ความคิดเห็นที่ 1 พระบาทสมเด็จพระปรมาธิวรเสฐมหาเจษฎาธิบดินทร ฯ พระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ต.ค. 48 12:10:51 ]

ความคิดเห็นที่ 2 ขอเป็นกำลังใจให้คุณกัมม์ตลอดไปค่ะ คุณกัมม์ไปไหน ขอตามไปอ่านด้วยคน จากคุณ : พัชร์เฟื่อง - [ 21 ต.ค. 48 15:55:00 ]

ความคิดเห็นที่ 3 ....................นมัต์ถุ  สุคตัส์ส.................. มาตาปิตุกิจ์จกโร......................ปุต์ตทารหิโต สทา อัน์โตชนัส์ส อัต์ถาย..................เย จัส์ส อนุชีวิโน อุภิน์นัญ์ เญว อัต์ถาย................วทัญ์ญ โหติ สีลวา ญาตีนํ ปุพ์พเปตานํ...................ทิฎ์เฐ ธัมเม จ ชีวิตํ สมณานํ พราหมณานํ.................เทวานํ จ ปัญ์ฑิโต ปีติ สญฺชนโน โหติ....................ธัม์เมน ฆรทาวสํ โส กริต์วาน กัลยาณํ.................ปูชิโย โหติ ปสํสิโย อิเธว นํ ปสํสัน์ติ.......................เปจ์จ สัค์เค ปโมทตีติ บัดนี้จะได้รับพระราชทานถวายวิสัชนาในญาติธรรมจริยากถาฉลองพระเดชพระคุณ ประดับพระปัญญาบารมีอนุโมทา  ในพระราชกุศลทักขิณานุปทานมัย  ซึ่งสมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้  ทรงบำเพ็ญเป็นญาติธรรมจริยา  ฉลองพระเดชพระคุณในสมเด็จพระบรมปิตุลาธิราช  ซึ่งทรงพระนามตามจารึกในพระสุพรรณบัตรว่า พระบาทสมเด็จพระบรมราชาธิราชรามาธิบดีศรีสินทร บรมมหาจักรพรรดิราชาธิบดินทร ธรณินทราธิราช รัตนากาศภาสกรวงษ์ องค์ปรมาธิเบศร ตรีภูวเนตรวรนารถนายกดิลกภพนพรัตนราชชาติอาชวาศรัย สมุหทัยดโรมนต์ สกลจักรวาลาธิเบนทร สุริเยนทราธิบดินทร หริหรินทราธาดาธิบดี ศรีสุวิบุลยคุณอัคนิฐ ฤทธิราเมศวรธรรมิกราชาธิราชเดโชไชย พรหมเทพาดิเทพนฤบดินทร ภูมินทรปรมาธิเบศวร โลกเชษฐวิสุทธิมงกุฎประเทศคตา มหาพุทธางกูรบรมบพิตร พระพุทธเจ้าอยู่หัว อันปรากฎพระนาม ณ ภายหลังว่า พระบาทสมเด็จพระปรมาธิวรเสฐมหาเจษฎาธิบดินทร สยามินทรวโรดม บรมธรมิกราชาธิราช บรมนารถบพิตรพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  อันได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ สืบขัตติยสันตติวงศ์เนื่องมาในรัชกาลที่ ๓  ทรงทำนุบำรุงพระพุทธศาสนา และพระบรมวงศานุวงศ์ ข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อย อาณาประชาราษฎรให้มีความสุขทั่วหน้า ควรเป็นที่ยินดีสโมสรของสรรพอเนกชนนิกร  จะระลึกถึงพระเดชพระคุณเป็นนิจนิรันดร  พระองค์นั้นโดยญาติธรรมจริยาเป็นปัจโจปการกิตย์  ฉลองพระเดชพระคุณในปัจฉิมกาล  ตามบัณฑิตธรรมกัลยาณปฏิบัติด้วยประการฉะนี้ พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวพระองค์นั้นได้เสด็จมายังโลกนี้  ได้มีพระบรมมหาประสูติมงคลกาล ณ มูลราชนิเวศน์สถาน  แห่งสมเด็จพระบรมอัยยิกาธิราช อันสมเด็จพระบรมชนนาถเสด็จประทับในเวลานั้น ณ วันจันทร์ เดือน ๔ แร ๐ ค่ำปีมะแมนพศก จุลศักราช ๑๑๔๙  เป็นรัชกาลแห่งพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก สมเด็จพระบรมไปยกาธิราชเจ้าเสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ  ล่วงไปแล้วห้าพรรษา   สมเด็จพระบรมชนกนาถยังเสด็จสถิตยในอิสริยศ  เป็นสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร  ครั้นพระชนมายุครบกำหนดโสกันต์ พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกก็โปรดฯให้โสกันต์ในพระบรมมหาราชวัง  ซึ่งในครั้งนั้นยังมิได้มีธรรมเนียมพิธีตรุษ  ซึ่งเจ้านายโสกันต์ทั่วไปเป็นกาลวิเศษโดยทรงพระมหากรุณา  ครั้นถึงกำหนดทรงบรรพชาและทรงอุปสมบท  ก็ได้ทรงผนวชในวักพระศรีรัตนศาสดาราม  เฉพาะพระพัตรสมเด็จพระบรมอัยยิกาธิราชทั้ง ๒ คราว   ลุจุลศักราช ๑๑๖๙  จึงพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้สมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  ซึ่งเป็นสมเด็จพระบรมราชโอรสอันประเสริฐทรงรับอุปราชาภิเษกรับพระราชบัณฑูรแล้ว  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งเป็นพระราชโอรส  ก็ได้ดำรงพระยศเป็นพระเจ้าหลานเธอ พระองค์เจ้า ในพระราชวังบวร  ได้รับราชการในสมเด็จพระบรมชนกนาถต่างๆเป็นที่ไว้ไว้วางพระหฤทัย   ครั้นเมื่อสมเด็จพระปฐมบรมมหาราชาธิราช พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลกเสด็จสวรรคตแล้ว  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยได้เสด็จเถลิงถวัลยราชสมบัติ  บรมราชาภิเษกสืบบรมสันตติวงศ์  ยังมิได้ทันตั้งพระบรมราชาภิเษก  มีผู้แต่งเรื่องราวกล่าวโทษเจ้าฟ้าอภัยธิเบศร ซึ่งเป็นกรมขุนกษัตรานุชิต โอรสเจ้ากรุงธนบุรี  ว่าคิดประทุษร้ายต่อพระองค์ไว้ในฟองทำเป็นของกาคาบมาทิ้งที่หน้าพระมหาปราสาท  พระยาอนุชิตน้อยเก็บได้  รู้เหตุก็รีบเอาหนังสือเข้ามาถวาย  ครั้นเมื่อทรงทราบเหตุศัตรูต่อพระราชสมบัติเกิดขึ้นฉะนั้นแล้ว  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงพระพิจารณาปัญญา เสร็จด้วยบุญญาภินิหารอันอุดม  ซึ่งพระบรมวงศานุวงศ์ผู้ใหญ่ทั้งพระเจ้าน้องยาเธอก็มีอยู่หลายพระองค์หาได้โปรดฯให้ชำระความนี้ไม่  ทรงพระกรุณาโปรดฯให้พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งเป็นพระราชโอรสร่วมพระราชหฤทัยได้ทรงชำระกันด้วยพระยาอนุชิตราชา  ได้ความสัตย์ซัดถึงขุนนางผู้น้อยผู้ใหญ่ร่วมคิดด้วยกันสี่สิบคน  จึงมีพระราชบัณฑูรให้ถอดเสียจากตำปหน่งยศให้เรียกตามชื่อเดิมว่า หม่อมเหม็น  แล้วดำรัสให้เอาไปสำเร็จโทษเสียด้วยท่อนจันทน์  ก็แต่ขุนนางที่วมคิดและพรรคพวก ๔๐ คนนั้น  ให้สำเร็จโทษเสียามธรรมเนียม  แล้วพระราชวังและทรัพย์สมบัติข้าไทยของหม่อมเหม็น  เป็นบำเหน็จแก่พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งสิ้น   ครั้นพระบรมราชาภิเษกแล้ว  โปรดฯให้เลื่อนอิสริยยศขึ้นเป็นพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร์ ได้ทรงบังคับบัญชาราชการในกรมท่าสิทธิ์ขาด และโปรดฯให้แต่งสำเภาหลวงซึ่งจะออกไปค้าขาย ณ เมืองจีน  และพระองค์ทรงแต่งสำเภาของพระองค์เองออกค้าขาย ณ เมืองจีนด้วยเนื่องๆ  พระองค์ทรงพระราชศรัทธาในพระพุทธศาสนายิ่งนัก  ทรงบำเพ็ญพระราชกุศล ทรงปฏิบัติเลี้ยงพระสงฆ์  และมีเทศนาที่วังทุกวันมิได้ขาด  และพระราชทานเงินเดือนให้อาจารย์บอกพระคัมภีร์แก่ภิกษุสามเณรเป็นอันมาก  และทรงตั้งโรงทานไว้ที่วังสำหรับเลี้ยงยาจกวณิพกทั่วหน้า  ถึงวันพระก็ทรงปล่อยสัตว์ และแจกเงินแก่คนที่สูงอายุและคนยากเสมอเป็นนิจมิได้ขาด  และข้าราชการซึ่งเข้ามาเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาทในพระบรมมหาราชวังก็ได้ไปรับพระราชทานที่วังนั้นโดยมาก   จนความทราบถึงพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านถาลัย สมเด็จพระบรมชนกนาถ  พระองค์ก็ทรงยินดีอนุโมทนา  โปรดฯให้ตั้งโรงทานหลวงขึ้นบ้างเป็นต้นมาแต่ครั้งนั้น   ครั้นสมเด็จพระอนุชาธิราช กรมพระราชวังบวรสถานมงคลเสด็จสวรรคตแล้ว  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงเปลี่ยนพระราชหฤทัย  ก็โปรดฯให้พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงบังคับราชการในกรมพระตำรวจ  รับเรื่องราวร้องทุกข์แห่งราษฎรทั้งปวง  พระองค์ก็ได้ทรงบังคับให้เจ้ากรม ปลัดกรม พระตำรวจชำระไตร่สวนตามพระราชกำหนดกฎหมายให้แล้วไปโดยเร็ว  ก็เป็นที่นิยมยินดีของชนทั้งหลายเป็นอันมาก ครั้นเมื่อปีมะโรงโทศก จุลศักราช ๑๑๘๒  พม่าข้าศึกยกกองทัพมาตั้งยุ้งฉางอยู่ ณ เมืองกาญจนบุรี  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  ทรงทราบแล้วจึงทรงปรึกษาด้วยพระบรมวงศานุวงศษ์ และท่านเสนาบดีทั้งปวง  กราบบังคมทูลขอพระบรมวงศานุวงศ์พระองค์ใดพระองค์หนึ่ง  ออกไปป้องกันอริราชศัตรูซึ่งจะมาย่ำยีพระนคร  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงพระราชดำริว่า  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งเป็นพระราชโอรสพระองค์ใหญ่  ประกอบไปด้วยพระปรีชาสามารถอาจหาญในราชกิจทั้งปวง  และทรงทราบกระบวนพิชัยสงครามชัดเจน  และเป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัย  สมควรที่จะรับรองป้องกันราชดัสกรได้  จึงมีพระบรมราชโองการโปรเกล้าฯดำรัสให้พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งทรงพระนามว่า พระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นเจษฎาบดินทร  เสด็จกรีฑาคุมทัพพลฉกรรจ์ ๓๐๐๐ ออกไปแต้งขัดทัพอยู ณ ตำบลปากแพรก  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวก็กราถวายบังคมลายกพยุหพร้อมด้วพระบรมวงศานุวงศ์และข้าราชการซึ่งต้องเกณฑ์โดยเสด็จในการพระราชสงครามทั้งปวง  ก็ได้ยกขึ้นไปตั้งขัดอยู่ ณ ตำบลปากแพรก เมืองกาญจนบุรี  กาลนานถึงปีเศษ  ก็หาเห็นพม่ามากระทำยุทธนาการต่อรบไม่  และทรงเป็นแม่กองทำการป้อมที่เมืองสมุทรปราการ คือ ป้อมประโคนไชย ๑  ป้อมนารายณ์ปราบศึก ๑  ป้อมปราการ ๑  ป้อมกายสิทธิ์ ๑  และเป็นเกาะขึ้นกลางน้ำ ชื่อป้อมผีเสื้อสมุทร ๑  รวม ๖ ป้อมณ ครั้งนั้นแล้วเสด็จเข้าเฝ้ากราบบังคมทูลข้อราชการสงครามเสร็จสิ้นทุกประการ ลุจุลศักราช ๑๑๗๙ ปีฉลูนพศก  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวได้ทรงคิดทำกระจาดใหญ่ ๗ ชั้น  ประดับด้วยเครื่องอุปโภคบริโภชเป็นอันมากวิจิตรงดงาม  เดือน ๑๒ ขึ้น ๘ ค่ำ  เชิญพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  แต่เมื่อยังทรงผนวชเป็นสามเณรอยู่นั้น  มาถวายธรรมเทศนากัณฑ์มัทรี  ครั้งนั้นเป็นการเอิกเกริกเป็นการอัศจรรย์  ข้าราชการราษฎรพากันมาดูอนุโมทนาในพระราชกุศลนั้นเป็นอันมาก  ด้วยยังไม่มีใครทำขึ้นเป็นแบบอย่าง  จนพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงทราบ  ตรัสยกย่องสรรเสริญเป็นอเนกประการ  และได่เป็นแม่กองทรงจัดการทำในพระบรมมหาราชวังด้านตะวันออก  โปรดฯให้ทำเป็นสวนใหญ่ขึ้นเรียกว่า สวนขวา  ทำไว้เป็นที่เสด็จประพาสสำราญพระราชหฤทัยของพระเจ้าอยู่หัวในชกาลที่ ๒  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งเป็นพระบรมราชโอรสทรงวัยวุฒิปรีชา  ได้ทรงพระอุตสาหะในพระราชกิจทั้งปวงโดยเรียบร้อย  เป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยมาแต่เดิม  ไม่มีเหตุการณืยุคเข็ญสิ่งไร  ไพร่ฟ้าข้าแผ่นดินก็อยู่เย็นเป็นสุขปราศจากอันตรายทั้งปวงตลอดรัชกาลนั้นมา ครั้งจุลศักราช ๑๑๘๖ ปีวอกฉศก  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  ทรงประชวรเป็นปัจฉิมกาลใกล้จะเสด็จสวรรคตนั้น  ทรงพระประชวรอยู่ ๓ เวลาก็เสด็จสวรรคต  หาทันได้ทรงพระดำเนินพระราชโองการโปรดฯพระราชทานมอบมไหศวรรยาธิปัติแต่พระราชวงศานุวงศ์พระองค์ใดไม่  เสนาบดีปรึกษาพร้อมใจกันเห็นว่า  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว เป็นพระราชโอรสทรงพระเจริญยิ่งกว่าพระราชโอรสทั้งปวง  ได้ว่าราชการต่างพระเนตรพระกรรณทั่วไปทั้งพระนครโดยเรียบร้อย  เป็นที่ไว้วางพระราชหฤทัยของสมเด็จพระบรมชนกนาถมาช้านาน  ทั้งข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อยก็มีความสวามิภักดิ์ยำเกรงเป็นอันมาก  และทรงพระสติปัญญาเมตตากรุณาแก่พระราชวงศานุวงศ์ และเสนาพฤฒามาตย์ราชปโรหิตาจารย์ สมณพราหมณ์ อาณาประชาราษฎรทั้งปวงฉะนี้  จึงเชิญเสด็จขึ้นผ่านพิภพบรมราชาภิเษกเสวยราชสมบัติถวัลยราชมณฑลสกลสีมาอาณาจักร  สืบขัตติยสันตติวงศ์  ดำรงแผ่นดินกรุงเทพมหานคร อมรรัตนโกสินทร์ มหินทรายุธยา มหาดิลกภพ นพรัตนราชธานีบุรีรมย์ อุดมราชนิเวศน์มหาสถาน  พร้อมด้วยพิธีสงฆ์พิธีพราหมณ์ตามพระราชนิยม  จนถึงตั้งขบวนแห่รอบพระนคร  แล้วทรงพระกรูราโปรดฯให้พระเจ้าอา คือ พระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมหมื่นศักดิพลเสพ ดำรงที่พระมหาอุปราช กรมพระราชวังบวรสถานมงคล  โปรดฯให้รับพระรชบัณฑูรโดยโบราณจารีตขัตติยราชประเพณีพระมหากษัตราธิราชเจ้าแต่ก่อนมา  แล้วมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้ปล่อยนักโทษ  แล้วโปรดฯให้ชำระความฎีกาของราษฎรที่ยังค้างอยู่นั้นให้เสร็จสิ้นเชิง  แล้วทรงจัดการศาสนูปถัมภก ตั้งตำแหน่งพระราชาคณะพอเป็นฤกษ์ก่อนเสร็จแล้ว  โปรดเกล้าฯดำรัสสั่งพระศรีไกรลาศ เจ้าพนักงานคลังมหาสมบัติ  ให้ลงมือทำเงินพดด้วงตีตรา ปรากฏเป็นรูปพระมหาปราสาท  ทั้งเงินบาท เงิสลึง เงินเฟื้อง  สำหรับประจำแผ่นดินใหม่ แล้วถวายพระนามสมเด็จพระพันปีหลวงว่า กรมสมเด็จพระศรีสุลาลัย  อนึ่งข้าราชการที่มีความชอบมาแต่ก่อนนั้นก็พระราชทานฐานันดรศักดิ์โดยสมควร  ตำแหน่งข้าราชการที่ยังว่างอยู่  ก็โปรดฯให้ตั้งข้าหลวงใหญ่ข้าหลวงเดิมขึ้นเต็มที่บริบูรณ์  และครั้งนั้นมรงมราบว่า อังกฤษเข้าตีเขตแดนพม่าขึ้นไปเมืองย่างกุ้ง เมืองปรวน  จึงโปรดฯให้ไปสืบราชการจะใครทรงทราบว่า  การศึกชาวต่างประเทศนั้นหนักแน่นประการใด  ครั้นผู้สืบราชการกลับมาได้ทรงทราบว่า  การศึกชาวต่างประเทศนั้น ยังติดพัวพันกันอยู่จึ่งทรงพระราชดำริว่า  จำต้องให้กองทัพไปขัดทัพ  จะได้รู้เหตุศึกชาวต่างประเทศจะผันแปรประการใด  จึงมีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้เจ้าพระยามหาโยธาคุมกองรามัญทัพหนึ่ง  พระยาสุระเสนาและพระยาพิพัฒโกษาทัพหนึ่ง  ยกไปทางบกทางพระเจดีย์สามองค์  โปรดฯให้พระยาชุมพรยกไปทางเมืองระนองทัพหนึ่ง  ทั้งสามทัพนี้ได้บอกไปว่าจะไปช่วยอังกฤษ  อังกฤษก็ยอมให่กองทัพไทยเข้าไปตั้งในเขตแดนที่ตีไว้  ครั้นเสร็จการศึกแล้วเจ้าเมืองเบงกอลแต่งให้กัปตันหันตราบารนีเป็นราชทูตนำเครื่องบรรณาการมาทูลเกล้าฯถวาย  แสดงความขอบพระเดชพระคุณที่ให้กองทัพไปช่วย จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ต.ค. 48 16:52:47 ]

