หลังจากที่ผมมาขลุกในห้องย่อยจิตเวชมาพักใหญ่ๆ
ผมพบว่าความเข้าใจที่มีต่อผู้ป่วยจิตเวชสำหรับบางคนยังไม่ค่อยดีนัก
และเพื่อสร้างความเข้าใจในมุมมองที่เป็นประโยชน์ ผมจึงตั้งกระทู้นี้เพื่อแชร์ความคิดกันครับ ใครสงสัยอะไรหรือมีข้อเสมอแนะเชิญนะครับ
ตัวผมเองไม่ใช่จิตแพทย์ นักจิตวิทยาอะไรเลย
แต่เป็นผู้ป่วยหนึ่ง ที่ผ่านชีวิตการเป็นผู้ป่วยจิตเวชมานานพอสมควร และศึกษาด้านนี้ด้วยตัวเองมาโดยตลอด
........................
หลายๆคนสงสัยว่าจริงๆแล้ว โรคทางจิตเวชมีจริงๆรึเปล่า หรือเป็นแค่อาการอ่อนแอทางจิต โรคสำออย
จริงๆแล้วโรคทางจิตเปนคำกว้างๆ ที่ครอบคลุมถึงอาการผิดปกติต่างๆ ที่แสดงออกทางพฤติกรรม ความคิด อารมณ์ของผู้ป่วย และมักจะบั่นทอนคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยให้แย่ลง
โรคจิตเวชมีหลายสาเหตุ ตั้งแต่ทางความผิดปกติพันธุกรรม การเลี้ยงดูในวัยเด็ก สภาพแวดล้อม ความผิดปกติในระบบร่างกาย ความกดดัน และอื่นๆ
อาการเหล่านี้มีหลากหลาย และการรักษาก็แตกต่างกันออกไปตามอาการของโรค
.......
จริงๆแล้วแต่ละคนก็มีปัญหาชีวิต ความกดดัน ความเครียด และความเศร้า ก็เป็นส่วนหนึ่งของชีวิต
สิ่งที่แยกระหว่างความป่วยกับชีวิตประจำวันคืออะไร
มันคือความสมเหตุสมผลครับ
ถ้าคุณเพิ่งสูญเสียอะไรไป คุณจะร้องไห้ คุณก็อาจจะไม่ได้เป็นโรคซึมเศร้า
คุณมีงานค้างไว้ แล้วลุกลี้ลุกลนทำอะไรไม่ถูก คุณก็อาจจะไม่ได้เป็นโรคสมาธิสั้น
คุณกำลังโกรธจัดแล้วยิงคนตาย คุณก็อาจจะไม่ได้มีอาการทางจิต
ผมใช้คำว่าอาจ เพราะบางภาวะ ปัญหาชีวิตก็เหนี่ยวนำให้เกิดอาการป่วยจริงๆได้ แต่ไม่ใช่ทั้งหมด
......
อะไรล่ะที่ตัดสินว่าคนคนนั้นป่วย?
นอกจากอาการผิดปกติ ความไม่สมเหตุสมผลที่บางครั้งก็เห็นได้ชัด และบางครั้งก็มองไม่ออกด้วยการใช้วิจารณญาณทั่วไปแล้ว
ทางการแพทย์ได้มีเกณฑ์ตัดสินที่มีการพัฒนาปรับปรุงมาตลอดตามการศึกษาวิจัยในการจัดกลุ่มโรคต่างๆเป็นหมวดหมู่ รวมอาการผิดปกติที่มีอาการไม่เข้าพวกต่างๆ
โดยส่วนนี้แพทย์จะเป็นชาญที่ได้รับการฝึกฝนในการพิเคราะห์โรคมาอย่างดี
การซักประวัติและบุคลิกภาพ พฤติกรรมต่างๆของผู้ป่วย สามารถนำไปเป็นส่วนที่นำพาไปสู่การรักษาที่มีประสิทธภาพ
ความจริงในส่วนนี้ คนทั่วไปก็สามารถหาอ่านได้ตามสื่อต่างๆ เราไม่จำเป็นจะต้องรู้ลึกอย่างจิตแพทย์หรือนักจิตวิทยา แต่การสร้างความเข้าใจ ก็เป็นสิ่งที่ดีไม่ใช่หรือ?
.........
การไปพบจิืตแพทยนั้น ไม่จำเป็นต้องรอให้มีอาการมากมาย
หากเราสงสัยในความผิดปกติ ก็สามารถไปพบจิตแพทย์ได้เลยครับ
หากเราไม่ได้มีปัญหาอะไร จิตแพทย์ก็ยังสามารถให้คำปรึกษาเราได้
การรักษานั้นมีหลายวิธี ขึ้นกับว่าเราป่วยเป็นอะไร เช่น การทำจิตบำบัด การทำพฤติกรรมบำบัด การใช้ยา ครอบครัวบำบัด การรักษาแบบพิเศษอื่นๆ
ซึ่งหากสงสัยว่า ทำไม หมอถึงให้เราทำแบบนั้้นแบบนี้ สามารถสอบถามได้ทันที บางโรคอาจรักษาได้หลายวิธี บางโรคอาจจะต้องพึ่งยาเป็นหลัก บางโรคเน้นการบำบัดจิตใจ ขึ้นอยู่กับปัจจัยหลายอย่าง ดังนั้นหากเห็นหมอสั่งแต่ยาให้ อย่าเพิ่งเบือนหน้าหนีครับ ถามเลย เพื่อประโยชน์ของเราเอง
จริงๆแล้วแทบทุกโรค การอยุ่ในสภาพแวดล้อมที่ดี มีจิตใจเข้มแข็ง มีกำลังใจดี ช่วยได้เยอะ เ็ป็้นสิ่งที่ดีมากๆ แต่ว่า มันอาจไม่ได้ช่วยให้เราหายจากอาการป่วยได้เลย
บางครั้ง ต่อให้เรากินยาเท่าไร แต่ถ้าสิ่งเร้า สิ่งกระตุ้นแย่ๆยังอยู่ เราก็ยังแย่เหมือนเดิม
ต้องเข้าใจจุดนี้นะครับ
และยาที่หมอสั่งให้ ไม่จำเป็นจะต้องเป็นยาคลายกังวล กล่อมประสาทนะครับ หลายๆคนเหมาว่ายาเป็นแค่สารเคมีที่มาหลอกใจเรา จริงๆแล้วยามีหลายประเภทครับ บางครั้ง การให้ยาก็เหมือนกับการเติมสิ่งที่คนปกติมี แต่เราขาดหายไปครับ เหมือนกับการรักษาโรคอื่นๆ ทำไมไม่ค่อยมีคนปฏิเสธยา?
