ผมออกตัวก่อนว่า อาจจะพิมพ์ไม่เก่ง วกวนในบางจุด แต่อยากคุยในสิ่งที่คิดๆมาตลอดชีวิตการทำงาน ว่าบางทีนี่อาจจะเป็นสิ่งที่แพทย์ ศาล และผู้ป่วยมองกันโดยยืนคนละมุมมาตลอด
ก่อนจะถกกันผมขอออกตัวที่บรรทัดนี้เลยว่า ในกรณีที่เกิดเหตุสลด คนไข้ตายหรือเจ็บ โดยเกิดจาก
1.แพทย์กระทำการโดยเจตนาที่ทุจริต(หวังผลประโยชน์บางอย่างในการรักษามากหรือน้อยกว่าที่ควรทำ) หรือ
2.เกิดจากความเกียจคร้านไม่รับผิดชอบต่อหน้าที่(ดังที่คุณอินทร์นิลว่า ว่าเบียดบังเอาเวลาราชการไปใช้ส่วนตัว)
ถ้าเป็นจากสองกรณีข้างต้น ผมยอมรับแต่โดยดีครับ ว่าแพทย์ลักษณะดังกล่าว สมควรได้รับโทษตามกฎหมาย และไม่สมควรได้รับความเห็นใจใดๆจากสังคมอีก
กระทู้นี้เราจะไม่พูดถึงกรณีสองข้อข้างต้น เพราะมันผิดเต็มๆๆๆๆ
แต่ผมอยากพูดถึง กรณีที่เกิดจริง ที่ทำให้แพทย์ที่คิดว่าตนเองแม้ไม่เข้าข่ายสองข้อที่ผมว่าไว้ แต่ก็ยังตกอยู่ในภาวะเสี่ยงที่จะถูกตั้งคำถามเรื่อง มาตรฐานแห่งวิชาชีพ กับ ความประมาทเลินเล่อ
...........
เอาล่ะ
เรามาพูดกันเรื่องมาตรฐานวิชาชีพก่อนครับ
1.มาตรฐานของวิชาชีพแพทย์ กับ มาตรฐานของผู้รักษากฎหมาย เราใช้แนวคิดคนละแบบครับ
ขยายความ ... องค์ความรู้ของแพทย์หรือผู้คนทางสายวิทย์ส่วนใหญ่เกิดจากการทดลอง จึงเป็นความรู้ที่คาดคะเนขึ้นมาจากข้อมูลที่มีอยู่ แต่เมื่อทดลองไปแล้ว ผลที่ได้มีทั้งที่เป็นไปตามคาด และผิดคาดครับ
ขณะที่ฝ่ายผู้รักษากฎหมายใช้แนวคิดที่ตีความเป๊ะๆ อ้างอิงได้บรรทัดต่อบรรทัดจากตัวบทกฎหมาย
จึงเป็นปัญหาบ่อยๆ ในการขึ้นศาลที่แพทย์มักจะโดนคำถามปลายปิดให้เลือกตอบเพียง ใช่ หรือ ไม่ โดยไม่สนใจ อื่นๆอีกมากมายที่เราอยากเล่า
ทนาย : ผู้ตาย ตายจากสาเหตุนี้ ใช่หรือไม่
แพทย์ : ไม่แน่ใจครับ (ในหัวอาจวินิจฉัยแยกโรคหรือdifferential diagnosis เป็นสิบๆโรค ตามที่อาจารย์พร่ำสอนว่า อย่าไปฟันธงนะ หมอยิ่งเก่ง ยิ่งต้องนึกถึงโรคอื่นๆให้มากๆ)
ญาติ : โหย ดูสิ เพราะไม่แน่ใจนี่ไงล่ะ ญาติเราถึงตาย หมอนี่อ่อนจริงด้วย
แล้วก็อาจมีคำถามตามมาว่า ในเมื่อหมอไม่แน่ใจ ไหงถึงรักษาลงไปได้ล่ะ ชีวิตคนทั้งคนนะ มั่วได้ไง
อันนี้ก็ต้องแยกตอบอีก คำว่ามั่วมันโหดร้ายเกินไปครับ ตัวแพทย์ไม่แน่ใจก็จริง เนื่องจากว่า โรคที่คนไข้เป็น มันไม่ได้ป่าวประกาศแปะติดหน้าผากคนไข้หรานะครับ ว่า หมอจ๋า ฉันเป็นไข้เลือดออกนะจ๊ะ ไม่ใช่ไข้หวัดธรรมดาๆ
