PANTIP.COM : K7466706 อยากรบกวนถามพระนามของพระราชกุมารีใน ร.5 ค่ะ [ประวัติศาสตร์]

ความคิดเห็นที่ 12

เอามาฝากค่ะ..
พระราชนิพนธ์ เรื่อง ไกลบ้าน
พระราชหัตถเลขาฉบับที่ ๑
----------------------------
คืนที่ ๑
เรือมหาจักรี
วันพุฒ ที่ ๒๗ มีนาคม รัตนโกสินทรศก ๑๒๕
ลูกหญิงน้อย
พ่อตั้งใจว่าจะเขียนหนังสือบอกข่าวให้รู้เปนส่วนตัวต่างหากจากที่จะรู้ทางราชการ แต่จะเขียนด้วยกระดาษหนาแลดีกว่านี้ก็จะโตนักไปจึงเขียนแผ่นใหญ่ แลให้กระดาษบาง ๆ เช่นนี้ ว่าทางลมจับ๑ ก็เสียค่าส่งน้อย
ที่ตำหนักแพคนมากจริง ๆ ทั้งไทยทั้งฝรั่ง นับว่าที่มาได้คงมาหมดทั้งผู้ชายแลผู้หญิง แต่พ่อออกจะเหลว ๆ ไม่ใช่เพราะตกใจเห็นจะเปนเมาน้ำตาคนพูดอะไรตั้งใจจะให้ดีไม่ใคร่สำเร็จ พูดกับพวกทูตฝรั่งได้นึกไว้แล้วแต่ควรฤาลืมนึกคำไม่ออก พูดเลวไปกว่าที่ซ้อมไว้ในใจเปนกอง แม่เล็ก๒ ลงมาอยู่ไม่ช้า ดูตกใจคนมากเพราะมันแน่นหนาเหลือเกิน แต่เปนอันสำเร็จในการออกเรือได้ทันพระฤกษ์ คือภายใน ๕ โมงเช้า ตามทางฝรั่งทึ่ง๓ก็มาก แต่ไทย ๆ ออกไม่ใคร่รู้สึก เห็นเปนเสด็จเที่ยวตามเคย เจ้านานมาหมด ขุนนางมามาก เลี้ยงกลางวันก่อนถึงปากน้ำ เจ้าพระยาภาณุวงษ์ลงมาแต่ขึ้นเรือไม่ได้ ว่าขาอ่อนไป พ่อลงไปหาที่กระได ออกจะผอม ๆ โทรมไปจริง พวกมา
ส่งไม่กลับตามเวลา รออยู่จนย่ำค่ำจึงได้ไป แต่มีการ้องไห้กันเสียงนุงนังจนทรึมเต็มที่

เห็นเขาเอาที่ชาทองมาตั้ง หมายว่าจะเอาไปด้วย เห็นมันใหญ่โต ถามเขาว่าเอามาใช้แต่ในเรือ ครั้นถามถึงบ้านชาที่จะไปใช้ เขาว่ามีการอุ่นอย่างฝรั่ง ให้รู้สึกกลืนไม่ลงคอ ปฤกษากันกับกรมหลวงนริศร๔ จะให้ส่งเรือเดลีที่จะออกพรุ่งนี้ จดหมายแล้วพ่อขอให้ค้นดูอิก เพราะเชื่อว่าแม่๕ ไม่เคยลืมอะไร มีแต่จะมากเกินต้องการ พระยาบุรุษ๖ ไปค้นได้อะไร ๆ มาพร้อมเลยเลิกหนังสือ

