ความคิดเห็นที่ 1 http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/2011/01/K10107266/K10107266.html น่าจะได้คำตอบครับ จากคุณ : ohmygodness เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 10:39:11

ความคิดเห็นที่ 2 ^ ^ ^ เข้าไปอ่านแล้วงงยิ่งกว่าเดิมครับ ไม่รู้ผมเข้าใจถูกไหม   ถ้าพ่อเป็น สมเด็จเจ้าฟ้าต่างกรม  แต่ง กับ แม่ที่เป็นเจ้าฟ้าต่างกรมเช่นกัน  ลูกที่ออกมาจะเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ ตั้งแต่ประสูติเลย ถ้าพ่อเป็น สมเด็จเจ้าฟ้าต่างกรม  แต่งกับ แม่ที่เป็นเจ้าชั้นอื่นหรือสามัญชน  ลูกที่ออกมาจะเป็น หม่อมเจ้า   ซึ่งต่อมาในหลวงสามารถแต่งตั้งให้หม่อมเจ้านี่เป็นพระเจ้าวรวงศ์เธอ ได้ในภายหลัง รึเปล่า?????? จากคุณ : Mr.Patriot เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 11:03:01

ความคิดเห็นที่ 3 ถ้าพระบิดาเป็นเจ้าฟ้า และพระมารดาเป็นเจ้าฟ้า พระบุตรหรือพระบุตรีก็มียศเป็น "เจ้าฟ้า" ตามพระมารดา  อย่างเช่น "สมเด็จพระเจ้าหลานเธอ เจ้าฟ้าชายมงกุฎ เป็นพระราชโอรสในสมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงอิศรสุนทร กับสมเด็จพระเจ้าหลานเธอ เจ้าฟ้าหญิงบุญรอด" เป็นต้นครับ ถ้าพระบิดาเป็นเจ้าฟ้า และพระมารดาเป็นพระองค์เจ้า พระบุตรหรือพระบุตรีก็มียศเป็น "พระองค์เจ้า" ตามพระมารดา อย่างเช่น "พระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้าพัชรกิติยาภา เป้นพระราชธิดาในสมเด็จพระบรมโอรสาธิราชฯ กับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโสมสวลี" เป็นต้นครับ ถ้าพระบิดาเป็นเจ้าฟ้า แต่พระมารดาเป็นหม่อมเจ้า หรือหม่อมสามัญชน พระบุตรหรือพระบุตรีก็มียศเป็น "หม่อมเจ้า"  อย่างเช่น "หม่อมเจ้าหญิงกัลยาณิวัฒนา พระธิดาในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมหลวงสงขลานครินทร์ กับหม่อมสังวาล มหิดล ณ อยุธยา" เป็นต้นครับ ธรรมเนียมโดยทั่วไปเป็นเช่นนี้ แต่ก็มีที่ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ยกขึ้นเป็นพิเศษหลายคราวด้วยกันครับ เช่น ในรัชกาลที่ 6 ให้ยกพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า ในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ ที่ประสูติจากพระมารดาที่เป็นพระองค์เจ้า หรือหม่อมเจ้าขึ้นเป็น "พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" หรือในรัชกาลที่ 7 ให้ยกหม่อมเจ้าในสมเด็จเจ้าฟ้าที่ประสูติจากหม่อมสามัญชนที่เป็นสะใภ้หลวงขึ้นเป็น "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" เป็นต้นครับ แก้ไขเมื่อ 25 ส.ค. 54 11:41:48 จากคุณ : รอยใบลาน เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 11:34:38