ความคิดเห็นที่ 4 จุลศักราช ๑๑๘๖ ปีวอกฉศก  ที่เมืองจันทบุรีมีการทิ้งกระจาดใหญ่  พวกจีนฮกเกี้ยนแต้จิ๋วประมาณ ๗๐๐ เศษ  กับพระยาปลัดคบคิดกันตั้งเป็นตั้วเฮียขึ้นเป็นครั้งแรก  พระยาจันทบุรีเกณ์พลออกรบ  จีนหนีไปได้บ้างจับได้บ้าง  กรมกรารจับอ้ายจีนตั้วเฮียที่ ๑ ที่ ๒  ทั้งพระยาปลัดและพรรคพวกจีนส่งเข้ามา ณ กรุงเทพฯ  โปรดฯให้ชำระได้ความเป็นสัตย์  ให้ส่งพระยาปลัดไปเป็นตะพุ่นหญ้าช้าง  อ้ายพวกจีนตั้วเฮียที่ ๑ ที่ ๒ ให้จำไว้ ณ คุกไม่มีเวลาออก  แต่นั้นทรงพระราชดำริว่าเจ้าแลขุนนางให้ข้าไทยไปตั้งซ่องสุมผู้คนอยู่ในป่า  หาเป็นคุณแก่แผ่นดินไม่  เป็นเหตุกำเริบโจรผู้ร้าย  ทาสลูกหนี้ใครหนีเข้าไปแล้วเจ้าขุนมูลนายจะเอาตัวก็ไม่ได้ จึงโปรดฯให้หมายประกาศห้ามไม่ให้ผู้ใดตั้งซ่องสุมผู้คน ให้เลิกเสีย  และโปรดฯให้เจ้าพระยาพระคลังเป็นแม่กองทำป้อมที่เมืองสมุทรปราการที่ยังค้างอยู่นั้น ลุจุลศักราช ๑๑๘๘ ปีจออัฐศก  เจ้าเมืองอนุเวียงจันทน์เป็นขบถ  กรมพระราชวังบวรสถานมงคลเสด็จยกกองทัพออกไปตั้งอยู่เมืองนครราชสีมา  แล้วเสด็จยกพยุหโยธาขึ้นไปปราบปราม  เจ้าอนุก็พ่ายแพ้พระเดชานุภาพ  จับตัวเจ้าอนุเวียงจันทน์และพรรคพวกได้  เสด็จกลับยังพระนครในเดือน ๕ ปีกุนนพศก จุลศักราช ๑๑๘๙  และในปีจออัฐศก  กรมสมเด็จพระอมรินทรามาตย์สู่ทิวงคต  พระศพค้างศึกเวียงจันทน์อยู่  ยังหาได้ทันถวายพระเพลิงไม่  ต่อกาลเสร็จศึกเวียงจันทน์แล้ว  จึงได้ตั้งพระเมรุใหญ่ ณ ท้องสนามหลวง ครั้นหลังคาพระที่นั่งดุสิตมหาปราสาทชำรุด  จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้รื้อเครื่องบนใหม่  กับพระที่นั่งพิมานรัถยา  การเสร็จแล้วก็ฉลองพร้อมกับพระพุทธรูปฉลองพระองค์ซึ่งได้จารึกพระนามว่า พระพุทธเจษฎาบดินทร์  ก็และการในพระนครก็โปรดฯให้และซ่อมแซมขึ้นทั้งข้างหน้าข้างใน   ก็ในพระบรมมหาราชวังข้างในนั้น  ทรงพระราชดำริว่าตำหนักเจ้านายและเรือนเจ้าจอมพระสนม ล้วนเป็นเรือนฝากระดาน  อยู่ใกล้เคียงพระมหามณเฑียรนักเกรงเพลิงจะไหม้  จึงโปรดฯให้รื้อตำหนักส่วนซ้ายก่อน  ให้ทำพระตำหนักตึกใหญ่ถวายกรมพระศรีสุราลัย  ให้เสด็จประทับอยู่ ณ ที่นั้น  ครั้นกรมสมเด็จพระศรีสุราลัยได้เสด็จสู่ทิวงคตแล้ว  สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวก็หาได้พระราชทานให้เจ้านายพระองค์หนึ่งพระองค์ใดเสด็จมาประทับอยู่ไม่  ทรงพระกรุณาโปรดฯพระราชทานให้กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูรประทับอยู่ ณ ที่นั้น  ด้วยกรมสมเด็จพระศรีสุดารัตนราชประยูรนั้น ท่านได้เสด็จอยู่กับกรมสมเด็จพระศรีสุราลัยแต่เดิม  ได้ทรงทำนุบำรุงเลี้ยงตั้งแต่ยังทรงพระเยาว์มานั้น  ก็ทำเป็นตึกแถวกันไป แถวชั้นในโปรดฯให้ก่ออิฐถือปูน  แถวนอกโปรดฯให้ทำขัดแตะถือปูน  โปรดฯให้ทำโรงปืนจ่ารงรางเกวียน รอบพระระเบียงวัดพระศรีรัตนศาสดารามด้านตะวันออกติดเนื่องกันเป็นอันมาก  และโปรดฯให้ซ่อมแซมพระมหามณเฑียรและประตูกำแพงรอบพระมหาราชวัง  แต่เดิมนั้นเป็นประตูยอดมณฑปเครื่องไม่ทาดินแดง  โปรดฯให้รื้อทำใหม่เป็นประตูหอรบ  และพระทีนั่งตำหนักน้ำแต่ก่อนเป็นแพลอยหนุนด้วยไม่ไผ่  แล้วโปรดฯให้รื้อทำเป็นเสามีคาน ตั้งเสาพระตำหนักน้ำข้างบนนั้น  ใช้ตะพานยาวลอยแทนแพ   อนึ่งพระที่นั่งพุทไธสวรรย์เดิมเป็นฝาไม้ไม่มียอด โปรดฯให้ทำใหม่เป็นผนักก่ออิฐถือปูน หลังคามุงกระเบื้องเคลือบ ยอดปราสาท  และหอกลางเป็นเครื่องไม้ยอดมณฑป โปรดฯให้ทำเครื่องก่อชั้นล่าง  แต่ชั้นกลางชั้นบนนั้นทำเป็นฝาขัดแตะถือปูน  ให้เปลี่ยนยอดมณฑปเป็นยอดเกี้ยว   ในปีขาลยังเป็นเอกศก จุลศักราช ๑๑๙๑  ได้โปรดฯให้สระขนานเป็นการใหญ่ครั้งหนึ่ง  และแต่ก่อนมาอาวุธเครื่องแห่ห้ามไม่ให้ใช้อาวุธจริงให้ใช้เป็นไม้เทียม(๑)  ก็ครั้งนี้โปรดฯให้เกณฑ์ขุนนางและข้าราชการทำอาวุธเครื่องแห่ให้ใช้การได้  แล้วคิดเงินพระราบชทานให้ตามสมควร  เสร็จการแห่แล้ว  ให้เจ้เพนักงานรวบรวมไว้ในคลัง  พระราชประสงค์จะได้ไว้ใช้ราชการพระนคร  แล้วโปรดฯให้ช่างเรือทำเรือพระที่นั่งขึ้นไว้  เป็นพระเกียรติยศสำหรับแผ่นดิน  ก็พระอารามที่ได้ทรงสามารถที่ได้ทรงสถาปนาและบูรณะปฏิสังขรณ์เสร็จแล้วบ้าง  ที่ยังค้างอยู่บ้างเล็กน้อย  ก็โปรดฯให้มีมหกรรมฉลองเป็นครั้งแรก   ในจุลศักราช ๑๑๙๓ ปีเถาะตรีศก เดือนยี่  ฉลองวัดพระราชโอรส ซึ่งได้ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์แต่ยังไม่ได้ผ่านพิภพ  พระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยพระราชทานนาทว่า วัดราชโอรสาวัด ๑  วัดราชสิทธิ์ได้ทรงผนวชอยู่ที่นั้นและวบูรณะปฏิสังขรณ์วัด ๑  วัดภคินีนาถของกรมหลวงเทพยดีฝ่ายใน  ได้ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์วัด ๑  วัดโมลีโลกยาราม ได้ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์วัด ๑  วัดอรุณราชวราราม ได้ทรงซ่อมแซมขึ้นอีกวัด ๑  วัดระฆังโฆสิตาราม ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์ขึ้นวัด ๑  วัดพรยาทำ ทรงปฏิสังขรณ์ขึ้นวัด ๑  วัดสุวรรณาราม ได้ทรงปฏิสังขรณ์ขึ้นวัด ๑  วัดสระเกศ ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์ทั่วทั้งพระอารามและได้สร้างพระวิหารขึ้นไว้พระอัษฐารส ศรีสุคตทศพลญสณบพิตรสูง ๒๑ ศอก ๑๔ นิ้ว  ซึ่งได้อันเชิญมาแต่วัดพิหารทองเมืองพิษณุโลก(๒)  แล้วทำกุฎีสงฆ์เป็นตึกทั้งนั้นและการอื่นอีกทั้วพระอาราม  และทำเมรุบรรดาศักดิ์เมรุราษฎร มีพลับพลา โรงรำ และโรงครัวระทาดอกไม้ไว้พร้อมทุกสิ่ง  สำหรับเป็นทานรวมพระอาราม  ฉลองพร้อมกันครั้งนั้น ๙ พระอาราม  มีโรงรำการเล่นพระอารามละอย่างๆ  วัดราชโอรสมีโขนโรงใหญ่ชักรอกดอกไปเพลิง  ทรงทิ้งสลากพระราชโอรสพระราชธิดา  และพระสนมกับทั้งเครื่องราชูปโภค  มีพระมหาสังข์ทักษิณาวรรษเป็นต้น  แล้วโปรดเกล้าฯให้เจ้าพนักงานพระคลังมหาสมบัติไถ่สลากละชั่งบ้างสองชั่งบ้าง  สิ้นพระราชทรัพย์ ๒๐๐ ชั่ง  เป็นมหาบริจาคครั้งหนึ่ง ลุจุลศักราช ๑๑๙๔ ปีมะโรงจัตวาศก  กรมพระราชวังบวรสถานมงคลสวรรคต  โปรดฯให้ทำพระเมรุยอดปรางค์ ณ ท้องสนามหลวงครั้งหนึ่ง  และโปรดฯให้สถาปนาบรมวงศานุวงศ์เลื่อนกรม(๓)และเป็นต่างกรมขึ้น  ทรงเลื่อนกรมหมื่นสามพระองค์ขึ้น คือ กรมหมื่นเทพพลภักดิ์ กรมหมื่รักษ์รณเรศ(๔) กรมหมื่นเสนีบริรักษ์ขึ้นเป็นกรมหลวง  แล้วเลื่อนกรมหมื่นรามอิศเรศ กรมหมื่นเดชอดิศร กรมหมื่นพิพิธภูเบนทร์ขึ้นเป็นกรมขุน  ทรงตั้งพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้าพระองค์น้อย เป็นกรมขุนอิศเรศรังสรรค์  ทรงตั้งน้องนางเธอฝ่ายใน เป็นกรมขุลกัลยาสุนทร  แล้วทรงตั้งพระบรมวงศ์เป็นกรมหมื่น ๔ พระองค์ คือ กรมหมื่นสวัสดิวิไชย ๑  กรมหมื่นไกรสรวิชิต ๑  กรมหมื่นศรีสุเทพ ๑  กรมหมื่นณรงคหริรักษ์ ๑  แล้วทรงตั้งพระเจ้าน้องยาเธอเป็นกรมหมื่นอีก ๕ พระองค์ คือ กรมหมื่นพิทักษ์เทเวศร์ ๑  กรมหมื่นเสพสุนทร ๑  กรมหมื่นสนิทนเรนทร์ ๑  กรมหมื่นอินทรอมเรศ ๑  กรมหมื่นวงศาสนิท ๑  ครั้นภายหลังจึงโปรดฯให้สถาปนาพระเจ้าลูกเธอขึ้นเป็นกรมหมื่น ๓ พระองค์ ฝ่ายหน้า ๒ พระองค์ เป็นกรมหมื่นมาตยพิทักษ์พระองค์ ๑  กรมหมื่นอมเรศบดินทร์พระองค์ ๑  ฝ่ายใน กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพพระองค์ ๑  แล้วทรงตั้งพระบรมวงศ์เดิมพระองค์หนึ่งเป็นกรมหมื่นนรานุชิต  ทรงตั้งบรมวงศ์เธอที่ ๒ พระองค์หนึ่งเป็นกรมหมื่นอมรมนตรี ทรงตั้งพระองค์เจ้าเจ่งเป็นกรมหมื่นนเรนทร์บริรักษ์   แต่นั้นล่วงมาในเมืองกำโพชประเทศเกิดกลับจิตคิดเป็นศัตรูต่อพระนครขึ้น ๒ ครั้ง  ครั้งแรกองค์จันเป็นขบถ  รับสั่งโปรดฯให้เจ้าพระยาบดินทรเดชาเป็นแม่ทัพยกไปทางบก  เจ้าพระยาพระคลังเป็นแม่ทัพยกไปทางเรือ  ครั้งหลังองค์อิ่มเป็นขบถ  จึงโปรดฯให้เจ้าพระยาบดินทรเดชาและขุนนางอีกหลายนายยกโยธาทัพไปปราบปรามอริราชไพรี  ฝ่ายเหนือและทิศตะวันออกก็เรียบร้อยถาวรอยู่ตามกาลสมัย  และฝ่ายหัวเมืองเอก ซึ่งขึ้นในพระราชอาณาจักร คิดร้าวฉานเป็นศัตรูขึ้น  และข้างฝ่ายใต้และฝ่ายตะวันตกเมืองฉัเชิงเทรา  เมืองนครชัยศรีคิดตั้งเป็นตั้วเฮียเป็นศัตรูต่อพระมหานครขึ้นอีก  ก็โปรดฯให้เจ้าพระพระคลังว่าที่สมุหพระกลาโหม(๕)และขุนนางข้าทูลละอองธุลีพระบาทอีกหลายนาย  ยกพลโยธาทัพบกทัพเรือไปปราบปรามให้สิ้นเสี้ยนศัตรู  จนราบคาบเรียบร้อยดำรงสุขสวัสดิ์มา .................................................................................................................................................... (๑) สระขนาน คือ สระสนาน  เป็นการซ้อมเสด็จยกพยุหยาตราที่สถลมารค(บก)  ประกอบด้วยการจัดกระบวนรบแบบโบราณ ๔ ทัพใหญ่ คือ คชนึก อัศวนึก รถานึก พลนึก  คงจะน่าดูยิ่งนัก ทัพกระบวนช้างนั้นว่าใช้ช้างน้ำมันแต่ละช้างห่างกันสุดเสียงสังข์  มีภาพเขียนให้เห็นเป็นแบบอยู่ใน กระบวนพยุหยาตราเพชรพวง เปรียบได้อย่างกระบวนแห่พยุหยาตราทางชลมารคซึ่งขณะนี้ยังมีอยู่  แต่แปลงเป็นพระราชพิธีเสด็จถวายผ้าพระกฐิน  การสระสนานใหญ่เสด็จพยุหยาตราทางสถลมารคสูญไปเสียแล้ว  เหลือแต่การสวนสนามและแสดงยาแสนยานุภาพกองทัพไทย ถ้าคิดทำสระสนานใหญ่เพื่อเฉลิมฉลองในพระราชสิริราชสมบัติครบ ๖๐ ปี  ในปีหน้านี้ คงเป็นบุญตาและเป็นที่เลื่องลือไปทั่วทั้งโลกแน่ๆ  การจัดทัพโบราณที่ยิ่งใหญ่ขนาดในตำนานนั้นคงจะไม่มีให้เห็นที่ใดในโลกอีกแล้ว การสระสนานครั้งใหญ่มีครั้งหนึ่งใน แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  ครั้งนั้นให้จำลองอาวุธจากไม้เข้าขบวนแห่  ครั้นแผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงพระราชดำริว่าหาเป็นประโยชน์ไม่  โปรดฯให้เจ้านายและขุนนางช่วยจัดทำอาวุธจริงเข้ากระบวนแห่  เมื่อเสร็จการพระราชพิธีโปรดฯให้เก็บเครื่องอาวุธไว้ในคลังแสงเพื่อการพระราชสงคราม ป้องกันประเทศต่อไป (๒) พระอัษฐารสนี้ มีตำนานปรากฏอยู่ในพงศาวดารกรุงศรีอยุธยา ตอน  พระเจ้าหงสาวดีบุเรงนองล้อมเมืองพิษณุโลก (๓) เมื่อกรมพระราชวังฯสวรรคตนั้น  ข้าของเจ้านายต่างกรมหลายพระองค์ตื่นกัน  หมายว่าเจ้านายของตนจะได้เลื่อนขึ้นเป็นกรมพระราชวังบวรฯ  ถึงจัดหาตระเตรียมสมปัก หอก ไว้จะได้แห่แหนกัน  ทรงรำคาญจึ่งทรงปรึกษาพระยาศรีพิพัฒ(สมเด็จเจ้าพระยาองค์น้อย)  กราบทูลว่า ให้ทรงเลื่อนกรมเจ้านายที่มีความชอบเสียให้ปรากฏว่าจะได้ทรงรับกรมเพียงเท่านั้น  ทรงเห็นชอบด้วยจึ่งโปรดฯให้เลื่อนกรมเจ้านาย  เหตุที่ตื่นจะเป็นกรมพระราชวังบวรฯก็สงบลง   จึงเป็นพระราชธรรมเนียมสืบมา  เมื่อกรมพระราชวังบวรฯสวรรคตเมื่อใดก็มีการเลื่อนกรมเจ้านายที่มีความชอบ (๔) โดยเฉพาะพระองค์นี้ ทรงโทมนัสน้อยพระทัยมาก  เนื่องจากทรงร่วมทุกข์ร่วมสุขกันมากับพระองค์ท่าน และกรมพระราชวังบวรฯซึ่งเสด็จสวรรคตไปนั้น  และพระองค์นี้ทรงเป็นกำลังสำคัญร่วมกับกรมพระราชวังบวรฯในการเสด็จขึ้นครองราชย์ของพระองค์ท่าน  จึงมั่นหมายพระทัยอย่างยิ่งที่จะได้สืบต่อตำแหน่ง  เมื่อไม่สมพระทัยจึ่งเป็นเหตุที่น่าเศร้าในการณ์ต่อมา (๕) เมื่อโปรดฯให้เจ้าพระยาพระคลังเลื่อนขึ้นเป็นที่สมุหพระกลาโหมนั้น เจ้าพระยาพระคลังบ่ายเบี่ยงว่า  ใครได้เป็นที่นั้นมักจะอายุสั้น  ขอพระราชทานอนุญาตอย่าให้เป็นที่สมุหพระกลาโหมเลย  จึ่งทรงพระกรุณาโปรดฯให้เป็นพระยาพระคลังว่ากรมท่าตามเดิม  และโปรดฯให้ว่าที่สมุหพระกลาโหมด้วย  ท่านจึงได้ถือตรา ๒ ดวงแต่นั้นมา จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ต.ค. 48 16:53:03 ]

