ความคิดเห็นที่ 1 ไม่ใช่ว่าพระยาศรีไสยณรงค์เป็นกบฏตั้งแต่ในสมัยพระนเรศวรหรือครับ เพราะเท่าที่จำได้ ท่านได้เป็นเจ้าเมืองตะนาวศรี ต่อมามีข่าวว่าท่านกระด้างกระเดื่อง พระนเรศวรให้พระเอกาทศรถไปชำระความจริง พบว่ามีมูลจึงทูลกลับมาให้พระนเรศวรทรงทราบ พระนเรศวรจึงสั่งให้กุมตัวแล้วประหารเสีย พระเอกาทศรถก็เพียงทำตามรับสั่ง เท่านั้น แก้ไขเมื่อ 21 ก.ย. 52 23:46:29 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 21 ก.ย. 52 23:46:04

ความคิดเห็นที่ 2 ไปตามลิ้งค์เรื่องโอรสพระนเรศวร เรื่องนี้เคยอ่านมาหลายครั้งแล้ว มีเหตุผลน่ารับฟังว่าทุกพระองค์ที่เสนอมานั้นอาจเป็นโอรสพระนเรศวรได้ ยกเว้นพระองค์เดียว นั่นคือ พระมหาธรรมราชา พงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐกล่าวไว้เพียงว่า "ศักราช ๙๖๕ เถาะศก ทัพพระเจ้าฝ่ายหน้า เสด็จไปเอาเมืองขอมได้" ส่วนในพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาออกพระนามว่า "สมเด็จพระเจ้าลูกเธอ พระมหาธรรมราชา" ด้วยพงศาวดารฉบับพระราชหัตถเลขาแต่งขึ้นในภายหลังอาจมีข้อผิดพลาดได้ ส่วนฉบับหลวงประเสริฐซึ่งถือกันว่าถูกต้องที่สุดก็กล่าวไว้เพียงย่นย่อ ต่อมาได้มีการตรวจสอบกับพงศาวดารเขมร ทำให้ทราบว่า ทัพ"พระเจ้าฝ่ายหน้า"ที่ยกไปเอาเมืองขอมนั้น เป็นพระเจ้าฝ่ายหน้าของเขมร (จำไม่ได้ว่าออกพระนามพระมหาธรรมราชาด้วยหรือไม่) พระมหาธรรมราชาองค์นี้จึงควรเป็น พระเจ้าฝ่ายหน้าของเขมร ตามพงศาวดารเขมรมากกว่า เพราะเมื่อพระนเรศวรไปตีได้ละแวก (ที่มีความเข้าใจคลาดเคลื่อนว่ามีพิธีปฐมกรรมตัดหัวเอาเลือดล้างตีน ทั้งที่ความเป็นจริงมีหลักฐานทั้งของเขมรและสเปนในฟิลิปปินส์ว่าพระยาละแวกหนีไปสิ้นที่ลาว) ได้นำตัวพระศรีสุพรรณมาธิราชพระอนุชาพระยาละแวกและพระราชวงศ์มากรุงศรีอยุธยา (ซึ่งคงรวมถึงพระมหาธรรมราชานี้ด้วย) ฉบับหลวงประเสริฐกล่าวไว้ว่า "เสด็จพยุหบาตรา ไปเอาเมืองละแวก และตั้งทัพชัยตำบลบางขวด เสด็จไปครั้งนั้นได้ตัวพระยาศรีสุพรรณ" ต่อมาโปรดให้พระศรีสุพรรณไปเป็นพระยาละแวก แต่พระมหาธรรมราชา (ซึ่งคงเป็นพระโอรสของพระศรีสุพรรณ และได้เป็นพระเจ้าฝ่ายหน้าของละแวกในคราวนี้) ยังคงอยู่ในกรุงศรีอยุธยาทำนองตัวประกันตามธรรมเนียม (เหมือนที่พระนเรศวร และโอรสเจ้าประเทศราชอื่นๆต้องไปอยู่หงสาวดี หรือในสมัยรัตนโกสินทร์โอรสเจ้าเขมร ลาว ก็ต้องมาอยู่กรุงเทพฯ จนกระทั่งโปรดให้ออกไปครองเมือง) ต่อมาเมื่อเกิดศึก พระศรีสุพรรณขอความช่วยเหลือมา จึงโปรดให้พระมหาธรรมราชา (พระเจ้าฝ่ายหน้าละแวก โอรสพระยาละแวก) ไปช่วยตามที่มีในพงศาวดารเขมร ทั้งหมดนี้วิเคราะห์จากพงศาวดารฉบับหลวงประเสริฐเทียบกับพงศาวดารเขมรจึงได้ข้อสรุปดังที่กล่าวมา ส่วนฉบับพระราชหัตถเลขาแต่งขึ้นในสมัยหลังอาจมีข้อมูลไม่เพียงพอ จึงเกิดความเข้าใจผิด ความคิดเห็นของผมถ้าบกพร่องอย่างไรชี้แนะด้วยนะครับ ขอบพระคุณครับ แก้ไขเมื่อ 22 ก.ย. 52 00:54:30 แก้ไขเมื่อ 22 ก.ย. 52 00:22:01 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 00:21:22

ความคิดเห็นที่ 3 ขอบคุณมากครับคุณเจ้าคุณแม่ทัพ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 00:38:33

ความคิดเห็นที่ 4 สมเด็จพระนเรศวรมหาราช พระนิพนธ์ในสมเด็จฯ กรมพระยาดำรงราชานุภาพ ที่มา: http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=rattanakosin225&group=4 ขอบพระคุณคุณกัมม์สำหรับบล็อกยอดเยี่ยมครับ " เมื่อครั้งพระมหาอุปราชาหงสาวดีมาตีเมืองไทยคราวชนช้าง พอได้ข่าวว่าข้าศึกยกเข้าแดนเมืองกาญจนบุรี สมเด็จพระนเรศวรก็โปรดให้พระยาศรีไสยณรงค์ยกกองทัพหน้ารุกออกไปตั้งสกัดข้า ศึกที่ตำบลดอนระฆัง ตรัสสั่งพระยาศรีไสยณรงค์ไปว่า ให้สืบกำลังข้าศึกและกระบวนทัพที่ข้าศึกยกมา บอกกราบทูลเป็นสำคัญ ถ้าเห็นข้าศึกยกมามาก ให้พระยาศรีไสยณรงค์ถอยมาหาทัพหลวงอย่าให้รบ แต่พระยาศรีไสยณรงค์จะเข้าใจกระแสรับสั่งผิด หรืออุกอาจโดยนิสัยของตนอย่างใดอย่างหนึ่ง พอกองทัพหน้าของข้าศึกยกมาใกล้ก็สั่งให้เข้าระดมตี ไม่ล่าถอยตามรับสั่ง ข้าศึกมีกำลังมากกว่าก็ตีกองทัพพระยาศรีไสยณรงค์แตกพ่าย เป็นเหตุให้สมเด็จพระนเรศวรต้องทรงเปลี่ยนกระบวนรบในปัจจุบันทันด่วนจน โกลาหลอลหม่าน พระยาศรีไสยณรงค์อยู่ในพวกนายทัพนายกองที่ทำความผิดต้องระวางโทษถึงตาย แต่สมเด็จพระวันรัตนทูลขอชีวิตไว้ได้ด้วยกันทั้งหมด เมื่อโปรดให้ข้าราชการที่มีความผิดครั้งนั้นไปตีเมืองทะวายและเมืองตะนาวศรี แก้ตัว พระยาศรีไสยณรงค์ไปในกองทัพเจ้าพระยาจักรีซึ่งไปตีเมืองตะนาวศรี แต่ก็ไม่ปรากฏว่ามีตำแหน่งหน้าที่อย่างใดในกองทัพสมกับคุณวิเศษซึ่งเคยมีมา แต่ก่อน จนเมื่อเจ้าพระยาจักรีตีได้เมืองตะนาวศรีแล้ว จะยกกองทัพไปช่วยพระยาพระคลังที่เมืองทะวาย จึงให้พระยาศรีไสยณรงค์อยู่รักษาเมืองตะนาวศรี ครั้งเสร็จสงคราม สมเด็จพระนเรศวรก็เลยทรงตั้งให้เป็นเจ้าเมืองตะนาวศรี เพราะได้รักษาเมืองอยู่ก่อนแล้ว ไม่ใช่ยกความชอบอย่างใด พระยาศรีไสยณรงค์คงจะเสียใจ แต่ยังพอคิดเห็นว่าเป็นเพราะตัวมีความผิดติดอยู่เมื่อแต่ก่อน แต่ต่อมาถึงคราวพูนบำเหน็จเมื่อเสร็จศึกเขมร สมเด็จพระนเรศวรทรงตั้งพระราชมนูเป็นเจ้าพระยาอัครมหาเสนาบดีที่สมุหกลาโหม คราวนี้พระยาศรีไสยณรงค์เห็นจะเสียใจมาก ถึงเกิดโทมนัสแรงกล้าสาหัส ด้วยรู้สึกว่าคนรุ่นหลังได้เลื่อนยศข้ามหัวขึ้นไปเป็นใหญ่กว่าตน อันได้ทำความชอบความดัมาก่อนช้านาน แต่ก็คงมิได้คิดจะเป็นกบฏ น่าจะเป็นแต่แสดงความโทมนัสออกนอกหน้าตามประสาคนมุทะลุ เช่นพูดว่า "เห็นจะไม่ทรงชุบเลี้ยงแล้ว ไปอยู่กับพม่าเสียได้จะดีกว่า" ดังนี้เป็นต้น คนคงได้ยินกันมากก็มีกรมการที่ไม่ชอบพระยาศรีไสยณรงค์หรือที่ตกใจจริงๆ ลอบเข้ามาบอกเจ้าเมืองกุย เจ้าเมืองกุยจึงมีใบบอกเข้ามากราบทูล สมเด็จพระนเรศวรไม่ทรงเชื่อ ก็เป็นธรรมดาเพพราะพระยาศรีไสยณรงค์เป็นข้าหลวงเดิม ทรงชุบเลี้ยงอย่างสนิทสนมมาแต่ก่อน ไม่เห็นว่าจะเป็นกบฏได้ แต่เมื่อถูกฟ้องต้องหาเช่นนั้นก็จำต้องไต่ถาม จึงตรัสสั่งให้มีท้องตราให้หาตัวเข้ามาแก้คดี ข้างฝ่ายพระยาศรีไสยณรงค์ไม่ได้คาดว่าคำที่ตัวพูดโดยกำลังโทสะจะรู้เข้าไป ถึงพระกรรณสมเด็จพระนเรศวร ได้เห็นท้องตราก็ตกใจเพราะได้พูดเช่นนั้นจริง จะเข้ามาเฝ้าสมเด็จพระนเรศวรก็เกรงถูกประหารชีวิต จึงมีใบบอกบิดพลิ้วเช่นว่ายังป่วยเป็นต้น โดยหมายว่าจะรอพอให้คลายพิโรธแล้วจึงจะเข้ามาเฝ้า แต่ทำเช่นนั้นกลับเป็นอาการขัดรับสั่งสมข้อหาว่าเป็นกบฏ สมเด็จพระนเรศวรจึงทรงพระพิโรธตรัสสั่งให้ยกกองทัพออกไปปราบพระยาศรีไสย ณรงค์ คิดดูถึงกองทัพที่จะยกไปครั้งนั้น แม้แต่กองทัพขุนนางเช่นเมื่อเจ้าพระยาจักรีไปตีเมืองตะนาวศรี ก็คงจะพอปราบพระยาศรีไสยณรงค์ได้ ไฉนจึงถึงโปรดให้สมเด็จพระเอกาทศรถเสด็จเป็นจอมพลลงไปเอง ข้อนี้ส่อให้เห็นเหตุว่าคงเป็นเพราะสมเด็จพระเอกาทศรถก็ไม่ทรงเชื่อว่าพระยา ศรีไสยณรงค์เป็นกบฏ ด้วยได้ทรงทราบอุปนิสัยของพระยาศรีไสยณรงค์มาแต่ก่อนว่าเป็นคนมุทะลุดุร้าย ถ้าผู้อื่นยกกองทัพลงไปอาจจะถึงต้องรบพุ่งฆ่าฟันกัน จึงทูลรับอาสาเสด็จไปเอง เพื่อจะไปว่ากล่าวในพระยาศรีไสยณรงค์สารภาพรับผิดโดยดี ฝ่ายสมเด็จพระนเรศวรในเวลานั้น ก็ยังไม่สิ้นพระกรุณาพระยาศรีไสยณรงค์ จึงโปรดให้สมเด็จพระเอกาทศรถเสด็จไปตามประสงค์ แต่เมื่อพระยาศรีไสยณรงค์รู้ว่าสมเด็จพระเอกาทศรถเสด็จยกกองทัพลงไป ก็กลับหวาดหวั่นหนักขึ้น เกรงจะไม่รอดชีวิต มิรู้ที่จะทำอย่างไรก็สั่งให้ปิดประตูเมืองตะนาวศรี เกณฑ์คนขึ้นรักษาหน้าที่เชิงเทินตามประสาเข้าตาจน พระยาศรีไสยณรงค์จึงกลายเป็นกบฏจริงๆในตอนนี้ ความคิดเห็นเช่นว่ามานี้สมกับที่กล่าวในหนังสือพงศาวดารว่า เมื่อสมเด็จพระเอกาทศรถให้ล้อมแล้ว มีหนังสือรับสั่งเข้าไปถึงพระยาศรีไสยณรงค์ว่ายังทรงระลึกถึงความชอบความดี ที่ได้มาแต่หนหลัง ให้ออกมาสารภาพผิดเสียโดยดี จะทูลขอโทษให้ แต่พระยาศรีไสยณรงค์นิ่งเสียไม่ออกมาเฝ้าตามรับสั่ง จึงโปรดให้กองอาสาเข้าปล้นเมืองในเวลาดึก ก็ได้เมืองตะนาวศรีโดยง่าย เพราะพวกชาวเมืองไม่ต่อสู้ พอรุ่งเช้าก็จับได้ตัวพระยาศรีไสยณรงค์มาถวาย สมเด็จพระเอกาทศรถตรัสสั่งให้ลงพระราชอาญาเฆี่ยน ๓๐ ทีแล้วจำไว้ แม้ในตอนนี้คิดดูก็เห็นว่า สมเด็จพระเอกาทศรถยังทรงหวังจะช่วยพระยาศรีไสยณรงค์ จึงไม่ตรัสสั่งให้ประหารชีวิตเสีย ถ้าหากมีพระประสงค์จะเอาตัวพระยาศรีไสยณรงค์มาถวายให้สมเด็จพระนเรศวรลงพระ ราชอาญา ก็คงเป็นแต่ให้จำไว้ ที่ลงพระราชอาญาเฆี่ยนพระยาศรีไสยณรงค์นั้น ชวนให้เห็นว่าเพื่อจะลงโทษในข้อที่ไม่ออกมาเฝ้าโดยดีให้เสร็จสิ้นเรื่องเสีย แต่เพียงนั้น เมื่อเสด็จกลับจะได้ทูลขอชีวิตพระยาศรีไสยณรงค์ไว้ แต่สมเด็จพระนเรศวร ทรงสิ้นเยื่อใยในข่ายพระกรุณาพระยาศรีไสยณรงค์เสีย แต่เมื่อทรงทราบว่าตั้งแข็งเมืองเอาสมเด็จพระเอกาทศรถแล้ว จึงตรัสสั่งออกไปให้ประหารชีวิตพระยาศรีไสยณรงค์เสียที่เมืองตะนาวศรี อย่าให้พาตัวเข้าในกรุงฯ เพื่อมิให้มีโอกาสที่สมเด็จพระเอกาทศรถจะทูลขอให้ลดหย่อนโทษ พระยาศรีไสยณรงค์จึงต้องถูกประหารชีวิต เรื่องที่จริงจะเป็นดังกล่าวมานี้  " จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 00:52:52

