ชาวจีนฯ ไอ้ที่รวมได้สำเร็จก็มีนี่ครับ  ทำไมไม่ว่าบ้าง อย่างในรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรฆ่าเจ้าเมืองประเภทนี้ไปตั้งหลายคน โอเค..โอเค นิยามกันก่อนก็แล้วกัน จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 20:12:39 ]

ความคิดเห็นที่ 89 The King's Two Bodies ผมไม่เคยอ่านหรอกครับคุณฮกหลง แค่ดูสารบัญก็รู้แล้วครับว่าอ่านยาก เพียงแต่เห็นงานวิชาการที่เกี่ยวกับสถาบันกษัตริย์มักจะพูดถึงอยู่ ก็เลยพอรู้แค่คร่าวๆเท่านั้นเอง จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 21:46:39 ]

ความคิดเห็นที่ 90 คุณกัมม์ครับ ผมไม่แน่ใจว่ากรณีของสมเด็จพระนเรศวรเป็นความสำเร็จในการวาง "ระบบ" ที่สามารถส่งต่อไปยังพระมหากษัตริย์พระองค์ต่อๆไปได้ หรือว่าเป็นแค่ "พระปรีชาสามารถเฉพาะพระองค์"  (ที่คุณ Nexus เรียกว่าเป็น autocracy) นะครับ เรื่องนี้ไม่ทราบรายละเอียดจริงๆ ผมเคยอ่านหนังสือ "การเมืองไทยสมัยพระนารายณ์" ของอาจารย์นิธิ แต่ก็นานแล้ว จำรายละเอียดมากไม่ได้ จำได้แต่ว่าเล่มนี้จะพูดถึงการเมืองอยุธยาที่ซับซ้อนและวุ่นวายไม่น้อยหลังสิ้นรัชสมัยสมเด็จพระนเรศวรมหาราช การขึ้นมามีอำนาจของออกญากลาโหมซึ่งต่อมาก็คือพระเจ้าปราสาททอง การเมืองในรัชสมัยสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ไปจนจบที่การปราบดาภิเษกของพระเพทราชา แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 22:06:00 แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 22:04:42 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 21:57:33 ]

ความคิดเห็นที่ 91 คุณฮกหลงครับ ที่คุณตั้งคำถามว่าเดิมไทยเรามีคติเรื่องพระวรกาย 2 ส่วน หรือก็คือรัฐไม่ได้ผูกติดอยู่กับมนุษย์คนเดียว แต่กลายเป็นบางอย่างซึ่งไร้ตัวตนนั้น ผมมีข้อสังเกต (ซึ่งคงจะไม่ใช่คำตอบ) แบบนี้ครับ เท่าที่รู้มา (ถ้าผิดท่านอื่นๆแย้งได้เลยครับ เพราะเท่าที่รู้มาจริงๆ) สมัยก่อนในการเขียนพงศาวดารจะไม่มีการระบุตัวเลขว่าเป็นรัชกาลลำดับที่เท่าไหร่ จะระบุแต่ในทำนองว่า "เมื่อครั้งสมเด็จพระนเรศวรเป็นเจ้า..." อะไรทำนองนี้ แต่พอมาถึงรัชกาลที่ 4 พระองค์ได้ระบุว่าพระองค์เป็น "สยามรัชกาลที่ 37" (ทรงนับต่อจากอยุธยา แต่ว่าทรงนับพระเจ้าตากด้วยหรือเปล่าผมไม่แน่ใจ) และในรัชกาลที่ 4 นี่เองที่พระองค์ได้ทรงเริ่มยกย่องพระมหากษัตริย์บางพระองค์เป็นพิเศษ (แม้ว่าจะไม่ได้ทรงเรียกว่า "มหาราช") เช่น ในพระราชหัตถเลขาถึงบาวริ่ง ได้ทรงยกย่องพระเจ้าอู่ทอง พระนเรศวร และพระนารายณ์เป็นพิเศษ เป็นต้น ไม่รู้ว่าการนับว่าพระองค์ไหนเป็นรัชกาลที่เท่าไหร่ จะเกี่ยวกับการนำรัฐไปผูกติดกับบุคคลใดบุคคลหนึ่งหรือไม่นะครับ นี่เป็นข้อสังเกตเท่านั้น (หรือว่าผมคิดมากไปเองก็ไม่รู้) อ้อ นึกออกอีกอย่างหนึ่ง มีวิทยานิพนธ์ ป.เอก อยู่เล่มหนึ่ง ของ ดร.วรพร ภู่พงศ์พันธุ์ เรื่อง "กฎมณเทียรบาลในฐานะหลักฐานประวัติศาสตร์ไทยสมัยอยุธยาถึง พ.ศ. 2348." วิทยานิพนธ์ปริญญาดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาประวัติศาสตร์ บัณฑิตวิทยาลัย จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย, 2549. ผมเคยพลิกผ่านๆดู ยังไม่ได้อ่านละเอียด แต่จำได้ว่ามีพูดเรื่อง "ทิพยภาวะ" (หรือ ทิพภาวะ?) ของพระมหากษัตริย์ด้วย ซึ่งน่าจะเกี่ยวกับคติเรื่องพระวรกายของกษัตริย์พอสมควร แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 22:48:52 แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 22:42:27 จากคุณ : ชาวจีนศึกษา ณ TU - [ 30 ก.ย. 51 22:40:12 ]