เวลาค่ำกินเข้ามันช่างโหรงเหรงจริง ๆ น้อยกว่าไปยุโรปคราวก่อนเหลือเกิน ถ้าไปเรือเมล์จะน้อยลงไปยิ่งกว่านี้ เห็นจะถึงเล่นเอาเถิดกันได้
ผู้ที่มาทั้งหมด เมื่อเย็นจนบัดนี้ ดุ๊ก๗ครึมครำมากกว่าเพื่อน ช่วยกันชำระว่าเพราะอะไรก็ไม่ได้ความ แต่อ้ายคนัง๘รับเปนสัตย์ว่าร้องไห้เมื่อพ่อขึ้นรถถึงโฮ ๆ ครั้งหนึ่งแล้ว พอเรือมาถึงปากน้ำมาร้องไห้โฮ ๆ อิกว่าคิดถึงคุณแม่๙ จนเลยนอนหลับ ตอนค่ำก็เลยทรึมไม่สนุกเลย แต่ร่างกายพ่อมันทีจะชอบ ลงมาปากน้ำจมูกโล่งจนเวลาจะนอน ง่วงเหลือกำลัง ตั้งใจจะขึ้นนอนแต่ ๕ ทุ่ม แต่มันประดักประเดิดด้วยไม่เคย ต้องเรียกสั่งไปเสียทุกอย่าง กว่าจะพร้อมได้เปนนาน ได้ลงมือนวด หลวงศักดิ์๑๐ มันตกใจตัวสั่นเหื่อแตกโทรมตัว ท่าทางก็พระสัมพาหะ มีงอแขนเปนต้น แต่บอกเข้าใจง่ายกว่า กดได้แรงกว่าเปนเวลาเคราะห์ดีที่ง่วงแลไม่สู้เมื่อยเพราะ ออกจะท้องเบา ตกลงเปนอันไม่รำคาญใจนัก แต่ปิดม่านมุ้งดับไฟประเดี๋ยวเดียวร้อนเต็มทีนอนไม่หลับ ต้องเปิดทางโน้นทางนี้หาลม ลงปลายมือก็ต้องพัดกันดื้อๆ รู้สึกเปลี่ยวใจวังเวงใจกลับไปบ้าน สวดมนต์ไปหน่อยก็เลยไปบ้านร่ำไป แต่เปนเวลาเหมาะที่ง่วงจึงหลับราว 7 ทุ่ม
----------------------------------------------------
๑ ลมจับ เปนคำแผลง หมายความว่าตระหนี่
๒ สมเด็จพระ (ศรีพัชรินทรา) บรมราชินีนาถ
๓ ทึ่ง เปนคำแผลง หมายความว่าใคร่ดู
๔ สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงนริศรานุวัติวงศ์
๕ คือพระอรรคชายาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมขุนสุทธาสินีนาฏ พระมารดาของสมเด็จเจ้าฟ้านิภานภดล
๖ พระยาบุรุษรัตนราชพัลลภ นพ ไกรฤกษ์ จางวางมหาดเล็ก
๗ คือ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนสรรพสารทศุภกิจ
๘ เด็กเงาะเมืองพัทลุง ทรงพระกรุณาเลี้ยงมาแต่น้อย
๙ นายคนังเรียกพระอรรคชายาเธอ ฯ ว่า คุณแม่
๑๐ หลวงศักดิ ม.ร.ว. ลบ อรุณวงศ์ ณ กรุงเทพ นายเวรมหาดเล็ก (รัชกาลปัจจุบัน เปน พระยาพิพิธไอสูรย์)

จากคุณ : น้องนางเธอ - [ 29 ม.ค. 52 13:08:33 ]

ความคิดเห็นที่ 15

สำหรับส่วนนี้เป็นเรื่องราวที่รวบรวมจากห้องสมุดแห่งนี้ค่ะ....

เชิญมาจากพระนิพนธ์ของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอกรมพระยาดำรงราชานุภาพ เรื่องเที่ยวเมืองพม่าตอนหนึ่ง

เนื่องมาจากขณะเสด็จไปทรงท่องเที่ยวเมืองพม่าใน พ.ศ.๒๓๗๘ (หลังเปลี่ยนแปลงการปกครอง พ.ศ.๒๔๗๕ ได้ ๓ ปี) ขณะนั้นก็ทรงได้รับข่าวจากเมืองบันดงประเทศชวา (อินโดนีเซีย) ว่า สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้านิภานภดล กรมขุนอู่ทองเขตขัตติยนารี เสด็จสิ้นพระชนม์เสียแล้ว

เท้าความเล็กน้อยว่าขณะเปลี่ยนแปลงการปกครอง สมเด็จฯเจ้าฟ้าฯ กรมขุนอู่ทองฯ ทรงอยู่ในฐานะโดดเดี่ยวยิ่งนัก เนื่องจากทั้งพระชนนี ทั้งพระเชษฐาเพียงพระองค์เดียวและพระเชษฐภคินีต่างเสด็จสิ้นพระชนม์ไปในระยะเวลาใกล้ๆ กัน จึงทรงตัดสินพระทัยเสด็จตามครอบครัวของพระเชษฐาต่างพระมารดา คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าบริพัตรสุขุมพันธุ์ กรมพระนครสวรรค์วรพินิจ ไปประทับ ณ เมืองบันดุง ประเทศชวา

อันประเทศชวานี้ พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง โปรดเสด็จประพาสยิ่งนัก ได้เสด็จฯประพาสถึง ๓ ครั้ง คือ พ.ศ.๒๔๑๓ พ.ศ.๒๔๓๙ และ พ.ศ.๒๓๔๔

ในการเสด็จประพาสครั้งหลังเมื่อ พ.ศ.๒๓๔๔ นั้น สมเด็จฯเจ้าฟ้าฯ กรมขุนอู่ทองฯ พระชนม์ประมาณ ๑๓ พรรษา ได้ตามเสด็จด้วย และเป็นพระราชธิดา เด็กๆ เพียงพระองค์เดียวที่ได้โดยเสด็จฯ ใกล้ชิดไปแทบทุกหนทุกแห่งไม่ว่าจะเสด็จฯ ไปเมืองใดขณะประทับอยู่ ณ เมืองชวานั้น