ความคิดเห็นที่ 4 อธิบายอย่างนี้แล้วกันครับ โดยทั่วไป พระสกุลยศชั้น "เจ้าฟ้า" และ "พระองค์เจ้า" จะต้องเป็นพระราชโอรส-ธิดา ในพระมหากษัตริย์ และวังหน้า แต่มีพระสกุลยศแตกต่างกันตามพระเกียรติยศของพระมารดา สกุลยศชั้น "หม่อมเจ้า" โดยทั่วไป เป็นชั้นพระราชนัดดา ในพระมหากษัตริย์ หรือเป็นพระนัดดาในวังหน้า นี่คือกฎโดยทั่วไป ดังนั้นอาจจะสรุปได้ว่า ความเป็นเจ้าจะมีสามชั่วรุ่นคือ พระมหากษัตริย์ และวังหน้า --> พระ (ราช) โอรส, ธิดา --> พระ (ราช) นัดดา เช่น พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว --> พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระจันทบุรีนฤนาถ --> หม่อมเจ้าเกียรติกำจร กิติยากร หมายความว่า ชั้นพระมหากษัตริย์ (คือ รัชกาลที่ 5) ทรงมีพระราชโอรส ๆ เป็น "พระองค์เจ้า" ตามที่พระมารดาเป็น "เจ้าจอม" ส่วนพระราชนัดดา ก็เป็น "หม่อมเจ้า" แต่มีธรรมเนียมพิเศษปรากฎตามพระราชนิพนธ์ธรรมเนียมพระราชตระกูลฯ ว่า ถ้าหากเจ้านายฝ่ายหน้า ได้ทรงเสกสมรสกับเจ้านายฝ่ายใน เนื่องจากไทยนับถือทั้งข้างพ่อและข้างแม่ ดังนั้น ลูกจะมียศเท่าแม่ด้วยเช่น พ่อเป็นพระองค์เจ้า แม่เป็นเจ้าฟ้า ลูกเป็นเจ้าฟ้าตามแม่ หรือพ่อเป็นเจ้าฟ้า แม่เป็นพระองค์เจ้า ลูกก็เป็นพระองค์เจ้าตามแม่เช่นกัน ดังที่คุณรอยใบลานได้กรุณาอธิบายไว้ข้างต้นครับ ทีนี้มาในรัชกาลที่ 5 เกิดมีกรณีขึ้นคือ พระองค์ได้ทรงยกเลิกตำแหน่ง "วังหน้า" และตั้ง "มกุฎราชกุมาร" ขึ้นมาแทน ดังนั้นจึงมิได้ทรงแต่งตั้งให้พระสโธรานุชาเป็นวังหน้า พระโอรส-ธิดาในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอทั้งสองพระองค์จึงทรงเป็น "หม่อมเจ้า" อยู่อย่างนั้น (ตามศักดิ์ที่เป็น "พระราชนัดดา") มิได้เป็น "พระองค์เจ้า" (ลูกวังหน้า) ทรงพระกรุณาสงสารพระราชภาติยะ จึงโปรดให้ยกพระราชภาิตยะที่ประสูติแต่หม่อมเอกขึ้นเป็น "พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" ถ้าหากมีบุตร ๆ เป็น "หม่อมเจ้า" (ทั้ง ๆ ที่ถ้าจะว่าไปแล้วเป็นพระราชปนัดดา - เหลน) ควรจะมียศเป็น "หม่อมราชวงศ์" ต่อมา สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าฯ กรมขุนนครสวรรค์วรพินิต ได้ทรงเสกสมรสกับหม่อมเจ้าหญิงประสงค์สม (ไชยันต์) หม่อมเจ้าหญิงซึ่งเป็นพระราชสุณิสานี้ เป็นพระราชภาติกาด้วย เพราะเป็นพระธิดาในพระเจ้าน้องยาเธอ (กรมหมื่นมหิศรราชหฤทัย) แต่เนื่องจากพระภาติกาเป็น "หม่อมเจ้า" พระราชนัดดาที่ประสูติ ว่าตามจริงแล้วย่อมมีพระยศเป็น "หม่อมเจ้า" ทรงพระราชประสงค์จะผดุงพระเกียรติของพระราชนัดดา จึงทรงสถาปนาเป็น "พระหลานเธอ พระองค์เจ้า" และได้จัดพิธีขึ้นพระอู่พระราชทาน จริง ๆ แล้วพระราชโอรสในรัชกาลที่ 5 ที่ได้ทรงเสกสมรสกับพระราชภาติกาในพระองค์ ก็มีอีกเช่นสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าฯ กรมหลวงลพบุรีราเมศร ทรงเสกสมรสกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเฉลิมเขตรมงคล และพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระกำแพงเพชรอัครโยธิน ทรงเสกสมรสกับพระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าประภาวสิทธิ์นฤมล แต่เนื่องจากทั้งสองพระองค์นี้มีพระยศเป็น "พระองค์เจ้า" พระราชนัดดาจึงประสูติเป็น "พระองค์เจ้า" ตามพระมารดาตามธรรมเนียมเดิมครับ ต่อมาในรัชกาลที่ 7 ทรงพระราชดำริว่า พระโอรส-ธิดา ในสมเด็จเจ้าฟ้าฯ นั้น ถ้าหากพระมารดาเป็นเจ้า ควรจะมีพระยศเป็น "พระเจ้าวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" ถ้าพระมารดาเป็นสามัญชน ควรเป็น "พระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้า" จึงได้ทรงพระกรุณายกขึ้นทั้งสายหลายสายเลยทีเดียว ดังที่คุณรอยใบลานได้กล่าวไว้ข้างต้นครับ กล่าวโดยสรุป พระราชนัดดาของพระมหากษัตริย์มีพระยศเป็น "หม่อมเจ้า" ครับ แต่อาจจะมีพระเกียรติยศเป็นพิเศษ ขึ้นอยู่กับองค์ประกอบอื่น ๆ เช่น พระเกียรติยศของพระมารดา หรือทรงพระกรุณาเป็นพิเศษ ดังนี้ จากคุณ : ohmygodness เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 13:42:39

