ความคิดเห็นที่ 1 การใช้ด้านความงาม และชะลออายุ   ไม่มีการศึกษาวิจัยที่ได้มาตรฐาน สาหรับการใช้เซลล์ต้นกำเนิดในด้านความงาม  และชะลออายุ ส่วนใหญ่จะเป็นการใช้กันโดยไม่เปิดเผย ไม่มีข้อมูลที่สามารถยืนยันได้  ว่าการใช้สเต็มเซลล์ก่อให้เกิดประโยชน์  หรือไม่เกิดประโยชน์ แต่โทษอาจเกิดได้ หากการเพาะเลี้ยงเซลล์ทาไม่ได้มาตรฐาน   สเต็มเซลล์ของคนและสัตว์เหมือนกันไหม ใช้ของแกะหรือหมูมาใช้กับคนได้หรือไม่   สิ่งมีชีวิตแต่ละชนิดจะมีกระบวนการปกป้องตัวเองจากการติดเชื้อ โดยมองว่าเซลล์จากสิ่งมีชีวิตอื่นที่ไม่ใช่ตนเองเป็นของแปลกปลอม  ดังนั้น หากนำเอาสเต็มเซลล์จากสัตว์มาใช้ในคน น่าจะก่อให้เกิดปฏิกิริยาปฏิเสธเนื้อเยื่อ (Graft rejection) ในลักษณะคล้ายคลึงกับการปฏิเสธไตที่พบในผู้ป่วยที่ได้รับการปลูกถ่ายไต ซึ่งอาจทาให้เกิดอันตรายอย่างมากได้ อย่างไรก็ดี การเอาสเต็มเซลล์จากสัตว์มาฉีดในคน อาจเป็นการฉีดเซลล์ที่ตายแล้ว ซึ่งอาจไม่ทำให้เกิดปฏิกิริยาดังกล่าว ในขณะเดียวกัน ก็ไม่เกิดประโยชน์อันใดกับผู้ป่วยที่ได้รับการฉีดสเต็มเซลล์ สเต็มเซลล์  และเซลล์ เธเรอปี  เหมือนกันไหม   การใช้เซลล์ เธเรอปี (cell therapy) หมายถึงการนำเซลล์ไปใช้รักษาโรค ซึ่งอาจเป็นสเต็มเซลล์หรือเซลล์อื่นๆ ก็ได้ โดยทั่วๆ ไปจะใช้คำนี้เมื่อเซลล์ดังกล่าวไม่ใช่สเต็มเซลล์ การรักษามาตรฐานของเซลล์ เธเรอปี คือการนำเอาเซลล์สร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพันของผิวหนัง (fibroblast) ไปฉีดให้กับผู้ป่วยที่เป็นโรคตุ่มน้ำโป่งพองกรรมพันธุ์ ชนิด Hallopeau-Siemens เท่านั้น การใช้เซลล์ดังกล่าวเพื่อรักษารอยเหี่ยวย่น เคยมีการวิจัยเดียวที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารที่เชื่อถือได้ ว่าการรักษาดังกล่าวไม่ก่อให้เกิดประโยชน์กับผู้ป่วย ทั้งนี้อาจเป็นปัญหาทางเทคนิคของผู้วิจัย อย่างไรก็ดี ในปัจจุบันยังไม่มีหลักฐานชัดเจนว่าการรักษาดังกล่าวก่อให้เกิดประโยชน์ในด้านความสวยงามแก่ผู้ป่วย แต่โอกาสเกิดโทษมีได้มาก เนื่องจากกระบวนการผลิตเซลล์มักไม่ได้มาตรฐาน GMP (good manufacturing practice) โดยกระบวนการผลิตมักเก็บเป็นความลับ ไม่มีการตรวจสอบ และอาจใช้น้ำเหลืองจากสัตว์ ที่อาจเป็นโรควัวบ้า นอกจากนั้นยังพบอีกว่า เซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน มีการชราภาพค่อนข้างเร็วในหลอดทดลอง ยังไม่มีใครทราบว่าหากนำเซลล์ชราภาพมาฉีดในผู้ป่วย จะก่อให้เกิดผลเสียหรือไม่  อย่างไร   การใช้รก  ทั้งรกแกะ รกคน มีประโยชน์อย่างไร  และมีโทษอย่างไร   รกมีการนำมาใช้ผลิตเป็นเครื่องสำอางมาเป็นเวลานาน เนื่องจากความเชื่อที่ว่ารกมีสารต่างๆ ที่มีคุณประโยชน์ โดยไม่มีการศึกษาวิจัยชัดเจน ปัจจุบันมีการเก็บเซลล์ต้นกำเนิดจากรกไว้ เพื่อใช้ใน การรักษาเด็กดังกล่าว หากโตขึ้นเป็นโรคทางโลหิตวิทยา ทั้งนี้ การเก็บรักษาเซลล์ต้นกำเนิดใช้ค่าใช้จ่ายสูงมาก การเลือกใช้หน่วยงานที่เก็บเซลล์จากรกควรศึกษาให้ดีก่อน ว่าหน่วยงานดังกล่าวมีความสามารถในการเพาะเลี้ยงเซลล์ต้นกำเนิดขึ้นมาจากหลอดทดลองได้สำเร็จมากน้อยเพียงใด ในปัจจุบันมีบริษัทบางแห่งรับเก็บรักษาสเต็มเซลล์จากรก แต่ไม่รับเพาะเลี้ยงเซลล์ เหมือนกับเอาเงินของท่านไปทิ้งเปล่า ไม่มีบริษัทไหนจะรับประกันได้ว่าเซลล์แช่แข็งยี่สิบปีจะสามารถนามาใช้ได้เหมือนเซลล์ที่เพิ่งเก็บ   หากเด็กป่วยเป็นโรคทางโลหิตวิทยาที่จาเป็นต้องใช้สเต็มเซลล์จากรกมาใช้ในการรักษา น่าจะมีประโยชน์มาก   ส่วนรกแกะก็เช่นกัน มีคนนำมาทำเครื่องสำอางต่างๆ แต่ไม่สามารถนามาใช้ฉีดในมนุษย์ เนื่องจากเป็นเซลล์แปลกปลอมซึ่งจะก่อให้เกิดโทษมหันต์ ยกเว้นท่านจะถูกหลอก ฉีดเซลล์จากรกแกะที่เซลล์ตายหมดแล้ว หรือฉีดน้ำเปล่า แล้วหลอกว่าเป็นเซลล์จากรก การใช้สารเหล่านี้ฉีดเข้าร่างกาย มีประโยชน์และโทษอย่างไร   ประโยชน์ที่ได้จากการฉีดสเต็มเซลล์ นอกจากโรคทางโลหิตวิทยา ผลดียังไม่แน่ชัด ส่วนใหญ่ผลการวิจัยมักพบว่าคนไข้บางคนอาการดีขึ้น บางคนแย่ลง บางครั้งตัวชี้วัดทางการวิจัยบอกว่าอาการดีขึ้น แต่ไม่มีความแตกต่างที่เห็นได้ชัดเจนทางคลินิก   โทษมีได้หลายอย่าง อาจมีการติดเชื้อได้ หากใช้เซลล์จากผู้อื่น หรือใช้น้ำเหลืองจากวัวใน การเพาะเลี้ยง หรือมีการปนเปื้อนเชื้อระหว่างการเพาะเลี้ยง นอกจากนั้น อาจเกิดการปฏิเสธเนื้อเยื่อหากใช้เซลล์จากบุคคลอื่น ดังนั้น การวิจัยหรือการรักษาด้วยเซลล์ต้นกำเนิด มีความจำเป็นต้องกำหนดมาตรฐาน และมีการตรวจสอบคุณภาพของผู้ทำการเพาะเลี้ยงเซลล์ ไม่ใช่เป็นของที่ทำกันตามคลินิกโดยไม่มีการตรวจสอบ ในปัจจุบัน  มีการใช้เลือดตัวเองมาปั่นเอาส่วนที่เป็นน้ำเหลือง แล้วฉีดเข้าใบหน้าตัวเองเพื่อลด  ริ้วรอย  กระตุ้นให้เซลล์ซ่อมแซมตัวเอง จากคุณ : หมอหมู เขียนเมื่อ : 2 ก.ย. 52 20:07:59

ความคิดเห็นที่ 2 มีความเห็นอย่างไร  และเป็นไปได้ไหมใน พลาสมามีสเต็มเซลล์หรือไม่ มี growth factor หรือไม่ การฉีดมีอันตรายหรือไม่ อย่างไร   การปั่นเลือดดังกล่าว  เพื่อให้เลือดแยกส่วนเป็น 3 ส่วน คือ เม็ดเลือดแดงเข้มข้น (packed red cells) ส่วนเม็ดเลือดขาวและเกร็ดเลือด (buffy coat) และส่วนที่เป็นพลาสมาหรือน้ำเหลือง ส่วนเม็ดเลือดขาวและเกร็ดเลือดมักจะเรียกอีกชื่อว่าน้ำเหลืองที่มีเกร็ดเลือดปริมาณมาก (PRP – platelet-rich plasma) โดยทฤษฎีว่า เกร็ดเลือดเมื่อได้รับการกระตุ้น จะมีการหลั่งสารบางอย่างออกมาที่มีฤทธิ์กระตุ้นเซลล์ต่างๆ ที่เรียกว่า growth factor พบว่าในหลอดทดลอง เมื่อเอา buffy coat มาหยอดในจานเพาะเลี้ยงเซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน ทาให้เซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพันแบ่งตัวเร็วขึ้นกว่าเดิม อย่างไรก็ดี การทดลองดังกล่าวพบว่าเลือดจากแต่ละคน มีคุณสมบัติต่างกัน คือจากบางคนสามารถกระตุ้นการแบ่งเซลล์ แต่จากบางคนไม่มีผลกระตุ้นเลย นอกจากนั้น ปริมาณของ PRP ที่ใช้ก็มีผล คือทดลองใส่ปริมาณร้อยละ 5 หรือ 20 ในน้ำเพาะเลี้ยงเซลล์เนื้อเยื่อเกี่ยวพัน พบว่าหากใช้ปริมาณสูงเกินไป จะยับยั้งการแบ่งเซลล์ได้ ไม่เคยมีการตีพิมพ์การใช้ PRP ในการรักษารอยเหี่ยวย่นที่ผิวหนังในวารสารที่เชื่อถือได้ การฉีด PRP เข้าไปบนใบหน้า มักใช้เข็มเล็กๆ ที่ควบคุมปริมาณการฉีดไม่ได้ ที่เรียกว่า mesotherapy ผลดีที่อาจพบในคนไข้ อาจเกิดจากการใช้เข็มเล็กๆ ไปทิ่มที่ผิวหนัง ไม่ได้เกิดจากการใช้ PRP เนื่องจากการสร้างความบาดเจ็บเล็กน้อยให้ผิวหนังสามารถกระตุ้นให้ผิวหนังมีการสร้างเนื้อเยื่อเกี่ยวพันเพิ่มขึ้นได้ เช่น การรักษาด้วยเลเซอร์บางชนิด ดังนั้น การฉีดดังกล่าว ไม่สามารถบอกได้ชัดเจนว่าจะทำให้เกิดประโยชน์หรือไม่   โทษอาจเกิดขึ้นได้หลายอย่าง เนื่องจากขบวนการเตรียม จะต้องมีการเจาะเลือด และมีการปั่น ดูดเอาส่วนที่ต้องการออกมาจากหลอดทดลอง ซึ่งทั้งหมดจะต้องใช้กระบวนการปลอดเชื้อ หลอดที่ใช้ในการปั่นอาจไม่ได้มาตรฐาน โดยเฉพาะในคลินิกบางแห่งที่ซื้อหลอดราคาถูกเพื่อลดต้นทุน อาจก่อให้เกิดปัญหาได้ เครื่องสำอางที่ใส่สเต็มเซลล์จากแกะ รก หรือ biosynthesis เป็นไปได้ไหมที่เซลล์ยังอยู่ และมีประโยชน์อย่างไร   เซลล์ต้นกำเนิดเลี้ยงยาก ตายง่าย จะต้องอยู่ในสภาวะปลอดเชื้อตลอดเวลา ได้รับน้ำเลี้ยงเชื้อและมีการเปลี่ยนสม่ำเสมอทุกๆ 2-3 วัน โดยบรรยากาศจะต้องมีก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ร้อยละ 5    มีอุณหภูมิเท่าร่างกาย และมีความชื้นสูงตลอดเวลา ปัจจัยเหล่านี้ไม่เกิดขึ้นในบรรจุภัณฑ์ต่างๆ สรุปคือ เซลล์เหล่านี้ไม่สามารถมีชีวิตอยู่ได้ในเครื่องสำอาง หากมีการใส่เซลล์เหล่านี้เข้าไปในผลิตภัณฑ์ ก็จะเป็นเซลล์ที่ตายแล้วเท่านั้น จึงน่าจะเป็นคำที่ใช้ในทางการโฆษณามากกว่า หากเซลล์ต้นกำเนิดที่มีชีวิตอยู่นำมาทำหรือปิดที่ผิวหนัง จะได้ประโยชน์เฉพาะในกรณีที่มีแผลผิวหนังลอกออกหมดเท่านั้น เนื่องจากชั้นหนังกำพร้าจะกันไม่ให้เซลล์เหล่านี้เข้าไปในผิวหนัง   การใช้สเต็มเซลล์จากไขมันตัวเองมาฉีดเข้าตัวเอง จะทำได้หรือไม่ อย่างไร   มีการนำเอาไขมันจากผู้ป่วยในบริเวณหนึ่ง มีฉีดเข้าอีกบริเวณหนึ่ง เป็นเวลานานแล้ว เช่น เอาไขมันส่วนเกินที่หน้าท้อง มาฉีดเข้าที่แก้ม