ความคิดเห็นที่ 5 ไปตรวจดูพงศวาดารเขมรอีกที พระมหาธรรมราชา พระเจ้าฝ่ายหน้านั้น เขมรเรียก พระไชยเชษฐา และมิได้เป็นโอรสพระศรีสุพรรณ แต่เป็นโอรสพระรามาธิบดี กษัตริย์เขมรอีกองค์หนึ่ง ส่วนนอกนั้นเป็นไปตาม คคห.๒ ของผมครับ ขออภัยเรื่องรายละเอียดที่ผิดพลาดครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 01:21:30

ความคิดเห็นที่ 6 ขอบคุณมากๆเลย ครับคุณเจ้าคุณแม่ทัพ ประวัติศาสตร์ช่วงนี้ ผมจะทราบเพียงแต่ข้อหลักๆเท่านั้นเอง ขอบคุณคุณกัมม์ สำหรับบล็อกดีๆด้วยนะครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 04:08:21

ความคิดเห็นที่ 7 ขอบคุณคุณเจ้าคุณแม่ทัพนะครับที่เอาเรื่องของพระยาศรีไสยณรงค์สำนวนหลักมาลงไว้โดยละเอียด ผมเองยังนึกไม่ออกจริงๆว่า ได้เคยอ่านสำนวนที่ผมเขียนไปนั้นที่ไหน จำได้แต่หนังสือเรื่องSiamese White ที่เขีบนโดย Morris Collis ถึงเรื่องราวของเจ้าเมืองมะริดที่สมเด็จพระนารายน์โปรดเกล้าฯแต่งตั้งให้นายแซมมวล ไวท์ชาวอังกฤษมาเป็นนั้น กล่าวถึงเมืองมะริดและตะนาวศรีตลอดถึงเส้นทางการเดินทางติดต่อกับกรุงศรีอยุธยาโดยละเอียด โดยอ้างบันทึกการเดินทางของบิชอบแห่งเบรีท บาทหลวงชาวฝรั่งเศสที่เข้ามาในต้นยุคนั้น อ่านแล้วจึงติดว่า ในพงศาวดารไทยช่วงสมัยพระนเรศวร คงจะเรียกมะริดซึ่งเป็นชุมชนระดับเมืองท่า กับตะนาวศรีซึ่งเป็นชุมชนระดับเมืองหน้าด่าน รวมกันไปว่าตะนาวศรี ท่านลองย้อนไปดูแผนที่ที่ผมแสดงไว้ในกระทู้อ้างอิง หรือจะเข้าGoogle Earthดูเลยจะเห็นชัดว่า เมืองทั้งสองอยู่ในทำเลที่มีความเหมาะสมต่างกัน แต่ถ้าพระยาศรีไสยณรงค์ไปตั้งมั่นอยู่ตรงตะนาวศรีจริงๆแล้ว ก็จะไม่มีทางคุมมะริดที่มีความสำคัญทางยุทธศาสตร์กว่าได้ อนึ่ง ฝรั่ง(แม้ในยุคนั้น)เรียกหัวเมืองตั้งแต่ทะวาย มะริด ตะนาวศรี เช่นเดียวกับที่พม่าเรียกว่า มณฑลตะนาวศรี (Tenasary หรือ Tenasserim Division) ไทยอาจจะเรียกรวมไปเช่นกันก็ได้ เพราะนอกจากพระยาศรีไสยณรงค์แล้ว มิได้เห็นว่าโปรดเกล้าฯให้ใครเป็นเจ้าเมืองทะวายและมะริดที่ตีได้จากพม่าในคราวเดียวกัน จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 06:22:13

ความคิดเห็นที่ 8 ส่วนเรื่องการเมืองสมัยต้นรัชกาลพระเอกาทศรถผมไม่ขอลงรายละเอียดก็แล้วกัน แต่โดยภาพแล้ว การที่พระนเรศวรทรงสถาปนาพระเอกาทศรถเป็นพระเจ้าแผ่นดินองค์ที่สองคู่กับพระองค์นั้น ก็แน่นอนอยู่แล้วว่าถ้าสิ้นพระองค์ใดพระองค์หนึ่ง พระองค์ที่ดำรงอยู่ก็จะปกครองแผ่นดินสืบไป ช่วงผลัดแผ่นดินน่าจะราบเรียบทีเดียวนะครับ ไม่น่าจะมีปัญหา (นอกจากว่าคอกไม้เงินดอกไม้ทองของพระยาศรีไสยณรงค์มาไม่ทันเพราะเมืองมะริดอยู่ไกลข่าว ผมยังจำได้คลับคล้ายคลับคลา ดูเหมือนเคยอ่านข้อความต่อมาทำนองพระยาศรีไสยณรงค์มาทราบถึงการผลัดแผ่นดินก้ต่อว่า พระเอกาทศรถได้ยกกองทัพออกมาแล้ว จึงต้องเลยตามเลย ยึดเมืองมะริดเป็นที่ตาย) ส่วนว่า หลังจากพระเอกาทศรถ พระโอรสของใครควรจะขึ้นครอง น่าจะเป็นปัญหาหลังจากนั้นหลายปี แก้ไขเมื่อ 22 ก.ย. 52 06:38:49 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 06:34:38

ความคิดเห็นที่ 9 ขอบคุณคุณ Navarat.C ด้วยนะครับ เท่าที่ผมทราบ  ช่วงรัชสมัยสมเด็จพระเอกาทศรถ แผ่นดินอยุธยาค่อนข้างสงบ ไม่มีศึกภายนอกให้ติดพัน  ... ในความสงบนั้น ศึกภายในอาจจะกำลังก่อตัวอย่างเงียบๆ แต่ด้วยพระปรีชาของสมเด็จพระเอกาทศรถ ที่เคยร่วมรบกับพระเชษฐามายาวนาน ทำให้พระองค์กุมอำนาจได้อย่างเด็ดขาด แต่พอหลังจากพระองค์เสด็จสวรรคตแล้ว อยุธยาค่อนข้างวุ่นวายอย่างมาก ทั้งจากออกญาพวกซามูไร การชิงราชสมบัติของพระโอรสต่าง และขุนนางตำแหน่งสมุหกลาโหมเริ่มมีอำนาจขึ้นอย่างมาก  เมื่อพระมหากษัตริย์อ่อนแอลง  สมุหกลาโหมสามารถชิงราชสมบัติ ปราบดาภิเษกขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์ได้ คือ  สมเด็จพระเจ้าปราสาททอง  สมเด็จพระเพทราชา จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 10:48:08

ความคิดเห็นที่ 10 พระยาศรีไสยณรงค์นี่ใช่บุญทิ้งตามหนังที่ท่านมุ้ยสร้างหรือเปล่าคะ อ่านจากกรอบสีเลือดหมูที่คุณเจ้าคุณแม่ทัพว่าไว้ คุ้นๆเหมือนเคยอ่านในอธิราชา จากคุณ : thezircon (thezircon) เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 16:32:35

ความคิดเห็นที่ 11 บุญทิ้ง หรือไอ้ทิ้ง ตามหนังที่ท่านมุ้ยสร้าง คือพระราชมนูครับคุณ thezircon  ถ้าเป็นอย่างที่ท่านมุ้ยสร้างเอาไว้จริง ก็ไม่น่าแปลกที่พระสหายจะได้ข้ามข้าราชการรุ่นก่อนขึ้นไปครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 22 ก.ย. 52 18:03:03

ความคิดเห็นที่ 12 ขอบพระคุณคุณ Navarat.C มากครับสำหรับข้อมูล พระยาศรีไสยณรงค์นั้นควรเป็นเจ้าเมืองตะนาวศรีครับ เพราะในพระไอยการนาหัวเมืองนั้น พิษณุโลกเป็นเมืองเอกอุ นครศรีธรรมราชเป็นเมืองเอก กำแพงเพชร สวรรคโลก สุโขทัย ตะนาวศรี นครราชสีมา เพชรบูรณ์ ๖ เมืองนี้เป็นเมืองโท ทั้ง ๘ เมือง เจ้าเมืองศักดินา ๑๐๐๐๐ และมีเมืองขึ้นในสังกัดเมืองเอกเมืองโทเหล่านี้หลายเมือง ถ้าไม้นับหัวเมืองเหนือที่ได้เป็นเมืองโทเพราะเป็นหัวเมืองสำคัญ ซึ่งผนวกเข้ามาในสมัยพระบรมไตรโลกนาถ และโปรดให้ตราพระไอยการนาหัวเมือง จะเห็นว่ามีหัวเมืองสำคัญอยู่ ๔ ทิศคือ เหนือ พิษณุโลก ใต้ นครศรีธรรมราช ออก นครราชสีมา ตก ตะนาวศรี ถัดออกจากหัวเมืองเหล่านี้ไปก็เป็นประเทศราช เท่าที่ศึกษามา เมืองตะนาวศรีเป็นหัวเมืองสำคัญฝ่ายตะวันตกโดยมีเมืองขึ้นในสังกัดหลายเมือง เจ้าเมืองตะนาวศรีกำกับหัวเมืองในแถบนี้ทั้งหมด โดยเมืองที่สำคัญคือเมืองท่ามะริดครับ มีเรื่องที่พม่ามาตีตะนาวศรีอยู่ในกระทู้ที่ผมเคยพิมพ์ไว้ (ในชื่อล็อกอินเก่า) ตามลิ้งค์นี้ครับ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2008/11/K7207496/K7207496.html จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 01:57:42

ความคิดเห็นที่ 13 ในยุคแรกที่มีการตราพระไอยการนาหัวเมืองในสมัยพระบรมไตรโลกนาถ เมืองท่ามะริดอาจยังไม่สำคัญมากนัก หัวเมืองใหญ่จึงเป็นตะนาวศรี ต่อมาเมื่อติดต่อกับตะวันตกแล้ว เมืองท่ามะริดคงทวีความสำคัญมากขึ้นโดยเฉพาะตั้งแต่รัชกาลพระนารายณ์ เรื่อยไปจนถึงคราวศึกอลองพญา ที่เหตุการณ์ในเมืองมะริดเป็นชนวนสำคัญที่พม่าใช้เป็นข้ออ้างมาตีอยุธยา เมื่อเมืองมะริดพัฒนาขึ้นจนเป็นเมืองท่าที่สร้างรายได้อย่างมหาศาลเป็นที่หมายปองทั้งของไทยและพม่า เมืองตะนาวศรีก็คงลดบทบาทลงไป แต่ยังมีความสำคัญในฐานะเมืองหน้าด่าน อย่างไรก็ตาม ในสมัยพระนเรศวรนั้น ผมคิดว่าเมืองตะนาวศรียังเป็นหัวเมืองใหญ่ในแถบนั้นอยู่ครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 02:09:37

ความคิดเห็นที่ 14 ส่วนเรื่องที่พระยาศรีไสยณรงค์ไม่ทราบว่ามีการผลัดแผ่นดินนั้นไม่น่าเป็นไปได้ เพราะขณะนั้นเป็นหน้าศึก พระนเรศวรและพระเอกาทศรถยกขึ้นทางเหนือ พระยาศรีไสยณรงค์ (ถ้ายังมีชีวิตอยู่) เป็นเจ้าเมืองหน้าด่านต้องเตรียมพร้อมรับสถานการณ์ อีกทั้งการข่าวในสมัยพระนเรศวรถือว่ายอดเยี่ยมมาก (ต่างกับคราวเสียกรุงครั้งที่ ๒ ลิบลับ ทั้งนี้เพราะอยู่ในหน้าศึกนั่นเอง) แม้จะอ้างว่าการสวรรคตอาจถูกปิดเป็นความลับ เพื่อป้องกันความระส่ำระสายในกองทัพ และการถือโอกาสจากข้าศึก แต่ระยะทางจากเมืองหางกลับมากรุงศรีอยุธยาเป็นระยะทางไกลกินเวลาพอควร และการชักพระบรมศพเข้าพระนครคงเป็นการเอิกเริกอยู่ ไม่น่าที่พระยาศรีไสยณรงค์จะไม่ทราบ แต่ควรทราบเป็นเมืองแรกๆ เพราะเป็นเมืองหน้าด่านที่ต้องจับตาดูท่าทีข้าศึก จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 02:53:55

ความคิดเห็นที่ 15 เหตุผลหนักแน่นดีครับท่านเจ้าคุณแม่ทัพ ตามที่ผมเคยไปเห็นเมืองทวายและเมืองมะริดมา ความจริงอยากไปตะนาวศรีด้วยแต่ตอนนั้นไปไม่ได้เพราะการคมนาคมแย่มากๆ คนพม่าบอกว่าเป็นเพียงหมู่บ้านเล็กๆแล้ว ไม่มีโบราณสถานอะไร เทียบกับมะริดแล้วเป็นคนละเรื่องทีเดียว ที่ทึ่งที่สุดคือขนาดของแม่นำแต่ละสาย ใหญ่โตมาก ชวนให้คิดว่า การเดินทัพของคนไทยในยุคโบราณมาตีหัวเมืองแถบนี้ คงต้องยากลำบากมากเพราะพื้นฐานที่เป็นทัพบก ต่างกับพม่าที่การเดินเรือของเขาต้องเก่งอยู่แล้วเพราะชินต่อพื้นที่ แม่น้ำแต่ละสายของพม่าตั้งแต่สมัยพุกามมาจนเป็นหงสาวดีก็ใหญ่ๆแม่น้ำเจ้าพระยา แม่กลอง หรือท่าจีน เทียบไม่ติดขนาด การใช้เรือขนทหารมาป้องกันเมืองชายทะเลของเขาจึงเป็นเรื่องง่าย ผมไม่ใช่จะมาแย้งเอาแพ้เอาชนะนะครับ ถือว่าเราคุยกันสนุกๆภาษาคนสนใจประวัติศาสตร์ก็แล้วกัน จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 08:32:41