ความคิดเห็นที่ 5 ขอบพระคุณครับ คุณ พัชร์เฟื่อง น่ารักจัง กระทู้เดิมยังไม่จบก็เสียหาย  จึงต้องมานั่งพิมพ์ใหม่ครับ แต่ก็ดีครับ ที่ได้เห็นน้ำใจจากทุกๆท่าน   ขอบคุณทุกๆคนเลยครับ  อย่างนี้อึดขึ้นโขครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ต.ค. 48 16:57:43 ]

ความคิดเห็นที่ 6 ตามมาจองที่ อย่างเดิมค่ะ จากคุณ : little kitty - [ 21 ต.ค. 48 20:56:01 ]

ความคิดเห็นที่ 7 สวัสดีครับ  little kitty จากคุณ : กัมม์ - [ 21 ต.ค. 48 22:14:56 ]

ความคิดเห็นที่ 8 ภายหลังการนอกพระนครนั้น ก็ได้โปรดเกล้าฯให้พระยาพระคลังไปทำการป้อม  มีป้อมประโคนชัย ป้อมนารายณ์ปราบศึก เป็นประธาน ที่ได้เสด็จเป็นแม่กองทำเมื่อยังไม่ได้ผ่านพิภพนั้น  และโปรดฯให้ทำขึ้นใหม่อีกป้อมหนึ่ง ชื่อป้อมตรีเพชร  และโปรดฯให้จมื่นราชามาตย์เป็นแม่กองทำป้อมที่แหลมปากอ่าวเมืองจันทบุรี ชื่อป้อมไพรีพินาศ ๑  ที่แหลมสิงห์ป้อมเก่าทำเสียใหม่ ชื่อพิฆาตปัจจามิตร ๑  แล้วโปรดฯให้จัดการที่เกาะกลางน้ำเกิดขึ้นใหม่  เยื้องข้างในป้อมผีเสื้อสมุทรนั้น  จะได้ก่อเป็นเจดีย์  ด้วยแต่เดิมพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ได้รับพระบรมราชโองการแด่สมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยสมเด็จพระบรมชนกมหาราชาธิราชเจ้า  โปรดฯให้ทำเจดีย์  ยังหาทันที่จะได้สถาปนาฉลองพระเดชพระคุณให้สมพระราชประสงค์ในรัชกาลนั้นไม่  จึงโปรดให้จัดการสถาปนาขึ้นก่อเป็นเจดีย์  และที่ปากคลองบางปลากด เป็นทางเข้ามาปากแม่น้ำสงขลาได้  ก็โปรดฯให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมขุนเดชอดิศร ไปเป็นแม่กองทำการป้อม ชื่อป้อมคงกะพัน  ขุดสนามเพลาะชักปีกกา ก่อกำแพงล้อมด้านหลังไว้แล้วโปรดฯให้เอาเลขไพร่หลวง เลขฝีพาย เลขสมกำลัง  ซึ่งอยู่ในแขวงเมืองสมุทรปราการนั้นมาเป็นเลขไพร่หลวงกรมทหารปืนใหญ่  แล้วโปรดฯให้มีพระยาจางวางฝ่ายซ้ายเป็นนายบังคับการ  และให้มีเจ้ากรมปลัดกรมฝ่ายขวาฝ่ายซ้ายกำกับทุกๆป้อม  และที่เมืองสมุทรสงครามโปรดฯให้สมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์เสด็จไปเป็นแม่กองทำป้อมพิฆาตข้าศึก  แล้วโปรดฯให้ตั้งเจ้ากรมปลัดกรมรักษาป้อมแล้วพระราชทานญวนสวามิภักดิ์ ซึ้งเจ้าพระยาบดินทรเดชาส่งมาจากเมืองพระตะบองเป็นคน ๓๓๔ คน  ให้ท่านไว้ทรงใช้สอย แต่โปรดฯให้พระยาราชสุภาวดีตรวจสักท้องมือไว้ว่ากองอาสาจาม ให้ขึ้นในสมเด็จพระเจ้าน้องยาเธอ เจ้าฟ้ากรมขุนอิศเรศรังสรรค์  และที่เมืองสาครบุรี เมืองฉะเชิงเทรา  ก็โปรดฯให้ทำป้อมขึ้นไว้ และโปรดฯให้พระยาศรีพิพัฒราชโกษาเป็นแม่กองจ้างจีนขุดคลองบางขนากบรรจบคลองพระโขนงเป็นทาง ๓๓๗ เส้น ๑๙ วาสิ้นพระราชทรัพย์เป็นเงิน ๖๓ ชั่งเศษ  แล้วโปรดฯให้จ้างจีนขุดคลองที่เรียกว่าสุนัขหอน ให้ขุดแยกที่น้ำชนเข้าไปในทุ่งริมบ้านโพหักสายหนึ่งเพื่อจะให้คลองนั้นตื้นช้า  สิ้นพระราชทรัพย์เป็นเงิน ๑๐๒ ชั่ง ๔ ตำลึง ลุจุลศักราช ๑๑๙๓ ปีเถาะตรีศก  โปรดฯให้พระยาโชฎึกราชเศรษฐีจ้างจีนขุดคลองบางขุนเทียน  บรรจบคลองด่านวัดปากน้ำและแยกบางบอนเป็นสองสาย รวมเป็นเงิน ๖๒๗ ชั่ง ๑๘ ตำลึงเศษ  และโปรดฯให้ต่อกำปั่นรบกำปั่นลาดตระเวนไว้ค้าขายบ้าง และใช้ราชการในพระนครด้วย  คือเทพโกสินทร ๑  จินดาดวงแก้ว ๑  แต่ลำนี้บรรุกของไปแตกเสียที่หน้าเมืองไหหลำ  แล้วโปรดฯให้เจ้าหมื่นไวยวรนารถ(๑)ต่อขึ้นใหม่  พระราชทานชื่อว่าระบิลบัวแก้ว   แล้วโปรดฯให้ต่อขึ้นอีกพระราชทานชื่อว่า แกล้วกลางสมุทร รวมเรือ ๑๒ ลำ  แล้วโปรดเกล้าฯให้เจ้าหมื่นไวยวรนารถไปทำป้อมใหญ่ขึ้นที่บางจะเกรงสำหรับแม่ทัพพักชื่อป้อมเสือซ่อนเล็บ  แล้วภายหลังทรงพระกรุณาโปรดฯให้เลื่อนยศขึ้นเป็นเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์เป็นจางวางมหาดเล็ก ครั้งหนึ่งเจ้าพระยานครศรีธรรมราชเข้ามาเฝ้า  จึงมีพระบรมราชโองการดำรัสสั่งให้ต่อเรือที่จะใช้ในคราวน้ำมากน้ำน้อยก็ให้ใช้ได้  เจ้าพระยานครศรีธรรมราชตั้งกองต่อเรือถวายเป็นเรือข้างศรีษะเป็นปากปลา  ข้างท้ายเป็นกำปั่นเสร็จแล้วลอยถวาย  ครั้นทอดพระเนตรแล้วโปรดให้จารึกชื่อไว้ว่า เรือมหาพิไชยฤกษ์  แล้วโปรดฯให้ข้าทูลละลองธุลีพระบาท และเจ้าภาษีนายอากรรับไปต่อถวายคนละลำๆได้เรือ ๓๐ ลำ  พระราชทานชื่อไว้ทุกลำ(๒)  พระราชทานเงินช่วยแรงให้ลำละ ๓๐ ชั่ง  สิ้นพระราชทรัพย์ ๙๐๐ ชั่ง  เจ้าพระยานครศรีธรรมราชจึงตั้งต่อถวายอีกลำ หมดจดงดงามดี  เพื่อจะให้เป็นเรือพระที่นั่งนานถึง ๗ ปีจึงเสร็จ  พระเจ้าอยู่หัวโปรดฯพระราชทานชื่อว่า เรืออมรแมนสวรรค์  แล้วโปรดฯให้เจ้าพระยาพระคลัง ข้าราชการที่พอจะทำได้  ให้ต่อเป็นอย่างเรือป้อมขึ้นอีก ๘๐ ลำ  โปรดฯให้จ่ายออกใช้ราชการตามหัวเมืองฝ่ายทะเล ๔๐ ลำ  ใช้ในพระนคร ๔๐ ลำ  พระราชทานเงินช่วยค่าแรงให้ลำละ ๒๐ ชั่ง  สิ้นพระราชทรัพย์ ๑๖๐๐ ชั่ง  ก็เครื่องอาวุธต่อสู้ข้าศึกมีปืนน้อยปืนใหญ่เป็นต้น  ก็ได้โปรดฯให้จัดขึ้นและสร้างไว้สำหรับพระนคร ลุจุลศักราช ๑๑๙๖ ปีมะเมียฉศก  จับการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนเป็นการใหญ่  พระสงฆ์สวดพระพุทธมต์ ๕๐๐ รูป  ถวายไตรจีวรบริขารพร้อม  และมีสลากผลชั่ง ๑ บ้าง ๒ ชั่งบ้าง ๑๐ ตำลึงบ้าง  รวมสิ้นพระราชทรัพย์ ๒๐๐ชั่ง  ก็ครั้งนั้นพระนครค่อยเรียบร้อยเป็นปกติ  จึงทรงพระกรุณาโปรดฯให้หมายประกาศเป่าร้องบอกบุญแก่พระบรมวงศานุวงศ์แก่ฝ่ายหน้าฝ่ายใน ข้าทูลละอองธุลีพระบาทและราษฎรทั่วพระนคร  ใครมีศรัทธาขวนขายได้ให้หาสัตว์เล็กสัตว์ใหญ่ที่ต้องกักขังจะต้องฆ่าทั้งปวง ไม่กำหนดว่าน้อยว่ามากตามแต่จะได้  เอาปล่อยเสียทั้งสิ้นให้พ้นภัย กำหนดการไว้ ๓ วัน  ก็และที่ในหลวงนั้นโปรดฯให้ตั้งพิธีการ มีพระสงฆ์สวดพระพุทธมนต์ ๓ วัน  แล้วเสร็จการ อนึ่ง เก๋งโรงทานหลวงข้างกำแพงพระราชวังนั้น  ก็โปรดฯให้ทำใหม่ใหญ่กว่าเก่า ตั้งให้ทานดังแต่ก่อนมา  ก็เมื่อเทศกาลสำเภาออก ก็พระราชทานข้าวกล้องมอบให้จุ้นจุ๊ลำละบั้น ๑ บ้าง เกวียน ๑บ้าง  ออกไปให้ทานแก่คนโซที่เมืองจีนทุกๆลำ  ทรงบำเพ็ญพระราชกุศลอื่นอีกหลายอย่างหลายประการ  ทรงขวนขวายในพระราชกุศลและการทำนุบำรุงรักษาพระนคร พระราชอาณาจักร ฉะนี้ ลุจุลศักราช ๑๑๙๖ ปีมะเมียฉศก  จับการปฏิสังขรณ์วัดพระเชตุพนและได้ทรงทำเพิ่มเติมขึ้นเป็นอันมาก  ทั้งบริเวณพระอุโบสถนั้นก็โปรดฯให้ทำใหม่และพระอุโบสถของเดิมนั้นพังลงครั้งหนึ่ง  จึงโปรดฯให้ขยายผนังออกไปอีกและยกให้สูงขึ้น  และผูกพัทธสีมาใหม่ด้วย  และทำพระวิหารพระพุทธไสยาสน์ขึ้นหลังหนึ่ง  ทรงสร้างพระพุทธไสยาสน์ขึ้นองค์หนึ่งยาว ๙๐ ศอก  และพระเจดีย์สูง ๒๐วา ๒ ศอก ๒ พระองค์  สูงเท่ากับเจดีย์องค์ ๑ ของเดิม  ทรงพระราชดำริว่า เมื่อในรัชกาลเป็นปฐม  สมเด็จพระบรมไปยกาธิราชเจ้าได้ทรงสถาปนาพระเจดีย์ในวัดพระเชตุพนองค์ ๑ สูง ๒๐ วา ๒ ศอก  แล้วบรรจุพระศรสรรเพชญฯซึ่งได้มาแต่กรุงเก่า  ที่พม่าเอาเพลิงสุมเอาทองคำที่หุ้มนั้นยังเหลืออยู่แต่แกนทองเหลือชำรุดปรุไปทั้งพระองค์ จะแก้ไขไม่ได้  จึงหุ้มดีบุกบรรจุไว้ภายในแล้วพระราชทานนามว่า มหาเจดีย์ศรีสรรเพ็ชญดาญาณ  แล้วก็โปรดฯประดับใหม่ด้วยกระเบื้องเขียว  แล้วจึงดำรัสให้ช่างสถาปนาก่อพระเจดีย์องค์กลางเดิมขึ้นไว้ข้างเหนือประดับด้วยกระเบื้องขาว  บรรจุพระบรมธาตุอุทิศถวายพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิราชพระราชทานนามว่า พระมหาเจดีย์ดิลกธรรมกรกนิทาน องค์หนึ่ง  สถาปนาไว้ข้างใต้ประดับด้วยกระเบื้องเหลือง  ทรงพระราชอุทิศไว้เป็นส่วนในรัชกาลแห่งพระองค์พระราชทานนามว่า พระมหาเจดีมุนีปัตตบริขาร  และพระเจดีย์ราบรอบพระระเบียงชั้นนอกอีกชั้นหนึ่ง  และก่อภูเขาซึ่งรื้อมาจากสวนขวา  และสร้างพระวิหารทิศและศาลารายรอบไป ได้ทรงเพิ่มเติมขึ้นอีกเป็นอันมาก  ทั้งกุฎีสงฆ์ก็ทำเป็นตึก ทั้งตำหนักทั่วไป สิ้นพระราชทรัพย์ ๗๐๐๐ ชั่ง  เสร็จแล้วก็ทำมหกรรมการฉลองเป็นการใหญ่ครั้งหนึ่ง   และโปรดฯให้ช่างหล่อพระพุทธรูปน้อยใหญ่ด้วยทองคำด้วยเงินบ้าง  และได้ทรงสร้างพระฉลองพระองค์หุ้มทองคำ ทรงเครื่องต้นก็หลายพระองค์   และเพิ่มเติมเครื่องทรงพระแก้วตามฤดูด้วย และพระพุทธรูปหล่อด้วยเงินเท่าพระชันษาหนักองค์ละ ๑๐ ตำลึง  ทรงหล่อทั้ง ๓ แผ่นดิน รวมพระพุทธรูป ๑๙๕ พระองค์  มีเศวตฉัตรกั้  แล้วโปรดฯให้หล่อพระพุทธรูปใหญ่ไปไว้ในพระอุโบสถวัดสุทัศน์องค์ ๑  วักราชนัดดาองค์ ๑(๓)  โปรดให้ช่างทำพระทรงเครื่องไว้วัดนางนององค์ ๑  ให้หล่อพระประธานหน้าตักกว้าง ๖ ศอก ไว้ในพระอุโบสถวัดเฉลิมพระเกียรติซึ่งได้สถาปนาขึ้นใหม่องค์ ๑  และให้ก่อเจดีย์ใหญ่สูงเส้น ๗ วา  และสถูปเจดีย์วัดบวรนิเวศ ๑  และเจตินาวาวัดยานนาวา ๑  และสมุทรเจดีย์สูง ๑๐ วา มีศาลา ๔ ทิศที่เกาะเกิดใหม่เมืองสมุทรปราการ ๑  และทรงบูรณะปฏิสังขรณ์ในวัดอรุณ  แล้วสร้างพระปรางค์ องค์เดิมเป็นของโบราณสูง ๘ วา  โปรดฯให้ก่อหุ้มขึ้นใหม่สูง ๓๕ วาองค์ ๑  พระปรางค์วัดราชบูรณะองค์ ๑  พระปรางค์ใหญ่วัดสระเกศองค์ ๑ เริ่มไว้แต่เดิมยังไม่เสร็จ  พระปรางค์ในบริเวณวัดพระศรีศาสดารามอีก ๘ องค์  และทรงพระราชดำริว่า วัดพระโตนั้นเมื่อในปัจฉิมรัชกาลแห่งพระบาทสมเด็จพระบรมชนกนาถก็ได้โปรดฯให้ทำพระวิหารใหญ่ขึ้น  การยังไม่ทันแล้ว  เชิญพระศรีสากยมุนีขึ้นประดิษฐานไว้  การอื่นก็ยังมิได้กระทำสิ่งอะไรลงก็เสด็จสวรรคตล่วงไป  ครั้งนี้จะต้องขวนขวายให้เสร็จลงจงได้  จึงโปรดเกล้าฯให้พระเจ้าน้องยาเธอ กรมหมื่นพิทักษ์เทเวศร์กับพระยาศรีพิพัฒรัตนโกษา ปันหน้าที่กันดูแลทำทั่วไปทั้งพระอาราม  ครั้นการเสร็จแล้วพระราชทานนามว่า วัดสุทัศนเทพวราราม   วัดมหาธาตุนั้นพระอุโบสถวิหารซ่อมแซมของเก่า กุฎีสงฆ์ทำเป็นตึกใหม่ทั้งสิ้น  วัดราชบูรณะซ่อมแซมของเก่า ทำใหม่แต่พระปรางค์องค์ ๑  วัดชนะสงครามซ่อมแซมของเก่าที่ชำรุดไป  วัดสระเกศได้ทรงบูรณะทั่วไป  วัดเทพธิดาโปรดฯให้สร้างด้วยมูลทรัพย์ของพระเจ้าลูกเธอ กรมหมื่นอัปสรสุดาเทพฝ่ายใน  วัดราชนัดดาโปรดฯให้สร้างด้วยมูลทรัพย์ของสมเด็จพระนางนาฏโสมนัศวัฒนาวดี  วัดบพิตรภิมุขวัด ๑ วัดเกาะแก้ววัดคอกกระบือนั้น โปรดฯให้ทำสำเภาก่อด้วยอิฐขึ้นไว้ยาวเส้น ๑ ด้วยทรงพระราชดำริว่า นานไปจะไม่มีผู้เห็นสำเภา  จึงพระราชทานนามว่า วัดยานนาวาราม ๑ วัดทองธรรมชาติ ๑  วัดอรุณราชวรารามเป็นของหลวงเดิม  แล้วทรงทำพระปรางค์ใหม่บนยอด  โปรดฯให้ทำเป็นยอดพระเกี้ยวขึ้นสวมไว้  และกุฎีสงฆ์เดิมฝาขัดแตะถือปูน ให้ทำเป็นตึกทั้งสิ้น  การอื่นก็ทรงเพิ่มเติมขึ้นอีกหลายสิ่งทั่วไปทั้งพระอาราม  วัดโมลีโลก ๑  วัดหงสาราม ๑  วัดราชสิทธิ ๑  วัดสังข์กระจาย ๑  วัดปากน้ำ ๑  วัดอัปสรสวรรค์ ๑  วักหนังของกรมสมเด็จพระศรีสุราลัยทรงสร้างไว้เดิม ๑  วัดนางนองเป็นของหลวง ๑  วัดราชโอรส ๑  วัดอินทาราม ๑  วัดสุวรรณาราม ๑  โปรดฯให้บูรณะขึ้นใหม่  และให้ทำเป็นเมรุปูนขึ้นไว้อย่างวักสระเกศ  ทั้งที่วัดอรุณนั้นด้วย โปรดฯให้บูรณะขึ้นใหม่ วัดเครือวัลย์วรวิหาร ๑  วัดนาคกลาง ๑  วัดพระยาทำ ๑  วัดเงิน ๑  วัดทอง ๑  วัดภคินีนาถ ๑  วัดสมอราย ๑  วัดดุสิดาราม วัดบวรมงคล โปรดฯให้บูรณะขึ้น  วัดเฉลิมพระเกียรติ ทรงสถาปนาขึ้นใหม่  วัดสุวรรณดารารามกรุงเก่า ๑  และวัดอัมพวันเจติยารามเมืองสมุทรสงคราม ๑  วัดกัลยาณนิมิตร ๑  รวมวัดที่ได้ทรงบูรณะปฏิสังขรณ์อยู่ในพระนคร นอกพระยนคร ๓๕ วัด  สร้างขึ้นใหม่ ๔ วัด รวม ๓๙ วัด  และที่มณฑปพระพุทธบาทนั้นชั้นในไฟไหม้  ก็โปรดฯให้พระยาพิไชยสงครามขึ้นไปทำใหม่ทั้งนั้น  ชั้นนอกก็โปรดฯให้ว่อมแซมขึ้นให้งามดังเก่าด้วย  การบูรณะพระอารามทุกๆพระอารามสิ้นพระราชทรัพย์เป็นอันมาก  ก็และพระอารามนอกจากนี้  ที่เจ้านายและขุนนางสร้างถวายเป็นพระอารามหลวงก็โปรดฯพระราชทานเงินช่วยธารณะด้วยทุกๆพระอาราม   และทรงสร้างพระคัมภีร์ปรัยัติไตรปิฎกธรรมพระบาลีอรรถกถา ฎีกาโยชนา และคัมภีร์สัททสาตรสัทธาวิเศษ  ไว้จัดเป็นฉบับเอก ฉบับโท  ประดิษฐานไว้ ณ พระราชัยเตบูรสถาน  ฉบับเอกเป็นที่สักการบูชา  ส่วนธรรมเจดีย์มีสายรัดไหมถัก  และกรอบสลากงาผ้าห่อล้วนปราณีต  และฉบับทองน้อยรดน้ำไว้สำหรับหอพระมณเฑียรธรรม  และเทพชุมนุมรดน้ำกรอบมุกไว้สำหรับหอไตรวัดพระเชตุพน  อีกฉบับหนึ่งกรอบลายกำมะลอไว้สำหรับวัดราชโอรส  แล้วโปรดฯให้ซ่อมแซมฉบับทองรดน้ำแดง ซึ่งขาดหายอยู่นั้นให้บริบูรณ์  ส้รางขึ้นเสร็จแล้วทรงปิดทองมีผ้าห่อสายรัดพร้อมไว้สำหรับพระสงฆ์ที่ขัดสนหนังสือที่จะเล่าเรียน  จะได้ยืมไปเล่าเรียน แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 48 01:02:40 จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 00:42:50 ]

