ความคิดเห็นที่ 1 ก่อนอื่นขอสังเขปประวัติศาสตร์ช่วงนั้นเสียก่อน พระราชพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ พ.ศ. ๑๙๙๑-๒๐๓๕ " ศักราช ๘๑๐ มะโรงศก (พ.ศ. ๑๙๙๑) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้านฤพาน จึงพระราชกุมารท่าน สมเด็จพระราเมศวรเจ้าเสวยสมบัติ ทรงพระนามสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า ศักราช ๘๑๓ มะแมศก (พ.ศ. ๑๙๙๔) ครั้งนั้นมหาราชมาเอาเมืองชากังราวได้ แล้วจึงมาเอาเมืองสุโขทัย เข้าปล้นเมืองมิได้ ก็เลิกทัพกลับคืน ศักราช ๘๑๖ จอศก (พ.ศ. ๑๙๙๗) ครั้งนั้นคนทั้งปวงเกิดทรพิษตายมากนัก ศักราช ๘๑๗ กุนศก (พ.ศ. ๑๙๙๘) แต่งทัพให้ไปเอาเมืองมะลากา ศักราช ๘๑๘ ชวดศก (พ.ศ. ๑๙๙๙) แต่งทัพให้ไปเอาเมืองลิสบทิน ครั้งนั้นเสด็จหนุนทัพขึ้นไปตั้งทัพหลวงตำบลโคน ศักราช ๘๑๙ ฉลูศก (พ.ศ. ๒๐๐๐) ครั้งนั้นข้าวแพงเป็นทะนานแล ๘๐๐ เบี้ย เมื่อคิดเสมอเบี้ยเฟื้องแล ๘๐๐ นั้น เกวียนหนึ่งเป็นเงินสามชั่งสิบบาท ศักราช ๘๒๐ ขาลศก (พ.ศ. ๒๐๐๑) ครั้งนั้นให้บุณพระศาสนาบริบูรณ์ และหล่อรูปพระโพธิสัตว์ ๕๐๐ ชาติ ศักราช ๘๒๒ มะโรงศก (พ.ศ. ๒๐๐๓) เล่นการมหรสพฉลองพระ และพระราชทานแก่สงฆ์และพราหมณ์และวณิพกทั้งปวง ครั้งนั้นพระยาเชลียงคิดเป็นขบถ พาเอาครัวทั้งปวงไปออกแต่มหาราช ศักราช ๘๒๓ มะเส็งศก (พ.ศ. ๒๐๐๔) พระยาเชลียงนำมหาราชมาจะเอาเมืองพิษณุโลก เข้าปล้นเมืองเป็นสามารถ มิได้เมืองและจึ่งยกทัพเปร่อไปเอาเมืองกำแพงเพชร และเข้าปล้นเมืองเถิงเจ็ดวันมิได้เมือง และมหาราชก็เลิกทัพคืนไปเชียงใหม่ ศักราช ๘๒๔ มะเมียศก (พ.ศ. ๒๐๐๕) เมืองนครไทย พาเอาครัวอพยพหนีไปน่าน และให้พระกลาโหมไปตามได้คืนมาแล้วพระกลาโหมยกพลไปเอาเมืองสุโขทัย ได้เมืองคืนดุจเก่า ศักราช ๘๒๕ มะแมศก (พ.ศ. ๒๐๐๖) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า ไปเสวยราชสมบัติเมืองพิษณุโลก และตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และสมเด็จพระอินทราชาเสด็จไปกันเมือง และสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องปืน ณ พระพักตร์ และทัพมหาราชนั้นเลิกกลับคืนไป ศักราช ๘๒๖ วอกศก (พ.ศ. ๒๐๐๗) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า สร้างพระวิหารวัดจุฬามณี ศักราช ๘๒๗ ระกาศก (พ.ศ. ๒๐๐๘) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า ทรงพระผนวช ณ วัดจุฬามณีได้ ๘ เดือน แล้วลาพระผนวช ศักราช ๘๓๐ ชวดศก (พ.ศ. ๒๐๑๑) ครั้งนั้นมหาราชท้าวบุญ ชิงเอาเมืองเชียงใหม่แก่ท้าวลูก ศักราช ๘๓๓ เถาะศก (พ.ศ. ๒๐๑๔) ได้ช้างเผือก ศักราช ๘๓๔ มะโรงศก (พ.ศ. ๒๐๑๕) พระราชสมภพพระราชโอรสท่าน ศักราช ๘๓๕ มะเส็งศก (พ.ศ. ๒๐๑๖) หมื่นนครได้ลอกเอาทองพระเจ้าลงมาหุ้มดาบ ศักราช ๘๓๖ มะเมียศก (พ.ศ. ๒๐๑๗) เสด็จไปเอาเมืองเชลียง ศักราช ๘๓๗ มะแมศก (พ.ศ. ๒๐๑๘) มหาราชขอมาเป็นไมตรี ศักราช ๘๓๙ ระกาศก (พ.ศ. ๒๐๒๐) แรกตั้งเมืองนครไทย ศักราช ๘๔๑ กุนศก (พ.ศ. ๒๐๒๒) พระสีหราชเดโชเถิงแก่กรรม ศักราช ๘๔๒ ชวดศก (พ.ศ. ๒๐๒๓) พระยาล้านช้างเถิงแก่กรรม และพระราชทานให้อภิเษกพระยาซ้ายขาวเป็นพระยาล้านช้างแทน ศักราช ๘๔๔ ขาลศก (พ.ศ. ๒๐๒๕) ท่านให้เล่นการมหรสพ ๑๕ วัน ฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุ แล้วจึงพระราชนิพนธ์มหาชาติคำหลวงจบบริบูรณ์ ศักราช ๘๔๕ เถาะศก (พ.ศ. ๒๐๒๖) สมเด็จพระบรมราชาเจ้า เสด็จไปวังช้าง ตำบลไทรย้อย ศักราช ๘๔๖ มะโรงศก (พ.ศ. ๒๐๒๗) สมเด็จพระเชษฐาธิราชเจ้า และสมเด็จพระราชโอรส สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้าทรงพระผนวชทั้ง ๒ พระองค์ ศักราช ๘๔๗ มะเส็งศก (พ.ศ. ๒๐๒๘) พระราชโอรสท่านลาพระผนวชและประดิษฐานพระองค์นั้น ไว้ในที่พระมหาอุปราช ศักราช ๘๔๘ มะเมียศก (พ.ศ. ๒๐๒๙) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้า ไปวังช้าง ตำบลสัมฤทธิบูรณ์ ศักราช ๘๔๙ มะแมศก (พ.ศ. ๒๐๓๐) ท้าวมหาราชลูกพิราลัย ศักราช ๘๕๐ วอกศก (พ.ศ. ๒๐๓๑) สมเด็จพระบรมราชธิราชเจ้า เสด็จไปเอาเมืองทวาย และเมื่อจะเสียเมืองทวายนั้น เกิดอุบาทว์เป็นหลายประการ โคตกลูกตัวหนึ่งเป็นแปดเท้า ไก่ฟักไข่ออกตัวหนึ่งเป็นสี่เท้า ไก่ฟักไข่สามค่องออกลูกเป็นหกตัว อนึ่ง ข้าวสารงอกเป็นใบ อนึ่งในปีเดียวนั้น สมเด็จพระบรมไตรโลกเสด็จนฤพาน ณ เมืองพิษณุโลก ศักราช ๘๕๒ จอศก (พ.ศ. ๒๐๓๓) แรกให้ก่อกำแพงเมืองพิชัย ศักราช ๘๕๓ กุนศก (พ.ศ. ๒๐๓๔) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้านฤพาน จึ่งสมเด็จพระเชษฐาธิราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระรามาธิบดี ศักราช ๘๕๔ ชวดศก (พ.ศ. ๒๐๓๕) ประดิษฐานมหาสถูปพระบรมธาตุ สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้า " แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 06:22:41 แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 03:27:08 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 28 ส.ค. 52 03:26:17

ความคิดเห็นที่ 2 วิเคราะห์ปัญหาประเด็นที่หนึ่ง " ศักราช ๘๒๕ มะแมศก (พ.ศ. ๒๐๐๖) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า ไปเสวยราชสมบัติเมืองพิษณุโลก และตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และสมเด็จพระอินทราชาเสด็จไปกันเมือง และสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องปืน ณ พระพักตร์ และทัพมหาราชนั้นเลิกกลับคืนไป " " ...ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องเป็น ณ พระพักตร์... " ไม่มีข้อความใดกล่าวว่าถึงสิ้นพระชนม์เลย ในพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐฯนั้น เกือบทุกแห่งเมื่อมีใครตาย ก็จะกล่าวให้รู้ว่าตาย แต่ครั้งนี้ไม่กล่าว เราจึงต้องหาข้อมูลเพิ่ม โดยได้จากหลักฐานฝ่ายเชียงใหม่สรุปความได้ว่า พระยายุธิษฐิระ (ยุธิษเฐียร พระยาเถียร ยุทิศเจียง) ยกมาเป็นทัพหน้า พระอินทราชา ขุนเพชรรัตน์เจ้าเมืองกำแพงเพชรและขุนราชอาสาเจ้าเมืองสุโขทัยรับอาสาเข้าตี ประจัญหน้ากันประมาณเที่ยงคืน พระอินทราชาเห็นพระยายุธิษฐิระก็แค้นมาก (เพราะยุธิษฐิระเป็นกบฏ เป็นผู้ชักศึกเข้ามา) ร้องออกไปว่า kuพระอินทราชา ฝ่ายยุธิษฐิระก็โกรธ (ยุธิษฐิระน่าจะมีศักดิ์เป็นลุง) ร้องสวนว่า อินทราชาmuengจะต้องตายประเดี๋ยวนี้ พระอินทราชาไสช้างไปโดยไม่รอไพร่พล (น่าจะใจร้อนเพราะเป็นวัยรุ่น พ.ศ.๒๐๐๖ พระบรมไตรโลกนาถมีพระชนม์ ๓๒ พรรษา พระอินทราชาคงไม่มีทางเกิน ๒๐) เจ้าเมืองกำแพงเพชรและเจ้าเมืองสุโขทัยจึงรีบขับช้างตามเสด็จ กลายเป็นสามต่อหนึ่ง แต่พระยายุธิษฐิระกลับเป็นฝ่ายได้เปรียบมีชัย ฝ่ายแม่ทัพล้านนามีหมื่นด้งนครเป็นอาทิ ก็ได้ทีไสช้างรุมพระอินทราชา สี่ต่อหนึ่ง ขณะชุลมุน ทัพล้านนาก็ใช้ปืนกล้อง (น่าจะเป็นลูกศรเป่าด้วยกล้องไม้ซาง) ระดมยิง ถูกหน้าพระอินทราชาเป็นแผลไป ทัพอยุธยาใช้ความมืดถอยกลับไปได้ ฝ่ายพระอินทราชาแยงแว่น (ส่องกระจก) เห็นแผลครั้งใดก็โกรธ ตั้งใจว่าจะต้องล้างแค้นให้ได้ เห็นได้ชัดว่าพระอินทราชาหนีรอดไปได้ อีกทั้งหลังจากนี้หลักฐานฝ่ายเชียงใหม่ยังกล่าวถึงพระอินทราชาอีกหลายครั้ง จึงขอสรุปว่าสมเด็จพระอินทราชาไม่ได้สิ้นพระชนม์ในการศึกครั้งนี้ แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 06:22:04 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 28 ส.ค. 52 04:35:13