ความคิดเห็นที่ 16 สงครามครั้งพระนเรศวรใปรดให้พระยาจักรีและพระยาศรีไสยณรงค์ยกทัพมาตีตะนาวศรี โดยผ่านด่านสิงขร เมื่อได้แล้วให้พระยาศรีไสยณรงค์รักษาเมืองตะนาวศรีแล้วพระยาจักรีไปตีทะวายต่อโดยทางบก ตอนนั้นถ้ามีภาพถ่ายทางดาวเทียมพระยาจักรีคงจะไม่ทุรังไป เพราะภูมิประเทศเป็นป่าดิบเขา และมีแม่น้ำใหญ่ๆขวางอยู่หลายสาย การตีทะวายในสงคราวคราวอื่นๆก็ไปทางเมืองกาญจน์ผ่านด่านพระเจดีย์ เมืองตะนาวศรีในแผนที่สมัยนี้ไม่ได้แสดงว่ามียุทธภูมิที่ดีเลย เมื่อเปรียบกับที่ตั้งของเมืองมะริดซึ่งอยู่ถัดไปนิดเดียว นี่คือจุดที่ผมสงสัยตลอดมาว่าพระยาศรีไสยณรงค์เอากองทัพไทยมาตั้งรักษาเมืองตะนาวศรีนั้น จะยอมอยู่อดอยากในป่าหรือมาอยู่ปากอ่าวที่มะริดที่เป็นจุดยุทธศาสตร์ เพียงแต่มีเรือก็สามารถคุมทะวายและตะนาวศรีให้อยู่ในกำมือได้ในยุคที่พม่าเพลี่ยงพล้ำนั้น หนังสือที่เคยอ่านว่า เนินเขาอันเป็นที่ตั้งของวังเจ้าเมืองนั้น เคยอาบไปด้วยเลือด เพราะไทยฆ่าพม่า ไทยฆ่าไทย และพม่าฆ่าไทย หลายครั้ง ตรงไทยฆ่าไทยนี่แหละ ครั้งที่ยืนดูสถานที่จริงอยู่นั้น ผมก็จินตนาภาพไปด้วยว่ามันน่าจะเป็นสมัยไหนหนอ ก็ดูเหมือนก็มีครั้งเดียวที่เราพูดถึงกันนี่แหละนี่แหละ คุยกันเล่นๆ ไม่ใช่วิชาการอะไรนะครับ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 08:45:28

ความคิดเห็นที่ 17 มีรูปเนินเขาเมืองมะริดให้ดูครับ ด้านหน้าเป็นวัด วังเจ้าเมืองเก่าอยูด้านหลัง มองไม่เห็น ผมไปตอนนั้นก็ไม่ได้รูปที่มองเห็นเป็นรูปเป็นร่างเลย ตึกบ้างต้นไม้บ้าง บังวิวหมด จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 08:58:57

ความคิดเห็นที่ 18 เหตุผลน่าฟังทั้งสองท่านครับ อาจเป็นไปได้หรือไม่ครับ  ว่าเมืองมะริดในปัจจุบัน   ในสมัยอยุธยายังอยู่ในเขตเมืองตะนาวศรี เพราะสมัยก่อน พื้นที่แต่ละเมืองกว้างใหญ่ไพศาลมาก ตัวเมืองตะนาวศรี ในสมัยอยุธยา  ในส่วนของตัวเมือง ได้เจริญขึ้นจนได้ยกขึ้น แยกเป็นเมืองมะริดในปัจจุบันแล้ว จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 08:59:54

ความคิดเห็นที่ 19 รูปเมืองตะนาวศรีหายากมาก ปัจจุบันเป็นหมู่บ้านอยู่ในชนบทห่างไกลเมืองหลวงมาก พม่าไม่ได้ให้ความสำคัญใดๆเลย จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:08:39

ความคิดเห็นที่ 20 สพานบนถนนสายหลักที่ตัดมาจากมะริด ช่วงที่ข้ามแม่น้ำสู่หมู่บ้านนี้ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:10:10

ความคิดเห็นที่ 21 การคมนาคมส่วนใหญ่ก็ยังใช้เรือเชื่อมโยงกับมะริดอยู่ดี จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:11:30

ความคิดเห็นที่ 22 เงาอดีตของตะนาวศรี จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:12:24

ความคิดเห็นที่ 23 รูปเมือง หามาได้แค่รูปนี้เอง จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:13:07

ความคิดเห็นที่ 24 พอพ้นชุมชน ถนนจะอยู่ในสภาพนี้ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:13:59

ความคิดเห็นที่ 25 แม่น้ำช่วงต่อจากตะนาวศรีไป จะค่อยๆตื้นเขิน และเชี่ยว เรือจะไปได้อีกระยะหนึ่ง แล้วเดินเท้าขึ้นเขาไปยังด่านสิงขร แม่น้ำนี้จะเลียบไปเรื่อยๆขึ้นไปทางเหนือ สักครึ่งทางไปทะวายพอเข้าเขตต้นน้ำก็จะแคบและเชี่ยวจัด ต้องเดินเท้าต่อ ทะวายทุกวันนี้เป็นเมืองหลวงของมณฑลตะนาวศรี จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:19:45

ความคิดเห็นที่ 26 อ่านประวัติศาสตร์แล้วเอาปัจจุบันมาเทียบเคียง ก็ได้ความคิดความฝัน บางทีก็เห็นความมั่วของคนเขียนประวัติศาสตร์ น่าสนุกดีนะครับ ผมว่า จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 12:24:09

ความคิดเห็นที่ 27 เมืองสำคัญในสมัยก่อนมักไม่อยู่ติดทะเลครับ เหตุผลสำคัญประการแรกคือน้ำกินน้ำใช้ ช่วงฤดูแล้ง น้ำในแม่น้ำมีน้อย น้ำทะเลจะดันขึ้นสูง ทำให้น้ำเค็มใช้อาบกินไม่ได้ ประการที่สอง เมืองในแม่น้ำสามารถควบคุมเรือเข้าออกได้ง่าย ซึ่งเป็นผลดีทั้งการจัดเก็บภาษีและการป้องกันเมือง กรณีของเมืองตะนาวศรียังมีความพิเศษอีกอย่างหนึ่งคือ จุกอยู่ในเส้นทางด่านข้ามคาบสมุทร ซึ่งนอกจากจะเป็นช่องทางการค้าที่สำคัญแล้ว ยังเป็นช่องทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญด้วยครับ เมืองท่าริมทะเลที่มีความสำคัญ โดยมากแล้วจะมีบทบาทขึ้นมาในยุคที่ชาติตะวันตกเข้ามาทำการค้าในแถบนี้ ซึ่งมะริดเองก็น่าจะเข้าข่ายนี้เช่นเดียวกันครับ บ่อยครั้งที่เจ้าเมืองจะเป็นฝรั่ง (เช่น White) ในขณะที่เมืองยุทธศาสตร์อย่างตะนาวศรีจะอยู่ใต้การปกครองขุนนางไทยครับ จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 14:03:58

ความคิดเห็นที่ 28 ขอบคุณมากๆครัีบผม จากคุณ : digimontamer เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 14:25:25

ความคิดเห็นที่ 29 เหตุผลของคุณ CrazyHOrse  น่าสนใจครับ แต่ก็สงสัยว่าทำไม ตัววังเก่า ถึงไปอยู่ที่มะริดซึ่งอยู่ปากแม่น้ำ แต่ในพงศาวดารของไทย กล่าวว่าคือเมืองตะนาวศรี  อาจจะเป็นว่า เมืองมะริดในสมัยนั้นอาจจะยังไม่มี ทั้งหมดคือตะนาวศรี แล้วจึงมาแยกเป็นมะริด หลังจากฝรั่งเข้ามาแล้วเมืองท่าเจริญขึ้น จึงได้ยกขึ้นเป็นเมืองมะริดในภายหลัง แล้วตัววังนี้คือวังที่พระยาศรีไสยณรงค์ ตั้งดูแลเมืองอยู่หรือเปล่า  หรือเป็นวังที่สร้างภายหลัง อาจจะต้องหาพงศาวดารพม่าในยุคนั้นมาเทียบว่ากล่าวถึงเมืองนี้  ว่าชื่อเมืองอะไร สภาพเมืองเป็นอย่างไร อีกอย่างหนึ่ง เมืองเล็กๆ มักจะขุดคูเอาดินขึ้นมาทำเป็นคันดินมากกว่าทำเป็นแนวกำแพง กาลเวลาผ่านไปสี่ร้อยปี ฝนก็ชะดินลงไปถมคูน้ำเรื่อยๆ ทำให้ยากต่อการดู  ถ้าเมืองตะนาวศรีอยู่ที่ตะนาวศรีในปัจจุบันนี้จริง การดูจากกูลเกิ้ลคงมองยากแล้วครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 15:24:43

ความคิดเห็นที่ 30 โอ๊ะโอ จำผิดอย่างแรงเลยค่ะ บุญทิ้ง = พระราชมนู ที่ตอนหลังได้เลื่อนเป็นประมาณว่ากลาโหมใช่ไหมคะ แล้วพระยาศรีไสยณรงค์ก็คือทหารที่คู่กับอีกคนหนึ่งใช่หรือเปล่า แหะๆ จากคุณ : thezircon (thezircon) เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 16:09:07

ความคิดเห็นที่ 31 ขอบพระคุณคุณ Navarat C. และคุณ CrazyHOrse มากครับ (อยากให้กิ๊ฟท์ด้วยแต่กิ๊ฟท์หมดมาหลายวัน) เหตุผลด้านภูมิประเทศในปัจจุบันของคุณ Navarat C. นั้นน่ารับฟังและก็อาจเป็นไปได้ครับ แต่ผมยังเชื่อว่าเป็นเมืองตะนาวศรี (ตามที่ได้กล่าวไว้ใน คคห.๑๒ ๑๓ ๑๔) และเห็นด้วยกับเหตุผลของคุณ CrazyHOrse อย่างยิ่งครับ เมืองท่ามะริดน่าจะเริ่มเป็นเมืองท่าสำคัญเมื่อตะวันตกเข้ามาในปลายสมเด็จพระรามาธิบดีที่ ๒ แล้วจึงพัฒนาความสำคัญมาเรื่อยจนกลายเป็นเมืองท่าที่สำคัญมากตั้งแต่สมัยพระนารายณ์ ซึ่งมีเจ้าเมืองเป็นฝรั่งทั้งอังกฤษ (Samuel White-๒๒๓๐) และฝรั่งเศส (Chevalier de Beauregard-๒๒๓๑) และคงความสำคัญเรื่อยมาจนถึงสมัยหลังๆ ก่อนหน้านั้นการค้าทางเรือแม้จะมีมานานแต่ไม่ได้ส่งผลกระทบเท่าเมื่อตะวันตกเข้ามา อาวุธและสินค้าต่างๆ จากตะวันตก ทำให้เมืองที่ไม่มีทางออกทะเลต้องตกต่ำลง หมดแสนยานุภาพทางทหารและความมั่งคั่ง เช่น ล้านนา ล้านช้าง ซึ่งเคยขับเคี่ยวกับอาณาจักรต่างๆ ได้อย่างทัดเทียม นี่เป็นสาเหตุให้เมืองท่ามะริดยิ่งทวีความสำคัญต่ออยุธยา อีกทั้งเรือไม่ต้องไปอ้อมแหลมมะละกา ซึ่งเสียเวลาและมีโจรสลัดชุกชุม จึงมีการสร้างป้อมปราการไว้เพื่อป้องกันเมือง ในสมัยพระนารายณ์ก็ให้ฝรั่งสร้างป้อมตามแบบตะวันตกให้ แต่ในสมัยก่อนที่จะมีการค้าขายกับตะวันตก แม้จะมีการค้าทางทะเลอยู่แล้ว แต่ก็ไม่ได้สร้างความแตกต่างเท่าเมื่อตะวันตกเข้ามา เมืองมะริดน่าจะเป็นเพียงเมืองท่าเล็กๆที่ขนถ่ายสินค้า แล้วเดินทางเข้ามาทางด่านสิงขร เมืองตะนาวศรีก็จะอยู่ตรงจุดที่เป็นเมืองหน้าด่านสำคัญ (ตามเหตุผลของคุณ CrazyHOrse) นอกจากนี้เหตุผลในเรื่องชื่อ ในพระไอยการนาหัวเมืองให้ความสำคัญกับเมืองตะนาวศรี แสดงว่าต้องเป็นเมืองสำคัญ ส่วนพม่าก็เรียกดินแดนนี้ว่าตะนาวศร๊ (ในภาษาพม่า) แสดงว่าตะนาวศรีเคยเป็นเมืองใหญ่มาก่อน มิฉะนั้นพม่าคงเรียกมณฑลมะริด หรือมณฑลทวาย จะมาเรียกตะนาวศรีอันเป็นเมืองเล็กๆทำไม ขอเสนอความคิดไว้นะครับ ขอบพระคุณครับ ^____^ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:04:46

ความคิดเห็นที่ 32 เคยอ่านบทความภาษาอังกฤษว่า มะริด เริ่มมีความสำคัญในคริสตศตวรรษที่ ๑๘ (พ.ศ.๒๒๔๓-๒๓๔๓) โดยเป็นเมืองท่าสำคัญสำหรับชาวตะวันตก ที่จะนำสินค้ามาลงและเดินทางทวนแม่น้ำไปตะนาวศรี จากนั้นจึงเดินบกเข้าด่านสิงขรมา จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:17:51

ความคิดเห็นที่ 33 สวัสดีครับคุณ CrazyHOrse ยินดีที่เข้ามาร่วมวงคุยกันในเรื่องนี้ เมืองสำคัญในสมัยก่อนมักไม่อยู่ติดทะเล เหตุผลสำคัญประการแรกคือน้ำกินน้ำใช้ ช่วงฤดูแล้ง น้ำในแม่น้ำมีน้อย น้ำทะเลจะดันขึ้นสูง ทำให้น้ำเค็มใช้อาบกินไม่ได้ ........................................................ เมืองสมัยนั้นผู้คนก็ไม่ได้เยอะแยะอะไร เทียบกับเมืองชายทะเลเช่นสงขลาสมัยปัจจุบันที่ยังไม่มีน้ำประปาใช้ คือตอนน้ำทะเลหนุนเกิดน้ำกร่อยเขาก็ใช้เท่าที่จำเป็น ตอนน้ำลงน้ำจืดไล่น้ำทะเลไปแล้วเขาก็ตักน้ำใส่ตุ่มไว้บริโภค น้ำดื่มก็ใช้ขุดหลุมลึก4วาที่เรียกว่าบ่อน้ำผิวดิน ซึ่งจะจืดสนิทเพราะเป็นน้ำฝนที่ซึมซับลงไป คิดว่าในตัวเมืองมะริดจะมีคนสักหมื่นสองหมื่นคนก็ไม่เป็นปัญหาครับ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:26:37