ความคิดเห็นที่ 9 (๑) คือ สมเด็จเจ้าพระยาบรมมหาศรีสุริยวงศ์ (๒) ชื่อเรือ  ไชยเฉลิมกรุง บำรุงศาสนา อาสาสู้สมร ขจรจบแดน แล่นเลยลม อุดมเดชะ ชะนะชิงชัย บรรลัยข้าศึก พิลึกเลอสรวง ทะลวงกลางรณ ประจญโจมทัพ จับโจรทมิฬ บินอรณพ ตลบล่องคลื่น ฝืนชลเชี่ยว เที่ยวอุมก กระหนกจาม ทรามคะนอง ผยองสมุทร ประทุษฐ์เมืองพาล รำบาญปรปักษ์ จักรอมเรนทร์ ตระเวนวารี ตรีเพ็ชฌฆาต พรหมาสตร์นารายณ์ ลอยชายเข้าเมือง กระเดื่องบุญฤทธิ์ พานิชภิเศก เฉกเทพดาสรรค์ มหันตมงคล (๓)  ได้ชักพระพุทธรูปไปวัดราชนัดดา  เมื่อเดือนอ้ายแรมหนึ่งค่ำ ปีมะเมียอัฐศก  พระพุทธรูปนั้นหน้าตัก ๗ ศอก  ให้ป่าวร้องราษฎรมาช่วยกันชักพระ  ผูกเชือก ๔ สายให้ราษฎรชัก  เจ้าพระยายมราช(บุนนาค)เป็นแม่กอง  ท่านขึ้นไปอยู่บนตะเฆ่กับองค์พระ  ให้ชักทางถนนเสาชิงช้า  พอถึงที่จะเลี้ยวออกถนนกำแพงใหญ่  ต้องหยุดคัดตะเฆ่  เจ้าพระยายมราชก็ลงมาตรวจดูเชือก  ครั้งนั้นราษฎรได้ยินเสียงม้าล่อก็สำคัญว่าให้ชัก ก็ชักขึ้นพร้อมกัน  เจ้าพระยายมราชไม่ทันจะกระโดดขึ้นตะเฆ่ด้วยชราถึง ๗๐ เศษแล้ว  ถูกตะเฆ่ทับขาขาดถึงตะโพกตายอยู่กับที่  ทนาย ๒ คนเข้าไปช่วยก็ถูกทับตายอีก  กว่าจะห้ามกันหยุดได้ก็ต่อพระพ้นศพไปแล้ว แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 48 01:00:16 จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 00:58:43 ]

ความคิดเห็นที่ 10 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ กรมขุนเจริญผลพูลสวัสดิ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาสัมฤทธิ์ ต้นราชสกุล ชมพูนุท ณ อยุธยา จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 11:27:40 ]

ความคิดเห็นที่ 11 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ พระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ปรสูติแตเจ้าจอมมารดาคล้าย ต้นราชสกุล สิงหรา ณ อยุธยา จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 11:31:21 ]

ความคิดเห็นที่ 12 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้ากินรี พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาฉิม จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 11:34:32 ]

ความคิดเห็นที่ 13 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าบุตรี กรมหลวงวรเสรฐสุดา พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่ท้าวสมศักดิ์ (เจ้จอมมารดาอึ่ง) จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 11:38:35 ]

ความคิดเห็นที่ 14 สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาทรัพย์ จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 11:41:37 ]

ความคิดเห็นที่ 15 ขอบคุณครับ ท่านเจ้าคุณฯ มาช่วยเพิ่มมูลค่ากับกระทู้ ไม่ค่อยได้เห็นท่านเลยนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 13:08:55 ]

ความคิดเห็นที่ 16 พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 14:43:22 ]

ความคิดเห็นที่ 17 .. เห็นท่านเจ้าคุณโพสรูปเลยขออนุญาตโพสมั่งนะครับ .. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าโกเมน กรมหมื่นเชษฐาธิเบนทร์ ต้นราชสกุล โกเมน ณ อยุธยา . จากคุณ : +-+ jackiezzz +-+ - [ 22 ต.ค. 48 15:22:36 ]

ความคิดเห็นที่ 18 .. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าลดาวัลย์ กรมหมื่นภูมินทรภักดี .. ต้นราชสกุล ลดาวัลย์ ณ อยุธยา . [คลิกเพื่อชมภาพขนาดจริง] จากคุณ : +-+ jackiezzz +-+ - [ 22 ต.ค. 48 15:24:49 ]

ความคิดเห็นที่ 19 .. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าชุมสาย กรมขุนราชสีหวิกรม .. ต้นราชสกุล ชุมสาย ณ อยุธยา . จากคุณ : +-+ jackiezzz +-+ - [ 22 ต.ค. 48 15:27:12 ]

ความคิดเห็นที่ 20 .. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุบรรณ กรมขุนภูวนัยนฤเบนทราธิบาล .. ต้นราชสกุล สุบรรณ ณ อยุธยา . จากคุณ : +-+ jackiezzz +-+ - [ 22 ต.ค. 48 15:29:34 ]

ความคิดเห็นที่ 21 .. พระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้า สิงหรา กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณฑีฆชนม์เชษฐประยูร .. เมื่อครั้งดำรงพระยศเป็น กรมหมื่นอักษรสาสนโสภณ . จากคุณ : +-+ jackiezzz +-+ - [ 22 ต.ค. 48 15:32:42 ]

ความคิดเห็นที่ 22 พระวิมาดาเธอ พระองค์เจ้าสายสวลีภิรมย์ กรมพระสุทธาสินีนาฎ ปิยมหาราชปดิวรัดา พระธิดาในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าลดาวัลย์ กรมหมื่นภูมินทรภักดี ต้นราชสกุล ลดาวัลย์ ณ อยุธยา พระวิมาดาเธอฯ ทรงเป็นหลานหลวงในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 15:34:06 ]

ความคิดเห็นที่ 23 เจ้านายที่ทรงสืบเชื้อสายจากพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว นอกจากพระราชโอรส พระราชธิดาในพระองค์แล้ว เจ้านายที่ทรงสืบเชื้อสายจากพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ ล้วนแล้วแต่สืบเชื้อสายมาจากพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวทั้งสิ้น โดยผ่านทางสมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในรัชกาลที่ ๕ สมเด็จพระเทพศิรินทรา บรมราชินี ทรงเป็นพระธิดาในสมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ พระองค์เจ้าศิริวงศ์ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์และพระชนนีน้อย สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอฯ ทรงเป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาทรัพย์ พระสนมเอก และเจ้าจอมมารดาทรัพย์ ท่านก็เป็นเชื้อสายลูกหลานในสมเด็จพระศรีสุลาลัย พระบรมราชชนนีพันปีหลวงในรัชกาลที่ ๓ ดังนั้น เจ้านายตั้งแต่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ ๕ เป็นต้นมา จนถึงปัจจุบันและอนาคต ล้วนแล้วแต่ทรงสืบเชื้อสายมาจาก สมเด็จพระศรีสุลาลัย พระบรมราชชนนีพันปีหลวง ในรัชกาลที่ ๓ และพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ทั้งสิ้น จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 22 ต.ค. 48 15:46:50 ]

