ความคิดเห็นที่ 1 งงค่ะ ตำแหน่งแค่พระยาไม่ใช่หรอค่ะ ส่วนจักรีเป็นชื่อนะค่ะ รู้แต่ว่าพระยาจักรีก็คือ รัชกาลที่1 อ่ะค่ะ ยังไงรอผู้รู้มาตอบอีกทีดีกว่าค่ะ จากคุณ : Aom_kasumi - [ 16 พ.ค. 52 14:42:21 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ตำแหน่งพระยาจักรี หรือ เจ้าพระยาจักรี เป็นตำแหน่งของสมุหนายกครับ ถ้าเทียบกับปัจจุบัน คือ รมว.มหาดไทย ครับ พระยา หรือ ออกญา เป็นลำดับชั้นยศนะครับ ส่วน พระยาจักรี หรือ เจ้าพระยาจักรี คือตำแหน่งจริง ๆ ครับ พระยา หรือ พระ หรือ เจ้าพระยา ดูตามนี้แล้วยังไม่สามารถบอกได้แน่นอนว่า ใครจะมีศักดิ์สูงกว่ากัน ต้องดูที่ศักดินาจำนวนไร่เป็นหลักครับ จากคุณ : ศรีสิทธิสงคราม - [ 16 พ.ค. 52 15:19:17 A:192.168.51.156 X:119.42.66.251 TicketID:196977 ]

ความคิดเห็นที่ 3 มาช่วยยืนยันตาม คห.2 ครับว่าพระยาจักรีหรือเจ้าพระยาจักรีเป็นชื่อตำแหน่งจริง ๆ ถ้าจำไม่ผิดช่วงเสียกรุงครั้งที่ 1 ผู้ที่เป็นไส้ศึกและเปิดประตูเมืองให้พม่าเข้ามาก็คือผู้ที่ดำรงตำแหน่งพระยาจักรีในตอนนั้นน่ะครับ (ตอนที่อ่านประวัติศาสตร์ช่วงนี้แหล่ะก็เลยรู้ว่าพระยาจักรีน่าจะเป็นชื่อตำแหน่งจริง ๆ) ส่วนรัชกาลที่ 1 ชื่อเดิมชื่อทองด้วงครับ (อันนี้จำมาจากตำราเรียนสมัยมัธยม) แต่ก็มีหลายเรื่องของ ร.1 ที่ไม่ตรงกับในตำราที่เราเรียนสมัยมัธยม เช่น พระองค์ไม่เคยดำรงตำแหน่ง "สมเด็จเจ้าพระยา" มาก่อนแต่อย่างใด จากคุณ : มดคันไฟไร้ระเบียบ - [ 16 พ.ค. 52 15:56:44 ]

ความคิดเห็นที่ 4 .....ถ้าเปรียบเทียบแบบ นี้ วิเคราะห์กระชับ ก็ต้องประมาณ รมต.มหาดไทยหิวคู่ แม่ทัพภาค 1 ด้วยอีกตำแหน่ง เป็นลำดับสมุหนายกแบบ โจโฉในสามก๊ก จักรี เป็นชั้นยศ เหมือน พระคลัง พระมณเฑียร แต่ก็แยกชั้นความสำคัญไปอีก แบ่งได้ เป็น พระยา และ เจ้าพระยา พระยากินศักดินา 5000 เจ้าพระยากินศักดินา 10,000 ไร่..... .....แต่สำหรับ รัชกาลที่ 1 อาจมีข้อแตกต่างตรงที่ รัชกาลที่ 1 ถือว่าเป็นพ่อตาของ พระเจ้าตาก และ ทำศึกชนะหลายครั้ง อาจได้เป็นถึงเจ้าต่างกรม ที่เดียว  แต่ตอนนั้นมีตำแหน่งสูงสุดสำหรับสามัญชนมีแค่เจ้าพระยา แต่พระองค์อาจได้ อวยยศพิเศษบางประการ อาจเป็นคนแรกที่ เป็น สมเด็จเจ้าพระยา ประมาณเนี้ย ถ้าให้เทียบ..... จากคุณ : แมลงปอล่อเหล้า - [ 16 พ.ค. 52 16:08:19 ]

