พ.ศ. 2417-2418 พวกโจรจีนฮ่อธงเหลือง ได้นำกำลังเข้าโจมตีเมืองหลวงพระบาง ปากลาย ซึ่งเป็นของไทยในสมัยนั้น โจรจีนฮ้อถูกกองทัพไทย นำโดยพระราชสุภาวดี ปราบปรามตีแตกพ่าย โจรจีนฮ้อจึงหนีลงมาตามแม่น้ำโขง ปล้นสะดมถ์ ตีเมืองปากลาย เมืองปากเหือง จะเข้าตีเมืองเชียงคาน พระยาศรีอรรคฮาต อายุได้ 48 ปี อุปราช สำริด ศรีประเสริฐ บุตรชายคนโต อายุได้ 23 ปี เจ้าเมืองเชียงคานทราบข่าว จึงจัดกำลังพล มีขุนอินทิสาน เป็นทัพหน้า ขุนศรีพรหมบุตร ขุนพรหมดี ขุนพรหมจักร เป็นแม่ทัพซ้ายขวา คอยตีขนาบโจรจีนฮ่อ ไม่ให้ข้ามแม่น้ำโขง มาขึ้นฝั่งเมืองเชียงคานได้ จนพวกโจรจีนฮ่อแตกถอยไปไปทางเมืองเชียงคานเก่า (สานะคาม) พระยาศรีอรรคฮาต ร่วมกับกองทัพของเมืองเชียงคานเก่า ข้ามแม่น้ำโขงไปขับไล่พวกโจรจีนฮ่อออกไปจากเขตเมืองเชียงคาน จนสุดเขตเมืองแมด เมืองกาสี ขุนทัพ นายศึกทั้งหลาย เป็นบุคคลที่มีวิชาอาคมเก่งกล้า เพื่อสร้างขวัญและกำลังใจ ให้ทหารมีความฮึกเหิม ไม่เกรงกลัวต่อพวกโจรจีนฮ่อ ที่มีชื่อเสียงโหดร้ายป่าเถื่อน โดยแบ่งกำลังออกไปดักซุ่มโจมตี ที่ปากน้ำเลย (แต่ก่อนเรียกแม่น้ำเลอว) และเขตบ้านปากพาง สปป.ลาว และจัดกำลังป้องกันรอบๆ เมืองเชียงคาน อีกชั้นหนึ่ง
เส้นผมของบรรพบุรุษที่เสียชีวิตในสงคราม มัดเรียงกันไว้ที่ กังสะดาน ตีตอนออกศึก ในศาลา วัดมหาธาตุ คอยปกป้องรักษาลูกหลาน เมืองเชียงคาน
พวกโจรจีนฮ่อยกกองทัพเข้าโจมตีเมืองเชียงคาน 3 ครั้ง ต่อสู้กันเป็นเวลาหลายวันพวกโจรจีนฮ้อหมดเสบียงอาหาร เสียชีวิต ล้มตายไปจำนานมากมายจึงพ่ายแตกทัพหนีไป โดยเฉพาะท่านสาธุอินทิสาน ผู้เป็นหัวหน้าทัพ เป็นคนหนังเหนียว อยู่ยงคงกระพัน ยิงไม่ออก ฟันไม่เข้า ฆ่าไม่ตาย จนพวกโจรจีนฮ่อเกรงกลัวเป็นอย่างมาก หลวงอินทิสาน (อิน) ทหารเอกเมืองเชียงคาน ผู้ที่ความเก่งกล้าสามารถ ปืนยิงไม่ออก ดาบ หอก ฟันแทงไม่เข้า จนพวกโจรจีนฮ่อ ได้ยินชื่อก็เกรงกลัว ไม่กล้ายกกำลังมาปล้นเมืองเชียงคาน เพราะเคยต่อสู้กันมาหลายครั้ง โจรจีนฮ่อจับตัวไปแต่ฆ่าไม่ตาย ต้นตระกูล ผุยปุ้ย เมื่อเสร็จศึกฮ่อ พระยาศรีอรรคฮาต เจ้าเมืองเชียงคาน ได้สร้างขวัญ ให้กำลังใจ นักรบผู้กล้าหาญเมืองเชียงคาน สดุดี ยกย่อง ท่านสาธุอินทิสาน หัวหน้าทัพที่นำพาทัพ