ความคิดเห็นที่ 24 ลุจุลศักราช ๑๑๙๙ ปีระกานพศก  กรมสมเด็จพระศรีสุราลัยเสด็จสู่ทิวงคต  โปรดเกล้าฯให้ทำพระเมรุมาศยอดปรางค์  และทำเบญจาเงินตั้งพระศพ  ครั้นทิวงคตได้เดือนหนึ่ง ฉลองวัดหนัง วัดนางนอง  และวัดหนังเป็นวัดสร้างด้วยพระราชทรัพย์ของกรมสมเด็จพระศรีสุราลัย  วัดนางนองนั้นเป็นของหลวง  ฉลองพร้อมกันกับวัดพระศรีศาสดาราม ด้วยได้ทรงปฏิสังขรณ์เปลี่ยนเครื่องบนที่ชำรุดเสียใหม่  และทำพระวิหารยอดขึ้นข้างทิศเหนือองค์หนึ่ง  ผนังระเบียงก็เปลี่ยนใหม่  อนึ่งทรงพระราชดำริว่าราษฎรเรียกนามแผ่นดินว่า แผ่นดินต้น แผ่นดินกลาง แผ่นดินนี้  ไม่เป็นคำไพเราะสืบไปเบื้องหน้า  พระเจ้าอยู่หัวล่วงไปหลายพระองค์  คนทั้งปวงก็จะเรียกต่างๆเช่นเรียกว่า แผ่นดินขุนหลวงเสือ ขุนหลวงขี้เรื้อน ดังนี้  จึงได้ทรงสร้างพระพุทธปฏิมากรห้ามสมุทร สูง ๖ ศอก สองพระองค์  หุ้มทองคำเนื้อแปด  ทองหนังองค์ละ ๖๓ ชั่ง ๑๔ ตำลึง  ทรงเครื่องต้นอย่างบรมกษัตราธิราช  ลงยาราชวดีทั้ง ๒ พระองค์  จารึกพระนามพระองค์ที่อยู่ทิศเหนือว่า  พระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระบรมไอยกาธิราช จักรพรรดินารถบพิตรพระองค์ ๑  จารึกพระนามองค์ที่อยู่ทิศใต้ว่า พระพุทธเลิศหล้านภาลัย ทรงอุทิศถวายสมเด็จพระบรชนกนาถ ธรรมิกราชบพิตรพระองค์ ๑  โปรดฯให้มีการสมโภช ๓ วัน  พระสงฆ์ ๓๐๐ รูป  ที่สวดมนต์รับพระราชทานฉันนั้น ทรงถวายไตรจีวรแพรถลกบาตร ย่ามเข้มขาบและมูลค่าจตุปัจจัยองค์ละ ๔๐ บาท ทั้ง ๓๐๐ รูป  จึงมีพระบรมราชโองการสั่งให้เรียกนามแผ่นดินตามพระนามที่ทรงพระราชอุทิศถวายสมเด็จพระเจ้าแผ่นดินทั้ง ๒ พระองค์นั้น  ให้เรียกว่าแผ่นดินสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก  แผ่นดินสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย  ห้ามมิให้เรียกแผ่นดินต้น แผ่นดินกลาง แต่นั้นมา(๑) อนึ่ง โปรดฯให้ช่างทำเรือพระที่นั่งขึ้นไว้เป็นพระเกียรติยศสำหรับแผ่นดิน มีพระที่นั่งประกอบชื่อว่า รัตนดิลก เป็นต้น  รวมทั้งเรือศรี เรือประกอบ เรือกา เรือเอกไชย เป็นเรือพระที่นั่ง ๒๑ ลำ  สร้างขึ้นในรัชกาลที่ ๓  และมีช้างสีประหลาดอย่างเอกอย่างโทและเล็บครบเล็บรอบ และเอกทันต์ช้างกระ  ทั้งพังทั้งพลายรวม ๒๐ ช้าง  ม้าเทศอย่างดีขึ้นระวางว่า พระยาสังขรัศมีเป็นพระราชพาหนะ   และได้ทรงจัดการบ้านเมือง  โปรดให้ยกตำบลบ้านควรตั้งเป็นเมืองได้(๒)  และเปลี่ยนชื่อเดิมเสีย พระราชทานนามเมืองใหม่ในฝ่ายกรมมหาดไทยมีด่านหณุมาน ยกขึ้นเป็นเมืองกระบินทรบุรี เป็นต้นมา  ฝ่ายกรมกลาโหมบ้านบางตะพาน ยกขึ้นเป็นเมืองกำเนิดนพคุณ  ฝ่ายกรมท่าที่เรียกว่าแดนป่าพระรถ ยกขึ้นเป็นเป็นเมืองพนัสนิคม เป็นต้น รวม ๒๗ เมือง(๓) และให้พระราชทรัพย์เจริญขึ้นในท้องพระคลังด้วยภาษีอากรต่างๆ  ก็การเก็บรักษาราชอาณาเขตสีมามณฑลให้เกษมสำราญนิราศศัตรูหมู่ปัจจามิตร  ก็ได้ทรงพระอุตสาหะจัดการรักษาพระนคร พระราชอาณาเขต  โดยกำลังพระราชานุภาพบารมีธรรม  และการศาสนูปถัมภกพระพุทธศาสนาก็โปรดฯให้ชุมนุมพระราชาคณะปริยัติสงฆ์ สอบไล่พระไตรปิฎก พระสงฆ์สามเณร ทั้งไทยและรามัญ สามปีครั้ง ๑  จนตลอดรัชกาล ได้พระสงฆ์ สามเณร ถึงที่เปรียญมากบ้างน้อยบ้าง  ก็ในรัชกาลนั้น พระสงฆ์ที่ได้แปลพระคัมภีร์เป็นเปรียญและได้เลื่อนเป็นพระราชาคณะแล้ว  ถ้าบิดามารดายังตกทุกข์ได้ยากหรือเป็นทาสท่านก็ดี  ก็ทรงพระกรุณาโปรดฯพระรชทานพระราชทรัพย์ให้ไถ่มาเป็นไทย  พ้นจากไพร่หลวงยกพระราชทานให้ตามปรารถนา ลุจุลศักราช ๑๒๑๒ ปีจอโทศก  พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  ทรงประชวรมาตั้งแต่เดือน ๑๐ บรรทมไม่หลับ  ให้ทรงพระอาเจียน พระวาโยคลื่นเหียน เสวยพระกระยาหารไม่ถึงประมาณตามปกติได้ ไม่สบายพระองค์ เสด็จออกได้บ้างไม่ได้บ้าง  ครั้น ณ วันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น ๗ค่ำ  พระโรคเจริญขึ้น  พระบังคนเบาขุ่นข้นเป็นตะกอนแปลกประหลาด  จึงพระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดี ข้าทูลละอองธุลีพระบาทผู้น้อยผู้ใหญ่ ฝ่ายหน้าฝ่ายใน  มีความร้อนใจอยู่พร้อมกัน  จึงปรึกษาให้ประชุมแพทย์ให้ประกอบพระโอสถทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวาย  แล้วพากันนอนประจำซองอยู่ทั้งกลางวันกลางคืนทุกแห่ง  พระโรคไม่คลาย พระอาการประทังอยู่ กำลังพระกายก็ทรุดไปทีละน้อยๆ ณ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๓ ขึ้น ๘ ค่ำ  มีพระบรมราชโองการโปรดเกล้าฯให้หาขุนนางที่ทรงใช้สอยสนิท เข้าไปเฝ้าทูลละอองธุลีพระบาท คือ พระยาพิพัฒโกษา พระยาราชสุภาวดี เข้าไปเฝ้าในที่บรรทม พระมหามณเฑียร  แล้วมีพระบรมราชโองการดำรัสว่า ซึ่งทรงประชวรตรั้งนี้พระอาการมาก  เห็นจะเป็นพระโรคใหญ่เหลือกำลังแพทย์จะเยียวยาเสียแล้ว  จึงทรงพระราชดำริว่า กรุงเทพมหานครและขอบขัณฑเสมาอาณาจักรกว้างขวาง  พระเกียรติยศก็ปรากฏไปทั่วนานาประเทศ  ถ้าและทรงพระมหากรุณาพระราชทานอิสริยยศ มอบให้พระบรมวงศานุวงศ์พระองค์หนึ่ง  ซึ่งพอพระราชหฤทัยให้ขึ้นเสวยศิริราชสมบัติแทนพระองค์ต่อไป  ตามแต่ชอบอัธยาศัยในสมเด็จพระเจ้าอย่หัวพระองค์เดียวนั้นเล่า ก็เกรงจะเสียสมัคคีรสร้าวราน  ไม่ชอบใจไพร่ฟ้าประชาชนและคนมีบรรดาศักิ์ผู้ที่จะทำราชกิจทุกพนักงานต่อไป  ก็จะเกิดการอุบัติทุกข์ภยันตรายเดือดร้อน  และพระบรมวงศานุวงศ์ และข้าราชการผู้ใหญ่ผู้น้อย สมณชีพราหมณ์ อาณาประชาราษฎรจะได้ความลำบาก  จึงทรงพระกรุณาดำรัสให้พระยาพิพัฒโกษา จดหมายพระกระแสพระราชดำริ พระราชโองการปฏิญญายกพระรัตนตรัยสรณคมน์พจนอันอุดม เป็นประธานพยานอันยิ่ง ให้เห็นจริงในพระราชหฤทัย  แล้วดำรัสยอมอนุญาตให้  เจ้าพระยาพระคลังซึ่งว่าที่สมุหพระกลาโหม  พระยาศรีพิพัฒรัตนโกษา  พระยาราชสุภาวดี  กับขุนนางข้าราชการทั้งปวง  จงมีความสามัคคีรสปรึกษาพร้อมกัน  เมื่อเห็นว่าพระบรมวงศานุวงศ์พระองค์ใดที่มีวัยวุฒิปรีชารอบรู้ราชานุวัติเป็นศาสนูปถัมภักยกพระพุทธศาสนา  และปกป้องไพร่ฟ้าอาณาประชาราษฎร  รักษาแผ่นดินให้เป็นสุขสวัสดิโดยยิ่ง  เป็นที่ร่มเย็นยินดีแก่มหาชนทั้งปวงได้  ก็สุดแท้แต่จะเห็นชอบ  ประนีประนอมพร้อมใจกัน  ยกพระบรมวงศ์พระองค์นั้นขึ้นเสวยมไหศวรรยาธิปัติถวัลยราชสืบขัตติยสัตติวงศ์ดำรงราชประเพณีต่อไปเถิด  อย่าได้กริ่งเกรงพระราชอัธยาศัย  เอาแต่ให้ได้เป็นสุขทั่วทุกหน้าเป็นประมาณ  อย่าให้เกิดรบราฆ่าฟันกันให้ได้ความทุกข์เดือดร้อนแก่ราษฎร  และจดหมายพระราชโองการนี้ ได้พระราชทานให้นำออกมาส่งแก่เสนาบดี  แต่ ณ วันจันทร์ เดือน ๓ ขึ้น ๙ ค่ำ   ครั้นรุ่งขึ้นวันอังคาร เดือน ๓ ขึ้น ๑๐ ค่ำ รับสั่งให้หาพระยาศรีสุริยวงศ์ จางวางมหาดเล็ก  เข้าไปเฝ้าในที่บรรทม มีพระบรมราชโองการตรัสถามว่า เขาว่ากระไรบ้าง  พระยาศรีสุริยวงศ์กราบังคมทูลว่า ได้ทราบเกล้าทราบกระหม่อม ทุกคนพากันโศกเศร้าอยู่  ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯดังนี้ พระเดชพระคุณเป็นที่สุดแล้ว  ได้ปรึกษาพระโรคนั้นยังไม่ถึงตัดรอน แพทย์ยังพอจะฉลองพระเดชพระคุณได้อยู่  ซึ่งจะยกย่องพระบรมวงศ์พระองค์ใดพระองค์หนึ่งขึ้นก็ยังไม่สมควร  ข้าพระพุทธเจ้าทั้งปวงจะช่วยกันฉลองพระเดชพระคุณ  พิทักษ์รักษาไม่ให้เหตุการณ์ภยันตรายเกิดขึ้นได้  และการซึ่งพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงพระราชดำริรีบอนุญาตให้จัดเจ้านายผู้จะดำรงทรงแผ่นดิน  ในพระราชอาณาจักรแทนพระองค์ต่อไป โดยตามน้ำใจพระบรมวงศ์นุวงศ์ เสนาบดี ข้าทูลละอองธุลีพระบาท  และจะถึงความนิยมชื่นชมแห่งอาณาประชาราษฎรทั้งปวง  จะมีจิตจำนงปลงเห็นพร้อมกัน  ไม่เอาแต่ตามพระราชอัธยาศัย  อนึ่ง มิได้รอไว้ให้เนิ่นช้าจนเวลาพระอาการหนักลง ไม่ทรงพระราชดำริได้โดยปกตินั้นก็เป็นการมหัศจรรย์ยิ่งนัก  ยากที่ผู้ใดจะประพฤติได้  โดยทรงพระมหากรุณาแก่นิกรมหาชนหาที่สุดมิได้ด้วยประการฉะนี้ .................................................................................................................................................... (๑) แปลกที่ราษฎรและขุนนางก็ยังเรียกแผ่นดินต้น แผ่นดินกลาง ปลายแผ่นดิน กันต่อมา สังเกตได้เนื่องจากมีพระประกาศในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ได้ทรงประกาศห้ามอีกครั้งหนึ่ง  อนึ่ง เมื่อเป็นเช่นนี้แล้วแผ่นดินที่ ๓ จะเรียกว่าอย่างไร  จึ่งเป็นเหตุให้ทรงแปลงนามพระเจ้าแผ่นดินทั้งสามพระองค์  และโปรดฯให้เรียกแผ่นดินที่ ๓ ว่า แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว   และมีประกาศอีกฉบับหนึ่ง เมื่อวันพุธ เดือน ๖ แรม ๙ ค่ำ ปีชวดจัตวาศก  ทรงแปลงพระนามพระพุทธปฏิมากรฉลองพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชเจ้า เดิมว่า "พระพุทธรังสรรค์"  เปลี่ยนเป็น "พระพุทธรังสฤษดิ์"  เพื่อให้สัมผัสกับอักษรกับ "พระพุทธนฤมิตร" ซึ่งเป็นพระพุทธรูปฉลองพระองค์ในพระบาทสมเด็จพระบรมชนกนาถ    พระราชทานพระบรมราชานุญาตว่าหากจะออกนามแผ่นดินในพระบาทสมเด็จพระบรมเชษฐาธิราชเจ้าว่า แผ่นดินพระบาทสมเด็จพระพุทธรังสฤษดิ์ ก็ได้   เป็นอันว่า เราได้ทราบพระนามในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวอีกพระนามหนึ่งแล้วนะครับ (๒) ในครั้งนี้ โปรดฯให้ขึ้นไปตีกวาดต้อนเมืองลาวตามเชิงเขาประทัดด้วย  ราษฎรเหล่านี้เดิมเป็นชาวฝั่งตะวันตกแม่น้ำโขงทั้งสิ้น  เมื่อแผ่นดินพระเจ้ากรุงธนบุรีได้ทำศึกกับเวียงจันทร์ ครั้งนั้นราษราฎรต่างหนีภัยสงครามออกไปอยู่ทางฝั่งตะวันออกเสียมาก ตั้งบ้านเมืองอยู่ในแดนเมืองพวนหัวพันทั้งหก  ครั้นรัชกาลที่ ๓ เจ้าอนุขบถนำหัวเมืองลาวเหล่านี้ไปออกแก่เวียดนาม  เมื่อเสร็จศึกเวียดนามก็โปรดฯให้ไปตีมาคืนทั้งสิ้น  กวาดต้อนคนซึ่งเป็นชั้นลูกหลานของคนเก่ากลับมา  โปรดฯให้เลือกตั้งบ้านเรือนในภูมิลำเนาเดิมของบุรพการี มีเกร็ดอยู่ว่า  ชาวเมืองไชยบุรีเมื่อกลับเข้ามานั้นจะกลับไปตั้งที่เมืองเดิม  ชาวท่าอุเทนซึ่งกลับเข้ามาก่อนได้ตั้งอยู่แล้ว  ชาวเมืองไชยบุรีก็จึงจำต้องไปตั้งที่เมืองท่าอุเทน  ชาวเมืองทั้งสองนี้จึงได้สลับกันตั้งแต่นั้นมา เมืองในมณฑลอีสานที่ทรงตั้งในรัชกาลที่ ๓ คลิ๊กที่ลิงค์นี่ครับ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3708574/K3708574.html (๓) เมืองศรีเทพที่ปรากฏอยู่ในพงศาวดารนั้น  เมื่อครั้งศึกเจ้าอนุ เจ้าเมืองศรีเทพที่พระศรีถมอรัตน์มาความชอบมาก  โปรดฯให้ยกศักดิ์เมืองศรีเทพขึ้นเป็นเมืองตรี  และเปลี่ยนนามเป็น "วิเชียรบุรี" เปลี่ยนนามเจ้าเมืองเป็นที่ พระยาประเสริฐสงคราม(นิทานโบราณคดี เรื่องความไข้เมืองเพชรบูรณ์ - สมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพ) ประกาศในรัชกาศที่ ๔ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๘ แรม ๑๐ ค่ำ ปีมะเส็งสัมฤทธิศก  ทรงไว้ว่าเมืองสมิงสิงหบุรี ๑  เมืองลุ่มสุ่ม ๑  เมืองท่าตะกั่ว ๑  เมือไทรโยค ๑ เมืองท่าขนุน ๑  เมืองทองผาภูมิ ๑  เมืองท่ากระดาน ๑  เจ็ดหัวเมืองนี้ แต่เดิมเป็นแต่ค่ายด่านทางตั้งอยู่เท่านั้น  ในรัชกาลที่ ๓ โปรดฯให้ยกขึ้นเป็นเมืองเพื่อให้มีกิตติศัพท์ไปถึงเมืองพม่าว่ามีหัวเมืองแน่นหนา  เมื่อเป็นดังนี้แล้วในรัชกาลที่ ๔ ทรงพระราชดำริว่าเจ้าเมืองเหล่านั้นยังหามีชื่อที่สมควรแก่หัวเมืองไม่  จึงโปรดฯพระราชทานนามเจ้าเมืองว่า พระสมิงสิงหบุรินทร์  พระนินนะภูมิบดี  พระชินติฐบดี  พระนิโครธาภิโยค  พระปนัสติสฐบดี  พระเสลภูมิบดี  พระผลกติฐบดี  ตามลำดับ  ขึ้นเมืองกาญจนบุรีทั้งสิ้น แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 48 17:55:52 แก้ไขเมื่อ 22 ต.ค. 48 17:54:14 จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 17:51:01 ]

