ความคิดเห็นที่ 1 ถ้าท่านยังไม่เคยอ่าน“ศพในโกศ เรื่องที่ทุกคนอยากรู้”มาก่อน ผมแนะนำให้ท่านเข้าไปอ่านก่อน แล้วจึงมาอ่านบทสรุปนี้ จึงจะได้อรรถรส ผมจะขอเริ่มต้นจากพิธีกรรมของการเข้าโกศเลย เมื่อได้ทำพิธีรับพระราชทานน้ำหลวงอาบศพแล้ว ก็มาถึงการนำศพเข้าโกศ ผู้ปฏิบัติหน้าที่ในขั้นตอนนี้จะเป็นเจ้าพนักงานภูษามาลา คราวที่แล้วผมเรียกว่าสนมพลเรือนตลอดเพราะคิดว่าภูษามาลาจะถวายการปฏิบัติเฉพาะพระศพเจ้านายเท่านั้น ท่านแก้ว่าไม่ สนมพลเรือนจะทำงานประเภทยกแยกแบกหาม การสุกำศพจะต้องกระทำโดยภูษามาลาเท่านั้น ปัจจุบันยังมีเจ้าพนักงานภูษามาลารับราชการอยู่ร่วมสามสิบคน  ศพที่นอนอยู่บนเตียงตั่งจะถูกยกเข่าขึ้นแนบมากับท้อง จัดเหมือนท่านั่งชันเข่า แล้วรวบแขนเอามืออ้อมขามาไว้ข้างหน้า  ผมลงนั่งยองๆทำท่าเอาแขนอ้อมเข่าไปพนมมือให้ท่านดู ซึ่งทำได้ยากยิ่งแต่ก็ทำได้ ท่านหัวเราะบอกว่าอย่างคุณนี่สบายมาก โดนกัปปาสิกะ(เชือกทำด้วยด้ายดิบขาว) ขันชะเนาะทีเดียวก็เข้าที่  ผมยังไม่หายสงสัยว่าร่างกายขนาดผมนี่เข้าโกศจะต้องมีคนขย่มบ่าด้วยหรือเปล่า ท่านทำหน้างงว่าทำไมต้องทำ ก็ใช้โกศใหญ่หน่อยซี  เอ้อ นี่ก็ความรู้ใหม่นะครับ โกศมิได้มีขนาดเดียว แต่มีครบทุกขนาด ตั้งแต่ขนาดผู้หญิง ผู้ชาย อ้วนหรือผอม “ ส่วนใหญ่ศพที่เข้าโกศมักจะเจ็บป่วยก่อนตาย  ร่างกายจะผ่ายผอมเหลือนิดเดียว ที่อุบัติเหตุตาย มีน้อยมาก”   ท่านเล่า โกศที่กำลังพูดถึงนี้คือโกศลองใน ส่วนโกศลองนอกไม่ต้องเป็นห่วง เพราะมีขนาดใหญ่มากอยู่แล้ว แก้ไขเมื่อ 16 ธ.ค. 51 20:55:06 จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:30:13 ]

ความคิดเห็นที่ 2 เมื่อมัดตราสังให้มั่นคงในท่าดังกล่าวแล้ว ก็ยกศพลงนั่งบนพื้นที่ปูด้วยผ้าขาววางซ้อนสลับแนวกันสองผืน แล้วรวบปลายขึ้นขมวดเป็นจุกเหนือศีรษะ แล้ววางลงบนแป้นกาจับหลัก ตรงนี้เป็นข้อเท็จจริงที่ต่างกับกระทู้ที่แล้ว ผมคงเกิดสัญญาดับที่ไปจำภาพกาจับหลักต่างกับที่ท่านเล่ามากทีเดียว กาจับหลักเป็นเสาไม้ตั้งยึดบนแป้นไม้ ตรงปลายเป็นก้านโลหะ สุดปลายเป็นง่ามรูปตัวยู ดัดสอดเข้าไปเชยคางของศพไว้ เพื่อประคองมิให้ทรุดพับลงมาเมื่อสังขารสลาย จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:31:15 ]

ความคิดเห็นที่ 3 เมื่อศพถูกวางอยู่บนแป้น ก็ง่ายที่จะมัดขาเข้ากับไม้ และขยับกาจับหลักให้เข้าที่เข้าทาง ก่อนจะอุ้มทั้งหมดลงโกศ นี่เองที่ผมไม่กล้าสรุปตั้งแต่ในกระทู้ที่แล้ว รอผู้รู้จริงมาตัดเติมเสริมแต่ง ก็หามีไม่  ตอนนั้นผมนึกไม่ออกว่า ถ้าอุ้มศพลงศพลงไปก่อนแล้วจะติดตั้งกาจับหลักลงไปได้อย่างไร รวมทั้งจะเอื้อมมือคนลงไปมัดขาศพด้วย จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:31:51 ]

ความคิดเห็นที่ 4 ภาพที่ผมเขียนขึ้นใหม่ แสดงรูปตัดของโกศเห็นลักษณาการของศพที่บรรจุไว้ข้างใน จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:32:29 ]

ความคิดเห็นที่ 5 เมื่อวางศพให้อยู่ภายในโกศแล้ว ก็จะใช้หมอนเล็กๆหนุนให้ร่างกายและศีรษะตั้งตรง  จะรวบปลายผ้าสุกำศพซึ่งขมวดเป็นปมคล้ายจุกเหนือศีรษะของศพนั้น ผูกเข้ากับด้ายสายสิญจน์ต่อไปกับภูษาโยงที่ใช้ทอดหน้าอาสนะสงฆ์เวลาบังสุกุลศพต่อไป ภูษาโยงนี้ห้ามข้ามกรายเป็นอันขาด เพราะถือเสมือนกับข้ามศีรษะศพ หลังขั้นตอนดังกล่าวแล้ว จะปิดฝาลองในแล้วยาด้วยขี้ผึ้ง เชิญโกศขึ้นตั้งบนเบญจา แล้วประกอบโกศลองนอกหุ้ม เพื่อประกอบพิธีบำเพ็ญกุศลศพต่อไป จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:33:01 ]

ความคิดเห็นที่ 6 เมื่อศพถึงกำหนดออกเมรุ เจ้าพนักงานภูษามาลาจะต้องมากระทำการเปลื้องเครื่องสุกำศพ หรือคือการเปลี่ยนผ้าห่อศพใหม่ โกศลองนอกที่ประกอบไว้จะถูกถอดออก โกศลองในจะถูกยกลงมา เพื่อนำศพออกมาทั้งห่อแล้วจะเปลื้องผ้าขาวและหมอนออกไปแยกเผาต่างหาก ศพในขณะนี้จะเหลือซากนิดเดียว ท่านยืนยันว่าไม่มีการรูด ต้มยิ่งไม่มีใหญ่ ในห้าสิบปีที่ผ่านมาของท่าน ท่านไม่เคยเห็นทั้งรูดทั้งต้ม ศพจะถูกห่อใหม่ตามแบบเดิม ซึ่งตอนนี้เหลือห่อนิดเดียวแล้ว  บรรจุลงไปในโลงไม้ขนาดเล็กสีขาวที่กระทู้ก่อนผมเรียกว่ากล่อง แล้วจึงใส่กลับลงไปในโกศลองในใหม่ พร้อมที่จะเคลื่อนไปสู่เมรุเพื่อพระราชทานเพลิงศพต่อไป ส่วนศพสมัยนี้ที่มิได้ลงโกศ ถ้าขึ้นเมรุอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทร์  ก็ต้องนำออกมาจากโลง แล้วห่อใส่โกศตามวิธีการเดียวกับที่กล่าวไปแล้ว เพื่อตั้งเหนือจิตกาธานในพิธีพระราชทานเพลิงศพ ที่เรียกว่าเผาหลอก ครั้นถึงเวลาเผาจริงก็ยกโลงไม้ออกมาจากโกศเพื่อใส่เข้าเตา แล้วเผาจริงตามกรรมวิธีสมัยใหม่ต่อไป ส่วนเมรุวัดอื่น เช่นวัดมกุฏฯ ผมเห็นศพที่เจ้านายเสด็จมาพระราชทานเพลิงหลอกที่โกศเปล่า ครั้นเสด็จกลับถึงเวลาเผาจริง ก็ยกโลงศพเดิมแต่แรกที่วางไว้ด้านหลังของเมรุ มาใส่เตาแล้วเผาเหมือนศพทั่วไป แก้ไขเมื่อ 16 ธ.ค. 51 20:58:47 จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:33:47 ]

ความคิดเห็นที่ 7 กลับมาที่ศพที่เข้าโกศแบบสมัยก่อน จะต้องมีการเผาบุพโพหรือน้ำเหลืองที่ใหลจากก้นโกศมาเก็บอยู่ในถ้ำ จะถูกนำไปเผาพร้อม ๆกับเครื่องสุกำศพ สมัยก่อนสนมพลเรือนจะถ่ายบุพโพ ลงในกระทะทอง พร้อมเครื่องเทศต่างๆดับกลิ่น เช่น ลูกฝรั่งสุก ใบเนียม ที่สำคัญคือขี้เลื่อย ของเจ้านายจะเป็นไม้หอม นอกนั้นก็ใช้ขี้เลื่อยธรรมดาที่หาได้มาคลุกเคล้า แล้วตากแดดให้แห้งก่อนที่จะเอามาเผา จนมอดเป็นเถ้า การเผาในกระทะ แม้สสารในกระทะจะมิใช่ของเหลว ท่านก็เรียกว่าเคี่ยว ทำให้เกิดภาพพจน์ไปอีกอย่าง สมัยหลังๆที่เตาดีขึ้น การเผาบุพโพนี้จึงเปลี่ยนกรรมวิธีดังที่ผมได้เล่าไปแล้วในกระทู้ก่อน จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:34:30 ]

ความคิดเห็นที่ 8 เพื่อให้เรื่องของศพในโกศบริบูรณ์ ผมขอนำภาพโกศที่ในwebไม่ชัดเจนสวยแจ่มขนาดนี้มาฝากเป็นข้อมูลประกอบ ภาพทั้งหมดได้มาจากหนังสือตำนานพระโกศและหีบศพบรรดาศักดิ์ สำนักพระราชวังจัดพิมพ์เผยแพร่ตามพระราชบัญชาของ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารีครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:35:04 ]

ความคิดเห็นที่ 9 พระโกศทองใหญ (ร.๑) ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลาย ทรง ๘เหลี่ยม หุ้มด้วยทองคำตลอดองค์ ฝายอดมงกุฎ รัชกาลที่ ๑ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สร้างขึ้น เมื่อ พ.ศ. ๒๓๕๑ จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:36:06 ]

ความคิดเห็นที่ 10 พระโกศทองใหญ่ (ร.๕) รัชกาลที่ ๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๔๔๓หุ้มด้วยทองคำ มีศักดิ์เสมอพระลองทองใหญ่ (ร.๑) จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:36:50 ]

ความคิดเห็นที่ 11 พระโกศทองใหญ่องค์ใหม่   พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้จัดสร้างขึ้น เพราะองค์เก่าที่มีความชอกช้ำมาก พระโกศทองใหญ่องค์ใหม่ ทำด้วยทองคำสลักลายเป็นกลีบขนุนที่สวยงามอย่างยิ่ง เอวพระโกศประดับดอกไม้ไหว เฟื่องและภู่ประดับด้วยเพชร ชั้นพระโกศประดับด้วยดอกไม้เพชร ยอดพระโกศประดับด้วยพุ่มข้าวบิณฑ์ ดอกไม้เพชร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทาน พระโกศทองใหญ่องค์ใหม่ทรงพระศพสมเด็จพระเจ้าพี่นางเธอ เจ้าฟ้ากัลยาณิวัฒนา กรมหลวงนราธิวาสราชนครินทร์  เป็นครั้งแรก จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:38:47 ]

ความคิดเห็นที่ 12 พระโกศทองเล็ก ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายทรง๘ เหลี่ยม หุ้มด้วย ทองคำทั้งองค์ ฝายอดมงกุฎ ร.๕ ทรงพระกรุณาให้สร้างขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๓๐สำหรับพระราชทานทรงพระศพสมเด็จพระเจ้าลูกเธอเจ้าฟ้า จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:39:31 ]

ความคิดเห็นที่ 13 พระโกศทองน้อย ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลาย ทรง ๘เหลี่ยม ยอดมงกุฎปิดทองทองประดับกระจก ทั้งองค์ ร.๕ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างเมื่อ พ.ศ.๒๓๙๔ สำหรับพระราชทานทรงพระศพสมเด็จเจ้าฟ้า และพระอัครชายา จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:40:11 ]

ความคิดเห็นที่ 14 พระโกศกุดั่นใหญ่ ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลาย ทรงเ๘หลี่ยม ฝายอดทรงมณฑปปิดทองล่อง ชาดประดับ กระจกสีสร้างใน ร.๑ สำหรับพระราชทาน ทรงพระศพสมเด็จเจ้าฟ้า สมเด็จพระบรมวงศ์ สมเด็จพระมหาสมณะเจ้า หรือสมเด็จพระสังฆราช จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:40:56 ]

ความคิดเห็นที่ 15 พระโกศกุดั่นน้อย ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลาย ทรง ๘เหลี่ยม ฝายอดทรงมณฑปปิดทองประดับกระจกสีสร้างในสมัย ร.๑ สำหรับพระราชทาน ทรงพระศพ พระบรมวงศ์ที่ดำรงตำแหน่งเสนาบดี และ พระเจ้าบรมวงศ์ ที่ทรงอิสริยศักดิ์เป็นกรมหลวง และ ศพเจ้าจอมมารดา ที่ธิดาเป็นพระอัครมเหสี ข้าราชการ ที่ได้รับพระราชทานตรานพรัตนราชวราภรณ์ และ ที่ดำรงตำแหน่งหน้าที่ผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:41:38 ]

ความคิดเห็นที่ 16 พระโกศมณฑป ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายทรง ๔เหลี่ยม ฝายอดทรงมณฑปปิดทองประดับกระจกสี สร้างในสมัย ร.๔ สำหรับ พระราชทานทรงศพพระเจ้าบรมวงศ์  พระองค์เจ้า และพระเจ้าวรวงศ์  พระองค์เจ้า ที่ทรงกรม  ข้าราชการชั้นเสนาบดีที่เป็นราชสกุล จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:42:15 ]

ความคิดเห็นที่ 17 พระโกศราชวงศ์ ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายทรง  ๔เหลี่ยม ฝายอดทรงชฎาพอกปิดทองล่องชาดประดับ กระจกสี สร้างในสมัย ร.๔ สำหรับพระราชทาน ทรงพระศพพระองค์เจ้า และหม่อมเจ้า จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:43:36 ]

ความคิดเห็นที่ 18 โกศไม้สิบสอง ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายย่อมุม ทรงพระศพหักเหลี่ยมทรงไม้สิบสอง ฝายอดทรงมงกุฎปิดทอง ประดับกระจกสีสร้างในสมัย ร. ๑ สำหรับพระราชทานทรงพระศพ พระราชวงศ์ ฝ่ายพระราชวังบวร  พระวรวงศ์ พระองค์เจ้าที่ทรงรับราชการในตำแหน่งหน้าที่สำคัญ และสำหรับ พระราชทานประกอบโกศศพข้าราชการชั้นเสนาบดี เจ้าพระยา และรัฐมนตรีว่าการกระทรวง และรัฐมนตรีช่วยว่าการซึ่งถึงแก่กรรม ในขณะดำรงตำแหน่งหน้าที่อยู่นั้น และศพสมเด็จพระราชาคณะ จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:44:20 ]

ความคิดเห็นที่ 19 โกศแปดเหลี่ยม ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายทรง ๘เหลี่ยม ฝายอดทรงมณฑป ปิดทองล่องชาด ประดับกระจกสี สร้างในสมัย ร.๑ สำหรับพระราชทานประกอบโกศศพข้าราชการที่ได้รับพระราชทาน ตราปฐมจุลจอมเกล้า หรือประถมาภรณ์ช้างเผือก และ เจ้าพระยาชั้นสัญญาบัตร หรือรัฐมนตรีสั่งราชการ ที่ถึงแก่กรรม ในขณะที่ดำรงตำแหน่งหน้าที่อยู่ เจ้าจอมมารดาและท้าวนางที่มีพระโอรสธิดาทรงกรม และ ที่ไม่ทรงกรม ซึ่งประกอบด้วยคุณงามความดี ในราชการและส่วนพระองค์ หม่อมห้ามของ พระบรมวงศ์ ที่เป็นสะใภ้หลวง พระราชาคณะชั้น หิรัญบัตร แก้ไขเมื่อ 16 ธ.ค. 51 20:48:06 จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:45:10 ]