เมืองเชียงคาน ต่อสู้กับโจรจีนฮ่อ จนได้รับชัยชนะ โดยมีการเลี้ยงฉลองที่วัดมหาธาตุ เมื่อเดือน 5 โดยให้ทหารที่ไปต่อสู้กับพวกโจรจีนฮ้อ นำเอาอาวุธ ดาบ หอก ง้าว มีดสั้น ลงอาคม นำมารวมกัน ต้มน้ำร้อน 9 หม้อใหญ่ นำต้นกล้วยที่มีใบติดมาด้วย วางเรียงกัน จากนั้น พระยาศรีอรรคฮาต เจ้าเมืองเชียงคาน เป็นประธาน ในพิธีไล่เสนียด [^_^] และแก้วิชาอาคม ที่ฝ่ายศัตรูโจรจีนฮ่อที่ทำขึ้นมา โดยให้คนที่มีวิชาอาคมเก่งกล้า แข็งแกร่ง ถอดเสื้อมานอนกลิ้งไปมา บนคมหอกดาบ มีด ง้าว ที่กลับจากการรบ เสร็จแล้วก็ฟ้อนรำไปรอบๆ หม้อน้ำร้อนใหญ่ 9 หม้อ แล้วเอาหัวจุ่มลงในหม้อน้ำร้อน จนครบ 9 หม้อ บางคนก็ไม่ครบ หลังจากนั้นก็จะไปนอนเกลือกกลิ้งอยู่บนต้นกล้วยที่มีใบ กลิ้งไปมา 3 รอบ เป็นอันจบพิธี พระยาศรีอรรคฮาต เจ้าเมืองเชียงคาน จะให้โอวาท พร้อมกับแจกวัตถุมงคล ของดี เป็นผ้าประเจียด บางคนก็ได้หอก ดาบ มีดแหลมสั้น ง้าว ที่ลงอาคม เป็นของขวัญ มีตระกูลศรีพรหมบุตร ศรีอรรคพรหม ศรีอรรคจันทร์ ผุยปุ้ย ดาง้าว อรรคสิงห์ พรหมจักร พรหมดี ทิพรส ตาควัน ภูธรศรี จันทร์อ้วน ฯลฯ ตอนกลางคืน มีการเล่น รำวง ร้องเพลง เมื่อครบ 3 วัน เช้าวันที่ 4 ก็ได้นำเอาต้นกล้วย หม้อน้ำร้อน ที่เย็นแล้ว เอาไปเทลงในแม่น้ำโขง เป็นการล้างเสนียด[^_^] ให้เมืองเชียงคาน มีความสงบสุข ขจัดภัยไม่ให้ศัตรู หรือผู้มีวิชาอาคม ไม่สามารถส่งของขลัง เลี้ยงผี ปอบ ควายธนู เสกของเข้าท้อง เช้ามาในพื้นที่เมืองเชียงคานได้ โดยมีเจ้าพ่อผ้าขาว ที่อยู่วัดมหาธาตุ เชื่อกันว่า เป็นวิญญาณของทหารเอก พระยาไชยะจักรพรรดิแผ่นแผ้ว มาสิงห์สถิต อยู่ที่ศาลาวัดมหาธาตุโดยเฉพาะเส้นผมของผีตายโหงมัดเรียงกันบริเวณระฆ้ง กังสะดาน ในศาลา มาคอยปกป้องรักษาลูกหลาน ในบุญเดือน 6 ของชาวคุ้มวัดมหาธาตุ ได้ให้ความเคารพนับถือกราบไหว้ สักการะบูชา ในความศักดิ์สิทธิ์ขององค์พระธาตุ วันแรกจะมีการขบนแห่ดอกไม้ข้าวผาม