ความคิดเห็นที่ 5 ^ ^ ^ แต่ถ้าเกิดแต่งกับสามัญชนจะลด 2 ขั้นใช่ไหมครับ เช่น  เจ้าฟ้าจักรพงษ์ภูวนาท  แต่งกับแหม่มรัสเซีย ลูกออกมาที่แรกเป็นหม่อมเจ้าจุลจักรพงษ์   ต่อมาร.6ถึงแต่งตั้งเป็น พระเจ้าวรวงศ์เธอ     แต่ต่อมา พระเจ้าวรวงศ์เธอ   พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์แต่งกับแหม่มอังกฤษ ก็มีลูกเป็น ม.ร.ว. แทน ใช่ไหมครับ จากคุณ : Mr.Patriot เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 15:13:32

ความคิดเห็นที่ 6 คือถ้าเป็นพระองค์เจ้าตั้ง คือตั้งเพียงคนเดียว บุตรจะเป็น มรว. ครับ แต่หากเป็นพระองค์เจ้ายก คือยกทั้งสาย บุตรจะเป็น มจ. ครับ จากคุณ : Mousse au chocolat เขียนเมื่อ : 25 ส.ค. 54 19:56:10

ความคิดเห็นที่ 7 --> แต่ถ้าเกิดแต่งกับสามัญชนจะลด 2 ขั้นใช่ไหมครับ นี่ไม่ใช่หลักเกณฑ์ครับ  เพียงแต่มันไปตรงกับกรณีที่คุณยกมาพอดีเท่านั้นเอง คือไม่ว่าจะเจ้าฟ้าหรือพระองค์เจ้า  ถ้าแต่งกับหม่อมเจ้าหรือหม่อมสามัญชน  โดยหลักลูกจะต้องเป็นหม่อมเจ้าเสมอครับ  เว้นแต่กรณีที่มีการโปรดเกล้าเป็นพิเศษตามที่หลายท่านกล่าวมาแล้ว =>เจ้าฟ้าชาย+เจ้าฟ้าหญิง--->บุตรเป็นเจ้าฟ้า(ถือศักดินาเท่าพระองค์เจ้าลูกหลวงแต่ความนบนอบน้อยกว่า) =>เจ้าฟ้าชาย+พระองค์เจ้าหญิง--->บุตรเป็นพระองค์เจ้า =>เจ้าฟ้าชาย+หม่อมเจ้าชายา,หม่อมสามัญชน--->มีบุตรเป็นหม่อมเจ้า----กรณีเจ้าฟ้าจักรพงษ์ =>พระองค์เจ้าชาย+หม่อมเจ้าชายา,หม่อมสามัญชน-->มีบุตรเป็นหม่อมเจ้า =>พระองค์เจ้าชาย(พระองค์ตั้ง)หม่อมเจ้าชาย+หม่อมเจ้าชายา,หม่อมสามัญชน-->มีบุตรเป็นหม่อมราชวงศ์----กรณีพระองค์จุล ส่วนการจะทรงกรมชั้นไหนหรือไม่  ไม่มีผลต่อยศของลูกที่จะเกิดมาเรย  แม้แต่ในการพระดำเนินตามลำดับโปเจียม การทรงกรมสูงต่ำกว่าก้ไม่มีสวนเช่นกันครับ แก้ไขเมื่อ 27 ส.ค. 54 08:45:23 แก้ไขเมื่อ 26 ส.ค. 54 13:32:46 จากคุณ : เพชรน้อย เขียนเมื่อ : 26 ส.ค. 54 11:54:32