ความคิดเห็นที่ 20 โกศโถ ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายรูปกลม ฝายอดปริก ปิดทองประดับกระจกมีมาแต่ในสมัย ร.๑สำหรับ พระราชทาน ประกอบ โกศศพ หม่อมห้าม พระบรมวงศ์ ซึ่งมีโอรสดำรงตำแหน่งเสนาบดี ศพท่านผู้หญิง ท.จ.ว. ท้าวนาง ข้าราชการที่ได้รับราชอิสริยาภรณ์ประถมาภรณ์ มงกุฎไทย หรือผู้ที่เป็นรัฐมนตรีแต่ยังไม่มีตำแหน่ง เป็น รัฐมนตรีช่วยว่าการหรือสั่งราชการ และไม่ได้รับสายสะพาย ซึ่งถึงแก่กรรมในขณะที่ยังดำรงตำแหน่งอยู่ในคณะรัฐมนตรีในเวลานั้น แต่ทั้งนี้ถ้าผู้นั้นเป็นราชสกุล ราชนิกุล ก็เปลี่ยนเป็นพระราชทานโกศราชนิกุล ประกอบโกศศพ แก้ไขเมื่อ 16 ธ.ค. 51 20:47:33 จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:46:09 ]

ความคิดเห็นที่ 21 โกศราชนิกุล ทำด้วยไม้แกะสลักลวดลายทรง ๔เหลี่ยม ตัดมุมผ่าทรงชฎาปิดทองประดับกระจกสี สำหรับพระราชทาน ข้าราชการผู้เป็นราชสกุล ราชนิกุล ซึ่งมีเกียรติยศชั้นที่ได้รับพระราชทานโกศโถ ประกอบโกศศพ จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:47:07 ]

ความคิดเห็นที่ 22 แค่นี้ก่อนครับ ขอบพระคุณทุกท่านที่ติดตาม จากคุณ : Navarat.C - [ 16 ธ.ค. 51 20:49:35 ]

ความคิดเห็นที่ 23 ขอบคุณ คุณNavarat.C มากๆค่ะ จากคุณ : aom_kasumi (Aom_kasumi) - [ 16 ธ.ค. 51 21:02:53 ]

ความคิดเห็นที่ 24 ขอชื่นชมที่นำข้อมูลที่ถูกต้องมาเผยแพร่ในห้องนี้ครับ มีคุณค่ามาก แต่เอ ความรู้ต่าง ๆ เหล่านี้และเรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้องกับงานพระราชพิธีได้มีการรวบรวมและจัดพิมพ์เป็นหนังสือไว้ไหมครับ ผมเกรงว่าเมื่อเวลาผ่านไปข้อมูลเหล่านี้อาจสูญหายไปตามกาลเวลา จากคุณ : นักเดินทางไกล - [ 16 ธ.ค. 51 21:26:08 ]

ความคิดเห็นที่ 25 ขอบคุณครับ จากคุณ : ปลาทอง (ปลาทองสยองเมือง) - [ 16 ธ.ค. 51 22:09:28 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ขอขอบคุณสำหรับความรู้ดีๆแบบนี้ครับ เห็นด้วยจริงๆว่าควรพิมพ์เป็นหนังสือสำหรับเผยแพร่ครับ จากคุณ : หมูแพนด้าขาใหญ่ - [ 16 ธ.ค. 51 22:17:48 ]

ความคิดเห็นที่ 27 ขอบพระคุณมากครับ คุณ Navarat.C ได้รับความรู้เพิ่มอีกมากมาย คราวนี้มาจากผู้ปฏิบัติจริง ๆ (เสียดายที่ท่านไม่ประสงค์ออกนาม) กระทู้นี้เป็นอานิสงส์ทำให้ผมแจ้งเรื่องการ "ถวายรูด" หรือการ "ครูดพระตัจจะ" ที่ค้นหาอยู่ว่าไม่มีมานานแล้ว อย่างน้อยก็ห้าสิบปี ขอบพระคุณมากครับ จากคุณ : วศินสุข - [ 16 ธ.ค. 51 22:28:06 ]

ความคิดเห็นที่ 28 มาเก็บความรู้ครับ ไม่มีอะไรจะพูดสำหรับคุณ Navarat.C นอกจากคำว่า "คุณเยี่ยมมาก" ครับ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 16 ธ.ค. 51 22:38:46 ]

ความคิดเห็นที่ 29 เจ๋งมากครับ จากคุณ : เอี้ยนเฟย - [ 16 ธ.ค. 51 22:43:22 ]

ความคิดเห็นที่ 30 ขอขอบคุณสำหรับความรู้ดีๆครับ จากคุณ : เมฆพ่อจิ้มลิ้ม - [ 16 ธ.ค. 51 23:02:02 ]

ความคิดเห็นที่ 31 ความคิดเห็นที่ 3 เมื่อศพถูกวางอยู่บนแป้น ก็ง่ายที่จะมัดขาเข้ากับไม้ และขยับกาจับหลักให้เข้าที่เข้าทาง ก่อนจะอุ้มทั้งหมดลงโกศ นี่ เองที่ผมไม่กล้าสรุปตั้งแต่ในกระทู้ที่แล้ว รอผู้รู้จริงมาตัดเติมเสริมแต่ง ก็หามีไม่  ตอนนั้นผมนึกไม่ออกว่า ถ้าอุ้มศพลงศพลงไปก่อนแล้วจะติดตั้งกาจับหลักลงไปได้อย่างไร รวมทั้งจะเอื้อมมือคนลงไปมัดขาศพด้วย ----------------------------------------------------------- กระทู้ที่แล้วมีกล่าวถึงแล้วครับ เรื่องไม้กาจับหลัก (พระปทุมปัตนิการ) ที่มา http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7236250/K7236250.html#190 ความคิดเห็นที่ 190 มาเรียนย้ำให้คุณ Navarat.C มั่นใจว่าที่คุณบอกในความเห็นที่ ๑๘๗ นั้น ถูกต้องทุกประการครับ "แนบ" จริง ๆ ครับ ส่วน "ท่านั่ง" นั้น ในจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓ บันทึกถึงการทำสุกำพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย รัชกาลที่ ๒ มิได้บอกไว้ละเอียดนัก ดังนี้ "ครั้นทรงเครื่องพระมหาสุกำเสร็จแล้ว หลวงพิพิธภูษาถวายบังคม แล้วเชิญพระปทุมปัตนิการ (ไม้กาจับหลัก) ทำด้วยเงินกาไหล่ทองวางลงเป็นพื้นรองพระบาทยุคล (เท้า) มีก้านพระปทุมปัตนิการขึ้นมารองรับพระหนุ (คาง) (เพื่อให้พระเศียรอยู่ในท่าที่เหมาะสม อาจเพื่อไม่ให้ก้มต่ำลงหรือขยับเขยื้อน) แล้วถวายพันธินาการด้วยพระกัปปาสิกะสูตร (ด้ายสายสิญจน์หรือด้ายดิบ) เป็นบ่วงขันธ์ห้า (มัดตราสัง) แต่พระบาทเป็นปฐมขึ้นไปตามลำดับ แล้วถวายซองพระศรีทองคำถมยาราชาวดีใส่เครื่องสักการะพระจุฬามณี แล้ว เชิญพระกัปปาสิกะเศวตพัสตร์ (ผ้าฝ้ายสีขาวหรือผ้าห่อเหมี้ยง) ยาวหกศอกปูซ้อนเป็นหกแฉก แล้วเชิญพระศพเสด็จทรงนั่งเหนือพระกัปปาสิกะเศวตพัสตร์หกชายหุ้มเป็นปริมณฑล รวบชายประชุมเป็นหนึ่งเหนือพระอุตมางคลักขณา (รวบชายไว้เหนือพระเศียร) แล้วพันธินาการด้วยพระกัปปาสิกะเศวตสูตรเป็นขันธบาศ แต่อโธภาคลำดับมั่นทุกชั้น ตลอดถึงที่ประชุมชายพระกัปปาสิกะเศวตพัสตร์ แล้วเหลือเศษพระกัปปาสิกะเศวตสูตรไว้พอผูกผ้าโยงสดับปกรณ์ แล้วเชิญ พระเศวตกัปปาสิกะพัสตร์พับขนบกว้างคืบหนึ่งโดยยาวตลอดตราเป็นมหาพันธิกา แต่พระบาทตลาเหลื่อมกลีบมั่นขึ้นไปทุกชั้นถึงที่พระกัณฐา เหน็บตราไว้เป็นมหันตพันธนาวสาน (ห่อด้วยผ้าตั้งแต่พระบาทพันขึ้นไปจนถึงคอแล้วเหน็บไว้) เสร็จราชการ พาหิรโกศแล้ว สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าและพระบรมวงศานุวงศ์ชาวมาลาคณการพร้อมกันกราบ ถวายบังคมพระบรมศพแล้วเชิญเสด็จเข้าประดิษฐานในลองพระสุพรรณโกศ หนุนพระปฤษฎางค์ข้างซ้ายขวาหน้าพระบรมศพด้วยพระเขนยนวมกันเอียง (เชิญพระบรมศพลงพระโกศ หนุนด้วยหมอนโดยรอบเพื่อกันเอียง) สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าทรงถวายพระมหากฐินเป็นพระอาภรณ์พิไสยราชปฏิการ ตามบุราณราชประเพณีพระมหากษัตริยาธิราชเจ้าแต่ก่อนสืบมา" ข้อมูลอ้าง อิง (สำหรับผู้ต้องการค้นคว้าเพิ่มเติม) : "จดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓" เล่ม ๑. รัฐบาลในพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช จัดพิมพ์ทูลเกล้าฯ ถวายสนองพระมหากรุณาธิคุณในมหามงคลเฉลิมพระเกียรติในวันพระราชสมภพ ครบ ๒๐๐ ปี พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว พุทธศักราช ๒๕๓๐. กรุงเทพฯ : ห้างหุ้นส่วนสามัญนิติบุคคล สหประชาพาณิชย์, ๒๕๓๐.) .............................. (ข้อความในวงเล็บเป็นการอธิบายศัพท์ให้คนที่ไม่คุ้นกับราชาศัพท์โบราณเข้าใจ) หากเป็นการเอามะพร้าวห้าวมาขายสวนก็ขออภัยด้วยนะครับ แก้ไขเมื่อ 01 ธ.ค. 51 21:56:57 จากคุณ : วศินสุข - [ 1 ธ.ค. 51 21:51:33 ] จากคุณ : กะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยา - [ 16 ธ.ค. 51 23:36:51 ]

ความคิดเห็นที่ 32 อ่านด้วยความเพลิดเพลิน  ขอขอบคุณ ตอนอ่านภาค 1 ที่ห้องมีหนังสืออยากเสริมให้  แต่ขี้เกียจพิมพ์  อิอิ จากคุณ : วสันดิลก - [ 16 ธ.ค. 51 23:49:11 ]

ความคิดเห็นที่ 33 ลบล้างความเชื่อเรื่องถวายรูดพระมังสา ไปเลยทีเดียว เยี่ยมครับพี่ ขอให้กระทู้นี้อย่ามีเรื่องขัดเเย้งเหมือนอันเก่าขอให้ เป็นกระทู้สวยๆๆเหมาะกับการ เป็นเเหล่งอ้างอิง ชั่วลูกสืบหลาน จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 00:03:20 ]

ความคิดเห็นที่ 34 ขออนุญาตเสริม ใน คคห. ที่ 6 กล่องไม้สีขาวที่บรรจุศพเพื่อพระราชทานเพลิง เรียกว่า ลุ้ง ครับ จากคุณ : ทับศานต์ใจ - [ 17 ธ.ค. 51 00:10:50 ]

ความคิดเห็นที่ 35 เคยอ่านใน ศิลปะวัฒนธรรม ตอนจะถวายพระเพลิงก็ต้อง เปลื้องผ้าสุกำออกแล้วถวายรูด พร้อมๆกับการหุงพระบุพโพใช่ไหมคับ ทำที่หอเปลื้องใช่ไหม จากคุณ : หริปรียา - [ 17 ธ.ค. 51 01:21:56 A:10.40.79.10 X:202.28.27.6 TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 36 พูดได้เพียงว่า ขอบคุณสำหรับความพยายามค่ะ ดีใจที่ได้รับความรู้ที่ถูกต้อง จากคุณ : atihasita - [ 17 ธ.ค. 51 01:34:20 ]

ความคิดเห็นที่ 37 ขอบคุณมากค่ะ จากคุณ : xbeai - [ 17 ธ.ค. 51 02:28:56 ]

ความคิดเห็นที่ 38 ขอบคุณมากเลยครับที่ได้ไปสอบถามจากผู้รู้จริงและนำข้อมูลมาเผยแพร่ให้ได้รับรู้เป็นวิทยาทาน อย่างน้อยผมก็เข้าใจถูกแล้วว่าตอนจัดท่าทางของศพนั้นศพจะนอนราบธรรมดา เมื่อจัดท่าและมัดเรียบร้อยแล้วถึงจะจับให้นั่ง แต่รูปที่คุณ Navarat.C เขียนมาประกอบใหม่นั้นมันขัดกับข้อมูลที่ได้มาใหม่นะครับเพราะตามข้อมูลว่า "เมื่อมัดตราสังให้มั่นคงในท่าดังกล่าวแล้ว ก็ยกศพลงนั่งบนพื้นที่ปูด้วยผ้าขาววางซ้อนสลับแนวกันสองผืน แล้วรวบปลายขึ้นขมวดเป็นจุกเหนือศีรษะ แล้ววางลงบนแป้นกาจับหลัก" ดังนั้นรูปน่าจะเป็นแบบที่ผมลองวาดมาให้ดูใหม่หรือเปล่าครับ ส่วนรูปของคุณ Navarat.C นั้นน่าจะคล้ายกับข้อมูลการจัดการพระบรมศพของรัชกาลที่ 2 อย่างที่ใน คคห.ที่ 31ในกระทู้นี้คัดลอกมา คือหลังจากจัดท่าของพระบรมศพเสร็จแล้วก็สอดไม้กาจับหลักเข้าไปก่อน จากนั้นจึงจะยกพระบรมศพวางไว้บนผ้าขาวแล้วรวบชายผ้าขมวดปมไว้เหนือพระเศียร ทำให้ไม่กาจับหลักจะอยู่แนบพระบรมศพและอยู่ในผ้าขาวด้วย แต่ตามข้อมูลของคุณ Navarat.C ไม้กาจับหลักจะอยู่นอกผ้าขาว ก็เลยสันนิษฐานว่าขั้นตอนต่างๆก็คงจะมีการปรับเปลี่ยนไปตามความเหมาะสมและตามยุคสมัยนะครับ ขอบคุณอีกครั้งครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 17 ธ.ค. 51 02:42:02 ]

ความคิดเห็นที่ 39 "เมื่อศพถูกวางอยู่บนแป้น ก็ง่ายที่จะมัดขาเข้ากับไม้ และขยับกาจับหลักให้เข้าที่เข้าทาง ก่อนจะอุ้มทั้งหมดลงโกศ"  จากความเห็นที่  3 ของคุณ Navarat.C   จากข้อมูลข้างต้น ผมเข้าใจว่าน่าจะเป็นขั้นตอนดังนี้ครับ   1. จัดท่าศพโดยเอาเข่าแนบอก แขนล้อมเข่าพนมมือ มัดตรึงศพให้คงท่าไว้ 2. จับศพนั่งบนแป้นรองไม้กาจับหลัก (น่าจะเป็นฐานรูปวงกลม ตามลักษณะของก้นโกศ) ก่อน แล้วมัดขาเข้ากับไม้กาจับหลัก  จัดส่วนที่เป็นเหล็กง่ามรับเข้าที่คอชิดกับคาง เพื่อวางศีรษะศพให้ตั้งตรง 3. ยกแป้นรองไปวางบนผ้าขาวสี่แฉก รวบชายผ้าขึ้นขมวดที่เหนือศีรษะศพ  4. เชิญศพลงโกศ เพราะถ้ารวบผ้าขมวดที่ศีรษะศพก่อน แล้วยกมาวางที่แป้นรองไม้กาจับหลัก คงจะมัดขาศพไว้จับหลักลำบาก (ตามรูปในความเห็นที่ 38) ขอเรียนถามเพิ่มเติมครับว่า การมัดศพด้วยด้ายดิบขาว มัดทั้งหมดกี่เปลาะครับ  ถ้าเป็นศพลงหีบ ก็ 3 เปลาะ (ข้อเท้า, ข้อมือให้พนม และคอโยงเข้ากับข้อมือ-ปริศนาธรรมเรื่องบ่วง 3)  แต่ถ้าเข้าโกศ ต้องเพิ่มจำนวนเปลาะตามลักษณะการจัดท่าให้ศพนั่งด้วยหรือไม่ครับ   ขอบคุณครับ จากคุณ : ทับศานต์ใจ - [ 17 ธ.ค. 51 04:57:18 ]