ความคิดเห็นที่ 3 ประเด็นที่สอง สมเด็จพระอินทราชากับสมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) เป็นพระองค์เดียวกันหรือไม่ พงศาวดารฉบับวันวลิต ออกพระนามสมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) ว่า "พระอินทราชา (Prae Inthaeraetsiae)" พระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาก็ออกพระนามว่า สมเด็จพระอินทราชา (ที่ ๒) แสดงให้เห็นว่าคนอยุธยาในปี พ.ศ.๒๑๘๒ ภายหลังที่พระองค์สวรรคตไปแล้ว ๑๔๘ ปี จดจำพระองค์ได้ว่าพระนาม "พระอินทราชา" แม้แต่พงศาวดารที่ชำระในกรุงรัตนโกสินทร์ก็ยังกล่าวไปในทางที่ สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) เป็นพระองค์เดียวกับพระอินทราชา (แต่ว่าพงศาวดารรัชสมัยพระบรมไตรโลกนั้นสับสนมาก มีเพียงฉบับหลวงประเสริฐฉบับเดียวที่ถูกต้อง สาเหตุจากการที่พระบรมไตรโลกนาถไปครองพิษณุโลก กระทั่งฉบับวันวลิตก็ผิด) เอกสารฝ่ายเชียงใหม่ก็กล่าวไปในทางเดียวกันว่า " พระบรมไตรโลกนารถ ทรงรำพึงว่าจะสู้รบเชียงใหม่ไม่ไหว จึงควรเจรจาความเมืองกัน โดยพระองค์จะออกผนวช และมอบเมืองให้แก่พระอินทราชา " ฉบับวันวลิตก็กล่าวว่าพระอินทราชาได้ราชสมบัติเมื่อพระบรมไตรโลกนาถออกผนวช แต่ของวันวลิตนั้นพลาดตรงไปกล่าวว่าพระบรมไตรโลกนาถทรงผนวชตลอดพระชนม์ชีพ จากหลักฐานที่กล่าวมาทั้งหมด น่าจะพอสรุปได้ว่า พระอินทราชา คือพระนามเดิมก่อนเสวยราชย์เป็น สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) (เสวยราชย์ืที่กรุงพระนครศรีอยุธยา เพราะพระราชบิดาเสด็จไปครองพิษณุโลก) ทั้งด้วยมหลักฐานมากมายที่กล่าวว่าว่าเป็นพระองค์เดียวกัน และตามหลักเหตุผล เพราะเราเชื่อว่าพระอินทราชาไม่ได้สิ้นพระชนม์ในคราวต้องปืน ณ พระพักตร์ และพระองค์น่าจะเป็นพระโอรสที่เหมาะสมที่สุดที่จะรับรัชทายาท เนื่องจากตามเสด็จราชการสงครามพระราชบิดาโดยตลอด และไม่มีการกล่าวถึงพระราชโอรสองค์อื่นเลย (กว่าพระเชษฐาธิราชจะประสูติก็ พ.ศ.๒๐๑๕ แต่พระอินทราชา ขึ้นครองอยุธยาตั้งแต่ พ.ศ.๒๐๐๖) ทั้งหลักฐานเชียงใหม่ก็แทบไม่ได้กล่าวถึงอีก ซึ่งก็คงเป็นเพราะพระองค์ต้องดูแลกรุงศรีอยุธยา ไม่ได้ขึ้นไปทำศึกบ่อยเหมือนช่วงแรก ส่วนที่ชื่อ พระอินทราชา ได้หายไปจากพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ ก็เพราะได้รับพระนามใหม่ว่า สมเด็จพระบรมราชาธิราช (เหมือนพระอัยกาธิราช เจ้าสามพญา และขุนหลวงพะงั่ว) แล้วนั่นเอง และที่ในฉบับหลวงประเสริฐกล่าวว่า " ...ตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และสมเด็จพระอินทราชาเสด็จไปกันเมือง และสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องปืน ณ พระพักตร์... " โดยเรียกพระนาม "พระอินทราชา" ทั้งที่ได้เป็น "พระบรมราชา" แล้วนั้น ก็อาจเป็นเพราะยังไม่ได้ลงไปทำพิธีราชาภิเษกที่อยุธยา เนื่องจากข้าศึกมาประชิดเมือง แต่หลังจากนั้นก็ออกพระนาม "พระบรมราชา" โดยตลอด แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 06:23:33 แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 05:52:49 แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 05:51:36 แก้ไขเมื่อ 28 ส.ค. 52 05:50:48 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 28 ส.ค. 52 05:49:15

ความคิดเห็นที่ 4 หากมีข้อโต้แย้งหรือข้อเสนอแนะอย่างไร เชิญได้เลยนะครับ จักเป็นพระคุณมาก ขอบพระคุณครับ ป.ล. แล้วเดี๋ยววันนี้จะมาต่อนะครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 28 ส.ค. 52 06:19:39

ความคิดเห็นที่ 5   จาก อธิบายเรื่องในรัชกาลสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ของ สมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ทรงระบุว่า สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ มีลูกยาเธอที่ปรากฏพระนาม ๓ พระองค์ ไม่ปรากฏพระนามพระองค์ ๑ ได้แก่ (๑) พระบรมราชา ซึ่งพระราชทานอภิเษกให้อยู่ครองกรุงศรีอยุธยา เมื่อเสด็จขึ้นไปครองราชสมบัติอยู่ ณ เมืองพิษุโลก พระบรมราชานี้ได้เป็นพระเจ้าแผ่นดินครองราชสมบัติต่อสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถมาอีก ๓ ปี จึงสวรรคต แต่หนังสือพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขานี้ เรียกพระนาม (โดยสำคัญผิดพระองค์) ว่า สมเด็จพระอินทราชาธิราช (๒) พระอินทราชา ปรากฏพระนามเมื่อไปรบศึกเชียงใหม่ ต้องปืนที่พระพักตร์ครั้งรบกับหมื่นนคร เห็นจะสิ้นพระชนม์ในคราวนั้น ด้วยไม่ปรากฏพระนามต่อมาอีก (๓) พระเชษฐา ที่ได้เสวยราชย์เป็นสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ สมภพที่เมืองพิษณุโลก ข้าพเจ้าเข้าใจว่า ฝ่ายพระชนนีจะเป็นเชื้อพระวงศ์ของพระเจ้ากรุงสุโขทัยแต่ก่อนมา (๔) ที่ไม่ปรากฏพระนามนั้น คือลูกเธอพระองค์หนึ่งซึ่งกล่าวในหนังสือยวนพ่ายว่า เมื่อสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจะทรงผนวช รับสั่งให้ลูกเธอพระองค์นี้เสด็จไปนิมนต์พระสงฆ์ในเมืองลังกาเข้ามานั่งหัตถบาต ลูกเธอองค์นี้จะเป็นพระองค์ใดใน ๓ พระองค์ที่กล่าวแล้วไม่ได้ จึงเห็นว่าจะเป็นอีกพระองค์หนึ่งต่างหาก ดังนั้น พระบรมราชากับพระอินทราชา น่าจะเป็นคนละองค์หรือเปล่า จาก ความเห็นที่ ๒ ถึงแม้พระอินทราชาจะรอดจากพระแสงปืนในครั้งนั้นได้ ก็ไม่มีหลักฐานใดที่แน่ชัดพอที่จะระบุว่าพระองค์ขึ้นครองราชย์เป็น สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๓ เปล่าครับ และในฉบับหลวงประเสริฐ (ความเห็นที่ ๓ ด้านล่าง) เหตุใดเมื่อกล่าวถึงพระนาม สมเด็จพระบรมราชา ในฐานะพระมหากษัตริย์ครองกรุงศรีอยุธยาแล้ว ยังกลับมาใช้พระนาม สมเด็จพระอินทราชา ซึ่งเป็นพระนามเดิมอีกครั้งในย่อหน้าเดียวกัน จากคุณ : ผ่านมา เขียนเมื่อ : 28 ส.ค. 52 16:57:41 A:58.8.102.25 X: TicketID:208279

