ความคิดเห็นที่ 1 ดังกล่าวข้างต้น จึงขอขยายความในช่วง พ.ศ. ๒๓๙๓ ดังนี้ “...ลุจุลศักราช ๑๒๑๒ ปีจอ โทศก มีใบบอกจากเมืองสมุทรปราการ ความว่า บัดนี้มีเรือกำปั่นรบกลไฟของอังกฤษ แล่นมาทอดสมออยู่ที่สันดอนสามลำ  ฝ่ายเจ้าพระยาพระคลัง (ดิษ) จึงนำความกราบบังคมทูลพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จึงโปรดเกล้าให้เกณฑ์ข้าราชการไปรักษาราชการที่ปากน้ำเจ้าพระยา และให้กั้นเมืองสมุทรปราการและเมืองนครเขื่อนขัณฑ์โดยแข็งแรง และโปรดเกล้าให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ (พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยู่หัว) ให้เสด็จลงไปประทับอยู่ป้อมผีเสื้อสมุทร ให้พระยาสุรเสนา (ทองสุก) รักษาอยู่ ณ เมืองนครเขื่อนขัณฑ์ และให้เจ้าพระยาพระคลัง (ดิษ) รักษาอยู่ที่ป้อมเสือซ่อนเล็บ เจ้าพระยาพระคลัง (ดิษ)สั่งให้หลวงแก้วอาญัติ (โต) กับ หลวงสุรสาคร ล่ามหลวง ลงไปยังเรือกำปั่นรบกลไฟของอังกฤษ ให้ล่ามซักถามว่าราชการอันใด ซึ่งตอบว่า “เซอร์ เจมส์ บรุค เป็นราชทูต ถือรับสั่งเจ้าวิลาศ เมืองลอนดอน เข้ามาขอเปลี่ยนหนังสือสัญญาทางราชไมตรี ขอแก้สัญญาเก่าแปลงใหม่ให้ดีขึ้น” แล้วหลวงแก้วอาญัติ (โต) ได้พิเคราะห์ดูเรือรบทั้ง ๓ ลำเห็นว่าเรือต่อด้วยเหล็กทั้งแท่งเหมือนแผ่นกระดาน จึงนำความแจ้งราชการกราบทูลแก่สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ และจหมื่นไวยวรนาถ (สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์) ซึ่งฝ่ายมุขมนตรีมีความเคลือบแคลงสงสัยในเรื่องดังกล่าว จึงมีความต้องการพิสูจน์ความจริงขึ้นโดย สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ปลอมองค์เป็นทนาย ลงไปกับล่ามนั่งสนทนากับเซอร์ เจมส์ บรุค และได้ทรงเที่ยวทอดพระเนตร ตรวจลำเรือตลอดทั้งลำ และทอดพระเนตรเห็นว่า เรือรบทั้ง ๓ ลำ เป็นเรือต่อด้วยเหล็กจริง เมื่อเป็นดังนี้แล้ว จึงได้กลับกรุงเทพ เมื่อค่ำแล้วทั้ง ๓ จึงนำความขึ้นกราบทูลพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยุ่หัว ว่าเป็นเรือเหล็กจริง แต่ไม่ทรงเชื่อถือ ทรงพระราชดำรัสว่า “เห็นจะเป็นเหล็กหุ้มไม้ดอกกระมัง” แล้วทรงว่า “จะเหมือนทองแดงหุ้มไม้นั่นเอง” แล้วเจ้าพระยาพระคลังก็กราบทูลว่า “สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ ได้ทรงปลอมพระองค์ลงไปทอดพระเนตรตลอดแล้ว ทรงเห็นว่าเป็นเรือต่อด้วยเหล็กจริงแท้” รัชกาลที่ ๓ : “ถ้าเรือเป็นเหล็กจริง เราจะยิงด้วยปืนใหญ่ จะไม่ทะลุทีเดียวหรือ” เจ้าพระยาพระคลัง : น่ากลัวจะยิ่งไม่ทะลุด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม รัชกาลที่ ๓ : “เธอ (สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์) กับเจ้าไวย เห็นอย่างไร” สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ : เรือต่อด้วยแผ่นกระดานเหล็กทั้งแท่งจริง แต่ตรวจดูแล้วเห็นว่าคงยิงทะลุได้ โดยแรงปืนใหญ่ของไทยที่มีอยู่บัดนี้ พอที่จะรับรองได้ ไม่เป็นไร ข้าพระพุทธเจ้าตั้งรักษาการอยู่ที่ป้อมผีเสื้อ ตั้งใจจะฉลองพระเดชพระคุณ มิให้เรืออังกฤษเข้ามาในกรุงได้ จะขอถวายชีวิตแลกแก่ราชการในครั้งนี้เป็นแน่แท้ รัชกาลที่ ๓ : “ใจคอเธอห้าวหาญอย่างนี้ ไม่เสียทีที่เป็นชายนายทหาร รับราชการแผ่นดินพอสมควร” รัชกาลที่ ๓ : เจ้าไวย .. เอ็งไปรักษาอยู่ที่ไหน จหมื่นไวยวรนาถ : ข้าพระพุทธเจ้า ได้รักษาราชการอยู่ที่หน้าป้อมนาคราช คิดด้วยเกล้าด้วยกระหม่อมว่า จะฉลองพระเดชพระคุณสุดกำลัง สิ้นชีวิตข้าพระพุทธเจ้า ด้วยเกล้าด้วยกระหม่อม รัชกาลที่ ๓ จึ่งโปรดเกล้าดำรัสสั่งกรมวังให้ออกหมายตั้งเลื่อนยศจหมื่นไวยวรนาถ (ช่วง) ให้เป็นพระยาศรีสุริยวงศ์มนตรี ที่จางวางกรมหมาดเล็ก ได้รับพระราชทานพานทอง คณโฑทองคำ และยังพระราชทาน พระแสงฝักทองคำประดับเพชรแก่สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ให้เป็นพระเกียรติยศอย่างแม่ทัพ จอมพลเอกต่างพระองค์ เพื่อรักษาราชการยังเมืองสมุทรปราการ ภาพถ่ายสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์ (พระบาทสมเด็จพระปิ่นเกล้าเจ้าอยุ่หัว) จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 25 เม.ย. 53 23:00:16