ความคิดเห็นที่ 40 คุณเป็นกลางครับ รูปที่ผมวาด ต้องการให้เห็นลักษณาการของศพ จึงไม่ได้แสดงผ้าตราสัง มิฉะนั้นจะไม่เห็นอะไรเลย คล้ายภาพที่คุณวาด แต่ไม่เหมือนกันทีเดียว แล้วผมจะวาดเอามาpostให้ชมครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 05:00:21 ]

ความคิดเห็นที่ 41 คุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาครับ ผมอ่านจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓ บันทึกถึงการทำสุกำพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย แล้วหลายเที่ยว แต่ไม่เข้าใจว่า พระปทุมปัตนิการ (ไม้กาจับหลัก) ทำด้วยเงินกาไหล่ทองวางลงเป็นพื้นรองพระบาทยุคล (เท้า) มีก้านพระปทุมปัตนิการขึ้นมารองรับพระหนุ (คาง) จะเป็นแป้นและก้านติดกันอย่างที่ผมวาดครั้งใหม่นี้ ไปติดยึดกับความเข้าใจเดิมในกระทู้เก่า ซึ่งผิด ขออภัยด้วยครับ ทำการบ้านมาแก้ตัวแล้ว จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 05:09:45 ]

ความคิดเห็นที่ 42 ขอบคุณเป็นที่สุดสำหรับความรู้ทั้งหมดค่ะ จากคุณ : บุษบาส่าหรี - [ 17 ธ.ค. 51 05:10:56 A:222.123.18.170 X: TicketID:151159 ]

ความคิดเห็นที่ 43 คุณทับศานต์ใจครับ แป้นรองไม้กาจับหลัก น่าจะเป็นฐานรูปวงกลม ตามลักษณะของก้นโกศ มีเหตุมีผลมากครับ บังเอิณว่าขณะที่ท่านพยายามอธิบายลักษณะของมัน ผมก็sketchอย่างเร็วๆให้ท่านดูว่า อย่างนี้ใช่ไหมครับ ท่านบอกว่า ครับๆอย่างนี้แหละ เลยยึดติดรูปแบบแป้นสี่เหลี่ยมที่วาดครั้งแรกมา แต่ประเด็นหลักขณะที่คุยกัน เน้นไปในเรื่องเป็นก้านกับแป้นแยกกันหรือติดกันอย่างไร ดังนั้นท่านอาจจะลืมมองรูปเหลี่ยมรูปกลมก็ได้ คำทักของคุณมีประโยชน์มากครับ ผมจะแก้รูปใหม่ ขอบพระคุณ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 05:22:00 ]

ความคิดเห็นที่ 44 ขอเรียนถามเพิ่มเติมครับว่า การมัดศพด้วยด้ายดิบขาว มัดทั้งหมดกี่เปลาะครับ  ถ้าเป็นศพลงหีบ ก็ 3 เปลาะ (ข้อเท้า, ข้อมือให้พนม และคอโยงเข้ากับข้อมือ-ปริศนาธรรมเรื่องบ่วง 3)  แต่ถ้าเข้าโกศ ต้องเพิ่มจำนวนเปลาะตามลักษณะการจัดท่าให้ศพนั่งด้วยหรือไม่ครับ   เอาจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓ บันทึกถึงการทำสุกำพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย มาตอบนะครับ แล้วถวายพันธินาการด้วยพระกัปปาสิกะสูตร (ด้ายสายสิญจน์หรือด้ายดิบ) เป็นบ่วงขันธ์ห้า (มัดตราสัง) แต่พระบาทเป็นปฐมขึ้นไปตามลำดับ ตามนี้น่าจะเป็น๕เปลาะนะครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 05:27:17 ]

ความคิดเห็นที่ 45 ผมว่าที่คุณ navarat วาดมาใกล้เคียงแต่ผมว่าเค้าต้องมัดร่างกายกับกาจับหลักแน่นมากฉะนั้นก้านที่ยื่นออกมาเพื่อให้คางวางไว้ไม่น่านะยาวขนาดนั้น แต่อาจจะอยู่บนกาจับหลักเลยทีเดียว แล้วจึงนำร่างกายมาวางบนผ้าขาวอีกทีแล้วหุ้มขึ้นไปจนมัดเหนือศรีษะ และหลังจากห่อผ้าขาวแล้วยังต้อง มัดด้วยแถบผ้าจากเท้าขึ้นไปถึงคออีกครั้งตามนี้ "แล้วเชิญ พระเศวตกัปปาสิกะพัสตร์พับขนบกว้างคืบหนึ่งโดยยาวตลอดตราเป็นมหาพันธิกา แต่พระบาทตลาเหลื่อมกลีบมั่นขึ้นไปทุกชั้นถึงที่พระกัณฐา เหน็บตราไว้เป็นมหันตพันธนาวสาน (ห่อด้วยผ้าตั้งแต่พระบาทพันขึ้นไปจนถึงคอแล้วเหน็บไว้)" เข้าใจว่าต้องมัดแน่นที่สุดเพื่อศพจะได้ไม่ขยับเขยื้อนได้เมื่อใส่ลงไปในโกศแล้ว จากคุณ : Kimpu - [ 17 ธ.ค. 51 06:31:55 ]

ความคิดเห็นที่ 46 เคยอ่านใน ศิลปะวัฒนธรรม ตอนจะถวายพระเพลิงก็ต้อง เปลื้องผ้าสุกำออกแล้วถวายรูด พร้อมๆกับการหุงพระบุพโพใช่ไหมคับ ทำที่หอเปลื้องใช่ไหม จากคุณ : หริปรียา ไม่ใช่ครับ การเปลื้องผ้าพระสุกำกระทำเมื่อเชิญพระศพลงจากพระแท่นเบญจา ในพระที่นั่งที่ประดิษฐานพระศพ ก่อนเคลื่อนไปสู่พระเมรุ พระสุกำและพระบุพโพจะนำไปเผาที่เมรุในวัดเทพฯครับ โบราณจริงๆจะเผาในกระทะทองทีเมรุเล็กวัดมหาธาตุ เดี๋ยวนี้เมรุยังอยู่ หอเปลื้องคือห้องเก็บของครับ เอาของที่เปลื้องออกมา ตั้งแต่พระโกศลองนอก ฯลฯ มาพักไว้ ก่อนนำไปเก็บในสถานที่จริง จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 06:57:22 ]

ความคิดเห็นที่ 47 คือผมเข้าใจดีครับในเรื่องการวาดให้เห็นรายละเอียดภายใน แต่ที่ผมสงสัยเพราะตามที่คุณ Navarat.C อธิบายไว้นั้นขั้นตอนเป็นดังนี้ 1. จัดศพที่นอนอยู่บนตั่งให้อยู่ในท่าที่ต้องการพร้อมทั้งมัดตรึงให้คงรูป 2. ยกศพลงมาจากตั่งมาวางไว้บนผ้าขาวที่ปูรองอยู่แล้ว 3. รวบชายผ้าขาวแล้วมัดขมวดปมไว้เหนือศรีษะของศพ 4. ยกศพที่อยู่ในห่อผ้าขาวเรียบร้อยแล้ววางลงบนแป้นไม้กาจับหลัก ถ้าเป็นเช่นนี้แล้วไม้กาจับหลักก็ควรจะอยู่นอกห่อผ้าขาวและไม่สัมผัสแนบกับศพโดยตรง คล้ายๆกับที่ผมวาดให้ดู แต่ภาพที่คุณ Navarat.C วาดนั้นไม้กาจับหลักอยู่ด้านในระหว่างหน้าแข้งทั้งสองข้าง แสดงว่าต้องอยู่ในผ้าขาวด้วย ซึ่งน่าจะคล้ายกับคำบรรยายการจัดการพระบรมศพรัชกาลที่ 2 มากกว่าคือ หลังการจัดท่าของพระบรมศพแล้วก็ประกอบไม้กาจับหลักเข้าไปโดยที่แป้นฐานของกาจับหลักจะรองพระบาทพอดี (นั่นคือลักษณะพระบาทจะไม่ใช่เหยียดตรงแบบนักกีฬากระโดดน้ำในกระทู้ก่อน แต่จะเป็นลักษณะปกติคือเมื่อนอนก็ตั้งขึ้น เมื่อยืนหรือนั่งยองๆก็ราบไปกับพื้น) แล้วจึงจะยกพระบรมศพมาวางไว้บนผ้าขาวแล้วรวบชายขมวดปมไว้เหนือพระเศียร สรุปคือทั้งพระบรมศพและไม้กาจับหลักจะอยู่ในผ้าขาวทั้งหมด แต่ข้อมูลของคุณ Navarat.C นั้นไม้กาจับหลักจะอยู่นอกผ้าขาว ขอโทษที่สงสัยมากไปหน่อยนะครับแต่มันยังสับสนจริงๆครับว่า จริงๆแล้วเป็นอย่างไรหรือว่ามีหลายลักษณะตามยุคสมัย เพราะถ้ามีต่างกันไปตามยุคสมัยก็คงจะยังสรุปไม่ได้แน่นอนว่าไม่เคยมีการถวายรูด ขอบคุณล่วงหน้านะครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 17 ธ.ค. 51 07:53:02 ]

ความคิดเห็นที่ 48 ตามความเห็นที่ 11  เพชรที่ว่าคือเพชรจริง? จากคุณ : คุณอ่อง - [ 17 ธ.ค. 51 08:43:12 ]

ความคิดเห็นที่ 49 ที่จริงติดตามกระทู้นี้ตั้งแต่แรก แต่อยู่ในฐานะผู้ดู เพราะไม่มั่นใจในข้อมูลที่มีการเปลี่ยนแปลงได้อยู่เสมอ (แม้ว่าจะเป็นเรื่องปฏิบัติกันมานานแล้ว) แต่เมื่อความจริงในปัจจุบัน คือมาจากเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติเอง ก็เป็นอันสรุปได้ว่าการจัดการศพในโกศนั้น เป็นอย่างไรในปัจจุบัน ขอเสริมสิ่งที่ได้ไปค้นๆเจอมา เรื่องการปฏิบัติพระบรมศพในรัชกาลที่ 8 ซึ่งอยู่ในบันทึกของ นพ.สุด แสงวิเชียร ซึ่งได้ถวายชันสูตรพระบรมศพ เขียนขึ้นจากความทรงจำ (ที่เอามาพิมในนี้ก็ความทรงจำคับ) ว่า เมื่อเจ้าพนักงานเชิญพระลองในออกมา เปิดฝาออก แล้วจึงเชิญ "มงกฎยอดหัก ที่ประดับเพชร" (ผมเข้าใจว่า น่าจะเป็นพระมหากฐินที่เอายอดออก) แล้วจึงห่อผ้าขาวตีตรา จากนั้น จึงเปิดผ้าขาวที่มัดอยู่โดยรอบ เหมือนการพระบรมศพ รัชกาลที่ 2 ที่แตกต่างกันก็คือว่า เมื่อเปลี้องผ้าขาวออกหมดแล้ว ต่อไปเป็นชั้นของผ้าเยียรบับที่ถวายห่อไว้ ซึ่งในบันทึกเรื่องงานพระบรมศพรัชกาลที่ 2 ไม่ได้กล่าวถึงไว้ ทั้งนี้ทั้งนั้น คุณหมอสุดเองก็เขียนจากความทรงจำนะคับ อาจจะไม่ชัดเจนในรายละเอียด แต่ก็ให้เห็นภาพของการปฏิบัติพระบรมศพพระมหากษัตริย์ครั้งล่าสุดที่เคยเกิดขึ้นได้อย่างหนึ่ง จากคุณ : พ่อปลัด (พ่อปลัด) - [ 17 ธ.ค. 51 09:56:41 ]

ความคิดเห็นที่ 50 ขอบคุณมากคะ ที่ให้ความรู้ จากคุณ : mashimaro-25 - [ 17 ธ.ค. 51 10:18:36 ]

ความคิดเห็นที่ 51 หนมจีนตามมาอ่านต่อจากกระทู้ที่แล้ว ขอบคุณมากๆค่ะ จากคุณ : หนมจีน - [ 17 ธ.ค. 51 10:29:40 A:58.41.36.160 X: TicketID:063710 ]

ความคิดเห็นที่ 52 รูปที่ผมวาดขึ้นมาทั้งหมดนี้ แม้จะอ้างอิงจดหมายเหตุรัชกาลที่ ๓ บ้าง ก็มิได้หมายความว่าผมจะพยายามวาดภาพสิ่งใดให้เกินเลยไปกว่าศพในโกศสมัยหลังๆ ที่ท่านผู้รู้ท่านก็บอกว่า ได้มีการปรับเปลี่ยนอยู่เรื่อยๆตามสิ่งใหม่ๆที่เกิดขึ้นตลอดระยะเวลาประมาณห้าสิบปีที่ท่านทำงานมา ก่อนอื่นผมขอแก้แป้นกาจับหลักตามข้อสังเกตของคุณทับศานต์ใจก่อน จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 10:38:52 ]

ความคิดเห็นที่ 53 การมัดศพด้วยด้ายดิบขาว ๕เปลาะ ด้วยพระกัปปาสิกะสูตร(ด้ายสายสิญจน์หรือด้ายดิบ) กระทำขณะศพอยู่บนเตียง เมื่อจัดท่าศพแล้ว จึงต้องมัดให้แน่นตามนี้ ก่อนจะยกลงไปวางบนแป้นกาจับหลักในท่านั่ง   ฉะนั้นเสากาจับหลักจึงต้องอยู่นอกแนวด้ายตราสังที่ขันชะเนาะไว้ตึงเป๊ะ แต่ยังสามารถพันธนาการข้อเท้า และมือ เข้ากับหลักได้ ส่วนแกนเหล็กปลายกระจับนั้น คงต้องยาวหน่อย และคงต้องไม่แข็งจนเกินไป เพราะท่านใช้คำว่าดัดให้พอดีลงไปสอดรับคาง จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 10:39:45 ]

ความคิดเห็นที่ 54 ท่านั่งเมื่อประกอบกับกับกาจับหลักแล้ว ในสมัยหลังๆคงมิได้พันผ้า เพื่อใช้ซับน้ำเหลืองอีกแล้ว เพราะศพได้ถูกฉีดยากันเน่า  คงจะอยู่ในชุดสวยที่ลูกหลานสวมให้เป็นครั้งสุดท้าย แต่ก็ห่อผ้าขาวเพื่อความสะดวกเมื่อต้องนำออกมาเปลื้องเครื่อง เอากาจับหลัก ฯลฯ ออกก่อน พิธีพระราชทานเพลิง จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 10:40:29 ]

ความคิดเห็นที่ 55 รูปตัด แสดงถึงลักษณะอาการของศพในโกศ แก้ใขอีกครั้งหนึ่ง จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 10:41:05 ]

ความคิดเห็นที่ 56 คุณ เป็นกลาง ครับ ขอบคุณที่ติดตามให้ความสนใจงานวิจัยทางnetของผมชิ้นนี้มาโดยตลอด ที่ถามมานั้น ขั้นตอนเป็นดังนี้ครับ 1. จัดศพที่นอนอยู่บนตั่งให้อยู่ในท่าที่ต้องการพร้อมทั้งมัดตรึงให้คงรูป 2. ยกศพลงมาจากตั่งมาวางไว้บนแป้นไม้กาจับหลัก ซึ่งตั้งบนผ้าขาวที่ปูรองอยู่แล้ว 3. พันธนาการศพกับไม้กาจับหลักให้มั่นคง แล้วรวบชายผ้าขาวขึ้นมัดขมวดปมไว้เหนือศรีษะของศพ 4. ยกศพที่อยู่ในห่อผ้าขาวเรียบร้อยแล้วลงโกศ ขอโทษที่ทำให้สับสน  แต่ที่ผมแก้ใขใหม่นี้คงจะแก้สงสัยได้มาก การรูด คงมีจริงๆครับ แต่หลังจากมีฟอมารีนแล้วก็ไม่จำเป็น ถามอีกได้ครับ ถ้าผมตอบผิดหรือตอบไม่ได้ ก็คงจะมีผู้รู้มาตอบ ถ้าไม่ได้เรื่องอีก ผมจะพยายามไปค้นคว้ามาให้ครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 10:41:55 ]