วันที่สองจะแห่พระเวสสันดร ตอนเช้ามีพิธีทางศาสนา ตอนบ่ายแห่รอบเมืองเชียงคาน มีขบวนแห่บั้งไฟ ขบวนชาวคุ้มจะใส่ชุดขาว ถือขันดอกไม้ ธูปเทียนเดินตามขบวนอย่างสวยงาม และพร้อมเพียงกัน นอกจากนี้แล้วยังมีการเอานางแมวมาใส่กรง ให้สองคนหาม เดินตามขบวน ชาวบ้านก็จะร้องเพลงขอฝนไปด้วย ซึ่งความเชื่อนี้อัศจรรย์จริงๆ มีฝนตกลงมาจริง บางครั้งบ้านเมือง แห้งแล้ง ก็ได้ขอฝนกับพระใหญ่ พระประธานวัดมหาธาตุ พอเดินลงจากศาลาเท่านั้น ฝนก็ตกลงมาเป็นจำนวนมาก ขบวนแห่พระเวสสันดรจะแก่ไปถึงโรงเรียนวิจิตรวิทยา ก็จะมีการจุดบั้งไฟ ตอนกลางคืนก็จะมีงานแสดงมหรสพต่างๆ ส่วนบนศาลาก็จะมีการเทศนากัณฑ์พระเวสสันดร โดยเฉพาะมีการจุดบั้งไฟดอก ภายในลานวัดมหาธาตุ ตาไพ สุขะ ได้เป็นผู้เรียนรู้วิชาไฟ ได้ท่องคาถาอาคม แล้วเดินออกไปรำ ท่ามกลางแสง สี ของบั้งไฟดอก ตกใส่บนศรีษะ ลำตัว แต่ไม่เป็นไร เสื้อผ้า ทรงผม ไม่มีรอยไหม้ ผู้เขียนได้ไปศึกษาขอเรียนคาถาอาคมวิชาไฟ กับตาไพ สุขะ ท่านถ่ายทอดให้ ตาไพ สุขะ ท่านเป็นบุรุษที่ทรนง ไม่เคยเกรงกลัวอะไร ทำมาหากินอย่างสุจริต ทำไร่ ทำนา หาปลา อยู่ปากน้ำเลย ดอนไข่ ศาลเจ้าพ่อปิ่นคำ ท่านรับรู้ในพิธีกรรมต่างๆ เกี่ยวกับเมืองเชียงคานในสมัยก่อนมาก ผู้คนประชาชนชาวเมืองเชียงคาน ที่อพยพมาอยู่บ้านท่านาจัน เมืองใหม่เชียงคาน บริเวณวัดป่ากลางเก่า เคยมีโบสถ์ สิม เจดีย์ ก่อด้วยอิฐปูน อยู่ริมแม่น้ำโขง ชาวบ้านได้สร้างทางลงตลิ่งลงไปแม่น้ำโขง เรียกว่า บ้านท่า(น้ำ)นาจัน (ต่อมาพระวิชิตธรรมาจารย์ ได้สร้างทางลงตลิ่งด้วยอิฐ หินถือปูน) ในปัจจุบันเป็น สถานีสูบน้ำ คุ้มวัดป่ากลาง ซอย 10 ปัจจุบัน
http://www.chiangkhan.com/
แห่เจ้าพ่อ 2552 ชุด 1
http://www.chiangkhan.com/photo/albums/2552-1-1
แห่เจ้าพ่อ 2552 ชุด 2
http://www.chiangkhan.com/photo/albums/2552-2
แห่เจ้าพ่อ 2552 ชุดที่ 3
http://www.chiangkhan.com/photo/albums/2552-3
แห่เจ้าพ่อ 2552 ชุด 4
http://www.chiangkhan.com/photo/albums/2552-4

จากคุณ : qaza - [ 9 พ.ค. 52 07:14:10 ]