PANTIP.COM : K8051505 คนไทยสมัยโบราณนิยมแต่งกายตามสีวันหรือเปล่าคะ? [ประวัติศาสตร์]

ความคิดเห็นที่ 19

คุณเจ้าของกระทู้ถามถึง "ที่มาที่ไป" การแต่งกายสีตามวัน ก็เลยจะขอยกธรรมเนียมการแต่งกายของคนไทยโดยเฉพาะสตรีในพระราชสำนักมาเล่าให้ฟัง

"ที่มาที่ไป" ของธรรมเนียมการแต่งกายของสตรีในสมัยโบราณ (ปัจจุบันก็ยังมีบางท่านแต่งกายเช่นนั้นอยู่) สะท้อนให้เห็นถึงวัฒนธรรม "ไทยแท้" ที่มักจะเชื่อมโยงกับความเชื่อในโชคลาง (อย่างที่คุณนายช่างปลูกเรือนบอกในความเห็นข้างบน) เช่น เชื่อว่าสีของเสื้อผ้ามีอิทธิพลบันดาลให้เกิดโชคลาภ ทุกข์สุขแก่ผู้สวมใส่

ทั้งนี้ ความเชื่อเรื่องนี้สืบเนื่องมาจากการเชื่อเรื่อง "เทวดาสัปตเคราะห์" (แม่ซื้อ) ซึ่งมีอยู่ทั้งหมด ๗ องค์ แต่ละองค์มีสีกายแตกต่างกัน จึงเป็นที่มาของสีประจำวันเกิดทั้ง ๗ และเชื่อกันด้วยว่าการสวมเสื้อผ้าให้ตรงกับสีประจำวัน จะเกิดมงคลกับตัวเอง ช่วยส่งเสริมอานุภาพและบารมีให้มากยิ่งขึ้น

สีของเครื่องแต่งกายที่ถูกต้องตามโฉลกของแต่ละวัน คือ วันอาทิตย์-สีแดง, วันจันทร์-สีขาวนวล (ประมาณพระจันทร์วันเพ็ญ ไม่เหลืองอ๋อย), วันพุธ-สีเขียว, วันพฤหัสบดี-สีเหลืองอ่อน, วันศุกร์-สีฟ้าอ่อน และวันเสาร์-สีดำ

เรื่องการแต่งกายและสีเครื่องแต่งกายนี้ ม.จ. จงจิตรถนอม ดิศกุล ได้ทรงบรรยายไว้ในบันทึกความทรงจำของท่านว่า

"...วันอาทิตย์ทรงผ้าลายสีลิ้นจี่ ทรงสะพักแพรสีโศก หรือทรงผ้าสีเขียวใบไม้ ทรงสะพักสีทับทิม วันจันทร์ทรงผ้าเหลืองอ่อน ทรงสะพักแพรสีน้ำเงิน หรือทรงสีบานเย็น ทรงผ้าสีนกพิราบน้ำเงินหม่น ทรงแพรสีจำปาแดง วันอังคารทรงผ้าสีม่วงอ่อน ทรงแพรสีโศก หรือทรงผ้าสีโศก ทรงแพรสีม่วง วันพุธทรงผ้าสีเหล็กหรือสีถั่วเขียว ทรงแพรสีจำปาอ่อนหรือแก่ก็ได้ วันพฤหัสบดีทรงผ้าสีแสด ทรงแพรสีเขียวอ่อน หรือทรงผ้าสีเขียวใบไม้ ทรงสะพักสีแดงเลือดนก (ทับทิม) วันศุกร์ทรงผ้าสีน้ำเงินแก่ ทรงแพรสีเหลือง (ดอกกะบอก) หรือทรงแก่กว่าหน่อยก็ได้ วันเสาร์ทรงลายพื้นม่วง ทรงแพรสีโศก วันพระทรงผ้าสีแดง ทรงสะพักสีชมภู เวลาไว้ทุกข์ใช้ผ้าทรงสีม่วง ทรงสะพักแพรสีนวล หรือผ้าทรงสีเขียว ทรงแพรสีม่วงอ่อน ม่วงแก่ตามที่ชอบ..."

(ข้อมูลอ้างอิงเพื่อการค้นคว้าเพิ่มเติม : หนังสือ "เรื่องเล่าชีวิตสาวชาววัง หอมติดกระดาน" โดย ศันสนีย์ วีระศิลป์ชัย, สำนักพิมพ์มติชน, พิมพ์ครั้งแรก กรกฎาคม ๒๕๔๙)

ในสมัยโบราณ ผู้นำแฟชั่นล้วนมาจากในพระราชสำนักทั้งสิ้น ด้วยเป็นศูนย์กลางทางการเมือง การปกครอง รวมถึงเป็นผู้นำในด้านต่าง ๆ รวมถึงแฟชั่นการแต่งกาย เมื่อชาวบ้านเป็นชาววังแต่งกายอย่างไรก็เห็นเป็นของสวยงาม นอกเหนือจากความเชื่อเรื่องโชคลาง และพระสัปตเคราะห์ที่ถูกถ่ายทอดปลูกฝังกันมาแต่อ้อนแต่ออก จึงพากันเอาอย่างเลียนแบบการแต่งกายของชาววัง ใครที่พอจะมีปัญญาหาซื้อมานุ่งห่มได้ก็จะขวนขวายหา

เพื่อไม่ให้ตกเทรนด์ ว่างั้นเถอะ

แต่ผมเข้าใจเอาเองว่าคงจะไม่ได้แต่งอย่างนี้ทั้งเมือง ด้วยสภาพทางเศรษฐกิจของแต่ละครัวเรือนไม่เอื้ออำนวยให้แต่งได้ทุกวันอย่างชาววังประการหนึ่ง กับอีกประการหนึ่ง การประกอบอาชีพในชีวิตประจำวันก็น่าจะเป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ไม่สามารถแต่งกายแบบชาววังได้ทุกวัน แต่เวลามีงานมีการ หรือวันตรุษวันสารท ที่ต้องพบปะผู้คนจึงจะแต่งตามแบบชาววังกระมัง

ตอนท้ายนี่ผมตอบแบบเดา ๆ เอานะครับ ใครอย่าได้นำไปอ้างอิงที่ไหนเลย

จากคุณ : วศินสุข - [ 6 ก.ค. 52 21:46:10 ]