แต่การรักษา ก็ทำไปโดยคิดความน่าจะเป็นเป็นหลัก อาจไม่ถูกเป๊ะแต่ก็น่าจะใกล้เคียงกว่าคนทั่วไปรักษา
เหมือนคนยิงปืนไม่เป็น ยิงเป้าไป กระสุนก็กระจายทั่ว แต่ก็อาจมีฟลุคถูกกลางเป้าบางนัด
แต่มือปืนยิงเป้า แม้ว่าจะไม่มีนัดใดเข้ากลางเป้าเลย แต่รอยกระสุนก็น่าจะเกาะกลุ่มกัน
90%ของคนที่มาด้วยอาการแบบนี้ จะเป็นโรคนี้ แต่ 10% ที่ไม่ตรงไปตรงมาล่ะครับ .... ตรงนี้แหละ คือที่เราไม่อาจมั่นใจหรือแน่ใจได้
อีกเรื่อง ชีวิตคนทั้งคนนะ เอามาทดลองได้ไง อันนี้ก็ปวดจี๊ด เพราะพวกผมไม่ได้ทดลองกับสารเคมีเหมือนนักเคมี ไม่ได้ทดลองกับสิ่งปลูกสร้างเหมือนวิศวกร ผมจึงถูกจับตา และเตรียมตัวตายเมื่อผิดพลาด
ระวังหน่อยสิ
ระวัง
เฮ้ย ชีวิตคนนะ ระวังมากๆ
ไอ้ระวังน่ะ ระวังแน่ แต่errorในทุกการทดลองมันคู่กัน
นักเคมีตั้งใจผสมสาร100ขวด มาพลาด1ขวด เกาหัว ล้างหลอด ผสมใหม่
วิศวกรทำถนน100สาย มาพลาดร้าวไป1สาย เซ็งเป็ด ชาวบ้านด่าคุณแม่ในใจ
แพทย์รักษาโรคนี้มา100คน วินิจฉัยผิดซะ1คน(ยังไม่ตาย) สื่อประโคมข่าว หมอชุ่ย ญาติเตรียมฟ้อง แพทย์ยิ้มหน้าบาน แจ้งเกิดซะที
ก็รู้ว่ายุ่งกับชีวิตคน แต่กับคำว่าพลาด มันก็คือพลาดจริงๆครับ ไม่เถียงเลย แต่งอนที่ไม่ได้รับความเป็นธรรมเท่านักทดลองด้านอื่นๆนี่แหละ
2.(โห เพิ่งข้อสองเองอ่ะ) มาตรฐานที่แพทย์ทั่วโลกใช้กันล่ะ อยู่ไหน
ตรงนี้เป็นคำถามเด็ด ที่ทำให้นักวิทยาศาสตร์การแพทย์ต่างจากนักวิทยาศาสตร์แขนงอื่น
guidelineของโรคเดียวกัน ทั่วโลกมีการรักษาที่ไม่เหมือนกันครับ นอกเหนือจากความรู้ด้านโรคนั้นๆที่แพทย์ทั่วโลกให้ความเห็นตรงกัน แต่แนวทางการรักษาอาจไปขึ้นอยู่กับวัฒนธรรม ประเพณี เศรษฐกิจ ความต่างทางสรีระของแต่ละเผ่าพันธุ์
เช่น ตำรายุโรปบอกว่า เลือดกำเดาไหลอย่างนี้อ่ะนะ เอาผ้าก๊อซยัดไปเลย 2 เมตร หมอไทยอิสานบ่นอุบ เฮ้อ ทำตามตำราฝรั่งไม่ได้แฮะ คนไข้มีขนาดจมูกน้อยกว่าตำราว่าไว้เยอะเลยอ่ะ (อันนี้ผมล้อเล่นนะ)
หรือ อเมริกาบ้านรวย บอกเฮ้ บาดเจ็บศีรษะทุกรายจะโนนิด ถลอกหน่อย ไอจับ CT scanให้หมด(ก็รวยอ่ะ) หมอไทยบ่จี๊ แหม ถ้าเล่นสแกนกันพร่ำเพรื่ออย่างงี้ คนที่ป่วยจริงๆก็อดทำสิ เลยต้องคัดกรองเอาเท่าที่จำเป็น