ความคิดเห็นที่ 2 ฝ่ายเซอร์ เจมส์ บรุคมีใบบอกมายังเจ้าพระยาพระคลังว่า “จะขอเข้าพบกับท่านเสนาบดีพระคลัง” เจ้าพระยาพระคลังจึงมีใบบอก กราบถวายบังคมทูลพระกรุณาว่า “อังกฤษจะเข้าพบปะกับข้าพระพุทธเจ้า แล้วแต่จะโปรดเกล้า” พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จึ่งโปรดเกล้าฯ ให้มีท้องตราว่าให้รับเข้ามาเถิด เจ้าพระยาพระคลังจึงกลับขึ้นมายังกรุงเทพแล้วสั่งให้หลวงแก้วอาญัติ (โต) กับหลวงสุรสาคร ล่าม นำเรือสำปั้นเก๋งภั้ง ไปรับท่านเซอร์ มาพำนักที่รองรับราชทูต และได้พบกัยเจ้าพระยาพระคลัง ภาพลายเส้นบรรยากาศของพระนคร มองมายังหมู่พระบรมมหาราชวัง และเรือนแพริมแม่น้ำเจ้าพระยา ตีพิมพ์ลงในหนังสือของ จอห์น ครอเฟิต จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 25 เม.ย. 53 23:02:42

ความคิดเห็นที่ 3 ท่านเซอร์ ราชทูตอังกฤษมาครั้งนี้ เพื่อจะขอเปลี่ยนหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรี ที่กัปปิตันหันตรีบาระนี (เบอร์นี่) ได้เข้ามาทำไว้แต่ครั้งก่อนนั้น เจ้าพระยาพระคลัง : ธรรมเนียมที่เมืองไทย ถ้าได้ทำหนังสือสัญญาตกลงกันแล้ว ที่จะผลัดเปลี่ยนแก้ไขเพิ่มเติมขึ้นลง ลดหย่อนประการใด ไม่ได้เลยเป็นอันขาดทีเดียว” ท่านเซอร์ : ได้ฟังความจึงไม่พอใจ นำเรือกลับไปยังกำปั่นรบ เจ้าพระยาพระคลัง : มีบัญชาสั่งให้หลวงแก้วอาญัติ ไปส่งเซอร์ เจมส์ บรุค จนถึงเรือรบที่ปากน้ำสันดอน ในเวลาค่ำนั้น น้ำขึ้นท่วมหลังสันดอนมาก เซอร์ เจมส์ บรุค คิดเห็นว่า ถ้าจะใช้แรงเรือ แล่นข้ามสันดอนไปในแม่น้ำเจ้าพระยาได้สบาย ไม่มีที่กีดขวางทางไปมาด้วย จึงให้สั่งติดไฟใช้จักรถอนสมอ แล้วแล่นถอยหลังออกไป พอได้ระยะจึงแล่นกลับเข้ามาเต็มสตีม หมายจะเข้าไปยังแม่น้ำเจ้าพระยาได้สะดวก  ครั้นแล่นเข้ามา ก็เกยสันดอน ด้วยหาได้มีความพิจารณาว่า น้ำขึ้นลงเพียงใด ยิ่งดันก็ยิ่งทรุดเข้ามาไม่ได้ แต่เรืออีกสองลำไม่ได้แล่นเข้าเกยตื้น แต่ทอดสมออยู่นอกสันดอน ภาพวาดเจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ) จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 25 เม.ย. 53 23:07:16