นี่ก็อาจเป็นการผิดปกติของสมองครับ ก็ต้องแก้ที่ตัวสมอง ตัวระบบประสาท
....
กำลังใจ นี่ก็เป็นส่วนสำคัญที่จะทำให้ผู้ป่วยเข้ารับการรักษาได้ตลอดรอดฝั่ง
บางครั้งการรักษาอาจไม่ราบรื่นนัก ครอบครัว ผู้เกี่ยวข้องควรให้กำลังใจและหมั่นดูแลผู้ป่วยด้วย รวมถึงผู้ป่วยเองก็ต้องหมั่นเอาใจใส่ตนเอง
...
การเตรียมตัวไปพบจิตแพทย์ไม่ต้องมีอะไรมากครับ ทำตัวให้ปกติ เตรียมเรื่องที่จะไปเล่าให้หมอ ทำการบ้าน(สำหรับคนที่เคยไปมาแล้ว)
ตอบคำถามตามที่ควรจะตอบ จิตแพทย์จะไม่เอาความลับของเราไปเปิดเผยครับ
ควรมีการซักถามอาการของตนเองต่อหมอบ้าง อย่าเอาแต่รับยามากินแล้วก็จบ หากผู้ป่วยที่ไม่อาการผิดปกติทางจิตใจมากนัก การหาความรู้เกี่ยวกับสิ่งที่ตนเองป่วย ก็เปนสิ่งที่ดี เอามาบอกกล่าวคุณหมอได้ครับ
ยังไงก็ตาม เราเองก็ย่อมรู้จักตัวเองดีที่สุด
หากมีการนัดทำกิจกรรมอะไร พยายามไปตามนัด
การกินยา ควรมีความรู้เบื้องต้นเล็กน้อยเกี่ยวกับยาตัวนั้น (ถ้าไม่สะดวกจริงๆ ก็ไม่เปนไรครับ) การกินยาต่างๆ สงสัยให้ถามหมอหรือเภสัชกรทันที อย่ากินยานอกเหนือจากหมอสั่งและไม่ควรเปลี่ยนขนาดยาเอง มีอาการผิดปกติให้พบแพทย์ทันที ไม่ต้องรอวันนัีด
ยาบางตัวมีผลข้างเคียงแปลกๆ หากสงสัยควรบอกให้หมอทราบ และถ้าอาการข้างเคียงแย่มากกว่าผลดีที่ได้รับ อย่าอายที่จะขอเปลี่ยนยา เพราะยามีหลายชนิดที่คล้ายๆกันย แต่มักมีผลข้างเคียงไม่เหมือนกันตามแต่บุคคล แต่โรคบางโรค กว่าที่การใช้ยาจะได้ผลต้องรอนานหน่อย ต้องดูเป็นกรณีๆไป
บางโรคเช่น โรคซึมเศร้า ช่วยแรกๆในการใช้ยา อาจมีอาการหนักขึ้น ควรมีคนอยู่ด้วย
จริงๆคำแนะนำพวกนี้ ญาติผู้ป่วยจะเอาไปใช้ก็ได้นะครับ หากมีญาติพี่น้องคนรู้จักผิดปกติ หากเราพาเขาไปหาหมอไม่ได้ ก็ควรนำอาการไปพูดคุยกับหมอก่อน และสังเกตอาการให้ดีๆ
......................
จริงๆแล้ว โรคทางจิตเวช ก็เหมือนกับโรคอื่นๆ ที่คนทั่วไปมีสิทธที่จะเป็นกัน
ไม่มีใครอยากเจ็บไข้ไม่สบาย ก็อยากให้เพื่อนๆ มีมุมมองต่อผู้ป่วยจิตเวชที่ดีขึ้นด้วย ผู้ป่วยจิตเวชในบ้านเราจะได้มีชีวิตปกติตามที่ควรจะเป็น ไม่ต้องหลบซ่อน เห็นความเจ็บป่วยเป็นเรื่องอับอายทั้งๆที่ตัวของเขาเป็นผู้บริสุทธิ์
มีสมรรถภาพพอที่จะกลับไปเป็นส่วนหนึ่งของสังคม เป็นกลจักรที่มีประโยชน์ในสังคม และเป็นสมาชิกครอบครัวที่มีคุณภาพ เฉกเช่นกับคนปกติทั่วไปครับ
จากคุณ :
atheist 
- [
28 ม.ค. 51 00:54:52
]
โรคจิตเวช และการพบจิตแพทย์เบื้องต้น
^______________________________^
