ความคิดเห็นที่ 13
ในประเด็นที่ว่า คนไทยพร้อมที่จะปกครองในระบอบประชาธิปไตยแล้วหรือไม่นั้น มีความตอนหนึ่งในพระราชบันทึกในรัชกาลที่ ๖ พระราชทานไปยังสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ เมื่อวันที่ ๓๐ เมษายน พ.ศ. ๒๔๖๐ โดยทรงกล่าวถึงแนวพระราชดำริในการปกครองในรูปแบบรัฐสภาไว้ดังนี้ ...ขอตอบเปนข้อๆ ตามความเห็นดังต่อไปนี้ แลจะพูดตามความจริงไม่อำพราง ข้อ ๑ ขอให้เข้าใจว่า ในส่วนตัวฉันไม่มีความตั้งใจที่จะเกี่ยงหรือหวงอำนาจอย่างหนึ่งอย่างใดเลย, แลฉันเองก็รู้ดียิ่งกว่าใครๆ ว่าราชการในสมัยนี้มีมากขึ้นกว่าแต่ก่อนเปนอันมาก, แลสมัยที่จะใช้แบบปกครองอย่างที่เคยมาแล้วใกล้จะล่วงเลย อีกประการ ๑ ฉันขอบอกตามตรงแลได้บอกเธอ เปนคนแรกด้วยว่า อาศรัยเหตุที่ฉันได้เคยไปศึกษาในสำนักนิ์อังกฤษ, ได้เรียนลัทธิปกครองตามแบบอังกฤษ, แลลัทธิอันนั้นฝังอยู่แน่นในใจ, จนรู้สึกว่าเปนลัทธิดีที่สุดที่จะใช้ได้สำหรับเมืองราชาธิปตัย, แลไม่ใช่พึ่งเกิดขึ้นเช่นนี้, ได้คิดมาตั้งแต่รัชกาลที่ ๕ แล้ว ข้อ ๒ ฉันได้เคยรำพึงมามากแล้ว ว่าเมื่อไรจะควรจัดให้เมืองไทยมีปาร์ลิเมนต์ขึ้นได้, ถ้าฉันจะดันเอาตามลัทธิ ( ) ไม่เหลียวดูทางการ ( ) ฉันคงจะประกาศ ( ) เสีย ๕ ปีมาแล้ว, แต่มีปัณหาสำคัญอยู่อย่างหนึ่งซึ่งจะหลับตาเสียไม่คำนึงดูไม่ได้, คือ คนไทยเราโดยทั่วไป (ไม่จำเภาะคนหมู่ ๑ ซึ่งชอบเล่นกับหนังสือพิมพ์) พร้อมอยู่หรือยังที่จะใช้อำนาจเลือกผู้แทนของตัวองทำการปกครองตนเอง, มีความเสียใจที่ยังแลไม่เห็นว่าจะทำการเช่นนั้นสำเหร็จได้, เพราะแม้แต่เลือกกรรมการศุขาภิบาลประจำตำบลซึ่งเปนคั้นแรกแห่งการเลือกผู้ปกครองตนเองก็ยังทำไปไม่ได้จริงจัง, เจ้าน่าที่ฝ่ายเทศาภิบาลต้องคอยเซี่ยมสอนอยู่ทุกแห่งไป, การเลือกกำนันผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งต่ำลงไปกว่านั้นแลทำได้ง่ายกว่านั้น, ก็ยังทำกันเหมือนเล่นละครตลก...
พระราชบันทึกนี้ได้มาจากเอกสารจดหมายเหตุ ชุดเอกสารส่วนพระองค์สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงพิษณุโลกประชานาถ สบ.๐๐๑/๖ เรื่อง ความเห็นเรื่องควรจัดให้สมาชิกรัฐมนตรีได้มีการทำและออกพระราชบัญญัติกำหนดหน้าที่ของสภาใหม่ (๒๑ ๓๐ เมษายน ๒๔๖๐) ซึ่งหอจดหมายเหตุแห่งชาติห้ามทำสำเนาจึงต้องคัดลอกมา
"...เพราะแม้แต่เลือกกรรมการศุขาภิบาลประจำตำบลซึ่งเปนคั้นแรกแห่งการเลือกผู้ปกครองตนเองก็ยังทำไปไม่ได้จริงจัง, เจ้าน่าที่ฝ่ายเทศาภิบาลต้องคอยเซี่ยมสอนอยู่ทุกแห่งไป, การเลือกกำนันผู้ใหญ่บ้าน ซึ่งต่ำลงไปกว่านั้นแลทำได้ง่ายกว่านั้น, ก็ยังทำกันเหมือนเล่นละครตลก... นี้เอง พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงทรงจัดตั้งดุสิตธานีขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๔๖๑ เพื่อเป็นโรงเรียนสอนการปกครองท้องถิ่นในระดับเทศบาลซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการปกครองท้องถิ่น ทรงหวังให้กระทรวงมหาดไทยนำแนวพระราชดำรินี้ไปขยายผลในท้องถิ่นต่างๆ พร้อมๆ กันไปกับการจัดการศึกษาประชาบาลของกระทรวงศึกษาธิการ ที่ให้ประชาชนร่วมกันจัดการศึกษาในท้องถิ่น เมื่อประชาชนมีความรู้ความเข้าใจในการมีส่วนร่วมในการปกครองท้องถิ่นแล้ว ก็จะขยายผลขึ้นสู่ระดับจังหวัดและระดับชาติ แต่พระบรมราโชบายนี้ไม่ได้รับการตอบสนองจากกระทรวงมหาดไทย แม้ในรัชกาลที่ ๗ กระทรวงมหาดไทยก็ยังไม่พร้อมที่จะดำเนินการ สุดท้ายการศึกษาประชาบาลที่ดำเนินมาก่อนหน้าก็ลอลล่มสลายลงด้วย
จากคุณ :
V_Mee
- [
24 มิ.ย. 52 18:40:04
]
|
|
|