ความคิดเห็นที่ 5 สมัยนั้นไม่มีทหารอาชีพ ยามปกติ จักรี คือ รมว.มหาดไทย อย่างคุณศรีสิทธิสงครามว่าครับ ยามศึก ไม่ว่าตำแหน่งไหนก็สามารถถูกส่งไปรบหมดครับ จากคุณ : CrazyHOrse - [ 16 พ.ค. 52 22:43:59 ]

ความคิดเห็นที่ 6 ที่พระยาจักรี เป็น สมุหนายก อัครมหาเสนาบดีฝ่ายพลเรือน เป็นใหญ่กว่าเสนาบดีจตุสดมภ์  คู่กับสมุหกลาโหม อัครมหาเสนาบดีฝ่ายทหาร ต่อมาในรัชกาลที่ ๕  โปรดฯ ให้จัดกระทรวงเป็นรูปแบบใหม่ เลิกตำแหน่งอัครมหาเสนาบดีทั้ง ๒ กระทรวง โปรดฯ ให้เป็นตำแหน่งเสนาบดีมีศักดิ์เท่ากันทั้ง ๑๒ กระทรวง  ดังนี้                   ๑. การเปลี่ยนแปลงวิธีปกครองหัวเมืองเริ่มจัดในรัชกาลที่ ๕  ด้วยเมื่อปีมะโรงรัตนโกสินทรศก ๑๑๑ (พ.ศ. ๒๔๓๕)  วันที่ ๑ เมษายน  พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวทรงพระกรุณาโปรดเกล้า ฯ ให้ประกาสแก้ทำเนียบตำแหน่งเสนาบดี  เลิกตำแหน่งอรรคมหาเสนาบดีและจตุสดมภ์อย่างโบราณ  เปลี่ยนเป็นเสนาบดีมีศักดิ์เสมอกัน ๑๒ ตำแหน่ง  แล้วทรงตั้งและเปลี่ยนตัวเสนาบดีกระทรวงต่างๆ ดังนี้  คือ       (๑) กระทรวงมหาดไทย  ปลดเจ้าพระยารัตนบดินทร (บุญรอด  กัลยาณมิตร) ออกเป็นสมุหนายกกิตติมศักดิ์  โปรดฯ ให้ย้ายพระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นดำรงราชานุภาพ อธิบดีกระทรวงธรรมการ  มาเป็นเสนาบดีกระทรวงมหาดไทย       (๒) กระทรวงกะลาโหม  (ยังไม่ถึงเวลาที่จะจัดการแก้ไข)  โปรดฯ ให้เจ้าพระยารัตนาธิเบศร (พุ่ม  ศรีไชยยันต์) สมุหะพระกะลาโหม  คงเป็นเสนาบดีกระทรวงกะลาโหม       (๓) กระทรวงการต่างประเทศ  โปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงเทววงศวโรประการ  คงดำรงตำแหน่งเป็นเสนาบดีอยู่อย่างเดิม       (๔) กระทรวงนครบาล  ก่อนนั้นมีกรรมการบัญชาการอยู่ชั่วคราว  โปรดฯ ให้เลิกกรรมการ  แลให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นนเรศรวรฤทธิ์  ซึ่งเป็นนายกกรรมการ  เป็นเสนาบดี       (๕) กระทรวงวัง  โปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นประจักษ์ศิลปาคม  ซึ่งเป็นตำแหน่งอธิบดีบัญชาการอยู่แล้ว  เป็นเสนาบดี       (๖) กระทรวงพระคลัง  โปรดฯ ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระจักรพรรดิพงศ  ซึ่งเป็นอธิบดีอยู่แล้ว  เป็นเสนาบดี  แต่ทรงทุพลภาพไม่สามารถเสด็จมาประจำราชการได้เสมอ  จึงโปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นนราธิประพันธพงศ  เป็นรองเสนาบดีช่วยบัญชาการด้วยพระองค์ ๑       (๗) กระทรวงเกษตรธิการ  โปรดฯ ให้ย้ายเจ้าพระยาภาสกรวงศไปเป็นเสนาบดีกระทรวงธรรมการ  แล้วทรงตั้งพระยาสุรศักดิ์มนตรี (เจิม  แสงชูโต) เป็นเสนาบดี       (๘) กระทรวงยุติธรรม  ตั้งขึ้นใหม่  โปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ พระองค์เจ้าสวัสดิโสภณ เป็นเสนาบดี  (เสด็จอยู่ในตำแหน่ง ๒ ปี  ต้องเสด็จไปประจำราชการอยู่ในยุโรป  ถวายคืนตำแหน่ง  จึงโปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหลวงพิชิตปรีชากร  เป็นเสนาบดีกระทรวงยุติธรรม)       (๙) กระทรวงธรรมการ  ยกขึ้นเป็นกระทรวงเสนาบดี  โปรดฯ ให้เจ้าพระยาภาสกรวงศ เป็นเสนาบดี       (๑๐) กระทรวงโยธาธิการ  ยกขึ้นเป็นกระทรวงเสนาบดี  โปรดฯ ให้พระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนนริศรานุวัดติวงศ  ซึ่งเป็นอธิบดีอยู่แล้ว  เป็นเสนาบดี       (๑๑) กระทรวงมรุธาธร  ตั้งขึ้นใหม่  โปรดฯ ให้ พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิทยลาภพฤฒิธาดา ราชเลขาธิการแผนกการต่างประเทศ  เป็นเสนาบดี       (๑๒) กรมยุทธนาธิการ  ยกขึ้นเสมอกระทรวงเสนาธิการ  โปรดฯ ให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมพระภาณุพันธุวงศวรเดช  เป็นผู้บัญชาการมีศักดิ์เท่าเสนาบดี เรียนเชิญทุกท่านแวะไปติดตามความเป็นไปในแผ่นดินของเราด้วยกันครับ เทศาภิบาล ตอน อธิบายตำนานเทศาภิบาล http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/03/K7638452/K7638452.html เทศาภิบาล ตอนที่ ๑ เสนาบดี http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/03/K7657567/K7657567.html เทศาภิบาล ตอนที่ ๒ ราชการมหาดไทย http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/03/K7681990/K7681990.html เทศาภิบาล ตอนที่ ๓ ปรับราชการมหาดไทย http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7711549/K7711549.html เทศาภิบาล ตอนที่ ๔ ราชการหัวเมือง http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7823660/K7823660.html เทศาภิบาล ตอนที่ ๕ กรมขึ้นมหาดไทย http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K7857543/K7857543.html จากคุณ : กัมม์ - [ 16 พ.ค. 52 22:48:14 ]