ความคิดเห็นที่ 4 เมื่อเรือตระเวนไทย เห็นเรือรบอังกฤษแล่นเข้ามาเกยตื้น จึงแจ้งราชการต่อพระยาสมุทบุรานุรักษ์ และพระยาสมุทบุรานุรักษ์จึงนำข้อความขึ้นกราบเรียนเจ้าพระยาพระคลัง เจ้าพระยาพระคลังจึงให้ล่ามไปถามเซอร์ เจมส์ บรุค ล่าม ว่า : “เหตุใดจึงได้พาเรือมาติดเกยแห้งอยู่ดังนี้” เซอร์ เจมส์ บรุค : เพียงอยากจะแล่นลองกำลังเรือดูว่าจะมีแรงกล้าแล่นข้ามสันดอนได้หรือไม่ได้ เมื่อเรือติดอยู่เช่นนี้ ขอคนมาช่วยขุดทรายเข็นเรือออกแล้ว จะลากลับไปบ้านเมือง เจ้าพระยาพระคลังจึงมีบัญชาเกณฑ์คน ๑๐๐ คนเศษ ไปขุดทรายและเข็นเรือกำปั่นออกจากสันดอน ขุดทรายตั้งแต่เช้าน้ำขึ้น แต่พอเรือเขยื้อนได้ เรือก็หลุดออกพ้นสันดอน และชักกลับออกจากกรุงสยามเมื่อเวลาเที่ยงวัน เมื่อสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนอิศเรศรังสรรค์, เจ้าพระยาพระคลัง  และพระยาสุริยวงศ์มนตรี เห็นว่าเซอร์ เจมส์ บรุค คงไม่กลับมาแน่นอน จึงได้พากันกลับไปเข้าเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท กราบบังคมทูล มูลเหตุที่เป็นมาแล้ว ที่ปากแม่น้ำเจ้าพระยา จึงทรงพระราชโสมนัสปราโมทย์ยิ่งนัก พระราชทานดำรัสว่า “เทพยดาที่รักษาโขลนทวารปากน้ำเจ้าพระยา เธอเป็นสัมมาทิฐิป้องกัน มิให้พวกมิจฉาทิฐิเข้ามาในพระนครได้” จึงโปรดเกล้าฯดำรัสให้เจ้าพระยาพระคลัง ตั้งการสมโภชจ้าวโขลนทวารปากน้ำเจ้าพระยา มีการสวดมนต์เย็น เลี้ยงพระเช้า สามวัน ทั้งจัดหาละคร งิ้ว มอญรำ และเวลากลางคืนมีกระทงดอกไม้สด ลอยลงไปที่ปากน้ำด้วย ภาพจหมื่นไวยวรนาถ (ช่วง) ภายหลังเป็น สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 25 เม.ย. 53 23:10:30

ความคิดเห็นที่ 5 เจิมมมมม จากคุณ : อุปรากรจีน เขียนเมื่อ : 25 เม.ย. 53 23:16:19

ความคิดเห็นที่ 6 ชาวพระประแดง ขอฟังด้้วยคน จากคุณ : ฮิปปี้ สิงห์มณี เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 00:17:48

ความคิดเห็นที่ 7 สายๆ จะมาอ่านครับคุณหนุ่ม แก้ไขเมื่อ 26 เม.ย. 53 02:56:02 จากคุณ : น้ำค้างหยกเก้าบุปผา (Jade Dew) เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 02:55:45

ความคิดเห็นที่ 8 ลงชื่อเข้ามาอ่านค่ะ ขอบคุณมากนะคะพี่หนุ่มฯ จากคุณ : Noshka เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 08:10:47

ความคิดเห็นที่ 9 ขอบคุณครับ จากคุณ : jin leng เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 09:29:22

ความคิดเห็นที่ 10 ลงชื่อ ลูกเจ้าพ่อ จากคุณ : Eakiji Onisuka เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 12:26:30