ความคิดเห็นที่ 34 ประการที่สอง เมืองในแม่น้ำสามารถควบคุมเรือเข้าออกได้ง่าย ซึ่งเป็นผลดีทั้งการจัดเก็บภาษีและการป้องกันเมือง ................................................. ผมดูแผนที่แล้วที่ตั้งเมืองตะนาวศรีมันอยู่ครึ่งๆกลางๆ ชอบกล เรือที่เข้ามาก็เป็นเรือจากมะริดเท่านั้น  ที่จะต้องมาเปลี่ยนเรือที่นี่หากจะข้ามไปเมืองไทยเพราะแม่น้ำมันวกกลับ เรื่องเก็บภาษี จะทำเสียที่ท่าเรือต้นทางก็ย่อมได้ แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 52 18:28:38 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:27:58

ความคิดเห็นที่ 35 กรณีของเมืองตะนาวศรียังมีความพิเศษอีกอย่างหนึ่งคือ จุกอยู่ในเส้นทางด่านข้ามคาบสมุทร ซึ่งนอกจากจะเป็นช่องทางการค้าที่สำคัญแล้ว ยังเป็นช่องทางยุทธศาสตร์ที่สำคัญด้วย ........................................................ ตรงนี้แหละที่สำคํญครับ เรื่องสินค้านั้นพ่อค้าข้ามชาติจะเลือกใช้เรืออ้อมแหลมมลายูเข้าอ่าวไทยมากกว่าจะจ้างลูกหาบแบกข้ามป่าข้ามเขา แต่กองทัพเป็นอีกเรื่องหนึ่ง ตะนาวศรีเป็นจุดที่คนต้องผ่านอย่างว่า แต่ในเรื่องของการป้องกันแล้ว ด่านสิงขรนั่นแหละครับคือจุดยุทธศาสตร์ต้วจริงที่ทำให้ไทยสามารถรักษาที่ราบฝั่งตะวันออกของเทิอกเขาตะนาวศรีไว้ได้ ฝั่งโน้นก็ยกให้พม่าไป เพราะมันรักษายาก ได้ยินว่าเขตแดนจริงของไทยที่ด่าสิงขรมิได้อยู่ที่สันปันน้ำในปัจจุบัน แต่อยู่ในชัยภูมิที่ดีกว่า แต่อังกฤษเป็นผู้ชี้ในสมัยรัชกาลที่4 ว่าจะแบ่งตรงนี้ เราก็แบ๊ะๆ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:29:46

ความคิดเห็นที่ 36 ท่านเจ้าคุณแม่ทัพครับ พระไอยการนาหัวเมืองสำคัญ๔ ทิศคือ เหนือ พิษณุโลก ใต้ นครศรีธรรมราช ออก นครราชสีมา ตก ตะนาวศรี ถ้าหมายถึงจะให้เจ้าเมืองตะนาวศรีคุมหัวเมืองทางใต้ของไทย เมืองที่ตั้งคนละฟากสันเขาจะไปคุมอะไรใครได้ครับ นี่แหละจุดเริ่มต้นที่ผมสงสัยว่าเมืองตะนาวศรีที่เราพูดกันนี้ สมัยโบราณมันอยู่ที่ไหนกันแน่ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 18:38:39

ความคิดเห็นที่ 37 ก็คุมเมืองท่ามะริดในยุคเริ่มแรกที่ยังมีขนาดเล็กอยู่ไงครับ รวมทั้งเมืองเล็กเมืองน้อย (อาจเป็นเพียงชุมชน) ทางฟากตะวันตกของเทือกเขาตะนาวศรี แต่ไม่น่าจะคุมถึงทวาย เพราะทวายเป็นเมืองใหญ่เช่นกัน ดังเช่นในกฎมณเทิยรบาล พญามหานครแต่ได้ถือน้ำพระพัท ๘ เมือง คือ เมืองพิศณุโลก เมืองสัชนาไล เมืองศุโขไท เมืองกำแพงเพช เมืองนครศรีธรรมราช เมืองนครราชสีมา เมืองตนาวศรี เมืองทวาย เพราะเมืองฟากตะวันออกของสันเขาเป็นเมืองจัตวาขึ้นกรุงครับ เช่น กุย ปรานบุรี เพชรบุรี ด้านใต้ก็เป็นเมืองขึ้นนครศรีธรรมราช และบรรดาหัวเมืองตรีต่างๆ เช่น ชุมพร พัทลุง เมืองพญามหานครเหล่านี้ภายหลังถูกปรับเป็นเมืองเอก เมืองโท ยกเว้นทวายที่คงไม่ได้ขึ้นกับอยุธยาในช่วงนั้น ชาวต่างชาติที่เดินทางเข้ามาสมัยอยุธยาระบุว่า มะริดและตะนาวศรีเป็นสมบัติของกษัตริย์สยาม และสยามสมัยพระนารายณ์มีเมืองท่าสำคัญคือมะริด และภูเก็ต และมีเมืองสำคัญคือ พิษณุโลก ตะนาวศรี บางกอก และเพชรบุรี ซึ่งอาจเป็นมุมมองจากพ่อค้าที่ต้องเดินทางผ่านเมืองเหล่านี้ (ตามเส้นทางจากมะริดตัดเข้ามาขึ้นเพชรบุรีและลงเรือมาเข้าเจ้าพระยา) และตอนนั้นมีการสร้างป้อมที่บางกอก ส่วนพิษณุโลกก็เป็นเมือเอกอยู่แล้ว เขตตะนาวศรีนั้นมีหลักฐานว่าเป็นชุมชนมาแต่ครั้งโบราณ อาจเก่าแก่กว่าสุโขทัยด้วยซ้ำ จึงไม่แปลกที่จะได้ยกให้เป็นระดับเมืองพญามหานคร และเมืองโท ในเวลาต่อมา แก้ไขเมื่อ 23 ก.ย. 52 19:40:43 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 19:34:58

ความคิดเห็นที่ 38 แต่เมืองเวลาแปรเปลี่ยน เมืองตะนาวศรีในปัจจุบันเลยกลายเป็นตำบลเล็กๆ ในเขตเมืองมะริดไป ^^ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 19:36:50

ความคิดเห็นที่ 39 ^ ^ หมู่บ้านเล็กๆครับ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:00:04

ความคิดเห็นที่ 40 ตามไปดูด่านสิงขรครับ  สงสัยว่าทำไมฝั่งไทยแค่ 10 กม. แบ่งตามสันปันน้ำครับ  แต่ดันใช้เทือกที่อยู่ใกล้ฝั่งไทยมากที่สุด  ไม่ใช่เทือกที่สูงที่สุด พอลงเขามาทางฝั่งไทย ก็เป็นที่ราบไปเลยจนถึงเมืองประจวบฯ เอาซิ อังกฤษก็พอๆกับฝรั่งเศสเลย ทางฝรั่งเศสก็ใช้ร่องน้ำโขงแรกนับจากฝั่งไทย ไม่ใช่กลางแม่น้ำโขง แต่แม่น้ำโขงมีหลายร่องน้ำ  ซึ่งเกณฑ์นี้ทำให้เกาะในแม่น้ำโขงทั้งหมดเป็นของอินโดจีนฝรั่งเศส  หรือลาวในปัจจุบันไป จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:16:31

ความคิดเห็นที่ 41 อย่าหาว่าพากระทู้ออกทะเลเลยนะครับ พอไล่ด่านสิงขรเข้าไปจะหาตรงไหนที่เคยเป็นด่านเก่า พอดีไปเจอภาพนี้เข้า เลยไปตั้งที่ห้องหว้ากอ ลองตามไปดูสิครับ มันอยู่ตรงจุดห่างเสนเขตแดนไทยประมาณ10กม. เท่าๆกับที่เคยอ่านเจอว่าด่านเดิมของไทยอยู่ลึกเข้าไปประมาณนั้น http://www.pantip.com/cafe/wahkor/topic/X8355078/X8355078.html#7 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:26:15

ความคิดเห็นที่ 42 ^ ^ ขออภัยครับ บังเอิญไม่ทราบว่าจะแปลจากภาษาอังกฤษเป็นอย่างไรดี Tanintharyi Division (ภูมิภาคตะนาวศรี น่าจะเทียบได้กับภาค) มี ๓ เขต (District น่าจะเทียบได้กับจังหวัด) Dawei District (เขตทวาย)           Dawei Township             Launglon Township             Thayetchaung Township             Yebyu Township Myeik District (เขตมะริด)           Myeik Township (มะริด)           Kyunsu Township             Palaw Township             Tanintharyi Township (ตะนาวศรี) Kawthoung District           Kawthoung Township           Bokpyin Township Township น่าจะเทียบได้กับอำเภอ แต่ละ Township จะมีเมืองหลักชื่อเดียวกับ Township นั้น เช่น Myeik Township (อำเภอ?มะริด) เมืองหลักคือ Myeik (ตำบล?มะริด) Tanintharyi Township (อำเภอ?ตะนาวศรี) เมืองหลักคือ Tanintharyi (ตำบล?ตะนาวศรี) ผมเทียบ Township กับอำเภอ เลยเทียบเมืองหลักเหล่านี้เป็นตำบล แต่การปกครองไม่เหมือนกันเลยไม่ตรงซะทีเดียวต้องขออภัยครับ (ข้อมูลจากวิกิพีเดียไม่แน่ในว่าถูกต้องหรือไม่) จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:36:49

ความคิดเห็นที่ 43 ขออภัยเจ้าของกระทู้ที่ออกทะเลไปไกลเช่นกัน และขอบพระคุณสำหรับข้อมูลเพิ่มเติมครับ ขอบพระคุณคุณ Navarat.C สำหรับภาพและข้อมูลจากสถานที่จริงครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:41:46

ความคิดเห็นที่ 44 ขอโทษครับที่อาจจะทำให้สับสนไป ผมหมายถึงขนาดนะครับ ขนาดของชุมชนแห่งนี้ townshipความหมายมันอาจจะเป็นอำเภอหรือตำบลก็จริง แต่ที่คนอยู่อาศัยหนาแน่นก็มีอาณาเขตเล็กนิดเดียว และไม่มีทรากปรักหักพังทางประวัติศาสตร์สมกับที่เคยเป็นเมืองเอกเลย จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 20:46:44

ความคิดเห็นที่ 45 ตามไปส่องด่านสิงขรครับ ดูทางแล้ว เส้นทางเดินทัพ จากตัวด่านไปนั้น น่าจะไปบรรจบกับแม่น้ำมากกว่าครับ ไม่น่ามีเส้นทางเดินเท้าไปมากกว่านี้ การที่พม่ายกทัพมา ก็น่าจะมาทางเรือ เข้ามาตามแม่น้ำ  แล้วตัดขึ้นมาเดินเท้า ผ่านด่านสิงขร ซึ่งถ้าเดินทางมาทางบกจากหงสาวดีมาเลย  คงทุลักทุเลมาก ฉนั้นตัวด่านสิงขรเดิม จึงน่าจะอยู่ในช่วงแม่น้ำที่วกขึ้น จนถึงชายแดนไทยครับ  แต่แผนที่ยังเป็นแบบภูมิประเทศ ส่องลงไปไม่เห็นครับ และตัวด่านในสมัยนั้น อาจจะเป็นเพียงค่ายเล็กๆ มีทหารสักร้อยคน หรืออาจจะมีทหารชาวบ้านประจำการคอยรักษาด่านอยู่  เรือนค่ายอาจจะทำด้วยไม้ เมื่อเวลาผ่านไปร่องรอยก็เลือนหายไปครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 23 ก.ย. 52 23:41:37

ความคิดเห็นที่ 46 ขอบคุณครับที่ตามไปดู ผมเลยไปดูเมืองกุยบุรีอีกทีหนึ่งแล้ว มองไม่เห็นร่องรอยเดิมเหมือนกัน เมืองโบราณสมัยนั้น เป็นเมืองเล็กๆจริงๆ ป้อมค่ายคูเมืองก็ทำง่ายๆ ถึงเหลืออยู่สมัยนี้ก็เป็นเพียงมูลดิน ไม่สังเกตุจริงๆก็ไม่รู้ ตะนาวศรีของไทยจึงไม่เหลือทรากให้เห็น จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 08:02:30

ความคิดเห็นที่ 47 คิดๆดู ถ้าเมืองตะนาวศรีโบราณเป็นคนละเมืองกับเมืองมะริด (ตามความคิดของผม) ตัวเมืองอาจจะตั้งอยู่บริเวณใดก็ได้ที่ติดกับแม่น้ำที่ไหลออกไปเมืองมะริด แต่ต้องไม่อยู่ลึกเกินช่วงที่แม่น้ำหักขึ้นไปทางเหนือ การจะขุดหาซากโบราณคดีคงต้องสำรวจพื้นที่กว้างมากตามแนวแม่น้ำ ในบันทึกของขาวตะวันตกที่บันทึกถึงเส้นทางในช่วงนั้นอาจพอตีวงให้แคบลงได้ หรือไม่ก็ต้องเริ่มบริเวณที่เป็นเมืองตะนาวศรีในปัจจุบัน จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 20:08:09

ความคิดเห็นที่ 48 คราวนี้เราคงสนุกกันได้เท่านี้แหละครับ วันหลังเจออะไรดีๆ จะชวนคุยอีก ขอบคุณคุณNetStarและท่านเจ้าคุณแม่ทัพ สำหรับความรู้ที่เอามาแลกเปลี่ยนกันนะครับ ลืมคุณวิปริตอาชาไปอีกท่านหนึ่ง ขอบคุณมากครับ แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 52 22:20:53 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 21:20:19