ความคิดเห็นที่ 7 คุณ คห ที่ 2 เจ้าพระยา พระยา พระ หลวง ขุน ไพร่ มีลำดับสูงเรียงลงมาครับ เมื่อใครมีบรรดาศักดิ์อะไร ก็จะได้ศักดินา คือ มีโอกาสในการถือครองที่ดินแตกต่างกัน เพราะสมัยนั้นถือว่าที่ดินทุกแห่ง เป็นของกษัตริย์ ฉะนั้นผู้ที่มีบรรดาศักดิ์สูงหรือทำงานรับใช้จนมีตำแหน่งสูง ก็จะมีสิทธิถือครองที่ดินมาก คือ มีสิทธิถือครองที่ดินเพื่อทำการเกษตรสูง เท่ากับ สร้างฐานะให้ตนเอง แต่ในความเป็นจริงนั้น บางคนอาจไม่มีที่ดิน มากตามสิทธิก็ได้ จากคุณ : adial - [ 17 พ.ค. 52 16:02:48 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ^ คำว่าศักดินา ส่วนตัวคิดว่าไม่น่าจะหมายถึงสิทธิในการครองที่ดิน แต่น่าจะเป็นการนับศักดิ์หรือลำดับความสำคัญของบุคคล แต่ใช้หน่วย "ไร่" เป็นหน่วยนับเหมือนที่ดินเท่านั้นเอง เพราะเท่าที่จำได้คือพระภิกษุสงฆ์ ก็มีศักดินาด้วย ซึ่งถ้าศักดินาหมายถึงสิทธิในการถือครองที่ดิน ก็เท่ากับเป็นการอนุญาตให้พระสงฆ์ถือครองที่ดินได้ ขัดต่อหลักพระพุทธศาสนาที่ห้ามไม่ให้พระสงฆ์มีทรัพย์สินส่วนตัวเกินความจำเป็น (อัฐบริขาร) แบบเต็มๆ ซึ่งเจ้านายขุนนางในสมัยอยุธยาที่เกือบทั้งหมด (หรือเรียกว่าทั้งหมดก็ว่าได้) เคยผ่านการบวชเรียนมาย่อมจะรู้เรื่องสังฆบัญญัตินี้ จึงไม่น่าจะออกกฎหมายอะไรที่หมิ่นเหม่ต่อขัดสังฆบัญญัติแบบนี้ จากคุณ : เกียรตินำ - [ 17 พ.ค. 52 16:19:30 ]