ความคิดเห็นที่ 6 ^ ^ ^ ผมก็สงสัยเช่นเดียวกับคุณ ผ่านมา ครับ ประเด็นแรก เรื่องสมเด็จพระอินทราชาทรงกระทำยุทธหัตถีแล้วต้องปืนที่พระพักตร์ ถึงสิ้นพระชนม์หรือไม่ ผมมั่นใจเกือบร้อยเปอร์เซนต์ ว่าพระองค์ไม่ได้สิ้นพระชนม์ ดังที่อธิบายไว้ใน คคห.๒ แต่เรื่องพระอินทราชากับพระบรมราชาเป็นพระองค์เดียวกันหรือไม่นั้น ผมยังว่าก้ำกึ่งอยู่ พิจารณาจากด้านหลักฐาน ก่อนอื่นต้องออกตัวก่อนว่าใช้เอกสารไม่มากนัก หลักๆคือ ลิลิตยวนพ่าย พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ พงศาวดารฉบับวันวลิต ตำนานพื้นเมืองเชียงใหม่ ตำนานสิบห้าราชวงศ์ นอกนั้นก็มีพระราชพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาและฉบับอื่นๆที่ความในรัชสมัยนั้นคล้ายกัน นอกจากนั้นก็มีบทความต่างๆ รวมถึงของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพที่คุณผ่านมา ยกขึ้นมานั้นด้วย ดังนั้นอาจยังได้ข้อมูลไม่ครบถ้วนในการพิจารณา ถ้าผิดพลาดก็ต้องขออภัยเป็นอย่างสูง จากหลักฐานฝ่ายใต้ คืออยุธยานั้น ที่ออกพระนามสมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) ว่าพระอินทราชานั้น เป็นเอกสารที่มีความผิดพลาดในเรื่องข้อมูลหลายแห่ง เช่น ฉบับวันวลิตกล่าวว่าสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงผนวชตลอดพระชนม์ชีพ และมีข้อผิดพลาดในรัชกาลอื่นอีกหลายแห่ง ส่วนฉบับพระราชหัตถเลขาและพงศาวดารอยุธยาฉบับอื่นๆก็มีความผิดพลาดอยู่หลายประการ ดังนั้นความน่าเชื่อถือจึงไม่ร้อยเปอร์เซนต์ แต่อย่างน้อยก็แสดงให้เห็นว่า ความเชื่อว่าพระบรมราชาคือพระอินทราชานั้น มีมาอย่างน้อยก็ตั้งแต่ก่อน พ.ศ.๒๑๘๒ ซึ่งเป็นปีที่ เยเรเมียส ฟาน ฟลีท เขียนพงศาวดารอยุธยา โดยที่เขาอยู่ในอยุธยาถึง ๙ ปี และมีความสามารถทางภาษามาก สามารถพูดภาษาไทยได้ ดังนั้นข้อมูลที่เขาใช้เขียนก็คงเป็นความคิดความเชื่อของคนอยุธยาในรัชกาลพระเจ้าปราสาททองนั่นเอง ความเชื่อว่าพระบรมราชาคือพระอินทราชานี้ เท่าที่มีหลักฐาน คือ พ.ศ.๒๑๘๒ (ดังที่กล่าวข้างต้น) นั่นก็คือ ๑๔๘ ปี หลังพระบรมราชาสวรรคต ซึ่งความเชื่อนี้คงมีมาก่อนหน้านั้น คนอยุธยาถึงได้เล่าให้วันวลิตฟังได้ แต่ความเชื่อนี้ไม่ได้รับประกันว่าจะถูกต้อง เพราะคนอยุธยาก็ให้ข้อมูลเรื่องพระบรมไตรโลกนาถผิดพลาด แต่ก็ไม่สามารถกล่าวได้ว่าความเชื่อนี้จะไม่มีมูลความจริงเลย ร่องรอยพระนามพระอินทราชาในพงศาวดารนั้น อาจเป็นร่องรอยที่เหลืออยู่ของความจริงว่า พระอินทราชา คือ พระบรมราชา ก็เป็นได้ ดังนั้นหลักฐานจากฝ่ายอยุธยา (ยกเว้นฉบับหลวงประเสริฐ) ยังห้าสิบห้าสิบ ฟากหลักฐานฝ่ายเชียงใหม่ " พระบรมไตรโลกนารถ ทรงรำพึงว่าจะสู้รบเชียงใหม่ไม่ไหว จึงควรเจรจาความเมืองกัน โดยพระองค์จะออกผนวช และมอบเมืองให้แก่พระอินทราชา " อันนี้กล่าวเหมือนหลักฐานฝ่ายอยุธยา เช่น ฉบับวันวลิต แต่ของเชียงใหม่กล่าวถูกต้องว่าพระบรมไตรโลกนาถไม่ได้ผนวชตลอดพระชนม์ชีพ ข้อสงสัย  " ...และมอบเมืองให้แก่พระอินทราชา... " นั้น จะหมายถึงให้ครองอยุธยาเป็นพระบรมราชา หรือหมายถึงให้ดูแลเมืองพิษณุโลกระหว่างทรงผนวช แต่ถ้าดูจากบริบทในเอกสารต้นฉบับแล้ว ความหมายจะแปลว่า เวนราชสมบัติอยุธยาให้พระอินทราชา ซึ่งนั่นจะสนับสนุนหลักฐานอยุธยาที่กล่าวข้างต้น และแสดงว่าหลักฐานอยุธยาผิดแค่เรื่องพระบรมไตรโลกนาถไม่ได้ทรงผนวชตลอดพระชนม์ชีพ อย่างไรก็ดีอาจมีข้อโต้แย้งการตีตวามนี้ เป็นให้พระอินทราชารักษาเมืองพิษณุโลก ดังนั้นหลักฐานฝ่ายเชียงใหม่ยังตัดสินไม่ได้ร้อยเปอร์เซนต์ แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 05:58:05 แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 05:56:57 แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 03:50:50 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 03:45:12

ความคิดเห็นที่ 7 มาที่หลักฐานที่น่าเชื่อถือมากที่สุด คือ พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐอักษรนิติ์ ผมก็สงสัยดังที่คุณ ผ่านมา สงสัย ขออนุญาตอ้างอิงคำพูด "...เหตุใดเมื่อกล่าวถึงพระนาม สมเด็จพระบรมราชา ในฐานะพระมหากษัตริย์ครองกรุงศรีอยุธยาแล้ว ยังกลับมาใช้พระนาม สมเด็จพระอินทราชา ซึ่งเป็นพระนามเดิมอีกครั้งในย่อหน้าเดียวกัน " เรื่องเป็นสิ่งที่ผมยุ่งยากใจมากที่สุด เพราะนี่คือเอกสารที่มีความน่าเชื่อถือที่สุดที่ผมใช้ โดยเหตุผลที่ผมใช้นั้นก็อ่อนมาก นั่นคือ "เป็นเพราะยังไม่ได้ลงไปทำพิธีราชาภิเษกที่อยุธยา เนื่องจากข้าศึกมาประชิดเมือง" โดยจากย่อหน้านี้ " ...ตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และสมเด็จพระอินทราชาเสด็จไปกันเมือง และสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องปืน ณ พระพักตร์... " ผมมองว่าสถาปนาให้พระอินทราชาครองพระนครศรีอยุธยา แต่เผอิญข้าศึกยกมาพอดี จึงต้องออกไปกันเมือง เมื่อยังไม่ได้ราชาภิเษกก็เลยยังเรียกพระอินทราชา (ยอมรับว่าเป็นเหตุผลที่อ่อนมาก และลากให้เข้าตามธงที่ตั้งไว้) อีกเหตุผลหนึ่งคือ ฉบับหลวงประเสริฐนั้นเป็นพงศาวดารฉบับสังเขป ที่เกิดจากการ "ให้เอากฎหมายเหตุของพระ โ(หราเขียน) ไว้แต่ก่อนและกฎหมายเหตุซึ่งหาได้แต่หอหนังสือ และเหตุซึ่งมีในพระราชพงศาวดารนั้น ให้คัดเข้าด้วยกันเป็นแห่งเดียว ให้ระดับศักราชกันมาคุงเท่าบัดนี้" นั่นคือรวบรวมเอกสารต่างๆมาคัดรวมไว้ที่เดียวกัน จะเป็นไปได้หรือไม่ว่าในปี พ.ศ.๒๐๐๖ มีการจดบันทึกสองเหตุการณ์ คือ พระบรมราชาครองอยุธยา กับทัพเชียงใหม่ยกมาล้อมสุโขทัย (ในขณะที่พระอินทราชายังไม่ได้เป็นพระบรมราชา) แต่อาลักษณ์คัดเอาเหตุการณ์ พระบรมราชาครองอยุธยาขึ้นก่อน ถึงได้มีการเรียกชื่อสลับในย่อหน้านี้ แต่เหตุการณ์ถัดจากปีนี้ก็ไม่มีการเรียกชื่อสลับอีก ใช้ชื่อพระบรมราชาชื่อเดียว เพราะพระอินทราชาเปลี่ยนเป็นพระบรมราชาแล้ว ก็ต้องยอมรับว่าเหตุผลนี้ก็ยังอ่อนอยู่ดี ดังนั้นสรุปแล้ว พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ ไม่สนับสนุนทฤษฎี พระอินทราชาคือพระบรมราชา แต่ก็ไม่ได้ปิดโอกาสที่จะเป็นไปได้ แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 05:53:19 แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 05:50:09 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 05:49:17

ความคิดเห็นที่ 8 ขอบพระคุณ เจ้าคุณแม่ทัพ  และ คุณ ผ่านมา TicketID:208279 อยากจะคลิกรูปหัวใจให้ด้วยนะครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 07:49:30