ความคิดเห็นที่ 25 และทรงมหาบริจาคพระราชทรัพย์เป็นค่าจตุปัจจัยแก่พระสงฆ์ราชาคณะฐานานุกรมเปรียญ พระสงฆ์สามเณรเปรียญ พระสงฆ์อันดับในพระอารามหลวง  ในกรุงเทพมหานครและหัวเมือง  รูปละห้าตำลึงสิ้นพระราชทรัพย์ ๘๓๙ ชั่ง ๑๕ ตำลึง  แล้วให้เจ้าพนักงานเผดียง(๑)ให้พระสงฆ์สงฆ์เจ้าไปอธิษฐานในอุโบสถวัดพระศรีรัตนศาสดาราม ขอให้พระโรคหาย ให้ทรงพระชนมายุยืนนาน  ครั้งนั้นพระบรมวงศานุวงศ์ เสนาบดี ข้าทูลละอองธุลีพระบาทผู้น้อยผู้ใหญ่ปรึกษาพร้อมกัน  เกณฑ์ลบรรดาข้าราชการผู้น้อยผู้ใหย่เข้ามาประจำซองรักษาพระราชนิเวศน์ ตั้งกองป้องกันไว้ทั่วพระนคร  ไม่มีเหตุการณ์อันใดอันหนึ่งในระวางอันนี้ ด้วยพระเดชพระคุณพระบารมี สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวและอำนาจเสนาบดีป้องกันอยู่ หาเป็นเหตุการณ์สิ่งใดไม่  ไพร่บ้านพลเมืองก็อยู่เย็นเป็นสุข   ครั้นล่วงมาถึงเดือน ๔ ชุณหปักษ์  พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวดำรัสว่าพระโรคนั้นก็ทวีมากขึ้นทุกวัน  ถ้าจะสวรรคตในที่พระมหามณเฑียร  ท่านพระองค์ใดได้เป็นพระเจ้าแผ่นดินใหม่ก็จะรังเกียจ  จึงรับสั่งให้พระยาศรีพิพัฒรัตนโกษา คุมช่างจัดพระแท่นพระสูตร พระวิสูตร ทำขึ้นใหม่  มาตั้งและกั้นในพระที่นั่งจักรพรรดิพิมานด้านตะวันตก  แล้วเสด็จมาประทับอยู่ที่พระแท่นทำใหม่นั้น ครั้น ณ วันพุธ เดือน ๕ ขึ้นค่ำหนึ่ง เวลา ๘ ทุ่มกับ ๕ บาท  ก็เสด็จสวรรคตเมื่อจุลศักรา ๑๒๑๓ ปีกุนยังเป็นโทศกอยู่  ศิริพระชนมพรรษาตั้งแต่พระบรมมหาประสูติมาจนถึงเสด็จสวรรคตได้ ๖๔ พรรษา  คิดเป็นอายุโหราได้ ๖๓ ปีกับ ๑๑ วัน พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ซึ่งมีประวัติและพระราชจริยาคุณขันธ์  ดังรับพระราชทานถวายวิสัชนา  พระองค์นั้นได้เสด็จเถลิงถวัยราชสมบัติบรมราชาภิเษก ณ วันอาทิตย์ เดือน ๙ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีวอกฉศก จุลศักราช ๑๑๘๖ เสด็จสถิตในสยามราชสมบัติ ๒๕ ปีกับ ๗ เดือนกับ ๒๓ วัน  มีพระราชโอรส ๒๒ พระองค์  พระราชธิดา ๒๙ พระองค์  รวมได้ ๕๑ พระองค์  ได้เสด็จสถิตในพระราชจรัญญารัฎฐานุปาลโนบาย  พระราชธรรมจริยาสัมมาปฏิบัติ  รักษาพระราชอาณาจักรสีมามณฑล ให้สถาพรนฤมลเกษมสำราญเป็นที่ร่มเย็น  ก็และพระราชกุศลซึ่งสมเด็จพระบรมบพิตรพระราชสมภารเจ้าทรงบำเพ็ญ  ด้วยทรงบริจาคชัชโภชาหารแลพไตรจีวร กับสมณบริขารธรรมเทศนากัณฑบูชากัณฑ์ทั้งปวงนี้  สมเด็จพระบรมบพิตรราชสมภารเจ้า  ทรงพระราชอุทิศถวายฉลองพระเดชพระคุณในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว บรมธรรมิกมหาราชาธิราชเจ้านี้  กล่าวนามตามนิพนธ์ในติโรกุฑกัณฑ์ว่า  โสญาติธัม์โม จ อยํ นิทัส์สิโต ดังนี้  ก็เป็นญาติธรรมจริยาทรงประพฤติธรรมสัมมาปฏิบัติ  ซึ่งพระบรมญาติจะพึ่งทรงประพฤติแด่พระบรมญาติในปัจฉิมกาลสมัย  ซึ่งสิ้นวิสัยซึ่งจะปัจุปการโดยสังคหมุขุบายอื่นนั้น  เป็นอาคาริกกัลยาณวัตร  ต้องตามสัมมาปฏิบัติซึ่งแสดงไว้ในนิคมคาถาว่า มาตาปิตุกิจ์จกโรปุต์ตทารหิโตสทา เป็นต้น  กุลบุตรบัณฑิตสาธุชนเป็นผู้ทำกิจแก่มารดาบิดา  ทำกิจของมารดาบิดาให้สำเร็จแล้ว  ทำกิจเพื่อมารดาบิดาประพฤติประโยชน์เกื้อกูลแก่บุตรและภรรยาอยู่ทุกเมื่อเป็นนิจกาล  ได้ปฏิบัติประโยชน์แด่ชนเป็นบริวารภายใน  อนึ่งชนเหล่าใดที่ประพฤติตามกุลบุตรนั้น  อาศัยเลี้ยงชีพคือทาสและกรรมกรและประชุมแห่งบุรุษบริสชน  กลุบุตรประพฤติเพื่อปะโยชน์แก่อนุชีวิตชนทั้งหลายนั้น  กุลบุตรผู้ฉลาดรอบรู้ซึ่งวาทถ้อยคำ  มีศีลคือสุจริตธรรม เป็นไปในกายและวาจา  ย่อมมีขึ้นเพื่อประโยชน์ทั้งหลาย  ญาตีนํ ปุพ์พเปตานํ ทิฎ์เฐ ธัม์เมวชีวิตํ คือญาติทั้งหลายที่มีอยู่แต่ปางก่อน  แต่มาล่วงลับไปปรโลกแล้วหมู่หนึ่ง  ญาติที่มีชีพดำรงกายอยู่ ณ ทิฎฐธรรมชาตินี้หมู่หนึ่ง  สมณานํพ์ราห์มาณานํ เทวตานํ จ ปัณ์ฑิโต ปีตีสัญ์ชนโนโหติ ธัม์เมน ฆรมาวลํ  กลุบุตรผู้บัณฑิตดำเนินด้วยปรีชา  เมื่ออยู่ครอบครองซึ่งเรือนโยธรรม  ย่อมบริจาคทานและบำเพ็ญเทวพลีปฏิบัติชอบให้เกิดปิติ แก่สมณพรหมณ์และเทวดาทั้งหลาย  โสกริต์วาน กัลยาณํ ปูชโยโหติ ปสํสิโย  กลุบุตรนั้นเพราะได้กระทำซึ่งกิจอันงามไปจากกลีโทษพิบัติ  ควรที่บัณฑิตจะพึงนับถือฉะนี้  จึงเป็นวิเศษมนุษย์ที่นักปราชญ์จะพึงบูชาสรรเสริญ  โดยคุณในธรรมจริยามีประการต่างๆฉะนี้ .................................................................................................................................................... (๑) เผดียง [ผฺเดียง]  ก. นิมนต์ เชื้อเชิญ  ประเดียงก็ใช้ (๒) ครั้งนั้น กรมหมื่นพิพิธภูเบนทร์ ทรงวิตกเนื่องจากเมื่อกรมพระราชวังบวรฯสวรรคตนั้น ข้าในกรมหมื่นพิพิธภูเบนทร์ตื่นว่าจะได้เป็นกรมพระราชวังบวรฯมากเกินหน้า  เมื่อพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวจะเสด็จสวรรคต ก็เลยเกรงจะเกิดภัยขึ้นกับพระองค์  โปรดให้เรียกระดมผู้คนเข้ามาในพระนคร  จนวังเชิงตะพานหัวจระเข้ไม่พอจะให้ผู้คนอยู่อาศัยต้องออกไปอาศัยตามศาลาวัดพระเชตุพน  ครั้งนั้นพระยาศรีสุริยวงศ์ก็ระงับเหตุได้โดยเรียบร้อย   ท่านทำอย่างไร คลิ๊กที่ลิงค์นี้ครับ http://topicstock.pantip.com/library/topicstock/K3427235/K3427235.html จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 17:51:14 ]

ความคิดเห็นที่ 26 ก็และคำว่า ญาติๆ นั้น  มาในพระปริยัติธรรมเป็นสองภาตว่าญาติบ้าง ญาตโกบ้าง  เป็นชื่อแห่งชนที่เป็นบุคคลรู้ว่าเป็นภายในเนื่องประพันธ์  ในวงศ์ตระกูลฝ่ายมารดาบิดา  ท่านแสดงอรรถแห่งบทไว้ว่า  ญาตพัฎ์เฐน ญาตโก  บุคคลนั้นๆชื่อว่าญาตก  ญาติด้วยอรรถคือความเป็ยบุคคลอันบุคคลพึงรู้จัก  อนึ่งว่า ญายเต อัม์หากมยัน์ติ ญาตโก  บุคคลใดอันบุคคลรู้อยู่ว่าผู้นี้ของเราๆดังนี้ ชื่อว่าญาตโกผู้ญาติสะ อนึ่งว่า อัช์ฌัต์ติโก เอวํ ชานาติ ญายติ จาติ ญาติ  บุคคลผู้ใดรู้อยู่ว่าเราเป็นภายในของบุคคลนั้นๆดังนี้ด้วย  อันบุคคลผู้อื่นรู้อยู่ว่าผู้นี้ๆเป็นภายในของเราดังนี้ด้วย บุคคลผู้นั้นชื่อว่าญาติ  ผู้รู้จักผู้ที่บุคคลรู้จัก  ท่านแสดงอรรถแห่งญาตกศัพทและญาติศัพท์ไว้ฉะนี้  แต่ในพระวินัยแสดงลักษณะนิยมโดยบทวิภังค์ว่า ญาตโก นาม มาติโต วา ปีติโต วา ยาวสัต์ตมา ปิตามหยุคาสัม์พัน์โธ  บุคคลผู้เนื่องกับเนื่องประพันธ์แต่ฝักฝ่ายมารดาหรือฝักฝ่ายบิดาเพียงใดแต่ยุค(แต่ชั่ว)บิดามหบุรุษที่บิดาบูชา คือทวดที่ครบ ๗ ผู้นั้นชื่อว่าญาตโก  ชนญาติ คือกำหนดแต่บิดาขึ้นไป ๗ ชั่วบุรุษ  มนุษย์เนื่องประพันธ์ในกูลปริวัติวงศ์รอบฝ่ายบิดามารดาดังนี้ ชื่อว่าญาตกชน  ที่รู้จักกันว่าเป็นไป ณ ภายในด้วยประการฉะนี้ ฝ่ายวินัยบริยายกำหนดเพียง ๘ ชั่วบุรุษ  แต่ในโลกวิสัยนั้น  ชนผู้ใดๆเนื่องประพันธ์ฝ่ายมารดาบิดา  แม้เกินกว่า ๗ ชั่วบุรุษนั้น  ยังกำหนดนับกันได้ก็นับว่าเป็นญาติชน  ญาติชนผู้มีอยู่เมื่อปางก่อน  แล้วไปปรโลกแสดงไว้ในพระคาถาว่า ญาตีนํ ปุพ์พเปตานํ  ฝ่ายญาติชนซึ่งดำรงชีพอยู่ แสดงไว้ว่า ทิฎ์เฐ ธัม์เมว ชีวิตํ ดังนี้  ความสงเคราะห็ญาติชนผู้ไปปรโลกแล้ว  ด้วยบำเพ็ญทานเฉพาะอุทิศกลปนาผล  เป็นส่วนปฏิบัติให้เกิดปีติแก่ญาติทั้งหลายผู้ไปปรโลกแล้ว  การสงเคราะห์ผู้ยังดำรงชีพอยู่ด้วยสัคหวัตถุนั้นๆมีทานเป็นต้น  เป็นส่วนปฏิบัติให้เกิดปีติแก่ญาติทั้งหลาย ยังดำรงชีพอยู่ในปัจจุบัน  กิจทั้งสองนั้นก็นับว่าญาติธรรมจริยาสัมมาปฏิบัติด้วยประการฉะนี้  เต จ ญาตกา  ก็ญาติทั้งหลายนั้นอันชนผู้ญาติพึงสงเคราะห์ด้วยสังคหวัตถุตามควร  แม้ญาตินั้นจะทุพพลตกต่ำทรามศักดิ์น้อยทรัพย์พิกลประการใด  ชนที่เป็นญาติรู้ว่าญาติแล้วไม่ควรจะเพิกเฉยละเลยเสีย  ควรจะสงเคราะห์ตามอนุภาพวิสัยสามารถแห่งตน  เมื่อญาติชนสมบูรณ์โภคสมบัติ และสูงชาติสูงโคตรก็ดี  เกิดความกระด้างด้วยมานะแล้วดูหมิ่สำคัญล่วงญาติแห่งนไซร้  ไม่สงเคราะห์ทำอัธยาศัย  ประหนึ่งชนที่ไม่ใช่ญาติแล้ว ก็เป็นปาภวมุขปากอุบายแห่งบุคคลผู้พินาศเสื่อมทราม  ได้ความครหาแต่นักปราชญ์เป็นต้น  ไม่เป็นมงคลความเจริญที่จะให้ได้ประสบความสรรเสริญแต่สำนักแห่งบัณฑิตยชน ก็ย่อมจะให้ญาติสายโลหิตและมิตรสหายเผ่าพันธ์เป็นต้น เห็นใจเสียแล้วพากันร้าวราน  แม่พุทธาทิโอวาทก็ได้บริหารไว้โดยอัษฎกคาถาว่า ชาติถัท์ โธ ธนถัท์ โธ โคต์ตกัท์ โธ จโย นโร เป็นต้น  นรชนใดกระด้างพระชาติเพราะโคตร  และทรัพย์สมบัติมาดูหมิ่นญาติแห่งตน  ข้อนนั้นเป็นปากมุขอุบายแห่งบุคคลพินาศ  ไม่เป็นทางแห่งสุขศิริสวัสดิ์ความเจริญ  เหตุการณ์ดังนั้นบัณฑิตยชนควรจะสงเคราะห์หมู่ญาตินั้น  ด้วยสังคหวัตถุตามอานุภาพแห่งตน โสจสังคโห  การสงเคราะห์ญาตินั้นก็เป็นหิตจริยาอย่างหนึ่งในทางกุศล  ซึ่งแสดงในพลี ๕ ว่า ญาติพลีที่พระอริยสาวกผู้ครองเคหสถาน  กระทำอยู่เป็นอาจิณ  ชนผู้เป็นญาติทั้งหลาย  เมื่อจะเป็นญาติสนิทญาติห่างประการใด  เมื่อยังดำรงอยูในความเป็นญาติแล้ว  ตกเข้าในเขตอันญาติจะพึงสงเคราะห์  และควรจะพึงสงเคราะห์โดยสถานใดๆ  บัณฑิตผู้ปรีชาพึงสงเคราะห์โดยสถานนั้นๆ  ปิดเสียซึ่งช่อง อย่าให้ประชุมชนล่วงครหาติเตียนได้ด้วยประการใดประการหนึ่ง  ก็และญาติธรรมส่วนสภาพซึ่งชอบที่ญาติจะพึงประพฤติแก่ญาตินั้น เมื่อจะกล่าวนามตามพลี ๕ ซึ่งแสดงไว้ว่าญาติพลี อทิถิพลี ปุพ์พเปตพลี ราชพลี เทวตาพลี นั้นแล้ว  ความที่ญาติชนมาสงเคราะห์ญาติอันดำรงอยู่ด้วยการสงเคราะห์ต่างๆมีทานเป็นต้น  เป็นญาติพลี  ข้อซึ่งญาติมาบำเพ็ญทักขิณาทานอุทิศกัลปนาผลเพื่อญาติชนอันวายชนม์ไปปรโลกแล้วนั้น  นับเป็นปุพพเปตพลี ด้วยประการฉะนี้ ก็และพระราชกุศล จีวรบิณฑบาตไทยธรรม ๖๕ ภาค  ซึ่งสมเด็จบรมบพิตรราชสมภารเจ้า ทรงบริจาคในพระสงฆ์พระราชาคณะเป็นประธาน  และไตรจีวรสมณบริขารกับทั้งเทศนากัณฑบูชากัณฑ์ทั้งปวงนี้  สมเด็จบรมบพิตรราชสมภารเจ้าทรงพระราชทานอุทิศกัลปนาผล  เป็นปติทานถวายแด่สมเด็จพระเจ้าปิตุลาธิราช พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวซึ่งเสด็จสวรรคตแล้วนั้น  แม้จะเสด็จสถิตย์ในทิพพาลัยอมรพิมานหรือในสถานคติอุปบัติใดๆก็ดี  ขอจงได้ทรงทราบด้วยทิพยจักษุทิพยโสตหรือด้วยญาณวิถีทางใดทางหนึ่งแล้ว  จงได้ทรงรับพระบรมราชูทิศอนุโมทนาเพื่อเจริญกุศลราศีและสุขสิริสวัสดิ์  ซึ่งจะได้สำเร็จผลโดยสมควรแก่คตินั้นๆจงทุกประการเทอญ พระราชกุศลบุญนฤธี ทักขิณานุปทานมัย ในอภิลักขิตสมัยกาลพิเศษนี้  สมเด็จบรมบพิตรราชสมภารเจ้า ทรงบำเพ็ญโดยกำลังพระราชศรัทธา พร้อมด้วยฉัททวิริยจิตตวิมังสาจตุราธิบดี  และพระพิจารณาปัญญาบารมี  พระสติสัมปชัญญะพระอัปมาทธรรมอันแรงกล้า  สมบูรณ์เป็นประโยคสัมปทาอันอุดมี้  จงสำเร็จเป็นธรรมิการักขาวรรณคุตโยบาย  สกัดกั้นศัตรูหมู้ปัจจามิตรและสรรพอันตรายทั้งปวง  ให้นิราศบำราศไกลอย่าได้มาพ้องพานในพระบาทยุคล  ขอให้ส่วนสรรพนมล ศิริสวัสดิ์พิพัฒมงคลพระชนมสุขศุภอัตถอิฐวิบูลย์ผลจงประสิทธิ์สมบูรณ์ ในสมเด็จบรมบพิตรราชสมภารเจ้า  ดังพระบรมราชประสงค์ทุกประการ เอวํก็มี รับพระราชทานถวายวิสัชนาพระธรรมเทศนาในญาติธรรมจริยากถา  และพระราชพงศาวดารในรัชกาลที่ ๓  สนองพระเดชพระคุณสมควรแก่เวลา  ขอถวายพระพร. จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 17:54:18 ]

