PANTIP.COM : K9992056 อยากทราบความเป็นมาของการตั้งสีประจำวันและพระประจำวันค่ะ []

ความคิดเห็นที่ 2

การกำหนดพระพุทธรูปแต่ละปางให้ตรงกับทั้ง ๗ วันในสัปดาห์นี้ มีมาแต่สมัยใด ไม่ปรากฏแน่ชัด และผมก็ยังค้นคว้าหาไม่เจอ แต่กล่าวกันว่าการสร้างพระพุทธรูปปางต่างๆให้เป็นพระพุทธรูปประจำวันเกิดแต่ละวันนั้น เป็นอุบายของคนสมัยก่อนที่จะหาที่พึ่งทางใจให้แก่ตนและลูกหลาน และถือว่าการบูชาพระประจำวันเกิด เป็นมงคลอันสูงยิ่งอีกประการหนึ่ง โดยบางคนก็บูชาเพื่อสะเดาะเคราะห์หรือปัดเป่าให้รอดพ้นภัยพิบัติ ดังนั้นการกำหนดด้วยจุดประสงค์อย่างนี้ จึงมาอาศัยเรื่องดวงชะตาทางโหราศาสตร์มากำหนดมากกว่า เมื่อดูดวงชะตาตามวันเกิดว่าเป็นอย่างไรแล้ว จึงมากำหนด หรือหาว่าพระพุทธรูปปางใดที่เหมาะกับวันนั้นๆ คือทั้งถูกโฉลก และแก้ดวงชะตาในการบูชาพระประจำวันนั้นๆได้ด้วย แนวคิดและมุมมองบางส่วนของ อาจารย์เล็ก พลูโต ที่ได้ศึกษาความหมายของดวงดาวต่างๆตามหลักโหราศาสตร์ และได้อธิบายเรื่องดังกล่าวไว้อย่างน่าสนใจจึงขอนำมาขยายต่อเพื่อเป็นข้อคิด ดังนี้

การกำหนด พระปางถวายเนตร เป็น พระประจำวันอาทิตย์ พอสรุปได้ว่า น่าจะเป็นการน้อมบูชาพระอาทิตย์ด้วยการเพ่ง “ อาโลกกสิณ ” (การเพ่งแสงสว่าง) เพราะการที่พระพุทธองค์ได้เสด็จยืน และลืมพระเนตรเพ่งต้นพระศรีมหาโพธิ์ทางทิศอีสานนั้น เป็นทิศเดียวกับดวงอาทิตย์ในภูมิทักษา (การพยากรณ์ทางโหราศาสตร์โดยใช้ดาวพระเคราะห์ทั้ง ๙ ดวงเป็นเกณฑ์) และดวงอาทิตย์ยังมีความหมายในด้านดวงตาด้วย ซึ่งอาจารย์เล็กได้กล่าวว่าการที่พระพุทธองค์แม้จะตรัสรู้เป็นพระสัมมาสัมพุทธเจ้าก็ทรงมิได้เย่อหยิ่ง ถือดี ทรงมีพระนิสัยนอบน้อม รู้การใดควรไม่ควร อีกทั้งการบูชา “ พระอาทิตย์ ” หรือ “ สุริยเทพ ” นี้ก็มีมาแต่โบราณก่อนพุทธศาสนา หากจะมองว่า พระอาทิตย์เป็นแหล่งกำเนิดพลังงานความร้อน และให้แสงสว่างแก่โลก เป็นผู้มีคุณ การบูชาหรือน้อมนอบผู้มีพระคุณก็เป็นสิ่งที่ควร ดังนั้น การกำหนดปางถวายเนตรให้ประจำวันอาทิตย์ จึงเป็นเสมือนอุทาหรณ์สอนใจให้ผู้ที่เกิดวันอาทิตย์ และอยู่ภายใต้อิทธิพลของดวงอาทิตย์ ซึ่งปกติมักมีนิสัยรักเกียรติ รักศักดิ์ศรี ชอบเป็นผู้นำ และมักเย่อหยิ่ง ทะนงตนไม่ยอมก้มหัวให้ใคร ให้รู้จักเจริญตามรอยพระพุทธองค์ในการนอบน้อม ถ่อมตน และว่าการบูชาพระปางนี้ของผู้เกิดวันอาทิตย์ ก็เพื่อเสริมบุญบารมีด้านความเจริญรุ่งเรือง ก้าวหน้าด้วยเกียรติยศ ขจัดความมืดบอด และปัญหาอุปสรรคต่างๆ ให้แสงสว่างและแนวทางการดำเนินชีวิตที่ถูกต้อง