ความคิดเห็นที่ 11 สงสัยค่ะ ที่ จขกท.สรุปว่า 1/เมื่อได้กลับไปอังกฤษแล้ว รัฐบาลอังกฤษมีค่ำสั่งให้กลับมากรุงสยามอีกครั้ง และให้นำเรือรบ ที่เมืองจีนมาด้วย ถ้าไทยไม่ยอมแก้ไขสัญญา ก็ให้ใช้อำนาจเหมือนที่ทำได้ในเมืองจีน -หลังจากชนะสงครามฝิ่นในจีน ทูตอังกฤษที่เข้ามามักข่มขู่สยามให้กลัว และเมื่อไม่ได้อย่างใจ มักรายงานไปยังเจ้านายว่า แค่เรือรบก็ข่มขู่สยามให้เปิดเสรีค้าได้แล้ว โรเบิร์ต ฮันเตอร์ เมื่อขัดแย้งกับ ร.3 ตอนปลายรัชกาล ก็เรียกร้องให้อังกฤษจัดการกับสยาม แต่อังกฤษก็พิจารณาอย่างละเอียดแล้วสรุปว่าไม่เห็นด้วย และให้คงความสัมพันธ์ฉันมิตรไว้เช่นเดิม  ต่อมาเจมส์ บรู๊ก ถูกส่งมา และเขาเองก็เสียหน้าที่ทำงานแก้สัญญาการค้าที่เฮนรี เบอร์นี่ทำไว้ไม่สำเร็จ จึงเขียนรายงานเช่นนั้น อย่างไรก็ตามมีหลักฐานว่า รัฐบาลอังกฤษไม่มีนโยบายก่อสงครามกับประเทศเล็กๆ อย่างสยาม ยังคงเลือกใช้นโยบายการทูตอย่างเดิม ทูตคนต่อมาก็ไม่ใช่ เจมส์ บรู๊ก ที่มาจากสิงคโปร์ แต่เป็น จอห์น บาวริ่ง ผู้ว่าการเกาะฮ่องกง กระนั้นก็ยังคงข่มขู่ประกอบการเจรจาเหมือนทูตอังกฤษคนก่อนๆ เพราะพวกนี้รู้อยู่แก่ใจว่า ไม่ง่ายที่จะโน้มน้าวรัฐบาลอังกฤษให้นำเรือรบมา ดังเช่นที่บาวริ่งเขียนว่า "จะเดินทางกลับฮ่องกงเพื่อไปหารือกับพรรคพวกฝรั่งเศสและอเมริกัน และกับนายพลเรือชาวอังกฤษ"   2/ แต่การณ์นี้ไม่ได้เกิดขึ้นเนื่องจากข่าวการขึ้นครองราชย์ของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า กษัตริย์สยามพระองค์ใหม่ ซึ่งเรียนรู้วิทยาการและมีความรู้ ความสามารถด้านภาษาอังกฤษ เป็นอย่างดี -รัฐบาลสยามสมัย ร. 3 รู้ทันการข่มขู่ของอังกฤษและมีกลวิธีรักษาผลประโยชน์ของสยามได้อย่างน่าทึ่ง  น่าสังเกตว่า หาก ร. 3 ยังครองราชย์ต่อมา สัญญาบาวริ่ง ไม่น่าจะมีหน้าตาเช่นนี้ โดยเฉพาะเรื่อง ภาษีร้อยชัก 3 และสิทธิสภาพนอกอาณาเขต  บาวริ่งเสนอร้อยชัก 3 แต่ฝ่ายเราไม่เคยต่อรองเลย จากคุณ : เอเธนา เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 13:44:46

ความคิดเห็นที่ 12 ขอบพระคุณมากครับ รบกวนขอทราบแหล่งอ้างอิงด้วยได้หรือไม่ครับ  ว่ามาจากที่ใด (ขออนุญาตเสริม) ๑ เจ้าพระยาพระคลัง (ดิศ บุนนาค) ต่อมาเป็นที่ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาประยูรวงศ์ ในรัชกาลที่ ๔ ๒ จมื่นไวยวรนาถ (ช่วง บุนนาค) เป็นบุตรชายคนใหญ่ของท่านเจ้าพระยาพระคลัง จากคุณ : เจ้าคุณแม่ทัพ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 15:23:53