ความคิดเห็นที่ 9 ทีนี้เรามาลองวิเคราะห์กัน สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถประสูติ เมื่อ พ.ศ. ๑๙๗๔ ที่ทุ่งพระอุทัย (ทุ่งหันตรา) ทางตะวันออกของกรุงศรีอยุธยา ขณะพระราชมารดา (วงศ์พระร่วง) ตามไปส่งเสด็จพระราชบิดา สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๒) เจ้าสามพญายกทัพไปตีเมืองพระนคร (ขอม) -ข้อมูลจากลิลิตยวนพ่าย (ยวนพ่ายโคลงดั้น) และเอกสารอื่นๆ- ดังนั้นในปี พ.ศ.๒๐๐๖ ที่ได้สถาปนาให้พระราชโอรสเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยานั้น สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถทรงมีพระชนมายุ ๓๒ พรรษา พระราชโอรสไม่มีทางที่จะมีพระชนม์เกิน ๒๐ เป็นแน่ และในปี พ.ศ.๒๐๐๖ นั้น พระอินทราชาได้ออกศึกในฐานะแม่ทัพ พระชนม์คงมากกว่า ๑๕ ปี ถ้าอ่านจากหลักฐานฝ่ายเชียงใหม่ พระอินทราชาเป็นผู้มีบทบาทและมีความสำคัญอย่างยิ่งยวด ในการสงครามจะออกพระนามพระบรมไตรโลกนาถคู่กับพระอินทราชาอยู่เสมอๆ และไม่เคยกล่าวถึงพระราชโอรสองค์อื่นว่ามีบทบาทในการสงครามเลย พระบรมไตรโลกนาถมีพระชนมายุ ๓๒ พรรษา พระราชโอรสในขณะนั้นไม่ว่าจะมีกี่พระองค์ก็ตาม ต้องมีอายุไม่เกิน ๒๐ อย่างแน่นอน ดังนั้นเด็กหนุ่มที่อายุไม่เกินยี่สิบที่จะได้รับความไว้วางใจจากพระบรมไตรโลกนาถ ให้เสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยาเป็นพระเจ้าแผ่นดินว่าราชการทั้งสิ้นทั้งมวลในดินแดนฝ่ายใต้นี้ ก็ควรจะเป็นผู้ได้ตามเสด็จในการพระราชสงคราม และมีความดีความชอบมากอย่างพระอินทราชา โดยไม่มีหลักฐานใดกล่าวถึงพระราชโอรสที่มีผลงานมากกว่าพระองค์เลย อีกทั้งพระนาม "อินทราชา" นั้นแสดงว่าพระราชมารดาน่าจะเป็นเจ้านายวงศ์สุพรรณภูมิ เพราะ "อินทร์" เป็นพระนามประจำตัวของวงศ์นี้ในยุคอยุธยาตอนต้น เช่น เจ้านครอินทร์ (พระอินทราชา) เจ้าเมืองสุพรรณบุรี ที่ได้ครองราชย์กรุงศรีอยุธยา พ.ศ.๑๙๕๒-๑๙๖๗ พระนามสมเด็จพระนครินทราธราช (สมเด็จพระอินทราชา ที่ ๑) ท่านพระนครอินทร์ (พระอินทราชา) โอรสของเจ้าสามพญาที่ได้ไปครองเมืองพระนคร (ขอม) เมื่อ พ.ศ.๑๙๗๔ และไปสิ้นพระชนม์ที่นั่นก่อนเจ้าสามพญาสวรรคต เห็นได้ว่าพระนามนี้เป็นพระนามสำคัญของลูกหลวงเอกที่มีพระราชมารดาเป็นวงศ์สุพรรณภูมิ   "อินทราชา" จึงเป็นพระนามที่มีศักดิ์และสิทธิ์ในราชบัลลังก์อย่างสมบูรณ์ จากที่กล่าวมา พระอินทราชา เป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยของสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ พระราชบิดา ให้ตามเสด็จอย่างใกล้ชิดในการพระราชสงคราม ได้เคยนำทัพเป็นแม่ทัพ และมีความกล้าหาญเข้ากระทำยุทธหัตถีกับข้าศึก ปรากฏชื่อในพงศาวดารทั้งของอยุธยาและเชียงใหม่ โดยเฉพาะหลักฐานเชียงใหม่นั้นให้ความสำคัญรองจากสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเลยทีเดียว และจากพระนาม "อินทราชา" แสดงว่าน่าจะมีพระราชมารดาเป็นเจ้านายวงศ์สุพรรณภูมิ ถือเป็นอุภโตสุชาติ ถ้าสมัยปัจจุบันก็คงเป็นเจ้าฟ้ามิใช่พระองค์เจ้า ผู้ที่มีพระนามนี้มีสิทธิ์ในราชบัลลังก์ดังเช่นบรรพบุรุษของพระองค์ สมเด็จพระนครินทราธิราช (เป็นทวด) และพระนครอินทร์ (ลุง) ที่ไปครองเขมรแต่สิ้นพระชนม์ไปเสียก่อน อีกทั้งพระราชโอรสของพระบรมไตรโลกนาถในขณะนั้นไม่มีทางจะมีอายุเกิน ๒๐ แต่ต้องครองอยุธยาสำเร็จราชการฝ่ายใต้ทั้งมวล จะมีเด็กหนุ่มสักกี่คนที่จะได้รับความไว้วางใจขนาดนั้น แต่พระอินทราชาตามเสด็จใกล้ชิด ย่อมเป็นที่ไว้วางพระทัยอยู่แล้ว ผลงานก็เป็นที่ประจักษ์ แล้วทำไมจึงจะไปเอาโอรสองค์อื่นที่เป็นเด็กหนุ่มอายุไม่เกิน ๒๐ และไม่เคยมีกล่าวถึงในพงศาวดารใดๆเป็นกษัตริย์เล่า และหลังจากมีการสถาปนา พระบรมราชา ครองอยุธยาแล้ว ก็ไม่มีการกล่าวถึง พระอินทราชา อีก นั่นก็เพราะพระอินทราชาได้รับพระนามใหม่เป็นพระบรมราชาแล้ว ฉบับหลวงประเสริฐจึงออกพระนามพระบรมราชาแต่ฝ่ายเดียว แต่ยังปรากฏอยู่ในความทรงจำของคนอยุธยา อย่างน้อยตั้งแต่สมัยพระเจ้าปราสาททองว่า พระอินทราชาได้ครองราชย์ต่อจากพระบรมชนกนาถ จึงได้บอกให้วันวลิตฟัง และมีร่องรอยติดอยู่ในพงศาวดารความพิสดารหลายฉบับ ที่มีความเชื่อกันว่าพระอินทราชาและพระบรมราชาเป็นคนละพระองค์กัน หลักๆก็เพราะคิดว่าพระอินทราชาสิ้นพระชนม์ในการศึกจึงจะเป็นพระบรมราชไม่ได้ แต่ก็มีหลักฐานแสดงให้เห็นว่าพระอินทราชายังไม่สิ้นพระชนม์ แล้วจะต้องคิดให้เป็นคนละพระองค์ทำไมเล่า พระอินทราชามีความสำคัญในขณะนั้นมาก แม้พระองค์ไม่ได้เสวยราชย์ก็ควรกล่าวถึงพระองค์บ้าง แต่นี่ไม่กล่าวถึงเลย แต่กลับไปกล่าวถึงพระสีหราชเดโชแม่ทัพสำคัญว่าถึงแก่กรรม "ศักราช ๘๔๑ กุนศก (พ.ศ. ๒๐๒๒) พระสีหราชเดโชเถิงแก่กรรม" ความจริงผมว่าไม่ใช่ไม่กล่าวถึง แต่กล่าวถึงในอีกพระนามหนึ่ง คือ พระบรมราชา (อีกทั้งไม่มีเอกสารชิ้นใดกล่าวถึงทั้งสองพระนามนี้ในเหตุการณ์เดียวกัน ก็เพราะเป็นองค์เดียวกันนั่นเอง) ด้วยเหตุผลทั้งหมดนี้ ผมจึงปลงใจอยู่ข้างที่จะเชื่อว่า พระอินทราชา คือพระนามก่อนเสวยราชสมบัติของ สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) แต่ก็ขอยอมรับว่าเหตุผลมาจากการวิเคราะห์เอาเอง หลักฐานสนับสนุนยังไม่เพียงพอ มีจุดอ่อนและช่องโหว่อยู่มาก ดังนั้นคงจะพูดว่าฟันธงมิได้ ยังก้ำกึ่งอยู่ หากท่านใดมีหลักฐาน ข้อโต้แย้ง ความคิดเห็น หรือข้อเสนอแนะใดๆ ผมยินดีน้อมรับครับ และหากมีข้อผิดพลาดประการใด ก็ขออภัยเป็นอย่างสูงไว้ ณ ที่นี้ด้วยนะครับ แก้ไขเมื่อ 29 ส.ค. 52 08:47:48 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 08:25:52

ความคิดเห็นที่ 10   เท่าที่อ่านจากหนังสือต่าง ๆ ส่วนตัวคิดว่าประวัติศาสตร์ช่วงนี้ค่อนข้างสับสนมาก มีทั้ง ๑. สมเด็จพระอินทราชาที่ ๒ ทรงครองราชย์ต่อจากพระบรมไตรโลกนาถ (เก็บความจาก ประชุมพงศาวดาร ภาคที่ ๖๓ เรื่องกรุงเก่า) ซึ่งเมื่อเทียบเคียงกับพงศาวดารฉบับอื่น ๆ ก็อาจจะทำให้เชื่อได้ว่า สมเด็จพระอินทราชาที่ ๒ ก็คือ สมเด็จพระบรมราชาธิราชที่ ๓ ๒. สมเด็จพระบรมราชาขึ้นครองกรุงศรีอยุธยา และมีการกล่าวถึงพระอินทราชา เพียงแค่โดนปืนระหว่างการศึก แต่ไม่ได้บ่งชี้ว่าสิ้นพระชนม์ ตอนนี้ผมมีแค่ พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐ จึงขออนุญาตหยิบยกเล่มนี้ขึ้นมาพิจารณาก่อนนะครับ จากบางตอนของพงศาวดารฉบับนี้กล่าวว่า " สักราช ๘๒๕ มะแมสก (พ.ศ. ๒๐๐๖) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้าไปเสวยราชสมบัติเมืองพิษณุโลก แลตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และสมเด็จพระอินทราชาเสด็จไปกันเมืองและสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้นสมเด็จพระอินทราชาเจ้าต้องปืน ณ พระพักตร์ แลทัพมหาราชนั้นเลิกกลับคืนไป " จากตอนนี้ หากจะมองในมุมที่พระอินทราชาและพระบรมราชาเป็นคนละองค์ ส่วนตัวคิดว่าก็สามารถมองได้ กล่าวคือ ในช่วงเวลานั้นอยู่ในภาวะศึกสงคราม ดังนั้น การที่สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถจะทรงตั้งพระราชโอรสพระองค์หนึ่งครองกรุงศรีอยุธยานั้น น่าจะทรงสถาปนาพระราชโอรสที่มิได้ออกรบกับพระองค์ซึ่ง ณ ขณะนั้นประทับอยู่ที่เมืองพิษณุโลก เผื่อเกิดเหตุมิคาดฝันขึ้นก็ยังมีผู้ที่จะเป็นหลักให้กับบ้านเมืองได้ในกรุงศรีอยุธยาอยู่ พระองค์จึงสถาปนา พระบรมราชา ขึ้นครองกรุงศรีอยุธยา ส่วนพระอินทราชานั้นมีฝีมือในการรบจึงให้อยู่ที่เมืองพิษณุโลกช่วยพระองค์ เป็นไปได้หรือไม่ จากคุณ : ผ่านมา เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 12:35:52 A:58.8.112.207 X: TicketID:208279