ความคิดเห็นที่ 92 เรื่องการระบุราชกาล เกิดจากเหตุที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงนิมนต์ กรมพระปรมานุชิตฯ ให้สร้างพระพุทธรูปปางต่างๆ ขึ้น ถึงรัชกาลพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงอุทิศถวายพระพุทธรูปเหล่านั้นแด่บรรพกษัตริย์ โปรดให้จารึกไว้ที่ฐานพระพุทธ ถึงรัชกาลที่ ๕ ทรงพระราชนิพนธ์หนังสือ พระราชกรัณยานุสรณ์  ทรงระบุคำว่า ราชกาลที่ .... เขาว่ากันว่าคำว่า ราชกาล หรือ รัชกาล  เกิดขึ้นในแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ก่อนหน้านี้ใช้คำว่า "แผ่นดิน" ในความหมายเดียวกับคำว่า "รัชกาล" ที่ใช้กันจนถึงปัจจุบัน แต่ลองค้นดูชุมนุมประกาศในรัชกาลที่ ๔  ปรากฏมีคำว่า "รัชกาล" แล้ว ที่ชอบใจเป็นพิเศษ  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯ ให้ระบุฐานพระพุทธรูปองค์หนึ่งว่า อุทิศถวายแด่ สมเด็จพระเอกาทศรฐมหาราช จึงลองค้นและพิจารณาดูในพงศาวดารแผ่นดินสมเด็จพระเอกาทศรฐ  คิดว่าพระองค์ควรจะถึงที่ มหาราช ด้วยพระองค์หนึ่ง  ควรแล้วที่ถวายพระนามนี้ ถ้าพิจารณาพงศาวดารแล้ว พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวก็เช่นกัน  พระบารมีที่ทรงบำเพ็ญมาก็ควรถึงที่ "มหาราช" ด้วยพระองค์หนึ่ง แต่อย่างว่านั่นแหละ.... พระราชกรัณยานุสรณ์ http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=15-03-2007&group=2&gblog=3 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 23:37:06 ]

ความคิดเห็นที่ 93 ดูเหมือนตอนนี้ นิยามจะมาในแนวทางคุณ Nexus นะขอรับ ให้นับต่อลงมา ๓ - ๔ รัชกาล  ถือว่าเป็น สมบูรณาญาสิทธิราชย์ ยิ่งซับซ้อนยิ่งวุ่นวาย  ยิ่งแสดงถึงพระบารมีที่ทรงบำเพ็ญมา คุณจะยืนคำอยู่กับพระองค์เดียว  โดยไม่พิจารณาพระองค์อื่นเลย  มันก็แย่นะครับ แก้ไขเมื่อ 30 ก.ย. 51 23:51:02 จากคุณ : กัมม์ - [ 30 ก.ย. 51 23:47:12 ]