ความคิดเห็นที่ 57 ไม่ได้มาแย้งอะไรนะครับ ที่เอามาลงนี้ เป็นภาพวาดที่เคยทำไว้นานพอสมควร เพิ่งค้นเจอครับ จากคุณ : กะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยา - [ 17 ธ.ค. 51 11:44:18 ]

ความคิดเห็นที่ 58 เจ้าหน้าที่ ที่ทำหน้าที่สุกำพระศพและอื่นๆที่เกี่ยวข้องเรียกว่า สนมใช่ไหมคับ เอ หรือเรียกเจ้าพนักงาน? ไม่แน่ใจแต่เหมือนเคยอ่านเจอว่าเรียกว่า สนม นะคับ จากคุณ : หริปรียา - [ 17 ธ.ค. 51 12:09:16 A:10.40.79.10 X:202.28.27.6 TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 59 "เสร็จราชการ พาหิรโกศแล้ว สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าและพระบรมวงศานุวงศ์ชาวมาลาคณการพร้อมกันกราบ " จาก คคหที่31 พาหิรโกศ=? ชาวมาลาคณการ=? แล้วสมัยรัชการที่สองมีสมเด็จพระบรมฯแล้วหรอคับ งง เจ้าฟ้ามงกุฎหรือปล่าว? จากคุณ : หริปรียา - [ 17 ธ.ค. 51 12:13:59 A:10.40.79.10 X:202.28.27.6 TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 60 ขอบพระคุณทุกท่านครับที่ให้ความรู้ โดยเฉพาะคุณ Navarat.C เป็นประโยชน์มากครับสำหรับผู้ที่สนใจ ผมสนใจเรื่องนี้มาตั้งแต่เด็กแล้วครับ แต่ไม่มีโอกาสได้ไปถามผู้รู้ที่ไหน ตอนนี้ทำให้สามารถตอบโจทย์ของผมได้ ขอบพระคุณ คุณ Navarat.C มากครับ ถ้ามีโอกาสอยากให้เล่าเรื่องอื่นให้ด้วยนะครับ จากคุณ : Phat - [ 17 ธ.ค. 51 12:25:43 A:58.8.182.122 X: TicketID:197969 ]

ความคิดเห็นที่ 61 จาก คคหที่ ๖ แสดงว่าในห้วงปัจจุบันประมาณ ๕๐ กว่าปีตลอดการทำงานของท่านผู้ให้รายละเอียดไม่มีการถวายรูด หรือครูดพระตัจจะใช่มั้ยครับ แล้วก่อนหน้านั้นล่ะครับ เพราะสองคำนี้ผมค่อนข้างคุ้นมาก อีกทั้งการรูดพระมังสาอีก ไม่ทราบว่าในอดีตเคยมี แล้วในช่วงปัจจุบันยกเลิกไปหรือยังไงหรอครับ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 17 ธ.ค. 51 12:25:59 ]

ความคิดเห็นที่ 62 ถึง คุณ Navarat จากรูปภาพโกศครับ อยากทราบว่าโกศ สร้างกันตามอย่างโบราณนะครับ เขาประดับเพชร พลอย นะครับ เป็นของแท้หรือป่าวครับ อย่างนี้ก้อราคาแพงมากสิครับ แล้วคนสมัยก่อนเขาไปเอามาจากไหนถึงได้มากมายครับ และอยากของพระราชทานต่างๆ ของเจ้านายที่ผมเห็นส่วนใหญ่จะ ประดับ พลอย ลงยา อยากทราบว่าเป็น เพชร แท้หรือป่าวครับ ขอบพระคุณมากครับ จากคุณ : Phat - [ 17 ธ.ค. 51 12:35:42 A:58.8.182.122 X: TicketID:197969 ]

ความคิดเห็นที่ 63 ขอบพระคุณครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 17 ธ.ค. 51 12:36:34 ]

ความคิดเห็นที่ 64 เเล้ว เรื่องถ้ำพระบุพโพ ที่มีเเผ่นดีบุกใบบัวรองก้นพระโกศให้พระบุพโพไหลผ่านท่อไม้ไผ่ทะลุปล้อง ลงไปยังด้านล่างของพระเเท่นเบญจาหล่ะครับ พี่  Navarat.C ช่วยอธิบายทีครับยังงงๆ เพราะว่าในเมื่อมีเเป้นไม้รองศพเเล้วพระบุพโพจะไหลผ่านลงไปยังรู้ไหนอะครับ งง จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 12:48:49 ]

ความคิดเห็นที่ 65 ถ้าพระบุพโพที่ว่า.. จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 12:53:20 ]

ความคิดเห็นที่ 66 .. จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 12:57:24 ]

ความคิดเห็นที่ 67 เเผ่นดีบุกที่ว่า.. จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 12:58:18 ]

ความคิดเห็นที่ 68 พี่คะ เป็นไปได้ไหมคะที่เราจะเห็นถาพถ่ายของจริง เพราะสมัยนี้มีกล้องถ่ายถาพแล้วจะได้บันทึกไว้เป็นประวัติศาสตร์ให้ลูกหลานเห็น อีกร้อยปีก็ไม่ต้องมีกระทู้ที่วาดภาพกันอีก พอทราบอยู่ว่าเป็นเรื่องของส่วนบุคคลมากๆ แต่ก็เพื่อเจตนาที่ดีไม่มีอื่นใด คงมีท่านเจ้าภาพบางท่านอนุญาต ท่านใดมีเส้นสายพอที่จะขออนุญาตถ่ายเพื่อเป็นวิทยาทาน ได้โปรดเถิด อยากเห็นของจริงมากเลยค่ะ จากคุณ : เด็กวังหลัง - [ 17 ธ.ค. 51 13:08:21 A:124.120.186.30 X: TicketID:196853 ]

ความคิดเห็นที่ 69 ผมกำลังตามหาสามสี่รูปนี้อยู่พอดีเลยครับคุณ panard1 นี่คือจุดที่ผมสงสัยเหมือนกันครับว่า กาจับหลักจะปักไว้ตรงไหน แล้วแป้นไม้ที่ว่านั้นเป็นสี่เหลียมไม่ได้แน่นอนเพราะดังสามรูปที่คุณ panard1 ได้นำมาลง ศพก็ต้องอยู่ในฐานวงกลมตรงนั้นล่ะครับ เพียงแต่นำแผ่นที่กั้นพระลองออกเพื่อเปิดช่องพระบุพโพ ขอเพิ่มเติมในนี้เลยครับ ที่คุณเด็กวังหลังเสนอมาก็เป็นสิ่งที่ดีครับ ผมว่าก็เป็นเรื่องดีเหมือนกันเพราะเรื่องเหล่านี้ถือว่าเป็นราชพิธีที่ทำสืบต่อกันมาจนปัจจุบัน แต่ทว่าใครล่ะครับจะเปิดเผย ถึงแม้ว่าในปัจจุบันก็ยังพอมีอยู่บ้างที่ญาติผู้วายชนม์ให้มีการนำศพลงโกศ แต่ไม่ช้าในอนาคตก็อาจจะสูญหายไปได้ หากไม่มีการบันทึกเป็นจดหมายเหตุข้อมูลอย่างละเอียด หรือจะนอกจากการสอบถามจากผู้ปฏิบัติอย่างละเอียดในแต่ละขั้นตอนก็อาจเป็นอีกวิธีทางหนึ่งครับ แก้ไขเมื่อ 17 ธ.ค. 51 14:38:17 จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 17 ธ.ค. 51 13:08:47 ]

ความคิดเห็นที่ 70 นั่นอะดิครับ คุณ เด็กท้ายวัง สงสัยต้องรอผู้รู้มาถกประเด็นอีกยาว อีกทั้งเห็นด้วยกะ คุณเด็กวังหลัง อีกครับ ผมว่านับจากนี้ไปคงหมดสมัย การนำศพลงโกศละครับ อยากเห็นภาพถ่ายๆจริงๆๆๆ ทั้งหมดทุกขั้นตอนเอาให้หายงง สงสัยไปเลย ไม่ได้ลบหลู่ หรืออะไรทั้งนั้น เเต่ภูมิปัญญาเหล่านี้ก็ไม่สมควรถูกใส่กุญเเจเป็นความลับอีกต่อไป เพราะสิ่งพวกนี้ เป็นรากเหง้าวัฒนธรรมของพวกเราทุกคน         หวังว่าจะมีผู้ใจบุญมาไขปริศนาความลับในรายละเอียดต่างๆออกมาในกระทู้นี้ครับ จากคุณ : panard1 - [ 17 ธ.ค. 51 14:01:45 ]

ความคิดเห็นที่ 71 ผมว่า วันหลังต้องไปสัมภาษณ์สนมพลเรือนที่โรงโกศนะครับ ผมว่า คนทำน่าจะรู้ดีสุดหรือเปล่าอ่ะครับ เพราะผมเคยเข้าไปโรงโกศ ก็ปรากฎว่า หม่อมเจ้าในรัชกาลที่ ๔ ก็บรรจุโกศกัน พวกเขาเหล่านั้นเป็นผู้บรรจุเอง น่าจะได้วิธีอีกด้านนะครับ จากคุณ : natthaset (natthaset) - [ 17 ธ.ค. 51 15:01:37 ]

ความคิดเห็นที่ 72 เห็นด้วยเลยครับ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 17 ธ.ค. 51 15:15:44 ]

ความคิดเห็นที่ 73 เราทำหน้าที่เป็นผู้ฟังอย่างเดียวเลยค่ะ จากคุณ : biebie999 - [ 17 ธ.ค. 51 19:32:32 ]

ความคิดเห็นที่ 74 ทุกท่านครับ ผมจะพยายามทยอยตอบ เอาเท่าที่ทราบก่อน ๑  การสุกำศพกระทำโดยเจ้าพนักงานภูษามาลา ส่วนสนมพลเรือนจะทำงานประเภทยกแยกแบกหามเท่านั้น ๒  สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าในพระราชพิธีถวายน้ำสรงพระศพ ร.๒ หมายถึงกรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ พระราชโอรสพระองค์ใหญ่ที่ทรงกำกับดูแลราชการต่างพระเนตรพระกรรณในขณะนั้น แล้วขึ้นเป็น ร.๓ นะครับ เจ้าฟ้ามงกุฏยังทรงผนวชอยู่ เจ้าฟ้าน้อยก็ทรงพระเยาว์เกิน โปรดสังเกตุ สมเด็จพระบรมโอรสาธิราชเจ้าเฉยๆนะครับ ไม่ได้ต่อท้ายด้วยสยามมงกุฎราชกุมาร ๓ เเป้นไม้รองศพ วางบนเหล็กตะแกรงที่ก้นโกศ ระยะห่างจากขอบผนังโกศยังมี ทำให้บุพโพไหลผ่านลงไปได้สะดวกสบาย สู่ฐานโกศที่มีถาดบัวหงายรอรับอยู่ ตรงกลางถาดมีรู เพื่อระบายลงท่อ อีกที ลองกลับไปดูกระทู้เก่า ตอนต้นๆน่ะครับ เดี๋ยวมาใหม่ครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 20:05:24 ]

ความคิดเห็นที่ 75 ขอบคุณอย่างมากอีกครั้งเลยครับคุณ Navarat.C เพราะที่ผมคิดไว้แต่แรกแล้วมันก็ควรจะเป็นตามรูปที่คุณ Navarat.C เขียนมาให้ดูใหม่น่ะครับว่าทุกอย่างอยู่ในห่อผ้าขาวทั้งหมดทั้งศพและไม้กาจับหลัก เหมือนถุงทะเลใบใหญ่ยักษ์ก่อนยกลงโกศ เพราะอ่านพิธีการพระบรมศพรัชกาลที่2แล้วก็เห็นภาพตามนั้น แต่รูปที่ผมวาดมาใน คคห.ที่ 38นั้นวาดตามข้อมูลอันแรกของคุณ Navarat.C ภาพก็เลยออกมาแบบนั้นจึงทำให้เกิดความสับสนสงสัยครับ แต่ขอออกความเห็นอีกนิดนะครับ คือผมคิดว่าเท้าน่าจะอยู่ในท่าตามแบบรูปใน คคห.ที่ 57 นะครับ เพราะตามจดหมายเหตุรัชกาลที่ 3ก็กล่าวไว้ว่าฐานของแป้นกาจับหลักนั้นรองอยู่ที่พระบาท ดังนั้นพระบาทน่าจะอยู่ตามรูปใน คคห.ที่ 57 เพราะถ้าเหยียดตรงชี้ลงแบบนักกีฬากระโดดน้ำแบบนั้นแล้วฐานของแป้นกาจับหลักก็จะรองได้อยู่ที่ก้นแทนที่จะเป็นพระบาทตามที่บันทึกไว้ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 17 ธ.ค. 51 20:09:16 ]

ความคิดเห็นที่ 76 เป็นไปได้ไหมคะที่เราจะเห็นถาพถ่ายของจริง น่าจะยากครับคุณเด็กวังหลัง และท่านอื่นๆที่มีความเห็นคล้ายกัน ๑ เดี๋ยวนี้ไม่มีใครยอมลงโกศกันแล้ว ๒ เป็นกฏนะครับที่ห้ามถ่ายรูปการเข้าโกศ เจ้าหน้าที่จะต้องให้เกียรติแก่ศพเป็นอย่างสูง ไม่ให้มีโอกาสที่จะประจานศพได้ จึงไม่มีการบันทึกใดๆแม้จะเป็นตำรา ต้องยอมรับว่า เรื่องพรรค์อย่างนี้ก็ไม่ใช่เรื่องน่าดู หากจะน่ากลัวด้วยซ้ำ สังเกตุไหมครับ การเสนอภาพวาดของผม แม้ดูจะเป็นrealistic แต่จะงดรายละเอียดที่จะติดตาไปในทางอัปมงคล เอาเพียงพอรู้พอเข้าใจเท่านั้น ถ้าทำอย่างคุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาได้ คงทำแบบนั้นไปแล้ว จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 20:48:31 ]

ความคิดเห็นที่ 77 คุณเป็นกลางครับ อันที่จริงท่านผู้อาวุโสก็พูดคล้ายๆอย่างนั้นเหมือนกัน ท่านใช้คำว่าท่านั่งยองๆเหมือนนั่งส้วม แต่ผมมาวิเคราะห์ดู คนนอนตายก็เหมือนคนเป็น คุณลองสังเกตุปลายเท้าของคุณดูนะครับ ว่าจะสบายอยู่ในท่าเหยียดมากกว่าจะเกร็งตั้งฉากกับหน้าแข้งในลักษณะของการนั่งยองๆ   การฝืนอวัยวะของศพที่แข็งแล้วอาจมีเทคนิกที่กระทำได้อยู่ แต่ในกรณีย์ของปลายเท้าไม่น่าจะจำเป็น และยากด้วยที่ทำแล้วจะจัดให้ร่างกายอยู่ในสมดุลย์ได้ ก้นโกศก็แคบมาก ปล่อยปลายเท้าแบบธรรมชาติจัดลงโกศได้สบายกว่า    ตอนคุยกับท่านก็ไหลลื่นไปเรื่อยๆ ไม่มีสะดุด และผมเข้าใจว่าท่านหมายถึงลักษณะท่านั่ง ไม่ได้เน้นเรื่องปลายเท้า รูปที่คุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาเขียน ผมจึงรีบให้giveเพราะก็เป็นไปได้เหมือมกัน โดยเฉพาะคนโบราณ ร่างกายชินกับการนั่งยองๆ มากกว่านั่งเก้าอี้ ส้วมโถก็ไม่มี ตอนตาย อาจจะจัดให้นั่งยองๆได้ง่ายๆเพราะความเคยชินของเส้นสาย แต่ดูสัดส่วนรูปของคุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยา นายแบบผอมกว่านายแบบของผม แป้นก็ใหญ่กว่า เลยดูสบายๆ  หากลองกลับไปดูรูปของผม ถ้านายแบบนั่งอย่างคุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยา ปลายเท้าจะเกินแป้นออกมาพอสมควร สงสัยต้องรอที่คุณnatthasetจะไปสัมภาษณ์พวกสนมพลเรือน แล้วมาเล่าให้เราฟังกันอีกที จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 21:35:48 ]