ความคิดเห็นที่ 27 ขอบคุณครับ คุณแจ๊กกี้ กับ ท่านเจ้าคุณ จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 17:58:06 ]

ความคิดเห็นที่ 28 พระราชโอรสและพระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติวังนอก ๑. พระองค์เจ้าชายกระวีวงศ์ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๗ ขึ้น ๑๓ ค่ำ ปีมะเมียตรีศก จ.ศ. ๑๑๗๓ เจ้าจอมมารดาหงิม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีมะเส็งโทศก จ.ศ. ๑๑๘๒  พระชันษา ๑๐ ปี ๒. พระองค์เจ้าหญิงใหญ่ ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๓ ค่ำ ปีมะแมตรีศก จ.ศ. ๑๑๗๓ เจ้าจอมมารดาน้อยเมือง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๖ แรม ๑๒ ค่ำ ปีระกาสัปศก จ.ศ. ๑๑๘๗  พระชันษา ๑๕ ปี ๓. พระองค์เจ้าหญิงวิลาส ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนอ้าย แรม ๕ ค่ำ ปีมะแมตรีศก จ.ศ.๑๑๗๓ เจ้าจอมมารดาบาง ในรัชกาลที่ ๓ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็นเป็น กรมหมื่นอับสรสุดาเทพ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๙ แรม ๔ ค่ำ ปีมะเส็งสัปตศก จ.ศ. ๑๒๐๗  พระชันษา ๓๕ ปี ๔. พระองค์เจ้าชายดำ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๓ แรม ๗ ค่ำ ปีมะแมตรีศก จ.ศ. ๑๑๗๓ เจ้าจอมมารดาเฟือง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๑๗๘  พระชันษา ๖ ปี ๕. พระองค์เจ้าหญิงดวงเดือน ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๔ แรม ๑ ค่ำ ปีมะแมตรีศก จ.ศ. ๑๑๗๓ เจ้าจอมมารดาสุดใหญ่ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อปีมะแมตรีศก จ.ศ. ๑๒๓๓  พระชันษา ๖๒ ปี ๖. พระองค์เจ้าชายศิริวงศ์ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๒ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๗๔ เจ้าจอมมารดาทรัพย์)ธิดาพระอักษรสมบัติ(หม่อมทับ) และท่านผ่อง) ในรัชกาลที่ ๓ โปรดฯให้สถปนาขึ้นเป็นกรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้สถาปนาพระอัฐิขึ้นเป็น สมเด็จพระบรมราชมาตามหัยกาเธอ กรมหมื่นมาตยาพิทักษ์ ทรงเป็นพระบิดาสมเด็จพระเทพศิรินทรา บรมราชินีในรัชกาลที่ ๔  (ซึ่งเป็นพระราชมารดาในรัชกาลที่ ๕) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๗ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีกุนเอกศก จ.ศ. ๑๒๐๑  พระชันษา ๒๘ ปี ทรงเป็นต้นสกุล ศิริวงศ์ ๗. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๒ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๗๔ เจ้าจอมมารดาจาด สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๑๘๓  พระชันษา ๑๐ ปี ๘. พระองค์เจ้าชายลักขณานุคุณ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือนยี่ แรม ๔ ค่ำ ปีวอกจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๗๔ เจ้าจอมมารดาบาง ทรงมีธิดาคือหม่อมเจ้าโสมนัส  ในรัชกาลที่ ๔ สถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระนางเจ้าโสมนัสวัฒนาวดี  ที่พระอรรคมเหสี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ แรม ๖ ค่ำ ปีมะแมสัปตศก จ.ศ. ๑๑๙๗  พระชันษา ๒๔ ปี ๙. พระองค์เจ้าหญิงกมุท ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน ๔ ขึ้น ๓ ค่ำ ปีระกาเบญจศก จ.ศ. ๑๑๗๕ เจ้าจอมมารดาอิ่ม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีมะเส็งตรีศก .ศ.๑๑๘๓  พระชันษา ๙ ปี ๑๐. พระองค์เจ้าหญิงมาลี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๘ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๑๗๖ เจ้าจอมมารดาแย้ม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันพุธ เดือนยี่ ขึ่น ๘ ค่ำ ปีมะเส็งนพศก จ.ศ. ๑๒๑๙ พระชันษา ๔๔ ปี ๑๑.พระองค์เจ้าชายโกเมน ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๖ แรม ๑๑ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ.๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดาเฟือง ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นเชษฐาธิเบนทร์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๓ แรม ๒ ค่ำ ปีระกาตรีศก  พระชันษา ๔๖ ปี ทรงเป็นต้นสกุล โกเมน ๑๒. พระองค์เจ้าชายคเนจร ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๗ ขึ้น ๑ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดาน้อยเมือง ในรัชกาลที่ ๓ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นอมเรนทรบดินทร์ กำกับกรมช่างมุก สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๑๐ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ.๑๒๔๐  พระชันษา ๖๔ ปี ๑๓. พระองค์เจ้าชาย ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๘ บุรพาสาฒ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดาน้อยลาว(ธิดาอุปราชเวียงจันทร์) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๑๘๓  พระชันษา ๗ ปี ๑๔. พระองค์เจ้าชายงอนรถ ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือนยี่ ขึ้น ๕ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดาจาด สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีจอโทศก จ.ศ. ๑๒๑๒  พระชันษา ๓๖ ปี ทรงเป็นต้นสกุล งอนรถ ๑๕. พระองค์เจ้าชายลดาวัลย์ ประสูติเมื่อวันพุธ เดือนยี่ แรม ๑๐ ค่ำ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมมารดาน้อยเอม ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็ กรมหมื่นภูมินทรภักดี  ทรงกำกับกรมช่างสิบหมู่ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๘ บุพาสาฒ ขึ้น ๑๔ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๓๖  พระชันษา ๖๐ ปี ทรงเป็นต้นสกุล ลดาวัลย์ ๑๖.พระองค์เจ้าหญิงเงินยวง ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๓ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีกุนสัปศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดายี่สุ่น สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือนอ้าย ขึ้น ๕ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐  พระชันษา ๖๔ ปี ๑๗. พระองค์เจ้าหญิงเสงี่ยม ประสูติเมื่อเดือน ๔ ปีกุนสัปตศก จ.ศ. ๑๑๗๗ เจ้าจอมมารดาจัน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๓ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีฉลูเอกศก พระชันษา ๗๕ ปี ๑๘. พระองค์เจ้าหญิงพงา ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือน ๘ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๑๗๘ เจ้าจอมมารดาเขียว(ธิดากรมขุนสุนทรภูเบศร์(เรือง  สุนทรกุล ณ ชลบุรี) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๔ ค่ำ ปีมะโรงอัฐศก จ.ศ. ๑๒๑๘  พระชันษา ๔๑ ปี ๑๙. พระองค์เจ้าหญิงแสงจันทร์ ประสูติเมื่อปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๑๗๘ เจ้าจอมมารดาสุดใหญ่ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๓ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๔๐  พระชันษา ๖๓ ปี ๒๐. พระองค์เจ้าหญิงนิเวศน์ ประสูติเมื่อปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๑๗๘ เจ้าจอมมารดาอิ่ม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๒ แรม ๑๓ ค่ำ ปีจอสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๖๐  พระชันษา ๘๓ ปี จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 19:01:38 ]

ความคิดเห็นที่ 29 พรุ่งนี้คงจบ พระราชสกุล เราจะได้ขึ้น พระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  และพระราชสกุล กันต่อนะครับ จากคุณ : กัมม์ - [ 22 ต.ค. 48 19:01:50 ]

ความคิดเห็นที่ 30 อยากให้ถึงรัชกาลปัจจุบันเร็ว ๆ จังครับ เอาใจจ่วยเน้อ... จากคุณ : ... - [ 22 ต.ค. 48 20:57:44 A:61.90.9.165 X: ]

ความคิดเห็นที่ 31 ขอบคุณครับ จากคุณ : กัมม์ - [ วันปิยมหาราช 16:25:14 ]

ความคิดเห็นที่ 32 ๒๑. พระองค์เจ้าชุมสาย ประสูติเมื่อวันพุธ เดือน ๔ แรม ๑๐ ค่ำ ปีชวดอัฐศก จ.ศ. ๑๑๗๘ เจ้าจอมมารดาเอมใหญ่(ธิดาหลวงอนุชิตพิทักษ์(ทองอยู่)คือสมเด็จพระวันรัต วัดระฆัง องค์ที่ถูกถอดในรัชกาลที่ ๑) ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นราชสีหวิกรม ในรัชกาลที่ ๔ พ.ศ. ๒๔๑๐ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมขุน กำกับกรมช่างศิลาและกรมช่างสิบหมู่ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีมะโรงสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๒๓๐  พระชันษา ๕๓ ปี ทรงเป็นต้นสกุล ชุมสาย ๒๒. พระองค์เจ้าชาย ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๖ แรม ๑๐ ค่ำ ปีฉลูนพศก จ.ศ. ๑๑๗๙ เจ้าจอมมารดาน้อยเมือง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ ในปีฉลูนั้นเอง ๒๓. พระองค์เจ้าหญิงสุบงกช ประสูติเมื่อปีฉลูนพศก จ.ศ. ๑๑๗๙ เจ้าจอมมารดาน้อยลาว สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพุธ เดือน ๔ขึ้น ๑๒ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๒๔๓  พระชันษา ๖๗ ปี ๒๔. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อปีฉลูนพศก จ.ศ. ๑๑๗๙ เจ้าจอมมารดาลูกจันทน์ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๑๘๐  พระชันษา ๒ ปี ๒๕. พระองค์เจ้าหญิงเลขา ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๖ แรม ๒ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๑๘๐ เจ้าจอมมารดาบัว สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๑๑  พระชันษา ๓๒ ปี ๒๖. พระองค์เจ้าลม่อม ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีขาลสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๑๘๐ เจ้าจอมมารดาทรัพย์ ได้ทรงทำนุบำรุงเลี้ยงดูพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมาแต่ยังทรงพระเยาว์  เพราะพระราชชนนีที่สิ้นพระชนม์ไปนั้นทรงเป็นพระขนิษฐาร่วมเจ้าจอมมารดากัน ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น พระเจ้าราชวงศ์เธอ กรมพระสุดารัตนราชประยูร ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๑๖ โปรดฯให้เลื่อนกรมและพระนามขึ้นเป็น พระบรมมหัยยิกาเธอ กรมสมเด็จพระสุดารัตนราชประยูร ในรัชกาลที่ ๖ โปรดฯให้เปลี่ยพระนามเป็น สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาสุดารัตนราชประยูร สวรรคต*ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๙ ขึ้น ๙ ค่ำ ปีวอกอัฐศก จ.ศ. ๑๒๕๘  พระชันษา ๗๙ ปี *โปรดฯให้ใช้คำว่าสวรรคต และพระราชทานพระลองทองใหญ่และเศวตฉัตร ๗ ชั้น  เนื่องจากทรงรักทรงเทอดทูนยกย่องเสมอด้วยพระบรมราชชนนี พระพันปีหลวง ๒๗. พระองค์เจ้าชายเปียก ประสูติเมื่อวันจันทร์ เดือน  ขึ้น ๑๐ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ.๑๑๘๑ เจ้าจอมมารดาเหม็น สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๕ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีเถาะสัปตศก จ.ศ. ๑๒๑๗  พระชันษา ๓๗ ปี ทรงเป็นต้นสกุล ปิยากร ๒๘. พระองค์เจ้าหญิงเกศนี ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๑ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๑๘๑ เจ้าจอมมารดาพึ่ง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๑๑  พระชันษา ๓๑ ปี ๒๙. พระองค์เจ้าชายอุไร ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๑๑ แรม ๑๒ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๑๘๑ เจ้าจอมมารดาเขียว ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็นกรมหมื่นอดุลยลักษณสมบัติ  กำกับกรมแสงและกรมช่างศิลา สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๓ แรม ๑๑ ค่ำ ปีระกาเบญจศก จ.ศ. ๑๒๓๕  พระชันษา ๕๕ ปี ทรงเป็นต้นสกุล อุไรพงศ์ ๓๐. พระองค์เจ้าหญิงกินรี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๒ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีเถาะเอกศก จ.ศ.๑๑๘๑ เจ้าจอมมารดาฉิม(ธิดาพระยาสีหราช(เมือง)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๕ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีมะเมียฉศก จ.ศ. ๑๒๕๖  พระชันษา ๗๖ ปี ๓๑. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อวันพุธ เดือนยี่ แรม ๑๒ ค่ำปีเถาะเอกศก จ.ศ. ๑๑๘๑ เจ้าจอมมารดาอ่อน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ เมื่อปีมะโรงโทศก จ.ศ. ๑๑๘๒  พระชันษา ๑ ปี ๓๒. พระองค์เจ้าชายอรรณพ ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๑๑ แรม ๔ ค่ำ ปีมโรงโทศก จ.ศ. ๑๑๘๒ เจ้าจอมมารดาพึ่ง ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นอุดมรัตนราษี กำกับกรมสังฆการีและธรรมการ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๒ แรม ๖ ค่ำ ปีขาลอัฐศก จ.ศ. ๑๒๒๘  พระชันษา ๔๗ ปี ทรงเป็นต้นสกุล อรณพ ๓๓. พระองค์เจ้าหญิงเล็ก ประสูติเมื่อปีมะเส็งตรีศก จ.ศ.๑๑๘๓ เจ้าจอมมารดาบัว สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๑๘๖ พระชันษา ๓ ปี ๓๔. พระองค์เจ้าหญิงพวงแก้ว ประสูติเมื่อปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๑๘๓ เจ้าจอมมารดายี่สุ่น สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๑๑  พระชันษา ๒๙ ปี ๓๕. พระองค์เจ้าหญิงประไพพักตร์ ประสูติเมื่อวันศุกร์ เดือนยี่ แรม ๑๑ ค่ำ ปีมะเส็งตรีศก จ.ศ. ๑๑๘๓ เจ้าจอมมารดาเล็ก สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๓ ขึ้น ๘ ค่ำ ปีจอฉศก จ.ศ. ๑๒๓๖  พระชันษา ๕๔ ปี ๓๖. พระองค์เจ้าหญิงฉวีวรรณ ประสูติเมื่อวันพฤหัสบดี เดือน ๖ ขึ้น ๑๒ ค่ำ ปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๘๔ เจ้าจอมมารดาฉิม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันศุกร์ เดือน ๔ ขึ้น ๔ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๒๔๘ พระชันษา ๖๕ ปี ๓๗. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๘๔ เจ้าจอมมารดาจันทร์โฉม(ธิดาเจ้าอนุเวียงจันทน์) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๒ ๓๘. พระองค์เจ้าหญิง ประสูติเมื่อปีมะเมียจัตวาศก จ.ศ. ๑๑๘๔ เจ้าจอมมารดาสาดใหญ่ สิ้นพระชนม์เมื่อปีวอกฉศก จ.ศ. ๑๑๘๖  พระชันษา ๒ ปี แก้ไขเมื่อ 23 ต.ค. 48 18:11:32 จากคุณ : กัมม์ - [ วันปิยมหาราช 18:09:14 ]