ความคิดเห็นที่ 11 ขอบคุณมากๆครับผม จากคุณ : digimontamer เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 15:39:51

ความคิดเห็นที่ 12 ครับก็เป็นไปได้อย่างที่คุณ ผ่านมา กล่าวครับ เพราะยังหาหลักฐานที่ชี้ชัดแน่นอนไม่ได้ เลยยังไม่สามารถสรุปได้ว่า พระอินทราชา  เป็นพระองค์เดียวกับ พระบรมราชา หรือไม่ ในพงศาวดารฉบับความพิสดารทั้งหลาย ที่ชำระในกรุงรัตนโกสินทร์และธนบุรี ล้วนมีความผิดพลาดในประเด็นเดียวกัน คือมีความดังนี้ " ๘๐๙ ปีเถาะนพศก (พ.ศ. ๑๙๙๐ ) พระยาเชลียงนำมหาราชมาเอาเมืองพิษณุโลก เข้าปล้นเอาเมืองสามารถ มิได้จึงยกทัพแปรไปเอาเมืองกำแพงเพ็ชร เข้าปล้นเมือง ๗ วันมิได้ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้า และสมเด็จพระอินทราชา เสด็จขึ้นไปช่วยเมืองกำแพงเพ็ชรทัน และสมเด็จพระอินทราชาเจ้าตีทัพพระยาเกียรติ์แตก ทัพท่านมาปะทัพหมื่นนคร ได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และข้าศึกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียว ครั้งนัน พระอินทราชาเจ้าต้องปืนพระพักต์ ทัพมหาราชนั้นเลิกกลับคืนไป ศักราช ๘๑๐ ปีมะโรงสัมฤทธิศก (พ.ศ. ๑๙๙๑ ) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้าสร้างพระวิหารวัดจุฬามณี ศักราช ๘๑๑ ปีมะเส็งเอกศก (พ.ศ. ๑๙๙๒ ) สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้า ทรงพระผนวชวัดจุฬามณีได้ ๘ เดือน แล้วลาผนวช ศักราช ๘๑๓ ปีมะแมตรีศก (พ.ศ. ๑๙๙๔ ) ครั้งนั้นท้าวมหาบุญชิงเมืองเชียงใหม่แก่ท้าวลูก ศักราช ๘๑๕ ปีระกาเบญจศก (พ.ศ. ๑๙๙๖ ) สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวได้ช้างเผือก ศักราช ๘๑๖ ปีจอฉอศก (พ.ศ. ๑๙๙๗ ) สมภพพระราชโอรสท่าน ศักราช ๘๑๘ ปีชวดอัฐศก (พ.ศ. ๑๙๙๙ ) เสด็จไปเมืองเชลียง ศักราช ๘๒๑ ปีเถาะเอกศก (พ.ศ. ๒๐๐๒ ) แรกตั้งนครไทย ศักราช ๘๒๒ ปีมะโรงโทศก (พ.ศ. ๒๐๐๓ ) พระศรีราชเดโชถึงแก่กรรม ศักราช ๘๒๔ ปีมะเมียจัตวาศก (พ.ศ. ๒๐๐๕ ) พระยาล้านช้างถึงแก่กรรม พระราชทานให้อภิเศกพระยาซ้ายขวา เป็นพระยาล้านช้าง ศักราช ๘๒๖ ปีวอกฉอศก (พ.ศ. ๒๐๐๗ ) ทรงพระกรุณาให้เล่นการมหรสพ ฉลองพระศรีรัตนมหาธาตุ ๑๕ วัน ศักราช ๘๒๘ ปีจออัฐศก ( พ.ศ. ๒๐๐๙ ) พระบรมราชาผู้เป็นพระราชโอรสทรงผนวช ศักราช ๘๔๗ ปี กุรนพศก (พ.ศ. ๒๐๑๐ ) สมเด็จพระราชโอรสเจ้าลาผนวช ประดิษฐานพระองค์ไว้ในที่พระมหาอุปราช ศักราช ๘๔๘ ปีชวดสัมฤทธิศก (พ.ศ. ๒๐๑๑ ) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้าไปวังช้างตำบลสัมฤทธิ์บริบูรณ์ ศักราช ๘๓๑ ปีฉลูเอกศก (พ.ศ ๒๐๑๒ ) มหาราชท้าวลูกพิราลัย ศักราช ๘๓๒ ปีขาลโทศก (พ.ศ. ๒๐๑๓ ) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้าเสด็จยกทัพไปตีเมืองทะวาย แลเมื่อเมืองทะวายจะเสียนั้นเกิดอุบาทว์เป็นหลายประการ โคตกลูกตัวหนึ่งเป็น ๘ เท้า ไก่ฟักฟองตกลูกตัวหนึ่ง ๔ เท้า ไก่ฟักฟองคู่ขอน ตกลูกเป็น ๖ ตัว อนึ่งข้าวสารงอกเป็นใบ ในปีนั้นสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้าเสด็จสวรรคต อยู่ในราชสมบัติ ๓๘ ปี ศักราช ๘๓๔ ปีมะโรงจัตวาศก (พ.ศ. ๒๐๑๕ ) แรกให้ก่อกำแพงเมืองพิชัย รัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดี (ที่ ๒ ) ศักราช ๘๓๕ ปีมะเส็งเบญจศก (พ.ศ. ๒๐๑๖ ) สมเด็จพระบรมราชาธิราชเจ้าขึ้นเสวยราชสมบัติ ทรงพระนามชื่อสมเด็จพระรามาธิบดี ศักราช ๘๓๖ ปีมะเมียฉอศก (๒) (พ.ศ. ๒๐๑๗ ) ประดิษฐานพระอัฐิธาตุสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถเจ้าไว้ในพระสถูป " จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 52 23:23:27