ความคิดเห็นที่ 78 เอ้า ถึงคิวคุณPhat ๑ อยากทราบว่าโกศ สร้างกันตามอย่างโบราณนะครับ เขาประดับเพชร พลอย นะครับ เป็นของแท้หรือป่าวครับ แท้ซีครับ ของอย่างนี้คือที่เรียกว่า "ประเมินค่ามิได้" มีรูปให้อีกชุดนึงด้วย ของพวกนี้ สำนักทรัพย์สินมีค่าของแผ่นดิน กระทรวงการคลัง เป็นผู้เก็บรักษาไว้ในห้องเก็บอย่างแข็งแรงปลอดภัย ๒ อย่างนี้ก้อราคาแพงมากสิครับ ครับ แต่จำเป็นต้องมีเพื่อเป็นศักดิ์เป็นศรีแก่ชาติ สิ่งเหล่านี้เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมของคนไทยที่มีประวัติศาสตร์อันยาวนาน  ชาติเศรษฐีเกิดใหม่ไม่มีสมบัติอย่างนี้ ถ้ามีก็เป็นสมบัติทางวัฒนธรรมที่โขมยเขาไป ๓ แล้วคนสมัยก่อนเขาไปเอามาจากไหนถึงได้มากมายครับ ทรัพยากรในดินของเราพอมีครับ เคยมีทองที่บางสะพาน ที่ปราจิน บ่อพลอยที่กาญจนบุรี จันทบุรี และตราด มีทั้งสีเขียว สีเหลือง สีน้ำเงิน สีแดง ส่วนเพชร ส่วนใหญ่โบราณซื้อจากอินเดีย รวมทั้งพลอยสีอื่นๆด้วย ๔ ของพระราชทานต่างๆ ของเจ้านายที่ผมเห็นส่วนใหญ่จะ ประดับ พลอย ลงยา อยากทราบว่าเป็น เพชร แท้หรือป่าวครับ แล้วแต่กรณีย์ครับ แท้มั่ง ไม่แท้มั่ง ขึ้นอยู่กับว่าป็นของอะไร ใครให้ใคร ถามง่ายตอบยากครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 22:06:50 ]

ความคิดเห็นที่ 79 รูปที่แล้วเป็นส่วนล่างของฝาโกศทองใหญ่ รูปนี้ส่วนกลาง จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 22:09:13 ]

ความคิดเห็นที่ 80 นี่ส่วนยอด เพชรทั้งหมดเป็นเพชรแท้นะครับ คู่ควรกับที่เป็นสมบัติของแผ่นดิน สมัยอยุธยา พม่าปล้นเอาสมบัติพวกนี้ไปจากเราทั้งหมด เพราะคนไทยแตกสามัคคี จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 22:14:28 ]

ความคิดเห็นที่ 81 จากรูปของคุณpanard1รูปนี้นะครับ ส่วนก้นของโกศจะเป็นเหล็กตะแกรง ผมsketchไว้หยาบๆพอให้เข้าใจ รูปเดิมมีฝาสังกะสีครอบไว้ ไม่เคยเห็นของจริงจะๆเลย รอคุณnatthaset ไปถ่ายมาดูกันครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 22:53:11 ]

ความคิดเห็นที่ 82 จาก #76 จำได้ว่าเคยอ่านเอกสารบันทึกของแพทย์ที่เคยชันสูตรพระบรมศพ รัชกาลที่ 8  ซึ่งบรรจุอยู่ในพระโกศเหมือนกัน พอเจ้าหน้าที่โกศมา ก็ให้คนอื่นที่ไม่เกี่ยวข้องออกไปจากห้องทั้งหมด  ตอนเข้ามาพระศพก็อยู่บนเตียงแล้ว   ส่วนตอนเก็บเข้าพระโกศ ก็สั่งให้คนนอกออกไปจากห้องก่อน อ่านแบบไม่ละเอียดมากนัก  แต่จำได้ก็ประมาณนี้ครับ จากคุณ : ... (ผีกะหล่ำ) - [ 17 ธ.ค. 51 23:09:16 ]

ความคิดเห็นที่ 83 มาอีกแล้วครับอย่าเพิ่งเบื่อนะครับ แต่อันนี้ไม่ต้องตอบก็ได้นะครับ เพียงแค่จะเข้ามาบอกเรื่องเท้าของศพน่ะครับ จากประสบการณ์ที่เห็นศพมาแล้วก็หลายศพ  จริงๆแล้วปลายเท้าก็ไม่ได้เหยียดนะครับก็ยังตั้งตามปกติ (ตั้งมากตั้งน้อยแล้วแต่) เหมือนคนนอนหลับเหมือนกันครับ เพียงแต่ว่าไม่ได้ตั้งฉากกับพื้นเพราะเท้าจะแบะออกทางด้านข้างทั้งซ้ายและขวาไปตามแรงดึงดูดของโลก พอยกหน้าขาขึ้นมาแนบอกประกอบกับจัดหน้าแข้งให้ตรงเท้าก็จะเข้ามาชิดกันเองแบบนั่งยองๆพอดี แต่ถ้าปลายเท้าเหยียดตรงนี่สิครับถึงต้องดัดหักลงมา จากคุณ : เป็นกลาง - [ 17 ธ.ค. 51 23:17:31 ]

ความคิดเห็นที่ 84 ติดตามมาอ่านคะ จากคุณ : ammdao - [ 17 ธ.ค. 51 23:26:54 ]

ความคิดเห็นที่ 85 ในการถวายการชันสูตรพระบรมศพ รัชกาลที่ ๘ พระบรมศพอยู่ในท่าประทับนั่ง อยู่ในห่อผ้า ที่พระเจ้า(หัว) สวมพระมหาชฎาประดับเพชร พระบรมศพฉีดฟอร์มาลีนไว้แต่ไม่มาก จากนั้นก็เชิญพระบรมศพมาประทับที่พระแท่น คาดว่า พระบรมศพยังไม่แข็งครับ ก่อนการชันสูตร พนักงานก็กระเทาะบัดกรีฝาพระลองทองในออก ครับ คาดว่า ต้องเอาขี้ผึ้ง(ยากันแมลง) ออกด้วยครับ จากคุณ : natthaset - [ 17 ธ.ค. 51 23:27:17 ]

ความคิดเห็นที่ 86 ขอรบกวนพื้นที่ออกนอกเรื่องหน่อยนะครับ คุณพระนายไวยกับคุณหนมจีนครับ ถ้าเข้ามาเห็นกระทู้นี้ ช่วยกลับไปดู "นางเชิญมยุรฉัตรจ๋า เธอถืออะไรมาจ๊ะ" ผมหาเจอแล้ว ว่าเธอถืออะไรมา ตามนี้ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7307825/K7307825.html#24 แก้ไขเมื่อ 18 ธ.ค. 51 06:20:37 จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 23:30:33 ]

ความคิดเห็นที่ 87 คุณเป็นกลางครับ สงสัยผมต้องวาดใหม่อีกแล้ว อย่าเพิ่งเบื่อนะครับ แต่รอคุณnatthasetก่อนแล้วกัน จากคุณ : Navarat.C - [ 17 ธ.ค. 51 23:35:10 ]

ความคิดเห็นที่ 88 อื๋ยย น่ากลัวจัง เพิ่งได้เข้ามาอ่านค่ะ  จะพยายามไปดูกระทุ้เก่าด้วยนะคะ จากคุณ : tiki_ทิกิ - [ 18 ธ.ค. 51 02:13:12 ]

ความคิดเห็นที่ 89 รูปที่ทำไว้ ไม่ได้คิดเรื่องแป้นเรื่องอะไรเลยครับ ตอนที่ทำ คิดเฉพาะเรื่องกาจับหลัก เลยมีกาจับหลักหลากหลายแบบเลย ที่เอามาลงให้ดูนี่ เป็นแบบที่ใกล้เคียงกับที่คุณ Navarat.C สรุปไว้มากที่สุดแล้วครับ อันนี้แก้มาให้แล้วครับ เวอร์ชันนั่งยอง ๆ ครับ จากคุณ : กะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยา - [ 18 ธ.ค. 51 06:45:13 ]

ความคิดเห็นที่ 90 อรุณสวัสดิ์ครับ เช้านี้หลอกเอานายแบบเป็นๆมาแสดงท่าตามที่คุณเป็นกลางบอก เออแฮะท่าที่เกร็งปลายเท้าสุดโต่งไปทางใดทางหนึ่ง กับท่าปล่อยตามธรรมชาติอย่างภาพนี้ องศาผิดกันนิดเดียว ขอเวลาหน่อยนะครับ จะปรับปรุงอีก งานนี้เป็นงานวิจัยร่วมกันนะครับ จะแก้กี่ทีก็ได้ เอาจนถูกจริงๆให้ได้นั่นแหละ มาช่วยกันทำทิ้งไว้ให้คนรุ่นหลัง จากคุณ : Navarat.C - [ 18 ธ.ค. 51 07:02:03 ]

ความคิดเห็นที่ 91 ตอนกดส่งเมื่อสักครู่ไม่ทันเห็นคุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยามารออยู่แล้ว คุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาครับ เอานายแบบของผมไปจัดgraphicวางบนแป้นได้ไหม สำหรับสัดส่วนตัวโกศ บอกอีกทีนะครับจะได้ไม่ต้องย้อนไปดู เส้นผ่าศูนย์กลางปากบนประมาณ๖๔ช.ม.   ความสูงประมาณ๙๕ ช.ม. ด้านล่างเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ๔๖ช.ม. แต่เป็นโกศผู้หญิง ลองขยับขนาดดูได้ครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 18 ธ.ค. 51 07:31:54 ]

ความคิดเห็นที่ 92 มาหาความรู้ค่ะ ขอบคุณสำหรับข้อมูลที่ไม่เคยรู้มาก่อนนะคะ จากคุณ : minjung - [ 18 ธ.ค. 51 09:52:36 ]

ความคิดเห็นที่ 93 ระยะหลัง มีผู้เริ่มนิยมจัดให้ศพบรรดาศักดิ์ลงโกศกันมากรายขึ้นครับ เมื่อเร็วๆ นี้ที่ทราบก็มีศพข้าราชการผู้ใหญ่สองสามท่าน ได้แก่ พลตำรวจตรี หม่อมราชวงศ์เจตจันทร์ ประวิตร นายสมิทธิ ศิริภัทร์ และล่าสุดคือศพ นายปรีดา กรรณสูต น่านิยมในความคิดนึกของทายาทท่านเหล่านี้ บางท่านทำตามที่ผู้ตายสั่งไว้ ทายาทบางท่านก็แสดงความจำนงเอง โดยให้เหตุผลว่า ถ้าไม่ทำ ธรรมเนียมนี้คงสูญ ท่านว่าท่านอยากให้ผู้วายชนม์อันเป็นที่รักของท่านได้เป็นครูต่อไป เพื่อสืบทอดประเพณีโบราณ จากคุณ : นาย UP - [ 18 ธ.ค. 51 11:45:06 ]

ความคิดเห็นที่ 94 ตามอ่านทุกกระทู้เลยค่ะ ได้ความรู้มากมายจริง ๆ จากคุณ : ร้อยคำรัก - [ 18 ธ.ค. 51 13:43:09 ]

ความคิดเห็นที่ 95 คุณ Navarat C. ขอบคุณครับที่ตอบคำถาม จากคุณ : Phat - [ 18 ธ.ค. 51 13:58:14 A:58.8.185.229 X: TicketID:197969 ]

ความคิดเห็นที่ 96 สู้ๆคับ ใกล้จะได้ข้อสรุปแล้ว ตามดูตลอด จากคุณ : หริปรียา - [ 18 ธ.ค. 51 16:02:05 A:10.40.79.10 X:202.28.27.6 TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 97 ขออนุญาตเรียนแจ้งนิดนึงนะครับ...จากที่เห็นนะครับเพราะไปงานมา ศพ อ.สมิทธิ ช่วงที่บำเพ็ญกุศลวันแรกนี่ท่านไม่ได้ลงโกศครับ ศพท่านอยู่ในโลง ผมจำได้เพราะไปวันที่พระราชทานน้ำหลวงอาบศพ หลังเสร็จขั้นตอนก็เห็นเจ้าพนักงานยกโลงสีขาวออกจากในฉากไปตั้งหลังโกศครับ มีผูกภูษาโยงด้วยครับ การบรรจุศพอาจารย์สมิทธิลงโกศ เป็นตามอย่างที่คุณ natthaset แจ้งไว้ข้างล่างครับ ขอบคุณครับ (แก้ไขข้อความ) แก้ไขเมื่อ 19 ธ.ค. 51 11:00:08 จากคุณ : ออกญาศรีราชเดโชชัย (NMkrung) - [ 18 ธ.ค. 51 18:39:02 ]

ความคิดเห็นที่ 98 ความคิดเรื่องลงโกศของ อ.สมิทธินี้เป็นอย่างที่คุณ Up ทิ้งท้ายไว้ครับ...ตัวอาจารย์เองเคยพูดไว้ก่อนกับศิษย์ท่านนึงที่ใกล้ชิดว่า ถ้าถึงคราวของท่าน ขอให้นำศพท่านลงโกศครับ เพื่อรักษาธรรมเนียมโบราณครับ... จากคุณ : ออกญาศรีราชเดโชชัย (NMkrung) - [ 18 ธ.ค. 51 18:42:42 ]

ความคิดเห็นที่ 99 อาจารย์สมิทธิ บรรจุโกศหลังจากท่านเสียได้ ประมาณสี่วันครับ คือ สองวันแรกจากวันที่พบศพบรรจุโลง วันต่อมา ได้เปลี่ยนเป็นโกศครับ วันพรุ่งนี้ราวสิบโมง ภูษามาลาจะทำการเปลื้องสุกำศพ เวลา ๑๐ นาฬิกา ครับ ครั้งนี้ภูษามาลาว่า ลำบากหน่อย เพราะศพไม่ได้ฉีดยา แล้วผ่านมา หลายวันแล้ว ศพน่าจะเปลี่ยนรูปแล้ว อุอุอุ วันนี้ไปคุยกับหัวหน้าฝ่ายภูษามาลา และผู้ทำการมัดศพบรรจุโกศมา เด๋วจะมาเล่าให้ฟังโดยละเอียดครับ ตั้งแต่หลังรดน้ำศพ ไปถึงเปลื้องสุกำ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 00:20:08 ]

ความคิดเห็นที่ 100 ขอแก้ใข คคห๖ ที่เขียนไว้ตามข้างล่างครับ ส่วนศพสมัยนี้ที่มิได้ลงโกศ ถ้าขึ้นเมรุอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทร์  ก็ต้องนำออกมาจากโลง แล้วห่อใส่โกศตามวิธีการเดียวกับที่กล่าวไปแล้ว เพื่อตั้งเหนือจิตกาธานในพิธีพระราชทานเพลิงศพ ที่เรียกว่าเผาหลอก ครั้นถึงเวลาเผาจริงก็ยกโลงไม้ออกมาจากโกศเพื่อใส่เข้าเตา แล้วเผาจริงตามกรรมวิธีสมัยใหม่ต่อไป ส่วนเมรุวัดอื่น เช่นวัดมกุฏฯ ผมเห็นศพที่เจ้านายเสด็จมาพระราชทานเพลิงหลอกที่โกศเปล่า ครั้นเสด็จกลับถึงเวลาเผาจริง ก็ยกโลงศพเดิมแต่แรกที่วางไว้ด้านหลังของเมรุ มาใส่เตาแล้วเผาเหมือนศพทั่วไป ....................................................................................................... ข้อมูลใหม่วันนี้ แม้จะเป็นเมรุอิสริยาภรณ์ วัดเทพศิรินทร์ และเจ้านายเสด็จมาพระราชทานเพลิง  เจ้าหน้าที่จะนำโลงศพใส่เตาก่อนแล้วปิดไว้รอการเผาจริง ส่วนเผาหลอกกระทำที่โกศเปล่า จากคุณ : Navarat.C - [ 19 ธ.ค. 51 00:29:44 ]