ความคิดเห็นที่ 33 ประสูติเมื่อบรมราชาภิเษกแล้ว ๓๙. พระองค์เจ้าชายลำยอง แระสูติเมื่อวันเสาร์ เดือนยี่ ขึ้น ๑๓ ค่ำ ปีวอกฉศก จ.ศ.๑๑๘๖ เจ้าจอมมารดาวัน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ ทรงเป็นต้นสกุล ลำยอง ๔๐. พระองค์เจ้าหญิงกัลยาณี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดอน ๗ แรม ๑๔ ค่ำ ปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๑๘๗ เจ้าจอมมารดาอิ่ม สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๔ แรม ๑๕ ค่ำ ปีจอสัปตศก จ.ศ. ๑๒๓๗  พระชันษา ๕๑ ปี ๔๑. พระองค์เจ้าหญิงนรลักษณ์ ประสูติเมื่อปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๑๘๗ เจ้าจอมมารดาน้อยพระแสง สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อปีจอจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๒๔  พระชันษา ๓๗ ปี ๔๒. พระองค์เจ้าชายเฉลิมวงศ์ ประสูติเมื่อปีระกาสัปตศก จ.ศ. ๑๑๘๗ เจ้าจอมมารดาน้อยใหญ่(ธิดาเจ้าพระยานคร(น้อย  ณ นคร)และท่านผู้หญิงอิน) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๑๑  พระชัน ๒๕ ปี ๔๓. พระองค์เจ้าหญิงจามรี ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๖ แรม ๑ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาปุก(ธิดาเจ้าพระยาพิพิธ(สน  สนธิรัตน) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิยต์ เดือน ๑๐ แรม ๑๓ ค่ำ ปีฉลูเอกศก จ.ศ. ๑๒๕๑  พระชันษา ๖๔ ปี ๔๔. พระองค์เจ้าหญิงกฤษณา ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๘ ขึ้น ๑๒ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาหุ่น สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๔ เมื่อปีชวดฉศก จ.ศ. ๑๒๒๖  พระชันษา ๓๙ ปี ๔๕. พระองค์เจ้าชายอมฤตย์ ประสูติเมื่อวันเสาร์ เดือน ๙ ขึ้น ๒ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาแก้ว(ธิดาเจ้าพระยานครศรีธรรมาธิราช(บุญรอด บุณยรัตพันธุ์)) ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นภูบดีราชหฤทัยกำกับกรมอักษรพิมพการ ในรัชกาลที่ ๕ ได้ทรงกำกับกรมหมอนวด หมอยา สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือน ๔ แรม ๑ ค่ำ ปผีมะเมียโทศก จ.ศ. ๑๒๓๒  พระชันษา ๔๔ ปี ๔๖. พระองค์เจ้าชายสุบรรณ ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๑ แรม ๑ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาขำ ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นภูวนัยนฤเบนทราธิบาล ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมขุน สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันจันทร์ เดือนยี่ แรม ๑๒ ค่ำ ปีวอกฉศก  พระชันษา ๕๙ ปี ๔๗. พระองค์เจ้าชาย ประสูติเมื่อปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาเจ๊ก สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๑๙๐  พระชันษา ๒ ปี ๔๘. พระองค์เจ้าสิงหรา ประสูติเมื่อวันอาทิตย์ เดือนอ้าย ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีจออัฐศก จ.ศ. ๑๑๘๘ เจ้าจอมมารดาคล้าย ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นอักษรสาสนโสภณ ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมขุนบดินทรไพศาลโสภณ ในรัชกาลที่ ๕ พ.ศ. ๒๔๓๙ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมหลวงบดินทรไพศาลโสภณ สิ้นพระชนม์เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๘ ขึ้น ๑๑ ค่ำ ปีเถาะเบญจศก จ.ศ. ๑๒๖๕  พระชันษา ๗๗ ปี ทรงเป็นต้นสกุล สิงหรา ๔๙. พระองค์เจ้าชายชมพูนุช ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๐ ขึ้น ๗ ค่ำ ปีกุรนพศก จ.ศ. ๑๑๘๙ เจ้าจอมมารดาสัมฤทธิ์ ในรัชกาลที่ ๔ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็น กรมหมื่นเจริญผลพูลสวัสดิ์ ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้เลื่อนขึ้นเป็น กรมขุน ได้ทรงกำกับราชการกรมมหาดเล็ก ช่างกระดาษ ช่างเขียนผู้หญิง และคลังพิมานอากาศ สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันเสาร์ เดือน ๕ ขึ้น ๖ ค่ำปีมะโรงจัตวาศก จ.ศ. ๑๒๕๔  พระชันษา ๖๗ ปี ทรงเป็นต้นสกุล ชมพูนุช ๕๐. พระองค์เจ้าชายจินดา ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๑๑ แรม ๑๑ ค่ำ ปีกุนนพศก จ.ศ. ๑๑๘๙ เจ้าจอมมารดาพลับ(ธิดาพระยาอินทราทิศ(จุ้ย)) สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๓ เมื่อปีระกาเอกศก จ.ศ. ๑๒๑๑  พระชันษา ๒๓ ปี ๕๑. พระองค์เจ้าหญิงบุตรี ประสูติเมื่อวันอังคาร เดือน ๘ บูรพาสาฒ ขึ้น ๖ ค่ำ ปีชวดสัมฤทธิศก จ.ศ. ๑๑๙๐ เจ้าจอมมารดาอึ่ง(ธิดาเจ้าพระยานิกรบดินทร์(โต  กัลยาณมิตร)  ในรัชกาลที่ ๕ ได้เป็นท้าวสมศักดิ์) ในรัชกาลที่ ๕ โปรดฯให้สถาปนาขึ้นเป็นพระเจ้าอัยยิกาเธอ กรมหลวงวรเสรฐสุดา อาทิอักษรวรรคศรี สิ้นพระชนม์ในรัชกาลที่ ๕ เมื่อวันอาทิตย์ เดือน ๑๒ แรม ๑๒ ค่ำ ปีมะเมียนพศก จ.ศ. ๑๒๖๙  พระชันษา ๘๐ ปี ประสูติวังนอก ๓๘ พระองค์ ประสูติในพระมหาเศวตฉัตร ๑๓ พระองค์ รวม ๕๑ พระองค์ แก้ไขเมื่อ 23 ต.ค. 48 18:12:56 จากคุณ : กัมม์ - [ วันปิยมหาราช 18:09:33 ]

ความคิดเห็นที่ 34 อ่านจดหมายเหตุรายวัน สมเด็จเจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ กล่าวถึงเสด็จยาย หลายพระองค์ หนึ่งในนั้นคือ เสด็จยายกินรี นานๆจะเห็นพระรูปสักที ดูรูปมาก็หลายครั้ง พึ่งจะสังเกตุก็คราวนี้ พระนขา(เล็บ)ของกรมสมเด็จพระสุดารัตนฯ ตกแต่งได้รูปแหลมสวยมาก คล้ายๆกับเจ้านายจีนโบราณเลย เมื่อเด็กๆเห็นเวลาคุณยายผม ท่านตัดเล็บจะใช้มีดพับค่อยๆเจียน ก็ได้รูปได้ทรงดี ไม่ทราบว่าคนโบราณตกแต่งเล็บกันอย่างไร กรมสมเด็จพระสุดารัตนฯ ท่านอภิบาล ร.๕ เพราะท่านเป็นยาย น้องของตา ก็ดูเป็นปกติ แต่สงสัยว่า พระองค์เจ้าบุตรี ทรงอภิบาล สมเด็จพระเทพศิรินทราฯมาแต่ทรงพระเยาว์อ่านแล้วก็เลยงงๆเพราะ มีพระชนม์แก่กว่า สมเด็จพระเทพฯท่าน ห้าหกปีเอง จากคุณ : จำปูน (อ่างหยก) - [ 24 ต.ค. 48 08:28:50 ]

ความคิดเห็นที่ 35 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าจามรี พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาปุก จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 24 ต.ค. 48 17:45:41 ]

ความคิดเห็นที่ 36 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าสุบงกช พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมมารดาน้อยลาว [คลิกเพื่อชมภาพขนาดจริง] จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 24 ต.ค. 48 17:47:46 ]

ความคิดเห็นที่ 37 พระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าดวงเดือน พระราชธิดาในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว ประสูติแต่เจ้าจอมามารดาสุดใหญ่ จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 24 ต.ค. 48 17:49:21 ]

ความคิดเห็นที่ 38 สมเด็จพระสังฆราชเจ้า กรมหลวงชินวรศิริวัฒน์ พระนามเดิม หม่อมเจ้าภุชงค์   ชมพูนุท พระโอรสในพระเจ้าบรมวงศ์เธอ ชั้น ๓ พระองค์เจ้าชมพูนุท กรมขุนเจริญผลพูลสวัสดิ์ ทรงเป็นเจ้านายชั้นพระเจ้าหลานเธอในพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว แก้ไขเมื่อ 24 ต.ค. 48 17:57:01 จากคุณ : เจ้าคุณวิสุทธิฯ - [ 24 ต.ค. 48 17:56:12 ]

ความคิดเห็นที่ 39 ขอบพระคุณครับ  ท่านเจ้าคุณกับคุณแจ๊กกี้ ต่อไปนี้เราจะได้เห็นพระฉายาแล้วนะครับ  กระทู้ที่ผ่านมาไม่มีใครช่วยเลย อยากให้ท่านๆช่วยผมต่อไปเรื่อยๆ  กระทู้อย่างนี้จะได้มีคุณค่าเพิ่มขึ้นครับ สวัสดีครับ  ท่านจำปูน  กำลังคิดถึง/มันเขี้ยวอยู่เชียว เห็นว่าห้องประวัติศาสตร์เงียบมานาน เลยไปชวนทะเลาะในกระทู้ "สยาม" มา ว่า เสียม หรือ เสียน ก็คำเดียวกัน  เป็นแต่ออกเสียงต่างกันในแต่ละภูมิภาค  บ้านเรา แต้จิ๋วเยอะ  ก็ออกเสียงว่า เสียม  พอ(หนังสือเขมร)ไปเมืองจีนขึ้นฝั่งที่ชายทะเลเขาก็ว่า เสียม (เพราะชายฝั่งจีนเป็นแต้จิ๋ว)  แต่พอไปถึงเมืองหลวงของจีน  เขาออกเสียงว่า เสียน  ก็คำเดียวกันนั้นแหละ ท่านอาจารย์ก็เอาแต่เรื่องภาษาที่ไม่เหมือนกันมาคุย ไม่ได้นึกเลยว่ากระทู้เขาว่าอย่างไร   ทำให้นึกถึงในสมัยพุทธกาลมีอาจารย์(ลัทธิอื่น)องค์หนึ่ง  สำคัญว่าตนเองมีความรู้มาก  จนกลัวว่าท้องจะแตก จึงให้ลูกศิษย์ตีเหล็กขึ้นไว้สำหรับรัดหน้าท้องไม่ให้มันระเบิดออกมา (ไตรปิฎก) นั่งพิมพ์สาส์นสมเด็จตั้งแต่ ๑๘.๕๐ น.  กดคีย์บอร์ดผิดนิดเดียว  (คีย์บอร์ดอันนี้  พวก F1 F2 F3 F4 ด้นมาอยู่รวมกันใกล้กับคีย์หลัก ไอ้เมาก็เมา  เผลอ/กดผิดก็เสียทั้งหมด(ผมพิมแบบ off line ครับ))  เลยทะเลาะไม่สำเร็จ พรุ่งนี้เปลี่ยนคีย์บอร์ดใหม่  อยากให้ห้องประวัติศาสตร์ครึกครื้นดูบ้าง ขออภัยครับ   วันนี้พอมีเวลาว่างจัดหนังสือใหม่(แต่รกเท่าเดิม)นึกครื้มก็เลยซัดยาดองไปหลาย  ระบายให้ท่านฟังเพราะ กระทู้ ๑  เพราะท่านอาจารย์รัดพุง ๑  เพราะคีย์บอร์ด ๑  เพราะพระราชประวัติกับราชสกุลกระทู้นี้จบแล้ว ๑  เพราะท่านเป็นที่รัก ๑  เลยระบายกับให้ฟังครับ  ชามนี้ข้าน้อยคาราวะ ใครอยากได้มัลติมีเดียคีย์บอร์ด LASER  ส่งที่อยู่ได้ที่นี่ครับ (รับรองว่าจะไม่มีสิ่งผูกมัดใดๆ สัญญาลูกผู้ชายครับ  พรุ่งนี้จะมีคีย์บอร์ดซึ่งเกินความจำเป็นอีกหนึ่งอันครับ) aungsangpagon@yahoo.com แก้ไขเมื่อ 24 ต.ค. 48 22:10:42 จากคุณ : กัมม์ - [ 24 ต.ค. 48 22:05:07 ]

ความคิดเห็นที่ 40 ภาษาพื้นเมือง (ส่วย-กวย) ของภาคอีสาน ก็ยังเรียกคนไทย (ภาคกลาง), ภาษาไทยว่า เสียม เหมือนกันครับ จากคุณ : ผ่านมา - [ 24 ต.ค. 48 23:37:56 A:61.90.10.239 X: ]

ความคิดเห็นที่ 41 ครับ ผ่านมาทีไรเป็นความรู้ใหม่ของผมทุกทีเลยครับ  ขอบคุณครับ เสฐียรโกเศศ  เคยปรารภไว้ว่า คำพื้นเมืองนับวันจะสูญไปทุกที ทุกที แม้ใครคิดจะอนุรักษ์ไว้ก็ไม่มีเครื่องมือจะสามารถทำได้ ด้วยต้องอาศัยระยะเวลาที่จะต้องขวยขวายไปในที่ต่าง และระยะเวลาที่เดินทางและเก็บรวบรวมศัพท์มากมาย ไม่มีผู้ใดสามารถทำให้สำเร็จได้ในช่วงอายุหนึ่งๆ เพราะภาษาย่อมตายลงทุกๆวัน   ทำยังไงกันดีครับ ผมคิดว่า ภาษา  ประวัติศาสตร์  การประพันธ์ฉันทลักษณ์  ไม่ควรจะแยกกันโดยสิ้นเชิง(เหมือนที่อยู่ในเว็ปไซต์ pantip) ภาษาย่อมเกี่ยวข้องกับประวัติศาสตร์ และโบราณคดี  เสมอๆ ฉันทลักษณ์ ก็ย่อมเกิดจากโบราณคดีเสมอๆ  ไม่ว่าสมัยไหน เช่นท่านอังคาร เนาวรัตน์  หรือพุทธทาส  ก็ย่อมเกิดจากเหตุการณ์ทั้งสิ้น คดีในอดีตยกตัวอย่างเช่นศิลาจารึกสุโขทัยว่า  พระธาตุมีในเมืองศรีสัชนาลัย ก็เกี่ยวข้องทั้ง ๓ องค์ คือ การประพันธ์ ภาษา โบราณคดี ขาดองค์ใดองค์หนึ่ง เราก็ไม่สามารถค้นพบ(รู้)ได้ว่า  ศรีสัชนาลัยคือเมืองใด ภาษาและฉันทลักษณะย่อมสำคัญกับโบราณคดีเสมอๆครับ แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 48 13:47:33 แก้ไขเมื่อ 25 ต.ค. 48 01:00:25 จากคุณ : กัมม์ - [ 25 ต.ค. 48 00:53:02 ]

ความคิดเห็นที่ 42 พระราชประวัติพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  และราชสกุล http://www.pantip.com/cafe/library/topic/K3834254/K3834254.html จากคุณ : กัมม์ - [ 26 ต.ค. 48 13:06:20 ]