ความคิดเห็นที่ 9 #adial ต้องการจะสื่อถึงผม ว่าอย่างไรหรือครับ ? ยกตัวอย่าง ขุนนางที่ศักดินาเท่ากัน แต่ตำแหน่งหน้าที่ที่ได้ไม่เหมือนกันอย่างเช่น ออกญาเกษตรสงคราม เจ้าเมืองสววรคโลก ออกญาศรีธรรมศุภราชชาติบดินทรสุรินทฤๅไชยอภัยพิรียภาหุ เจ้าเมืองสุโขทัย ออกญารามรณรงค์สงครามะ เจ้าเมืองกำแพงเพชร ออกญาเพชรรัตนสงครามรามภักดีอภัยพิรียภาหะ เจ้าเมืองเพชรบูรณ์ สี่ตำแหน่งนี้ ศักดินา(ไร่) และ ยศ (พระยา) เท่ากับ จตุสดมภ์ แต่ว่า ศักดิ์และสิทธิ จะต่ำกว่า จตุสดมภ์ครับ ผมก็เลยยกตัวอย่างมาประกอบแนวคิดของผมครับ ในเมื่อศักดินาเท่ากัน ยศก็เท่ากัน แต่ตำแหน่งต่างกัน มันก็เลยทำให้ศักดิ์ และ สิทธิต่างกันครับ จากคุณ : ศรีสิทธิสงคราม - [ 17 พ.ค. 52 20:03:35 A:192.168.51.221 X:119.42.68.111 TicketID:207948 ]

ความคิดเห็นที่ 10 เท่าที่ทราบพระยาจักรี เป็นสมุหนายกคุมกำลังพลในหัวเมืองฝ่ายเหนือด้วยค่ะ จากคุณ : cheng (aristocrat) - [ 17 พ.ค. 52 21:57:07 ]