ความคิดเห็นที่ 13 ^ ^ ^ ในพงศาวดารอยุธยาฉบับความพิสดารที่ชำระในกรุงรัตนโกสินทร์ (และกรุงธนบุรี) ล้วนมีใจความสอดคล้องไปในทางเดียวทั้งหมด ซึ่งด้านบนนี้เป็นฉบับพันจันทนุมาศ (เจิม) ข้อผิดพลาดในพงศาวดารกลุ่มนี้คือเรื่องศักราชที่ไม่ตรงกับความเป็นจริง เพราะเมื่อสอบเทียบกับเอกสารทั้งของไทยและต่างประเทศแล้ว ฉบับหลวงประเสริฐถูกต้องที่สุด นอกจากนั้นก็เป็นเรื่องรายละเอียดเล็กๆน้อยๆ ไม่สำคัญนัก แต่ข้อผิดพลาดประเด็นที่สำคัญที่สุด (ให้พิจารณาที่ทำตัวหนาและขีดเส้นใต้ไว้) นั่นคือพงศาวดารกลุ่มนี้ข้ามรัชกาล สมเด็จพระบรมราชธิราช (ที่ ๓) ไป กลายเป็น สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถสวรรคต แล้วเป็นรัชกาลสมเด็จพระรามาธิบดี (ที่ ๒) เลย และไม่กล่าวถึงการไปครองเมืองพิษณุโลกของพระบรมไตรโลกนาถ รวมทั้งการตั้งพระราชโอรสให้ครองอยุธยา ยิ่งไปกว่านั้น ออกพระนามพระราชโอรส ๒ พระองค์ คือ พระอินทราชา (ไปรบ) กับ พระบรมราชา (ซึ่งจะได้ครองราชย์เป็นสมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒) เรื่องพระนามนี้เป็นเรื่องที่ผิดแน่นอนที่สุด เนื่องจากพงศาวดารกลุ่มนี้ไม่ทราบว่ามีการตั้งให้พระราชโอรสครองอยุธยา จึงคิดว่าพระบรมราชาคือพระมหาอุปราช เมื่อพระบรมไตรโลกนาถสวรรคตจึงได้ขึ้นครองราชย์เป็น สมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ ซึ่งในความเป็นจริงแล้ว (จากฉบับหลวงประเสริฐ) สมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ คือ พระเชษฐาธิราช ส่วนพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขา เรียงลำดับเป็น พระบรมไตรโลกนาถ พระอินทราชา พระรามาธิบดี สรุปคือ กลุ่มพงศาวดารฉบับความพิสดาร ให้ พระบรมราชา คือ พระรามาธิบดี ซึ่งผิด ส่วนฉบับพระราชหัตถเลขาเรียงลำดับถูก แต่ปัญหาคือ พระอินทราชา จะเป็น พระบรมราชา หรือไม่ ความจริงพระนาม พระบรมราชา นั้นน่าน้อยใจนัก ฉบับความพิสดารโยนให้เป็นพระนามของ สมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ (อันนี้ผิดแน่นอน) หรือเอกสารอื่นๆ ให้เป็นพระองค์เดียวกับ พระอินทราชา ส่วนบางกระแส ก็ตีความฉบับหลวงประเสริฐแล้วมองว่า พระบรมราชา เป็นคนละองค์กับพระอินทราชา แต่เท่าที่สังเกต หลักคิดที่สำคัญของผู้ตีความว่า พระบรมราชา เป็นคนละองค์กับพระอินทราชา คือ คิดว่าพระอินทราชาสิ้นพระชนม์ไปแล้ว ก็ในเมื่อพระอินทราชายังไม่ได้สิ้นพระชนม์ น้ำหนักของทฤษฏีนี้ก็ลดลงไปด้วย แต่ก็ยังติดอยู่เรื่อง เรียกพระอินทราชา สลับกับพระบรมราชา ใน พ.ศ.๒๐๐๖ ของฉบับหลวงประเสริฐ และที่น่าสงสัยคือ ทำไมพระนาม พระบรมราชา ถึงมักถูกโยนให้เป็นของพระองค์นั้นพระองค์นี้อยู่ตลอด??? นั่นก็เพราะก่อนเจอฉบับหลวงประเสริฐ เราไม่ทราบว่ามีการให้พระราชโอรสครองกรุงอยุธยา แล้วพระบรมไตรโลกนาถครองพิษณุโลก โดยที่พิษณุโลกมีพระเชษฐาธิราชเป็นพระมหาอุปราช นั่นคือในระหว่าง พ.ศ.๒๐๐๖-๒๐๓๑ มีพระมหากษัตริย์ ๒ พระองค์ (สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ (พิษณุโลก) กับ สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๓ (ณ อยุธยา)) พ.ศ.๒๐๒๘ สถาปนาพระมหาอุปราช ๑ พระองค์ (สมเด็จพระเชษฐาธิราช ประทับ ณ พิษณุโลก) พ.ศ.๒๐๒๘-๒๐๓๑ จึงมี ๒ พระมหากษัตริย์ ๑ พระมหาอุปราช พ.ศ.๒๐๓๑ สมเด็จพระบรมไตรโลกนาถสวรรคต จึงเหลือพระมหากษัตริย์ ๑ พระองค์ (ที่อยุธยา) และพระมหาอุปราช ๑ พระองค์ (ที่พิษณุโลก) พ.ศ.๒๐๓๔ สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๓ สวรรคต จึงเหลือพระมหาอุปราช ณ พิษณุโลกพระองค์เดียว ซึ่งสมเด็จพระเชษฐาธิราช ได้เสด็จลงมาจากพิษณุโลกเพื่อครองอยุธยา ทรงพระนาม สมเด็จพระรามาธิบดี ที่ ๒ แต่พงศาวดารฉบับความพิศดารไม่ทราบถึงเหตุการณ์นี้ ทั้งเรื่องไปครองเมืองพิษณุโลก การมีกษัตริย์ ๒ พระองค์ และการมีพระมหาอุปราชอีกต่างหาก จึงเขียนออกมาเป็น พระบรมไตรโลกนาถ ตั้งพระบรมราชาเป็นพระมหาอุปราช และพระบรมราชานี้ได้ครองราชย์ เป็นพระรามาธิบดี (ที่ ๒) พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐได้ไขปริศนานี้ ว่า พระบรมราชา ไม่ใช่ พระรามาธิบดี ที่ ๒ แต่เป็นพระเชษฐา แต่ข้อสงสัยว่าพระอินทราชาเป็นพระองค์เดียวกับพระบรมราชาหรือไม่ ยังไม่มีหลักฐานใดชี้ขาดได้ อย่างไรก็ตามการที่ พระบรมราชาถูกโยนไปเป็นพระนามขององค์นั้นองค์นี้ จะเป็นไปได้หรือไม่ว่าเป็นเพราะพระนามพระบรมราชานั้นเป็นนามสถาปนาของผู้ที่เป็นพระมหากษัตริย์เท่านั้น จึงมีร่องรอยปรากฏในพงศาวดารว่าผู้ที่จะเป็น พระบรมราชา จะมีพระนามอื่นอีกด้วย ไม่เคยปรากฏว่าผู้ที่ยังไม่ได้เสวยราชสมบัติเป็นกษัตริย์ จะมีพระนามว่าบรมราชา สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๑ พระนามเดิมคือ ขุนหลวงพะงั่ว สมเด็จพระบรมราชาธิราช ที่ ๒ พระนามเดิมคือ เจ้าสามพญา สมเด็จบรมราชาหน่อพุทธางกูร พระนามเดิมคือ พระอาทิตย (วงศ์) แม้จนในสมัยหลังๆต่อมาก็ตาม ดังนั้นพระบรมราชา (ที่ ๓) ก็ควรมีพระนามเดิมด้วย และในเมื่อไม่ใช่พระเชษฐา (ดังที่กล่าวมาข้างต้น) ก็ควรจะเป็น พระอินทราชา ส่วนเหตุผลในย่อหน้าสุดท้ายของ คคห.๑๐ ของคุณ ผ่านมา เป็นเหตุที่น่าสนใจและมีความเป็นไปได้ครับ (ในความคิดของผม) แต่จากเหตุผลในกระทู้นี้ของผม ที่ว่าพระบรมราชาเป็นพระนามของพระมหากษัตริย์เท่านั้น จึงควรต้องมีพระนามเดิม และผมยังเชื่อว่าเป็น พระอินทราชา อยู่ครับ เพราะไม่เช่นนั้นแล้ว พระอินทราชา หายไปไหน ขนาดแม่ทัพสำคัญอย่างพระสีหราชเดโชถึงแก่กรรม ยังมีบอกในพงศาวดารทุกฉบับ (ทั้งที่ไม่เคยกล่าวถึงก่อนหน้าด้วยซ้ำ-แต่มีในลิลิตยวนพ่าย) แต่พระอินทราชาที่มีความสำคัญมากในรัชกาลนี้ เคยได้รับการกล่าวถึงในพงศาวดารทุกฉบับ และมีความสำคัญมากในหลักฐานฝ่ายเชียงใหม่ กลับไม่ปรากฏถึงการสิ้นพระชนม์เลย (ทั้งของอยุธยาและเชียงใหม่) ผมยังคิดว่าเป็นเพราะ พระอินทราชา ได้รับการสถาปนาเป็น สมเด็จพระบรมราชาธิราช แล้วนั่นเอง เมื่อพระบรมไตรโลกนาถไปอยู่พิษณุโลก ถ้าจะเอา พระอินทราชา ที่มีประสบการณ์ในการรบไปไว้ที่พิษณุโลกเพื่อเตรียมรับศึก ดังที่คุณ ผ่านมา กล่าวไว่ในย่อหน้าสุดท้าน คคห.๑๐ นั้น ก็เป็นไปได้ แต่ถ้ามองอีกมุมว่า ผู้ครองอยุธยาก็ต้องมีความสามารถในการศึกเช่นกัน เพราะพึ่งมีการยกทัพไปตีมะละกาในปี พ.ศ.๑๙๙๘ แสดงว่าอยุธยาก็อาจมีศึกได้ พระอินทราชาก็เหมาะที่จะครองอยุธยาในฐานะที่มีความสามารถทางการศึก อีกทั้งที่พิษณุโลกนั้นถ้าดูจากลิลิตยวนพ่าย ยังมีแม่ทัพที่มีความสามารถหลายท่านอยู่ และในปี พ.ศ.๒๐๒๖ และ ๒๐๒๙ พระบรมราชาได้เสด็จไปวังช้าง แสดงว่าน่าจะต้องการจับช้างมาใช้ในการศึก เพราะ พ.ศ.๒๐๓๑ พระบรมราชาเสด็จไปตีเมืองทวาย แสดงว่าผู้ครองอยุธยาก็ต้องมีฝีมือในการรบ ถึงจะเป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยของพระบรมไตรโลกนาถในขณะนั้น เพราะเป็นเวลาที่บ้านเมืองอยู่ในภาวะสงคราม (จากลิลิตยวนพ่ายและพงศาวดาร สงครามอยุธยา-เชียงใหม่ มีระยะเวลาตั้งแต่ พ.ศ.๑๙๙๔-๒๐๑๗ นานถึง ๒๓ ปี แม้ไม่ได้รบทุกปีแต่ก็อยู่ในสถานะสงครามต่อกัน) ซึ่งบ้านเมืองในภาวะสงครามนั้น กษัตริย์ย่อมต้องให้ความสำคัญแก่ผู้มีฝีมือด้านการรบ เช่น ในสมัยพระนเรศวร พระเจ้าตาก รัชกาลที่ ๑ ซึ่งทั้งสามพระองค์โปรดทหารทั้งสิ้น ดังน้นถ้าพระบรมไตรโลกนาถจะไว้วางพระทัยให้ใครครองอยุธยา ก็ควรเป็นผู้ที่มีความสามารถดังเช่น "พระอินทราชา" เหตุผลนี้กับเหตุผลเก่าใน คคห.ก่อนหน้านี้ของผม จึงปลงใจข้างเชื่อว่าพระอินทราชาคือพระบรมราชา แต่เป็นความเชื่อไม่เต็มร้อยเปอเซนต์ (แค่เกิน ๕๐) เพราะยังไม่มีหลักฐานชี้ชัด กับติดปัญหาการเรียกพระนามสลับกันในฉบับหลวงประเสริฐ (พ.ศ.๒๐๐๖) ยอมรับว่าเหตุผลเหล่านี้ของผมโต้แย้งได้มาก หลักฐานก็ยังยืนยันไม่ได้ แต่ก็อยากใช้ความคิดวิเคราะห์เพื่อให้เกิดความกระจ่าง หวังว่าสักวันจะมีหลักฐานหรือมีผู้ที่จะให้ความกระจ่างในเรื่องนี้ได้   จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 03:01:14

ความคิดเห็นที่ 14 ขอบพระคุณทุกท่านที่สนใจอ่านกระทู้นี้ และกิ๊ฟที่ให้นะครับ โดยเฉพาะอย่างยิ่งคุณ ผ่านมา ที่ช่วยแลกเปลี่ยนความรู้ความคิดเห็น รอให้คุณ ผ่านมา (และท่านอื่น) มาช่วยกันวิเคราะห์กันต่อนะครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 03:08:11

ความคิดเห็นที่ 15 ขอบคุณมากๆสำหรับความรู้นะคะพี่เจ้าคุณแม่ทัพ ^____^ จากคุณ : LiLiAnE เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 04:26:13