การกำหนดพระปางห้ามญาติ (หรือ ห้ามพยาธิ ) เป็นพระประจำวันจันทร์ นั้น ทางโหราศาสตร์ถือว่า ดาวจันทร์ หมายถึง รูปร่าง หน้าตา ความรู้สึกนึกคิดและจินตนาการ ผู้ที่เกิดวันนี้จึงมีอารมณ์อ่อนไหว ปรับตัวง่าย และไม่แข็งกระด้าง นอกจากนี้ดาวจันทร์ยังหมายถึงถิ่นที่อยู่ ญาติพี่น้อง และจัดเป็นดาวธาตุน้ำ ดังนั้น การกำหนดพระ ปางห้ามญาติ ซึ่งเกี่ยวกับเรื่องญาติตามพุทธประวัติ เป็นพระพุทธรูปประจำวันนี้ ก็เพื่อเป็นพุทธานุสติให้นึกถึงเรื่องราวในสมัยพระพุทธองค์ที่ทรงไปห้ามญาติทั้งสองฝ่ายมิให้ทะเลาะวิวาทแย่งน้ำกัน เป็นการบอกทางอ้อมให้มีความสามัคคีในหมู่พี่น้อง และยังกล่าวถึงอานิสงส์แห่งการบูชาพระพุทธรูปปางนี้ว่าจะช่วยห้ามทุกข์ ห้ามโศก ห้ามโรค ห้ามภัยต่างๆ ฯลฯ ดังเช่นที่พระพุทธองค์ห้ามน้ำ ห้ามฝน ในคราวทรมานให้พวกชฎิลให้ละทิฐิด้วย

การกำหนดพระปางไสยาส เป็นพระประจำวันอังคาร นั้น ดาวอังคารที่มีอิทธิพลต่อชะตา จัดเป็นดาวฆาตหรือดาวมรณะ และยังเป็นดาวเกี่ยวกับสงคราม อุบัติเหตุ ดังนั้น การจัดปางไสยาสน์หรือปางปรินิพพานประจำวันนี้ จึงเหมือนเตือนสติให้คนวันนี้ ดำรงชีวิตด้วยความระมัดระวัง ไม่ไปก่อเหตุกับใคร อีกทั้งวันที่พระพุทธองค์ทรงเสด็จดับขันธปรินิพพานก็เป็นวันอังคาร และพระปางนี้ยังมีเรื่องที่ทรง “ โปรดพระราหู ” อันน่าจะหมายรวมถึงการขจัดความมัวเมาลุ่มหลง เห็นผิดเป็นชอบ ที่เป็นลักษณะของราหูด้วย

การกำหนดพระปางอุ้มบาตร เป็นพระประจำวันพุธ ที่มีดาวพุธกุมชะตา ทางโหราศาสตร์ไทยถือว่าเป็นดาวที่มีความรวนเรมากที่สุด (เขาถึงห้ามแต่งงานวันนี้) นอกจากนี้ดาวพุธยังเป็นตัวแทนของการติดต่อ สื่อสาร การเดินทาง พาหนะ พืชพันธ์ธัญญาหารและเรื่องเกี่ยวกับปากท้อง พระพุทธรูปประจำวันนี้ จึงเป็น ปางอุ้มบาตร ซึ่งตรงกับลักษณะแห่งการออกไปบิณฑบาตของพระ ที่ต้องเดินทางไปแสวงหาอาหารเพื่อปากท้อง และเอาแน่เอานอนไม่ได้ บางวันก็มีคนใส่บาตรมาก บางวันก็น้อย แต่การบิณฑบาตเป็นกิจของสงฆ์อย่างหนึ่ง ถือเป็นการไปโปรดสัตว์ เพื่อคอยสังเกตดูแลทุกข์สุขของชาวบ้าน และสอนให้ใช้ธรรมะเป็นทางดับทุกข์ พระปางนี้ถือว่าบูชาแล้วจะประสบกับความอุดมสมบูรณ์ ไม่อดอยาก ยากจน มีเสน่ห์เมตตามหานิยม และช่วยให้ประสบความสำเร็จในอาชีพการงาน

วันพุธกลางคืน ถือว่าเป็นวันราหู อันมีความหมายถึงสิ่งเลวร้าย อบายมุข สิ่งเสพติด นักเลงอันธพาล ส่งผลในทางลุ่มหลง มัวเมา เชื่อคนง่าย เอาแต่ใจตน ไม่มีเหตุผล ดังนั้น การนำ ปางปาลิไลยกะ มาเป็นปางประจำวันพุธกลางคืน ก็เกี่ยวเนื่องกับพุทธประวัติตอนที่พระพุทธองค์หนีไปปลีกวิเวก เพราะพระสงฆ์มัวแต่ทะเลาะวิวาทกัน ไม่ฟังพระโอวาท ถือทิฐิ ทำให้ต้องได้รับความลำบากกันเองเพราะไม่มีใครทำบุญดังที่เล่าข้างต้น เป็นการเตือนให้ระลึกถึงโทษการความดื้อดึง และความหลงผิด

การจัดให้ พระปางสมาธิหรือตรัสรู้ เป็นพระประจำวันวันพฤหัสบดี ดาวพฤหัสบดีมีอิทธิพลต่อชะตา อันหมายถึง ความสำเร็จ ความเจริญรุ่งเรือง ศาสนาศีลธรรม และสติปัญญา เป็นต้น อีกทั้งโบราณถือว่าวันนี้ เป็นวันครู ซึ่งพระพุทธเจ้าก็เป็นบรมครู ที่ทรงสั่งสอนธรรมะแก่เหล่าพุทธบริษัท ดังนั้น การจัดให้ พระปางสมาธิหรือตรัสรู้ เป็นพระประจำวันพฤหัสบดีก็เพราะปางนี้สอดคล้องกับลักษณะของดาวพฤหัสบดี ที่หมายถึงความสำเร็จ สติปัญญาและความเป็นครู

การจัดให้ พระปางรำพึง เป็นพระประจำวันวันศุกร์ มีดาวศุกร์เป็นตัวแทน และเป็นดาวเกี่ยวกับโลกีย์ ที่ต้องใช้อารมณ์และความรู้สึกนึกคิด จินตนาการเข้าช่วย รวมทั้งมีเสียงพ้องกับคำว่า “ สุข ” ซึ่งผู้ที่เกิดวันนี้มักจะสนใจในเรื่องศิลปะ บันเทิง และมีนิสัยยิ้มง่าย พูดง่าย รู้จักปล่อยวาง โบราณจึงจัด พระปางรำพึง เป็นพระประจำวันเกิด ซึ่งเป็นปางที่พระพุทธองค์ทรงรำพึงถึงธรรมที่ตรัสรู้อันทวนถึงกระแสใจของมนุษย์ คล้ายๆเตือนให้คนวันนี้ไม่หลงระเริงไปกับโลก แต่ต้องคอยคิดตรึกตรองถึงหลักธรรมอยู่เสมอ

การจัดให้ พระนาคปรก เป็นพระประจำวันวันเสาร์ ซึ่งเป็นวันแข็งทางโหราศาสตร์ ดาวเสาร์เป็นดาวบาปเคราะห์ใหญ่ทำให้ คนเกิดวันนี้มักอาภัพ ต้องเหน็ดเหนื่อย และมักมีเรื่องทุกข์ใจ ผิดหวังบ่อยครั้ง รวมทั้งมักพบปัญหาอุปสรรคอยู่เสมอ ดังนั้น โบราณจึงจัดให้ พระนาคปรก เป็นพระประจำวันนี้ เปรียบเสมือนให้พญานาคราชได้แผ่พังพานปกป้องคุ้มครองเจ้าชะตาให้พ้นทุกข์และภัยพิบัติต่างๆ อีกทั้งดาวเสาร์ยังใช้เลข ๗ เป็นสัญลักษณ์ซึ่งตรงกับเศียรพญานาคราชที่มี ๗ เศียรและยังวงขนดเป็น ๗ รอบอีกด้วย และยังมีความเชื่อว่าพระปางนี้มีความศักดิ์สิทธิ์ทางเมตตา ซึ่งเป็นการสอนทางอ้อมให้เห็นอานิสงส์หรือผลดีของความเมตตา เพราะแม้แต่พญานาคยังขึ้นจากสระน้ำมาถวายอารักขาพระพุทธเจ้า ทั้งนี้ก็ด้วยพลานุภาพแห่งพระมหากรุณาธิคุณของพระพุทธองค์ ซึ่งคนวันเสาร์ที่มักเป็นคนเจ้าทุกข์ หากฝึกให้มีเมตตาอยู่เสมอ ก็ช่วยบรรเทาทุกข์ให้คลายลงได้

จากคุณ : หนุ่มรัตนะ

เขียนเมื่อ : 6 ธ.ค. 53 10:24:05