เมื่อทรงได้ข่าวจากเมืองบันดุงว่า สมเด็จฯเจ้าฟ้าฯ กรมขุนอู่ทองฯ สิ้นพระชนม์ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงฯ จึงทรงพระนิพนธ์ด้วยพระอาลัยว่า

อาการประชวรของสมเด็จหญิงน้อยฉันก็รู้อยู่แล้วตั้งแต่ไปชวา เมื่อ พ.ศ.๒๔๗๗ ด้วยทูลกระหม่อมชาย (สมเด็จฯเจ้าฟ้าฯ กรมพระนครสวรรค์ฯ) ท่านตรัสกระซิบบอกว่าหมอเขาว่าไม่มีทางที่จะหาย ได้แต่ระวังอย่าให้พระอาการทรุดลงรวดเร็ว ก็จะอยู่ช้าวันไปเท่านั้น สมเด็จหญิงน้อยเองก็ทรงทราบและมิได้ประมาท แต่เมื่อฉันไปชวา ดูยังทรงสบาย เสด็จไปไหนได้ แสดงพระเมตตาโปรดให้มีการเลี้ยงประทาน เมื่อตรงกับวันเกิดของฉันครบ ๖ รอบ ในเวลาที่อยู่เมืองบันดุงนั้น และวันหนึ่งฉันทูลชวนให้ทรงรำลึกชาติ(คือระลึกถึงความหลัง จุลลดาฯ) เชิญเสด็จไปเสวยขนมด้วยกันที่ร้านขายขนมในเมืองบันดุง เหมือนอย่างที่ฉันได้เคยพาเสด็จไปแต่ยังทรงพระเยาว์เมื่อตามเสด็จสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวงไปชวาด้วยกัน ก็ทรงรื่นเริงบันเทิงพระหฤทัย ไม่ได้นึกเลยว่าจะได้เห็นสมเด็จหญิงน้อยเป็นครั้งที่สุดเมื่อไปชวาครั้งนั้น ฯลฯ ตัวฉันก็หวนไปคิดคำนึงถึงหนหลัง...คิดดูเห็นสมควรนักที่สมเด็จหญิงน้อยจะทรงสร้อยพระนามว่า ขัตติยนารีด้วยทรงพระคุณอย่างเป็นขัตติยนารีแท้ทุกสถาน และได้ทรงพิสูจน์ให้เห็นปรากฏแล้ว ทั้งในเวลาที่มีความสุข และเวลาได้รับความทุกข์ยาก เพราะฉะนั้นจะมีแต่คำสรรเสริญว่าน่ารักน่าชม สมกับเป็นเจ้าฟ้าเป็นอนุสรณ์อยู่กับพระนามตลอดไป

ที่เชิญพระดำรัสมานี้ ก็ด้วยคิดว่า หากสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงฯ ทรงพระชนชีพยืนยาวมาจนถึงทุกวันนี้ เห็นจะต้องทรงมีพระดำรัสสรรเสริญเจ้าหญิงอีกพระองค์หนึ่งแห่งพระบรมราชจักรีวงศ์ เฉกเช่นเดียวกันกับที่ทรงสรรเสริญ เจ้าหญิงพระองค์หนึ่งในอดีตมาแล้ว โดยเฉพาะที่ทรงกล่าวว่า น่ารักน่าชม สมกับเป็นเจ้าฟ้า

เจ้าหญิงพระองค์นั้น คือ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี พระสยามบรมราชกุมารีพระองค์แรกแห่งประเทศไทย

สมเด็จพระเทพฯ และสมเด็จหญิงน้อย ทรงมีหลายอย่างหลายประการที่มีส่วนละม้ายคล้ายคลึงกัน จนกระทั่งเมื่อยังทรงพระเยาว์อยู่และทรงพระเจริญขึ้นขณะทรงเป็นนักเรียน คนเฒ่าคนแก่สมัยรัชกาลที่ ๕ ซึ่งเวลานั้นยังมีชีวิตอดอุทานปรารภกันมิได้ว่า ทำไมถึงได้ทรงละม้ายคล้ายกันนัก คล้ายกันจริงๆ

