PANTIP.COM : L9524830 ดื่มน้ำมากแล้วไตพังจริงไหมครับ [สุขภาพกาย]

ความคิดเห็นที่ 13

ในเว็ปเพาะกาย มี คุณหมอพัฒน์ ตอบปัญหาเรื่องการดื่มน้ำนี้ไว้ตามนี้ครับ

1. น้ำถูกดูดซึมจากทางเดินอาหารเข้าสู่กระแสเลือดแล้วไปหล่อเลี้ยงร่างกายทั่ว ไป น้ำที่ได้จากการกินนี้เป็นแหล่งน้ำหลักของร่างกาย แต่จริงๆ แล้วร่างกายยังได้น้ำที่ผลิตขึ้นในเซลล์ต่างๆ ของร่างกายเองจากการเผาผลาญสารอาหารต่างๆ (โดยเฉพาะอย่างยิ่งพวกคาร์โบไฮเดรทและไขมัน ซึ่งเมื่อเผาผลาญจะได้ พลังงาน + คาร์บอนไดอ๊อกไซด์ + น้ำ) ด้วยครับแต่เป็นปริมาณที่ไม่มาก

ร่างกายขับน้ำออกจากร่างกายได้หลายทางที่สำคัญคือ ทางไตออกไปเป็นปัสสาวะ ทางผิวหนังเป็นเหงื่อ ทางปอดเป็นความชื้นที่ปนออกมากับลมหายใจออก และทางลำไส้เป็นน้ำที่ปนออกมากับอุจจาระ

สำหรับการขับน้ำทางไตเป็นอย่างนี้ครับ ... เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงไต ไตกรองเอาบางส่วนของพลาสม่า(ส่วนของเลือดที่เป็นของเหลว คือส่วนที่ไม่ใช่เม็ดเลือด)ออกมาเข้าสู่ระบบท่อของไต ของเหลวที่กรองออกมานี้จะไหลวนไปตามท่อเล็กๆ ในเนื้อไต ในระหว่างที่ไหลไปตามท่อนี้ไตจะดูดซึมเอาน้ำ เกลือแร่ กรดอมิโนและสารอื่นๆ ที่ร่างกายต้องการเก็บไว้เป็นส่วนใหญ่ ปล่อยของเสียที่ร่างกายไม่ต้องการไว้ในน้ำปัสสาวะไม่ดูดซึมกลับ รวมทั้งยังขับหลั่งแร่ธาตุหรือสารที่ไม่ต้องการออกมาเพิ่มเติมในระหว่างนี้ ด้วย กลายเป็นน้ำปัสสาวะออกมาครับ

ลองมาดูตัวเลขที่เกี่ยวข้องในกระบวนการข้างต้นนี้นะครับ แล้วจะเข้าใจเรื่องราวต่างๆ ได้ดีขึ้น ในคนที่หนักประมาณ 70 กก. ...
- เลือดไหลเวียนไปเลี้ยงไตประมาณ 1200 มล./นาที = 1800 ลิตร/วัน
- ไตกรองของเหลวออกมาจากเลือดเข้าสู่ระบบท่อไตในอัตราประมาณ 120 มล./นาที = 180 ลิตร/วัน
- ของเหลวที่กรองออกมานี้ถูกไตดูดน้ำ เกลือแร่ และสารที่ต้องการส่วนใหญ่ไว้ เหลือเป็นปัสสาวะออกมาประมาณ 1-2 ลิตร/วันในคนปกติส่วนใหญ่ ประเด็น นี้เป็นประเด็นที่สำคัญเพราะจะเห็นได้ว่าปริมาณของเหลวที่ถูกไตกรองออกมาจาก เลือดในขั้นแรกกับปริมาณปัสสาวะที่ขับออกมาจากร่างกายต่างกันถึงประมาณ 100 เท่า (180 ลิตร vs 1-2 ลิตร) ดังนั้นถ้าสารใดถูกกรองออกมาในขั้นแรกแล้วไม่ถูกไตดูดซึมกลับไป ความเข้มข้นของสารนั้นในปัสสาวะจะเพิ่มเป็น 100 เท่าของความเข้มข้นในพลาสม่าเลยทีเดียว ถ้าสารนั้นเป็นพิษและร่างกายต้องการขับออกมาก ไตก็จะขับสารนั้นออกมาเพิ่มเติมในปัสสาวะในระหว่างที่ปัสสาวะไหลวนไปตามท่อ เล็กๆในเนื้อไตอีกต่างๆหากด้วย ความเข้มข้นของสารนั้นในปัสสาวะก็จะยิ่งสูงกว่าในเลือดไปกว่า 100 เท่าอีก

- ในยามที่ร่างกายขาดน้ำรุนแรง ไตจะพยายามดูดน้ำที่กรองออกมากลับคืนสู่ร่างกายให้มากที่สุด แต่ก็ไม่สามารถดูดซึมน้ำกลับได้หมดจนน้ำในปัสสาวะเป็น 0 หรือปัสสาวะกลายเป็นเม็ดๆ แห้งๆ ออกมา ในคนปกติแล้วไตดูดซึมน้ำให้ปัสสาวะเข้มข้นที่สุดยังไง ก็ต้องมีน้ำผ่านออกมาทางปัสสาวะอย่างน้อย 0.5 ลิตร/วันครับ เมื่อรวมกับน้ำที่ต้องเสียไปอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ทางเหงื่อและความชื้นที่ ไปกับลมหายใจออกอีกประมาณ 0.5-1 ลิตรแล้ว ร่างกายยังไงๆ ก็ต้องเสียน้ำไปวันละ 1-1.5 ลิตรอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังนั้นปริมาณน้ำน้อยที่สุดที่คนเราพอจะดำรงชีพอยู่ได้(อย่างแห้งๆ )จึงเป็นประมาณ 1-1.5 ลิตร/วัน แต่ถ้าจะอยู่ให้เป็นปกติสุข ไม่อยู่ในสภาวะแห้งอยู่ตลอดเวลาก็ควรกินให้เกินกว่านี้ไว้ ซึ่งก็ควรมากกว่า 2 ลิตร/วันขึ้นไปครับ