ความคิดเห็นที่ 49 เคยอ่านเจอว่าเมืองตะนาวศรีตั้งอยู่ตรงที่แควทั้งสองมาพบกัน บริเวณเดียวกับตำแหน่งที่คุณ Navarat.C แสดงไว้ในอีกกระทู้หนึ่งนั่นแหละครับ น่าคิดว่าทำเลของเมืองริมน้ำอย่างนั้น หากขาดการดูแล โดนน้ำท่วมติดๆกันไม่กี่ปี สิ่งปลูกสร้างคงจมดินจมโคลนหายหมดครับ เรื่องการค้าระหว่างคาบสมุทร ถ้าจำไม่ผิด ใน Siamese White มีพูดถึงว่าเส้นทางนี้มีลูกหาบรับจ้างอยู่ประจำชนิดไม่ต้องนัดหมาย นั่นแสดงว่าเป็นเส้นทางการค้าที่ใช้กันเป็นปกติ ทั้งนี้ ก่อนที่จะมีเรือกลไฟ การเดินทางข้ามช่องแคบมะละกานั้นเสียเวลามาก แม้จะสามารถอาศัยลมมรสุมในการเดินทางจากอินเดีย และจีน หรือปลายแหลมญวนโดยใช้เวลาเส้นทางและไม่กี่วัน แต่ช่วงที่เดินทางผ่านช่องแคบมะละกานั้นต้องค่อยๆเดินเรือผ่านไป โดยใช้เวลา 1-2 เดือนทีเดียว (ยังไม่นับที่ว่าช่องแคบมะละกาถูกรบกวนโดยโจรสลัดเป็นประจำ) ในขณะที่เส้นทางบกข้ามคาบสมุทรนั้น ใช้เวลาสั้นกว่าครับ นอกจากนี้ การควบคุมด่านภาษีโดยเมืองในแม่น้ำที่จุกช่องทางการค้าทางบกอย่างนี้ ทำได้ถนัดกว่าไปอยู่ที่มะริดแน่นอนครับ เพราะถึงมีด่านที่มะริด แต่ปากแม่น้ำแถบนั้นเป็นแบบพัด มีแควแยกออกทะเลหลายช่องทาง ถ้าจะอุดก็ต้องอุดให้ครบทุกช่องครับ แค่มะริดที่เดียวคงไม่ได้ผล จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 21:40:22

ความคิดเห็นที่ 50 ขอบพระคุณคุณ CrazyHOrse คุณ Navarat.C และคุณ NetStar สำหรับความรู้และข้อมูลครับ เรื่องที่ช่องแคบมะละกาเป็นที่อับลมทำให้เดินเรือได้ช้า บวกกับมีโจรสลัดชุกชุม พ่อค้าจึงมาที่ท่าเรือมะริดแล้วข้ามมาอ่าวไทยแทน เคยอ่านว่าแนวคิดจะขุดคลองลัดก็มีตั้งแต่ครั้งพระนารายณ์เลยทีเดียว ประมาณ พ.ศ.๒๒๒๐ โดยทรงอนุญาตให้ฝรั่งเศสเปิดสถานีการค้าในสงขลา นายเดอ ลามาร์ วิศวกรชาวฝรั่งเศสเคยสำรวจเมืองสงขลา   และมีความเห็นว่าสงขลามีเส้นทางน้ำอยู่แล้ว ถ้าปรับเส้นนี้ให้ไปทะลุตะนาวศรี มะริดได้ ก็จะเป็นประโยชน์มหาศาล ซึ่งน่าจะหมายถึงทะลุออกอันดามัน เพื่อให้เรือจากมะริดมาเข้าคลองลัดนี้ สมัย ร.๑ วังหน้าท่านก็อยากจะขุดคลองลัดจากสงขลาไปออกอันดามันเช่นกัน เพื่อจะนำเรือไปตีเมืองท่ามะริด ปัจจุบันก็ยังมีแนวคิดจะขุดที่คอคอดกระอยู่ เป็นแนวคิดที่มีมาแต่ ร.๔ แล้วก็คงจะเป็นเพียงแนวคิดตลอดไป ถึงให้ขุดจริงก็คงไม่มีประโยชน์ เพราะสิงคโปร์เขามีข้อตกลงให้สายการเดินเรือทั้งหลายไปที่เขาหมด แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 52 22:32:35 แก้ไขเมื่อ 24 ก.ย. 52 22:21:06 จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:05:46

ความคิดเห็นที่ 51 ไปส่องดูหลายเที่ยว ผมคิดว่า ตัวเมืองตะนาวศรีในสมัยก่อน  น่าจะอยู่ในช่วงที่แม่น้ำหักขึ้นไปครับ มองลงไปก็อยู่ตรงที่แควทั้งสองมาบรรจบกัน  เพราะถ้าเดินเรือเข้ามาจากปากแม่น้ำ จะต้องมีท่าจอดเรือแล้วขนของเดินเข้ามาทางด่านสิงขร  ท่าจอดเรือนี้น่าจะมีผู้คนอาศัยอยู่พอสมควร โดยเฉพาะลูกหาบที่ไม่ต้องนัดหมาย อย่างที่คุณ CrazyHOrse กล่าวไว้ครับ น่าจะมีผู้คนอยู่มากจนกลายเป็นเมืองขึ้นมาได้  ซึ่งถ้าเกิดว่าท่าจอดเรืออยู่ห่างออกไปทางปากแม่น้ำ ก็จะต้องเสียแรงงานในการเดินขนของทางบกอีก ซึ่งถ้าเดินเรือมาอีกหน่อยก็เบาแรงกว่ากันเยอะครับ เมื่อลองคิดตามความน่าจะเป็น ถ้าตัวเมืองอยู่ที่หนึ่ง ท่าเรืออยู่อีกที่หนึ่ง คงจะลำบากในการดูแล จึงน่าจะอยู่ในจุดเดียวกันมากกว่าครับ ผมก็ต้องขอขอบคุณทุกๆท่านด้วยนะครับ  ตอนนี้ผมมาช่วยสอนประวัติศาสตร์ แต่ที่จริงแล้วจบไฟฟ้า  ที่ต้องมาช่วยหมวดสังคมด้วย  เพราะช่วง 5 ปีมานี้ อาจารย์อาวุโสหลายท่านเข้าโครงการเออรี่ไปมาก โรงเรียนก็ขยายห้องเรียนเพิ่มหลายห้อง แต่อาจารย์ลดลง ผมก็ต้องมาช่วยสอนหมวดสังคมด้วยครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:23:58

ความคิดเห็นที่ 52 เรือสำเภาแล่นใบขึ้นไปได้ถึงเมืองตะนาวศรี จากตะนาวศรีสินค้าน่าจะถูกขนถ่ายลงเรือเล็ก เป็นกองทัพมดทวนน้ำขึ้นไปจนถึงจุดที่ไปต่อไม่ได้ แล้วจึงจะเป็นเส้นทางบกที่ว่ามีคิวรถตู้... ขออภัย คิวลูกหาบรับขนของข้ามลงมาฝั่งอ่าวไทยครับ จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 24 ก.ย. 52 22:42:54

ความคิดเห็นที่ 53 เส้นทางที่แซมเมียล ไว้ต์ มาสู่กรุงศรีอยุธยา  ตามหนังสือที่พระยาสารศาสตร์ศิริลักษณ์เรียบเรียงไว้  กล่าวว่า เมื่อแซมเมียล ไว้ต์สอบไล่ได้ชั้นต้นเรือนแล้ว  ก็ออกเดินทางจากประเทศอังกฤษตามพี่ชาย (จอช ไว้ต์) มายังกรุงมาดราส (มัทรัส) อินเดีย  ราว พ.ศ. ๒๒๑๙  เมื่อมาถึงกรุงมาดราสจึงทราบว่า  จอชได้เข้ามาตั้งทำเลค้าขายอยู่ที่อยุธยา  ในระว่างที่เดินทางมากรุงมาดราสนี้พบรักกับ นางสาวแมรี่ โพเว่  และได้แต่งงานกันโดยบาดหลวงฝรั่งเศส  ในขณะนั้นจอชและคอนสตัน ฟอลคอล(เจ้าพระยาวิชาเยนทร์)  เข้ามาตั้งกองค้าขายอยู่ในพระนคร แล้ว ปลาย พ.ศ. ๒๒๒๐  เดินทางเข้ามาพบจอชพี่ชายในพระนคร  ผ่านเข้ามาทางเมืองมะริศ  มาขึ้นเรือสำเภาที่เมืองท่ามะริศผ่านตะนาวศรี  หมายเหตุระยะทางว่า  ...ตอนต้นระหว่างมะริศกับตะนาวศรีนั้น  แม่น้ำกว้างใหญ่ลึกใช้เรือแจวและเรือพายขนาดใหญ่ได้สะดวก  ต่อจากตะนาวศรีต้องใช้เรือเล็กไปตามลำแม่น้ำตะนาวศรีน้อย  ตอนนี้แม่น้ำตื้นเต็มไปด้วยแก่งและหิน  ต้องใช้เรือเล็กถ่อหรือเข็นผ่านสิงขรขึ้นไปตามลำน้ำสิงขร (ในแผนที่ใช้อักษรโรมันเขียนว่า Thcikun Chuang) ขึ้นไปหาช่องเขาด่านสิงขรได้จนถึงท่าพริก (ซึ่งที่ในแผนที่เขียนเป็นอักษรโรมันเรียกว่า Talinga)  ต่อจากนี้ต้องเดินทางด้วยการหาบหามหรือช้าง  แต่ท่าพริกถึงช่องเขาด่านสิงขรเป็นระยะทางเพียง ๔๐๐ เส้นเท่านั้น  ต่อจากนั้นเมื่อข้ามเขาแล้วแนวทางตัดไปหากุยและหาปราณ  จากปราณใช้เรือทะเลแล่นตัดข้ามอ่าวมาเข้าปากน้ำเจ้าพระยาขึ้นไปอยุธยา .... รบกวน คุณ Navarat.C  ทำเส้นทางเดินของแซมเมียล ไว้ต์ ใส่กูลเกิล เอิร์ท สักทีนะครับ เส้นทางนี้เป็นเส้นทางโบราณใช้กันมานาน  สมเด็จพระมหาสามิสังฆราชจากเกาะลังกา  ที่เดินทางมาสู่กรุงสุโขทัยครั้งนั้น  ก็คงจะใช้เส้นทางนี้  ต่ออยุธยาขึ้นไปใช้เรือจนไปขึ้นที่ท่าเรือ  แล้วเดินบกแต่เมืองเชียงทอง เมืองจันทร เมืองพราน เมืองวาน  ตลอดถึงเมืองสุโขไทย นะครับคุณ ม้าลำพอง  คงไม่ได้ใช้เส้นทางเมืองฉอดตัดเข้ามากำแพงเพชรเป็นแน่  เพราะทางเส้นนี้ตัดถนนเมื่อรัชกาลพระเจ้าบุเรงนอง แซมเมียล ไว้ต์ เจ้าท่าว่าราชการเมืองมะริศ ครั้งสมเด็จพระนารายณ์มหาราช พระยาสารศาสตร์ศิริลักษณ์ เรียบเรียงจาก "ไซแอมมีสไว้ต์" ของ Maurice Collis สำนักพิมพ์ คลังวิทยา  วังบูรพา กรุงเทพ  พ.ศ. ๒๔๘๐ ผมยังสงสัยว่า  ตาคนนี้จริงๆ แกชื่ออะไร  เพราะในหนังสือใช้ว่า Siamese White อาจจะเป็น Siam-ese White  ผู้สำเร็จราชการ(ของ)ชาวสยาม  ก็เป็นได้นะครับ หรืออาจจะเป็นราชทินนามที่สมเด็จพระนารายณ์พระราชทานออกไป  ผู้บันทึกแปลออกเป็นภาษาอังกฤษ  ได้เป็น Siamese White ตะนาวศรีเป็นเมืองหน้าด่าน  แต่เป็นหน้าด่านของมอญไม่ใช่หน้าด่านของไทยครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 10:15:22

ความคิดเห็นที่ 54 คุณกัมม์ครับ Siamese White เป็นชื่อนิยายอิงประวัติศาสตร์ แต่งโดยMorris Collis มีนักแสวงโชคชาวอังกฤษชื่อนายแซมวล ไวท์ Samuel White เป็นพระเอก(แบบโจรๆ) เพราะแกใช้ตำแหน่งเจ้าเมืองมะริดที่พระนารายน์ตั้งให้ตามคำแนะนำของเจ้าพระยาวิชเยนทร์หากินโดยการเป็นโจรสลัด คำว่า เป็นการเล่นคำสำนวน เพราะแปลตรงๆว่าไทยขาว หรือสยามขาว เพราะคนไทยตัวดำ ไอ้หมอนี่อ้างไปทั่วว่าเป็นคนไทย แต่ดันตัวขาว อะไรทำนองนั้น ที่ผมอ้างบางตอนของหนังสือนี้ เพราะหนังสืออ้างเอกสารจริงที่ฝรั่งบันทึกไว้ในสมัยนั้นอีกทีหนึ่ง เช่น ตอนการเดินทางของบาทหลวงจากมะริด ผ่านตะนาวศรี ขึ้นไปด่านสิงขร แล้วลงมาตัดตรงไปกุย ปราณ เพซรบุรี  ลงเรือเข้าปากอ่าว ผ่านบางกอก ไปพระนครศรีอยุธยา ในช่วงมะริดและตะนาวศรี ก็บรรยายละเอียดถึงการเดินทาง เช่นเมื่อผ่านตะนาวศรีไปแล้ว ต้องนั่งเรือเล็กย้อนแก่งขึ้นไป เกิดเรือคว่ำ บาดหลวงถูกน้ำพัดแต่อาศัยห้อยโหนกับกิ่งไม้ เลยรอดตาย แต่ข้าวของถูกน้ำพัดพาไปหมด ต้องมาทำออกสารเดินทางกันใหม่ที่มะริดเป็นต้น เดี๋ยวผมจะแสกนมาให้ดูดีกว่า จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 14:22:11

ความคิดเห็นที่ 55 กระทู้นี้ยังไปได้ต่ออีก ขอบพระคุณคุณ กัมม์ กับคุณ Navarat.C ครับ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 14:26:38

ความคิดเห็นที่ 56 ตามคำอ่านจารึก "ฉบับอ่านใหม่" ที่เซเดส์อ่านไว้ และยังใช้เป็นหลักต่อมา พระสังฆราชลังกามาทางเมืองพัน (มะตะบัน หรือเมาะตะมะ) ไม่ได้ใช้เช้นทางนี้ จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:16:21

ความคิดเห็นที่ 57 เส้นทางพระสังฆราช จากเมืองพัน เข้ามาทางแม่สอด ผ่านเชียงทอง (ในเขตจังหวัดตาก) หลังจากนั้น จึงเข้ามาบางพาน (เมืองวาน ไม่มี อ่านไว้ผิด) ถ้าใช้เส้นทางถนนพระร่วง ก็ต้องเริ่มจากกำแพงเพชร เพราะถนนพระร่วงเริ่มจากตรงนั้น ก่อนจุดนั้น จะเป็นถนนอะไรไม่ทราบ แต่ไม่ใช่ถนนพระร่วง จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:20:24

ความคิดเห็นที่ 58 ^ ^ จะเป็นเส้นทางคมนาคมและการค้าระหว่างเมาตะมะกับสุโขทัยรึเปล่าครับ เพราะเหมือนเคยมีการศึกษาว่าสุโขทัยรุ่งเรืองขึ้นมาได้ ส่วนหนึ่งเพราะเป็นพันธมิตรกับเมาะตะมะ ทำให้มีทางออกทะเล จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:37:45