ความคิดเห็นที่ 16   เป็นไปตามที่ คุณเจ้าคุณแม่ทัพ กล่าวว่ากษัตริย์ผู้ครองกรุงศรีอยุธยานั้นต้องมีความสามารถในการรบไม่น้อยทีเดียว แต่ผมขอมองอีกมุมว่าเหตุใดสมเด็จพระอินทราชาเมื่อครองกรุงศรีอยุธยาแล้ว เหตุใดจึงละทิ้งพระนครขึ้นไปสู้ศึกถึงเมืองสุโขทัย ทั้ง ๆ ที่กรุงศรีอยุธยานั้นก็มีภาวะเสี่ยงที่จะเกิดศึกสงครามขึ้นเมื่อใดก็ได้และเมืองพระพิษณุโลกเองก็มีขุนศึกผู้กล้ามากมาย จริง ๆ ผมมีความเห็นสอดคล้องกับคุณ เจ้าคุณแม่ทัพ ที่ว่า พระอินทราชานั้นอาจจะเป็นพระองค์เดียวกับพระบรมราชาก็ได้ เนื่องจากก็เข้าใจว่าพระอินทราชานั้นสิ้นพระชนม์เมื่อออกศึกที่เมืองสุโขทัย แต่เมื่อมีหลักฐานอื่นมาสนับสนุนว่าไม่ใช่ อะไร ๆ ก็น่าจะเปลี่ยนเป็นอื่นได้เช่นกัน ข้อสังเกตเรื่องพระนามก็น่าสนใจครับ ผมลองสังเกตุเมื่อมีการกล่าวถึงพระนามพระองค์ใดเมื่อขึ้นครองราชย์ก็มักจะลงด้วย -เจ้า อย่างเช่น พระนาม สมเด็ดพระราเมศวร ก่อนเสวยราชย์มีการออกพระนามว่า "...ครั้นเถิงกลางทางสมเด็ดพระบรมราชาเจ้านรึพาน แลจึงเจ้าทองลั่นพระราชกุมารได้เสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยาได้ ๗ วัน จึง **สมเด็ดพระราเมศวร** ยกพลมาแต่เมืองลพบุรี ขึ้นเสวยราชสมบัติพระนครสรีอยุธยา แลท่านจึงให้พิคาตเจ้าทองลั่นเสีย" เมื่อขึ้นครองราชแล้ว การออกพระนามเปลี่ยนเป็น สมเด็ดพระราเมศวรเจ้า "สักราช ๗๕๗ ***สมเด็ดพระราเมศวรเจ้า*** นรึพาน จึงพระราชกุมารท่าน เจ้าพระยารามเสวยราชสมบัติ" เมื่อมาพิจารณาพระนามของสมเด็จพระอินทราชานั้น " สักราช ๘๒๕ มะแมสก (พ.ศ. ๒๐๐๖) สมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้าไปเสวยราชสมบัติเมืองพิษณุโลก แลตรัสให้พระเจ้าแผ่นดินเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จพระบรมราชา ครั้งนั้นมหาราชท้าวลูก ยกพลมาเอาเมืองสุโขทัยจึ่งสมเด็จพระบรมไตรโลกเจ้า และ ***สมเด็จพระอินทราชา*** เสด็จไปกันเมืองและสมเด็จพระราชาเจ้าตีทัพพระยาเถียรแตก และทัพท่านมาประทัพหมื่นนคร และท่านได้ชนช้างด้วยหมื่นนคร และครั้งนั้นเป็นโกลาหลใหญ่ และข้าเศิกลาวทั้งสี่ช้างเข้ารุมเอาช้างพระที่นั่งช้างเดียวนั้น ครั้งนั้น***สมเด็จพระอินทราชาเจ้า*** ต้องปืน ณ พระพักตร์ แลทัพมหาราชนั้นเลิกกลับคืนไป " ถ้าใช้ข้อสังเกต (ที่อาจจะดูตลกและเหมือนตาบอดคลำช้าง) ส่วนตัวของผม ก็มีแนวโน้มว่า สมเด็จพระอินทราชาจะทรงขึ้นครองราชย์นะครับ ถ้าถามผมว่าที่มีทั้ง สมเด็จพระอินทราชา และ สมเด็จพระอินทราชาเจ้า ในย่อหน้าเดียวกันจะเชื่ออันไหนดี ผมให้น้ำหนักไปทาง สมเด็จพระอินทราชาเจ้า มากกว่าด้วยซ้ำครับ จากคุณ : ผ่านมา again เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 15:28:30 A:58.8.112.40 X: TicketID:208279

ความคิดเห็นที่ 17   อันนี้ต้องบอกก่อนว่า จริง ๆ ก็พอทราบว่าคำว่า -เจ้า ก็แค่บ่งบอกถึงว่าเป็นเจ้านายในพระราชวงศ์แค่นั้น แต่พอดีเอามาตั้งข้อสังเกตเฉย ๆ นะครับ จากคุณ : ผ่านมาอีกนิด เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 15:47:37 A:58.8.112.40 X: TicketID:208279

ความคิดเห็นที่ 18 ครับ อย่างที่คุณผ่านมากล่าวไว้ก็มีเหตุผลครับ เพราะเรายังไม่มีหลักฐานชี้ชัดได้ เหตุการณ์ พ.ศ.๒๐๐๖ ฉบับหลวงประเสริฐทำให้ผมหนักใจที่สุด ในการจะพยายามสรุปประเด็นพระอินทราชากับพระบรมราชา แต่ถ้าจะขอแถแบบข้างๆคูๆสักหน่อย ที่พระอินทราชาต้องทิ้งอยุธยา (สมมติว่าพระองค์เป็นพระบรมราชานะครับ) ไปช่วยพระราชบิดากันเมืองสุโขทัย (เชื่อตามฉบับหลวงประเสริฐเพราะหลักฐานอื่นกล่าวถึงเมืองไม่เหมือนกัน) นั่นก็เพราะศึกนี้เป็นศึกใหญ่มาก เอกสารทุกฉบับให้ข้อมูลตรงกันว่าเหตุการณ์ชนช้างของพระอินทราชาอยู่ในศึกใหญ่ที่สุดระหว่างอยุธยากับเชียงใหม่ ดังนั้นผมขอมั่วว่าเพราะเป็นศึกชี้ชะตาสำคัญพระอินทราชาจึงต้องไปช่วย (ถ้าพระองค์อยู่อยุธยา เพราะในความเห็นของผมด้นบนเคยกล่าวไว้แล้วว่าพระองค์อาจอยู่พิษณุโลกยังไม่ทันลงไปครองอยุธยา) อันนี้คือมั่วไปเรื่อยนะครับ อิอิ ส่วนเรื่องคำลงท้ายว่า -เจ้า- นั้นน่าสนใจ ผมเลยลองไปอ่านฉบับหลวงประเสริฐทั้งฉบับดูอีกรอบ แต่พบว่ายังไม่เป็บระบบครับ ผู้ที่เป็นเจ้านายชั้นสูงฝ่ายอยุธยาดูจะมีคำลงท้ายได้ทั้งสิ้น ถ้าจะจำกัดให้แคบก็น่าจะได้แก่ พระมหากษัตริย์ พระมหาอุปราช และพระราชโอรส ธิดาอันประสูติแต่พระภรรยาเจ้า จึงคิดว่ายังไม่เห็นความแตกต่างอย่างมีนัยยะสำคัญครับ (แต่ก็มีบางพระองค์ที่น่าสนใจ เหมือนจะมีการบอกนัยยะเป็นบางพระองค์ ต้องลองศึกษาแบบละเอียดดูครับ) จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 21:47:25

ความคิดเห็นที่ 19 พอไปอ่านทั้งฉบับอีกรอบแล้วเลยอยากลองให้ดูตรงนี้ครับ " ... ครั้งรุ่งปีขึ้นศักราช ๘๘๘ จอศก (พ.ศ. ๒๐๖๙) (ข้าวสารแพง)เป็น ๓ ทะนานต่อเฟื้องเบี้ยแปดร้อย เกวียนหนึ่งเป็นเงินชั่งหกตำลึง ครั้งนั้นประดิษฐานสมเด็จหน่อพุทธางกูรเจ้าในที่อุปราช และให้เสด็จขึ้นไปครองเมืองพิษณุโลก ศักราช ๘๙๑ ฉลูศก (พ.ศ. ๒๐๗๒) เห็นอากาศนิมิตเป็นอินทร์ธนูแต่ทิศหรดี ผ่านอากาศมาทิศพายัพ มีพรรณขาว วันอาทิตย์ขึ้น ๘ ค่ำ เดือน ๑๒ สมเด็จพระรามาธิบดีเจ้าเสด็จพระที่นั่งหอพระ ครั้นค่ำลงวัน(นั้น) สมเด็จพระรามาธิบดีเจ้านฤพานจึงสมเด็จพระอาทิตยเจ้าเสวยราชสมบัติพระนครศรีอยุธยา ทรงพระนามสมเด็จบรมราชาหน่อพุทธางกูร " จะเห็นได้ว่าตรงที่ผมทำตัวหนาไว้นั้นมีการเรียกพระนามเดิม คือ "สมเด็จหน่อพุทธางกูรเจ้า" แล้วกลับเรียกย้อนไปพระนามเดิม "สมเด็จพระอาทิตยเจ้า" ก็ทราบดีนะครับว่า "สมเด็จหน่อพุทธางกูร" เป็นตำแหน่งของรัชทายาท โดยที่ "สมเด็จพระอาทิตย" เป็นพระนามจริงๆ แต่ถ้าพระองค์ไม่ได้ครองราชย์ในพระนาม "สมเด็จบรมราชาหน่อพุทธางกูร" เราอาจจะไม่มั่นใจว่า สมเด็จหน่อพุทธางกูร (ที่มหาอุปราช) คือ สมเด็จพระอาทิตย ไม่แน่ใจว่าเหตุการณ์นี้พอจะเทียบเคียงกับเหตุการณ์เรียกชื่อ พระบรมราชา สลับกับ พระอินทราชา ได้มากน้อยเพียงใด (พระบรมราชา เป็นพระนามตำแหน่งกษัตริย์เท่านั้น (คคห.๑๓) ส่วนพระนามเดิมคือพระอินทราชา) อันนี้เดาสุ่มมั่วไปเรื่อยนะครับ แค่พยายามหาหนทางไปเท่านั้น (คือแถนั่นเอง ๕๕๕) ถ้าไม่เข้าท่าอย่างไรต้องขออภัยอย่างสูง สุดท้ายนี้ต้องขอบพระคุณคุณผ่านมามากนะครับ ที่ช่วยกันวิเคราะห์มาโดยตลอด ยังเฝ้ารอความเห็นจากคุณผ่านมาและท่านอื่นๆอยู่นะครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 30 ส.ค. 52 22:14:51