ความคิดเห็นที่ 101 นายแบบจำเป็นของคุณ Navarat.C นี่ดูท่าจะยกขาขึ้นค่อนข้างลำบากนะครับเนื่องจากสมบูรณ์ก่อนเสียชีวิต (แซวเล่นอย่าโกรธนะครับ) เวลามัด เชือกด้ายดิบคงจะเอาไม่อยู่ต้องมัดด้วยลวดสลิงแทน 555+ แต่ก็ยังแอบคิดสนับสนุนให้เอาไปมัดกับกาจับหลักจริงๆเลยนะครับ (555+) ขอบคุณ คุณ Navarat.C ที่เริ่มเปิดกระทู้และทุกๆท่านที่ช่วยเสริมและวิเคราะห์ข้อมูล กระทู้สร้างสรรค์แบบนี้  ดีครับ แต่ติงนิดนึงไม่ว่ากันนะครับเพราะบางครั้งเห็นคุณ Navarat.C จะสรุปเร็วไปนิดนึง และจะรออ่านข้อมูลโดยละเอียดของคุณ natthaset นะครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 19 ธ.ค. 51 00:41:32 ]

ความคิดเห็นที่ 102 จาก คคห.ที่ 100 ไม่เห็นต้องบอกว่าแก้เลยครับเพราะจะดูเป็นว่าข้อมูลเก่านั้นผิด ควรจะเป็นว่าเมื่อก่อนทำแบบนี้ ต่อมาในปัจจุบันปรับเปลี่ยนมาทำแบบนี้ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 19 ธ.ค. 51 00:46:14 ]

ความคิดเห็นที่ 103 เครื่องประกอบพระลองทองใหญ่ รัชกาลที่ ๑ ๕ เป็นเพชรแท้ครับ เครื่องประกอบพระลองทองใหญ่ องค์ใหม่ เป็นเพชรแบบเพชรเกรดล่าง(จะว่าเทียมก็ไม่ใช่) ยกเว้นพุ่มข้าวบิณฑ์เป็นเพชรเกรดสูงครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 01:13:45 ]

ความคิดเห็นที่ 104 ระหว่างรอคุณnatthasetนะครับ เราคุยกันไปพลางๆ ข้อมูลที่วิเคราะห์มาชั้นหนึ่งแล้ว เห็นว่านำเสนอได้ ก็นำเสนอเพื่อให้วิพากษ์วิจารย์กัน เมื่อเกิดการวิพากษ์วิจารณ์แล้ว เห็นด้วยไม่เห็นด้วยก็ต้องว่ากันไปตามเนื้อผ้า อะไรเห็นด้วยจจคหก็ต้องยอมรับไปปรับเปลี่ยนความคิด เผอิญผมเสนอความคิดออกมาเป็นรูปธรรมมาก คือเป็นภาพ ถ้าเห็นว่าผิดควรรีบแก้โดยเร็ว เรื่องศพในโกศนี้ ผมคิดว่าข้อมูลของผมน่าจะถูกต้อง 80-90% อย่างมาก และเชิญชวนผู้รู้เข้ามาช่วยแก้ใข ที่ผ่านมาผิดก็ผิด แต่เราก็ได้ความถูกต้องขึ้นเรื่อยๆ  ผู้ติดตามดูต้องเข้าใจ version ใหม่ ย่อมดีกว่าที่ผ่านมาเสมอ ที่ปรับเปลี่ยนเร็ว เพราะความรู้กำลังงอกงาม ผมจะไปต่างจังหวัด กลับพรุ่งนี้เย็น คุณnatthasetคงว่าไปยาวแล้ว จากคุณ : Navarat.C - [ 19 ธ.ค. 51 07:09:03 ]

ความคิดเห็นที่ 105 มาเล่าละครับ พอดีมะวานไปงานภูษามาลามา เลยไปถามเรื่องนี้น่ะครับ - ความแตกต่างระหว่างภูษามาลากับสนมพลเรือน ในเรื่องศพๆ ภูษามาลา จะทำการจัดการศพบรรดาศักดิ์สูง ระดับโกศ ส่วนสนมพลเรือน จะทำการจัดการศพบรรดาศักดิ์รองลงมา ระดับหีบ ครับ และดูแลโกศ ฐานรอง อุปกรณ์ประกอบโกศต่างๆ ครับ ไม่รวมไปถึง ฉัตรซึ่งเป็นหน้าที่ของหมวดเครื่องสูง แต่ทั้งหมดอยู่ในกองพระราชพิธีครับผม - การจัดการศพลงโกศ การจัดการศพลงโกศ เริ่มตั้งแต่เสร็จสิ้นการรดน้ำศพครับ โดยจะนำศพนอนบนเตียง ขั้นแรก นำด้ายดิบมามัดเท้า คือ เท้าจะเหมือนคนนอนธรรมดานะครับโดยด้ายดิบหรือเชือกนี้ จะมัดที่เท้าและข้อเท้าให้แน่น จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 09:03:02 ]

ความคิดเห็นที่ 106 คล้ายๆตามรูปบนนะครับ แต่เชือกหรือด้ายดิบนี้ จะพันรัดเลยตาตุมขึ้นมา ต่อมา ทำการโล้ศพ ให้หัวเข่าแนบกับหน้าอก แล้วมัดบริเวณขาอ่อนมัดเฉยๆให้แน่นนะครับ ประมาณรูปเนี่ยครับ (เหนื่อยตรงหารูปเนี่ยแหละ) จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 09:06:15 ]

ความคิดเห็นที่ 107 อะ ลอง adapt ภาพให้ดูครับ ถึงขั้นตอน 1 2 3 จากนั้น ขั้นตอน 4 คือ ดันขาให้แนบอก แบบให้ขาอ่อนกดมาที่อกนะครับ แล้ว"รัด" ด้วยด้ายหรือเชือก ให้หัวเข่าแนบออก ให้แน่น โดยรัดบริเวณ หน้าแข้งกับลำตัวครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 09:15:20 ]

ความคิดเห็นที่ 108 ขั้นตอนที่ 5 จับมือศพประนมรัดให้แน่น ขั้นตอนที่ ๗ "มัดแขน"ให้แนบชิด"ลำตัว" ขั้นตอนที่ ๗ ร้อยเชือกมัดมืออีกที แล้วนำดอกไม้ธูปเทียน ดอกบัวใส่มือศพ ขั้นตอนที่  ๘ ร้อยเชือกรัดไปด้านหลัง ไปที่คอ เพื่อให้มือไม่ตก ตั้งตรง เสร็จแล้วครับ ขั้นตอนรัดศพ  ตอนนี้ศพก็จะอยู่ท่านนอนขาพับอยู่ครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 09:28:46 ]

ความคิดเห็นที่ 109 พอเสร็จก็ม้วนเชือก ซุกไว้ที่อกครับ ขั้นตอนต่อมา สุกำศพ อันนี้เหมือนกับมัดตราสังศพน่ะครับ แต่ในท่านั่ง  และหากเป็นพระศพอาจจะใช้ผ้าสามผืน รวมกับผ้าเยียระบับ แต่ผู้ใหญ่เค้าว่า โดยปกติ ก็สองผืนนะครับ ขั้นแรก โดยมากใช้ผ้ายาว ๔ เมตร ฉีกออกเป็นสองชิ้น ชิ้นละสองเมตร ผ้านี้ หน้าจะกว้างพอสมควรนะครับ จากนั้น ยกศพ(ที่มีกริยานอนขาพับ)ขึ้นนอนบนผ้าครับครับ โดยศพนอนกึ่งกลางผ้า ขั้นสอง เอาอีกผืน มาวางขวาง บริเวณก้น เหมือนกากะบาทครับ เจอรูปใหม่ๆเลยดัดแปลงมาให้ดูอีกรอบครับ ท่านไหนวาดรูปเก่งๆลองทำดูนะครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 09:44:02 ]

ความคิดเห็นที่ 110 ภาพครับ ขั้นตอนนนี้ จะมีเจาะผ้าห่อสุกำ เป็นรู สอดแท่งกาจับหลักไว้ระหว่างขา (บริเวณใกล้ๆอวัยวะสืบพันธ์) - อะไรคือ กาจับหลัก กาจับหลัก นั้นเป็นของเก่า ใช้สำหรับรองรับพระเจ้า/พระเศียร ศีรษะ พระบรมศพ พระศพเจ้านาย หรือศพ ซึ่งแต่เดิมคตินี้ใช้กับเฉพาะพระบรมศพ และพระศพ ด้วยเพราะคติว่า พระเจ้า/พระเศียร พระบรมศพหรือพระศพไม่ควรต้องตกลงมากองกับพื้นโกศ แต่เดิมใช้กันทุกศพที่ได้รับพระราชทานโกศ ซึ่งศพเหล่านั้นล้วนเป็นเสนาบดีอันเป็นเชื้อราชสกุล บ้างเป็นพระบรมวงศ์ พระอนุวงศ์ ฉะนั้นจึงได้ใช้กาจับหลักสำหรับพระศพเหล่านั้น ต่อมา หลักการพระราชทานโกศได้เปลี่ยนไป เจ้านายก็เริ่มสิ้นพระชนม์ไปเยอะมาก กาจับหลักจึงเลือนหายไป ไม่มีใช้แล้วครับ (สนมพลเรือนบอกว่า ผุสลายไปไม่มีใช้เป็นสิบๆปีแล้ว) สรุป กาจับหลักเป็นเครื่องรองรับพระเจ้า/พระเศียร พระบรมศพหรือพระศพไม่ให้ตกลงพื้นโกศครับ จากรูป การวางผ้าครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 10:16:27 ]

ความคิดเห็นที่ 111 จากนั้นทำการมหาสุกำศพ ตามนัยยะทางพระพุทธศาสนา(มัดตราสัง) คือ การมัดบ่วง ที่คอ มือ เท้า คือ บุตร ทรัพย์ ภรรยา จากนั้นก็รวบผ้าขึ้นผูก ทำเป็นจุกเป็นมวยผมตระกรุดเบ็ด เหลือด้ายไว้สักสองฟุต ไว้ต่อกับผ้าบังสุกุล เพื่อให้พระบังสุกุล จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 10:26:01 ]

ความคิดเห็นที่ 112 จากนั้น ก็ค่อยๆเชิญห่อพระศพหรือศพนี้ ยกแล้วหย่อนลงในโกศครับ จากนั้นยาขี้ผึ้งซึ่งหุงพิเศษ ยกขึ้นบนแท่นให้พอดีท่อบุพโฟ ประกอบลองนอก เป็นอันเสร็จพิธีครับ ป.ล.กาจับหลักนี้ ฐานเล็กนิดเดียวครับ ค่อนข้างแตกต่างกับรูปคุณ navarat นิดหน่อย กล่าวคือ ศพมิได้นั่งบนแป้นไม้ครับ จากคุณ : natthaset - [ 19 ธ.ค. 51 10:38:02 ]

ความคิดเห็นที่ 113 ขอบคุณ natthaset นะครับที่มาแจ้งข้อมูลให้ทราบ...วันพรุ่งนี้พี่ก็จะไปงานพระราชทานเพลิงศพช่วงเย็นที่วัดเทพศิรินทร์ครับ ใจจริงก็อยากจะไปตั้งแต่ตอนเขาทำสุกำศพอาจารย์นะครับ แต่ติดว่าพรุ่งนี้พี่ต้องไปซ้อมขานนาคพิธีอุปสมบทที่วัดมกุฏฯ ก่อนอ่ะครับ จากคุณ : ออกญาศรีราชเดโชชัย (NMkrung) - [ 19 ธ.ค. 51 11:03:02 ]

ความคิดเห็นที่ 114 ตามอ่านตลอดนะคะ สุดยอดความรู้เลย จากคุณ : apple a day - [ 19 ธ.ค. 51 16:01:59 ]

ความคิดเห็นที่ 115 ขอบพระคุณทุกท่านที่ช่วยกันนำความรู้มาเผยแพร่  แต่ที่ติดใจอยู่เรื่องหนึ่งและไม่มีท่านผู้ใดกล่าวถึงคือ การถวายหน้ากากทองคำทรงพระบรมศพ  ไม่ทราบว่าหน้ากากทองคำน้ถวายทรงที่พระบรมศพก่อนถวายสุกำ  หรือถวายสุกำแล้วจึงถวายหน้ากากทับบนผ้าขาวครับ จากคุณ : V_Mee - [ 19 ธ.ค. 51 18:18:31 ]

ความคิดเห็นที่ 116 จิงด้วยๆ! ลืมคิดไปเลย! เพราะตอนจะปิดฝาต้องเอาออกพร้อมทั้งมงกุฏและซองพูล งั้นคงต้องใส่ไว้ข้างนอกซิคับเนี่ย จากคุณ : หริปรียา - [ 19 ธ.ค. 51 18:29:29 A:202.28.27.5 X: TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 117 ^ ^ ^เรียกอย่างลำลองนะคับเข้าใจง่ายดี จากคุณ : หริปรียา - [ 19 ธ.ค. 51 18:32:24 A:202.28.27.5 X: TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 118 ขอบคุณค่ะได้รับความรู้เพิ่มมากเลยค่ะ จากคุณ : yoja - [ 19 ธ.ค. 51 20:49:58 ]

ความคิดเห็นที่ 119 วันนี้อ่านบทสัมภาษณ์ ม.ล.ปฤถา ศิลปิกุล ธิดา พลโท พระยาวิชิตวงศ์วุฒิไกร (หม่อมราชวงศ์คลี่ สุทัศน์)  ถึงเรื่อง การบรรจุศพลงในโกศ เห็นว่าต้องมีการหักกระดูกเพื่อจับศพให้อยู่ในท่านั่งด้วยหรอครับ จากคุณ : akkarachai - [ 19 ธ.ค. 51 21:55:54 ]

ความคิดเห็นที่ 120 ขอบคุณมากเลยครับคุณ natthaset เป็นข้อมูลที่มีค่าและเป็นประโยชน์มากเลยครับ และก็ต้องขอบคุณคุณ Navarat.c อีกที่ตั้งกระทู้แบบนี้ให้ได้ศึกษา วิเคราะห์และแลกเปลี่ยนความรู้กัน และจากข้อมูลที่คุณ natthaset บอกว่าฐานกาจับหลักนี้เล็กนิดเดียว ก็สอดคล้องกับข้อมูลจดหมายเหตุรัชกาลที่ 3 เรื่องการจัดการพระบรมศพรัชกาลที่ 2 ที่เขียนไว้ว่าฐานของกาจับหลักนั้นเป็นพื้นรองพระบาท (คล้ายกับรูปที่โพสต์) รบกวนอีกนิดเถอะครับคุณ natthaset ได้ถามไหมครับว่าข้อมูลจริงๆแล้ว ในสมัยก่อนมีการถวายรูดจริงๆหรือเปล่า จากคุณ : เป็นกลาง - [ 19 ธ.ค. 51 22:02:58 ]

ความคิดเห็นที่ 121 ได้ความรู้มากมาย....ในที่สุดก็ตอบคำถามที่คาใจเรามานานได้ ขอบคุณมากะคะ จากคุณ : bluema - [ 19 ธ.ค. 51 23:50:29 A:125.24.90.17 X: TicketID:178297 ]