ความคิดเห็นที่ 59 เอานะครับ ขอขัดจังหวะทั้งสองท่านเล็กน้อย Siamese White นี้ เป็นสำนวนการแปลของเจริญ ชัยชนะ คำว่าเรา ก็หมายถึงคณะผู้ของเล่าเรื่อง ที่เรียกตนเองว่าข้าพเจ้า นายคอลลีสผู้แต่งจะใช้นายข้าพเจ้านี่เป็นผู้เดินเรื่อง จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:41:42

ความคิดเห็นที่ 60 ตอนนี้เริ่มมั่ว แสดงว่านายคอลลีสผู้แต่งไม่ได้รู้จริง การให้นายข้าพเจ้ากล่าวว่าทวายอยู่กึ่งกลางของมะริดและตะนาวศรีนั้น นายคอลลีสยังทำการบ้านมาไม่พอ ความผิดพลาดในข้อมูลเล็กๆน้อยๆแต่เปรอะไปหมดในเล่ม ทำให้หนังสือนี้ด้อยค่าไปมาก จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:42:56

ความคิดเห็นที่ 61 เอาแผนที่ใส่ไว้หน่อยกันสงสัย จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 15:45:57

ความคิดเห็นที่ 62 แม่น้ำมะริดมาหักข้อศอกที่ตะนาวศรี หลังจากหักแล้วก็ไปทางเหนือ ความจริงเป็นต้นน้ำที่ไหลลงมาจากภูเขา ใครเดินทัพจากตะนาวศรีจะไปตีทะวายทางบกโดยอาศัยแม่น้ำเส้นนี้ คงไม่สำเร็จ ถ้าไปมะริดแล้วใช้เรือเลียบฝั่งย้อนขึ้นไป สะดวกกว่ามากมาย จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:00:40

ความคิดเห็นที่ 63 แต่ข้อมูลทั้งหมด แกคงได้จากการอ่านบันทึกการเดินทางจริงๆที่มีคนทำไว้ เอามาปะติดปะต่อกัน จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:04:42

ความคิดเห็นที่ 64 เช่นบันทึกของท่านบิชอปแห่งเบรีสที่นายคอลลีสนำมาใส่ไว้ น่าจะบันทึกจากประสบการณ์จริงๆ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:27:05

ความคิดเห็นที่ 65 จากด่านสิงขร วัดตามทางในป่าล้วนๆ มาจนถึงที่ที่พอจะเดาว่าเป็น"ท่าพริก"ก็ประมาณ30ไมล์ ไม่ใช่10ตามข้อความข้างล่าง นับแบบหน่วยไทยๆก็48กิโลเมตรครับ เดินแบกหามขึ้นเขาไม่รู้วันหนึ่งจะได้กี่กม แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 17:39:13 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:29:26

ความคิดเห็นที่ 66 ในหนังสือบอกว่า จากด่านสิงขรลงมา15ไมล์(24กม.) จะถึงถนนของไทย ปัจจุบัน วัดจากด่านสิงขรไปจรดทะเลได้14กม.เอง แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 17:45:36 แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 17:37:24 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:30:12

ความคิดเห็นที่ 67 จบบท จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:31:06

ความคิดเห็นที่ 68 ให้ดูชัดๆ ที่แม่น้ำมะริดมาหักข้อศอกอันเป็นที่ตั้งของเมืองตะนาวศรีนั้น มีแควตะนาวศรีใหลมาบรรจบด้วย แควนี้เล็กและคดเคี้ยวมาก ต้นน้ำก็มาจากเทือกเขาตะนาวศรีนั่นแหละเดินทาง ย้อนแควขึ้นไปก็จะมุ่งสู่ทิศที่ด่าสิงขรตั้งจุกช่องเขาอยู่ ใครจะมาจะไปจะต้องผ่านช่องนี้ ไม่มีทางสะดวกอื่นๆ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:33:28

ความคิดเห็นที่ 69 ผมพยายามแกะรอยถนนโบราณ ที่เลือนไปมากจากแผนที่ ก็ได้มาประมาณนี้ แต่ก็ขอบอกว่าเป็นการเดานะครับ เพราะมีแนวถนน(หรือทางเกวียนทางเท้าอะไรมากกว่า) แยกออกไปสู่สาขาของแควนี้หลายทิศเหมือนกัน แต่แนวนี้น่าจะสั้นที่สุด จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:34:24

ความคิดเห็นที่ 70 ขออภัยคุณกัมม์ งานgraphicผมไม่เก่ง แค่พิมพ์คอมได้โดยจิ้มทีละนิ้วก็แย่แล้วครับ ไปลงห้องไหนมาหรือครับ กลิ่นเจ้าของห้องติดตัวหี่งมาเชียว แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 16:52:22 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:37:10

ความคิดเห็นที่ 71 ยังติดตามกระทู้นี้อย่างต่อเนื่องนะครับ (ไม่ได้ทิ้งไปไหนนะครับคุณ Navarat.C) จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 16:54:35

ความคิดเห็นที่ 72 โอ้ .... ได้หนังสือจากคุณ Navarat.C เห็นภาพเลยครับ ผมกำลังหาภาพด่านสิงขร ที่ผมไปมา ปี 2531 แต่หาไม่เจอ จำได้ว่า ถนนเป็นทางลูกรังจากคลองวาฬเข้าไปจนเกือบถึงชายแดน ก่อนถึงชายแดนประมาณ 1 กม. ก็เริ่มเป็นทางป่า รถยนต์ปกติไปต่อไม่ได้แล้ว ต้องจอดเอาไว้แล้วเดินเข้าไป  หรือจะใช้รถปิคอัพยกสูงเข้าไปได้  เข้าไปอีกประมาณ 800 เมตร ก็ถึงหมวด ตชด. ที่ขุดหลุมทำสนามเพลาะอยู่กัน จากจุดที่ฐาน ตชด.อยู่ จะเห็นที่ว่าด่านสิงขรนั้น เป็นทางลูกรังแบบทางเกวียนเข้าไปในพม่า ไม่มีตัวด่านอะไร ทาง ตชด.ที่อยู่จุดนั้นชี้ให้เห็นว่า ทางที่ลาดลงไปแล้วลาดขึ้นนั้น จุดที่เป็นเนินคือเขตแดน ทาง ตชด.ไม่ให้ผมเดินเข้าไปเนื่องจากอาจถูกทหารพม่าจับกุมได้ เข้าไปดูในกูลเกิ้ล มีถนนเข้าไปอย่างดี  คิดว่าทางในสมัยโบราณ น่าจะใกล้เคียงกับทางเกวียนอย่างที่ผมเคยเห็นมาครับ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 17:43:32 จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 17:37:14

ความคิดเห็นที่ 73 สวัสดีขอรับท่านเจ้าคุณ , คุณ Navarat.C สวัสดีครับ คุณม้าลำพอง  เรื่องถนนพระร่วงขอพักไปก่อนนะครับ ต้องขอสารภาพว่า ผมไม่ได้อ่านหนังสือของ Maurice Collis  จึงไม่ได้พิจารณาว่าจะเป็นเพียงนิยายอิงประวัติศาสตร์หรืออย่างไร Siamese White ของพระยาสารศาสตร์ศิริลักษณ์  ท่านเก็บใจความมาชี้แจง  และอ้างอิงหลักฐานเพิ่มเติมในพงศาวดาร Siamese White  และจอช พี่ชายปรากฏตัวในหน้าพงศาวดารของเราในตอนแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์                 .... จึงเปลี่ยนเรียกชื่อตัวเสียว่าฟอลคอล อันเป็นภาษาอังกฤษหมายความว่าเหยี่ยวนกเขาเหมือนกัน  วิชเยนทรได้ไปอยู่เมืองอังกฤษสักสองสามปีแล้วรับจ้างลงเรือกำปั่นของพ่อค้าคนหนึ่งชื่อ ยอชไฮวต์  ออกมาค้าขายทางประเทศตะวันออก  มาถึงเมืองไทยเมื่อปีเถาะ พ.ศ. ๒๒๑๘  ในรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์  เวลานั้นอายุวิชเยนทรได้ราว ๒๕ ปี  ยอชไฮวต์เห็นวิชเยนทรเป็นคนฉลาดเฉลียว  จึงให้อยู่ซื้อสินค้าที่กรุงศรีอยุธยา  ต่อมายอชไฮวต์จะไปค้าขายที่เมืองอื่นวิชเยนทรไม่ปรารถนาจะไปด้วย  เพราะได้เรียนรู้ภาษาไทยและได้สมาคมคุ้นเคยกับพวกค้าในกรุงฯ มากแล้ว  จึงออกจากงานของยอชไฮวต์มาเข้าหุ้นส่วนกับพวกแขกเทศ ... เรื่องของจอช ไวต์ขาดหายไปจากหน้าพงศาวดารของเราเพียงเท่านี้ ต่อมาปรากฏชื่อ Siamese White ขึ้นในหน้าพงศาวดารของเรา  และได้ความจากพงศาวดารว่าเมืองมะริดเพิ่งตั้งขึ้นเป็นเป็นสถานีค้าขายของหลวง  เมื่อ Siamese White เป็นเจ้าท่านี้เองครับ                 .... ส่วนการค้าที่วิชเยนทรคิดจัดขึ้นตั้งแต่ได้ว่าการต่างประเทศนั้น  ประสงค์จะให้มีเรือไทยไปค้าขายถึงนานประเทศ  ให้ได้กำไรเหมือนกับฝรั่งที่มาค้าขาย้มืงนี้บ้าง  วิชเยนทรคุ้นเคยกับอังกฤษยิ่งกว่าพวกอื่น  เพราะได้เคยอยู่กับอังกฤษรู้นิสัยใจคอกันมาแต่ก่อน  จึงคิดอ่านสร้างเรือกำปั่นหลวงเพิ่มเติมขึ้น  แล้วชักชวนพวกอังกฤษให้มารับเดินเรือหลวง  ครั้งนั้นพวกอังกฤษที่ทำการของบริษัทได้ผลประโยชน์น้อย  ไม่พอใจอยู่เป็นอันมาก  จะออกมาทำมาค้าขายโดยลำพังตนเอง  บริษัทก็คอยรังแกไม่ให้ค้าขายแข่ง  วิชเยนทรรู้การอันนี้  จึงเกลี้ยกล่อมพวกอังกฤษโดยยอมอนุญาตให้เอาสินค้าของตนไปในเรือหลวงได้ด้วยก็มี  คนอังกฤษจากบริษัทมาสมัครรับราชการเป็นอันมาก  มีจำนวนกว่า ๕๐ คน                 ต่อมาซ้ำผู้จัดการของบริษัทอังกฤษที่ในกรุงฯ ชื่อริชาร์ด เบอนาบี คนหนึ่ง  แซมยวล ไฮวต์ คนหนึ่ง  เกิดวิวาทกับบริษัทออกมาสมัครรับราชการ  เห็นจะเป็น ๒ คนนี้มาขยายความให้ปรากฏว่า  อังกฤษอยากได้เมืองมะริดไปเป็นท่าค้าขายของบริษัทอังกฤษ  โดยอ้างว่าเพราะไทยไม่ทำนุบำรุงการค้าขายให้เจริญตามสมควร  วิชเยนทรจึงทูลขอให้จัดตั้งเมืองมะริดเป็นสถานีค้าขายของหลวง  และสร้างป้อมประจำท่าเหมือนสถานีฝรั่งตั้งที่อื่น  แล้วทูลขอให้ริชาร์ด เบอนาบี เป็นที่ออกพระเจ้าเมืองมะริด  และตั้งแซมยวล ไฮวต์ เป็นเจ้าท่าไปจัดการค้าขายของรัฐบาลที่เมืองมะริด  ที่ไทยจัดการค้าขายดังกล่าวมานี้บริษัทอังกฤษอังกฤษย่อมไม่พอใจ  เพราะประมูลแย่งเอาคนของบริษัทมาให้ทำการค้าขายแข่งบริษัท  แต่ไม่อาจจะขัดขวางอย่างไรได้ .... ในจดหมายมองซิเออร์เดอลีบราซาเว๊ย ถึง มองซิเออร์เดอลียอน  กล่าวถึงตอนปลายแผ่นดินสมเด็จพระนารายณ์  เมื่อพระเพทราชาชิงราชสมบัติ  อ้างย้อนกลับไปถึงรัฐบาลเอาไฟเผาเมืองมะริด  ด้วยอังกฤษที่เมืองมะริดประมาณ ๗๐ คนประกาศที่เมืองมะริดว่า  ถ้าไทยไม่ทำให้เป็นที่พอใจพวกอังกฤษจะทำสงคราม  พวกไทยจึงเผาซะ -- ถ้าเจอที่ไหนอีกจะคัดมาลงไว้ด้วย จะได้อ่านไปด้วยกันนะครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 17:41:15

ความคิดเห็นที่ 74 กระผมก็จิ้มทีละตัวเหมือนกันครับ   กองร้อยฝึกให้ด้วยเครื่องต๊อกแต๊กๆ ดมกลิ่นก็รู้นะครับว่าไปไหนมา เส้นทางโบราณสายนี้  รู้สึกว่าย้อนรอยจะเอามาทำไปเมื่อเร็วๆ นี้ ดูไปด้วยทำงานไปด้วยเลยไม่ได้สาระอะไร  แต่เห็นทางแล้วลำบากน่าดูนะครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 17:54:55

ความคิดเห็นที่ 75 ผมชักสนุกกับตัวเลขระยะทางอีกแล้ว ถ้าเอาตัวเลขจากที่บาดหลวงฝรั่งเศสบันทึก วัดจากเมืองที่ผมสันนิฐานว่าเป็นท่าพริกมา10ไมล์ จะตกที่ตรงนี้ เมื่อก่อนเป๊นชุมชนเหมือนกัน มีชี่อเป็นไทยๆด้วย จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 17:58:58

ความคิดเห็นที่ 76 เจอภาพด่านสิงขร เมื่อปี 31 แล้วครับ หลังรูปเขียน ถ่ายเมื่อ 20 ก.ย. 31 ผมกับเพื่อนนั่งอยู่บนบังเกอร์ของฐาน ตชด. ที่ประจำจุดชายแดนนั้นครับ เส้นทางเป็นทางลูกรัง เข้าไปในระหว่างช่องเขา จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 18:01:06

ความคิดเห็นที่ 77 ถ้าตรงนี้เป็นด่านสิงขรเดิม วัดลงไปที่ถนน จะได้15ไมล์พอดีตามที่บาดหลวงว่าไว้ในบันทึก ***ขอโทษ รูปผิดครับ ได้แก้ไขแล้วใน#82 แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 21:18:16 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 18:01:50