ความคิดเห็นที่ 11 .....ความคิดเห็นที่ 9 คุณศรีสิทธิสงคราม น่าจะถูกต้องแล้วนะครับ ชั้นยศเท่ากันแตกต่างที่หน้าที่ ในส่วนของ จุตสดมภ์ และ อัครมหาเสนาบดี เป็นตำแหน่ง บริหารส่วนกลางซึ่ง มีอำนาจสูงสุดในสมัยอยุธยา แต่ มีการเปลี่ยนแปลง ในสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี ที่อำนาจการทหารกลับไปอยู่ ในหัวเมืองทางเหนือ ลำดับ ชั้นเจ้าพระยาส่วนใหญ่ ส่วนกลางกลับไม่มีอำนาจบริหาร แต่อย่างใด และ เกือบจะไม่มีชั้นยศ ศักดินา เจ้าพระยาเลย หรือ มีก็หลังจากหัวเมืองเหนือ ได้เป็นเจ้าพระยาแล้ว...... .....ชั้นยศออกญา ถ้า เปรียบเทียบก็คือ ตำแหน่ง เจ้าพระยา ในสมัยก่อน พระบรมไตรโลกนาถ ครองราชย์ และ เปลี่ยนการบริหารประเทศเป็นแบบ จตุสดมภ์..... .....ในสมัยโบราณ จะใช้คำตรง ยกตัวอย่าง ศักดินา คำนี้แปลตรงได้ใจความง่ายๆ ศัก แปลว่า นับถือ ดิ แปลว่า ได้ นา แปลว่า นาหรือไร่ พอรวมคำทั้งหมด การนับถือที่ได้มาซึ่งที่นา เอาพอเข้าใจ ศักดินา จึงมีความหมายที่กระชับได้ตามนี้ ในชั้นแรก ออกญา คือ การออกจากตำแหน่ง พระยา ได้ตำแหน่งที่ สูงกว่า ในสมัยนั้นเลยตั้ง ตำแหน่งนี้ว่า ออกญา และ เปลี่ยนมาเป็น เจ้าพระยาในภายหลังครับ..... จากคุณ : แมลงปอล่อเหล้า - [ 18 พ.ค. 52 08:35:53 ]

ความคิดเห็นที่ 12 ความคิดเห็นที่ 10 .....พระยาจักรี ใน สมัยไหน ถ้าเป็นตำแหน่งจักรี ในสมัยอยุธยาและกรุงธนบุรี ไม่มีไปเป็นเจ้าเมืองทางเหนือครับ และ ถ้าหมายถึง จักรี ที่รัชกาลที่ 1 กินตำแหน่งอยู่ จักรี อันนี้ก็ไม่เคยได้ยินจากที่ไหนมาก่อนเช่นกัน ในที่นี้ตำแหน่งจักรี เป็นตำแหน่งกินยศชั้นในส่วนกลางครับ..... .....หลังจาก รัชกาลที่ 1 ครองราชย์ไม่มีตำแหน่ง จักรี อีกเลยครับ  หัวเมืองเหนือในสมัยศึก อะแซวุ่นกี้ เจ้าพระยาสุรสีห์ เป็นเจ้าเมืองพิษณุโลก พระยาจักรี นำทัพจากส่วนกลางไปหนุน ทัพที่พิษณุโลก นะครับ อันนี้คุณอาจเข้าใจผิดในข้อนี้ก็ได้ เลย ตีความว่าพระยาจักรี เป็นเจ้าเมืองเหนือไปเลย ตอนนั้น รัชกาลที่ 1 ยังไม่ได้กินชั้นยศเจ้าพระยา นะครับ..... จากคุณ : แมลงปอล่อเหล้า - [ 18 พ.ค. 52 08:45:34 ]

ความคิดเห็นที่ 13 ผมเห็นว่า ที่พระยาจักรีจะให้กว่า ร.ม.ต.มหาดไทย ในปัจุบัน ซึ่งควรจะเสมอกันทุกกระทรวง แต่ตามความเป็นจริง  ปัจจุบันก็ดูเหมือน ร.ม.ต.มหาดไทย จะใหญ่กว่ากระทรวงอื่นอยู่เหมือนกัน ว่าตามลักษณะความเป็นจริงปัจจุบัน พระยาจักรี น่าจะเท่า ร.ม.ต.มหาดไทย และ ....... จากคุณ : กัมม์ - [ 18 พ.ค. 52 20:27:36 ]