ซึ่งเท่าที่จำเป็นเนี่ย เกิดมี 10%ที่จำเป็น(ในอนาคต) แต่ปัจจุบันมันยังไม่จำเป็น คัดผิด ก็หมอชุ่ยอีกตามฟอร์มครับ
เป็นซะอย่างงี้ เลยเอามาเทียบกับวิศวกรไม่ได้นะฮะ เพราะจะประเทศอะไร ก็ฟิสิกส์ของโลกหมด มาตรฐานมันเลยเท่ากันทั่วโลก
ลองมีอาณานิคมบนดาวพฤหัสที่แรง g สูงกว่าโลกดูสิ เกิดวิศวกรท่านนึงเปรี้ยวจัดใช้อิฐบนโลก คำนวณโดยตำราโลก บ้านของชาวพฤหัสก็คงถล่มเละ และวิศวกรก็โดนว่า ว่าไม่ใช้มาตรฐานฟิสิกส์บนดาวพฤหัส
แต่ข้อเท็จจริงที่น่ากลัวอีกอย่าง คือ แม้ประเทศไทยจะพยายามสร้างมาตรฐานการแพทย์แบบไทยๆ แต่เอาเข้าจริง กลับทำไม่ได้ตามมาตรฐานนั้นทุกรพ.ครับ
ไว้อาลัยให้คุณภาพชีวิตคนไทยครับ
แม้จะไม่อยากอ้างว่า มันไม่พร้อม แต่ก็ไม่พร้อมอีกนั่นแหละ
รพ.จังหวัดแห่งหนึ่ง มีศัลยแพทย์ 6 คน อายุรแพทย์ 10 คน และแพทย์เฉพาะทางอื่นๆ อีกอย่างละ 3 -4 คน ดูแลประชากร 50000 คน
ห่างไป 150 km รพ.อำเภอหนึ่ง มีแพทย์ทั่วไป จบใหม่ซิง 2 คน(อยู่เวรแบบรายปักษ์) ดูแลประชากร 3000 คน
สมมติคุณเป็น 1 ใน 50000 คนที่เส้นเลือดสมองแตก แต่คุณก็อุ่นใจใกล้หมอ (แต่อัตราส่วนกันแข่งเว้นเลือดสมองแตกของคน50000คนก็ต้องสูงกว่า 3000 คนอ่ะนะ คุณอาจรอคิวนิดนึง เพราะหมออาจกำลังผ่าคนแรกไม่เสร็จ)
แต่ถ้าคุณเป็น 1ใน 3000 คน คุณอาจจะดีใจที่ทั้งอำเภอมีเราคนเดียวที่เส้นเลือดสมองแตก อิอิ หมอลัดคิวตรวจก่อนแน่นอน หมอลัดคิวจริงครับ แต่หมอ 2 คนนั้นก็ได้แต่ทำตาปริบๆ เพราะผ่าตัดให้ไม่เป็น คุณก็ได้แต่นอนเอ๋อบนรถพยาบาลควบปุเลงๆ 3 ชั่วโมง พอถึงมือหมอเฉพาะทาง คุณก็สภาพได้ที่พอดี ที่คนรถจะแวะจอดที่วัดข้างๆ
แนวทางรักษาน่ะมี เส้นเลือดในสมองแตก รีบช่วยหายใจ ตรวจทางรังสี ส่งผ่าตัด แต่เอาเข้าจริง มันผิดหรือที่หมอรพ.อำเภอ จัดการตามแนวทางไม่ได้ ความชำนาญไม่มี เครื่องมือไม่พร้อม การคมนาคมไม่สะดวก แต่เมื่อพลาดขึ้นมา ก็เพราะไม่ปฏิบัติตามมาตรฐาน
ยาวแฮะ .... ยังไม่ได้พูดเรื่องประมาทเลินเล่อเลย
อ่านเล่นๆ คิดซะว่า คนดีชอบแก้ไข คน..ชอบแก้ตัวละกันครับ
จากคุณ :
natefang 
- [
6 ก.พ. 52 19:58:26
]
สวัสดีครับคุณอินทร์นิล อยากคุยเรื่องมาตรฐานของวิชาแพทย์{แตกประเด็นจาก L7492405}
... หลงรักคำตอบของคุณหมอ natefang ...
ในวิธีการคิดของคุณอินทร์นิลค่ะ ...
ตั้งแต่เด็กจนโตมาถึงวันรับปริญญา