ความคิดเห็นที่ 13 รับทูตฝรั่งครั้งกรุงรัตนโกสินทร์ http://www.bloggang.com/mainblog.php?id=rattanakosin225&month=12-07-2007&group=2&gblog=66                                      .... ถึงเดือน ๙ ปีจอ พ.ศ. ๒๓๙๓ นั้น รัฐบาลอังกฤษก็แต่งให้เซอรเชมสบรุกเป็นทูตเข้ามาขอแก้หนังสือสัญญาเช่นเดียว กับอเมริกันนั้น แต่มาประจวบเวลาพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเริ่มทรงประชวร เมื่อคราวจะเสด็จสวรรคต จึงพระราชทานกระแสพระราชดำริออกมาให้ข้าราชการผู้ใหญ่ปรึกษาหารือกัน ว่ากล่าวเจรจากับเซอเชมสบรุก ดังปรากฏอยู่ในจดหมายเหตุเครื่องเซอเชมสบรุกเข้ามาทำสัญญาในรัชกาลที่ ๓ ที่สุดไม่ตกลงกันที่จะแก้หนังสือสัญญา เซอเชมสบรุกต้องกลับไปเปล่าเหมือนอย่างทูตอเมริกัน แต่เหตุการณ์ในชั้นนี้ผิดกับเมื่อครั้งหมอครอเฟิดและเฮอรีเบอนีเป็นทูตเข้า มาคราวก่อน ด้วยเดิมมาจีนก็ไม่ยอมทำหนังสือสัญญาทางไมตรีกับต่างประเทศจนเกิดรบกับ อังกฤษขึ้นเมื่อ พ.ศ. ๒๓๘๕ ต่อแพ้อังกฤษจึงยอมทำหนังสือสัญญา เป็นเหตุให้ฝรั่งได้ใจ เห็นว่าต้องใช้อำนาจจึงจะให้พวกชาวตะวันออกยินยอมเป็นไมตรีตามประสงค์ได้                                      เซอเชมสบรุกกลับไปคราวนั้น ความปรากฏว่าไปเสนอต่อรัฐบาลอังกฤษขอให้ส่งกำลังเรือรบเข้ามาบังคับไทยให้ทำ สัญญาทางไมตรี เดิมรัฐบาลอังกฤษจะทำเช่นนั้น แต่เผอิญประจวบเวลาทางเมืองไทยเปลี่ยนรัชกาล พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติเมื่อปีกุน พ.ศ. ๒๓๙๔ ได้ทรงพระราชดำริโดยพระปรีชาญาณเห็นมาแต่เมื่อทรงผนวชอยู่ในรัชกาลที่ ๓ ว่าเหตุการณ์ทางประเทศตะวันออกนี้เปลี่ยนแปลงด้วยฝรั่งมามีอำนาจขึ้น ซึ่งจะไม่รับเป็นไมตรีนั้นไม่ได้                                      ฝ่ายข้างอังกฤษมอบอำนาจให้เซอยอนเบาริง เจ้าเมืองฮ่องกงมาจัดการทำหนังสือสัญญากับไทยให้สำเร็จ เซอยอนเบาริงทราบพระอัธยาศัยในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และทราบว่าได้ทรงศึกษาสันทัดภาษาอังกฤษ จึงมีจดหมายเข้ามาทำทางไมตรีให้มีต่อส่วนพระองค์ แล้วตัวเซอยอนเบาริงเองเป็นราชทูตเชิญพระราชสาส์นของสมเด็จพระราชินีวิคตอ เรียเข้ามาเจริญทางพระราชไมตรีโดยฉันประเทศที่เสมอกัน ก็ได้ทำหนังสือสัญญาทางพระราชไมตรีเมื่อปีเถาะ พ.ศ. ๒๓๙๘ ต่อนั้นประธานาธิบดีสหปาลีรัฐอเมริกา และสมเด็จพระเจ้าราชาธิราชนโปเลียนที่ ๓ ฝรั่งเศส แต่งอัครราชทูตให้เข้ามาเจริญทางพระราชไมตรี ก็ได้ทำหนังสือสัญญากับไทยเป็นลำดับมา แก้ไขเมื่อ 26 เม.ย. 53 15:26:20 จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 15:25:00

ความคิดเห็นที่ 14 เคยอ่านเจอว่า... เมื่อเซอร์จอห์นกลับออกไป  ได้เรียกเรือรบเข้ามาจริง แต่เป็นจังหวะพอดีที่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวเสด็จสวรรคต ไม่เหมาะที่คุยเรื่องแก้สัญญา  กัปตันเรือรบก็เลยต้องพูดว่า "มาช่วยงานพระบรมศพ" จำไม่ได้ว่าอ่านมาจากเล่มไหน  หาไม่เจอ (จึงไม่ยังไม่ยืนยันนะครับ) จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 15:31:12