ความคิดเห็นที่ 20   อยากย้อนไปซักนิดนะคับว่า ถ้าสายสุพรรณภูมิ หรือ สุพรรณบุรีมีชื่อสัญลักษณ์ คือคำว่า "อินทร" แล้วสายอื่นๆละคับ สาย วงศ์สุโขทัย สาย วงศ์นครศรีธรรมราช สาย วงศ์ลพบุรี หรือดูจากพระนามแม่หยัว อินทรสุเรนทร์ ศรีสุดาจันทร์ อินทรเทวี ศรีจุฬาลักษณ์ แม่หยัวทั้งสี่ พระนามเรียงแบบนี้หรือเปล่าคับ ยศเท่ากันไหมคับ หรือใครใหญ่กว่าใคร และยังมีตำแหน่ง ที่สูงกว่านี้ไหมคับ เรียกว่าอย่างไร จากคุณ : คนนี้คนไทย เขียนเมื่อ : 31 ส.ค. 52 15:45:32 A:58.9.166.197 X: TicketID:227426

ความคิดเห็นที่ 21 ตอบคุณ คนนี้คนไทย เท่าที่สติปัญญาจะอำนวยนะครับ อิอิ ก่อนอื่นขอยกพระไอยการตำแหน่งนาพลเรือน ที่ "น่าจะ" ตราในสมัยสมเด็จพระบรมไตรโลกนาถ ที่มา: กฎหมายตรา ๓ ดวง (ฉบับ มธก.) ***สะกดตามต้นฉบับ*** " ท้าววรจัน ที่สมเดจ์พระพี่เลี้ยง                                              นา      ๑๐๐๐ แม่เจ้า แม่นาง แลนางท้าวพระสนมเอกทัง ๔ คือท้าว อินสุเรนทร ๑ ศรีสุดาจัน ๑ อินทรเทวี ๑ ศรีจุลาลักษ ๑      นาคละ ๑๐๐๐ นางพระสนมสัตรีกำนัล                                                         นา        ๘๐๐ " นั่นคือ (เรียงตามศักดิ์) ท้าววรจัน ที่สมเด็จพระพี่เลี้ยงในสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมีศักดิ์สูงสุด แม่เจ้า แม่นาง แลนางท้าวพระสนมเอกทั้ง ๔ (แต่ศักดินาเท่ากันทั้ง ๖ คน) สุดท้ายคือพระสนมธรรมดา *หมายเหตุ* แม่เจ้า แม่นาง นางท้าวพระสนมเอกทั้ง ๔ เป็นพระภรรยาเจ้า (คือมีฐานะเป็นเจ้า) ส่วนนางพระสนมสัตรีกำนัล คือ พระสนม เป็นสามัญชน (คือ เจ้าจอมมารดา เจ้าจอม ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์) สรุป พระสนมเอกทั้ง ๔ ศักดิ์เท่ากัน ต่อไปเรื่องมีตำแหน่งสูงกว่านี้หรือไม่ ถ้าไปเทียบกับกฎมณเทิยรบาล ที่เชื่อกันว่าอาจจะตราในสมัยพระเจ้าอู่ทอง และแก้ไข (หรือตรา) ในสมัยพระบรมไตรโลกนาถ ถ้าลองอ่านดูทุกมาตราจะสรุปได้ว่า นางท้าวพระสนมเอกทั้ง ๔ ปกติมีศักดิ์เท่ากัน แต่เมื่อมีการโปรดเกล้าฯ สถาปนาให้สูงขึ้น ก็จะมีลำดับลดหลั่นกันดังนี้ "ชั้นสมเด็จพระภรรยาเจ้า???" พระอัคมเหษี (พระอรรคมเหษี พระอัรคมเหษี) : พระราชกุมารมีสิทธิ์ได้รับสถาปนาเป็นที่ สมเด็จหน่อพระพุทธเจ้า (มีได้พระองค์เดียว) พระอรรคราชเทวี (ศักดิ์เกือบเท่าพระอัคมเหษี) พระราชเทวี พระอรรคชายา (พระราชเทวีกับพระอรรคชายาศักดิ์ใกล้เคียงกัน และบางทีอาจเทียบได้กับระดับแม่หยัวเมือง) (พระภรรยาเจ้าทั้ง ๓ นี้ ไม่แน่ใจว่าพระราชกุมารมีสิทธิ์ได้รับสถาปนาเป็นที่ใด) (ชั้นแม่หยัวเมือง) แม่หยัวเมือง (หยัวคืออยู่หัว บางครั้งออกพระนามว่า แม่หยัวเจ้า แม่หยัวเจ้าเมือง) : พระราชกุมารมีสิทธิ์ได้รับการสถาปนาเป็นที่ พระมหาอุปราช (มีได้พระองค์เดียว) (ชั้นแม่เจ้า???) ลูกหลวง (เป็นพระราชธิดาของพระมหากษัตริย์) : พระราชกุมารเป็นที่ พระเจ้าลูกเธอ มีสิทธิ์ได้รับสถาปนาเป็นพระเจ้าลูกเธอกินเมืองเอก (ลูกหลวงเอก) เมืองลูกหลวงทั้ง ๕ คือ พิศณุโลก สวรรคโลก กำแพงเพช ลพบุรี สิงคบุรี หลานหลวง (เป็นพระราชนัดดาของพระมหากษัตริย์) : พระราชกุมารเป็นที่ พระเจ้าลูกเธอ มีสิทธิ์ได้รับสถาปนาเป็นพระเจ้าลูกเธอกินเมืองโท (ลูกหลวงโท) เมืองหลานหลวงทั้ง ๒ คือ อินทบุรี พรหมบุรี (ชั้นพระสนม) พระสนม (สามัญชน) : พระราชกุมารเป็นที่ พระเยาวราช เนื่องจากกฎมณเทิยรบาลเป็นภาษาโบราณและเนื้อหาซับซ้อน จึงอาจมีความผิดพลาด จึงได้ใส่ "???" ไว้ให้ทราบว่าไม่แน่ใจนะครับ ทั้งหมดเป็นการวิเคราะห์กฎหมายโบราณ ถ้าผิดพลาดต้องขออภัยอย่างสูง แก้ไขเมื่อ 02 ก.ย. 52 00:49:29 แก้ไขเมื่อ 01 ก.ย. 52 03:37:18 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 1 ก.ย. 52 03:35:06

ความคิดเห็นที่ 22 ตอบคุณ คนนี้คนไทย ต่อ เรื่องความสัมพันธ์ของพระนามพระสนมเอกทั้ง ๔ กับพระราชวงศ์ต่างๆ เรื่องนี้เป็นเรื่องสันนิษฐานของนักประวัติศาสตร์สมัยหลัง สาเหตุมาจากเราเชื่อว่านาม ศรีจุฬาลักษณ์ เป็นนามชายากษัตริย์สุโขทัย เช่น ตำนานนางนพมาศ ตำรับท้าวศรีจุฬาลักษณ์ และต่อมาเมื่อมีการคนพบหลักศิลาจารึกในแถบอาณาจักรสุโขทัย ทำให้มีเครื่องยืนยันว่า "ศรีจุฬาลักษณ์" เป็นพระนามของพระอัครมเหสี ของกษัตรย์วงศ์พระร่วงเจ้า และต่อมากษัตริย์อยุธยาเมื่อรวมหัวเมืองเหนือเข้ามาได้ก็ริบตำแหน่งศรีจุฬาลักษณ์มาเป็น ๑ ใน ๔ พระสนม (เช่นเดียวกับการริบบรรดาศักด์ต่างๆ ของเมืองเหนือมาใช้) แล้วทีนี้พระนามพระสนมเอกอีก ๔ พระองค์มาจากไหน ก็มีการวิเคราะห์ว่า อินทร์สุเรนทร์ นั้นน่าเชื้อพระวงศ์สุพรรณบุรี (สุพรรณภูมิ) เพราะฝ่ายสุพรรณบุรีมักมีพระนาม "อินทร์" เช่น เจ้านครอินทร์ พระอินทราชา นอกจากนั้นราชทินนามของเจ้าเมืองในเขตของวงศ์สุพรรณบุรี ก็มีพระนามแนวนี้ เช่น ออกพระศรีสุรินทฤๅไชย (เพชรบุรี) ออกพระสุรบดินสุรินทฤๅชัย (ชัยนาท) สุร+อินท(ร) นั้นจะแผลงเป็น สุรินท(ร์) หรือ สุเรนท(ร์) ก็ได้ ส่วนอินทรเทวีนั้น วงศ์พระเจ้าศรีธรรมาโศกราชที่เคยครองเมืองนครศรีธรรมราชนั้น มีสายสัมพันธ์ใกล้ชิดกับวงศ์กษัตริย์สุพรรณบุรี น่าจะอยู่ในตระกูลอินทรด้วยกัน (ทั้งถูกผนวกเข้ามานานแล้ว) อีกทั้ง ขุนอินทรเทพ ที่เป็นหนึ่งใน "สี่คนปฐมคิด" กำจัดขุนวรวงศาและท้าวศรีสุดาจันทร์ ก็็ได้เป็นเจ้าพระยาศรีธรรมาโศกราช ขุนอินทรเทพ ท้าวอินทรเทวี ชื่อก็มีความสอดคล้องกัน เมื่อมีเหนือ ใต้ ตก ก็ขาดออก ท้าวศรีสุดาจันทร์จึงควรเป็นเชื่อพระวงศ์พระเจ้าอู่ทองที่มีอิทธิพลทางตะวันออกของอยุธยามาก่อน (ละโว้ อโยธยา) นายจันบ้านมหาโลกน้องของขุนวรวงศา ก็อยู่ที่มหาโลก ลำน้ำป่าสักทางตะวันออกเฉียงเหนือของอยุธยา สมเด็จพระราเมศวรโอรสพระเจ้าอู่ทองก็เคยครองเมืองละโว้ถึงสองครั้ง สมเด็จเจ้าพญารามโอรสสมเด็จพระราเมศวร เมื่อถูกชิงราชสมบัติแล้ว ก็ถูกส่งไปครอง ปท่าคูจาม ซึ่งอยู่ทางตะวันออกของอยุธยาเช่นกัน จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 1 ก.ย. 52 04:12:19

ความคิดเห็นที่ 23 มีกระทู้ที่เกี่ยวเนื่องกับ สมเด็จพระบรมราชาธิราช (ที่ ๓) เรื่องพระราชนิพนธ์โคลงดั้น กำสรวลสมุทร สนใจเข้าไปอ่านได้นะครับ http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K8279445/K8279445.html จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 4 ก.ย. 52 18:57:17