ความคิดเห็นที่ 78 เทียบกับภาพใน panoramio ครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 18:02:24

ความคิดเห็นที่ 79 พอดีปาด ขออภัยครับ จากภาพใน คห 77 มองลงไป จะเห็นแนวแควน้อยลงไปด้านล่างอยู่ใกล้ๆครับ ถ้าตะนาวศรี อยู่ตรงจุดที่เป็นตะนาวศรีปัจจุบัน ที่แม่น้ำบรรจบกัน แล้วขนสินค้าล่องมาทางแควน้อย ถ่ายลงแพไม่ไผ่เล็กๆ ถ่อทวนน้ำขึ้นมา จะสะดวกกว่า เดินเท้าจากจุดที่แม่น้ำหักขึ้น เพราะมีระยะทางไกลกว่า จุดที่เห็นเป็นชุมชนนั้น อาจจะเป็นชุนชนโบราณ เกิดจากขนส่งสินค้า และจุดนั้นอาจจะเป็นด่านสิงขรเดิมก็เป็นได้ครับ  จุดนั้นมีทางแยกไปทางเหนืออีกเส้นทาง ทางที่ไปทางเหนือนั้นก็ไปบรรจบกับแม่น้ำสายใหญ่ตรงที่หักขึ้นเช่นกัน ซึ่งถ้าตัวด่านอยู่ในจุดนี้ ก็สามารถดูแลทั้งสองทางได้สะดวกครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 18:18:57

ความคิดเห็นที่ 80 ผมมีหนังสือแผนที่โบราณของอังกฤษอยู่ เลยไปค้นดู เห็นตะนาวศรีอยู่ตรงตำแหน่งที่ผมแสดงไว้ตรงแม่น้ำหักศอก จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 19:57:50

ความคิดเห็นที่ 81 ดูภาพขยายจากดาวเทียมอีกที แม้จะไม่ช้ด แต่ก็เห็นเป็นเมืองนะครับ มีคำว่า Tanintharyi กำกับอยู่ด้วย คำนี้เป็นภาษาราชการของพม่าที่เรียกตะนาวศรีในรูปแบบภาษาอังกฤษ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 20:06:08 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 20:03:06

ความคิดเห็นที่ 82 ชอแก้ไขรูปที่ลงไปใบ77ครับ จากตำแหน่งนี้วัดลงไป15ไมล์ก็เป็นแนวซึ่งอาจจะเป็นถนนสมัยโบราณของไทยครับ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 21:15:37

ความคิดเห็นที่ 83 ชุมชนนี้ชื่อ Naunghwa ผมอ่านว่า"หนองหว้า"จะได้ไหม ฟังดูไทยๆดี จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 21:25:33

ความคิดเห็นที่ 84 เอาลงให้หมดเลย ต่อความเชี่อที่ว่าด่านสิงขรเดิมอยู่ลึกเข้าไปในพม่าแน่นอน แต่อยู่ที่ไหนเท่านั้นเอง จึงมีอีกทฤษฎีหนึ่งที่เชี่อว่าอยู่ห่างจากจุดปัจจุบันถึงขนาดนี้ แต่Theinkunในภาพวิเคราะห์ภูมิประเทศจากดาวเทียมข้างบนแสดงว่าอยู่บนพื้นราบ จึงไม่น่าจะใช่ แก้ไขเมื่อ 25 ก.ย. 52 21:34:43 จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 25 ก.ย. 52 21:28:16

ความคิดเห็นที่ 85 ขอบพระคุณทุกท่านมากจริงๆ ครับ ได้รับความรู้เพิ่มขึ้นจม ห้องสมุดไม่เคยทำให้ผิดหวังจริงๆ ขอบพระคุณคุณ Navarat.C คุณ กัมม์ คุณ CrazyHOrse และ คุณ NetStar มากครับที่ต่อยอดค้นคว้ากันมาได้ถึงขนาดนี้ ในฐานะผู้อาวุโสน้อยกว่าขอคารวะ ๑ จอก (น้ำเปล่า) อิอิ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 26 ก.ย. 52 02:38:56

ความคิดเห็นที่ 86 Thienkun ภาษาพม่า แต่คิดว่าเป็นคำเดียวกับสิงขรครับ (th = ส) แต่ด่านสิงขรคืออะไรแน่ ? คำว่าด่านนั้นมีหลายความหมาย ด่านภาษีอาการ ด่านปราการ พวกนี้พวกหนึ่ง มีสิ่งปลูกสร้าง มีเจ้าหน้าที่ควบคุม แต่มีด่านอีกลักษณะหนึ่งที่ต่างไป คือพวกเส้นทางด่าน อย่างที่ไม่เกี่ยวกับคนก็คือพวกด่านช้าง ซึ่งหมายถึงช่องทางหรือเส้นทางเดินของช้าง ผมคิดว่าด่านอย่างด่านสิงขร ด่านเจดีย์สามองค์ ด่าน ฯลฯ ก็เข้าข่ายนี้ครับ คือเป็นด่านชนิดที่ไม่ต้องใช้คนบังคับ แต่ธรรมชาติเป็นตัวบังคับแทน นั่นหมายถึงว่า ด่านที่ว่า ไม่จำเป็นต้องเป็นจุดใดจุดหนึ่งเป๊ะๆ แต่เป็นเส้นทางทั้งเส้นทาง ที่อาจตั้งชื่อขึ้นโดยอ้างอิงจากจุดสำคัญในเส้นทาง อย่างเจดีย์สามองค์เป็นต้น กรณีของด่านสิงขร อาจมีบ้านสิงขร หรือ Thienkun เป็นจุดสำคัญในเส้นทางด่านนี้ก็เป็นได้ครับ อย่างด่านสิงขรปัจจุบัน เราอ้างอิงตรงจุดพรมแดนไทยพม่าเอาดื้อๆ จุดนี้เคยมีชุมชนอยู่หรือไม่? เห็นจะไม่ละมังครับ จุดนี้น่าจะเป็นจุดที่ถูกอุปโลกน์ขึ้นให้เป็นด่านสิงขร ในความรับรู้ของคนไทยเท่านั้นเอง จากคุณ : CrazyHOrse เขียนเมื่อ : 26 ก.ย. 52 23:45:45

ความคิดเห็นที่ 87 ผมเห็นด้วยครับคุณ CrazyHOrse ชุมชนโบราณ ไม่ได้ตั้งเป็นค่ายคูโดดๆ  โดยเฉพาะเส้นทางขนส่งสินค้านี้  แต่ด่านสิงขรนั้น อยู่ในเขตประเทศใดกัน ในยุคที่บ้านเมืองยังกว้างใหญ่ไพศาล  ระหว่างเมืองกับเมืองยังเป็นป่ารก ถ้าตะนาวศรเป็นของไทย ชุมชนด่านนั้นก็น่าจะเป็นของไทยด้วยครับ   แต่พอมาเป็นแบบฝรั่ง ที่ต้องมีการกำหนดเส้นกันเป๊ะๆ  เลยต้องมีเขตฝั่งไทย ฝั่งอาณานิคมพม่า เกิดขึ้นครับ จากคุณ : NetStar เขียนเมื่อ : 27 ก.ย. 52 10:06:57

ความคิดเห็นที่ 88 คุณCrazyHOrseประเมินหรือยังครับว่า ถ้าด่านสิงขรไม่ได้อยู่บนภูเขา ดังชื่อของมัน แต่ไปอยู่ในทุ่งราบที่เมืองเค่งคุน หรือเส่งคุน (ไม่ทราบว่าเป็นคำเดียวกับสิงขรอย่างไร แปลว่าภูเขาหรือครับ หรือเพราะมีสำเนียง ส เหมือนกัน ด้วยความเคารพ ไม่เข้าใจจริงๆ) ไทยจะข้ามภูเขาตะนาวศรีไปรักษาไว้ได้อย่างไร ส่งกำลังบำรุงกันตาย แล้วด่านที่เป็นที่ราบ มันจะเป็นด่านได้หรือ ไม่ว่าจะเป็นด่านช้างด่านคน มันต้องแปลว่าเป็นทางบังคับ ถ้าจะผ่านแนว มันจะต้องผ่านทางนั้น จะเลี่ยงไปทางอื่นยาก เช่น เป็นช่องเขา หรือส่วนแคบหรือส่วนตี้นของแม่น้ำเป็นต้น ถึงจะใช้คนน้อยยันคนมากเอาไว้ได้ ถ้าเป็นเมืองหน้าด่านก็แล้วไป เพราะความหมายไม่เหมือนกันกับคำว่าด่าน ด่านพระเจดีย์สามองค์ก็เช่นกัน ไม่ว่าใครก็ต้องผ่านจุดสำคัญนั้น ผ่านทีก็วางดอกไม้ธูปเทียนจนเป็นเจดีย์3องค์ จึงกลายเป็นชื่อด่านตามนั้น แต่เจดีย์ที่เห็นในปัจจุบันทั้ง3องค์ คงจะไม่ใช่3องค์เดิม เพราะว่ากันว่าอยูลึกเข้าไปในเขตพม่าเหมือนกัน แต่ถูกเกรดทิ้งไปหมดแล้ว ด่านโบราณแต่ละด่านก็ไม่จำต้องเป็นชุมชนแบบเมืองทั่วไป เป็นแค่ค่ายทหารที่มีลูกเมียอยู่ด้วยนั่นแหละ  เดี๋ยวทัพฝั่งโน้นข้ามไปฝั่งนี้ข้ามมา รบราฆ่าฟันตลอด คนที่ไม่ใช่ทหารใครจะอยากมาตั้งรกราก ตามบันทึกทางประวัติศาสตร์ ด่านสิงขรไม่ได้อยู่ตรงชายแดนปัจจุบันแน่ ดูรูปถ่ายของคุณNetStarก็เห็น อย่างน้อยช่องเขาตรงนั้นมันก็อยู่บนเนินถัดออกไปในฝั่งพม่า ใครจะไปตั้งค่ายไว้ตั้งรับบนที่ต่ำ มีแต่ยึดชัยภูมิบนที่สูงเพื่อความได้เปรียบกันทั้งนั้น ดังนั้น ด่านสิงขรต้องอยู่บนภูเขาครับ แผนที่ใน#84ไม่ได้แสดงเส้นระดับ ตอนนั้นก็เชื่อๆกันไปเพราะไม่รู้จริง แต่เทคโนโลยี่จากดาวเทียมสมัยนี้เปิดเผยสิ่งที่เราไม่เคยรู้ ก็ต้องทบทวนที่เชื่อกันเดิมๆแหละครับ จากคุณ : Navarat.C เขียนเมื่อ : 27 ก.ย. 52 19:51:57

ความคิดเห็นที่ 89 เห็นด้วยกับคุณ Navarat.C ครับ ด่านสิงขรคงไม่ใช่ด่านในปัจจุบันแน่ แต่น่าจะเป็นช่องเขา มากกว่าไปตั้งอยู่ที่ราบ แต่ชื่อ Thienkun ในภาษาพม่าอาจจะมาจากภาษาไทยจริงๆ เพราะเวลาถอดเสียงย่อมต้องมีเพี้ยนไปบ้าง อย่างเช่น ตองเจ น่าจะมาจาก สองแคว Wareru ไทยเรียก ฟ้ารั่ว ยาซา มาจาก ราชา (ร พม่าจะเป็น ย, ช เป็น ซ) Thihathu คือ สีหสุ โสหันพวา ไทยว่า เสือหาญฟ้า Sawbwa ไทยว่า เจ้าฟ้า ดังนั้น Thienkun = สิงขร น่าจะพอมีเค้าอยู่ อาจไปชุมชนที่ตั้งอยู่ทางไปสิงขร พม่าเลยตั้งชื่อไว้ให้เป็นเครื่องหมายก็ได้ เดานะครับ อิอิ จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 28 ก.ย. 52 02:25:43