ความคิดเห็นที่ 14 "เท่าที่ทราบพระยาจักรี เป็นสมุหนายกคุมกำลังพลในหัวเมืองฝ่ายเหนือด้วยค่ะ" ถูกแล้วครับคุณ แมลงปอล่อเหล้า  เพราะ เมื่อ ร.ศ. ๑๑๑ นั้น  มีจำนวนหัวเมืองที่ขึ้นต่อกระทรวงทั้ง ๓ ดังนี้                            ขึ้นมหาดไทย            ขึ้นกลาโหม          ขึ้นกระทรวงการต่างประเทศ ประเทศราช                  ๗                           ๓                           - หัวเมืองชั้นนอก            ๓๕                          ๗                           - หัวเมืองชั้นกลาง            ๑๓                         ๑๓                         ๒ หัวเมืองชั้นใน                ๑๒                          ๗                        ๑๐ รวมขึ้นมหาดไทย  ๖๗  เมือง  กระลาโหม  ๓๐  เมือง  กระทรวงการต่างประเทศ(กรมท่า)  ๑๒  เมือง  รวมหัวเมืองทั้งสิ้นด้วยกัน ๑๐๙  หัวเมือง  ที่ว่านี้ไม่ได้นับถึงเมืองขึ้นในหัวเมืองเหล่านั้น http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2009/03/K7638452/K7638452.html ในกรมมหาดไทยยังมีกรมมีขึ้น เจ้ากรมเป็นที่ พระยามหาอำมาตย์ สมุหนายกฝ่ายเหนือ เจ้ากรมมหาดไทยฝ่ายเหนือ ด้วยนะครับ  เช่นเดียวกับมี ที่-ธรรมไตรโลก สมุหกลาโหมฝ่ายเหนือ พระยามหาอำมาตยาธิบดี (เสง  วิริยสิริ)  ที่สมุหนายกฝ่ายเหนือ  เจ้ากรมมหาดไทยฝ่ายเหนือ แก้ไขเมื่อ 19 พ.ค. 52 07:57:57 แก้ไขเมื่อ 18 พ.ค. 52 20:54:08 จากคุณ : กัมม์ - [ 18 พ.ค. 52 20:40:11 ]

ความคิดเห็นที่ 15 หวัดดีครับป๋าสบายดีก่ครับ แหมวันนี้เป็นบุญตา ป๋าเอารูปบิดาของคุณสรรพศิริ มาลงให้ดูด้วย ขอบพระคุณหลายครับ จากคุณ : ศรีสิทธิสงคราม - [ 19 พ.ค. 52 07:46:35 A:58.10.222.193 X: TicketID:207948 ]

ความคิดเห็นที่ 16 ชื่อพระยาต่างๆ รู้สึกว่าจะมีอยู่ในบางชื่อที่เป็นตำแหน่งด้วยเช่น เจ้าพระยาจักรี เจ้าพระยายมราช เจ้าพระยาโกษาธิบดี เคยอ่านเจอที่มีการตาย มีเลื่อนขั้นก็ให้คนอื่นมาอยู่ในตำแหน่งนี้แทน เห็นชัดๆก็จมื่นไวยวรนาท จากคุณ : deletenumlock - [ 19 พ.ค. 52 14:06:00 ]

ความคิดเห็นที่ 17 re#14 he looks jai-dee mark mark na ka.. จากคุณ : nopnop - [ 20 พ.ค. 52 23:29:38 ]

ความคิดเห็นที่ 18 ศักดินา คำนี้แปลตรงได้ใจความง่ายๆ ศัก แปลว่า นับถือ ดิ แปลว่า ได้ นา แปลว่า นาหรือไร่ เออ.... กระพ้ม ก้อ นึกว่า คำนี้ มันมาจาก ศักดิ์ + นา    ซ้าอีกกก จากคุณ : มาลัย - [ 7 มิ.ย. 52 21:21:42 ]