ความคิดเห็นที่ 122 ผมไม่ได้ถามเรื่องการถวายรูด แต่เค้าก็บอกมานัยๆว่า พอสักร้อยวัน ถ้าไม่ฉีดยาศพ ศพก็จะยุบลงกองลงกับพื้นตะแกรงโกศ ในลักษณะ "มะขามเปียก" คือ จะเห็นเป็นเนื้อติดกระดูก เป็นริ้วๆดำๆ แต่ก็ พอถึงก่อนวันพระราชทานเพลิง สักสามสี่วัน ก็จะนำผ้าห่อศพออก ลองนึกภาพดูนะครับ ว่าจะเป็นอย่างไร โดยแขนขามักจะกระโตงกระเตง หลุดบ้าง กระจายบ้าง แต่ถ้าเกินร้อยวัน นี่ ศพส่วนใหญ่จะแห้งกรังติดผ้าในโกศครับ ถ้าเป็นเจ้านายพระเศียรก็จะห้อยกับกาจับหลัก ด้านหลังเป็นกระดูกสันหลัง อุอุ เรื่องการถวายรูด เห็นว่า พระองค์สุดท้ายคือ สมเด็จพระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ผมสันนิษฐานว่า จากลักษณะศพในโกศ ที่เป็นเช่นนั้น หากจะถวายพระเพลิงโดยแบบนั้น ไม่น่าจะเป็นการดีสำหรับพระเกียรติยศเจ้านาย ผมจึงคิดว่า มีการถวายรูด เปลื้องเครื่องสุกำศพครับ เรื่องนี้ พนักงานที่ทำไม่ทราบ เพราะท่านเองก็อายุไม่ถึงเจ็ดสิบด้วยซ้ำ แต่ที่ผมพอจะจำว่าอาจจะมีจริงในสมัยก่อน ก็เพราะ หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ท่านเคยเล่าไว้ในหนังสืออะไรจำไม่ได้ ว่าท่านยังเด็ก แล้วจะถึงกาลพระราชพิธีออกพระเมรุ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระนริศรานุวัดติวงศ์ ซึ่งไว้พระศพที่ท้องพระโรงวังท่าพระ เมื่อนั้น ท่านจะทำการเปลื้องสุกำพระศพเพื่อเตรียมพระราชทานเพลิง ผู้ใหญ่ขณะนั้นก็ปิดพระทวารและพระแกลหมด ห้ามเด็กๆเข้าไป แต่ท่านก็ยังแอบดู ก็เห็นพนักงานเปิดพระโกศ หยิบพระกระโหลกออก พระอัฐิส่วนต่างๆ มาวางบนผ้าขาว ถ้าเช่นนั้นก็พออนุมานได้ว่า พระกระโหลก และพระอัฐิเหล่านั้น น่าจะผ่านกรรมวิธีอย่างหนึ่ง ที่ทำให้หยิบออกมาง่าย และดูเหมือนไม่เป็นเหมือนศพที่เน่าเละติดกับผ้าและโกศ จริงไหมครับ การรูดเนื้อออกจากกระดูกนั้น นอกจากกระทำการในพิธีหลวงแล้ว ในการล้างป่าช้าของคนจีนก็นิยมทำอย่างนั้น เห็นว่าพอได้ศพขึ้นมาก็ทำการชำแหละ ฯลฯลฯ นำกระดูกไปต้ม ลอกเนื้ออก แล้วนิยมเผากระดูกแทนการเผาสดๆแบบนั้น จากคุณ : natthaset - [ 20 ธ.ค. 51 02:18:31 ]

ความคิดเห็นที่ 123 แผ่นทองคำ ปิดพระพักตร์ตอนหลังถวายน้ำสรงพระบรมศพหรือพระศพครับ ก่อนถวายแผ่นทองคำ แต่ก่อนถ้าไม่ได้ฉีดยาก็จะนำขี้ผึ้งอุดที่พระเนตร ช่องพระนาสิก พระโอษฐ์ ช่องพระกรรณ ก่อน แล้วค่อยถวายแผ่นทองคำครับ ส่วนพระชฎานั้น นถวายหลังจากมัดพระบรมศพแล้ว โดยจะถวายที่ตรงส่วนยอดของขมวดปมผ้าห่อพระบรมศพครับ จากคุณ : natthaset - [ 20 ธ.ค. 51 02:35:12 ]

ความคิดเห็นที่ 124 ขอบคุณครับคุณ natthaset ตรงนี้ไม่เกี่ยวกับกระทู้นะครับแต่เล่าสู่กันฟังเฉยๆ เคยฟังแพทย์หญิงคุณหญิง พรทิพย์ท่านเล่าทางโทรทัศน์ว่า ปกติท่านก็วานให้ทางมูลนิธิต่างๆต้มศพลอกเนื้อออกจากกระดูก เพื่อส่งเฉพาะกระดูกให้ชันสูตรอยู่หลายหน ฟังแล้วน้ำลายไหลเลยมั้ยครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 20 ธ.ค. 51 04:08:45 ]

ความคิดเห็นที่ 125 จำได้ว่า เคยอ่านพบในที่ใดที่หนึ่งว่า  ธรรมเนียมโบราณเมื่อถวายพระเพลิงพระบรมศพแล้ว  จะทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ พระราชทานพระลองในที่เป็นเงินให้เป็นบำเหน็จแก่ภูษามาลาที่จัดการถวายพระเพลิง  ให้นำพระลองนั้นไปหลอมเป็นเงินแล้วแบ่งกัน  แต่เมื่อคราวถวายพระเพลิงพระบรมศพพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวนั้น  ภูษามาลาที่ได้รับพระราชทานพระลองในนั้นได้นำพระลองนั้นไปหลอมแล้วหล่อเป็นพระคันธารราษฎร์  ทูลเกล้าฯ ถวายล้นเกล้าฯ รัชกาลที่ ๖  แล้วได้โปรดเกล้าฯ ให้เชิญไปประดิษฐานที่วังพญาไท  ปัจจุบันเข้าใจว่าเชิญกลับไปไว้ในพระบรมหาราชวัง  จึงอยากจะฝากคุณnatthaset ช่วยถามให้ด้วยว่า ธรรมเนียมการพระราชทานพระลองในเป็นบำเหน็จแก่ภูษามาลานี้ยังคงมีอยู่หรือไม่? จากคุณ : V_Mee - [ 20 ธ.ค. 51 06:55:36 ]

ความคิดเห็นที่ 126 #80 ขอบพระคุณมากๆเลยค่ะ #124 หนมจีนอ่านแล้ว หายหิวข้าวเช้าเลยค่ะ สงสัยจะงดกินเนื้อต้มเปื่อยไปอีกหลายวันด้วยสิ แหะแหะ ขอบคุณทั้งจขกท.และคุณ Natthaset อีกครั้งนะคะ จากคุณ : หนมจีน - [ 20 ธ.ค. 51 08:26:08 A:192.168.0.17 X:58.41.177.134 TicketID:063710 ]

ความคิดเห็นที่ 127 ขอบคุณคุณ Natthaset และ ทุกท่านที่ช่วยกันถาม ช่วยกันหาคำตอบนะครับ ถ้าไม่รบกวนจนเกินไป อยากได้ข้อเท็จจริงเรื่องการรูด เอาที่สดร้อนๆนี่ก็ๆได้เพราะเห็นบอกว่าศพมิได้ฉีดยา ๑ ตกลงมีการรูดไหม รูดแล้วต้องต้มหรือ ถ้าต้ม ไปต้มกันที่ไหน ๒ ศพที่อ้วนใหญ่อย่างนายแบบของผมที่คุณเป็นกลางบอกว่า ต้องใช้สลิงรัดมั้งถึงจะเอาอยู่  หรือศพที่ขึ้นอืด มีการตัดเอ็น หรือตัดแต่งศพอย่างไรไหม เพื่อที่จะเข้าโกศได้ ๓ อันนี้ไม่ใช่คำถามแต่เป็นความเห็น ความคิดเห็นที่ 110   ขั้นตอนนนี้ จะมีเจาะผ้าห่อสุกำ เป็นรู สอดแท่งกาจับหลักไว้ระหว่างขา (บริเวณใกล้ๆอวัยวะสืบพันธ์) ตรงนี้แหละครับที่เจ้ากรมข่าวลือแอบดูแล้วนำไปขยายความว่ามีการเอาเหล็กแทงทวาร เยี่ยมครับ เยี่ยม จากคุณ : Navarat.C - [ 20 ธ.ค. 51 14:36:47 ]

ความคิดเห็นที่ 128 จากการชมการถ่ายทอด สังเกตว่าทำไมในคราวพระราชพิธีพระศพฯคราวนี้ไม่มีการถวายมาลัยรัดเอวพระโกศทองใหญ่ ในระหว่างที่เจ้าพนักงานประกอบและแต่งตัวพระโกศตรงเกย เกิดอะไรขึ้น หรือว่าขั้นตอนตรงนี้ไม่จำเป็นอีกต่อไปแล้ว นอกจากนี้ยังสังเกตว่าเมื่อมีการเชิญพระโกศประดิษฐานบนพระยานมาศสามลำคานและเคลื่อนขบวนไปยังพระมหาพิชัยราชรถ เห็นมีเฟื่องภู่เงินตรงปากพระโกศหลุดไปด้วย จากคุณ : แกมแก้ว - [ 20 ธ.ค. 51 15:22:37 A:192.168.0.17 X:124.121.177.208 TicketID:198311 ]

ความคิดเห็นที่ 129 เคยอ่านหนังสือของ ม.ร.ว.จักรรถ จิตรพงศ์ เล่างานพระศพสมเด็จปู่ของท่าน คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ พระศพอยู่ที่วังท่าพระหลายปีกว่าจะได้พระราชทานเพลิง คืนก่อนวันพระราชทานเพลิง ก็มีการถวายรูดพระศพ ผู้ใหญ่ได้เตือนคุณชายจักรรถว่า คืนนี้อย่าไปยุ่งที่ท้องพระโรงวังท่าพระ แต่คุณชายไม่เชื่อ เลยแอบปืนขึ้นไปดูว่าเจ้าพนักงานเขาทำอะไรกัน พอปีนขึ้นไปถึงหน้าต่างก็เห็นเจ้าพนักงานกำลังเอามือล้วงเข้าไปในพระโกศ  และหยิบพระเศียรของสมเด็จกรมพระยานริศฯออกมา แค่นั้นแหละครับ คุณชายท่านวิ่งแจ้นกลับไปคลุมโปงบนที่นอนเลย แก้ไขเมื่อ 20 ธ.ค. 51 18:38:13 จากคุณ : akkarachai - [ 20 ธ.ค. 51 18:36:37 ]

ความคิดเห็นที่ 130 เหตุการณ์ใน คคห ๑๒๒ กับ ๑๒๙ เหตุการณ์เดียวกันมั้ยครับ ดูแล้ว งงๆ แล้วสรุปว่าทั้งสองท่านคือ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์ และ ม.ร.ว.จักรรถฯ เห็นเหมือนกันเลยหรือครับ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 20 ธ.ค. 51 19:46:28 ]

ความคิดเห็นที่ 131 ขอบพระคุณทุกท่าน.... ไม่ได้อยู่สักอาทิตย์หนึ่ง เห็นกระทู้นี้ ขอบพระคุณทุกท่านจริงๆ โดยเฉพาะคุณ Navarat.C และ คุณณัฐเศรษฐ์ นะครับ ที่กรุณาไขปริศนาข้อนี้ให้กระจ่าง จากคุณ : พระนายไวย - [ 20 ธ.ค. 51 20:07:37 ]

ความคิดเห็นที่ 132 ขอบคุณมากมากสำหรับความรู้ จากคุณ : ศิษย์เจ้าคุณ - [ 20 ธ.ค. 51 20:38:23 ]

ความคิดเห็นที่ 133 ขออนุญาตตอบคุณเด็กท้ายวัง ใน คคห.ที่ 130 ครับ เหตุการณ์ใน คคห.ที่ 122 และ 129 คราวเปลื้องเครื่องสุกำพระศพ สมเด็จฯเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัติวงศ์ นั้น เป็นเหตุการณ์ที่ ม.ร.ว.จักรรถ  จิตรพงศ์  ท่านเขียนไว้หนังสือที่ท่านแต่งขึ้นคราวฉลองอายุครบ 60 ปีของท่านครับ ซึ่งก็คล้ายกับเหตุการณ์ที่ ม.ร.ว.คึกฤทธิ์  ปราโมช  ได้บรรยายสอดแทรกไว้ในหนังสือ หลายชีวิต ตอน "ท่านชายเล็ก" ที่ท่านประพันธ์ขึ้น  ลองหาอ่านดูนะครับ เทียบเคียงเหตุการณ์ตอนเจ้าพนักงานภูษามาลา เปลื้องเครื่องสุกำพระศพ เสด็จในกรม (พระบิดาของท่านชายเล็กในเรื่อง)  ได้เชิญพระเศียรขึ้นมาจากโกศ ในเรื่องบรรยายว่า มองดูเหมือนลูกมะพร้าวแห้ง   ขอบคุณครับ จากคุณ : ทับศานต์ใจ - [ 20 ธ.ค. 51 22:12:09 ]

ความคิดเห็นที่ 134 ขอบคุณทุกท่านมากมากสำหรับความรู้ที่กรุณาแบ่งปันค่ะ นั่งอ่านกระทู้ก่อนจนจบกระทู้นี้ใช้เวลาโขอยู่ แต่คุ้มค่ามากมากค่ะ จากคุณ : ป้าจิ๊ป - [ 20 ธ.ค. 51 22:35:48 ]

ความคิดเห็นที่ 135 ของทางเขมรคงเหมือนกันใช่ไหมคับของลาวด้วย ใครมีของมูลเชิญเลยนะคับจะได้ เป็นกระทู้ที่สมบูรณ์แบบ จากคุณ : หริปรียา - [ 21 ธ.ค. 51 00:57:01 A:202.28.27.5 X: TicketID:197397 ]

ความคิดเห็นที่ 136 อ่าา ขอสงสัยต่อค่ะ เจ้าหน้าที่พวกนี้ที่มีหน้าที่เกี่ยวกับการทำพระศพ เอาแบบระดับที่ได้จับต้องโดย ตรงเลยน่ะค่ะ เป็นเจ้าหน้าที่พวกไหนคะ เรียกว่าอะไร แล้วในเวลาปกติ เจ้าหน้าที่พวกนี้ทำงานในส่วน ไหนคะ เราเข้าใจว่าวพกเค้าคงไม่ได้ทำเป็นอยู่แค่เรื่องนี้อย่างเดียว แล้วเรียกมาให้ทำงานเฉพาะช่วง เท่านี้หรอก จริงไม๊คะ ได้ความรู้ดีมากเลยค่ะ ติดตามอ่านมาตลอดเลยนะคะ จากคุณ : เทเล - [ 21 ธ.ค. 51 05:16:55 A:124.121.225.29 X: TicketID:106810 ]

ความคิดเห็นที่ 137 ขอบคุณคุณทับศานต์ใจครับ ก็ภูษามาลานี่แหละครับ อย่างที่อธิบายไปกระทู้กลางๆนะครับ ภูษามาลา แต่ก่อนมีหน้าที่ ทรงพระเครื่องใหญ่ (ตัดผมพระมหากษัตริย์)  ถวายพระกลดเจ้านาย ทำพระบรมศพ พระศพ และศพ พระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการระดับโกศ นอกจากนั้น อาจจะมีหน้าที่เชิงพระราชพิธีอื่นๆอีกครับ ส่วนเรื่องพระลองเงิน ผมไม่ได้ถามมาครับ แต่ฝ่ายสนมไม่ยักเห็นพระลองทองเงินนะครับ มีแต่พระลองทองแดงทรงพระบรมศพ สมเด็จพระนางเจ้ารำไพพรรณี พระบรมราชินี ในรัชกาลที่ ๗ ครับ มีเรื่องเกร็ดเล็กน้อยนิดหน่อยนะครับ  แต่ก่อนนี้  ศพระดับโกศทุกศพจะต้องลงโกศครับ เพราะถือว่า การได้รับพระราชทานโกศเป็นสิ่งที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯพระราชทานลงมา เป็นเครื่องเกียรติยศจากเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่พระราชทานมา และถือเป็นเกียรติยศอย่างสูง หากผู้ใดปฏิเสธการบรรจุโกศถือเป็นไม่สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณ (ทำนองว่า ท่านให้แล้วหยิ่งไม่รับ) ร้ายแรงถึงไม่พระราชทานเครื่องเกียรติยศใดๆและยึดคืนเครื่องราชอิสริยาภรณ์ที่ได้รับพระราชทานทั้งหมดเลยทีเดียว ต่อมายุคสมัยเปลี่ยน และมีผู้ร้องขอมากขึ้น เลขาธิการพระราชวังจึงดำริว่า โกศเป็นเครื่องเกียรติยศศพ แสดงคุณงามความดีผู้ตาย จึงอนุญาตให้ตั้งโกศเปล่าๆได้ครับ เรื่องหักแข้งขาแขน นั้นมีจริงครับ เค้าว่าหากลงไม่ได้จริงๆก็ต้องทำ แต่ที่หักก็เพราะศพอาจจะแข็งมาก แต่หากเพิ่งเสียใหม่ๆก็ไม่มีเหตุผลที่จะทำครับ ส่วนคนอ้วน หากมิได้อ้วนขนาดร้อยกิโลกรัม อย่างไรก็บรรจุได้ แต่ศพอาจจะเลยปากโกศมาครับ แต่ก็ไม่มีปัญหาเพราะอย่างไรฝาก็สูงอยู่ครับ อีกอย่างผมถามมาแล้วนะครับลองในมีขนาดเดียว เว้นแต่ลองในสำหรับโกศราชวงศ์จะมีขนาดเล็กกว่านะครับ สำหรับพระราชทานพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า หรือหม่อมเจ้าครับ จากคุณ : natthaset - [ 21 ธ.ค. 51 10:08:57 ]