- ในยามที่ร่างกายได้รับน้ำมากเกินต้องการ ไตก็จะปล่อยน้ำส่วนเกินออกมาทางปัสสาวะโดยไม่ดูดน้ำกลับซึ่งไม่กินแรงอะไร ของไตครับ แต่โดยธรรมชาติไตปกติจะเก็บน้ำไว้เป็นส่วนใหญ่ ดังนั้นแม้ว่าจะมีน้ำผ่านออกมาถึง 180 ลิตร/วันดังตัวเลขข้างต้น แต่ธรรมชาติของไตยังไงๆ เสียก็จะดูดซึมน้ำส่วนใหญ่กลับคืน ยอมให้ผ่านออกมาเป็นปัสสาวะได้มากที่สุดเพียงประมาณ 23 ลิตร/วันเท่า นั้น ดังนั้นถ้าใครสามารถกินน้ำได้เกิน 23 ลิตร/วันก็สามารถทำให้เกิดภาวะน้ำคั่งในร่างกายจนเป็นพิษ (water intoxication) ได้ครับ เพราะไตปล่อยน้ำออกมาไม่ทัน

คำว่าไตทำงานหนักนี่เป็นคำที่พูดที่พูดให้คนทั่วๆ ไปฟังง่ายๆ มากกว่า แต่จริงๆ แล้วความหมายของมันเป็นดังนี้ครับ ...

เวลาไตทำงานไตต้องใช้พลังงานในการดูดซึมสารต่างๆ กลับเข้าสู่ร่างกายและขับสารต่างๆ ออกสู่ปัสสาวะอยู่เหมือนกัน แต่ปริมาณพลังงานที่ไตใช้นี้น้อยเมื่อเทียบกับปริมาณพลังงานที่สมอง หัวใจ หรือกล้ามเนื้อใช้ ไม่ว่าปริมาณของเสียที่ไตต้องขับออกมีมากเพียงไร ก็ไม่ได้ทำให้ไตต้องใช้พลังงานเพิ่มขึ้นมากมายนัก ดังนั้นคำว่าไตทำงานหนักจึงไม่ได้หมายความไตใช้พลังงานไปมากจนไตเกิดร้อน ช็อตจนไตพัง หรือล้าจนทำต่อไปไม่ไหวอย่างที่เกิดขึ้นกับกล้ามเนื้อ

แต่อย่างที่บอกไว้ในข้อ 1 ครับ จะเห็นว่าความเข้มข้นของสารบางอย่างในปัสสาวะอาจสูงเป็น 100 เท่าของในเลือดหรือสูงกว่านี้ก็ได้ ถ้าสารนั้นเป็นของเสียหรือเป็นพิษ ไตก็จะต้องรับหน้าที่หนักในการเผชิญกับของเสียหรือสารพิษที่มีความเข้มข้น สูง จึงมีโอกาสที่ไตจะเป็นอันตรายจากความเข้มข้นที่สูงนี้ได้

การดื่มน้ำมากๆ จะช่วยทำให้ปริมาณน้ำในปัสสาวะเพิ่มขึ้นและความเข้มข้นของสารเหล่านี้จางลง ดังนั้นเมื่อต้องกินสารที่มีโอกาสเป็นพิษต่อไตได้เช่นยาที่ขับออกทางไต แพทย์จึงแนะน้ำให้ดื่มน้ำมากๆ เพื่อช่วยบรรเทาปัญหานี้ครับ การกินโปรตีนมากๆ จะทำให้มีของเสียพวกไนโตรเจนออกมาทางปัสสาวะเพิ่มขึ้น ของเสียพวกไนโตรเจนนี้อาจเป็นพิษต่อไตได้ จึงแนะนำให้ผู้ที่กินโปรตีนมากๆ ดื่มน้ำมากๆ ด้วยเพื่อเลี่ยงโอกาสที่จะเป็นพิษต่อไตครับ (จริงๆ แล้วในไตที่ปกติยังไม่หลักฐานว่าการกินโปรตีนมากๆ ทำให้เกิดโรคไต และในตำราแพทย์ก็ไม่ได้ระบุว่าการกินโปรตีนมากๆ เป็นสาเหตุของโรคไต แต่ในคนที่ไตมีปัญหาหรือมีโรคแล้ว มีหลักฐานว่าการกินโปรตีนมากๆ ทำให้ไตแย่ลงได้ครับ)

ส่วนการกินโปรตีนน้อยไม่ได้ทำให้ไตทำงานหนักขึ้นครับ เพราะไตไม่ได้มีหน้าที่สร้างโปรตีนให้ร่างกาย จึงไม่ต้องทำงานเพิ่มขึ้นเมื่อร่างกายขาดโปรตีน

ส่วนการกินน้ำเปล่า 2.5 ลิตรกับกินเป๊ปซี่ 1 ขวดนี่ ไม่ว่าจะขวดขนาดไหน ก็ไม่มีผลต่างอะไรกับไตครับ ไตมีความสามารถในการจัดการกับปริมาณน้ำในขนาดนี้ได้สบายดังตัวเลขที่แสดงไว้ ในข้อ 1 ครับ

ที่มา http://www.thaimuscle.net/modules.php?name=Forums&file=viewtopic&t=4494

จากคุณ : zerza

เขียนเมื่อ : 30 ก.ค. 53 11:49:20