เมื่อแก้มตอบลงตามอายุ จากการศึกษาพบว่า หากเอาไขมันออกมาด้วยความระมัดระวัง ไม่ทำให้เซลล์แตก เมื่อฉีดเข้าอีกบริเวณหนึ่ง ไขมันจะอยู่ได้นานเป็นปีๆ ต่างจากการบดไขมันก่อนฉีดเข้าในบริเวณที่ต้องการ ปัจจุบันเราทราบแล้วว่าการฉีดดังกล่าว จะย้ายเอาสเต็มเซลล์ไขมันจากที่หนึ่งไปอีกที่หนึ่งได้ ในปัจจุบันการฉีดสเต็มเซลล์ไขมัน ใช้ในกรณีเดียวดังกล่าวมาแล้ว   การใช้สเต็มเซลล์รักษาผมร่วง กระตุ้นให้ผมขึ้นได้หรือไม่   ปัจจุบันเราพบว่าภาวะผมร่วงแบบกรรมพันธุ์ เกิดจากความผิดปกติของเซลล์รากผมที่เรียกว่า dermal papilla cells ไม่ใช่การขาดสเต็มเซลล์ ดังนั้นการฉีดสเต็มเซลล์ไม่น่าจะทำให้ผมขึ้นโดยตรง แต่การฉีดสเต็มเซลล์ อาจมีผลอื่น เช่น กลายเป็นเซลล์พี่เลี้ยง หรือมีการหลั่งสารบางอย่างที่ช่วยให้ผมมีการเจริญมากขึ้นก็เป็นได้ ในปัจจุบันไม่มีการวิจัยที่ได้รับการตีพิมพ์ในวารสารที่เชื่อถือได้ ที่บอกได้ว่าการใช้ สเต็มเซลล์รักษาผมร่วง กระตุ้นให้ผมขึ้น จากคุณ : หมอหมู เขียนเมื่อ : 2 ก.ย. 52 20:08:14

ความคิดเห็นที่ 3 บทความเกี่ยวเนื่อง ... ว่าง ๆ ก็แวะไปอ่านกันนะครับ จริยธรรมเกี่ยวกับ ... การปลูกถ่ายเซลล์ต้นกำเนิด ... http://www.bloggang.com/viewblog.php?id=cmu2807&date=08-06-2009&group=4&gblog=77 ปล. ผมไม่ได้เชี่ยวชาญ แต่เห็นว่ามีประโยชน์ เป็นความรู้ เพราะ เดี๋ยวนี้ มีโฆษณา เรื่องเหล่านี้ เยอะมาก ...   ส่วนว่า ใครจะตัดสินใจอย่างไร เชื่อแบบไหน ...  ก็ขึ้นอยู่กับแต่ละท่าน แล้วละครับ ... จากคุณ : หมอหมู เขียนเมื่อ : 2 ก.ย. 52 20:10:50

ความคิดเห็นที่ 4 ขอบคุณมากเลยค่ะ  เข้าไปอ่านใน blog แล้ว ตอนนี้กำลัง run course bioethics ช่วงปลายเดือนจะให้นิสิต discuss กันประเด็นนี้ ที่คณะมีปัญหามากเรื่องงานวิจัย stem cell กรรมการ ethics ไม่กล้าฟันธงว่าจะอนุมัติไหม จากคุณ : Eiche เขียนเมื่อ : 2 ก.ย. 52 20:50:52

ความคิดเห็นที่ 5 ขอบคุณค่ะ จากคุณ : MeaoNoi เขียนเมื่อ : 3 ก.ย. 52 14:06:57

ความคิดเห็นที่ 6 ขอบคุณที่แวะมาแจม ครับ " ตอนนี้กำลัง run course bioethics ช่วงปลายเดือนจะให้นิสิต discuss กันประเด็นนี้ " ......... ดีครับ เรื่องแบบนี้ ไม่มีถูกผิดชัดเจน ...  ( แต่มีบางคนรู้ว่า ผิด ก็ยังแถ ข้าง ๆ คู ๆ ไปเรื่อย )   ให้แสดงความคิดเห็นกันเยอะ ๆ ก็จะได้มุมมองที่แตกต่างกัน ..เป็นสิ่งที่ ดี มาก ๆ จากคุณ : หมอหมู เขียนเมื่อ : 3 ก.ย. 52 14:56:15

ความคิดเห็นที่ 7 นึกว่าหมอที่ไหนที่แท้ หมอเวฯ นี่เอง หมอเวฯเก่งมากๆค่ะ คนใกล้ตัวนี่เอง  อิอิ   อยากเอาไปให้หมอดูจัง มีคนเอาข้อมูลหมอมาเผยแพร่ด้วย  รู้สึกดีจัง จากคุณ : ชลภัสส์ เขียนเมื่อ : 4 ก.ย. 52 14:29:11