ความคิดเห็นที่ 90 เห็นด้วยครับ คุณ Navarat.C  ด่านสิงขรไม่ใช่เมือง ถ้าพูดถึงเรากับพม่า  เรามักจะคิดว่าเป็นศัตรูกัน  อันที่จริงส่วนใหญ่เราเป็นมิตรกันในระหว่างเมืองต่อเมือง ราษฎรต่อราษฎร  ส่วนน้อยที่เป็นศัตรูกัน  ก็เกิดจากนโยบายของส่วนกลางระหว่างพระราชอาณาจักร  ด่านรักษาทางระหว่างแดนชนแดน  มีการติดต่อไปมาหากันโดยตลอด  นอกเสียจากว่า  เป็นเรื่องเกี่ยวกับความมั่นคง  นายด่านทำใบบอกถึงเจ้าเมือง  เจ้าเมืองทำใบบอกถึงมหาดไทยกลาโหม  แล้วจึงนำขึ้นทูลเกล้าฯ  โดยส่วนใหญ่ก็โปรดฯ ให้ตอบหนังสือในนามเจ้าเมืองเท่านั้นเอง  (อ้างอิงหนังสือเจรจาความเมืองกับพม่า ๗ ครั้งในกรุงรัตนโกสินทร์)  หนังสือที่พม่าส่งเข้ามา  บางทีก็เอามาผูกกับต้นไม้  นายด่านเก็บได้ก็รายงานผู้บังคับบัญชา  บางทีฝากพระเข้ามาที่ด่านก็มี  หนังสือที่พม่าชวนเป็นไมตรีแต่ละครั้ง  ก็ทรงมีพระราชดำริว่าไว้ใจไม่ได้  และก็เป็นจริงเสียส่วนใหญ่  หลังจากชวนเป็นไมตรีพม่าก็ยกทัพเข้ามาทุกที ด่านไม่ใช่เมือง  เหมือนเช่นที่ด่านพระเจดีย์สามองค์  ก็มีแต่กองหินสามกอง  เป็นที่หมายว่าต่อแดนกัน  มีพระวินิจฉัยเรื่องที่จะเกิดด่านพระเจดีย์สามองค์ของสมเด็จฯ กรมพระยา  ทรงอ้างถึงด่านเมืองฮอดต่อแดนอาณาจักรเชียงใหม่ไว้น่าสนใจ  มาอ่านไปพร้อมๆ กันนะครับ วินิจฉัยเรื่อง พระเจดีย์ ๓ องค์                           ..... เมื่อหม่อมฉันลงมาถึงเมืองตากนึกขึ้นถึงความที่กล่าวในหนังสือพระราชพงศาวดาร ว่าเมื่อครั้งพระเจ้ากรุงธนบุรียกกองทัพไปตีเมืองเชียงใหม่เมื่อ พ.ศ. ๒๓๑๗ เวลาประทับอยู่ที่เมืองตาก เสด็จไปยังวัดดอยเขาแก้ว ตรัสถามพระสงค์ (เจ้าอธิการ) ว่ายังจำได้หรือไม่ เมื่อพระองค์ยังเป็นพระยาตากจะแปลงโคมแก้วทำเป็นพระเจดีย์ เสด็จไปเสี่ยงทายที่วัดนั้น ว่าถ้าจะได้สำเร็จพระโพธิญาณในอนาคต ขอให้ต่อยจุกโคมขาด อย่าให้ตัวโคมแก้วร้าวรานบุบสลาย ก็เป็นดังอธิษฐาน พระถวายพระพรว่า ยังจำได้อยู่                           หม่อมฉันถามพวกกรมการถึงวัดดอยเขาแก้ว เขาบอกว่าเป็นวัดร้างอยู่บนเนินเขาแก้ว ทางฝั่งตะวันตกแม่น้ำพิง ตรงข้ามกับที่ตั้งเมืองตาก และที่ตั้งจวนของพระเจ้ากรุงธนบุรีเมื่อยังเป็นพระยาตาก ก็ยังปรากฏอยู่ที่ตำบลสวนมะม่วงใกล้กับเชิงเขาแก้วนั้น หม่อมฉันจึงข้ามไปดู เห็นตรงที่ตั้งจวนเป็นแต่ที่ว่างไม่มีอะไร เดินต่อไปไม่ไกลนักก็ขึ้นเนินเขาวัดดอยเขาแก้ว พอหม่อมฉันเห็นวัดก็เกิดความประหลาดใจ ด้วยพระอุโบสถซึ่งเหลืออยู่แต่ผนังประตูหน้าต่างทำซุ้มจระนำอย่างแบบวัดหลวง ก็รู้ได้ในทันทีว่าเป็นของพระเจ้ากรุงธนบุรีสร้างเมื่อเสวยราชย์แล้ว มิใช่โบสถ์เดิมที่เสด็จไปทรงอธิษฐานเมื่อยังเป็นพระยาตาก                           พวกกรมการเขาบอกว่าตามไหล่เขาดอยแก้วทางใต้ยังมีวัดเก่าอีกหลายวัด หม่อมฉันก็เลยไปดู เห็นมี ๓ หมู่อยู่ใกล้ๆกัน วัดสุดข้างเหนือเหลือพระเจดีย์กลมองค์ ๑ ขนาดสูงเมื่อบริบูรณ์สัก ๘ วา วัดที่อยู่กลางก่อเป็นแท่นสี่เหลี่ยมรีสูงสัก ๒ ศอกเศษ บนแท่นนั้นมีพระเจดีย์กลม ๒ องค์เคียงกัน ขนาดย่อมกว่าพระเจดีย์ที่กล่าวมาแล้ว วัดอยู่ข้างใต้มีพระอุโบสถเป็นแบบวัดหลวงเช่นว่ามาแล้ว กับกำแพงแก้วล้อมรอบ พอเห็นกำแพงแก้วหม่อมฉันก็พิศวง ด้วยมีซุ้มโพรงสำหรับตั้งตะคันตามประทีป รูปร่างเหมือนอย่างซุ้มที่พระราชวังเมืองลพบุรีรายรอบกำแพงแก้ว เห็นตระหนักว่าต้องเป็นวัดหลวงสร้างครั้งสมเด็จพระนารายณ์มหาราช ชวนให้เห็นต่อไปว่าวัดที่อยู่แนวเดียวกันอีก ๒ วัดก็น่าจะเป็นวัดหลวง ก็เกิดปัญหาว่าเพราะเหตุใดจึงมีวัดหลวงอยู่ที่เขาดอยแก้วเป็นหลายวัดเช่นนั้น                           หม่อมฉันคิดค้นแล้วไปสอบในหนังสือพระราชพงศาวดารจึงเห็นเหตุ ด้วยปรากฏว่าเมื่อสมัยกรุงศรีอยุธยาพระเจ้าแผ่นดินเสด็จยกกองทัพขึ้นไปตีเมืองเชียงใหม่ ๓ ครั้ง คือสมเด็จพระชัยราชาธิราชตีได้เมื่อ พ.ศ. ๒๐๘๑ ครั้ง ๑ สมเด็จพระนเรศวรมหาราชโปรดฯให้สมเด็จพระเอกาทศรถเสด็จขึ้นไปตีเมืองเชียงใหม่เมื่อ พ.ศ. ๒๑๔๓ ครั้ง ๑ แต่ได้เมืองโดยมิต้องรบ เพราะพระเจ้าสารวดีซึ่งเป็นพระราชบุตรของพระเจ้าหงสาวดีบุเรงนอง ออกมาถวายบังคมยอมอ่อนน้อมโดยดี ต่อมาถึงรัชกาลสมเด็จพระนารายณ์มหาราชเสด็จขึ้นไปตีได้เมืองเชียงใหม่เมื่อ พ.ศ. ๒๒๐๕ อีครั้ง ๑ รวมเป็น ๓ ครั้ง พอเหมาะกับจำนวนและสมกับลักษณะของวัดทั้ง ๓ ที่พรรณนามา                           เมื่อได้หลักเช่นนั้นก็อาจจะกล่าวต่อไปว่าที่พระเจ้ากรุงธนบุรีทรงสร้างวัดเขาดอยแก้วนั้น ก็เพราะเสด็จไปตีเมืองเชียงใหม่ได้ จึงสร้างอนุสรณ์ตามเยี่ยงอย่างที่พระเจ้าแผ่นดินแต่ปางก่อนได้เคยทรงทำมาในกรณีเดียวกัน แล้วยังเลยตีปัญหาได้ต่อไปถึงพระเจดีย์ที่มีอยู่หลายองค์ ณ เมืองฮอดในแดนเมืองเชียงใหม่ ว่าพระเจ้าเชียงใหม่คนใดที่ได้ลงมารบพุ่งหัวเมืองไทยมีชัยชนะ กลับไปก็สร้างพระเจดีย์ไว้เป็นอนุสรณ์ ณ เมืองฮอด อันเป็นปลายแดนเช่นเดียวกับเมืองตาก                           คิดถึงมูลแห่งความประสงค์ซึ่งสร้างเจดีย์วัตถุเป็นอนุสรณ์ไว้ปลายแดนดังกล่าวมา เห็นคงอยู่ใน ๓ อย่างนี้ คือ ความยินดีที่มีชัยชนะอย่าง ๑ ความยินดีที่ได้กลับบ้านเมืองโดยปลอดภัยอย่าง ๑ ถ้าหากว่าได้บนบานอธิษฐานไว้ก็เป็นการใช้บนด้วยอีกอย่าง ๑ ถ้าพระเจ้าแผ่นดินเสด็จไปเป็นจอมพล เมื่อเสด็จกลับถึงพระนครก็ดำรัสสั่งให้คิดแบบอย่างซึ่งจะสร้างเป็นอนุสรณ์ แต่ถ้าจอมพลหรือแม่ทัพที่ไปมีชัยและที่ได้กลับบ้านเมืองมิได้เป็นพระเจ้าแผ่นดิน จะทำเช่นนั้นมิได้ แต่ความยินดีที่มีชัยชนะและกลับบ้านเมืองโดยปลอดภัย หรือที่บนบานอธิษฐานไว้มีอยู่ ก็ย่อมอยากสร้างอนุสรณ์ตามสามารถจะทำได้ จะมาทำเมื่อถึงบ้านเมืองผู้คนก็แยกย้ายกันไปหมด ต้องทำในเวลาที่ผู้คนอยู่พรักพร้อมกัน อันนี้เห็นว่าเป็นมูลที่ชักชวนกันให้เอาก้อนศิลามาก่อสร้างเป็นพระเจดีย์ไว้ดังเช่นเจ้าพระยาจักรีครั้งสมเด็จพระนเรศวรฯ สร้าง ณ ที่ต่อแดนเมืองทวาย พึงคิดเห็นได้โดยง่ายว่าพระเจดีย์เช่นพระยาจักรีสร้างนั้นเป็นพระเจดีย์แต่ชื่อ แต่รูปสัณฐานคงเป็นอย่างกองหินสูงๆเท่านั้น เพราะไม่มีเวลาจะรั้งรออยู่ช้าได้ และไม่สามารถจะทำได้เมื่อภายหลังเช่นของหลวง พิเคราะห์อีกอย่างหนึ่ง เห็นได้ว่าที่สร้างในแผ่นดินไทย (เหมือนพระเจดีย์ ๓ องค์) คงตรงกับความยินดีหรือใช้บนที่ปลอดภัยกลับบ้านเมือง พอเข้าเขตแดนก็สร้างอนุสรณ์ใช้บน                           อาศัยวินิจฉัยที่พรรณนามา หม่อมฉันเห็นว่าพระเจดีย์ ๓ องค์นั้น ๑. มิใช้สร้างเป็นเครื่องหมายเขตแดน ๒. มิใช่ของหลวงสร้าง ๓. เป็นของแม่ทัพไทยที่ยกออกไปรบชนะพม่ากลับมาสร้างไว้ ๔. ที่สร้างเป็น ๓ องค์คงเป็นเพราะกองทัพยกตามกันมา ๓ กอง กองมาถึงก่อนสร้างไว้องค์ ๑ แล้ว กองมาภายหลังก็สร้างกองละองค์เรียงกันต่อไป ๕. แต่จะสร้างเมื่อไรไม่มีหลักที่จะลงความเห็น เพราะอาจจะมีพระเจดีย์ ๓ องค์ อยู่ก่อนรัชกาลสมเด็จพระนเรศวรฯแล้ว พระยาจักรีจึงเอาอย่างไปสร้างที่ต่อแดนทวายก็ได้ หรือแม่ทัพภายหลังเอาอย่างพระเจดีย์ของเจ้าพระยาจักรีมาสร้างพระเจดีย์ ๓ องค์ ก็เป็นได้เหมือนกัน                           ที่กล่าวกันว่าพระเจดีย์ ๓ องค์รูปทรงเป็นพระเจดีย์มอญนั้น อาจจะเป็นเพราะธรรมดาการกองดินหินก่อเป็นพระเจดีย์ ต้องทำฐานกว้างรูปจึงคล้ายพระเจดีย์มอญก็ได้ หรือตกแต่งดัดแปลงเมื่อภายหลังก็ได้ เพราะเมื่อรัชกาลที่ ๑ และรัชกาลที่ ๒ ให้พวกมอญไปตั้งระวังด่านทางอยู่มาก จัดเป็นเมืองขึ้นตั้งอยู่ทางแม่น้ำน้อยถึง ๗ เมือง ถ้าหากพระเจดีย์ ๓ องค์พังทะลายในสมัยนั้น เปรียบว่าพม่ารื้อเสียเมื่อเข้ามาตีเมืองไทยคราวรบกันที่ลาดหญ้า หรือที่ท่าดินแดง เป็นต้น ก็อาจจะมีท้องตราสั่งให้พวกมอญ ๗ เมืองไปก่อสร้างให้กลับคืนดี เพราะพระเจดีย์ ๓ องค์เป็นสิ่งสำคัญของชื่อที่เรียกทางสายนั้น พวกที่ไปทำการปฏิสังขรณ์เป็นมอญก็ก่อสร้างเป็นอย่ารูปพระเจดีย์มอญ อย่างนี้ก็เป็นได้เหมือนกัน หรืออีกนัยหนึ่งซึ่งน่าจะเป็นยิ่งกว่าอย่างอื่น คือเมื่อรัชกาลที่ ๓ เจ้าพระยามหาโยธา (ทอเรียะ คชเสนี) เป็นแม่ทัพยกผ่านไปมาทางพระเจดีย์ ๓ องค์หลายครั้ง เจ้าพระยามหาโยธาอาจจะเป็นผู้ปฏิสังขรณ์พระเจดีย์ ๓ องค์ด้วยความศรัทธา หรือใช้บนก็เป็นได้ แต่เจ้าพระยามหาโยธาก็เป็นมอญ จึงปฏิสังขรณ์ตามเห็นงามอย่างมอญ ที่ว่ามานี้มิได้เคยเห็นพระเจดีย์ ๓ องค์ด้วยตาตนเอง จึงได้แต่คะเน. ด่านพระเจดีย์สามองค์ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 28 ก.ย. 52 12:21:11

ความคิดเห็นที่ 91 มหาสงครามในรัชกาลที่ ๑ สงครามในรัชกาลพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ที่เราเรียกว่าสงคราม ๙ ทัพ  ในการรบทางด้านแหลมมลายู  พระเจ้าปะดุงโปรดฯ ให้เกงหวุ่นแมงยีอัครมหาเสนาบดี (กินหวุ่นแมงคยี อัครมหาเสนาบดีฝ่ายพลเรือน มหาดไทย หรือที่เจ้าพระยาจักรีของเรา - กัมม์)  ประชุมพลที่เมืองมะริด  ถึงเดือนอ้ายให้ยี่หวุ่นคุมทัพเรือ ๓๐๐ นายเข้าตีเมืองถลาง  ให้เนโยคงนะรัดถือพล ๒,๕๐๐ เป็นกองหน้า ตัวเกงหวุ่นแมงยี ถือพล ๔,๕๐๐ เข้าตีเมืองกระ เมืองระนอง  ....คงต้องเดาว่ายกเข้าทางไหน คราวนี้ไทยยกไปตีบางนะครับ ในศึกเมืองทวายที่พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกเสด็จเป็นจอมทัพ  เข้าตีพม่าปลุกขวัญประชาชนชาวไทยให้เลิกเกรงกลัวพม่ากันเสียทีนั้น  มีอยู่สองทางที่จะเข้าตีเมืองทวาย  ทางที่ ๑ สายใต้ยกข้ามด่านบ้องตี้  ผ่านเมืองตะนาวศรี  แล้วจึงเข้าตีเมืองทวาย  เป็นทางอ้อมและต้องทำสงครามกับตะนาวศรีก่อนจะรบเมืองทวาย  ทางที่ ๒ ยกข้ามช่องเขาสูงบนเทือกเขาบรรทัดเข้าตีเมืองทวายโดยตรง  เป็นทางลัดที่ยากลำบาก  "ไม่รู้ว่าทางเดินยากถึงอย่างนี้  พาลูกหลานมาได้ความลำบากนักหนา"  พอพ้นช่องเขาบรรทัดลงไป  นัดมิแลงถือพล ๓,๐๐๐ ตั้งสกัดที่ด่านวังปอ  ได้เมืองทวายและเจ้าฟ้ากรมขุนรามินทรสุดา  แต่เมืองทวายรักษาไว้ไม่ได้กลับคืนเป็นของพม่า  แต่ก็สำเร็จตามพระราชประสงค์ไทยเลิกกลัวพม่าสิ้นเชิงมาตั้งแต่นั้น ยังมีอีกหลายด่านนะครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 28 ก.ย. 52 12:46:47