ความคิดเห็นที่ 15 ตอบคุณเอเธนา ตามที่ได้สงสัยเรื่องการใช้กำลังอย่างในเมืองจีนนั้น คือ การที่อังกฤษใช้กำลังบีบบังคับให้ฮ่องกง เป็นของอังกฤษ ซึ่งเป็นวิธีการที่รวดเร็วและได้ผล คือ การทำสงคราม แต่สิ่งที่เป็นประวัติศาสตร์ คือ มีการเขียนรายงานไปยังรัฐบาลอังกฤษ เรื่องการเจรจาไม่ได้ผล ระหว่างสยาม กับ อังกฤษ จึงมีความจำเป็นต้องให้สยามแก้ไขหนังสือสัญญาดังกล่าวให้ได้ ถ้าหากสยามไม่ยินยอมก็คงต้องใช้กำลัง ตามอย่างที่เคยทำกับจีน ซึ่งเอกสารคำสั่งให้ปฏิบัติการนำเรือรบมายังสยาม มิได้ปรากฎผล เนื่องด้วย ข่าวการสวรรคตของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๓ ไปถึงฝ่ายอังกฤษ และพระเจ้าแผ่นดินพระองค์ใหม่คือ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้า เจ้าอยู่หัว ซึ่งทางอังกฤษนั้นรู้ดีว่า พระมหากษัตริย์พระองค์ใหม่ มีความสนใจ ใฝ่รู้ในวิทยาการอย่างยุโรป เหมือนกับการหยั่งเชิงกษัติรย์พระองค์ใหม่ ว่าจะดำเนินการอย่างไร ทำให้ฝ่ายอังกฤษเปลี่ยนใจ จึงได้มีการเปลี่ยนแปลงให้มีราชทูต ที่มาจากรัฐบาลอังกฤษ โดยตรงมาเจรจา ซึ่งก็คือ เซอร์ จอห์น บาวริ่ง แต่การมาเจรจาครั้งแรกในแผ่นดินพระจอมเกล้าฯ นั้นก็น่ากลัวไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าเดิม เนื่องจากมาในนามของตัวแทนของรัฐบาลโดยตรง หากสยามไม่ยินยอมที่จะเจรจา หรือ เพลี้ยงพล้ำ ก็จะเป็นข้ออ้างให้เกิดวิกฤตได้ การมาของท่านเซอร์ จอห์น บาวริ่ง นั้นไม่ใช่ว่าท่านเซอร์ จะไม่ทำการบ้านมา แต่ทำมาอย่างดีด้วย คือ ทะนงตนด้วยว่ามาในนามรัฐบาล และถือพระราชสาสน์มาจากสมเด็จพระนางเจ้า ควีนวิคตอเรียด้วยแล้ว ย่อมเย่อหยิ่งเป็นอย่างมาก และยังศึกษาธรรมเนียมไทย และค้นคว้าการต้อนรับราชทูต เมื่อครั้งแผ่นดินพระนารายณ์มหาราช และถ้าสยาม ต้อนรับราชทูตไม่สมเกียรติยศดังที่เคยกระทำมา ก็เป็นอีกสาเหตุหนึ่งที่จะกล่าวอ้างได้ว่า การทูตไม่สมเกียรติยศแห่งสมเด็จพระราชินี ฯ ด้วยอีกประการ แต่สยามเองผมว่าด้วยพระปรีชาญาณของพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าฯ ทรงตระหนักถึงการเข้ามาครั้งสำคัญเช่นนี้ จะต้อนรับแบบธรรมเนียมเดิมก็คงไม่เป็นประโยชน์ต่อสยาม จึงทรงต้อนรับราชทูตด้วยธรรมเนียมอย่างใหญ่โต ตามอย่างธรรมเนียมเมื่อครั้งรับราชทูตฝรั่งเศส อย่างสมเกียรติยศ ให้ได้รับความประทับใจ และแสดงถึงไมตรีจิต อันดี เพื่อให้การเจรจาสัญญาทางการค้า ผ่อนปรนด้วยความเรียบร้อย โดยสยามเสียเปรียบน้อยที่สุด จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 16:06:21

ความคิดเห็นที่ 16 ตามอ่านครับ ^^ จากคุณ : เหมียวออก้า (orcahappy) เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 16:09:43

ความคิดเห็นที่ 17 ขอกลับเรื่องปากแม่น้ำหน่อยนะคะ ทราบว่า ร.3 เคยสั่งให้ทำโซ่ขึงปากแม่น้ำ ขึงยังไงคะ แม่น้ำออกจะกว้าง แล้วเรือแล่นยังไงคะ ขอความรู้ค่ะ เรื่องการทำสัญญา เราอ่านทั้งหลักฐานไทยและฝรั่งค่ะ เห็นว่า ฝ่ายเรารีบร้อนทำสัญญาจนกลายเป็นเสียเปรียบ ภาษีร้อยชัก 3 นั้นต่ำมากเท่ากับที่อังกฤษเรียกร้องกับจีน เรื่องเกรงเรือรบนั้น ออกจะเกินไป อย่างที่เรายกมาว่า ไม่ง่ายค่ะ ไหนจะต้องปรึกษาอเมริกา ปรึกษาฝรั่งเศสก่อน ถึงจะไปปรึกษานายพลเรืออังกฤษ  ถามว่า ชนชั้นนำสยามรู้ถึงข้อจำกัดของอังกฤษนี้มั้ย เราคิดว่า ร.3 และขุนนางของท่านทราบดี ถึงจะพูดอ่านภาษาอังกฤษไม่ได้ แต่ก็เข้าใจอังกฤษอย่างทะลุปรุโปร่ง เข้าใจสายงานบังคับบัญชาของอังกฤษว่า แผ่นดินแม่จะปล่อยให้ข้าหลวงต่างๆ ตัดสินใจเอง ข้าหลวงก็มีทั้งข้าหลวงอินเดีย ข้าหลวงฮ่องกง ต่างฝ่ายต่างแข่งกันทำผลงาน จุดหมายคือ การค้าเสรี เรื่องเรือปืนเป็นเรื่องรองค่ะ ไม่จำเป็นจะไม่ใช้ เสียดายที่คราวเบาวริ่ง ฝ่ายสยามไม่ได้เจรจาต่อรองใดๆ ขอเปลี่ยนเป็นร้อยชัก 5-7 ก็น่าจะได้ ถ้าจำไม่ผิด กับญี่ปุ่นก็ประมาณนี้แหละค่ะ แก้ไขเมื่อ 26 เม.ย. 53 20:35:35 จากคุณ : เอเธนา เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 20:32:50