ความคิดเห็นที่ 138 ลองในโกศราชวงศ์ มีขนาดย่อมกว่านิดหน่อยครับผม ด้านหลังนั้นโกศตั้งแต่สมัยรัชกาลที่ ๑ เลยนะครับ จากคุณ : natthaset - [ 21 ธ.ค. 51 10:13:13 ]

ความคิดเห็นที่ 139 โกศแปดเหลี่ยม สมัยรัชกาลที่ ๑ ลวดลายวิจิตรบรรจงมาก แม้จะเก่าแล้ว คาดว่า สำหรับทรงพระศพพระบรมวงศ์ชั้นสูงครับ รูปในที่นี้ทั้งหมด ผมจะไม่ใส่ลายน้ำนะครับ เพราะเสียอรรถรสในการชม แต่ผมไม่อนุญาตให้นำไปใช้ในการพาณิชย์ใดๆ การนำภาพไปใช้ในการพาณิชย์ พึงให้ขออนุญาตจากสำนักพระราชวังเท่านั้นนะครับ จากคุณ : natthaset - [ 21 ธ.ค. 51 10:15:25 ]

ความคิดเห็นที่ 140 คุณณัฐเศรษฐ์ครับ ผมลองเอารูปที่คุณทำไว้มาลองเข้าโกศขนาดมาตรฐานดู เทียบ human scale คนขนาดสูง๑๗๐ ซม. คือประมาณ size L จะได้อย่างภาพข้างล่างนี้ เหมือนอย่างที่ผมสงสัยมาก่อน แล้วก็เลยนำเสนอในภาพที่แล้วๆว่าส่วนปลายเท้าจะเหมือนคนนั่งยองๆที่เดียวไม่ได้ ปลายเท้าต้องดัดไปด้านข้างหรือดัดลงในขณะลงโกศ จึงจะสำเร็จ ข้อมูลที่คุณฟ้งมาว่า โกศมีขนาดเดียว ก็ผิดจากที่ผมฟังมา ทำให้งงไปอีก แหล่งข้อมูลก็ระดับผู้ลงมือปฏิบัติกับมือจริงๆ ยังเพี้ยนกันได้ถึงปานนี้ ในเรื่องของกาจับหลักก็เช่นกัน น่าสงสัยว่า ทำไมไม่ทำให้เรียบร้อยก่อนสุกำศพ เพราะต้องไปเจาะรูผ้า และสอดไม้เข้าไป กว่าจะถึงตำแหน่งที่ไปรับคางได้ จะต้องแทรกเนื้อหนังมังสาที่ถูกเชือกบีบรัดเสียจนแทบจะเป็นเนื้อเดียวกัน นี่ถ้าปลายไม้มีเหล็กกระจับอยู่ด้วยก็คงสอดไปไม่ได้เลย ผมจะพยายามsketchภาพตามไปอย่างช้าๆนะครับ ท่านทั้งหลายที่เห็นด้วย ไม่เห็นด้วยก็ช่วยกันแสดงความคิดออกมากันนะครับ แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 11:42:22 จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 11:39:54 ]

ความคิดเห็นที่ 141 แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 11:44:30 แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 11:43:39 จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 11:43:10 ]

ความคิดเห็นที่ 142 รูป จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 11:45:14 ]

ความคิดเห็นที่ 143 ตอนที่ผมเข้าไปคุยกับท่านผู้อาวุโสแห่งสำนักพระราชวัง ท่านได้เขียนรูปกาจับหลักให้ผมดูในเศษกระดาษ ซึ่งผมเก็บมาด้วย ลองดูกันนะครับ แก้ไขเมื่อ 22 ธ.ค. 51 15:00:38 แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 12:24:03 จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 12:15:56 ]

ความคิดเห็นที่ 144 ๑ รูปแป้นเป็นสี่เหลี่ยม ๒ มีเหล็กโค้งรูปเขาควายติดอยู่ที่ปลาย ที่จะดัดเข้าไปสอดรัดคาง ๓ อยู่ภายนอกพันธนาการในการสุกำศพ แต่อยู่ในห่อผ้าขาว ก็ขัดกันอยู่กับที่สนมพลเรือนเล่าให้คุณณัฐเศรษฐ์ แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 18:41:37 จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 12:27:19 ]

ความคิดเห็นที่ 145 ภูษามาลาเล่าครับ เรื่องกาจับหลักนั้น ท่านเพียงเขียนให้ผมดูว่า เป็นแบบที่ผมวาด ไม่เห็นว่าท่านจะเขียนเป็นรูปเขาควายนะครับ ฐานอาจจะเป็นทั้งแป้นสีเหลี่ยม หรือกลมน่ะครับ ผมว่าอาจจะมีหลายลักษณะหรือเปล่าครับ ส่วนเรื่องนอกหรือใน เห็นภูษามาลาว่า อยู่ในนะครับ และเป็นเป็นแท่งเหล็กมีฐานสำหรับวางในโกศ สำหรับแค่วางพระเศียรเท่านั้นครับ ไม่ได้มัดกับศพหรือให้สำหรับศพนั่งบนแป้นไม้แต่อย่างใดอ่าครับ จากคุณ : natthaset - [ 21 ธ.ค. 51 12:50:39 ]

ความคิดเห็นที่ 146 - เรื่องพระลองในในโกศแต่ละชนิดมีขนาดเดียวนั้นผมก็เห็นด้วยครับ เท่าที่เคยไปเห็นมาก็มีขนาดเดียวจริงๆ ไม่ได้มีขนาดสำหรับผู้หญิง ผู้ชาย ไซส์ใหญ่ ไซส์เล็กอย่างที่คุณว่าหรอกครับ - พูดถึงรูปที่คุณ natthaset ได้นำมาให้ชมนั้น ถือว่าเป็นภาพที่หาชมได้ยากจริงๆ แต่การไม่ได้ทำพรายน้ำนี้ก็น่ากลัวสำหรับผู้ที่หวังที่จะนำไปทำประโยชน์อย่างอื่นเหมือนกันครับ เมื่อไม่นานมานี้ผมจำได้ว่ารูปที่ผมถ่ายเองกับมือ ก็ไปตกอยู่ในเวปๆนึง พร้อมกับลงพรายน้ำเป็นของตัวเองซะอย่างนั้น ในใจก็ได้แต่ปล่อยวางว่า เรานำภาพมาลงในพันทิป(แต่ก่อน)เพื่อเป็นวิทยาทาน จะได้ไม่คิดอะไรให้มาก ปัจจุบันนี้พวกขโมยสมองเยอะมากครับ แหะๆ ขอโทษที่นอกเรื่องครับ เข้ามาขอบคุณสำหรับความรู้ที่ทุกท่านช่วยกันเติมให้เต็มอีกครั้งนึงครับ จากคุณ : เด็กท้ายวัง - [ 21 ธ.ค. 51 12:51:54 ]

ความคิดเห็นที่ 147 ส่วนเรื่องเท้า เค้าพูดเพียงว่า เท้าจิก ไม่บานออก น่ะครับ ซึ่งลืมเล่าไป คาดว่า ตอนขณะนำศพลงโกศ ภูษามาลาคงจะจัดเชฟการลงนะครับ ไม่น่าจะหย่อนไปดื้อๆ อย่างน้อยก็เอาเท้าดัดลง แล้วหย่อนลง ใส่พระเขนยกันเอียง ฯลฯ อย่างไรก็นึกภาพว่า กาจับหลักอยู่นอกผ้าได้อย่างไร นอกจากทำเป็นยื่นออกมา แต่ก็ต้องทะลุผ้ารองรับพระเศียรอยู่ดี จากคุณ : natthaset - [ 21 ธ.ค. 51 12:58:29 ]

ความคิดเห็นที่ 148 ลองดูภาพที่ผมsketchนะครับ จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 13:21:42 ]

ความคิดเห็นที่ 149 หรือ สมมุติว่าไม่มีผ้าห่อสุกำ จะเป็นลักษณะนี้ จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 13:23:38 ]

ความคิดเห็นที่ 150 ทั้งสองอยู่ภายใต้สมมตฐาน ตามนี้ 1. จัดศพที่นอนอยู่บนตั่งให้อยู่ในท่าที่ต้องการพร้อมทั้งมัดตรึงให้คงรูป 2. ยกศพลงมาจากตั่งมาวางไว้บนผ้าขาวที่ปูรองอยู่แล้ว ประกอบแป้นไม้กาจับหลักเข้าที่โดยการสอดผ่นช่องว่างระหว่างหน้าแข้ง พร้อมกับพันธนาการมือและเท้าเข้ากับหลัก 3. รวบชายผ้าขาวขึ้นมัดขมวดปมไว้เหนือศรีษะของศพ 4. ยกศพที่อยู่ในห่อผ้าขาวเรียบร้อยแล้วลงโกศ แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 15:29:02 แก้ไขเมื่อ 21 ธ.ค. 51 13:32:37 จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 13:30:45 ]

ความคิดเห็นที่ 151 ผมว่าที่ศพยังสรุปเข้าที่เข้าทางยังไม่ได้ เพราะว่าเราลืมมัดให้แน่นหรือเปล่าครับ พอมัดทุกส่วนให้แน่น อวัยวะต่างๆก็จะแนบกันไปหมด เหมือนเป็นก้อนเดียวกัน แต่ในรูปส่วนของหน้าขา หน้าแข้งเหมือนถูกมัดกับตัวไว้อย่างหลวมๆ มันก็เลยดูชิ้ๆเกินๆทำให้ยัดเท่าไหร่ก็ยัดไม่ลง คุณ Navatat.C ลองมัดแบบไม่ต้องกลัวศพเจ็บดูสิครับ แต่ไม่ต้องเอาขนาดตาปลิ้น ไส้ไหลนะครับ หวาดเสียว ตอนแรกว่าจะถามคุณ natthaset ว่าผู้ใหญ่เคยบอกให้ฟังว่า พนักงานที่กางพระกลดให้เจ้านายนี่แหละที่จะเป็นคนทำศพให้เจ้านายด้วยจริงหรือเปล่า พอดีคุณ natthaset ตอบให้แล้วก็ขอบคุณครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 21 ธ.ค. 51 20:34:59 ]

ความคิดเห็นที่ 152 คุณเป็นกลางครับ ที่คุณอยากให้วาดเพียงเพื่อให้ปลายเท้าและท่าทางเหมือนนั่งยองๆนั้น ถ้าวาดเป็นการ์ตูนคล้ายๆกับที่คุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาวาดในคคห๘๙ละก็ทำได้ แต่ถ้าให้สมจริงถูกต้องกายวิภาคก็ทำไม่ได้ นี่ให้การบ้านคุณกะหล่ำปลีลวกกินกับขนมจีนน้ำยาให้เอานายแบบผมไปจัดใส่โกศ ก็หายไปเลย ไม่ทราบว่ากำลังเอานายแบบของผมไปคว้านตับไตไส้พุง ดัดแข้งดัดขาอยู่ที่ไหน อ่านคุณณัฐเศรษฐ์ดูนะครับ ....ส่วนเรื่องเท้า เค้าพูดเพียงว่า เท้าจิก ไม่บานออก  ตอนขณะนำศพลงโกศ ภูษามาลาคงจะจัดเชฟการลงนะครับ ไม่น่าจะหย่อนไปดื้อๆ อย่างน้อยก็เอาเท้าดัดลง แล้วหย่อนลง ใส่พระเขนยกันเอียง ฯลฯ ผมว่าศพที่อยู่ในห่อผ้า เวลายกใส่โกศ ก็คงคำนึงแค่ทำอย่างไรให้ห่อนั้นลื่นไหลลงไปสุดก้นโกศ และเมื่อใส่หมอนกันเอียงแล้ว ยังสามารถปิดฝาได้ เท่านั้น ไม่มีใครรู้ ใครสนใจด้วยซ้ำว่าปลายเท้าจะตรง หรือจะเป๋อย่างไร มาถึงตรงนี้แล้ว ผมออกจะเชื่อด้วยว่า ภูษามาลาจะมีเทคนิกแบบ ของใคร ของมัน ไม่เหมือนกันเป๊ะ เช่นการติดตั้งกาจับหลักเป็นต้น วิธีการที่คุณณัฐเศรษฐ์ฟังมา ต่างกับที่ผมฟังจากท่านภูษามาลาผู้อาวุโส และต่างกับที่ในบันทึกจดหมายเหตุพระบรมศพ ร.๒ ก็คงถูกด้วยกันหมด เพราะทุกอย่างก็เรียบร้อยดี ไม่มีปัญหา จากคุณ : Navarat.C - [ 21 ธ.ค. 51 21:51:34 ]

ความคิดเห็นที่ 153 มาตามอ่านและขอบคุณทุกท่านอีกครั้งครับ และเห็นด้วยกับคุณเจ้าของกระทู้ (Navarat.C) ที่สรุปในความเห็นข้างบนว่าหลักใหญ่ ๆ คงจะยึดตามแบบแผนที่ "ผู้ใหญ่" อบรมสั่งสอนกันมา แต่วิธีปฏิบัติจริง ๆ ก็อาจขึ้นกับเทคนิคส่วนบุคคลของแต่ละคนที่ต่างกันไปครับ ขอบพระคุณทุกท่านอีกครั้งครับ จากคุณ : วศินสุข - [ 21 ธ.ค. 51 22:57:00 ]

ความคิดเห็นที่ 154 ขออนุญาตเอารูปคุณ Navarat.C มาดัดแปลงหน่อยนะครับ ไม่ค่อยมีฝีมือทางวาดรูป คือถ้ามัดแน่นๆแล้วอวัยวะควรจะจัดรวมกันเป็นก้อนคล้ายๆในรูปน่ะครับ น่องควรจะแบนติดกับต้นขาด้าหลังและส้นเท้าก็ชนกับก้นแทนที่จะยื่นออกมาน่ะครับ ทำให้ทุกอย่างมันน่าจะดูลงตัวขึ้น (อย่าเพิ่งเบื่อผมนะครับ วัยกำลังอยากรู้อยากเห็น อิอิ) ส่วนเรื่องเท้าบานออกหรือไม่บานออกนี่น่าจะเข้าใจผิดกันนิดหน่อยนะครับ ในความคิดเห็นบนๆผมอธิบายหมายถึงว่าเท้าของศพปกติก็จะไม่เกร็งเหยียดแบบนักกีฬากระโดดน้ำอยู่แล้ว ก็ยังตั้งปกติ (ตั้งมากตั้งน้อยแล้วแต่) เพียงแต่ไม่ได้แข็งตั้งฉากกับพื้น แต่จะแบะหรือบานออกทางด้านข้างซ้ายขวาตามแรงดึงดูดของโลกเหมือนคนเราตอนนอนปกติเหมือนกันครับ และที่คุณ natthaset อธิบายไว้ในขั้นตอนแรกว่าจะมัดข้อเท้ารวมกันให้แน่นก่อน ดังนั้นเท้าก็มาตั้งรวมกันแล้วไม่บานออกแน่นนอนครับ ส่วนเรื่องเท้าจิกนี่ไม่แน่ใจว่าเจ้าพนักงานหมายถึงดัดให้เท้าจิกลงอีกทีก่อนลงโกศ หรือจะอธิบายว่าปลายเท้าจิกตามธรรมชาติของศพ เพราะศพพอเริ่มจะแข็งนิ้วเท้าก็จะงอหรือจิกลงเหมือนกันครับ ถ้าเป็นมือ นิ้วก็จะงอเข้าเหมือนกัน และผมก็เห็นด้วยนะครับที่ว่ารายละเอียดปลีกย่อยต่างๆของแต่ละสมัย ก็ย่อมต้องมีแตกต่างกันไปบ้างตามสภาพหรือตามถนัด คล้ายกับวิธีปฏิบัติงานของแอร์โฮสเตสรุ่นใหม่ก็อาจจะแตกต่างจากรุ่นเก่า แต่ก็มิได้หมายความว่าใครมีวิธีการหรือปฏิบัติหน้าที่ได้ดีกว่ากัน เพราะแต่ละรุ่นก็ทำงานในหน้าที่ให้ดีเท่าที่จะทำได้อยู่แล้ว ไปๆมาๆกลายเป็นเรื่องแอร์ฯไปซะงั้น ไปก่อนละครับ จากคุณ : เป็นกลาง - [ 22 ธ.ค. 51 03:55:08 ]