ความคิดเห็นที่ 8 ขอบคุรครับ ขอถามอีกเล็กน้อย ยศ  พระเจ้าน้องยาเธอ  ต่างจาก  สมเด็จพระอนุชาธิราชอย่างไรครับ จากคุณ : Mr.Patriot เขียนเมื่อ : 27 ส.ค. 54 10:05:17

ความคิดเห็นที่ 9 ขออนุญาต ตอบนะครับ พระเจ้าน้องยาเธอก็คือน้องชายของพระมหากษัตริย์ตามปกติครับ ส่วนสมเด็จพระอนุชาธิราช ก็เป็นน้องชายเหมือนกันแต่เป็นการสถาปนาขึ้นเป็นกรณีพิเศษครับเพื่อจะให้ทรงมีความพิเศษกว่าเจ้าน้ององค์อื่นๆ ที่สงสัยคงเป็นของทูลกระหม่อมจักรพงษ์ใช่ไหมครับ เข้าใจว่าในตอนที่สถาปนาก็คือ ร.6 ท่านยังไม่ทรงมีรัชทายาท ยังไม่ทรงมีพระมเหสี ดังนั้นตำแหน่งรัชทายาทก็จะยังมีแนวโน้วว่าจะเป็นทูลกระหม่อมจักพงษ์อยู่ อีกอย่างร.6ท่านก็ทรงรักพระอนุชาองค์นี้มาก มีพระราชปรสงค์ที่จะทรงยกให้สูงขึ้น  แต่ติดที่ว่าตอนนั้นท่านทรงกรมเป็นกรมหลวงแล้ว  ซึ่งก็สูงสุดสำหรับพระเจ้าน้องยาเธอแล้ว  จึงทรงเปลี่ยนจากการเลื่อนกรมมาเป็นการสถาปนาเป็นสมเด็จพระอนุชาธิราชแทน ครับ สำหรับการทรงกรม ก็มีลำดับระบุไว้ว่า พระองค์เจ้า ทรงกรมครั้งแรกที่ กรมหมื่น เจ้าฟ้า  ทรงกรมครั้งแรกที่ กรมขุน พระเจ้าน้องยาเธอทรงกรมได้สูงสุดที่ กรมหลวง พระเจ้าพี่ยาเธอเป็น  กรมพระ ท่านใดเห็นข้อผิดพลาดรบกวนเสริมด้วยนะครับ จากคุณ : เพชรน้อย เขียนเมื่อ : 29 ส.ค. 54 13:15:24

ความคิดเห็นที่ 10 ^ ^ ^ ถามต่ออีกหน่อยครับ   เจ้าฟ้าจักรพงษ์ยังสามารถฉลองราชบัลลังค์ได้หรือครับ  เห็นว่าพอแต่งกับแหม่มรัสเซียซึ่งผิดกฎมณเฑียลบาล ก็ถูกถอดออกจากราชสมบัติแล้ว    อย่าง พระองค์เจ้าจุลจักรพงษ์ตามหลักต้องขึ้นเป็น ร.7 แต่มีมารดาเป็นคนต่างชาติเลยไม่มีสิทธิ จากคุณ : Mr.Patriot เขียนเมื่อ : 1 ก.ย. 54 22:59:43

ความคิดเห็นที่ 11 อันนี้ปัญหาโลกแตกครับ พอๆไก่กับไข่อะไรเกิดก่อนกันน่ะหล่ะ คัยเค้าอยากจะเชื่อจะคิดอะไรเค้าก็หาเหตุผลที่ฟังแล้วดูมีน้ำหนักมาเข้าข้างเค้าเองกันทั้งนั้น เถียงกันมาตั้งแต่ ร.6 ทรงพระชนม์ชีพอยู่มาจนถึงตอนนี้ อ่านแล้วก็ดราม่าดี เหตุผลที่ต่างคนยกมามันก็มีน้ำหนักหมด  สุดแต่ฝ่ายไหนจะมีอำนาจอยู่ในมือ  ก็เท่านั้นเอง จากคุณ : เพชรน้อย เขียนเมื่อ : 10 ก.ย. 54 19:45:43