ความคิดเห็นที่ 18 "การสร้างเมืองนครเขื่อนขันธ์ เพื่อให้มีความมั่นคงแข็งแรงไว้ป้องกันศึกทางทะเล จึงให้สร้างป้อมทางฝั่งตะวันออกสามป้อมคือ ป้อมเจ้าสมิงพราย ป้อมปีศาจสิง และป้อมราหูจร ทางฝั่งตะวันตกสร้างอีกห้าป้อมคือ ป้อมแผลงไฟฟ้า ป้อมมหาสังหาร ป้อมศัตรูพินาศ ป้อมจักรกรอ และป้อมพระจันทร์พระอาทิตย์ ป้อมทั้งหมดชักปีกกาถึงกัน ข้างหลังเมืองทำกำแพงล้อมรอบ ตั้งยุ้งฉางตึกดิน และศาลาไว้เครื่องศาสตราที่ริมแม่น้ำทำลูกหุ่นสายโซ่ สำหรับขึงกับแม่น้ำ เอาท่อนซุงมาทำเป็นต้น โกลนร้อยเกี่ยวเข้ากระหนาบเป็นตอน ๆ เข้าไปปักหลักระหว่างต้นโกลนทุกช่อง ร้อยโซว่ผูกหุ่นมั่นคงแข็งแรง" จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 21:50:06

ความคิดเห็นที่ 19 กระทู้อุดมปัญญา บำรุงสมอง โหวตและกิฟต์ครับ จากคุณ : กุ้งบก เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 21:58:36

ความคิดเห็นที่ 20 ขอบคุณสำหรับความรู้ดีๆค่ะ จากคุณ : หัวใจถวายวัด เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 22:41:49

ความคิดเห็นที่ 21 ขอบคุณมาก ๆ ครับ เรือเหล็กที่ท่าน เซอร์เยียมบุรุก (Sir James Brooke) เข้ามานี้ ชื่อว่า  สะติมวิชิต ใช่ไหมครับ ไม่รู้ว่าชื่อภาษาอังกฤษนี้เป็นอย่างไร เข้าใจว่าคำว่า "สะติม" น่าจะเป็น Steam ดังนั้นเรือเหล็กนี้ก็น่าจะเป็นเรือไอน้ำ แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 09:51:20 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 07:21:10 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 06:16:33 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 06:08:02 จากคุณ : วังเหนือ เขียนเมื่อ : 26 เม.ย. 53 23:56:22

ความคิดเห็นที่ 22 โซ่เหล็กที่ว่ายังอยู่ที่พิพิธภัณฑ์สถานแห่งชาติ วังหน้า  แวะไปเยี่ยมกันบ้างนะครับ จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 02:52:46

ความคิดเห็นที่ 23 เรือเหล็กที่เข้ามาเมื่อ พ.ศ. ๒๓๙๓ ในเอกสารหนังสือระบุไว้ว่า ชื่อ H.M.S Sphinx  และ Nemesis ลองหาอ่านดูที่ http://sunzi.lib.hku.hk/hkjo/view/44/4401151.pdf จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 07:12:43

ความคิดเห็นที่ 24 ผมเดาว่าเรือของ ท่าน เซอร์เยียมบุรุก (Sir James Brooke) ที่บอกว่าเป็นเหล็กทั้งลำ (Ironclad) รูปร่างน่าจะเป็น คล้าย ๆ แบบนี้ครับ จากคุณ : วังเหนือ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 07:13:03

ความคิดเห็นที่ 25 The White Raja หรือ ราชาผิวขาว เป็นสรรพนามที่เรียก เซอร์ เจมส์ บรุค ซึ่งเนื้อความระบุว่า จะต้องมีการใช้กำลังแก่สยาม และ สยามจะต้องได้รับการเรียนรู้.. จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 07:21:10

ความคิดเห็นที่ 26 ลายมือ และ ลายเซ็นต์ ของเซอร์ เจมส์ บรุค สรรหามาให้ชมครับ จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 07:29:17

ความคิดเห็นที่ 27 มาดูเรือ Nemesis ที่กล่าวไว้ว่า มาจอดที่ปากน้ำสยาม เรือลำนี้ร่วมในสงครามฝิ่นที่จีนด้วย ตามภาพเป็นการยิงเรือสำเภาจีน จากเรือดังกล่าว เรือ Nemesis ด้านขวาสุดภาพ ต่อด้วยเหล็กทั้งลำ เป็นเรือขับเคลื่อนด้วยพลังไอน้ำ "The Nemesis was built in Liverpool between 1835 and 1840 for the British East India Company. The 660-ton warship was armed with two 32 pounder and four 6 pounder guns, and could carry a crew of 90. After her commissioning in March 1840, she took part in a number of actions in the First Opium War" แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 07:40:24 จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 07:36:59

ความคิดเห็นที่ 28 เอารูปมาช่วยครับ คุณ หนุ่มรัตนะ The White Raja of Sarawak. เพิ่มเติมได้ที่นี่ครับ http://en.wikipedia.org/wiki/James_Brooke จากคุณ : กัมม์ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 09:29:38

