L2402629 @ เรื่องเล่าจากล้านนา ตอนที่๑๕ (ตุง) @ [35up club]

ความคิดเห็นที่ 2

ตุงของชาวไทลื้อเป็นตุงผ้าที่มีลักษณะเด่น เพราะทอด้วยเทคนิคการขิดและจก ลักษณะลวดลายบนผ้าตุงจะคล้ายคลึงกับลายขิดและจกบนผ้าพาดบ่า แต่จะมีโครงสร้างสำคัญ คือ ส่วนล่างสุดนิยมทอเป็นรูปปราสาททราย ล้อมด้วยรูปต้นไม้ ดอกไม้ นก คน ช้าง ม้า ฯลฯ และรูปสิ่งของเครื่องใช้บางอย่าง เช่น คณโฑ ขันดอก เป็นต้น ปราสาทนี้มักจะบรรทุกอยู่บนเรือ อันเป็นพาหนะที่จะนำปราสาทและสิ่งของเครื่องใช้ไปยังโลกแห่งวิญญาณ ลวดลายในช่วงบนขึ้นไปนั้นอาจจะเป็นรูปเรือ ช้าง ม้า หงส์ นก นาค ดอกไม้ ต้นไม้ ฯลฯ

หรืออีกลักษณะหนึ่งก็คือ ตุงที่มีเฉพาะส่วนของรูปปราสาทตรงส่วนหางนี้ ส่วนด้านบนขึ้นไปจะเป็นเพียงฝ้ายเส้นยืน คั่นด้วยไม่ไผ่เป็นช่วงๆ โดยอาจมีการทอเป็นผืนผ้า และมีลวดลายแถวเล็กๆ สลับเป็นช่วง ซึ่งรูปแบบอย่างหลังนี้เรียกว่า ตุงใย คำว่า ตุงใย ยังใช้เรียกตุงอีกลักษณะหนึ่งคือ ตุงที่ใช้เส้นฝ้ายสีขาวมัด หรือถักเป็นรูปแบบต่างๆ (บางแบบคล้ายๆ กับการชักใยของแมงมุม) โดยมีไม้ไผ่สอดเป็นโครงยึดเป็นช่วงๆ แล้วตกแต่งด้วยวัสดุเป็นรูปดอกไม้หรือพู่ห้อยให้ดูสวยงามยิ่งขึ้น ตุงชนิดนี้จะพบในกลุ่มคนไททั่วไป ตุงผ้าทอส่วนใหญ่จะนิยมใช้ฝ้ายสีขาว มีลวดลายขิดสีดำและแดงเป็นเส้นพุ่ง แต่บางผืนก็อาจจะเป็นตุงสีแดง โดยมีเส้นพุ่งหลากสี เช่น สีเขียว สีเหลือง สีขาว สีดำ เป็นต้น และในปัจจุบันก็มีการใช้วัสดุเส้นใยสมัยใหม่ทอทำให้เกิดสีสันหลากหลายสีเพิ่มขึ้นอีก นอกจากตุงใยและตุงที่เป็นผ้าทอลวดลายต่างๆ แล้ว ยังมีตุงที่ใช้กรรมวิธีผลิตแบบง่ายๆ คือ ใช้ผ้าแดงหรือขาว ตัดให้มีขนาดยาวตามรูปแบบตุง แล้วใช้กระดาษทองตัดหรือฉลุเป็นลวดลาย ทากาว ติดลงบนผ้าให้เกิดลวดลาย ตกแต่งด้วยพู่ห้อยต่างๆ อีกทีหนึ่ง

ภาพประกอบจากอำเภอดอยตุง

จากคุณ : อีกาสีขาว - [ 7 ส.ค. 46 11:48:48 ]