ที่สะดุดตาสะดุดใจท่านเหล่านั้นแต่ทรงพระเยาว์ คือ พระฉวีคล้ำกว่า พระเชษฐา พระเชษฐาภคินีทุกพระองค์ เพราะทุกพระองค์ทรงมีพระฉวีขาวมาก ทว่าทรงมีพระพักตร์คมคาย เครื่องพระพักตร์งดงามทุกอย่าง ไม่ว่าจะเป็นพระเนตร นาสิก พระโอษฐ์ไม่มีที่ติ อีกประการหนึ่งก็คือ พระอุปนิสัยร่าเริง และกล้าน่ารัก ทรงเข้ากับใครๆ ได้ แม้ชาวต่างประเทศที่ทรงพบปะเมื่อตามเสด็จ มีพระอารมณ์ขันเป็นที่ชื่นชมยินดี

สมเด็จหญิงน้อยนั้น ด้วยพระนิสัยทรงเข้ากันได้กับพระเชษฐภคินี พระขนิษฐา ร่วมพระบรมราชชนก อย่างกลมเกลียว จึงทรงเป็นที่โปรดปรานในสมเด็จพระบรมชนกนาถอย่างยิ่ง

อีกพระนิสัยโปรดปรานการศึกษาเรียนรู้ (เช่นเดียวกันกับสมเด็จพระเทพฯ) ทรงเรียนภาษาอังกฤษจากครูฝรั่งบ้าง แล้วทรงอ่านทรงเรียนด้วยพระองค์เอง จนกระทั่งทรงรับใช้สมเด็จพระราชบิดาได้

เมื่อพระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง เสด็จฯประพาสยุโรป ครั้งที่ ๒ พ.ศ.๒๔๕๐ สมเด็จหญิงน้อย มิได้ตามเสด็จด้วย พระบาทสมเด็จพระพุทธเจ้าหลวง ทรงมีพระราชหัตถเลขา พระราชทานถึงพระราชธิดาตอนหนึ่งว่า

พ่อคิดถึงลูกเหลือประมาณทีเดียว สารพัดในการหนังสือที่เคยใช้ต้องทำเองทั้งสิ้น จนนอนฝันไปว่าให้หญิงน้อยอ่านหนังสือ Development of the European Nations ให้ฟัง (เพราะพ่อกำลังอ่านอยู่) นอนฟังสบาย (เพราะนอนจริงๆ) นึกเปลี่ยวใจที่ไม่มีใครช่วยในการหนังสือ ยังไม่เคยลืมคิดถึงแต่สักวันหนึ่งเลย
(พระราชนิพนธ์ไกลบ้าน)

และเมื่อทรงเล่าถึงเมืองโบราณต่างๆ ก็ทรงมีพระราชหัตถเลขา ต่อไปว่า

เมืองเหล่านี้ พ่อเข้าใจว่าลูกรู้จักทั้งนั้น เพราะมีในหนังสือเช็คสเปียร์ที่เคยอ่าน ความรู้สึกมันขัน รู้สึกอี๋ๆ ปลื้มๆ คุ้นเคย เหมือนอย่างไปเมืองดาหา เมื่อสิงหัดส้าหรี เมืองกาหลังที่ชวา เกี่ยวด้วยเรื่องอ่านหนังสือเท่านั้น พูดกับคนที่ไม่เคยอ่านหนังสือไม่รู้สึก
(พระราชนิพนธ์ ไกลบ้าน)

สมเด็จหญิงน้อย นอกจากเป็นพระราชธิดาที่ทรงรู้และร่วมพระราชหฤทัยแล้ว ยังทรงใกล้ชิดสมเด็จพระบรมชนกนาถ

ในคืนที่ ๑๘๔ เมื่อประทับอยู่เพียงลำพังพระองค์ ในโรงแรมกรุงปารีส ทรงมีพระราชหัตถเลขาว่า

นั่งซึมอยู่คนเดียวรำคาญ คิดถึงลูกเหลือสติกำลัง เพราะอย่างไรๆ ก็ได้นั่งบดฝนพูดกันอยู่เสมอ ไม่มีเวลาที่ต้องซึม เจ็บฤาดีก็คงจะนั่งอยู่ด้วยได้ ทำงานก็นั่งอยู่ด้วยได้ ไม่เดือดร้อนทุรนทุรายที่จะต้องไปข้างไหน ไม่เหมือนผู้ชาย มันออกจะต้องแยกกันเป็นเจ้าคุณ มีท่ามีธุระของตัวไปตามๆ กัน

ซึ่งพระคุณสมบัติวิเศษของขัตติยนารีนั้นได้ประจักษ์แก่ใจคนไทยทั้งปวงมาตลอดเวลาจนถึงทุกวันนี้...

หม่อมราชวงศ์คึกฤทธิ์ ปราโมช ท่านเคยพูดทำนองว่า ความดีความเจริญแห่งเจ้านายในพระบรมราชวงศ์นั้น ปรากฎในพระอุปนิสัย สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ทั้งสิ้น

จากคุณ : น้องนางเธอ - [ 29 ม.ค. 52 13:23:48 ]