ความคิดเห็นที่ 29 ขอบคุณคุณหนุ่มรัตนะ ใน Link 23 มาก ๆ ครับ . . จาก Link #23 ของคุณหนุ่มรัตนะ เมื่อเทียบกับราชพงศาวดาร (เจ้าพระยาทิพากรวงศมหาโกษาธิบดี) "เซอร์เยียมบุรุกเข้ามาถึงปากน้ำ ณ วันจันทร์เดือน ๑๐ ขึ้น ๑๐ ค่ำมาเรือ ๒ ลำ เรือเหล็กลำ ๑ ชื่อ สะติมวิชิตลำ ๑ เรือไม้ชื่อเหศติง แต่เรือไม้นั้นเข้าปากน้ำไม่ได้ เรือเหล็กเข้ามาทอดอยู่ที่เมืองสมุทรปราการ" ซึ่งสะติมวิชิต ผมเดาว่าน่าจะเป็น  "Steam visit" นั้นระบุว่าเรือที่เข้ามา "สะติมวิชิต" เป็นเหล็กทั้งลำ และเรือ "เหศติง" เป็นเรือไม้ ผมก็ไม่ทราบเรือลำไหนเป็น Nemesis หรือ H.M.S Sphinx (His Majesty's Ship Sphinx) หรือเรือลำไหนเป็นเหล็กหรือเป็นไม้ แต่จากประโยคของ Link#23 "The Sphinx ran aground attempting to cross the bar at Paknam" เมื่อเทียบกับข้อความราชพงศาวดาร ผมก็ไม่แน่ใจเหมือนกันครับว่า เรือ  Sphinx  จะใช่เรือไม้ที่เกยตรงปากน้ำหรือเปล่า ในประเด็นเรือไม้หรือเรือเหล็กนี้ ความเป็นจริง อาจจะเป็นเหล็กทั้ง 2 ลำก็ได้ครับ เพราะ #1 ที่คุณหนุ่มรัตนะแสดงนั้น ก็บอกว่าเป็นเหล็กแผ่นกระดานทั้ง 3 ลำ   (ซึ่งจริง ๆ แล้วเป็น 2 หรือ 3 ลำก็ไม่ทราบ ตอนนั้นท่านอาจจะนับรวมเอาเรือชูชีพด้วยก็ได้) . . . สำหรับเรือ Nemesis  นี้น่าจะเป็นรูปนี้หรือเปล่าครับ  เรือไอน้ำนั้นจะมีปล่องปล่อยควันตรงกลางเรือ และมีเสากระโดงเรือ เนื่องจากสามารถที่ขับเคลื่อนด้วยไอน้ำจึงไม่จำเป็นต้องมีใบเรือ เหมือนเรือสำเภาครับ  (เรือ Nemesis  ลำขวามือ) แก้ไขเมื่อ 03 พ.ค. 53 21:40:50 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 19:00:53 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 10:09:49 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 10:08:11 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 09:51:46 แก้ไขเมื่อ 27 เม.ย. 53 09:49:10 จากคุณ : วังเหนือ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 09:48:11

ความคิดเห็นที่ 30 จากหนังสือ The People and The Kingkom of Siam มีการเล่าบอกถึงความเป็นมาด้านการค้า การเปิดประเทศของสยาม และมีบทความกล่าวถึงเรื่องของเป้าหมายของ เซอร์ เจมส์ บรุค ว่าเข้ามาครั้งที่ ๒ ในวันที่ ๘ สิงหาคม ค.ศ. ๑๘๙๐ กล่าวถึงเรือสองลำ คือ Spinx และ Nemesis และออกจากสยามไป วันที่ ๒๒ ในเดือนเดียวกัน จากคุณ : หนุ่มรัตนะ เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 12:37:30

ความคิดเห็นที่ 31 ผมไปลอง search อยู่นาน เจอแล้วครับ Nemesis http://en.wikipedia.org/wiki/HEIC_Nemesis ว่ากันว่าเป็นเรือรบเหล็กลำแรกของออังกฤษที่เดินทางในทะเลได้ "The first British ocean-going iron warship." ภาพประกอบใน คห.29 เป็นภาพเรือ Nemesis กำลังถล่มเรือสำเภาไม้ของจีนในสงครามฝิ่น http://www.victorianweb.org/history/empire/opiumwars/9.html เป็นการแสดงให้เห็นชัดว่าเรือรบเหล็กกับเรือไม้ต่างกันแค่ไหนในการรบ จากคุณ : NATSKI13 เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 13:14:10

ความคิดเห็นที่ 32 มาเก็บสาระค่ะ ขอบคุณมากนะคะ จากคุณ : มนต้นไม้ (Setakan) เขียนเมื่อ : 27 เม.ย. 53 20:42:02

ความคิดเห็นที่ 33 เพิ่มเติมใน #27 ครับ เรือ Nemesis ที่คุณหนุ่มรัตนะบอกว่าขวาสุดนั้น หมายถึงเรือที่ผมทำเป็นวงกลมครับผมนำภาพเต็มมาลง ให้เห็นชัดขึ้นครับ จากคุณ : วังเหนือ เขียนเมื่อ : 3 พ.ค. 53 21:38:12